zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo "Bản chất pháp lý của việc nuôi con nuôi theo pháp luật Việt Nam "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Báo xấu

66
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bản chất pháp lý của việc nuôi con nuôi theo pháp luật Việt Nam Các chuẩn mực đạo đức xã hội thường chỉ mang tính định hướng, sự nhận thức của mỗi người về các chuẩn mực đạo đức thường có sự khác nhau, vì vậy, xử sự của họ khó có thể thống nhất. Sự đánh giá về tính phù hợp hay không phù hợp với các chuẩn mực đạo đức xã hội đối với hành vi cụ thể vì thế cũng không thể cố định....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Bản chất pháp lý của việc nuôi con nuôi theo pháp luật Việt Nam "

nghiªn cøu - trao ®æi ThS. NguyÔn Ph−¬ng Lan * 1.Khái ni m chung v nuôi con nuôi tr em ó”. Trong trư ng h p này a tr tuy Nuôi con nuôi có th ư c hi u theo hai chưa ư c coi có năng l c hành vi y góc : Là s ki n pháp lí ho c là quan h nhưng ã có kh năng nh n th c nh t nh v pháp lu t. Bài vi t này c p vi c nuôi con cu c s ng, có th nh n bi t và bày t thái nuôi dư i góc là s ki n pháp lí theo quy c a mình mong mu n hay không mong mu n nh c a pháp lu t Vi t Nam. làm con nuôi ngư i khác, cũng như c m nh n V i ý nghĩa là s ki n pháp lí, vi c nuôi ư c s an toàn hay không an toàn khi ư c con nuôi bao g m các s ki n sau: cho làm con nuôi ngư i khác, khi ph i thay - S th hi n ý chí c a ngư i nh n nuôi i môi trư ng s ng… Do ó, pháp lu t quy con nuôi. Ngư i nh n nuôi con nuôi ph i th nh a tr t 9 tu i tr lên có quy n th hi n ý chí c a mình v vi c mong mu n nh n hi n ý chí c l p, quy t nh v n có liên nuôi a tr và thi t l p quan h cha m và con quan tr c ti p n cu c s ng c a mình; s v i a tr ó. Ý chí, mong mu n ó c a ng ý làm con nuôi c a a tr t 9 tu i ngư i nh n nuôi ph i ư c th hi n qua ơn tr lên là i u ki n b t bu c vi c nuôi con xin nh n nuôi con nuôi; nuôi có giá tr pháp lí; - S th hi n ý chí c a cha m ho c - S th hi n ý chí c a Nhà nư c. Ý chí ngư i giám h c a tr em ư c cho làm con c a Nhà nư c ư c th hi n qua vi c công nuôi. Ý chí c a nh ng ngư i này trong vi c nh n (hay không công nh n) vi c nuôi con cho tr em làm con nuôi ph i minh b ch, và nuôi, thông qua th t c ăng kí vi c nuôi con xu t phát t s t nguy n th t s c a b n nuôi (hay t ch i vi c ăng kí nuôi con nuôi). thân h mà không có b t c s tác ng, Vi c nuôi con nuôi ư c công nh n t i cơ thúc ép, d d , h a h n ho c m t áp l c nào. quan nhà nư c có th m quy n làm phát sinh Nói cách khác, ý chí ó ph i hoàn toàn c hi u l c pháp lí c a vi c nuôi con nuôi. l p. N i dung c a ý chí ó là ng ý cho con Như v y, vi c nuôi con nuôi là t p h p các mình làm con nuôi c a ngư i khác. S ng s ki n pháp lí. N u thi u i m t trong các s ý ó có th th hi n b t c lúc nào nhưng nó ki n c u thành t p h p ó thì không làm phát ch có ý nghĩa sau khi a tr ư c sinh ra sinh quan h pháp lu t cha m và con gi a mà còn s ng; ngư i nh n nuôi và a tr ư c nh n nuôi. - S th hi n ý chí c a b n thân ngư i con Do ó, dư i góc là s ki n pháp lí, vi c nuôi. Kho n 2 i u 71 Lu t HN&G năm 2000 quy nh: “Vi c nh n tr em t 9 tu i * Gi ng viên chính Khoa lu t dân s tr lên làm con nuôi ph i ư c s ng ý c a Trư ng i h c lu t Hà N i 30 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2004
nghiªn cøu - trao ®æi nuôi con nuôi là c u thành s ki n - s ki n c u tình c m, tinh th n c a ngư i nh n nuôi pháp lí ph c h p.(1) con nuôi và phù h p v i l i ích c a ngư i 2. B n ch t pháp lí c a vi c nuôi con nuôi ư c nh n làm con nuôi thì m i ư c coi là Theo lí lu n chung, s ki n pháp lí ph c h p pháp. N u vi c nh n nuôi con nuôi xu t h p có th có tính ch t gi n ơn, ràng bu c phát t nh ng ng cơ, m c ích trái pháp ho c h n h p.(2) V y s ki n nuôi con nuôi có lu t, trái o c s không có giá tr pháp lí. tính ch t như th nào? th y ư c tính ch t Trong trư ng h p c hai v ch ng cùng c a s ki n pháp lí này c n xem xét các s nh n nuôi con nuôi thì b n ch t c a v n v n ki n c u thành c a nó, bao g m s th hi n ý không thay i, có khác ch là ch s th chí c a ngư i nh n nuôi con nuôi, c a cha m hi n ý chí mong mu n nh n nuôi con nuôi , ngư i giám h c a ngư i con nuôi, c a b n ph i là ý chí chung c a c hai v ch ng. Hai thân ngư i con nuôi và s công nh n c a cơ v ch ng ph i tho thu n và th ng nh t ư c quan nhà nư c có th m quy n. v vi c nh n nuôi con nuôi. Trong ơn xin 2.1. S th hi n ý chí c a ngư i nh n nh n nuôi con nuôi ph i ng tên c hai v nuôi con nuôi ch ng v i tư cách là cha nuôi và m nuôi. Ngư i nh n nuôi con nuôi có th nh n Tuy nhiên, v n s ph c t p hơn khi nuôi con nuôi vì nhi u lí do khác nhau nhưng ngư i nh n nuôi con nuôi ã có v (ch ng), trư c h t là t nhu c u c a ngư i nuôi mu n nhưng v (ho c ch ng) c a h không mu n nuôi dư ng m t a tr nh m thi t l p quan nh n nuôi con nuôi. Trong trư ng h p này, h cha m và con gi a hai bên. Nhu c u ó b ơn xin nh n nuôi con nuôi ph i có ch kí chi ph i trư c tiên t y u t tình c m, xu t c a c v và ch ng.(3) Quy nh này có ph n phát t ý chí và s ch ng c a ngư i nh n chưa ư c rõ ràng nên có th d n t i nhi u nuôi con nuôi. Ngư i nuôi con nuôi mu n cách hi u khác nhau. Chúng tôi s tr l i v n thông qua vi c nh n nuôi m t a tr tho này bài vi t khác. mãn nh ng nhu c u nh t nh c a b n thân và Trong ơn xin nh n con nuôi, ngư i nh n gia ình. B n thân ngư i nh n nuôi con nuôi nuôi con nuôi có th trình bày nguy n v ng m i nh n th c ư c y và hi u rõ mong c a mình xin ích danh m t tr em nào ó t mu n c a mình trong vi c nh n nuôi con cơ s nuôi dư ng ho c t gia ình.(4) N u chưa nuôi. Nhu c u c a ngư i nuôi là lí do ch y u xác nh ư c ích danh tr em c n xin làm d n t i vi c nh n nuôi con nuôi. Ngư i nh n con nuôi thì ngư i nh n nuôi có th trình bày nuôi con nuôi thư ng có suy nghĩ kĩ càng nguy n v ng c a mình v c i m c a tr em trư c khi i n quy t nh nh n nuôi con mà h mu n nh n nuôi như tu i, gi i tính, tình nuôi. Vi c có nh n nuôi con nuôi hay không tr ng s c kho , tình tr ng gia ình c a a tr : là do chính b n thân ngư i nuôi quy t nh Là tr em m côi, b b rơi hay ang s ng t i trên cơ s hoàn toàn t nguy n, ch ng và gia ình… Nguy n v ng ó c a ngư i nh n hi u bi t y v h u qu pháp lí c a nó. nuôi v nguyên t c ư c cơ quan có th m Song s t nguy n ó ph i xu t phát t nhu quy n tôn tr ng và áp ng n u có i tư ng T¹p chÝ luËt häc sè 3/2004 31
nghiªn cøu - trao ®æi tr em thích h p.(5) Như v y, ngư i nh n nuôi nh ng i u ki n, hoàn c nh nh t nh. Do ó, con nuôi hoàn toàn ch ng th hi n ý chí cha m luôn cân nh c, suy nghĩ kĩ trư c khi trong vi c xin nh n nuôi m t a tr phù h p quy t nh cho con mình làm con nuôi v i v i nguy n v ng, tình c m c a mình. Ch khi mong mu n a tr s có môi trư ng, i u ngư i xin nuôi con nuôi không bày t ý mu n ki n s ng t t hơn, khi b n thân h không th c a mình v a tr c th mu n nh n nuôi mà có i u ki n nuôi dư ng, chăm sóc cho tr . ch th hi n nguy n v ng xin nuôi con nuôi thì Vi c cho con làm con nuôi ph i xu t phát t khi ó cơ quan có th m quy n có th gi i thi u s t nguy n th t s c a cha m trên cơ s b t c tr em nào cho h . l i ích c a a tr . S t nguy n th t s là s T s phân tích trên cho th y ngư i nh n t nguy n ư c hình thành trên cơ s nh n nuôi con nuôi luôn ch ng và c l p trong th c ư c y ý nghĩa và h u qu pháp lí vi c nh n nuôi con nuôi. Vi c nh n nuôi con c a vi c cho con làm con nuôi, phù h p v i nuôi th hi n rõ ý chí ơn phương t phía mong mu n và tình c m c a cha m , phù ngư i nh n nuôi. Ngư i nh n nuôi con nuôi h p v i l i ích c a ngư i con nuôi. M i s th hi n ý chí c a mình m t cách ch ng, ng ý cho con làm con nuôi vì m c ích tr c khách quan thông qua ơn xin nh n nuôi con l i u không phù h p v i b n ch t c a vi c nuôi. H cũng có th ưa ơn b t c vào lúc nuôi con nuôi và không ph i t nguy n th t s . nào mà h mu n. Hành vi ó c a ngư i nh n Ngư c l i, m i s tác ng, d d , l a d i, nuôi con nuôi ch phát sinh h u qu pháp lí khi cư ng ép… có ư c s ng ý c a cha m có ngư i ư c nh n nuôi phù h p, ư c cha trong vi c cho con mình làm con nuôi cũng m ho c ngư i giám h ng ý và ư c cơ u không h p pháp và v nguyên t c không quan nhà nư c có th m quy n công nh n. Như có giá tr pháp lí. S ng ý cho con mình làm v y có th nói s th hi n ý chí c a ngư i con nuôi ngư i khác ph i xu t phát t t nh n nuôi con nuôi là hành vi pháp lí ơn nguy n và ý chí c l p c a cha m .S phương, nó ch có hi u l c khi ư c các ch ng ý ó ph i ư c th hi n m t cách khách th có liên quan ti p nh n. quan b ng văn b n và ph i ư c xác nh n c a 2.2. S th hi n ý chí c a cha m u ban nhân dân c p cơ s nơi cư trú c a cha ho c ngư i giám h c a ngư i ư c cho làm m ( i u 36 Ngh nh 83). con nuôi S ng ý c a cha m a tr v vi c cho + S th hi n ý chí c a cha m con làm con nuôi c n phân bi t m t s trư ng Kho n 1 i u 71 Lu t HN&G quy nh: h p c th sau: “Vi c nh n ngư i chưa thành niên, ngư i ã - Khi cha m u còn s ng và có thành niên m t năng l c hành vi dân s làm năng l c hành vi dân s thì ph i có s ng ý con nuôi ph i ư c s ng ý b ng văn b n c a c cha và m c a tr em ó trong vi c c a cha m c a ngư i ó…”. cho con làm con nuôi, k c trong trư ng h p Vi c cho con mình làm con nuôi ngư i cha m ã li hôn, ch có m t ngư i (cha khác thư ng là vi c làm b t c dĩ trong ho c m ) tr c ti p chăm sóc, nuôi dư ng 32 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2004
nghiªn cøu - trao ®æi tr em ó; m ng ý cho con làm con nuôi ho c cha - Khi m t ngư i, cha ho c m ã m c a tr em ó m t năng l c hành vi dân ch t ho c b tuyên b là ã ch t ho c m t năng s ”.(7) Gi y tho thu n ng ý cho tr em làm l c hành vi dân s thì ch c n s ng ý c a con nuôi c a ngư i giám h ph i có xác nh n (6) ngư i kia ; c a u ban nhân dân cơ s nơi cư trú c a - Khi không xác nh ư c cha c a a ngư i giám h . tr thì ch c n s ng ý c a ngư i m ; khi Qua các quy nh trên có th th y v không xác nh ư c m c a a tr thì ch nguyên t c, ý chí c a ngư i giám h v vi c c ns ng ý c a ngư i cha ; cho a tr ư c giám h làm con nuôi ph i -S ng ý c a cha m là i u ki n b t xu t phát trên cơ s ý chí c a cha m ã th bu c trong trư ng h p ngư i ư c nh n làm hi n t trư c. N u cha m còn có kh năng con nuôi dư i 18 tu i ho c ngư i ã thành th hi n ý chí c a mình thì vi c cho con làm niên nhưng m t năng l c hành vi dân s . Tuy con nuôi ph i do chính h quy t nh. nhiên, trong trư ng h p con ã thành niên, có T nh ng phân tích trên cho th y s th y năng l c hành vi dân s t nguy n hi n ý chí c a ngư i cho con nuôi là hành vi ng ý làm con nuôi ngư i khác thì không c n pháp lí ơn phương, th hi n ý chí c l p c a có s ng ý c a cha m . m t bên ch th (bên cho con nuôi). Hành vi +S ng ý c a ngư i giám h pháp lí ơn phương ó có th do m t ch th Kho n 1 i u 71 Lu t HN&G quy th c hi n (cha ho c m c a a tr khi nh: “… n u cha m ã ch t, m t năng m t bên ch t trư c ho c m t năng l c hành vi l c hành vi dân s ho c không xác nh ư c dân s …) nhưng cũng có th do hai ch th cha m thì ph i ư c s ng ý b ng văn b n th c hi n (cha m cùng tho thu n cho con c a ngư i giám h ”. Ngư i giám h ch có làm con nuôi, ông bà v i tư cách là ngư i quy n th hi n ý chí cho ngư i mà mình giám giám h cho cháu chưa thành niên…). Hành vi h làm con nuôi khi c cha m c a ngư i pháp lí ơn phương này ch phát sinh h u qu ó u không xác nh ư c ho c u ã pháp lí khi có s ti p nh n c a ch th phía ch t, b tuyên b ch t ho c u m t năng l c bên kia là ngư i nh n nuôi con nuôi và ư c hành vi dân s . cơ quan nhà nư c có th m quy n công nh n. Ngư i giám h có th là ngư i giám h 2.3. S th hi n ý chí c a ngư i ư c ương nhiên, ngư i giám h ư c c ho c nh n làm con nuôi ngư i ng u cơ s nuôi dư ng. Theo quy M t quy n cơ b n c a tr em là quy n nh c a pháp lu t, ngư i ng u cơ s nuôi ư c t do bày t quan i m c a mình v dư ng ch có quy n ng ý cho tr em ang “nh ng v n có tác ng n tr em, nh ng s ng cơ s nuôi dư ng làm con nuôi “trong quan i m c a tr em ư c coi tr ng m t cách trư ng h p tr em ó có ngu n g c b b rơi, thích ng v i tu i và trư ng thành c a tr (8) b b l i cơ s y t ho c khi tr em ó ư c em”. Pháp lu t quy nh s bày t ý chí ng ưa vào cơ s nuôi dư ng ã có gi y c a cha ý làm con nuôi c a tr em t 9 tu i tr lên T¹p chÝ luËt häc sè 3/2004 33
nghiªn cøu - trao ®æi là i u ki n b t bu c vi c nuôi con nuôi có c u thành trên có m i liên h linh ho t, không giá tr pháp lí. a tr có quy n quy t nh ràng bu c, không chi ph i, không ph thu c m t cách c l p có ng ý làm con nuôi l n nhau. Các s ki n c u thành ó có th phát ngư i khác hay không trên cơ s t nguy n sinh nh ng th i i m khác nhau m t cách t th t s , phù h p v i nh n th c, tình c m c a do, c l p. Chúng s ư c liên k t l i t i th i a tr i v i vi c ư c nh n làm con nuôi. i m cu i cùng v i s phán quy t c a cơ quan Ch trên cơ s ó thì s ng ý c a a tr m i nhà nư c có th m quy n. có giá tr pháp lí vì nó minh b ch, rõ ràng. S Như v y, cơ quan nhà nư c có th m quy n ng ý c a a tr có ư c do d d , mua ch có th công nh n vi c nuôi con nuôi khi chu c hay b l a d i, cư ng ép, kh ng ch … các bên ương s th hi n rõ ràng ý chí c a dù t b t c ai u làm cho vi c nuôi con nuôi mình ng th i áp ng y các i u ki n không có giá tr pháp lí. Vì v y, s ng ý c a c n thi t c a vi c nuôi con nuôi. Nói cách b n thân ngư i ư c nh n làm con nuôi ư c khác, cơ quan nhà nư c có th m quy n ch có coi là hành vi pháp lí ơn phương, phát sinh th công nh n vi c nuôi con nuôi khi các s m t cách c l p, vào b t c th i i m nào mà ki n c u thành ã h i t y và ư c liên không ph thu c vào ý chí c a cha m , k t l i v i nhau t i th i i m phát sinh quan h ngư i giám h . pháp lu t v nuôi con nuôi. Vì v y có th nói 2.4. S th hi n ý chí c a Nhà nư c dư i góc là s ki n pháp lí, vi c nuôi con Ý chí c a Nhà nư c ư c th hi n qua nuôi có b n ch t là c u thành s ki n hay là s vi c công nh n ho c không công nh n vi c ki n pháp lí ph c h p gi n ơn (còn g i là nuôi con nuôi trên cơ s xem xét ý chí t ph c h p t do). nguy n c a các bên ương s , th m tra các Xác nh rõ b n ch t pháp lí c a vi c nuôi i u ki n c n thi t v phía ngư i nh n nuôi con nuôi v i tư cách là s ki n pháp lí làm và ngư i ư c nh n làm con nuôi, cũng như phát sinh quan h pháp lu t là cơ s xây m c ích c a vi c nuôi con nuôi. S công d ng nh ng quy ph m pháp lu t phù h p, nh n c a cơ quan nhà nư c có th m quy n chính xác i u ch nh quan h nuôi con nuôi./. th hi n qua vi c ti n hành ăng kí nuôi con nuôi và ra quy t nh công nh n nuôi con (1).Xem: "Giáo trình lí lu n nhà nư c và pháp lu t", Trư ng i h c lu t Hà N i, tr. 458. nuôi. Quy t nh công nh n nuôi con nuôi là (2). S d, tr. 459. cơ s pháp lí làm phát sinh quan h pháp lu t (3).Xem: i u 36 Ngh nh s 83/1998/ N -CP. cha m và con gi a ngư i nh n nuôi và a (4).Xem: i u 42, 43 Ngh nh s 68/2002/ N -CP. tr ư c nh n nuôi. (5).Xem: i u 51 Ngh nh s 68/2002/ N -CP. Tóm l i, vi c nuôi con nuôi v i ý nghĩa là (6).Xem: i u 36 Ngh nh s 83/1998/N -CP và i m b kho n 3 i u 44 Ngh nh 68/2002/ N -CP. s ki n pháp lí ph c h p bao g m nhi u s (7).Xem: i m a kho n 3 i u 44 Ngh nh ki n c u thành. V y gi a các s ki n c u thành s 68/2002/ N -CP. ó có m i liên h v i nhau như th nào? T s (8).Xem: i u 12, 13 Công ư c qu c t v quy n tr em, phân tích trên có th th y rõ: Gi a các s ki n kho n 1 i u 8 Lu t b o v chăm sóc và giáo d c tr em . 34 T¹p chÝ luËt häc sè 3/2004

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí

65 tài liệu

2430 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.