Báo cáo " Khái niệm, bản chất pháp lý của hoạt động trung gian thương mại "
lượt xem 36
download
Khái niệm, bản chất pháp lý của hoạt động trung gian thương mại.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo " Khái niệm, bản chất pháp lý của hoạt động trung gian thương mại "
- nghiªn cøu - trao ®æi ThS. NguyÔn ThÞ V©n Anh * T rung gian là khái ni m ư c s d ng ph i tr c ti p và phân ph i qua các t ch c r ng rãi trong th c t cũng như trong trung gian. Trong cách th c phân ph i qua khoa h c kinh t và pháp lí. Tuy nhiên, quan trung gian, s n ph m n v i ngư i tiêu ni m v trung gian nói chung và trung gian dùng cu i cùng ph i qua m t ho c nhi u t thương m i nói riêng cũng ư c hi u r t ch c trung gian. Có nhi u lo i trung gian khác nhau tuỳ thu c vào t ng lĩnh v c và thương m i tham gia vào h th ng phân ph i ph m vi nghiên c u. và th c hi n các ch c năng khác nhau, ch Bài vi t này bàn v m t s khía c nh c a y u là m t s lo i sau: khái ni m ho t ng trung gian thương m i. + Nhà bán buôn: Là nh ng trung gian mua hàng hoá bán l i cho các doanh 1. Các quan ni m v ho t ng trung nghi p ho c t ch c khác (các nhà bán l , gian thương m i các nhà bán buôn khác, các doanh nghi p a. Dư i góc kinh t s n xu t); Theo các nhà kinh t , ho t ng trung + Nhà i lí, ngư i môi gi i, ngư i nh n gian thương m i là toàn b các ho t ng u thác, ngư i i di n cho thương nhân: Là trong lĩnh v c thương m i liên quan n ba nh ng thương nhân trung gian c l p có ch th và ngư i trung gian là ngư i làm c u quy n hành ng h p pháp thay m t cho nhà n i gi a các bên còn l i v i nhau. Theo s n xu t (tr ngư i môi gi i) và có vai trò nghĩa này, ho t ng trung gian thương m i ưa ngư i mua và ngư i bán l i v i nhau; có th ư c th c hi n trong nhi u lĩnh v c + Chi nhánh và i di n bán c a ngư i c a ho t ng thương m i như: Mua bán s n xu t: Là nh ng ngư i trung gian bán hàng hoá, cung ng d ch v thương m i. hàng hoá nhưng do ngư i s n xu t làm ch Trên th c t , ho t ng trung gian thương và qu n lí; m i ch y u th c hi n trong lĩnh v c phân + Nhà bán l : Là nh ng ngư i trung gian ph i, tiêu th hàng hoá t nhà s n xu t n bán hàng hoá và d ch v tr c ti p cho ngư i ngư i tiêu dùng và trong lĩnh v c h tr cho tiêu dùng cu i cùng. vi c phân ph i hàng hoá.(1) Trong t ng lĩnh Như v y, trong lĩnh v c phân ph i s n v c ó, m i ch th trung gian có nh ng ph m, ho t ng trung gian thương m i là ch c năng khác nhau. th c hi n vi c phân ph i s n ph m, nhà s n xu t có th s d ng nhi u cách khác * Gi ng viên Khoa pháp lu t kinh t nhau, trong ó có hai cách ch y u là phân Trư ng i h c Lu t Hà N i 4 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006
- nghiªn cøu - trao ®æi Khó có th tìm th y m t nh nghĩa nh ng ho t ng mua bán hàng hoá ư c chính th c nào v ho t ng trung gian th c hi n thông qua nh ng ch th gi a thương m i trong pháp lu t nư c ngoài. Tuy ngư i s n xu t và ngư i tiêu dùng cu i cùng. nhiên, theo PGS.TS. Ph m Duy Nghĩa, hi n Do ó, trong lĩnh v c này, ngoài các ho t tư ng nh ng ngư i trung gian th c hi n ng i lí mua bán hàng hoá, u thác mua nh ng lo i d ch v h tr cho quá trình mua bán hàng hoá, môi gi i mua bán hàng hoá, bán hàng hoá ho c tiêu th s n ph m ho c i di n cho thương nhân mua bán hàng hoá mua s m nguyên v t li u ư c pháp lu t thì các ho t ng c a nhà bán buôn, nhà bán c a m t s nư c khái quát hoá dư i khái l , nhà phân ph i, các chi nhánh và i di n ni m “trung gian tiêu th ” ho c “ i di n bán c a nhà s n xu t cũng ư c quan ni m thương m i”.(2) Hi n tư ng này ư c khái là các lo i ho t ng trung gian thương m i quát theo lu t Anh - Mĩ dư i khái ni m trong lĩnh v c phân ph i hàng hoá. "Agency", lu t c a C ng hoà Pháp dư i h tr cho vi c phân ph i hàng hoá khái ni m "Agent commercial", lu t c còn có các t ch c b tr cung c p các d ch (3) dư i khái ni m "Absazmittler". v phân ph i chuyên môn hoá trên cơ s Căn c vào pháp lu t th c nh c a các giao k t h p ng v i các thành viên c a h nư c theo truy n th ng lu t châu Âu l c a th ng phân ph i (nhà bán buôn, nhà bán l , ( i n hình là C ng hoà Pháp và C ng hoà nhà i lí…). Các t ch c b tr g m: các t liên bang c) cho th y, các nư c này có ch c v n t i; các t ch c giao nh n hàng quy nh tương i c th v nh ng lo i hoá; các t ch c làm d ch v xúc ti n thương ngư i trung gian chuyên nghi p v i ch c m i như qu ng cáo, trưng bày gi i thi u năng giúp , t o i u ki n các bên thi t hàng hoá, h i tr tri n lãm thương m i; các l p các giao d ch thương m i v i nhau. Lu t t ch c tài chính; các t ch c b o hi m; các c a C ng hoà Pháp quy nh v 3 lo i ngư i công ti nghiên c u th trư ng. Ho t ng c a hành ngh d ch v trung gian thương m i các t ch c b tr này cũng là các ho t ng chuyên nghi p là: Ngư i môi gi i, ngư i trung gian theo nghĩa kinh t vì nó cũng th c nh n u thác, i di n thương m i.(4) i u hi n các ho t ng làm trung gian cho nhi u L132-1 quy n 1 B lu t thương m i C ng ch th b tr cho ho t ng phân ph i hoà Pháp quy nh: “Ngư i nh n u thác là hàng hoá t nhà s n xu t n ngư i tiêu ngư i hành ng v i danh nghĩa c a mình dùng cu i cùng. ho c công ti mình vì l i ích c a ngư i u thác”. i u L134 - 1 quy nh: “ i di n b. Dư i góc pháp lí Dư i góc này, quan ni m v ho t thương m i là bên ư c u quy n và ch u ng trung gian thương m i cũng ư c xác trách nhi m ti n hành thư ng xuyên v i tính nh không hoàn toàn gi ng nhau theo pháp ch t ho t ng ngh nghi p c l p và lu t th c nh các nư c. không b ràng bu c b i m t h p ng d ch - Theo pháp lu t nư c ngoài v , các ho t ng àm phán và n u có th , t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006 5
- nghiªn cøu - trao ®æi c a ngư i ư c i di n, ví d , àm phán giao k t h p ng mua bán, thuê ho c cung nh ng giao d ch nh t nh hay kí k t nh ng ng d ch v v i danh nghĩa và vì l i ích c a h p ng thu c m t nghi p v nh t nh; ngư i s n xu t, ngư i ho t ng công + i lí c bi t (special agent) là ngư i nghi p, thương nhân ho c các i lí thương ư c u quy n ch làm m t vi c c th , như: i di n thương m i có th là th m i khác. nhân ho c pháp nhân”. Tương t các quy mua m t lo i hàng hoá c th v i giá c xác nh. nh v nh ng ngư i hành ngh d ch v Căn c vào n i dung quan h gi a ngư i trung gian thương m i c a Pháp, B lu t i lí và ngư i u nhi m, lu t các nư c này thương m i c, B lu t thương m i Nh t chia i lí làm 3 lo i: B n và B lu t dân s và thương m i Thái + i lí th u (mandatory) là ngư i Lan cũng có quy nh v i di n u quy n, ư c ch nh hành ng thay ngư i ư c môi gi i và i lí hoa h ng.(5) u nhi m v i danh nghĩa và chi phí c a Các nư c theo truy n th ng lu t thông l ngư i u nhi m. Thù lao c a ngư i i lí (common law) không có s phân bi t rõ r t này có th là m t kho n ti n ho c m t m c t ng lo i ngư i trung gian trong ho t ng ph n trăm tính trên giá tr công vi c; thương m i v i quy ch riêng như các nư c + i lí hoa h ng (commission agent) là theo truy n th ng lu t châu Âu l c a. ngư i ư c u nhi m ti n hành trên danh các nư c này, khái ni m "Agency" d ch ra nghĩa c a mình nhưng v i chi phí c a ngư i ti ng Vi t là “ i lí ho c i di n”.(6) Theo u thác, thù lao c a ngư i i lí hoa h ng là t i n pháp lu t c a Mĩ, “Agency” là quan m t kho n ti n hoa h ng do ngư i i lí và h theo ó m t bên (ngư i i di n) hành ngư i u nhi m tho thu n tuỳ theo kh i ng thay m t m t bên khác (ngư i u lư ng và tính ch t công vi c; nhi m - the principal). Ngư i i lí (the + i lí kinh tiêu (merchant agent) là agent) là ngư i thay m t cho m t ngư i khác ngư i i lí ho t ng v i danh nghĩa và chi (the principal) giao d ch v i bên th ba.(7) phí c a mình, thù lao c a ngư i này là kho n Do ó, ho t ng i lí ( i di n) liên quan chênh l ch gi a giá bán và giá mua; t i ba ch th : Ngư i u nhi m, ngư i i lí Ngoài ra, nh ng nư c theo truy n ( i di n) và ngư i th ba.(8) Vì v y, các th ng lu t common law còn có nhi u lo i i nư c này, n u căn c vào ph m vi quy n h n lí n a như: i lí g i bán (consignee ho c ư c u quy n, i lí ư c chia thành 3 lo i: agent carrying stock), i lí b o m thanh + i lí toàn quy n (universal agent) là toán (del credere agent), i lí c quy n ngư i ư c phép thay m t ngư i u quy n (sole agent), i lí bán buôn (factor ho c làm m i công vi c mà ngư i giao i di n có mercantile agent)… th làm; Vi c i u ch nh các ho t ng thương + T ng i lí (general agent) là ngư i m i qua ngư i trung gian, không ch ư c ư c u quy n làm m t ph n vi c nh t nh quy nh trong lu t pháp c a m i qu c gia 6 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006
- nghiªn cøu - trao ®æi mà còn ư c t ch c qu c t quy nh. C trung gian thương m i trong pháp lu t cũng th , i u ch nh ho t ng c a nh ng có s thay i tuỳ theo t ng giai o n phát ngư i i di n thương m i trong các nư c tri n kinh t - xã h i c a t nư c. thu c Liên minh châu Âu (trư c là EEC), Trư c khi t nư c th ng nh t, mi n H i ng Liên minh châu Âu ã ban hành Nam có B lu t thương m i năm 1972 c a Ch th s 86/653/EEC ngày 18/12/1986 v chính quy n Vi t Nam c ng hoà và trong B vi c k t h p lu t c a các nư c thành viên lu t này cũng ã có quy nh v ho t ng liên quan n nh ng ngư i i di n thương thương m i qua ngư i trung gian. C th , m i c l p. i u 1 c a b n Ch th này quy i u 342 quy nh v các nghi p v trung nh i di n thương m i (commercial agent) gian, tr ng mãi, i di n, i lí thương m i là ngư i trung gian c l p, ư c u quy n và chúng ư c xem là m t trong nh ng hành giao d ch mua ho c bán hàng hoá thay vi thương m i. Các ch th khi th c hi n m t m t ngư i khác ( ư c g i là bên giao nh ng hành vi này m t cách thư ng xuyên i di n- principal) ho c giao d ch và kí và l y nh ng hành vi y làm ngh nghi p k t h p ng thay m t và nhân danh bên c a mình ư c g i là thương nhân. Chương giao i di n (principal).(9) th ba ( i u 357, i u 358) và chương th Như v y, có th th y pháp lu t c a nhi u tư quy n th ba B lu t này quy nh v kh nư c trên th gi i u có quy nh, i u ư c tr ng mãi và kh ư c nha b o. Kh ư c ch nh ho t ng c a nh ng ngư i trung gian tr ng mãi là kh ư c theo ó ngư i tr ng g m: (1) Ngư i nh n u thác, ngư i i di n mãi cam k t tìm m t ngư i liên l c v i thương m i là nh ng trung gian chuyên m t ngư i khác r i i n kí k t m t kh nghi p thay m t bên thuê d ch v (ngư i u ư c gi a hai ngư i này ( i u 357). Kh ư c thác, ngư i ư c i di n) giao d ch v i nha b o là kh ư c theo ó ngư i g i là nha bên th ba vì l i ích c a bên thuê d ch v viên nh n ng tên mình làm m t hành vi cho ngư i khác g i là nha u ( i u 359).(10) hư ng thù lao; (2) Ngư i môi gi i ch có ch c năng gi i thi u bên thuê d ch v v i Như v y, B lu t thương m i năm 1972 bên th ba hai bên này g p g , ti p xúc và c a Vi t Nam c ng hoà ã th a nh n hai lo i i n giao k t h p ng. Khi th c hi n ho t ngư i trung gian trong ho t ng thương m i ng môi gi i, ngư i môi gi i không thay là ngư i tr ng mãi (có b n ch t gi ng ngư i m t ngư i ư c môi gi i quan h v i bên môi gi i theo pháp lu t các nư c) và nha th ba và không ư c giao k t h p ng v i viên (gi ng ngư i nh n u thác). bên th ba nhân danh bên ư c môi gi i, h Năm 1997, t i kì h p th 11, ngày th c s ch là ngư i gi a giúp các bên 10/5/1997 Qu c h i nư c C ng hoà xã h i ư c môi gi i thi t l p quan h v i nhau. ch nghĩa Vi t Nam khóa IX ã thông qua - Theo pháp lu t Vi t Nam Lu t thương m i. Trong lu t này không có Vi t Nam, quan ni m v ho t ng i u nào nh nghĩa v ho t ng trung gian t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006 7
- nghiªn cøu - trao ®æi thương m i, tuy nhiên có khá nhi u i u quy bi n, môi gi i hàng h i quy nh trong B nh v các hành vi thương m i: i di n lu t hàng h i năm 1990; ho t ng i lí bưu cho thương nhân (t i u 83 n i u 92); i n, i lí INTERNET ư c quy nh trong môi gi i thương m i (t i u 93 n i u Pháp l nh bưu chính vi n thông năm 2002. 98); u thác mua bán hàng hoá (t i u 99 Trong quá trình th c thi, Lu t thương n i u 110) và i lí mua bán hàng hoá m i năm 1997 ã b c l nhi u b t c p c n (t i u 111 n i u 127). Các hành vi này ph i ư c s a i. Do ó, Qu c h i nư c ta u có i m chung là: Có s tham gia c a ã thông qua Lu t thương m i năm 2005 t i m t ngư i trung gian nh n s u nhi m c a kì h p th 7 Qu c h i khoá XI ngày bên khác (ngư i ư c i di n, ngư i ư c 14/6/2005. Lu t này có hi u l c thi hành t môi gi i, bên giao i lí, bên u thác) ngày 1/1/2006 và thay th cho Lu t thương àm phán giao d ch, th c hi n vi c mua bán m i năm 1997. Kho n 11 i u 3 Lu t hàng hoá, cung ng d ch v thương m i v i thương m i năm 2005 quy nh: “Các ho t bên th ba và s ư c hư ng thù lao khi ng trung gian thương m i là ho t ng hoàn thành công vi c ư c u nhi m. Khi c a thương nhân th c hi n các giao d ch quan h v i bên th ba, bên trung gian thương m i cho m t ho c m t s thương (ngư i i di n cho thương nhân, ngư i môi nhân ư c xác nh và bao g m ho t ng gi i, bên i lí, bên u thác) có th nhân i di n cho thương nhân, môi gi i thương danh bên u nhi m ho c nhân danh chính m i, u thác mua bán hàng hoá, i lí mình tuỳ t ng lo i ho t ng. thương m i”. Theo Lu t thương m i năm Trong Lu t thương m i năm 1997 ho t 2005 ph m vi các ho t ng trung gian ng thương m i ư c hi u theo nghĩa h p thương m i ư c m r ng cùng v i s m (ch bao g m vi c mua bán hàng hoá, cung r ng c a khái ni m ho t ng thương m i. ng các d ch v thương m i g n v i vi c Chúng bao g m t t c các ho t ng i di n mua bán hàng hoá) nên các ho t ng trung cho thương nhân, môi gi i thương m i, u gian thương m i theo lu t này cũng b bó thác mua bán hàng hoá, i lí thương m i h p trong các ho t ng làm trung gian th c hi n trong m i lĩnh v c c a ho t ng mua bán hàng hoá ho c cung ng các d ch thương m i t mua bán hàng hoá, cung ng v liên quan n mua bán hàng hoá mà thôi. d ch v , xúc ti n thương m i, u tư và các Tuy nhiên, ngoài các quy nh v các ho t ng nh m m c ích sinh l i khác. ho t ng thương m i qua trung gian trong Như v y, qua nh ng phân tích trên v Lu t thương m i năm 1997 thì các ho t ng quan ni m ho t ng trung gian thương m i này còn ư c quy nh trong các văn b n theo pháp lu t Vi t Nam và pháp lu t nư c pháp lu t khác như: Ho t ng môi gi i b o ngoài, có th th y, pháp lu t nư c ngoài chú hi m, i lí b o hi m trong Lu t kinh doanh tr ng v ch th th c hi n ho t ng mua b o hi m năm 2000; ho t ng i lí tàu bán hàng hoá, cung ng d ch v cho m t bên 8 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006
- nghiªn cøu - trao ®æi khác nên ã ưa ra nh nghĩa v t ng lo i di n cho thương nhân ư c quy nh t iu ngư i trung gian (ngư i i di n thương 141 n i u 149, môi gi i thương m i t m i, ngư i nh n u thác, ngư i môi gi i) và i u 150 n i u 154, u thác mua bán i u ch nh ho t ng c a nh ng ngư i trung hàng hoá t i u 155 n i u 165, i lí gian này. Pháp lu t Vi t Nam chú tr ng n thương m i t i u 166 n i u 177. ho t ng (hành vi) do ngư i trung gian th c Căn c vào nh nghĩa v ho t ng hi n nên ã nh nghĩa v t ng lo i ho t trung gian thương m i và các i u kho n quy ng trung gian: Ho t ng i di n cho nh t i chương V Lu t thương m i năm thương nhân, ho t ng môi gi i thương 2005, có th th y ho t ng trung gian m i, ho t ng u thác mua bán hàng hoá và thương m i theo pháp lu t Vi t Nam có ho t ng i lí thương m i. nh ng c i m sau: Tuy cách ti p c n khác nhau như v y Th nh t, ho t ng trung gian thương nhưng pháp lu t Vi t Nam cũng như pháp m i là lo i ho t ng cung ng d ch v lu t nhi u nư c u th a nh n m t s ho t thương m i do m t ch th trung gian th c ng thương m i ư c th c hi n theo hi n vì l i ích c a bên thuê d ch v phương th c giao d ch qua trung gian v i hư ng thù lao. nh ng tên g i v ngư i th c hi n ho t ng Có th th y, trư c h t ho t ng trung trung gian tương t nhau. ó là nh ng lo i gian thương m i là ho t ng cung ng d ch ngư i: Ngư i môi gi i thương m i; ngư i v thương m i. ó là vi c cung ng các d ch i di n thương m i; ngư i nh n u thác. v: i di n cho thương nhân; môi gi i thương m i; u thác mua bán hàng hoá và 2. Nh ng c trưng pháp lí cơ b n c a i lí thương m i. Gi ng v i các ho t ng ho t ng trung gian thương m i theo cung ng d ch v thương m i khác, bên thuê quy nh c a Lu t thương m i Vi t Nam d ch v (bên giao i di n, bên ư c môi năm 2005 Lu t thương m i năm 2005 ưa ra nh gi i, bên u thác, bên giao i lí) là bên có nghĩa v ho t ng trung gian thương m i nhu c u s d ng d ch v và ph i có nghĩa v ( ã trình bày ph n trên), ó là cơ s pháp lí tr thù lao cho bên th c hi n d ch v còn bên xác nh các ho t ng i di n cho cung ng d ch v (bên i di n, bên môi thương nhân, môi gi i thương m i, u thác gi i, bên nh n u thác, bên i lí) là bên có mua bán hàng hoá và i lí thương m i có nghĩa v th c hi n d ch v cho bên thuê d ch nh ng i m chung và ư c pháp lu t Vi t v và ư c nh n thù lao. Tuy nhiên, các ho t Nam g i chung là ho t ng trung gian ng d ch v trung gian thương m i có i m thương m i. Lu t thương m i năm 2005 ã khác bi t cơ b n so v i các ho t ng cung dành c chương V g m 37 i u (t i u 141 ng d ch v khác phương th c th c hi n. n i u 177) quy nh v t ng lo i ho t Các ho t ng cung ng d ch v theo ng trung gian thương m i này. C th , i phương th c giao d ch tr c ti p, ch có s t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006 9
- nghiªn cøu - trao ®æi tham gia c a hai bên. Các bên tham gia quan trong ph m vi ư c u quy n tr c ti p em h tr c ti p giao d ch v i nhau, bàn b c th a l i h u qu pháp lí cho bên giao i di n. thu n n i dung giao d ch. Trong ho t ng Trong các ho t ng trung gian thương d ch v trung gian thương m i có s tham m i, bên thuê d ch v s yêu c u bên th c gia c a ba bên, trong ó có bên trung gian hi n d ch v thay m t mình ho c giúp mình nh n s u nhi m c a bên thuê d ch v quan h v i bên th ba mua, bán hàng quan h v i bên th ba. i u ó có nghĩa là, hoá, cung ng d ch v thương m i. Do ó, bên trung gian làm c u n i gi a bên thuê bên trung gian s có nhi m v tìm hi u th d ch v và bên th ba. trư ng, tìm hi u i tác, àm phán giao d ch Các ch th tham gia ho t ng trung v i bên th ba th c hi n vi c mua bán gian thương m i c th là: Bên u nhi m hàng hoá, cung ng d ch v cho bên u (bên thuê d ch v , g m m t ho c m t s nhi m (bên thuê d ch v ) theo yêu c u c a ngư i), bên th c hi n d ch v (bên ư c u h . Ho t ng d ch v trung gian thương m i nhi m) và bên th ba (g m m t ho c m t s khác v i các ho t ng d ch v có liên quan ngư i). Trong các ho t ng d ch v trung n bên th ba như: D ch v v n t i, d ch v gian thương m i này, bên ư c thuê làm giao nh n hàng hoá… ch nh ng d ch v d ch v là ngư i trung gian nh n s u này ư c th c hi n tr c ti p gi a bên làm nhi m c a bên thuê d ch v và có th thay d ch v v i bên thuê d ch v mà không có s m t bên thuê d ch v th c hi n các ho t tham gia c a bên trung gian. ng thương m i v i bên (ho c các bên) th Trong ho t ng d ch v trung gian ba. Khi giao d ch v i bên th ba, thương thương m i, bên trung gian có vai trò làm nhân trung gian có th s d ng danh nghĩa c u n i gi a bên thuê d ch v và bên th ba. c a mình ho c danh nghĩa c a bên thuê d ch Bên trung gian th c hi n vi c mua bán hàng v , tuỳ thu c lo i hình d ch v mà h cung hoá, cung ng d ch v thương m i v i bên ng. Theo quy nh c a Lu t thương m i th ba không vì l i ích c a b n thân mình năm 2005, trong trư ng h p th c hi n d ch mà vì l i ích c a bên thuê d ch v (bên u v i lí thương m i, u thác mua bán hàng nhi m). Tuy nhiên, bên trung gian (bên ư c hoá ho c môi gi i thương m i, thương nhân u nhi m) s ư c hư ng thù lao khi hoàn trung gian s d ng danh nghĩa c a chính thành nhi m v mà bên u nhi m giao phó. mình khi giao d ch v i bên th ba, i u ó Do ó, m c ích c a bên trung gian trong có nghĩa là t h ph i ch u trách nhi m v các ho t ng trung gian thương m i là các hành vi c a mình. i v i d ch v i nh m t i thù lao mà bên thuê d ch v s tr di n cho thương nhân thì thương nhân trung cho h ch không mua, bán hàng hoá, cung gian s nh n s u quy n và nhân danh bên ng d ch v nh m l i ích c a b n thân h . giao i di n giao d ch v i bên th ba, do Th hai, trong ho t ng d ch v trung ó nh ng hành vi do bên i di n th c hi n gian thương m i, bên trung gian ph i là 10 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006
- nghiªn cøu - trao ®æi thương nhân, có tư cách pháp lí c l p v i l p ra th c hi n ho t ng kinh doanh c a bên thuê d ch v và bên th ba. thương nhân và nh ng ngư i lao ng làm th c hi n ho t ng d ch v trung thuê cho thương nhân cũng như nh ng ngư i gian thương m i, bên trung gian ph i có có ch c năng i di n theo pháp lu t c a nh ng i u ki n nh t nh có th ư c doanh nghi p như: Giám c doanh nghi p, bên thuê d ch v tin tư ng u nhi m th c thành viên h p danh c a công ti h p danh. hi n công vi c vì l i ích c a h . i u 6 Lu t Các ch th nói trên không có tư cách pháp thương m i năm 2005 quy nh bên trung lí c l p và ch ư c th c hi n các ho t gian ph i là thương nhân. Theo i u này, ng trong ph m vi, quy n h n theo quy thương nhân ph i là t ch c kinh t ư c nh trong n i b c a thương nhân ó. thành l p h p pháp, cá nhân ho t ng Th ba, ho t ng d ch v trung gian thương m i m t cách c l p thư ng xuyên thương m i song song t n t i hai quan h : và có ăng kí kinh doanh. iv imts Quan h gi a bên u nhi m và bên ư c u d ch v trung gian thương m i như: D ch v nhi m; quan h gi a bên ư c u nhi m u thác mua bán hàng hoá, d ch v i lí (ho c bên u nhi m) và bên th ba. Các thương m i, ngoài i u ki n là thương quan h này phát sinh trên cơ s h p ng. nhân, bên trung gian còn ph i có i u ki n Theo cách hi u c a chúng tôi v ho t khác như ph i là thương nhân kinh doanh ng trung gian thương m i ư c trình bày m t hàng phù h p v i hàng hoá ư c u ph n trên thì th c hi n các ho t ng thác thì m i tr thành bên nh n u thác mua trung gian thương m i, trư c tiên bên có nhu bán hàng hoá.(11) c u s d ng d ch v c a ngư i trung gian Trong quan h v i bên thuê d ch v (bên (bên u nhi m) và bên cung ng d ch v u nhi m) và bên th ba, ngư i trung gian trung gian (bên ư c u nhi m) ph i thi t th c hi n các ho t ng thương m i v i tư l p ư c quan h v i nhau. Bên u nhi m cách pháp lí hoàn toàn c l p và t do. và bên ư c u nhi m tho thu n n i dung Ngư i trung gian là nh ng thương nhân c công vi c mà bên ư c u nhi m th c hi n l p, hành ngh cung ng d ch v trung gian thay m t bên u nhi m giao d ch v i bên thương m i m t cách chuyên nghi p ch th ba cũng như quy n và nghĩa v c a hai không ph i là ngư i làm công ăn lương. bên i v i nhau. B i v y, có th th y trong i u này th hi n qua vi c ngư i trung gian ho t ng trung gian thương m i, quan h có tr s riêng, có tư cách pháp lí c l p, t gi a bên u nhi m và bên ư c u nhi m nh o t th i gian làm vi c, t ch u trách thư ng có m i quan h g n bó, ch t ch và nhi m v các ho t ng c a mình. c i m phát sinh trên cơ s h p ng. ó là các h p này, giúp chúng ta phân bi t ngư i trung ng i di n cho thương nhân, h p ng gian trong ho t ng thương m i v i các chi môi gi i, h p ng u thác mua bán hàng nhánh, văn phòng i di n do thương nhân hoá và h p ng i lí. Các h p ng này t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006 11
- nghiªn cøu - trao ®æi u có tính ch t là h p ng song v , ưng này v i bên th ba cũng ư c xác l p trên cơ thu n và có tính n bù. Hình th c c a các s h p ng. ó là h p ng mua bán hàng h p ng này b t bu c ph i ư c th hi n hoá ho c h p ng cung ng d ch v . b ng văn b n ho c các hình th c khác có Nghiên c u b n ch t pháp lí c a các ho t giá tr pháp lí tương ương v i văn b n, bao ng trung gian thương m i r t có ý nghĩa g m: i n báo, telex, fax, thông i p d trong vi c xác nh nh ng d u hi u pháp lí li u (là thông tin ư c t o ra, ư c g i i, c trưng c a ho t ng này, giúp ta phân ư c nh n và ư c lưu tr b ng phương bi t ho t ng trung gian thương m i v i ti n i n t ) và các hình th c khác theo quy nh ng ho t ng cung ng d ch v khác. T nh c a pháp lu t. ó, pháp lu t có nh ng quy nh i u ch nh Ho t ng trung gian thương m i s phù h p v i c i m c a nh ng ho t ng không th th c hi n ư c n u như ch t n t i này, t o i u ki n cho chúng hình thành và quan h gi a bên u nhi m và bên ư c u phát tri n./. nhi m. th c hi n ho t ng này, bên (1). D. Treharne Wiliams - Commerce, Fourth Edition, ư c u nhi m ph i giao d ch v i bên th ba Sheck Wah Tong Printing Press 1975, page 215. hoàn thành yêu c u mà bên u nhi m giao (2).Xem: “Giáo trình lu t thương m i Vi t Nam”, cho. Khi giao d ch v i bên th ba, tư cách và Khoa lu t Trư ng i h c khoa h c xã h i và nhân văn, Nxb. i h c qu c gia Hà N i 1998, tr.198. vai trò c a ngư i trung gian không luôn (3).Xem: Ph m Duy Nghĩa, Chuyên kh o Lu t kinh gi ng nhau. H có th và nhân danh bên u t , Nxb. i h c qu c gia Hà N i 2004, tr. 534. nhi m (như bên i di n) giao d ch v i (4).Xem: Tuy n t p các văn b n pháp lu t cơ b n v bên th ba trong ho t ng i di n cho thương m i c a C ng hoà Pháp, Nxb. Chính tr qu c thương nhân ho c h ch thay m t bên u gia Hà N i 2005, tr. 52, 53, 54, 58. (5).Xem: i u 797 n i u 214 B lu t dân s và nhi m nhưng l i nhân danh chính mình thương m i Thái Lan; i u 46 n i u 51 và i u quan h v i bên th ba (như bên nh n u 543 n i u 568 B lu t thương m i Nh t B n. thác, bên i lí) trong ho t ng u thác mua (6). Nhi u tài li u ch d ch là i lí, i u này không bán hàng hoá, ho t ng i lí thương m i chính xác, do ó khi d ch sang ti ng Vi t, tuỳ thu c vào n i dung c th mà có th d ch là i lí hay i ho c ch nh n s u nhi m c a bên thuê d ch di n cho phù h p. v tìm ki m bên th ba và giúp bên thuê (7). Black law Dictionary, 1997. Page 2. d ch v , bên th ba ti p xúc v i nhau. B i (8). Richard A.Mann and Barry S.Roberts, Smith and v y, trong ho t ng trung gian thương m i, Roberson's-Business law, West publishing company bên th ba s có quan h pháp lí v i bên u 1997, page 414. (9). Council Directive 86/653/EEC of the cordination nhi m ( i v i ho t ng i di n cho of the laws of the Member States relating to self- thương nhân, môi gi i thương m i) ho c tr c employed commercial agents. ti p quan h v i bên ư c u nhi m như (10).Xem: Nguy n Hùng Trương (sao l c và trình trong ho t ng u thác mua bán hàng hoá, bày), B lu t thương m i Sài Gòn, tr.113, 114. (11).Xem: i u 156 Lu t thương m i năm 2005. i lí thương m i. Quan h gi a các ch th 12 t¹p chÝ luËt häc sè 1/2006
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Báo cáo "Khái niệm tập quyền, tản quyền và phân quyền "
15 p | 572 | 70
-
Khóa luận tốt nghiệp: Công khai và minh bạch báo cáo tài chính của các công ty cổ phần niêm yết ở Việt Nam thực trạng và giải pháp
94 p | 242 | 54
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " VỀ CHỦ NGHĨA HIỆN THỰC TÂM LÝ TRONG SÁNG TÁC CỦA NHÀ VĂN NAM CAO"
5 p | 239 | 43
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "LUẬT KINH TẾ – MẤY KINH NGHIỆM VÀ BÀI HỌC TỪ NƯỚC NGOÀI"
51 p | 192 | 41
-
Báo cáo "Khái niệm tội phạm và phân loại tội phạm trong pháp luật hình sự Hoa Kỳ vài nét so sánh với pháp luật hình sự Việt Nam "
6 p | 224 | 40
-
Báo cáo " Khái niệm chứng cứ trong Bộ luật tố tụng hình sự Việt Nam năm 2003 và hướng sửa đổi, bổ sung"
8 p | 181 | 27
-
Báo cáo " Khái niệm khủng bố dưới góc nhìn của các nhà nghiên cứu "
8 p | 158 | 25
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Khái niệm khủng bố dưới góc nhìn của các nhà nghiên cứu"
8 p | 116 | 23
-
Đề tài: “Khái niệm tiền công, tiền lương và một số khái niệm khác liên quan tới tiền công, tiền lương”
47 p | 126 | 20
-
Tạp chí khoa học: Một vài suy nghĩ về khái niệm hàng giả trong bối cảnh cuộc chiến chống hàng giả và bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ tại Việt Nam
10 p | 117 | 16
-
Báo cáo " Khái niệm thẩm quyền của toà án nhân dân trong việc giải quyết các khiếu kiện hành chính của công dân "
6 p | 123 | 12
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " CƯƠNG VỰC – MỘT KHÁI NIỆM CẦN ĐƯỢC LÀM SÁNG TỎ TỪ GÓC NHÌN CỦA NGỮ PHÁP CHỨC NĂNG"
6 p | 98 | 10
-
Báo cáo khoa học: Tổng quan về địa hệ tự nhiên – kỹ thuật
7 p | 134 | 10
-
Báo cáo " Khái niệm thương mại trong pháp luật Việt Nam và những bất cập dưới góc độ thực tiễn áp dụng và chính sách hội nhập "
4 p | 72 | 5
-
Báo cáo toán học: "Hartogs Spaces, Spaces Having the Forelli Property and Hartogs Holomorphic Extension Spaces"
11 p | 55 | 4
-
Báo cáo khoa học: Tổng quan về Bệnh phổi mô kẽ
43 p | 7 | 4
-
Khóa luận tốt nghiệp Kế toán - Kiểm toán: Quy trình kiểm toán khoản mục tài sản cố định trong kiểm toán báo cáo tài chính tại Công ty TNHH Kiểm toán AS
83 p | 4 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn