intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo " Cơ sở của luật lao động Việt Nam nhìn từ góc độ triết học "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST
Báo xấu
76
lượt xem 5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Cơ sở của luật lao động Việt Nam nhìn từ góc độ triết học Trong trường hợp này, hành vi đưa người đang chới với giữa dòng nước chảy xiết vào bờ, đưa người bị tai nạn giao thông vào bệnh viện cấp cứu… vừa là hành vi pháp luật, vừa là hành vi đạo đức nhưng những hành vi như giúp đỡ tiền bạc, động viên, an ủi, đưa về nhà chăm sóc… không còn là hành vi pháp luật, nó chỉ còn được đánh giá về mặt đạo đức....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Cơ sở của luật lao động Việt Nam nhìn từ góc độ triết học "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi TS. L−u B×nh Nh−ìng * L u t lao ng là h th ng pháp lu t có i s ng riêng có i tư ng i u ch nh riêng, ó là các quan h lao ng và các “quê hương” c a nó thì chưa có nhà khoa h c nào ho c tài li u nào ch ng minh c n k , t m mà ch có nh ng k t lu n theo ki u d quan h khác có liên quan ch t ch v i quan ph ng. Tuy nhiên, v m t khía c nh nào ó, h lao ng như quan h xã h i v vi c làm, ngư i ta có th kh ng nh ư c r ng các h c ngh , i di n lao ng, b i thư ng thi t quan h lao ng có “tu i i” cao hơn và h i trong quá trình lao ng...Tuy nhiên, n u không nghi ng gì, quan h lao ng ch c i tìm căn nguyên c a nó, t c là nh ng cơ s ch n thu c hàng “cha chú” c a lu t lao ng. mà qua ó lu t lao ng phát sinh, phát tri n, T th k XV, nư c Anh, do tác ng c bi t là dư i lăng kính tri t h c thì chưa c a cu c cách m ng công nghi p, c a “phong có công trình nào tho mãn ư c yêu c u ó. trào rào ru ng cư p t” và ch “c u ăn Th t áng ti c n u chúng ta th ơ v i i u th t ngư i” ã d n n s phát tri n c a các này, b i vì, n u không tìm hi u nh ng c i ngành công nghi p, ti u th công nghi p, g c c a nó, chúng ta m i ch hi u ư c m t thương m i ng th i y nhanh quá trình ph n c a ng n cây lu t lao ng. Bài vi t hình thành giai c p vô s n làm thuê và các này không có tham v ng trình bày công trình ơn v s d ng lao ng làm thuê. S phát nghiên c u công phu mà ch ưa ra m t vài tri n t nhiên này do phương th c s n xu t tư g i ý bư c u trao i cùng các ng b n ch nghĩa quy t nh, có tính l ch s , nghi p và nh ng ngư i quan tâm m t s trong xã h i có nhà nư c. T bu i ban u v n v cơ s tri t h c c a lu t lao ng - c a bình minh l ch s c a giai c p tư s n,(1) ngành lu t có t m quan tr ng c bi t trong n n s n xu t m i ã y các quan h phong i s ng c a con ngư i. ki n muôn màu và thu n phác vào quá kh . 1. V t ch t và ý th c - t n t i xã h i Quan h s n xu t, thương m i tư b n ch quy t nh ý th c xã h i - nh ng i u nghĩa d n ư c thi t l p. Ch thuê mư n không ư c bàn n nhi u trong lí lu n v lao ng cũng có s thay i cơ b n. Thay vì s ra i và phát tri n c a lu t lao ng vi c duy trì quan h phát canh thu tô c a a Quan h lao ng là lo i quan h ra i ch và lãnh chúa th t p, các ông ch m i ti n mu n m n trong xã h i. Tu i i c a quan hành tuy n lao ng làm thuê theo phương h lao ng (mà c th ây là quan gi a th c t do tho thu n. B i vì, trong ch tư ngư i lao ng làm thuê và ch s d ng lao ng) có kho ng trên dư i 100 năm. V nơi * Gi ng viên chính Khoa pháp lu t kinh t phát nguyên c a quan h lao ng, t c là Trư ng i h c lu t Hà N i 52 T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003
  2. nghiªn cøu - trao ®æi b n ch nghĩa, vi c hình thành ch s n Vi t Nam th i kì trư c cách m ng không th xu t công xư ng òi h i ph i s d ng ngư i xu t hi n và t n t i. lao ng có tay ngh , làm vi c theo ch Sau khi giành chính quy n v tay nhân riêng ch không th áp d ng ch lao ng dân, Nhà nư c Vi t Nam thi t l p ch quy n c a ngư i nông dân trư c kia vào quá trình i v i các tài nguyên và toàn b n n kinh t s n xu t ư c. Quan h lao ng theo h p qu c dân. Nhà nư c Vi t Nam dân ch c ng ng lao ng phát sinh t ó và ư c duy hoà, cho dù còn non tr , ã ph i và có quy n trì cho n ngày nay. i v i vi c qu n lí xã h i, qu n lí t nư c, Trong quan h y, m c dù ư c t do bán qu n lí n n kinh t . Và h lu n là, v i quy n s c lao ng, ngư i công nhân làm vi c trong l c ương nhiên y, Nhà nư c ph i t o i u các công xư ng v n tr thành ngư i l thu c ki n, ph i b o h cho các quan h công pháp lí vào ngư i s d ng lao ng. H ph i nghi p ư c xác l p, duy trì và phát tri n làm vi c dư i quy n i u khi n c a ch s nh m y m nh s nghi p xây d ng t d ng lao ng. S l thu c, cho dù dư i d ng nư c. S ra i c a S c l nh s 29/SL ngày th c nào, v n hơn là m t s nô l - cái mà 12/3/1947 v s làm công, trong ó quy nh trư c ây nhi u th h ngư i lao ng ph i v kh ư c lao ng (h p ng lao ng-TG), còng lưng ch u ng như là m t c c hình. t p h p kh ư c (tho ư c lao ng t p th - Khác v i các nư c châu Âu, Vi t Nam, TG), v s t p ngh , v cơ ch gi i quy t vi c hình thành quan h lao ng làm thuê, tranh ch p lao ng... chính là cái ư c sinh ra t c quan h công nghi p g n li n v i s xu t t i u ki n qu n lí xã h i, qu n lí t nư c, hi n và th ng tr c a ch nghĩa th c dân qu n lí kinh t nh ng năm u y khó khăn Pháp. Cùng v i ách nô d ch, th c dân Pháp c a Nhà nư c Vi t Nam. i u áng lưu ý i ã l p ra nhi u n i n, h m m , nhà máy... v i lu t lao ng th i kì u c a nư c ta là bóc l t công nhân nhi u nơi như Hà ch nó ư c xây d ng d a trên n n t ng c a N i, H i Phòng, Qu ng Nình, Vinh, Sài ch kinh t , chính tr , xã h i c a m t b n Gòn... Ngư i dân Vi t Nam có th ki m Hi n pháp tư s n dân quy n mà chưa ph i là ư c ch làm vi c trong nhà máy, h m m ... m t n n kinh t có nh hư ng xã h i ch c a tư s n Pháp ho c các nhà tư s n dân t c nghĩa như ngày nay. khác nhưng ó ch ng qua là quan h b t bình Vào nh ng năm ti n hành hai cu c kháng ng. Ngư i Pháp th c hi n chính sách vơ vét chi n ch ng Pháp và ch ng Mĩ, v i n n t ng tài nguyên nh m bù p cho s th t b i c a h kinh t nghèo nàn, l c h u, n ng tính th i trên các chi n trư ng và kh c ph c nh ng h u chi n, các quy nh c a lu t lao ng ã k p qu kinh t do các cu c kh ng ho ng gây nên. th i th ch hoá ư ng l i c a ng vào lĩnh Quan h công nghi p lúc ó là quan h l ch v c s d ng công nhân, viên ch c dư i hình c c, trong ó, ch tư b n Pháp và tay sai có th c ng viên nhân l c ph c v cho s quy n chi ph i m i ho t ng tuy n m , b t nghi p xây d ng và b o v t qu c. V i n n b phu phen, t p d ch... Do ó, lu t lao ng kinh t - xã h i như v y, các quan h lao T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003 53
  3. nghiªn cøu - trao ®æi ng như v y, ch c ch n s khó có m t o riêng và trong các quan h kinh t - xã h i lu t th c s v lao ng theo úng nghĩa c a ngày m t nâng cao, òi h i v s h i nh p, t này ra i. Cho nên, v i tính ch t “ ng m c a tr thành yêu c u b c xúc trong n n viên nhân l c th i chi n”, các quy nh c a kinh t - xã h i có ti m năng và ư c khích lu t lao ng ã “hoá thân” thành các quy l b ng quan i m dân ch , dân sinh ã khơi ph m hành chính và luôn có i m d ng hai ngu n các nhà làm lu t cho ra i các văn ch “t m th i” và hình th c “ngh nh” b n pháp lu t lao ng có hi u l c cao i u ho c “quy t nh” ho c “thông tư” là ch ch nh m i m t c a i s ng lao ng. S ra y u. V m t ph m vi, các quy nh c a lu t i c a Pháp l nh h p ng lao ng (1990), lao ng ch i u ch nh các quan h gi a Pháp l nh b o h lao ng (1991), Lu t công công nhân - viên ch c nhà nư c và “nhà oàn (1990), B lu t lao ng (1994 - s a i nư c” (không ph i là v i các cơ quan - xí 2002), Pháp l nh th t c gi i quy t các tranh nghi p như ngày nay) và bao quát khu v c ch p lao ng (1996)... là nh ng minh ch ng mi n B c mà không m r ng t i mi n Nam y thuy t ph c cho nguyên lí tri t h c v t và trong ph m vi c nư c. Lúc ó, mi n ch t quy t nh ý th c, t n t i xã h i quy t Nam, ch ngu quy n Sài Gòn có B lu t nh ý th c xã h i, xung quanh cơ s phát lao ng do vua B o i ban hành theo o sinh, t n t i và phát tri n c a lu t lao ng D s 15 (1952). So v i B lu t lao ng Vi t Nam th i kì i m i. c a ch ngu quy n Sài Gòn - các quy T n n kinh t nghèo nàn, l c h u, ph nh do Nhà nư c ban hành có s chênh l ch thu c và b ô h , Vi t Nam ã giành l i v r t l n không ch hình th c văn b n mà th c a mình, tr thành qu c gia c l p, còn tính ch t c a các quy nh ó. V m t th ng nh t, nư c ta bư c vào th i kì m i, này, các quy nh c a Nhà nư c chưa ti p th i kì xây d ng n n kinh t th trư ng, trong c n v i n n kinh t th trư ng, chưa th c s ó có s hi n di n m nh m c a các quan h có i tư ng và tính bao quát cho lĩnh v c lao ng - quan h mua, bán s c lao ng lao ng. Và m c dù ã c g ng nhưng v i (cái trư c kia không ư c coi là hàng hoá). hoàn c nh lúc b y gi , pháp lu t lao ng Th i kì m i v i n n kinh t th trư ng và quá v n mang tính ch t manh mún, ch p vá, trình toàn c u hoá m i quan h lao ng thi u tính h th ng, úng như chính các văn chính là cơ s , n n t ng quan tr ng cho s ra b n pháp lu t lao ng c th luôn th a nh n i c a nh ng văn b n pháp lu t lao ng có tính ch t “t m th i” c a nó. hi u l c cao và th ng nh t, bao trùm lĩnh v c S th ng nh t t nư c, s phát tri n c a lao ng và lãnh th qu c gia. n n kinh t qu c dân trong nh ng năm 1976 2. Lu t lao ng - nhìn dư i góc quy -1984 ã m ra m t th i kì m i. Các xí lu t th ng nh t và u tranh c a các m t nghi p, nông - lâm trư ng... l n lư t ra i, il p nhu c u lao ng ngày m t tăng lên, s òi S v t, hi n tư ng t n t i trên cơ s s h i quy n t ch trong quan h lao ng nói th ng nh t c a các m t i l p. Lu t lao ng 54 T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003
  4. nghiªn cøu - trao ®æi không ph i là m t ngo i l , hay ít ra cũng ng, tăng th i gian làm vi c, tăng cư ng không ph i là m t ngo i l c a quá trình làm vi c v i k lu t lao ng hà kh c... T t c mang tính t t y u ó. nh ng cái ó u ng ch m, u ánh vào Theo giáo sư Nguy n Quang Quýnh thì quy n, l i ích c a ngư i lao ng, nh ng “lu t lao ng là nh ng quy t c pháp lí áp ngư i luôn mong mu n có ư c m t công d ng cho c công nhân và ch nhân, ch vi c n nh, m c thu nh p cao, trong i u không ch riêng cho công nhân. Lúc ban u ki n làm vi c ngày càng ư c c i thi n... trong ch tư b n c i n khi nh ng liên Mâu thu n gi a ngư i lao ng và ngư i s l c gi a ch và th còn do nguyên t c t do d ng lao ng n y sinh b t u t lí do kinh k t ư c quy nh, ch nhân thư ng l i d ng t và luôn xoay quanh lí do kinh t . Có th ưu th c a mình v kinh t ép bu c công trong th i i m nào ó, s xung t có nhân nh ng i u ki n làm vi c do ch nhân nguyên nhân tr c ti p t thái i x thi u n nh. Qu c gia ph i can thi p b ov úng n, song sâu xa v n là ngu n g c kinh công nhân và ban hành pháp ch lao ng. t . Mâu thu n ó r t khó có kh năng tri t Vì ngu n g c lu t lao ng như v y nên tiêu và luôn là v n c a quan h ch - th . ngư i ta thư ng có thành ki n cho r ng lu t Lu t lao ng ban u ra i là nh m lao ng hoàn toàn bênh v c công nhân và i u ch nh m i quan h gi a ngư i lao ng ch t ra cho ch nhân nh ng nghĩa v ”.(2) và ngư i s d ng lao ng, t c quan h vi c Trong quan h lao ng, n u xét góc làm. Mâu thu n c a các bên trong quan h quan h vi c làm hay quan h xã h i vi c làm ó chính là v n th hai mà lu t trong ó m t bên cung ng s c lao ng lao ng ph i bao quát. B i vì, n u quan h làm vi c, còn bên kia tr thù lao cho ho t ch - th không ư c t n t i trong hoà bình ng lao ng ó thì ó là quan h hai bên: thì s nh hư ng t i không ch các cá nhân Ngư i lao ng và ngư i s d ng lao ng. ó. Nó còn là nh ng cơ s cho các xung t Ngư i ta thư ng g i là quan h ch - th . l n hơn, có t m bao quát hơn, nh hư ng t i Ngư i ch , v i m c ích c a mình là l i i s ng lao ng và i s ng kinh t - chính nhu n, s tìm cách gi m các chi phí u vào tr c a xã h i. S kh ng ch , i u hoà các g m: Nguyên, nhiên, v t li u, lao ng. Tuy xung t cá nhân trong quan h lao ng cá nhiên, giá nguyên, nhiên, v t li u là cái mà nhân chính là nhi m v quan tr ng, m c dù h khó có th quy t nh, b i vì nó ph chưa ph i là t t c c a lĩnh v c lao ng. thu c vào th trư ng, vào i tác thương i v i quan h lao ng, mâu thu n v m i. Cái d bi n thiên nh t chính là h giá quy n, l i ích ó không ch t n t i trong s c lao ng. ph m vi c a quan h gi a ngư i ch s d ng h giá s c lao ng, ngư i ch có th lao ng và cá nhân ngư i lao ng, t c là áp d ng các bi n pháp khác nhau, tr c ti p trong quan h lao ng cá nhân. Và lu t lao ho c gián ti p như: H lương, c t gi m chi ng ư c hình thành, t n t i và phát tri n phí b o hi m, c t gi m chi phí b o h lao không ch nh m i u hoà m i quan h lao T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003 55
  5. nghiªn cøu - trao ®æi ng cá nhân và nh ng xung t trong quan lao ng lên m t v th khác so v i các ngành h lao ng cá nhân. lu t tư(4) như dân lu t, thương lu t. Trong quá trình duy trì m i quan h lao 3. M t cách nhìn t góc c a ph m ng, nh ng ngư i lao ng ã tìm cách c trù cái chung và cái riêng k t nh m tăng cư ng thêm s c m nh c a Lu t lao ng là m t ngành lu t trong h mình. H l p ra t ch c c a mình v i m c th ng pháp lu t qu c gia. Lu t lao ng ph i ích và hi v ng s cân b ng v th c l c i th ch hoá các quy nh c a Hi n pháp v v i ngư i s d ng lao ng. Ban u, các t lao ng. Lu t lao ng là cái riêng, hi n ch c c a nh ng ngư i lao ng chưa có nh pháp là cái chung. hư ng gì áng k nhưng sau ó, d n d n, ã M i quan h gi a hi n pháp và lu t lao tr thành l c lư ng m i trong xã h i. Các ng là m i quan h h u cơ. Hi n pháp là công oàn ư c thành l p ã có kh năng o lu t cơ b n c a nhà nư c, ương nhiên và kinh nghi m lãnh o, bi n s c m nh không th chi ti t hoá ư c các quan i m, oàn k t theo s ông lúc ban u thành s c chính sách l n. Do ó, nó ph i chuy n nh ng m nh mang tính xã h i có t ch c. M t giai v n ó cho các o lu t khác. Hi n pháp c p m i, giai c p công nhân xu t hi n ngay như là v nh c trư ng, các o lu t khác là t trong lòng phương th c s n xu t tư b n các nh c công trong dàn h p xư ng pháp lí. ch nghĩa, là s n ph m c a quan h công M i o lu t, t hi n pháp u có giá tr nghi p (Industrial Relations)(3) i l p v i riêng và có nhi m v riêng h th ng pháp giai c p tư s n, giai c p t ng l t ch và lu t có giá tr th ng nh t trong a d ng. xi ng xích phong ki n xây d ng nên xã Nói như v y không ph i là ph nh n tính h i công nghi p - thương m i. Và như v y, b t bu c c n ph i có trong m i quan h gi a bên c nh nh ng mâu thu n ch - th mang hi n pháp và lu t lao ng. Không th có tính cá nhân, trong quan h công nghi p còn chuy n khi m t v n v lao ng ã ư c ch a ch t nh ng mâu thu n giai c p gi a quy nh trong hi n pháp mà lu t lao ng có giai c p công nhân và giai c p tư s n. Và vì th b qua, không chi ti t hoá thành các quy th , lu t lao ng d n d n thay i di n m o nh c th . ành r ng hi n pháp là hi n thân lúc ban u có tính nguyên sơ c a nó là i u cao quý nh t c a h th ng pháp lu t song các ch nh quan h vi c làm (Employment quy nh c a hi n pháp r t khó có th ưa Relationship) và i u hoà các mâu thu n, các vào áp d ng tr c ti p i u ch nh các quan xung t cá nhân. Nó bu c ph i b sung vào h xã h i, vì nó có tính “tuyên ngôn” là cơ nhi m v i u ch nh c a nó danh m c các b n. Vì th , hi n pháp bao gi cũng có tính xung t t p th gi a các t p th ngư i lao khái quát, bao hàm, cô ng và vì v y, nó ng và cao hơn n a, gi a giai c p công luôn ph i “c y nh ” n s chi ti t trong các nhân v i bên s d ng lao ng. ây cũng quy nh c a các lu t khác nhau. Lu t lao chính là m t trong nh ng c trưng c a lu t ng không th n m ngoài quy t c pháp lí lao ng so v i các ngành lu t khác, ưa lu t mang tính truy n th ng ó. 56 T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003
  6. nghiªn cøu - trao ®æi Hi n pháp Vi t Nam t năm 1946 n dân trong lĩnh v c lao ng xã h i.(13) c Hi n pháp năm 1959, 1980, 1992 ( ã s a bi t Hi n pháp 1980 quy nh: “Lao ng là i, b sung) u ghi nh n m t cách tr nh quy n, nghĩa v và vinh d hàng u c a tr ng quy n lao ng c a công dân. Hi n công dân. Công dân có quy n có vi c làm. pháp năm 1946 quy nh: “T t c các công Ngư i có s c lao ng ph i lao ng theo dân Vi t Nam u ngang quy n v m i quy nh c a pháp lu t...”.(14) i u ó m t phương di n: Chính tr , kinh t , văn hoá”;(5) m t th hi n tính ưu vi t c a ch xã h i “ àn bà ngang quy n v i àn ông v m i ch nghĩa trong nh ng năm u c a th i kì phương di n”(6), "quy n l i các gi i c n lao quá lên ch nghĩa xã h i theo ư ng l i trí th c và chân tay ư c b o m”.(7) n c a ng ra t i i h i i bi u toàn qu c Hi n pháp 1959, Nhà nư c xác nh: “Công l n th IV,(15) m t khác th hi n quy t tâm dân nư c Vi t Nam dân ch c ng hoà u c a Nhà nư c trong vi c t o công ăn vi c bình ng trư c pháp lu t”;(8) “ph n nư c làm, thu nh p và c i thi n i s ng nhân dân. Vi t Nam dân ch c ng hoà có quy n bình Là Hi n pháp c a th i kì i m i, Hi n ng v i nam gi i v các m t sinh ho t pháp năm 1992 ã bám sát quá trình phát chính tr , kinh t , văn hoá, xã h i và gia tri n c a t nư c, c a xã h i. Trong các quy ình”;(9) “Công dân nư c Vi t Nam dân ch nh c a mình, Hi n pháp 1992 ( ư c s a c ng hoà có quy n làm vi c. Nhà nư c d a i, b sung năm 2001) ã th hi n ư c các vào s phát tri n có k ho ch c a n n kinh v n cơ b n nh t c a lĩnh v c lao ng xã t qu c dân, d n d n m r ng công vi c h i. Hi n pháp quy nh quy n bình ng c a làm, c i thi n i u ki n lao ng và lương công dân trư c pháp lu t;(16) quy n bình ng b ng, b o m cho công dân ư c nam - n ;(17) quy n và nghĩa v c a công dân hư ng quy n ó”;(10) “ngư i lao ng có trong lao ng;(18) trách nhi m c a Nhà nư c quy n ngh ngơi. Nhà nư c quy nh th i trong vi c quy nh các ch b o h lao gi làm vi c và ch ngh ngơi c a công ng, th i gi làm vi c, th i gi ngh ngơi, nhân và viên ch c, m r ng d n nh ng i u ch ti n lương, ch b o hi m xã h i(19) ki n v t ch t v ngh ngơi và an dư ng, và chăm sóc s c kho ...(20) Theo quan i m b o m cho ngư i lao ng ư c hư ng c a các nhà khoa h c, các quy n c a công quy n ó”;(11) “ngư i lao ng có quy n dân trong lĩnh v c xã h i, trong ó có v n ư c giúp v v t ch t khi già y u, b nh lao ng, có xu hư ng tăng lên. t t, ho c m t s c lao ng. Nhà nư c m Trên cơ s các quy nh c a Hi n pháp, r ng d n các t ch c b o hi m xã h i, c u qua t ng th i kì, Nhà nư c ã th ch hoá t và y t b o m cho ngư i lao ng các quy nh c a lu t lao ng. ư c hư ng quy n ó”.(12) Tinh th n c a Hi n pháp 1946 ã là cơ s Là o lu t ư c coi là mang l i nhi u quan tr ng Ch t ch H Chí Minh kí S c quy n nh t cho công dân, Hi n pháp năm l nh s 29/SL ngày 12/3/1947. S c l nh ó 1980 quy nh r t c th các quy n c a công ư c coi là “B lu t lao ng” u tiên T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003 57
  7. nghiªn cøu - trao ®æi Vi t Nam, v i n i dung r t ti n b v m i nhưng h th ng các văn b n pháp lu t lao quan h lao ng và gi i quy t tranh ch p ng ã mang l i nh ng quy n l i r t l n cho lao ng, m b o quy n ình công (bãi ngư i lao ng. công) c a ngư i lao ng. N u xét trong b i c nh n n kinh t t p Sau khi có Hi n pháp năm 1959, m t trung, bao c p, Hi n pháp năm 1980 là b n lo t các văn b n pháp lu t lao ng ư c ban Hi n pháp thu c lo i ti n b nh t. Ngay trong hành ã c p và quy nh các lĩnh v c lĩnh v c lao ng, m t lĩnh v c b h n ch v khác nhau c a i s ng lao ng và m i tính thư ng tr c trong tư duy pháp lí th i kì quan h lao ng, trong ó ph i k n: Lu t ó, các quy nh c a Hi n pháp v lao ng công oàn (5/11/1957); Ngh nh s 07/CP xã h i ã mang l i s c s ng c bi t cho lu t ngày 18/4/1960 v vi c c p s lao ng cho lao ng. T năm 1980 n năm 1994 (trư c ngư i lao ng trong biên ch nhà nư c; khi B lu t lao ng có hi u l c) Nhà nư c Ngh nh s 08/CP ngày 18/4/1960 v c p ã ban hành nhi u văn b n pháp lu t quan gi y ăng kí cho th và ngư i lao ng tr ng có liên quan n lĩnh v c lao ng như: ngoài biên ch nhà nư c; quy ch t m th i Ngh nh s 235/H BT ngày 18/9/1985 v v tuy n d ng và cho thôi vi c i v i công ti n lương; b n Quy nh v quy n t ch nhân, viên ch c nhà nư c (ban hành kèm trong s n xu t kinh doanh c a các doanh theo Ngh nh s 24/CP ngày 13/3/1963 c a nghi p nhà nư c (ban hành kèm theo Quy t H i ng Chính ph ); b n i u l t m th i nh s 217/H BT ngày 14/11/1987 c a H i v k lu t lao ng c a công nhân viên ch c ng b trư ng); Lu t u tư nư c ngoài t i nhà nư c (ban hành kèm theo Ngh nh s Vi t Nam (29/12/1987); Lu t công oàn 195/CP ngày 31/12/1964 c a H i ng (30/6/1990); Pháp l nh h p ng lao ng Chính ph ); b n Quy nh v ch trách (30/8/1990); Quy ch lao ng trong các xí nhi m v t ch t c a công nhân, viên ch c i nghi p có v n u tư nư c ngoài (ban hành v i tài s n nhà nư c (ban hành kèm theo kèm theo Ngh nh s 233/H BT ngày Ngh nh s 49/CP ngày 9/4/1968 c a H i 22/6/1990); Lu t doanh nghi p tư nhân, Lu t ng Chính ph ); i u l t m th i v các công ti (21/12/1990);(21) b n Quy nh v ch b o hi m xã h i (ban hành kèm theo tho ư c lao ng t p th (ban hành kèm theo Ngh nh s 218/CP ngày 27/12/1961 c a Ngh nh s 18/CP ngày 26/12/1992); Ngh H i ng Chính ph )... Có th nói, vào nh s 25/CP và 26/CP (25/3/1993) v ti n nh ng năm 1960 và 1970 h th ng các văn lương và tr c p i v i công nhân, viên b n pháp lu t lao ng ư c ban hành dày ch c nhà nư c và các i tư ng hư ng chính c, chi ti t, t m , ư c thay i thư ng sách xã h i… xuyên theo k ho ch phát tri n kinh t - xã Ngày 23/6/1994, v i tinh th n quy t tâm h i c a t nư c. M c dù vào th i i m ó, xây d ng B lu t lao ng, văn b n pháp lí v i nh ng h n ch nh t nh v quan i m quan tr ng i u ch nh quan h lao ng khoa h c, quan i m phát tri n trong kinh t theo h p ng lao ng trong xã h i và áp 58 T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003
  8. nghiªn cøu - trao ®æi d ng cho lĩnh v c lao ng xã h i, Qu c h i khoá IX, kì h p th X ã chính th c thông (2).Xem: Nguy n Quang Quýnh, lu t lao ng và an ninh xã h i, H i NCHC xu t b n 1969, tr. 11. qua B lu t lao ng. B lu t lao ng dù (3). Trong khoa h c pháp lí nói chung và trong các ư c xác nh ra i và t n t i v i nh ng lí o lu t v lao ng c a các qu c gia trên th gi i có do và nh ng nhi m v khác nhau nhưng xét b dày v l ch s i u ch nh quan h lao ng ho c cho cùng v n là s th ch hoá ư ng l i c a trong các qu c gia ti p thu nhanh các tri th c v quan h lao ng theo h Anh - Mĩ, ngư i ta thư ng s ng và c th hoá Hi n pháp năm 1992(22) d ng thu t ng này ch các quan h trong lĩnh v c v lao ng. i u ó càng ch ng t m i công nghi p. i u này có hai ý nghĩa: m t m t, nó ch quan h bi n ch ng gi a cái chung và cái rõ ngu n g c nơi phát sinh ra quan h lao ng, ó là riêng trong m i quan h gi a hi n pháp và các ngành công nghi p và các ho t ng công nghi p lu t lao ng. có t ch c; m t khác, nó bao hàm các quan h khác nhau trong lĩnh v c công nghi p, v phương di n lao Bên c nh hi n pháp, m t v n không ng, ch không ph i là các quan h s n xu t - phân kém ph n nh y c m có liên quan n s hi n ph i - trao i - tiêu dùng có tính thương m i, vì v y di n c a lu t lao ng và giá tr xã h i c a nó giúp mngư i ta phân bi t ư c các quan h công nó, ó chính là quan h gi a lu t lao ng và nghi p v i quan h lao ng cá nhân (Employment Relationship) xung quanh s làm vi c và tr công gi a pháp lu t qu c t . ngư i lao ng và ngư i s d ng lao ng (TG). Vi t Nam là qu c gia thành viên c a (4). Private Law. Ngư i ta quan ni m r ng lu t lao ng Liên hi p qu c (UNO) và c bi t, là thành là ngành lu t v a có tính ch t công và tính ch t tư, do viên c a T ch c lao ng qu c t (ILO). ó không th x p vào h th ng các ngành lu t công V i tư cách thành viên, Vi t Nam ã kí k t (Public Law) như lu t hành chính, lu t hình s , mà cũng không th x p vào h th ng các ngành lu t tư ư c. và tham gia nhi u công ư c qu c t c a (5), (6), (7).Xem: i u 6, 9, 13 Hi n pháp năm 1946. UNO và ILO,(23) trong ó ph i k n các (8), (9), (10), (11), (12).Xem: i u 22, 24, 30, 31, 32 công ư c quan tr ng như: Công ư c v các Hi n pháp năm 1959. quy n kinh t - xã h i và văn hoá (1962); (13), (14).Xem: i u 3, 4, 5, 10, 11, 31, 58, 59, 63 Hi n pháp năm 1980. Công ư c v quy n tr em; Công ư c v (15).Xem: L i nói u Hi n pháp 1980. ngày ngh hàng tu n trong công nghi p… (16), (17), (18), (19), (20).Xem: i u 52, 63, 55, 56, (Xem ti p trang 40) 61 Hi n pháp năm 1992. (21). Theo quan i m c a các nhà khoa h c pháp lí, (1). Theo C.Mác, ch nghĩa tư b n ra i không ch th m chí c các i bi u Qu c h i th i kì này thì vi c v i ho t ng s n xu t công nghi p mà còn v i ho t thông qua Lu t doanh nghi p tư nhân và Lu t công ti ng thương m i. S l n m nh c a các i thương là trái v i Hi n pháp năm 1980 (TG). thuy n qua i dương, qua ư ng bi n vòng Phi và (22).Xem: L i nói u c a B lu t lao ng 1994. n , vi c buôn bán ngư i nô l da en... ã làm (23). Cho n nay, ngoài các công ư c c a UNO, b ng cho ch nghĩa tư b n tr nên có s c m nh thôn tính hai Quy t nh s 193/Q -CTN (30/5/1993) và s giai c p phong ki n và áp t phương th c s n xu t tư 796/Q -CTN (26/8/1997), Vi t Nam ã phê chu n 14 b n ch nghĩa, m t phương th c hơn h n phương công ư c c a ILO, g m: S 5 (1919), 6 (1919), 14 th c s n xu t phong ki n vào h th ng s n xu t c a (1921), 27 (1919), 45 (1935 ), 80 (1947), 81 (1947), nhân lo i (TG). 100 (1958), 111 (1958), 116 (1964), 120 (1964), 123 (1965), 124 (1965), 155 (1981). T¹p chÝ luËt häc sè 6/2003 59
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2431 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2