Báo cáo " Khái niệm và các yếu tố cấu thành của cơ chế thực hiện điều ước quốc tế về quyền con người "
lượt xem 10
download
Khái niệm và các yếu tố cấu thành của cơ chế thực hiện điều ước quốc tế về quyền con người năng lực chuyên môn kém; bị tước giấy phép lái xe đối với người lái xe; người nước ngoài không có giấy phép lao động...), liên quan đến thái độ của NLĐ (chẳng hạn đi muộn, về sớm dù đã được nhắc nhở; từ chối làm thêm giờ trong những trường hợp cần thiết; vi phạm quy định về cấm uống rượu, hút thuốc trong giờ làm việc...)...
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo " Khái niệm và các yếu tố cấu thành của cơ chế thực hiện điều ước quốc tế về quyền con người "
- nghiªn cøu - trao ®æi Ths. NguyÔn ThÞ Kim Ng©n * T rong b i c nh hi n nay, quy n con ngư i và th c hi n i u ư c qu c t v quy n con ngư i ã tr thành v n thu ch th pháp lu t”.(2) Trong lu t qu c t , khái ni m “th c hi n i u ư c qu c t ” ư c c p trong m t s tài li u nghiên hút s chú ý r ng rãi c a dư lu n th gi i c u, theo ó “th c hi n i u ư c qu c t ” là và là nhân t không kém ph n quan tr ng “nh ng ho t ng mà thành viên i u ư c trong các chương trình ngh s , các văn qu c t ti n hành nh m hi n th c hoá các ki n c a các h i ngh qu c t , t ch c qu c cam k t trong i u ư c qu c t ”.(3) t toàn c u và khu v c. Trên phương di n “Cơ ch ” là thu t ng ư c s d ng lí lu n, cơ ch th c hi n i u ư c qu c t trong nhi u lĩnh v c khoa h c khác nhau v quy n con ngư i có nh ng i m khác như kinh t h c, tâm lí h c, chính tr h c, bi t v i cơ ch th c hi n các i u ư c hoá h c, y h c... Khi s d ng k t h p v i qu c t khác. Xu t phát t c thù c a lĩnh m t s thu t ng khác, thu t ng “cơ ch ” v c h p tác (quy n con ngư i), ngoài cơ góp ph n t o thành các khái ni m chuyên ch chung c a lu t qu c t , các i u ư c môn c a các lĩnh v c khoa h c ó như “cơ qu c t v quy n con ngư i còn xây d ng ch kinh t ”, “cơ ch tâm lí ”, “cơ ch th c cơ ch th c hi n chuyên bi t. hi n quy n l c”... Trong khoa h c pháp lí 1. Khái ni m “cơ ch th c hi n i u ư c t n t i khái ni m “cơ ch i u ch nh pháp qu c t v quy n con ngư i” là khái ni m lu t”, “cơ ch áp d ng pháp lu t”… Tuy ph c t p. ưa ra khái ni m này c n ph i nhiên, n i dung c a thu t ng “cơ ch ” ư c làm rõ ng nghĩa c a thu t ng “th c hi n gi i thích ôi khi khác nhau. i u ư c qu c t ”, thu t ng “cơ ch ” và Trong m t s ngôn ng như Nga, Anh, xác nh n i hàm c a khái ni m. Pháp, thu t ng “cơ ch ” (ti ng Nga: механизм; ti ng Anh: mechanism; ti ng Thu t ng “th c hi n” ư c hi u là Pháp: mécanisme) thư ng ư c gi i thích là “b ng ho t ng làm cho tr thành s (1) “c u trúc bên trong và phương th c v n th t”. Trong lĩnh v c pháp lu t có khái hành c a m t b máy ho c c a m t t p h p ni m “th c hi n pháp lu t” là “m t quá các y u t ph thu c vào nhau”.(4) Trong trình ho t ng có m c ích làm cho nh ng quy nh c a pháp lu t i vào cu c s ng, * Gi ng viên Khoa lu t qu c t tr thành hành vi th c t h p pháp c a các Trư ng i h c Lu t Hà N i t¹p chÝ luËt häc sè 6/2010 39
- nghiªn cøu - trao ®æi ti ng Vi t, “cơ ch ” ư c các nhà ngôn ng c a ch nh th theo nh ng nguyên t c và quá h c gi i thích là “cách th c theo ó m t trình xác nh. Như v y, có th hi u cơ ch quá trình th c hi n”(5) ho c “cách th c s p th c hi n i u ư c qu c t v quy n con x p theo m t trình t nh t nh”.(6) Nh ng ngư i là cách th c theo ó ch th c a lu t gi i thích c a các nhà ngôn ng h c u qu c t (trư c tiên và ch y u là các qu c g n “cơ ch ” v i cách th c th c hi n hay gia), d a trên nh ng nguyên t c cơ b n c a cách th c s p x p. Tuy nhiên, nghiên c u lu t qu c t , làm cho nh ng quy nh c a trong lĩnh v c tâm lí, các nhà tâm lí h c l i i u ư c qu c t v quy n con ngư i tr gi i thích thu t ng “cơ ch ” theo nghĩa thành hi n th c dư i s giám sát c a các r ng hơn khi xây d ng khái ni m: “cơ ch thi t ch ư c hình thành trên cơ s i u tâm lí là s tác ng l n nhau theo m t quy ư c qu c t v quy n con ngư i. cách nh t nh gi a các thành ph n c a Cơ ch th c hi n i u ư c qu c t v m t c u trúc tâm lí …”.(7) V i khái ni m quy n con ngư i v a có nh ng c trưng ó, các nhà tâm lí h c không ch gi i thích chung c a cơ ch th c hi n lu t qu c t ng thu t ng “cơ ch ” là cách th c, quy cách th i cũng có nh ng c trưng riêng c a lĩnh th c hi n mà còn gi i thích theo hư ng v c h p tác chuyên ngành này. C th : nh n m nh n s tác ng l n nhau gi a * Tính t i u ch nh c a ch th lu t các y u t c u thành c a m t h th ng. Các qu c t trong cơ ch th c hi n i u ư c qu c nhà kinh t h c cũng có ng quan i m v i t v quy n con ngư i: B n ch t c a lu t các nhà tâm lí h c khi xây d ng khái ni m qu c t là s tho hi p v m t l i ích gi a “cơ ch kinh t ” và “cơ ch qu n lý kinh các ch th trong quá trình v a u tranh t ”. Các nhà kinh t h c cho r ng: “Cơ ch v a h p tác v i nhau. Các nguyên t c và quy là khái ni m dùng ch s tương tác gi a ph m c a lu t qu c t ư c các ch th tho các y u t k t thành m t h th ng mà nh thu n xây d ng ng th i cũng ư c chính ó h th ng có th ho t ng”.(8) các ch th t nguy n th c hi n và ư c M c dù còn có s khác nhau nh t nh, m b o b i cơ ch th c hi n lu t qu c t . thu t ng “cơ ch ” luôn ư c gi i thích g n Cơ ch th c hi n i u ư c qu c t v quy n li n v i ho t ng c a m t h th ng các b con ngư i cũng th hi n c trưng có tính ph n tác ng qua l i l n nhau. V i phân b n ch t này c a lu t qu c t . Quan h gi a tích nêu trên có th hi u “cơ ch th c hi n các qu c gia c l p có ch quy n ã lo i i u ư c qu c t v quy n con ngư i” ch a b quy n l c siêu qu c gia và nh ng kh ng hai n i dung ó là: 1) C u trúc c a năng áp t các quy ph m pháp lu t qu c t m t ch nh th bao g m nhi u b ph n khác v quy n con ngư i mang tính b t bu c i nhau h p thành và 2) Cách th c v n hành v i các qu c gia. Do ó, không có cơ ch hay ho t ng c a ch nh th ó, t c là s mang tính quy n l c qu c t nào áp t cho tương tác gi a các b ph n trong c u trúc quá trình th c hi n i u ư c qu c t v 40 t¹p chÝ luËt häc sè 6/2010
- nghiªn cøu - trao ®æi quy n con ngư i. Trong quá trình này, các thành viên s xây d ng cơ ch qu c gia ch th lu t qu c t t i u ch nh hành vi tri n khai th c hi n i u ư c qu c t v c a mình trên cơ s các quy nh c a i u quy n con ngư i trong ph m vi lãnh th ư c qu c t v quy n con ngư i i v i các qu c gia. V t ng th , cơ ch qu c gia th c ho t ng th c hi n nghĩa v chung c a ch hi n i u ư c qu c t v quy n con ngư i th lu t qu c t và nh ng nghĩa v c th bao g m m t là các i u ki n v th ch phát sinh t tư cách thành viên i u ư c nhà nư c cũng như t ch c xã h i liên qu c t . Quá trình t i u ch nh này ư c quan n quá trình th c hi n i u ư c qu c th c hi n dư i hai hình th c: t và hai là các m b o pháp lí, th c t - Thông qua hành vi ơn phương c a th c hi n i u ư c qu c t . qu c gia, ó là vi c qu c gia xây d ng, b o Bên c nh cơ ch qu c gia, vi c th c hi n m môi trư ng pháp lu t và th ch qu c i u ư c qu c t v quy n con ngư i còn gia nh m b o v và phát tri n các quy n và ư c m b o thông qua cơ ch qu c t . Cơ t do cơ b n c a con ngư i theo yêu c u c a ch qu c t ư c hình thành v a có tính ch t các i u ư c qu c t v quy n con ngư i. h tr qu c gia trong vi c th c hi n nghĩa v ng th i qu c gia cũng ki m ch không thành viên v a có tính ch t ki m soát qu c t th c hi n nh ng hành vi trái v i các cam k t nh m m b o i u ư c qu c t v quy n trong i u ư c qu c t v quy n con ngư i con ngư i ư c qu c gia thành viên tuân mà qu c gia là thành viên. th . Cơ ch này bao g m các thi t ch qu c - Thông qua hành ng t p th c a các t ư c thành l p phù h p v i hai ch c năng qu c gia như tri n khai các ho t ng h p ho t ng chính là h tr và ki m soát qu c tác qu c t th c hi n quy n và nghĩa v qu c t v i quan i m phòng ng a gi m thi u t c a qu c gia, tri u t p h i ngh qu c t t i a s vi ph m các quy nh c a i u ư c xem xét vi c th c hi n i u ư c qu c t v qu c t cũng như phòng ng a x y ra tranh quy n con ngư i ho c thành l p các cơ quan, ch p gi a các thành viên trong quá trình thi t ch qu c t chuyên trách duy trì cơ th c hi n i u ư c qu c t . Cùng v i s t n ch giám sát qu c t vi c thi hành các nghĩa t i c a các thi t ch nêu trên, các i u ư c v ã cam k t trong các i u ư c qu c t v qu c t v quy n con ngư i còn duy trì th quy n con ngư i mà qu c gia là thành viên. t c xây d ng và b o v báo cáo qu c gia v * Cơ ch th c hi n i u ư c qu c t v quá trình th c hi n i u ư c qu c t nh m quy n con ngư i ư c tri n khai thông qua b o m các i u kho n tho thu n trong cơ ch qu c gia và cơ ch qu c t : Vi c i u ư c qu c t ư c các thành viên tuân th c hi n i u ư c qu c t v quy n con th và th c hi n y . ngư i ư c xác nh là m t trong nh ng Cơ ch th c hi n i u ư c qu c t v nghĩa v pháp lí c a qu c gia thành viên quy n con ngư i luôn có s g n k t c a cơ i u ư c qu c t . Chính vì v y, qu c gia ch qu c gia và cơ ch qu c t . Trong ó, t¹p chÝ luËt häc sè 6/2010 41
- nghiªn cøu - trao ®æi cơ ch qu c t có vai trò ch mang tính b qu c gia thành viên k t th i i m i u ư c tr cho cơ ch c a qu c gia m c dù cơ ch qu c t phát sinh hi u l c. này duy trì s ki m soát c n thi t vi c qu c 2) Các qu c gia thành viên ph i th c gia tuân th các nghĩa v theo các i u ư c hi n i u ư c qu c t v quy n con ngư i qu c t v quy n con ngư i. S ph i h p m t cách thi n chí. gi a hai cơ ch này ph i m b o quá trình N i dung th hai khá quan tr ng vì nó th c hi n i u ư c qu c t v quy n con xác nh rõ yêu c u v m c th c hi n ngư i v a xu t phát t yêu c u c a chính i u ư c qu c t v quy n con ngư i c a i u ư c qu c t v a ph i g n v i i u qu c gia thành viên. D a trên Công ư c ki n, hoàn c nh c th c a qu c gia thành Viên năm 1969 v lu t i u ư c qu c t kí viên có tính n nh ng nét c thù v l ch k t gi a các qu c gia và th c ti n th c hi n s , truy n th ng và trình phát tri n kinh i u ư c qu c t v quy n con ngư i, có th t , xã h i c a qu c gia. gi i thích n i dung c th c a vi c th c hi n 2. Cơ ch th c hi n i u ư c qu c t v thi n chí i u ư c qu c t v quy n con quy n con ngư i ư c c u thành b i 4 y u ngư i như sau: t , ó là: Nguyên t c th c hi n i u ư c + Th c hi n úng các quy nh v i qu c t , ch th th c hi n i u ư c qu c t , ph m vi, n i dung phù h p v i m c ích quy ph m xác l p nghĩa v c a các ch th c a i u ư c. trong quá trình th c hi n i u ư c qu c t + Áp d ng y các cách th c th c và thi t ch giám sát vi c th c hi n i u hi n i u ư c nhanh chóng, hi u qu . ư c qu c t . + Không kí k t các i u ư c qu c t mâu * Nguyên t c th c hi n i u ư c qu c thu n v i nghĩa v c a mình ã ư c ghi t v quy n con ngư i: Quá trình th c hi n nh n trong i u ư c qu c t mà qu c gia ã i u ư c qu c t v quy n con ngư i ph i kí k t ho c tham gia trư c ó. tuân th các nguyên t c ã ư c ghi nh n + Không ơn phương ng ng th c hi n trong Công ư c Viên năm 1969 v lu t và xem xét l i i u ư c qu c t , tr nh ng i u ư c qu c t kí k t gi a các qu c gia trư ng h p ngo i l ư c lu t qu c t cho và các văn b n pháp lí qu c t có liên quan phép (khi có s thay i cơ b n v hoàn c nh khác, c th : – Rebus sic stantibus). - Nguyên t c Pacta sunt servanda: ây là - Nguyên t c i u ư c qu c t v quy n m t trong các nguyên t c cơ b n c a lu t con ngư i có hi u l c ràng bu c trên toàn qu c t . i v i các i u ư c qu c t v b lãnh th c a qu c gia thành viên: Theo quy n con ngư i, nguyên t c Pacta sunt i u 29 Công ư c Viên năm 1969 v lu t servanda xác l p hai n i dung c th : i u ư c qu c t kí k t gi a các qu c gia, 1) Th c hi n i u ư c qu c t v quy n khi i u ư c qu c t nói chung và i u ư c con ngư i là nghĩa v b t bu c i v i các qu c t v quy n con ngư i nói riêng phát 42 t¹p chÝ luËt häc sè 6/2010
- nghiªn cøu - trao ®æi sinh hi u l c, các quy nh c a i u ư c - Nguyên t c các qu c gia có nghĩa v qu c t s ư c th c hi n trên toàn b lãnh h p tác trong vi c th c hi n i u ư c qu c t th c a qu c gia thành viên. Lãnh th qu c v quy n con ngư i: Nguyên t c các qu c gia ây ư c hi u bao g m c lãnh th mà gia có nghĩa v h p tác ư c th hi n qua qu c gia có trách nhi m qu c t i v i n i dung c a kho n 3 i u 1 Hi n chương vùng lãnh th ó như lãnh th ư c giao Liên h p qu c: Liên h p qu c “th c hi n quy n qu n thác, lãnh th h i ngo i, lãnh s h p tác qu c t … trong vi c khuy n th thuê mư n.(9) khích phát tri n và s tôn tr ng nhân quy n - Nguyên t c không vi n d n quy nh và nh ng quy n t do cơ b n cho t t c m i c a pháp lu t trong nư c không th c hi n ngư i, không phân bi t ch ng t c, nam, n , i u ư c qu c t v quy n con ngư i: M t ngôn ng ho c tôn giáo”. Nguyên t c các o lu t c a qu c gia ư c ban hành m i qu c gia có nghĩa v h p tác xác l p hai hay ư c s a i, b sung, ngoài vi c ph i nghĩa v c th cho các qu c gia là nghĩa phù h p v i n n t ng chính tr , i u ki n v h p tác v i nhau và h p tác v i Liên h p kinh t , văn hoá, xã h i c a qu c gia còn c n qu c khuy n khích s tôn tr ng và th c ph i ư c xây d ng theo yêu c u c a nh ng hi n i u ư c qu c t v quy n con ngư i. nghĩa v thành viên i u ư c qu c t trong T t nhiên, hình th c và m c h p tác tuỳ ó có i u ư c qu c t v quy n con ngư i. thu c vào s l a ch n c a chính qu c gia Trong quá trình t o ra s tương thích gi a trên cơ s i u ki n hoàn c nh th c t c a quy ph m pháp lu t qu c gia v i i u ư c qu c gia và yêu c u òi h i t t y u c a quá qu c t v quy n con ngư i, s thi u v ng trình h i nh p. quy ph m pháp lu t qu c gia s có th ư c * Ch th th c hi n i u ư c qu c t v b sung b i quy ph m pháp lu t qu c t . quy n con ngư i. Trên phương di n pháp lí, Nhưng ngay c khi không t ư c s hài i u ư c qu c t v quy n con ngư i ràng hoà ó và gi a i u ư c qu c t v quy n bu c quy n và nghĩa v i v i t t c các con ngư i mà qu c gia là thành viên và pháp thành viên c a i u ư c qu c t . Do ó, ch lu t qu c gia có s khác bi t thì th c t này th th c hi n i u ư c qu c t v quy n con v n không lo i b nghĩa v th c hi n i u ngư i trư c tiên chính là thành viên c a i u ư c qu c t c a qu c gia, hay nói cách khác ư c qu c t - các qu c gia c l p có ch qu c gia không ư c vi n d n nh ng quy quy n. Các i u ư c qu c t v quy n con nh c a pháp lu t trong nư c làm lí do cho ngư i ghi nh n tư cách thành viên i u ư c vi c không thi hành các quy nh c a i u c a các qu c gia sau khi ti n hành các th ư c qu c t v quy n con ngư i. Nguyên t c t c pháp lí theo quy nh c a i u ư c.(10) này ã ư c th hi n qua n i dung i u 27 M c dù không ph i là thành viên c a Công ư c Viên năm 1969 v lu t i u ư c i u ư c qu c t v quy n con ngư i nhưng qu c t kí k t gi a các qu c gia. các t ch c qu c t liên chính ph cũng là t¹p chÝ luËt häc sè 6/2010 43
- nghiªn cøu - trao ®æi ch th th c hi n i u ư c qu c t . M t s nghiêm tr ng nghĩa v thành viên i u ư c i u ư c qu c t v quy n con ngư i, bên qu c t v quy n con ngư i c a mình. T t c nh vi c xác l p nghĩa v cho các qu c gia nhiên, ch c năng giám sát này c a các t thành viên còn tr c ti p quy nh nghĩa v ch c qu c t liên chính ph ch có th c a t ch c qu c t liên chính ph . iv i ư c xác l p n u các qu c gia thành viên các công ư c qu c t a phương toàn c u v c a t ch c, thành viên c a i u ư c qu c quy n con ngư i, t ch c qu c t liên chính t tho thu n trao cho. ph tham gia vào quá trình hi n th c hoá các Các i u ư c qu c t v quy n con quy nh c a công ư c chính là Liên h p ngư i ghi nh n các quy n cơ b n c a con qu c. Kho n 2 i u 16 Công ư c qu c t ngư i trong ó có các quy n cá nhân như năm 1966 v các quy n kinh t , xã h i và quy n ư c s ng, quy n có qu c t ch, quy n văn hoá quy nh: “T t c các báo cáo v ư c pháp lu t b o h bình ng… Tuy vi c th c hi n Công ư c c a qu c gia thành nhiên, cá nhân không ph i là ch th th c viên s ư c trình lên T ng thư kí Liên h p hi n i u ư c qu c t v quy n con ngư i. qu c, T ng thư kí Liên h p qu c s g i các i u ư c qu c t v quy n con ngư i không b n sao cho H i ng kinh t và xã h i xác l p các nghĩa v th c hi n i u ư c cho xem xét theo úng quy nh c a Công các cá nhân. Cá nhân là i tư ng ư c th ư c”.(11) i v i các i u ư c qu c t v hư ng nh ng l i ích mà i u ư c qu c t v quy n con ngư i khu v c, vai trò này thu c quy n con ngư i mang l i. Xu t phát t v các t ch c qu c t khu v c như Liên nh ng nghĩa v ghi nh n trong i u ư c minh châu Âu (European Union), Liên minh qu c t , qu c gia, t ch c qu c t liên chính châu Phi (Africa Union)… ph có trách nhi m ph i th c hi n nh ng Ngoài vai trò là ch th tr c ti p th c hành ng tích c c nh m thúc y th c hi n hi n các nghĩa v ư c ghi nh n trong i u và tôn tr ng quy n c a cá nhân con ngư i ã ư c qu c t , các t ch c qu c t cũng ng ư c ghi nh n trong các i u ư c qu c t v th i là các thi t ch giám sát vi c th c hi n quy n con ngư i. nghĩa v thành viên i u ư c qu c t v * Quy ph m xác l p nghĩa v c a ch th quy n con ngư i c a các qu c gia. Ch ng trong quá trình th c hi n i u ư c qu c t v h n, trong khuôn kh Liên h p qu c, các quy n con ngư i: V pháp lí, khi là thành cơ quan như i h i ng, H i ng b o viên c a m t i u ư c qu c t v quy n con an…, c bi t là H i ng nhân quy n, u ngư i, qu c gia thành viên c a i u ư c ó th c hi n ch c năng giám sát vi c th c ph i có nghĩa v hi n th c hoá các quy n và hi n i u ư c qu c t v quy n con ngư i t do cơ b n c a con ngư i trên lãnh th c a các qu c gia thành viên và khi c n có qu c gia mình. m b o cho quá trình th áp d ng các bi n pháp tr ng ph t khi hi n th c hoá này, các i u ư c qu c t v qu c gia thành viên có hành vi vi ph m quy n con ngư i ã xác nh các nghĩa v 44 t¹p chÝ luËt häc sè 6/2010
- nghiªn cøu - trao ®æi r t c th cho các qu c gia. Các nghĩa v nghĩa v thu c ho t ng l p pháp, nghĩa v này bao g m c nghĩa v có tính b t bu c và thu c ho t ng hành pháp và tư pháp liên nghĩa v có tính khuy n ngh . quan n nhi u i tư ng và nhi u lĩnh v c - Nghĩa v thu c ho t ng l p pháp: khác nhau tuỳ thu c vào ph m vi i u ch nh V i tư cách là thành viên c a i u ư c c a các i u ư c qu c t v quy n con qu c t v quy n con ngư i, qu c gia ph i ngư i. Các thi t ch hành pháp và tư pháp xây d ng pháp lu t qu c gia phù h p v i ư c qu c gia xây d ng tri n khai th c yêu c u c a vi c th c hi n các i u ư c hi n nghĩa v thành viên i u ư c qu c t v qu c t v quy n con ngư i. ây là m t quy n con ngư i r t a d ng, bao g m các trong nh ng nghĩa v b t bu c c a qu c thi t ch ho t ng v i tư cách là cơ quan gia thành viên vì nh ng chu n m c qu c t c a chính ph và các thi t ch là u ban v quy n con ngư i không th n m ngoài qu c gia v quy n con ngư i óng vai trò là khuôn kh c a pháp lu t qu c gia. R t cơ quan tư v n trong vi c th c hi n i u ư c nhi u i u ư c qu c t v quy n con ngư i qu c t v quy n con ngư i. Trong ph m vi ã xác nh c th nghĩa v này i v i các nhi m v , quy n h n c a mình, các thi t ch qu c gia thành viên.(12) này có trách nhi m trong vi c ra k ho ch Ho t ng ban hành pháp lu t qu c gia c th và các bi n pháp m b o kh thi các m b o cho vi c th c thi các i u ư c cam k t qu c t v quy n con ngư i mà qu c t v quy n con ngư i t i các qu c gia qu c gia tham gia. thành viên nh m m c ích t o ra s tương Trong các nghĩa v thu c ho t ng thích gi a h th ng các quy ph m pháp lu t hành pháp và tư pháp, nghĩa v xây d ng và trong nư c v quy n con ngư i v i các cam b o v báo cáo qu c gia v vi c th c hi n k t c a qu c gia t i các i u ư c qu c t i u ư c qu c t v quy n con ngư i là quy n con ngư i. ây th c ch t là quá trình nghĩa v quan tr ng và mang tính b t ưa các i u ư c qu c t v quy n con bu c.(14) Nghĩa v này t o cơ h i cho các ngư i vào khuôn kh pháp lu t trong nư c qu c gia công b nh ng bi n pháp ã th c t o cơ s pháp lí cho vi c th c hi n hi n c i thi n tình hình nhân quy n trong nghĩa v thành viên các i u ư c qu c t v nư c, qua ó xem xét, ánh giá nh ng bư c quy n con ngư i. phát tri n tích c c và thách th c mà các - Nghĩa v thu c ho t ng hành pháp và qu c gia ph i i m t trong quá trình tri n tư pháp: Nghĩa v thu c ho t ng hành khai th c hi n i u ư c qu c t v quy n pháp và tư pháp là nghĩa v b t bu c ư c con ngư i trong ph m vi lãnh th qu c gia xác nh b ng vi c qu c gia xây d ng các ng th i khuy n khích các qu c gia th c thi t ch qu c gia hi u qu m b o th c hi n các nghĩa v và cam k t c a mình hi n các tiêu chí qu c t v quy n con ngư i trong lĩnh v c quy n con ngư i. Qua quy quy nh trong i u ư c qu c t .(13) Khác v i trình ti n hành xây d ng và b o v báo cáo, t¹p chÝ luËt häc sè 6/2010 45
- nghiªn cøu - trao ®æi các qu c gia có th chia s kinh nghi m và - Giám sát, ánh giá, i u tra vi c th c h p tác h tr trong vi c thúc y và b o v hi n các i u ư c qu c t v quy n con quy n con ngư i. ngư i c a các qu c gia thành viên. - Các nghĩa v mang tính khuy n ngh : - Áp d ng các bi n pháp có tính ch t V i tư cách là thành viên c a các i u ư c cư ng ch i v i các qu c gia vi ph m qu c t v quy n con ngư i, quá trình xây nh ng nghĩa v v b o v và phát tri n d ng, hoàn thi n pháp lu t qu c gia phù quy n con ngư i ã ư c xác l p trong các h p v i quy nh c a i u ư c qu c t v i u ư c qu c t . quy n con ngư i và xây d ng cơ ch qu c - y m nh vi c giáo d c, h p tác khu gia tri n khai th c hi n các i u ư c v c và qu c t trong lĩnh v c quy n con ngư i. qu c t ó luôn là nghĩa v b t bu c c a Trong khuôn kh ho t ng c a Liên các qu c gia. Bên c nh ó, qu c gia thành h p qu c, các thi t ch giám sát vi c th c viên còn có nh ng nghĩa v không hoàn hi n i u ư c qu c t v quy n con ngư i toàn b t bu c khác nhưng v n h t s c c n bao g m hai h th ng thi t ch là h th ng thi t như v n y m nh tuyên truy n, thi t ch ư c thành l p trên cơ s các quy giáo d c hi u bi t c n thi t trong c ng ng nh c a Hi n chương Liên h p qu c và h các ki n th c khoa h c và pháp lí v quy n th ng thi t ch ư c thành l p trên cơ s các con ngư i. Vi c giáo d c ki n th c v công ư c qu c t v quy n con ngư i. quy n con ngư i cho c ng ng là m t H th ng thi t ch ư c thành l p trên trong nh ng cách th c giúp qu c gia ngăn cơ s Hi n chương Liên h p qu c bao g m ng a nh ng vi ph m quy n con ngư i.(15) các cơ quan c a Liên h p qu c như i Ngoài các nghĩa v ư c xác l p cho các h i ng, H i ng b o an, H i ng kinh qu c gia thành viên, i u ư c qu c t v t xã h i, Văn phòng cao u v nhân quy n quy n con ngư i còn quy nh nghĩa v c a (UNHCHR), H i ng nhân quy n… M i các t ch c qu c t liên chính ph trong vi c cơ quan s giám sát vi c th c hi n i u th c hi n i u ư c qu c t v quy n con ư c qu c t v quy n con ngư i t góc ngư i như ph n trên ã phân tích. ch c năng và lĩnh v c chuyên môn c a * Thi t ch qu c t giám sát vi c th c mình phù h p v i quy nh c a Hi n hi n i u ư c qu c t v quy n con ngư i: chương Liên h p qu c. Hi n nay, h th ng thi t ch giám sát vi c Ngoài h th ng thi t ch ư c thành l p th c hi n nghĩa v thành viên i u ư c qu c trên cơ s Hi n chương Liên h p qu c, m t t v quy n con ngư i bao g m thi t ch s Công ư c qu c t v quy n con ngư i giám sát nhân quy n c a Liên h p qu c và còn thành l p các u ban (thư ng ư c g i thi t ch giám sát nhân quy n khu v c. Nhìn là u ban công ư c) giúp c ng ng chung các thi t ch qu c t này u th c qu c t th c hi n s ki m soát c n thi t i hi n các ch c năng: v i vi c th c thi nghĩa v thành viên c a 46 t¹p chÝ luËt häc sè 6/2010
- nghiªn cøu - trao ®æi m i qu c gia. Hi n nay ã có 8 u ban ư c thành l p trên cơ s các công ư c qu c t - Le Petit Larousse illustré, Pari Larousse, 1999, p. 642. v quy n con ngư i.(16) (5).Xem: Vi n ngôn ng h c, S d, tr. 214. Khác v i h th ng thi t ch ư c thành (6).Xem: Nguy n Lân, T i n t và ng Hán - Vi t, l p trên cơ s Hi n chương Liên h p qu c, Nxb. T i n bách khoa, Hà N i, 2002, tr. 149. các u ban công ư c ch gi i quy t các v n (7).Xem: H i ng qu c gia ch o biên so n T i n bách khoa Vi t Nam, T i n bách khoa Vi t liên quan n vi c tuân th công ư c c a Nam, Trung tâm biên so n T i n bách khoa Vi t qu c gia thành viên và ch áp d ng nh ng Nam, Hà N i, 1995, tr. 613. quy t c ư c quy nh trong công ư c. Ch c (8).Xem :Lương Xuân Quỳ, Nguy n ình Hương, Lê năng, quy n h n và th t c làm vi c c a u Anh S c, Nguy n Doãn Khánh, Nguy n Văn Nghĩa, ban công ư c ư c xác nh rõ trong công oàn Quang Th , Mai Ng c Cư ng, Cơ ch th trư ng và vai trò c a nhà nư c trong n n kinh t th ư c. Trong khi ó h th ng thi t ch ư c trư ng Vi t Nam, Nxb. Th ng kê, Hà N i, 1994, tr. 6. hình thành trên cơ s Hi n chương Liên h p (9).Xem: i u 12 Công ư c ngăn ng a và tr ng tr t i qu c th c hi n giám sát trong khuôn kh di t ch ng năm 1948. quy n h n chung ư c quy nh trong Hi n (10).Xem: i u 48 Công ư c qu c t v các quy n chương Liên h p qu c và Ngh quy t c a dân s và chính tr năm 1966. (11). Nghĩa v c a Liên h p qu c trong th c hi n i u i h i ng. ư c qu c t v quy n con ngư i còn ư c quy nh t i Trên cơ s các i u ư c qu c t khu Ph n IV Công ư c qu c t v các quy n dân s và v c v quy n con ngư i các thi t ch giám chính tr năm 1966, Ph n II Công ư c qu c t v lo i sát nhân quy n khu v c cũng ã ư c hình tr các hình th c phân bi t ch ng t c năm 1965... thành như thi t ch giám sát nhân quy n (12).Xem: Kho n 2 i u 2 Công ư c v các quy n dân s và chính tr năm 1966. (Xem ti p trang 38) (13).Xem: i m c i u 2 Công ư c v xoá b m i hình th c phân bi t i x v i ph n năm 1979. (1).Xem: Vi n ngôn ng h c, T i n ti ng Vi t, Nxb. (14).Xem: i u 40 Công ư c v các quy n dân s và à N ng, Trung tâm t i n h c, Hà N i - à N ng, chính tr năm 1966. 2005, tr. 940. (15). L i nói u c a Tuyên ngôn nhân quy n c a (2).Xem: Trư ng i h c Lu t Hà N i, Giáo trình lí Liên h p qu c ã c pv n này “m i cá nhân, lu n nhà nư c và pháp lu t, Nxb. Công an nhân dân, m i t ch c xã h i, luôn ghi nh ... giáo d c và gi ng Hà N i, 2001, tr. 461. (3).Xem: Nguy n Th Thu n, Hoàn thi n pháp lu t d y s n l c thúc y s tôn tr ng i v i các quy n Vi t nam v kí k t và th c hi n i u ư c qu c trong và nh ng t do cơ b n”. i u ki n h i nh p qu c t - Cơ s lí lu n và th c (16). ó là các y ban: U ban quy n con ngư i ti n, Lu n án ti n sĩ lu t h c, Trư ng i h c Lu t (CCPR), U ban v quy n kinh t , xã h i và văn hoá Hà N i, Hà N i, 2008, tr.16. (CESCR), U ban v xoá b phân bi t ch ng t c (4).Xem: - Толковый Словарь Русского Языка (1994), (CERD), U ban v xoá b phân bi t i x v i ph Том II, Государственое Издательство Иностранных n (CEDAW), U ban ch ng tra t n (CAT), U ban и Национальных Словарей, Москва, c.203. v quy n c a tr em (CRC), U ban v ngư i lao - Oxford University The New Oxford Dictionary ng di trú (CMW), U ban v quy n c a ngư i of English, Clarendon Press, Oxford, 1998, p.1148 -1149. khuy t t t (CRPD). t¹p chÝ luËt häc sè 6/2010 47
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: Tính hai mặt của toàn cầu hóa kinh tế và vấn đề hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam
12 p | 938 | 241
-
Báo cáo: Công nghệ Chip tích hợp vi điện tử
27 p | 271 | 75
-
Báo cáo "Khái niệm tập quyền, tản quyền và phân quyền "
15 p | 572 | 70
-
Đề tài: Thực trạng và giải pháp ngăn chặn buôn lậu và gian lận thương mại ở thành phố Hà Nội
14 p | 249 | 67
-
Báo cáo tốt nghiệp: “Đồ Án Tính Toán Thiết Kế Hệ Thống Lái Xe Toyota Corolla”
66 p | 199 | 51
-
Báo cáo "Khái niệm tội phạm và phân loại tội phạm trong pháp luật hình sự Hoa Kỳ vài nét so sánh với pháp luật hình sự Việt Nam "
6 p | 224 | 40
-
luận văn:TÍCH CỰC HOÁ HOẠT ĐỘNG NHẬN THỨC CỦA HỌC SINH THPT MIỀN NÚI KHI GIẢNG DẠY MỘT SỐ KHÁI NIỆM VÀ ĐỊNH LUẬT VẬT LÍ CỦA CHƢƠNG “ KHÚC XẠ ÁNH SÁNG ” (VẬT LÍ 11- BAN CƠ BẢN)
158 p | 131 | 28
-
Báo cáo " Khái niệm chứng cứ trong Bộ luật tố tụng hình sự Việt Nam năm 2003 và hướng sửa đổi, bổ sung"
8 p | 181 | 27
-
Báo cáo " Khái niệm khủng bố dưới góc nhìn của các nhà nghiên cứu "
8 p | 158 | 25
-
Báo cáo " Khái niệm và bản chất pháp lí của kỷ luật lao động "
4 p | 179 | 22
-
Báo cáo "Khái niệm và phân loại quyền nhân thân "
8 p | 135 | 18
-
Báo cáo: Kĩ thuật bản đồ địa chính
26 p | 141 | 18
-
Báo cáo Thuốc Generic và tương đương sinh học
41 p | 68 | 15
-
Bài thuyết trình nhóm: Báo cáo vai trò và ứng dụng các biện pháp canh tác trong IPM
23 p | 132 | 13
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " Ứng dụng cây QR tạo chỉ mục trong cơ sở dữ liệu không gian"
8 p | 92 | 7
-
Báo cáo tóm tắt đề tài khoa học và công nghệ: Nghiên cứu xây dựng tiêu chuẩn quốc gia kỹ thuật hệ thống và phần mềm kiểm thử phần mềm - Phần 1: Khái niệm và định nghĩa
10 p | 55 | 6
-
Báo cáo " Khái niệm thương mại trong pháp luật Việt Nam và những bất cập dưới góc độ thực tiễn áp dụng và chính sách hội nhập "
4 p | 72 | 5
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn