Báo cáo khoa học: "đánh giá và so sánh chất l-ợng các hệ thống dẫn động thiết bị phụ trên đầu máy điezel"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Nguyễn Phương Hà Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

65
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài báo trình bày ph-ơng pháp đánh giá, so sánh chất l-ợng các hệ thống dẫn động các thiết bị phụ trên đầu máy điêzel, bằng cách xây dựng các chỉ tiêu kinh tế kỹ thuật cho các hệ thống dẫn động nói trên và qua đó để phân tích so sánh tính -u việt giữa chúng với nhau. Kết quả của quá trình phân tích so sánh chất l-ợng của hệ thống dẫn động các thiết bị phụ trên đầu máy điêzel giúp cho các nhà thiết kế có sự lựa chọn kiểu dẫn động hợp lý. ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "đánh giá và so sánh chất l-ợng các hệ thống dẫn động thiết bị phụ trên đầu máy điezel"

®¸nh gi¸ vμ so s¸nh chÊt l−îng c¸c hÖ thèng dÉn ®éng thiÕt bÞ phô trªn ®Çu m¸y ®iezel TS. tr−¬ng duy phóc Bé m«n §Çu m¸y - Toa xe Khoa C¬ khÝ - Tr−êng §HGTVT Tãm t¾t: Bμi b¸o tr×nh bμy ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸, so s¸nh chÊt l−îng c¸c hÖ thèng dÉn ®éng c¸c thiÕt bÞ phô trªn ®Çu m¸y ®iªzel, b»ng c¸ch x©y dùng c¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt cho c¸c hÖ thèng dÉn ®éng nãi trªn vμ qua ®ã ®Ó ph©n tÝch so s¸nh tÝnh −u viÖt gi÷a chóng víi nhau. KÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh ph©n tÝch so s¸nh chÊt l−îng cña hÖ thèng dÉn ®éng c¸c thiÕt bÞ phô trªn ®Çu m¸y ®iªzel gióp cho c¸c nhμ thiÕt kÕ cã sù lùa chän kiÓu dÉn ®éng hîp lý. Summary: This paper presents a method of assessing and comparing the quality of transmition systems of extra parts in the diesel engine by establishing technical, economic targets for the transmition systems mentioned above and thereby, analizing and comparing their outstanding features. The results of the analysis and comparation can help designers choosing suitable type of transmition. i. §Æt vÊn ®Ò II. Néi dung Trªn ®Çu m¸y ®iªzel hiÖn nay ®ang tån A. C¸c chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt cña hÖ thèng dÉn ®éng c¸c thiÕt bÞ phô t¹i c¸c kiÓu dÉn ®éng c¸c thiÕt bÞ phô ®ã lµ trªn ®Çu m¸y ®iªzel c¸c kiÓu dÉn ®éng c¬ khÝ; dÉn ®éng thuû lùc vµ dÉn ®éng ®iÖn. §Ó lùa chän kiÓu dÉn ®éng 1. HiÖu suÊt cña hÖ thèng dÉn ®éng. hîp lý, ph¶i tiÕn hµnh ®¸nh gi¸, so s¸nh c¸c 2. Tuæi thä, ®é bÒn cña hÖ thèng dÉn chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt gi÷a chóng víi nhau. ®éng. VÊn ®Ò ®−îc ®Æt ra ë ®©y lµ ®−a ra ®−îc c¸c 3. Träng l−îng, kÝch th−íc cña hÖ thèng chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt phï hîp víi tõng kiÓu dÉn ®éng. lo¹i ®Çu m¸y ®Ó so s¸nh. ChÝnh v× thÕ mµ sau khi nghiªn cøu kü sù ¶nh h−ëng c¸c ®Æc tÝnh 4. Kh«ng gian l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ phô. kinh tÕ, kü thuËt cña c¸c hÖ thèng dÉn ®éng 5. Kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn dÔ dµng c¸c ®Æc ®Õn chÊt l−îng ho¹t ®éng cña c¸c thiÕt bÞ phô tÝnh cña thiÕt bÞ phô. còng nh− chÊt l−îng lµm viÖc cña c¶ ®Çu m¸y, chóng ta cã thÓ ®−a ra mét lo¹t c¸c chØ 6. Sù phï hîp víi ®Æc tÝnh cña c¸c thiÕt tiªu ®Ó qua ®ã mµ ®¸nh gi¸ so s¸nh. Néi dung bÞ phô. bµi b¸o d−íi ®©y sÏ tr×nh bµy cô thÓ c¸c vÊn 7. Kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ ®iÒu khiÓn. ®Ò ®· nªu ë trªn.
8. §é chÝnh x¸c ®iÒu chØnh chÕ ®é lµm lùc vµ truyÒn ®éng ®iÖn, ®é bÒn cña chóng viÖc cña thiÕt bÞ phô. phô thuéc phÇn nhiÒu vµo vËt liÖu chÕ t¹o vµ c«ng nghÖ gia c«ng c¸c chi tiÕt. Víi vËt liÖu 9. KÕt cÊu cña hÖ thèng dÉn ®éng. cao cÊp vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ngµy nay cã 10. ThuËn tiÖn trong b¶o d−ìng, kiÓm tra, thÓ ®¸nh gi¸ ®é bÒn vµ tuæi thä cña ba lo¹i söa ch÷a. truyÒn ®éng lµ nh− nhau. 11. Chi phÝ vËn dông cña hÖ thèng dÉn 3. Träng l−îng vμ kÝch th−íc cña hÖ ®éng. dÉn ®éng: Trªn ®Çu m¸y ®iªzel, vÊn ®Ò träng l−îng vµ kÝch th−íc cña tõng chi tiÕt, tõng bé 12. Gi¸ thµnh chÕ t¹o cña hÖ thèng dÉn phËn cña c¸c thiÕt bÞ ®−îc xem xÐt theo ®éng. h−íng cµng nhÑ cµng gän th× cµng tèt. Trong B. §¸nh gi¸, ph©n tÝch c¸c chØ tiªu qu¸ tr×nh xem xÐt mét sè kiÓu truyÒn ®éng l¾p kinh tÕ kü thuËt cña hÖ thèng dÉn trªn ®Çu m¸y sö dông ë ViÖt Nam còng nh− ë ®éng thiÕt bÞ phô n−íc ngoµi ta thÊy kiÓu truyÒn ®éng ®iÖn cã C¸c chØ tiªu ®· nªu nãi trªn, chØ tiªu nµo träng l−îng vµ kÝch th−íc nhÑ vµ gän nhÊt so còng ®ãng vai trß hÕt søc quan träng vµ ®Òu víi kiÓu truyÒn ®éng c¬ khÝ vµ thuû lùc. ¶nh h−ëng nhÊt ®Þnh ®Õn chÊt l−îng cña ®Çu 4. Kh«ng gian l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ phô: m¸y trong qu¸ tr×nh vËn dông, khai th¸c. D−íi VÞ trÝ l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ phô cã ¶nh h−ëng rÊt ®©y chóng ta sÏ ph©n tÝch tõng chØ tiªu ®Ó lµm lín ®Õn cÊu tróc kh«ng gian cña ®Çu m¸y. Mµ c¬ së lý luËn cho viÖc lùa chän kiÓu truyÒn vÞ trÝ ®ã l¹i phô thuéc rÊt lín ®Õn kiÓu truyÒn ®éng nµo cho c¸c thiÕt bÞ phô trªn ®Çu m¸y ®éng. §èi víi kiÓu truyÒn ®éng ®iÖn vÞ trÝ l¾p ®iªzel lµ phï hîp h¬n c¶: ®Æt c¸c thiÕt bÞ phô nh− m¸y nÐn khÝ vµ qu¹t 1. HiÖu suÊt truyÒn ®éng: §©y lµ chØ tiªu lµm m¸t cã thÓ ®−îc tuú ý lùa chän cho phï nh»m ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng tiªu hao nhiªn liÖu hîp trªn ®Çu m¸y, ë nh÷ng n¬i mµ thiÕt bÞ phô trong qu¸ tr×nh lµm viÖc. C«ng suÊt cña thiÕt bÞ ph¸t huy hÕt t¸c dông cña m×nh. Cßn ®èi víi phô chiÕm xÊp xØ 10% c«ng suÊt cña toµn bé kiÓu truyÒn ®éng c¬ khÝ vµ thuû lùc, vÞ trÝ l¾p ®Çu m¸y cho nªn nhiªn liÖu chi phÝ cho thiÕt bÞ ®Æt phÇn nhiÒu phô thuéc kiÓu truyÒn ®éng. ë phô còng chiÕm mét tû träng ®¸ng kÓ. ChÝnh v× hai kiÓu truyÒn ®éng nµy nÕu nh− c¸c thiÕt bÞ vËy mµ chän lo¹i truyÒn ®éng cho hiÖu suÊt phô ë xa ®éng c¬ ®iªzel th× hÖ thèng dÉn ®éng cao cã ý nghÜa kh«ng kÐm phÇn quan träng. sÏ rÊt phøc t¹p vµ tèn kÐm, vÝ dô nh− ph¶i kÐo §èi víi ba kiÓu truyÒn ®éng ®iÖn, truyÒn ®éng dµi trôc dÉn hoÆc ®−êng èng thuû lùc hoÆc thuû lùc vµ truyÒn ®éng c¬ khÝ, th× truyÒn ®éng ph¶i thay ®æi h−íng cña trôc dÉn lµm gi¶m c¬ khÝ cã kh¶ n¨ng tiÕt kiÖm c«ng suÊt h¬n. tuæi thä, g©y tiÕng ån, rung cña ®Çu m¸y. 2. Tuæi thä, ®é bÒn: ChØ tiªu nµy ®¸nh Nh− vËy, kh«ng gian l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ gi¸ ®é tin cËy lµm viÖc cña thiÕt bÞ dÉn ®éng. phô ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn chÊt l−îng, ho¹t §iÒu nµy còng ¶nh h−ëng ®Õn ®é tin cËy cña ®éng cña ®Çu m¸y, mµ kh«ng gian ®ã l¹i thiÕt bÞ phô thuéc dÉn ®Õn ¶nh h−ëng søc kÐo thuéc vµo kiÓu lo¹i dÉn ®éng c¸c thiÕt bÞ phô. cña c¶ ®Çu m¸y vµ an toµn ch¹y tµu. Th«ng Qua ph©n tÝch vµ xem xÐt c¸c kiÓu lo¹i th−êng tuæi thä, ®é bÒn cña hÖ thèng dÉn dÉn ®éng th× kiÓu dÉn ®éng ®iÖn cho phÐp lùa ®éng kh«ng ®−îc kÐm h¬n tuæi thä ®é bÒn chän kh«ng gian l¾p ®Æt hîp lý h¬n c¸c thiÕt bÞ cña ®éng c¬ ®iªzel vµ hÖ thèng truyÒn ®éng phô, v× kiÓu lo¹i nµy kh«ng phô thuéc kho¶ng chÝnh cña ®Çu m¸y. c¸ch tõ thiÕt bÞ phô ®Õn ®éng c¬ ®iªzel. §èi víi ba kiÓu truyÒn ®éng: C¬ khÝ, thuû
5. §iÒu khiÓn dÔ dμng c¸c ®Æc tÝnh cña mÆt kü thuËt nh−ng l¹i kÐm vÒ hiÖu qu¶ kinh thiÕt bÞ phô: §Æc tÝnh cña thiÕt bÞ phô lu«n tÕ v× c«n thuû lùc chØ cã hiÖu suÊt cao khi lµm viÖc ë chÕ ®é ®Þnh møc vµ ë tû sè truyÒn cao lu«n thay ®æi theo nhu cÇu vµ c«ng suÊt cña vµo kho¶ng 95% trë lªn. Cßn c¸c chÕ ®é kh¸c ®Çu m¸y. Khi ®Çu m¸y t¨ng c«ng suÊt th× hiÖu suÊt thÊp dÉn ®Õn tiªu hao nhiÒu nhiªn c«ng suÊt qu¹t còng ph¶i t¨ng theo vµ ng−îc liÖu vµ lµm nãng dÇu thuû lùc, lµm gi¶m tuæi l¹i. Khi ®Çu m¸y tiªu hao nhiÒu khÝ nÐn cho thä cña hÖ thèng dÉn ®éng. Cho nªn ®èi víi viÖc h·m ®oµn tµu th× c«ng suÊt m¸y nÐn khÝ kiÓu truyÒn ®éng thuû lùc ®Æc tÝnh cña thiÕt bÞ còng ph¶i t¨ng theo, hoÆc khi ¸p lùc khÝ ®· phô Ýt khi ®−îc ®iÒu chØnh dÉn ®Õn sù lµm viÖc ®¹t møc quy ®Þnh th× m¸y nÐn ngõng ho¹t kh«ng ®ång bé gi÷a ®éng c¬ ®iezel vµ thiÕt bÞ ®éng ®Ó tiÕt kiÖm n¨ng l−îng... Nh− vËy hÖ phô. thèng dÉn ®éng ph¶i ®−îc ®iÒu khiÓn mét c¸ch linh ®éng ®Ó ®¸p øng c¸c tr¹ng th¸i lµm 6. Sù phï hîp gi÷a ®Æc tÝnh cña hÖ viÖc cña c¸c thiÕt bÞ phô. Môc tiªu cña chóng thèng: DÉn ®éng víi ®Æc tÝnh lμm viÖc cña ta lµ lùa chän kiÓu lo¹i dÉn ®éng ph¶i ®−îc c¸c thiÕt bÞ phô ®ãng vai trß hÕt søc quan ®iÒu khiÓn ®Æc tÝnh lµm viÖc cña c¸c thiÕt bÞ träng. NÕu gi÷a chóng kh«ng cã sù phï hîp phô mét c¸ch dÔ dµng. Trong kiÓu truyÒn th× khã mµ dÉn ®éng cho c¸c thiÕt bÞ phô lµm ®éng c¬ khÝ muèn thay ®æi ®Æc tÝnh cña thiÕt viÖc cã hiÖu suÊt cao. ë chØ tiªu nµy hÖ thèng bÞ phô ng−êi ta thay ®æi tû sè truyÒn trong hép dÉn ®éng b»ng ®iÖn cã −u ®iÓm h¬n c¶. BÊt sè ®Ó thay ®æi tèc ®é dÉn ®éng thiÕt bÞ phô. kú ®Æc tÝnh nµo cña thiÕt bÞ phô víi kiÓu dÉn C¸ch thay ®æi nh− vËy sÏ t¹o ra ®−êng ®Æc ®éng nµy ®Òu t×m ®−îc ®iÓm lµm viÖc chung tÝnh kh«ng liªn tôc vµ kh«ng ®¶m b¶o ®é ªm víi hiÖu suÊt vµ n¨ng suÊt cao nhÊt. Cßn kiÓu dÞu trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi. truyÒn ®éng c¬ khÝ vµ truyÒn ®éng thuû lùc chØ §èi víi kiÓu dÉn ®éng thiÕt bÞ phô b»ng phï hîp víi mét kiÓu lo¹i nhÊt ®Þnh nµo ®ã thuû lùc, lo¹i thuû tÜnh, ph−¬ng ph¸p ®iÒu cña thiÕt bÞ phô trong ph¹m vi chÕ ®é lµm viÖc khiÓn ®Æc tÝnh lµm viÖc cña thiÕt bÞ phô b»ng rÊt hÑp. c¸ch thay ®æi l−u l−îng cña b¬m hoÆc ®iÒu 7. Kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ ®iÒu khiÓn: chØnh c¸c van håi dÇu vµ van ¸p lùc dÇu ®Ó §©y lµ chØ tiªu ®¸nh gi¸ møc ®é hiÖn ®¹i cña thay ®æi vßng quay vµ m«men cña m«t¬ thuû ®Çu m¸y. Víi hÖ thèng dÉn ®éng b»ng ®iÖn lùc, dÉn ®Õn viÖc thay ®æi ®Æc tÝnh lµm viÖc c¸c th«ng sè ®o ®¹c ®Ó ®−a vµo hÖ ®iÒu khiÓn cña c¸c thiÕt bÞ phô. C¸ch ®iÒu khiÓn nµy tuy ®−îc th«ng qua gi¸ trÞ dßng ®iÖn hoÆc ®iÖn ¸p thuËn lîi, gän nhÑ vÒ mÆt kü thuËt nh−ng l¹i cña m¹ch ®iÖn v× vËy rÊt dÔ dµng vµ thuËn ¶nh h−ëng ®Õn hiÖu qu¶ kinh tÕ vµ khi thay tiÖn cho viÖc ®iÒu khiÓn chÕ ®é lµm viÖc cña ®æi l−u l−îng vµ ¸p lùc ®èi víi b¬m sÏ lµm cho thiÕt bÞ phô. Víi kÕt cÊu nµy dÔ dµng thiÕt lËp hiÖu suÊt cña nã gi¶m ®i v× hiÖu suÊt cao cña mét hÖ thèng ®iÒu khiÓn tù ®éng b»ng mèi liªn b¬m sÏ ®¹t ®−îc ë chÕ ®é lµm viÖc ®Þnh møc, hÖ ng−îc do nh÷ng c¶m øng nhiÖt ®é, ¸p suÊt ngoµi chÕ ®é ®ã ra hiÖu suÊt sÏ gi¶m. Cßn ®èi ®Ó t¸c ®éng lªn c¸c th«ng sè ®Çu vµo cña víi lo¹i truyÒn ®éng thuû lùc th× viÖc ®iÒu m¹ch ®iÖn nh− dßng ®iÖn, ®iÖn ¸p nh»m môc khiÓn ®Æc tÝnh lµm viÖc cña thiÕt bÞ phô th«ng ®Ých thay ®æi vßng quay cña qu¹t lµm m¸t vµ qua viÖc thay ®æi møc ®é n¹p dÇu vµo c«n m¸y nÐn khÝ khi nhiÖt ®é cña kÐt lµm m¸t vµ thuû lùc ®Ó thay ®æi m«men vµo vßng quay ¸p suÊt cña giã nÐn ë hÖ thèng h·m cã sù cña b¸nh tua bin dÉn ®Õn viÖc thay ®æi chÕ ®é thay ®æi trong qu¸ tr×nh vËn dông cña ®Çu lµm viÖc cña thiÕt bÞ phô. Ph−¬ng ph¸p ®iÒu m¸y trªn ®−êng. khiÓn nµy còng cã −u ®iÓm lµ thuËn tiÖn vÒ
8. §é chÝnh x¸c ®iÒu chØnh chÕ ®é lμm gi¶n h¬n so víi truyÒn ®éng c¬ khÝ vµ thuû lùc. M« t¬ dÉn ®éng qu¹t vµ m¸y nÐn khÝ cã thÓ sö viÖc cña c¸c thiÕt bÞ phô: C¸c kiÓu dÉn ®éng dông trong truyÒn ®éng c¬ khÝ lµ lo¹i cã kÕt cã ¶nh h−ëng rÊt lín ®Õn qu¸ tr×nh ®iÒu chØnh cÊu ®Æc biÖt chØ dïng trªn ®Çu m¸y vµ còng chÝnh x¸c chÕ ®é lµm viÖc cña thiÕt bÞ phô. chØ dïng ®Ó dÉn ®éng mét lo¹i qu¹t vµ m¸y §©y lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu ph¶n ¸nh chÊt nÐn khÝ nhÊt ®Þnh cho mét lo¹i ®Çu m¸y nµo l−îng lµm viÖc cña c¸c thiÕt bÞ phô. NÕu nh− ®ã. ViÖc l¾p lÉn vµ chuÈn ho¸ lµ rÊt h¹n chÕ. chÕ ®é lµm viÖc cña qu¹t ®−îc ®iÒu chØnh mét Trong truyÒn ®éng thuû lùc, kÕt cÊu cña nã c¸ch chÝnh x¸c th× sÏ lµm cho qu¸ tr×nh lµm còng rÊt phøc t¹p do hÖ thèng ®−êng èng liªn m¸t ®éng c¬ còng nh− hÖ thèng truyÒn ®éng kÕt víi nhau rÊt phøc t¹p, ch−a kÓ ë c¸c mèi ®−îc ®¶m b¶o ë chÕ ®é tèi −u nh»m n©ng cao nèi th−êng hay bÞ rß rØ dÇu c«ng t¸c. ViÖc l¾p tuæi thä ®éng c¬ vµ gi¶m tiªu hao nhiªn liÖu. lÉn c¸c chi tiÕt víi nhau còng rÊt h¹n chÕ. §èi T−¬ng tù nh− thÕ ®èi víi m¸y nÐn khÝ, viÖc víi chØ tiªu nµy, truyÒn ®éng ®iÖn cã nhiÒu −u ®iÒu chØnh chÝnh x¸c chÕ ®é lµm viÖc sÏ ®¶m viÖt h¬n c¶. b¶o ®é tin cËy lµm viÖc vµ n©ng cao kh¶ n¨ng ®¶m b¶o an toµn cho hÖ thèng h·m ®ång thêi 10. ThuËn tiÖn trong kiÓm tra, b¶o n©ng cao tuæi thä cña m¸y nÐn khÝ. §èi víi hÖ d−ìng vμ söa ch÷a: §©y lµ chØ tiªu kh«ng thèng dÉn ®éng b»ng ®iÖn cã −u thÕ h¬n trong kÐm phÇn quan träng trong qu¸ tr×nh vËn viÖc ®iÒu chØnh chÝnh x¸c chÕ ®é lµm viÖc cña dông ®Çu m¸y. ViÖc kiÓm tra, chÈn ®o¸n kü c¸c thiÕt bÞ phô v× m«men truyÒn dÉn còng thuËt hÖ thèng dÉn ®éng lµ viÖc lµm th−êng nh− vßng quay cña m«t¬ ®iÖn ®−îc ®iÒu chØnh xuyªn cã tÝnh chu kú sau mét thêi gian vËn v« cÊp vµ linh ho¹t h¬n. Cßn ®èi víi truyÒn dông cña ®Çu m¸y trong ®ã cã hÖ thèng dÉn ®éng c¬ khÝ vµ thuû lùc ë chØ tiªu nµy cã phÇn ®éng. §Ó kiÓm tra, th«ng th−êng ng−êi ta ®o kÐm h¬n v× ®é linh ho¹t kÐm khi thay ®æi chÕ ®¹c c¸c th«ng sè ®Æc tr−ng cho tr¹ng th¸i kü ®é lµm viÖc cña hÖ thèng dÉn ®éng. NÕu ®¹t thuËt cña hÖ thèng dÉn ®éng. Qu¸ tr×nh ®o ®−îc møc ®é linh ho¹t nh− truyÒn ®éng ®iÖn ®¹c ph¶i chÝnh x¸c, nhanh chãng, trong nhiÒu th× hÖ thèng truyÒn ®éng c¬ khÝ vµ thuû lùc tr−êng hîp c¸c c«ng viÖc ®ã ®−îc tù ®éng ph¶i bè trÝ thªm nhiÒu bé phËn phøc t¹p nh− hoµn toµn. Nã lµm c¬ së cho c«ng t¸c b¶o n©ng cao sè cÊp tèc ®é, bè trÝ thªm c¸c van d−ìng, söa ch÷a, sau khi ®· x¸c ®Þnh ®−îc ®iÒu chØnh l−u l−îng vµ ¸p lùc ®èi víi truyÒn th«ng sè kü thuËt, vÝ dô nh− ®é r¬ cña æ bi ®éng thuû lùc, viÖc nµy lµm t¨ng thªm ®é trong truyÒn ®éng c¬ khÝ, ®é c¸ch ®iÖn cña phøc t¹p cña hÖ thèng truyÒn ®éng. c¸c líp c¸ch ®iÖn trong truyÒn ®éng ®iÖn, ¸p suÊt dÇu trong truyÒn ®éng thuû lùc. Ngoµi ra 9. KÕt cÊu cña hÖ thèng truyÒn ®éng: qu¸ tr×nh gi¶i thÓ ®Ó thay thÕ chi tiÕt trong khi ChØ tiªu nµy nãi lªn sù phøc t¹p cña cÊu t¹o söa ch÷a còng ph¶i cã ®−îc sù ®¬n gi¶n vµ hÖ thèng truyÒn ®éng. Xu h−íng ®−îc −u tiªn thuËn tiÖn, c¸c chi tiÕt ph¶i ®−îc th¸o l¾p dÔ lµ kÕt cÊu cµng ®¬n gi¶n cµng tèt, sè l−îng dµng. §èi víi chØ tiªu nµy, hÖ thèng dÉn ®éng chi tiÕt cµng Ýt cµng tèt, c¸c chi tiÕt ®ã cµng thiÕt bÞ phô b»ng ®iÖn cã −u thÕ h¬n so víi ®¬n gi¶n, dÔ chÕ t¹o cµng tèt vµ ®−îc chuÈn truyÒn ®éng c¬ khÝ vµ thuû lùc. Bëi v× hÖ thèng ho¸, sö dông réng r·i trong nhiÒu lo¹i thiÕt bÞ ®iÖn dÔ dµng ®o ®−îc c¸c th«ng sè kü thuËt cña nhiÒu lÜnh vùc c«ng nghiÖp. Cã nh− vËy kÓ c¶ lóc ngõng ho¹t ®éng vµ kÓ c¶ trong qu¸ gi¸ thµnh s¶n xuÊt sÏ gi¶m nhiÒu so víi s¶n tr×nh ho¹t ®éng, vµ viÖc ®o ®¹c ®ã cã thÓ ®−îc xuÊt ®¬n chiÕc vµ dÔ t×m kiÕm trªn thÞ tr−êng tù ®éng hoµn toµn. Cßn viÖc thay thÕ c¸c chi ®Ó phôc vô cho viÖc l¾p r¸p còng nh− söa tiÕt háng hãc còng ®¬n gi¶n h¬n so víi kiÓu ch÷a thay thÕ trong qu¸ tr×nh vËn dông. §èi truyÒn ®éng c¬ khÝ vµ truyÒn ®éng thuû lùc. víi truyÒn ®éng ®iÖn, kÕt cÊu cã phÇn ®¬n
M = ∑ Ci 11. Chi phÝ vËn dông: §©y lµ chØ tiªu i=12 liªn quan ®Õn gi¸ thµnh vËn chuyÓn. Chi phÝ vËn dông bao gåm c¸c chi phÝ vÒ nh©n c«ng, Trong ®ã: M - Tæng sè ®iÓm cña hÖ thèng dÉn tiªu hao vËt t− trong qu¸ tr×nh vËn dông söa ®éng ch÷a, chi phÝ vÒ tiªu hao nhiªn liÖu (liªn quan Ci - §iÓm cña chØ tiªu thø i ®Õn hiÖu suÊt cña bé truyÒn ®éng). §èi víi §Ó l−îng ho¸ c¸c chØ tiªu cã thÓ dïng tõng lo¹i truyÒn ®éng chi phÝ nµy phô thuéc ph−¬ng ph¸p cho ®iÓm, tïy chØ tiªu mµ cho vµo chÊt l−îng chÕ t¹o, nÕu chÊt l−îng kÐm ®iÓm cao hay thÊp. Trong tr−êng hîp ®¸nh gi¸ th× chi phÝ cao vµ ng−îc l¹i. V× vËy ®Ó ®¸nh gi¸ −u nh−îc ®iÓm cña tõng lo¹i hÖ thèng dÉn chØ tiªu nµy mét c¸ch chÝnh x¸c cÇn ph¶i xem ®éng ®· nªu ë trªn, c¸c chØ tiªu ®· ®−îc chia xÐt tõng lo¹i cô thÓ. Cho nªn ®èi víi chØ tiªu nhá (12 chØ tiªu), cho nªn cã thÓ l−îng ho¸ nµy cã thÓ xem ba lo¹i truyÒn ®éng cã cïng nh− sau: HÖ thèng nµo cã −u thÕ trong chØ tiªu mét −u thÕ nh− nhau. ®−a ra xem xÐt th× cho 1 cßn kh«ng cã −u thÕ 12. Gi¸ thμnh chÕ t¹o: §©y lµ mét trong th× cho 0. Nh− vËy ®èi víi tõng chØ tiªu hÖ nh÷ng chØ tiªu quan träng trong khi lùa chän thèng dÉn ®éng chØ cã ®−îc sè ®iÓm 1 hoÆc 0. c¸c thiÕt bÞ. Tuy nhiªn so víi gi¸ trÞ cña c¶ ®Çu Tæng sè ®iÓm cña c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh −u m¸y th× c¸c chØ tiªu ®· nªu tr−íc ®ã còng thÕ cña tõng kiÓu lo¹i dÉn ®éng c¸c thiÕt bÞ kh«ng kÐm phÇn quan träng. Víi hÖ thèng phô. dÉn ®éng chÊt l−îng cao th× cã thÓ nhËn thÊy §Ó tiÖn viÖc ®¸nh gi¸, so s¸nh cã thÓ lËp r»ng hÖ thèng dÉn ®éng b»ng ®iÖn cã thÓ gi¸ b¶ng d−íi ®©y: thµnh chÕ t¹o cã thÓ cao h¬n chót Ýt so víi hÖ thèng dÉn ®éng b»ng c¬ khÝ C¸c chØ tiªu KiÓu truyÒn ®éng TT vµ thuû lùc. kinh tÕ - kü thuËt §iÖn C¬ khÝ Thuû lùc 1 HiÖu suÊt truyÒn ®éng 0 1 0 C. So s¸nh c¸c kiÓu dÉn 2 Tuæi thä, ®é bÒn 1 1 1 ®éng c¸c thiÕt bÞ 3 Träng l−îng, kÝch th−íc 1 0 0 phô trªn ®Çu m¸y 4 Kh«ng gian l¾p ®Æt 1 0 0 5 Kh¶ n¨ng ®iÒu khiÓn 1 0 0 ®iªzel 6 Sù phï hîp ®Æc tÝnh 1 0 0 Sau khi ph©n tÝch ®¸nh 7 Kh¶ n¨ng tù ®éng ho¸ 1 0 0 8 §é chÝnh x¸c ®iÒu chØnh chÕ ®é lµm viÖc 1 0 0 gi¸ tõng chØ tiªu ®èi víi tõng 9 KÕt cÊu bé truyÒn ®éng 1 0 0 kiÓu dÉn ®éng cho c¸c thiÕt bÞ 10 ThuËn tiÖn trong b¶o d−ìng söa ch÷a 1 0 0 phô, ta ph¶i tæng hîp l¹i ®Ó so 11 Chi phÝ vËn dông 1 1 1 s¸nh xem kiÓu dÉn ®éng nµo 12 Gi¸ thµnh chÕ t¹o 1 1 1 cã kh¶ n¨ng ®¸p øng nhiÒu M = ∑ Ci 11 4 3 i =12 nhÊt c¸c chØ tiªu ®· ph©n tÝch ë trªn ®Ó cã mét c¸ch nh×n Víi ph−¬ng ph¸p lùa chän, ®¸nh gi¸ nh− tæng qu¸t −u thÕ cña tõng kiÓu lo¹i truyÒn b¶ng ®· nªu ë trªn ta cã ®−îc gi¸ trÞ hµm môc ®éng. §Ó lµm ®−îc ®iÒu ®ã, mét trong nh÷ng tiªu cña tõng kiÓu lo¹i truyÒn ®éng nh− sau: ph−¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ t−¬ng ®èi chÝnh x¸c lµ §èi víi truyÒn ®éng ®iÖn ta cã: l−îng ho¸ c¸c chØ tiªu vµ ®−a ra hµm môc tiªu cho tõng lo¹i dÉn ®éng. ë ®©y hµm môc tiªu Md = ∑ Ci = 11 i =12 lµ tæng sè ®iÓm cña c¸c chØ tiªu. C«ng thøc tæng qu¸t cã thÓ biÓu diÔn nh− sau: §èi víi truyÒn ®éng c¬ khÝ ta cã:
MC = ∑ Ci = 4 i =12 §èi víi truyÒn ®éng thuû lùc ta cã: MT = ∑ Ci = 3 i =12 Nh− vËy dÔ dµng nhËn thÊy kiÓu truyÒn ®éng ®iÖn cho c¸c thiÕt bÞ phô trªn ®Çu m¸y ®iªzel lµ kiÓu truyÒn ®éng hîp lý h¬n c¶. III. KÕt luËn HÖ thèng dÉn ®éng c¸c thiÕt bÞ phô ®ãng vai trß hÕt søc quan träng trong qu¸ tr×nh vËn dông ®Çu m¸y. ChÊt l−îng cña hÖ thèng ®ã lµ sù ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng cña ®éng c¬ ®iªzel, hÖ thèng truyÒn ®éng chÝnh, hÖ thèng h·m. Néi dung nghiªn cøu ®· ®−a ra c¬ së khoa häc ®Ó lùa chän kiÓu truyÒn ®éng hîp lý cho c¸c thiÕt bÞ phô, ®ã lµ kiÓu truyÒn ®éng ®iÖn. KÕt qu¶ so s¸nh ®−îc b»ng lý thuyÕt còng ph¶n ¸nh ®−îc t−¬ng ®èi chÝnh x¸c b»ng sù øng dông cña nã ë ngoµi thùc tÕ. C¸c lo¹i ®Çu m¸y hiÖn ®¹i ngµy nay ng−êi ta còng ®· sö dông phÇn lín kiÓu truyÒn ®éng ®iÖn cho c¸c thiÕt bÞ phô. Víi lËp luËn nh− trªn cã thÓ kiÕn nghÞ víi ngµnh ®−êng s¾t mét sè vÊn ®Ò sau: - Nªn ®Æt mua c¸c lo¹i ®Çu m¸y cã hÖ thèng dÉn ®éng b»ng ®iÖn cho c¸c thiÕt bÞ phô. - NÕu c¶i t¹o l¾p ®Æt thiÕt bÞ míi hoÆc thay míi ®éng c¬ ®iªzel cho c¸c ®Çu m¸y cò th× nªn thay thÕ hoÆc c¶i t¹o hÖ thèng dÉn ®éng thiÕt bÞ phô b»ng hÖ thèng dÉn ®éng ®iÖn. Tµi liÖu tham kh¶o [1]. Tµi liÖu kü thuËt cña c¸c ®Çu m¸y: D4H; D5H; D112D; D18E. [2]. §Çu m¸y ®iªzel: ThiÕt bÞ vµ s¬ ®å. Ru®ai K.I, Loginova E.IU- Moskva 1991