Báo cáo khoa học: "Thiết kế, chế tạo và lắp đặt rơ le áp suất điều khiển điện tử trên đầu máy diesel"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

87
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt: Các rơ le áp suất đ-ợc sử dụng phổ biến trên đầu máy diesel hiện nay chủ yếu là các rơ le chuyển đổi bằng cơ giới để đóng mở các tiếp điểm khống chế mạch điện điều khiển đầu máy. Sau một thời gian khai thác, các rơ le này bị thay đổi ng-ỡng tác động, khó điều chỉnh chính xác, tuổi thọ sử dụng ngắn, giá thành cao vì phải nhập khẩu từ n-ớc ngoài. Nội dung bài báo trình bày ph-ơng án thiết kế, chế tạo và lắp đặt rơ le áp suất sử dụng...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo khoa học: "Thiết kế, chế tạo và lắp đặt rơ le áp suất điều khiển điện tử trên đầu máy diesel"

ThiÕt kÕ, chÕ t¹o vµ l¾p ®Æt r¬ le ¸p suÊt ®iÒu khiÓn ®iÖn tö trªn ®Çu m¸y diesel TS. ®ç viÖt dòng Bé m«n §Çu m¸y - Toa xe Tr−êng §¹i häc Giao th«ng VËn t¶i Tãm t¾t: C¸c r¬ le ¸p suÊt ®−îc sö dông phæ biÕn trªn ®Çu m¸y diesel hiÖn nay chñ yÕu lμ c¸c r¬ le chuyÓn ®æi b»ng c¬ giíi ®Ó ®ãng më c¸c tiÕp ®iÓm khèng chÕ m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn ®Çu m¸y. Sau mét thêi gian khai th¸c, c¸c r¬ le nμy bÞ thay ®æi ng−ìng t¸c ®éng, khã ®iÒu chØnh chÝnh x¸c, tuæi thä sö dông ng¾n, gi¸ thμnh cao v× ph¶i nhËp khÈu tõ n−íc ngoμi. Néi dung bμi b¸o tr×nh bμy ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ, chÕ t¹o vμ l¾p ®Æt r¬ le ¸p suÊt sö dông chuyÓn ®æi b»ng m¹ch ®iÖn tö ®ãng më tiÕp ®iÓm khèng chÕ ¸p suÊt cho ®Çu m¸y D12E. Summary: Today relays for controlling pressure used in diesel locomotives are mainly mechanical relays, which switch mechanically to open and close contact points, limiting the current of controlling circuits. After some time in operation, these relays change their working threshold; their life span is shortened. Moreover, they are expensive as imported products. The paper focused on a method of designing, manufacturing and assembling a new kind of pressure relays, in which electronic circuits are used to open and close contact points, controlling pressure in D12E locomotives. CT 2 I. §Æt vÊn ®Ò §Ó c¸c côm thiÕt bÞ chÝnh lµm viÖc ®óng chÕ ®é, an toµn, trªn c¸c ®Çu m¸y diesel sö dông nhiÒu lo¹i r¬ le b¶o vÖ, khèng chÕ: r¬ le ¸p suÊt, nhiÖt ®é, chèng qu¸ t¶i, chèng r·y m¸y, chèng ch¹m m¸t cao ¸p… R¬ le ¸p suÊt (RLAS) ®−îc l¾p trªn m¹ch ®iÖn b¶o vÖ, chñ yÕu ®Ó kiÓm tra ¸p suÊt dÇu b«i tr¬n ®éng c¬ diesel, kiÓm tra chÊt l−îng lµm viÖc cña bÇu läc dÇu, kiÓm tra ¸p suÊt cña b¬m dÇu b«i tr¬n tr−íc ®Ó khëi ®éng kh«ng t¶i ®Çu m¸y, kiÓm tra ¸p suÊt m¸y nÐn giã h·m… Khi ¸p suÊt cña m«i chÊt c«ng t¸c cÇn gi¸m s¸t (dÇu, n−íc, kh«ng khÝ nÐn…) ®¹t ng−ìng ®iÒu khiÓn, r¬ le sÏ t¸c ®éng ®Ó ®iÒu khiÓn, c¶nh b¸o hoÆc b¶o vÖ cho c¸c côm thiÕt bÞ mµ nã cã chøc n¨ng gi¸m s¸t. HiÖn t¹i hÇu hÕt c¸c r¬ le ¸p suÊt sö dông trªn c¸c ®Çu m¸y diesel cña ngµnh ®−êng s¾t ®Òu cã chung nguyªn t¾c kÕt cÊu c¬ giíi. TÝn hiÖu ¸p suÊt tõ m«i chÊt c«ng t¸c trong ®−êng èng sÏ t¸c ®éng vµo c¬ cÊu chuyÓn ®æi trung gian c¬ giíi ®ãng më c«ng t¾c ®iÖn (tiÕp ®iÓm) ®Ó ®iÒu khiÓn m¹ch ®iÖn chÊp hµnh cña ®Çu m¸y. C¸c lo¹i RLAS lo¹i nµy lµm viÖc æn ®Þnh, chÞu ®−îc sù biÕn ®éng lín vÒ phô t¶i vµ ®iÒu kiÖn khai th¸c, tuæi thä cña c¬ cÊu trung gian c¬ giíi kh¸ cao, t−¬ng ®èi dÔ söa ch÷a, thay thÕ…Tuy nhiªn, lo¹i r¬ le nµy còng cã nhiÒu nh−îc ®iÓm rÊt khã kh¾c phôc: ®é chÝnh x¸c lµm viÖc thÊp, rÊt khã ®iÒu chØnh, träng l−îng vµ kÝch th−íc lín, tuæi thä cña c¸c c«ng t¾c (tiÕp ®iÓm) thÊp, ph¶i söa ch÷a, thay thÕ th−êng xuyªn, … Víi c«ng nghÖ ®iÖn tö ph¸t triÓn hiÖn nay, viÖc nghiªn cøu thiÕt kÕ, chÕ t¹o lo¹i r¬ le ®iÒu
khiÓn b»ng m¹ch ®iÖn tö, øng dông trªn mét lo¹i ®Çu m¸y vµ tõng b−íc thay thÕ toµn bé lo¹i r¬ le t¸c ®éng c¬ giíi trªn c¸c lo¹i ®Çu m¸y diesel cña ngµnh ®−êng s¾t lµ vÊn ®Ò hoµn toµn cã tÝnh kh¶ thi. II. Nguyªn t¾c lμm viÖc cña r¬ le ¸p suÊt c¬ giíi [1], [5] §Ó cã c¬ së ®Ó nghiªn cøu thiÕt kÕ, chÕ t¹o RLAS, ta kh¶o s¸t lo¹i r¬ le ¸p suÊt ®iÓn h×nh TSV - 6E - 6 - T3 l¾p ®Æt trªn ®Çu m¸y D12E (h×nh 1). R¬ le TSV - 6E - 6 - T3 ®−îc l¾p trªn ®−êng èng dÇu b«i tr¬n ®Ó b¶o vÖ ®éng c¬ diesel, khèng chÕ ¸p suÊt èng giã ®oµn xe, ¸p suÊt giã trong hÖ thèng chèng ngñ gËt… CT 2 H×nh 1. R¬ le ¸p suÊt TSV-6E-6-T3 Th©n r¬ le ®−îc chÕ t¹o tõ hîp kim nh«m, bªn trong cã buång ¸p suÊt ®−îc nèi th«ng víi ®−êng èng dÉn m«i chÊt c«ng t¸c mµ thµnh phÇn chÝnh lµ hép xÕp b»ng thÐp cã ®é ®µn håi lín, tû lÖ tuyÕn tÝnh víi ¸p suÊt m«i chÊt c«ng t¸c. Ðp phÝa trªn hép xÕp lµ lß xo håi vÞ. PhÝa d−íi b¾t 02 ®Õ Ðp lß xo, trªn ®Õ cã ª cu ®iÒu chØnh ¸p suÊt t¸c ®éng vµ kim chØ ¸p suÊt. Khi chØnh ª cu sÏ thay ®æi lùc Ðp lß xo: mét ®Õ Ðp ®iÒu chØnh ¸p suÊt giíi h¹n d−íi, ®Õ cßn l¹i ®iÒu chØnh ¸p suÊt giíi h¹n trªn. Khi ¸p suÊt t¨ng, ¸p lùc trong hép xÕp t¨ng lµm hép xÕp d·n dµi, th¾ng lùc Ðp cña lß xo håi vÞ, trôc nèi ®Üa Ðp tú lªn c¬ cÊu ®ßn b¶y, lµm ®ßn bÈy xoay xung quanh æ ®ì chÆn vµ lµm ª cu ®iÒu chØnh cïng víi ®Üa Ðp lß xo giíi h¹n d−íi di chuyÓn theo. ë thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh, øng víi ng−ìng t¸c ®éng (b¶ng 1), ®u«i cña ®ßn bÈy sÏ tú vµo c¬ cÊu ®ãng (ng¾t) lµm ®ãng c¸c tiÕp ®iÓm th−êng më vµ ng¾t c¸c tiÕp ®iÓm th−êng ®ãng cña nã ®Ó khèng chÕ m¹ch ®iÖn ®iÒu khiÓn bªn ngoµi. Khi ¸p suÊt m«i chÊt trong ®−êng èng gi¶m, qu¸ tr×nh x¶y ra ng−îc l¹i.
B¶ng 1. VÞ trÝ vμ ¸p suÊt ng−ìng ®ãng-më r¬ le ¸p suÊt TSV-6E-6-T3 ®Çu m¸y D12E Kho¶ng lµm viÖc (KG/cm2) TT Tªn gäi (vÞ trÝ) 1 R¬ le ¸p suÊt dÇu b«i tr¬n ®éng c¬ diesel 3.00 – 3.36 2 R¬ le ¸p suÊt khÝ Ðp cña ®oµn xe 3.50 – 4.50 3 R¬ le ¸p suÊt m¹ch chèng ngñ gËt 0.00 – 1.50 T−¬ng tù nh− c¸c lo¹i RLAS c¬ giíi, trong qu¸ tr×nh khai th¸c r¬ le TSV-6E-6-T3 còng cã c¸c nh−îc ®iÓm rÊt khã kh¾c phôc: ®é chÝnh x¸c vµ tÇn sè ®ãng ng¾t khi lµm viÖc thÊp, rÊt khã ®iÒu chØnh, träng l−îng vµ kÝch th−íc lín, tuæi thä cña c¸c c«ng t¾c (tiÕp ®iÓm) thÊp, ph¶i söa ch÷a, thay thÕ th−êng xuyªn, ph¶i nhËp khÈu nªn gi¸ thµnh cao vµ kh«ng chñ ®éng ®−îc vËt t− phô tïng thay thÕ… nªn cÇn cã lo¹i r¬ le thay thÕ. III. ThiÕt kÕ vμ chÕ t¹o thiÕt bÞ C¸c RLAS ®−îc thiÕt kÕ chÕ t¹o cÇn lµm viÖc ®óng tÝnh n¨ng, lµm viÖc tin cËy trong ®iÒu kiÖn kh¾c nghiÖt: rung ®éng, t¶i träng biÕn ®éng, nhiÖt ®é cao… trªn ®Çu m¸y vµ cã kÕt cÊu nhá gän, dÔ l¾p ®Æt, sö dông vËt t− linh kiÖn th«ng dông, gi¸ thµnh kh«ng cao, ®−îc c¬ së s¶n xuÊt chÊp nhËn. 3.1. Chän ph−¬ng ¸n thiÕt kÕ: S¬ ®å khèi lùa chän cho RLAS thiÕt kÕ nh− trªn h×nh 2, bao gåm c¸c khèi chÝnh: ChuyÓn ®æi ¸p suÊt p/R (côm c¶m biÕn): khèi nµy cã nhiÖm vô nhËn tÝn hiÖu ¸p suÊt tõ CT 2 m«i chÊt c«ng t¸c, biÕn ®æi thµnh tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn (®iÖn trë R, nÕu dïng c¶m biÕn ®iÖn trë), cÊp cho c¸c khèi sau Khèi so s¸nh SS: lµ cÇu so s¸nh cã nhiÖm vô so s¸nh tÝn hiÖu ®iÖn ¸p (t−¬ng øng víi gi¸ trÞ ®iÖn trë R) tõ c¶m biÕn ®−a vÒ víi tÝn hiÖu ®Æt ng−ìng ®ãng (ng¾t) Khèi ®Æt ng−ìng ®ãng (ng¾t) §N, ®−a tÝn hiÖu ng−ìng vµo khèi SS. Khèi nµy cÇn cã c¸c c¬ cÊu ®Ó cã thÓ ®iÒu chØnh ®−îc ng−ìng tõ bªn ngoµi theo ý muèn Khèi khuyÕch ®¹i ®iÒu khiÓn K§: nhËn tÝn hiÖu tõ khèi SS vµ khuyÕch ®¹i ®iÒu khiÓn lµm viÖc khi ¸p suÊt ®¹t ng−ìng Khèi chÊp hµnh RL sÏ lµm viÖc khi khèi K§ cÊp nguån ®iÒu khiÓn. Khi khèi RL lµm viÖc sÏ cÊp (hoÆc ng¾t) cho c¸c thiÕt bÞ ®iÖn cÇn ®iÒu khiÓn ë m¹ch ngoµi. §N I I P U,I P SS SS RL K§ R U®k N H×nh 2. S¬ ®å khèi cña RLAS ®iÖn tö
VíÝ s¬ ®å khèi lùa chän ë trªn, cÇn tiÕn hµnh tÝnh to¸n, lùa chän c¸c khèi vµ ®−a ra ph−¬ng ¸n l¾p ®Æt trªn ®Çu m¸y cô thÓ 3.2. Lùa chän, thiÕt kÕ tÝnh to¸n RLAS cho ®Çu m¸y: 3.2.1. Lùa chän khèi chuyÓn ®æi ¸p suÊt [2], [3] §Ó chuyÓn ®æi tÝn hiÖu ¸p suÊt m«i chÊt c«ng t¸c thµnh tÝn hiÖu ®iÒu khiÓn cña r¬ le, cã thÓ sö dông nhiÒu lo¹i chuyÓn ®æi c¬ ®iÖn kh¸c nhau (chuyÓn ®æi piezo, chuyÓn ®æi ®iÖn trë, chuyÓn ®æi ®iÖn dung…). tõ ®èi t−îng ®o qua chuyÓn ®æi t¹o thµnh tÝn hiÖu ®iÖn sau c¶m biÕn ®−îc ®−a vµo c¸c bé chuÈn ho¸ c¸c tÝn hiÖu ®Ó lo¹i trõ sai sè do ¶nh h−ëng cña chóng ®Õn phÐp ®o. c¸c bé chuyÓn ®æi chuÈn ho¸ lµm nhiÖm vô t¹o ra tÝn hiÖu chuÈn (tõ 0 ÷ 5V, 0 ÷ 10V hoÆc 0 ÷ 20V) vµ c¸ch ly. Trong ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i, víi yªu cÇu møc ®é chÝnh x¸c vµ ph¹m vi ¸p suÊt cÇn khèng chÕ, lùa chän lo¹i chuyÓn ®æi ®iÖn trë. §©y lµ lo¹i chuyÓn ®æi cã kÕt cÊu ®¬n gi¶n, kh«ng cÇn c¬ cÊu hép xÕp ¸p lùc mµ chØ cÇn mµng ®µn håi kim lo¹i. ¸p suÊt ®o cña m«i chÊt ®−îc dÉn tíi mµng (mµng ®−îc lµm kÝn sao cho m«i chÊt kh«ng thÓ lät ®−îc vµo trong thiÕt bÞ ®o). khi thay ®æi ¸p suÊt cña m«i chÊt, ®é n©ng cña mµng còng thay ®æi dÉn ®Õn sù thay ®æi vÞ trÝ cña con ch¹y trªn biÕn trë, nhê c¬ cÊu c¬ khÝ sù thay ®æi vÞ trÝ g©y nªn sù thay ®æi ®iÖn trë gi÷a c¸c ®Çu cña biÕn trë. kÕt qu¶ dÉn ®Õn sù thay ®æi dßng ®iÖn trong chuyÓn ®æi (h×nh 3). R φ CT 2 H×nh 3. C¶m biÕn ®iÖn trë Do kho¶ng ¸p suÊt mµ r¬ le cÇn khèng chÕ trªn c¸c ®Çu m¸y diesel nãi chung n»m trong kho¶ng 0.5 ®Õn 8.0 KG/cm2, nªn chän lo¹i chuyÓn ®æi cã ¸p suÊt d− 0.0 ®Õn 10.0 KG/cm2. Cã rÊt nhiÒu lo¹i chuyÓn ®æi cã ¸p suÊt d− trong kho¶ng nµy, nh−ng t¹i hiÖn tr−êng ngµnh GTVT sö dông quen thuéc vµ th«ng dông lµ lo¹i MM 355-03-80 hoÆc MM 358-03-80 cña CHLB Nga trªn c¸c ®ång hå ®o ¸p suÊt cña «t«, ®Çu m¸y, m¸y x©y dùng… víi gi¸ thµnh kh«ng cao, ®é bÒn vµ ®é chÝnh x¸c, tuyÕn tÝnh cao. C¸c th«ng sè kü thuËt cô thÓ: §iÖn ¸p lµm viÖc: 12V ÷ 14V mét chiÒu §iÖn trë biÕn ®æi t−¬ng øng víi d¶i ¸p suÊt (0.0 ÷ 10.0) KG/cm2 lµ (0.0 ÷ 180.0) Ω Ph¹m vi gãc quÐt : φ = 900 §é ph©n gi¶i : 1.00% M« men quay : 0.5 N.m §−êng kÝnh d©y : d = 0,2 mm, vËt liÖu b»ng manganin hîp kim, ®iÖn trë suÊt ρ = 28 Ω/m, d©y cã tr¸ng emay c¸ch ®iÖn, cèt d©y quÊn b»ng vËt liÖu tectolit Víi lo¹i chuyÓn ®æi nµy, cã thÓ l¾p lªn mäi lo¹i ®Çu m¸y diesel hiÖn ®ang vËn dông trªn
®−êng s¾t n−íc ta. Khi l¾p lªn ®Çu m¸y chØ cÇn ph¶i l¾p thªm vµo ®Çu chuyÓn ®æi cót trung gian phï hîp (h×nh 6) ®Ó gi÷ nguyªn vÞ trÝ vµ ®Çu nèi l¾p ®Æt RLAS cò. 3.2.2. TÝnh to¸n, x©y dùng s¬ ®å nguyªn lý m¹ch so s¸nh ®iÒu khiÓn Toµn bé c¸c khèi m¹ch cßn l¹i cña RLAS chÕ t¹o ®−îc bè trÝ chung trªn mét panel. §Ó t¨ng tÝnh v¹n n¨ng cho r¬ le, nguån cÊp lµ nguån d¶i réng tõ 24V ®Õn 110V lµ nguån ®iÖn ®iÒu khiÓn cña c¸c ®Çu m¸y khai th¸c trªn §SVN. a. M¹ch so s¸nh ®iÒu khiÓn [4] Linh kiÖn c¬ b¶n cña m¹ch so s¸nh vµ ®iÒu khiÓn sö dông IC LM396, lµ lo¹i IC tÝch hîp cao ®−îc cung cÊp trªn thÞ tr−êng víi gi¸ rÎ vµ ®é tin cËy cao. Nguån cung cÊp +12V, dßng t¶i lín h¬n 300mA. Trªn c¬ së c¸c ®Æc tÝnh, s¬ ®å ®Êu tiªu chuÈn cña m¹ch khuyÕch ®¹i thuËt to¸n vµ th«ng sè cña c¶m biÕn chän, x¸c ®Þnh ®−îc c¸c gi¸ trÞ cña c¸c phÇn tö thô ®éng cña m¹ch. S¬ ®å nguyªn lý cña khèi so s¸nh ®iÒu khiÓn ®−îc thÓ hiÖn trªn h×nh 4. +12V RL R5 D1 500 R1 6.8K C1 RP1 LM396 LM396 CT 2 RB RP2 R2 6.8K a1 - a2 a3 H×nh 4. S¬ ®å nguyªn lý m¹ch so s¸nh ®iÒu khiÓn cña RLAS Trong ®ã: RP1= 680Ω; RP2=220 Ω; RB - ®iÖn trë c¶m biÕn; a1 vμ a3: tiÕp ®iÓm th−êng më; a2: tiÕp ®iÓm th−êng ®ãng; RL : cuén d©y ®iÒu khiÓn r¬ le Nguyªn lý lµm viÖc cña m¹ch: ®Æt ng−ìng ®ãng lµ ¸p suÊt nµo ®ã cÇn khèng chÕ (trong d¶i ¸p suÊt lµm viÖc cña r¬ le), t−¬ng øng víi gi¸ trÞ ®iÖn trë ®iÒu chØnh RP1. Khi ¸p suÊt m«i chÊt c«ng t¸c t¨ng lªn lµm thay ®æi gi¸ trÞ ®iÖn trë c¶m biÕn RB, ®Õn gi¸ trÞ ¸p suÊt cÇn khèng chÕ, RB ®¹t gi¸ trÞ t−¬ng øng, ICLM396 sÏ ho¹t ®éng, cÊp dßng ®iÖn qua cuén d©y ®iÒu khiÓn r¬ le RL lµm r¬ le t¸c ®éng: ®ãng tiÕp ®iÓm th−êng më a3 ®Ó cÊp ®iÖn ra m¹ch ngoµi vµ ng¾t ®iÖn ë m¹ch ngoµi qua viÖc ng¾t tiÕp ®iÓm th−êng ®ãng a2 ®Ó g©y t¸c ®éng cÇn thiÕt khèng chÕ m¹ch ®iÖn ®Çu m¸y. §ång thêi r¬ le còng ®ãng tiÕp ®iÓm th−êng më a1 ®Ó ng¾n m¹ch mét phÇn ®iÖn
trë RP2, lóc nµy cöa vµo ®¶o cña ICLM396 cµng ©m, dÉn tíi c¸c tiÕp ®iÓm ®ãng døt kho¸t. Khi ¸p suÊt gi¶m xuèng, ph¶i ®Õn ng−ìng më thÊp h¬n ng−ìng ®ãng mét kho¶ng trÔ Δp (phô thuéc gi¸ trÞ phÇn ®iÖn trë cña biÕn trë RP2 bÞ ng¾n m¹ch bëi tiÕp ®iÓm a1) tuú ý theo yªu cÇu ®iÒu chØnh, th× ICLM396 chuyÓn sang tr¹ng th¸i ng¾t m¹ch (cÊm). Khi ®ã RL l¹i mÊt ®iÖn ®iÒu khiÓn, c¸c tiÕp ®iÓm a1, a2, a3 l¹i trë vÒ tr¹ng th¸i ban ®Çu. ViÖc ®Æt c¸c ng−ìng ®ãng – ng¾t m¹ch r¬ le ®−îc thùc hiÖn trªn bµn thö chuyªn dïng t¹i c¬ së s¶n xuÊt b»ng c¸ch ®iÒu chØnh c¸c biÕn trë RP1 (ng−ìng ®ãng) vµ RP2 (ng−ìng ng¾t). Víi s¬ ®å nguyªn lý vµ c¸c tham sè nh− thiÕt kÕ ë trªn, kho¶ng trÔ tèi ®a cña RLAS Δpmax= 3KG/cm2 b. M¹ch cÊp nguån [4] M¹ch cÊp nguån cho RLAS lµ m¹ch æn ¸p ®iÖn tö th«ng dông cã hai nguån vµo tõ trªn 24V ®Õn 110V DC vµ nguån 24VDC (h×nh 5). C¸c nguån cÊp vµo qua c¸c diot chèng dßng ng−îc D2 vµ D4 vµ ®iÖn trë h¹n dßng R4 (10Ω-10W) cÊp vµo ®Ìn c«ng suÊt ®Ó æn ¸p s¬ bé (æn ¸p th«) víi ®iÖn ¸p ra cì 20V. §Ìn c«ng suÊt lùa chän ®Ìn cã c«ng suÊt BU 129 cã c¸c th«ng sè kü thuËt sau: lo¹i n-p-n; c«ng suÊt 25W, UCB max= 400V; IC max= 5A. §i èt æn ¸p D3 cã ®iÖn ¸p æn Uæn=18V. Sau khi æn ¸p s¬ bé, cÊp æn ¸p thø hai lµ æn ¸p chÝnh x¸c (æn ¸p tinh). Trong m¹ch øng dông s¬ ®å m¹ch æn ¸p nguån chuyªn dïng th«ng dông MA 7812 víi ®iÖn ¸p æn ¸p ra lµ 12V mét chiÒu chÝnh x¸c vµ cã c«ng suÊt phï hîp. Nguån æn ¸p nµy ®¶m b¶o cÊp cho m¹ch so s¸nh ®iÒu khiÓn cña r¬ le lµm viÖc tin cËy, bÒn vµ æn ®Þnh. 1.8KΩ-20W R4 +12V D2 +110V MA7812 MA7812 BU 129 CT 2 10Ω-10W R6 9KΩ-0.5W D4 +24V D3 18V - - H×nh 5. M¹ch cÊp nguån Víi kÕt cÊu vµ nguyªn lý c¸c bé phËn cña RLAS ®· thiÕt kÕ ë trªn, ta thÊy r¬ le nµy kh«ng nh÷ng cã thÓ l¾p trªn mäi ®Çu m¸y diesel hiÖn khai th¸c ë n−íc ta, mµ cßn cã thÓ l¾p trªn c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng kh¸c hoÆc c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cã sö dông RLAS kh¸c. iv. L¾p ®Æt vμ thö nghiÖm r¬ le trªn ®Çu m¸y D12E [5] 4.1. Qu¸ tr×nh chÕ t¹o thiÕt bÞ Tõ s¬ ®å nguyªn lý c¸c khèi vµ chuyÓn ®æi ¸p suÊt ®· lùa chän, ta thÊy ®Ó chÕ t¹o RLAS theo thiÕt kÕ ta cÇn thùc hiÖn lùa chän chuyÓn ®æi ¸p suÊt vµ chÕ t¹o m¹ch panel so s¸nh ®iÒu khiÓn vµ nguån nu«i. Víi chuyÓn ®æi ¸p suÊt: sö dông lo¹i MM 358 - 03 - 80 ®· chän ë trªn. ChÕ t¹o thªm cót
trung gian ®Ó cã thÓ l¾p chuyÓn ®æi vµo vÞ trÝ b¾t RLAS nguyªn thuû cña ®Çu m¸y (chi tiÕt 8 trªn h×nh 6). C¸c khèi nguån nu«i, so s¸nh ®iÒu khiÓn ®−îc l¾p r¸p tõ c¸c linh kiÖn ®iÖn tö theo s¬ ®å nguyªn lý (h×nh 3, h×nh 4) chung trªn 1 tÊm panen ®iªï khiÓn r¬ le. Trong qu¸ tr×nh lµm m¹ch in. cÇn lùa chän lo¹i m¹ch in cã chiÒu dµy phï hîp víi ®iÒu kiÖn rung ®éng trªn ph−¬ng tiÖn vµ ®−îc phñ líp nhùa chèng « xy ho¸. Panel ®iÒu khiÓn r¬ le ®−îc b¶o vÖ bªn ngoµi b»ng hép gß tõ t«n tÊm dµy 1 mm. Tuú theo vÞ trÝ bè trÝ RLAS trªn tõng lo¹i ®Çu m¸y mµ lùa chän l¾p r¸p toµn bé c¸c bé phËn cña r¬ le vµo chung mét khèi hoÆc bè trÝ ®éc lËp gi÷a chuyÓn ®æi vµ m¶ng ®iÒu khiÓn. VÊn ®Ò ¶nh h−ëng cña nhiÔu bªn ngoµi vµo phÇn ®iÒu khiÓn r¬ le kh«ng ®Æt ra v× tÝn hiÖu trong r¬ le ®Òu lµ tÝn hiÖu lín. §Ó l¾p ®Æt RLAS thiÕt kÕ lªn ®Çu m¸y D12E, do vÞ trÝ bè trÝ cña r¬ le TSV-6E-6-T3 réng vµ kh¸ ®Æc biÖt, nªn ®Ó ®¬n gi¶n ta chän ph−¬ng ¸n l¾p r¸p chung c¶ hai phÇn cña r¬ le lµm mét khèi chung vµ chÕ t¹o vµ l¾p r¸p c¸c khèi ®Ó ®−îc RLAS hoµn chØnh (h×nh 6). Cót nèi trung gian lµ lo¹i cót M(20 x 1.5), mét ®Çu b¾t vµo ®Çu c¶m biÕn, ®Çu kia ®−îc b¾t vµo ®Çu nèi trªn ®−êng èng dÇu b«i tr¬n cña ®Çu m¸y (h×nh 6). 8 7 6 4 5 3 2 1 6 10 13 10 CT 2 25 80 M20x1.5 64 10 25 120 26 20 10 7 7 26 5 10 23 Ø1 0 10 51.5 72 H×nh 6. CÊu t¹o tæng thÓ r¬ le ¸p suÊt cho ®Çu m¸y D12E sau khi l¾p r¸p 1.TÊm ®Õ; 2. Hép ®iÒu khiÓn; 3. N¾p hép ®iÒu khiÓn; 4. Panel ®iÒu khiÓn vμ so s¸nh; 5. TÊm c¸ch ®iÖn; 6. C¶m biÕn MM-358-03-80; 7. VÝt M6 cè ®Þnh c¶m biÕn; 8. Cót trung gian M20 x 1.5 4.2. Qu¸ tr×nh hiÖu chØnh vμ l¾p ®Æt thö nghiÖm trªn ®Çu m¸y D12E: Sau khi chÕ t¹o hoµn chØnh, RLAS ®−îc ®−a lªn bµn thö nghiÖm chuyªn dïng t¹i c¬ së s¶n
xuÊt ®Ó tiÕn hµnh thö nghiÖm vµ hiÖu chØnh. Trªn bµn thö RLAS ®−îc cÊp nguån nu«i (110VDC hoÆc 24VDC) vµ ®Çu cót trung gian l¾p ®−êng dÇu b«i tr¬n cã ¸p suÊt thay ®æi. Khi cho ¸p suÊt dÇu thay ®æi sÏ kiÓm tra ®−îc ng−ìng ®ãng – ng¾t cña r¬ le. NÕu ng−ìng ®ãng ng¾t ch−a chÝnh x¸c víi ¸p suÊt quy ®Þnh cña r¬ le, ®iÒu chØnh c¸c biÕn trë RP1 (®iÒu chØnh ng−ìng ®ãng) hoÆc RP2 (®iÒu chØnh ng−ìng ng¾t). Tuú theo vÞ trÝ l¾p r¸p RLAS trªn ®Çu m¸y kh¸c nhau mµ s¬ ®å ®Êu nèi m¹ch ®iÖn gi÷a r¬ le víi m¹ch ngoµi kh¸c nhau. RLAS ®−îc l¾p ®Æt trªn ®Çu m¸y D12E theo s¬ ®å m¹ch ®iÖn b¶o vÖ ®Çu m¸y (h×nh 7). Trªn h×nh 7, RLAS l¾p trªn ®−êng èng dÇu, b¶o vÖ ¸p lùc dÇu b«i tr¬n tr−íc cho ®éng c¬ diesel. Khi lµm viÖc RLAS cÊp ®iÖn vµo r¬ le thêi gian RLTG, sau 07 gi©y- lµ thêi gian b¬m dÇu lµm viÖc, RLTG míi ®ãng m¹ch cÊp ®iÖn cho khëi ®éng ®éng c¬ diesel. 110V 202 202 0 1 110V RLAS 2 24V 3 355 R100 RLTG 101 CT 2 100 100 H×nh 7. M¹ch ®iÖn b¶o vÖ ®éng c¬ trªn ®Çu m¸y D12E v. KÕt luËn R¬ le ¸p suÊt lµ thiÕt bÞ gi¸m s¸t, tù ®éng b¶o vÖ c¸c côm thiÕt bÞ chÝnh trªn ®Çu m¸y diesel, ®¶m b¶o cho ®Çu m¸y ho¹t ®éng an toµn trong qu¸ tr×nh khai th¸c trªn tuyÕn. ViÖc thiÕt kÕ chÕ t¹o lo¹i RLAS cã tÝnh n¨ng ho¹t ®éng chÝnh x¸c, æn ®Þnh, tin cËy, dÒ dµng ®iÒu chØnh d¶i ¸p suÊt ho¹t ®éng, gi¸ thµnh kh«ng cao… lµ thiÕt thùc n©ng cao chÊt l−îng khai th¸c ®Çu m¸y trªn tuyÕn. C¸c RLAS ®−îc l¾p ®Æt trªn c¸c ®Çu m¸y D12E trong suèt thêi gian tõ khi chÝnh thøc hÕt giai ®o¹n ch¹y thö nghiÖm (3. 2002), ®· ®−îc ngµnh §SVN chÝnh thøc cho phÐp l¾p thay thÕ hµng lo¹t cho c¸c RLAS c¬ giíi trªn c¸c ®Çu m¸y cña ngµnh. Tµi liÖu tham kh¶o [1]. §ç ViÖt Dòng, L¹i Ngäc §−êng, Tr−¬ng Duy Phóc, 1995, TruyÒn ®éng ®Çu m¸y diesel, Tr−êng §HGTVT [2]. D−¬ng Minh TrÝ, 2001, C¶m biÕn vµ øng dông, NXB Khoa häc kü thuËt [3]. A.M. TURICHIN, 1976, §o l−êng ®¹i l−îng kh«ng ®iÖn b»ng ®iÖn, NXB §¹i häc vµ trung häc chuyªn nghiÖp [4]. Lª Tßng vµ c¸c t¸c gi¶, 1999, Kü thuËt ®iÖn tö, Tr−êng §HGTVT [5]. Tµi liÖu vÒ hÖ thèng ®iÖn DEV36, ®Çu m¸y D12E, LH§SVN