Báo cáo "MỘT SỐ NỘI DUNG QUAN TRỌNG ĐỀ CẬP TRONG TIÊU CHUẨN MỚI “TIÊU CHUẨN KỸ THUẬT THIẾT KẾ ĐƯỜNG ĐÔ THỊ - TCXDVN 104-2007” "

Chia sẻ: Bút Màu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

83
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Quy phạm kĩ thuật thiết kế đường phố, đường, quảng trường đô thị 20TCN 104-83, được ban hành và có hiệu lực từ ngày 8/1/1983, đến nay đã hơn 20 năm. Do ban hành cách đây đã khá lâu, nhiều thông tin trong tài liệu không tránh khỏi lạc hậu, thậm chí sai lệch, thiếu chính xác, ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng đồ án quy hoạch đô thị và thiết kế đường. Có thể nói hậu quả yếu kém về chất lượng giao thông đô thị có phần trách nhiệm của công tác quy hoạch và thiết kế...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "MỘT SỐ NỘI DUNG QUAN TRỌNG ĐỀ CẬP TRONG TIÊU CHUẨN MỚI “TIÊU CHUẨN KỸ THUẬT THIẾT KẾ ĐƯỜNG ĐÔ THỊ - TCXDVN 104-2007” "

mét sè néi dung quan träng ®Ò cËp trong Tiªu chuÈn míi “tiªu chuÈn kü thuËt thiÕt kÕ §−êng ®« thÞ - TCXDvn 104-2007” PGS.TS NguyÔn Quang §¹o KS. NguyÔn ViÖt Ph−¬ng Khoa X©y dùng CÇu ®−êng Tr−êng §¹i häc X©y dùng Tãm t¾t: Quy ph¹m kÜ thuËt thiÕt kÕ ®−êng phè, ®−êng, qu¶ng tr−êng ®« thÞ 20TCN 104-83, ®−îc ban hμnh vμ cã hiÖu lùc tõ ngμy 8/1/1983, ®Õn nay ®· h¬n 20 n¨m. Do ban hμnh c¸ch ®©y ®· kh¸ l©u, nhiÒu th«ng tin trong tμi liÖu kh«ng tr¸nh khái l¹c hËu, thËm chÝ sai lÖch, thiÕu chÝnh x¸c, ¶nh h−ëng kh«ng nhá ®Õn chÊt l−îng ®å ¸n quy ho¹ch ®« thÞ vμ thiÕt kÕ ®−êng. Cã thÓ nãi hËu qu¶ yÕu kÐm vÒ chÊt l−îng giao th«ng ®« thÞ cã phÇn tr¸ch nhiÖm cña c«ng t¸c quy ho¹ch vμ thiÕt kÕ hÖ thèng giao th«ng ®« thÞ.Nhãm nghiªn cøu so¹n th¶o tiªu chuÈn míi ®Ó thay thÕ ®· thùc hiÖn ®Ò tμi cÊp Bé TC-22-05 (Bé X©y dùng qu¶n lý) vμ ®−îc Héi ®ång cÊp bé nghiÖm thu ngμy 20/12/2006. Tiªu chuÈn míi TCXDVN 104-2007 “§−êng ®« thÞ – tiªu chuÈn thiÕt kÕ” ®−îc Bé tr−ëng Bé X©y dùng ký quyÕt ®Þnh ban hμnh. Summary: The specification for design of street, road and urban square, 20TCN 104-83, approved by the Minister of Ministry of Construction attached with the Circular coded 08BXD/KHKT, was published and had been taken the validity on Jan 1st 1983. We developed this new standard TCXDVN 104-2007 “Urban road- Specifications for Design” to replace the old standard with the objective of planning - designing street in urban; This standard does not in opposition to current relating standard, it helps us to integrate into the globalization; it is not only advanced in street research but also helps the engineer to promote his creative power. 1. Ph©n lo¹i ®−êng phè theo chøc n¨ng §©y lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng trong ®å ¸n Quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ. Mçi tuyÕn ®−êng phè thÓ hiÖn 2 chøc n¨ng c¬ b¶n chøc n¨ng giao th«ng vμ chøc n¨ng kh«ng gian. Chøc n¨ng giao th«ng ®−îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ qua chÊt l−îng dßng, c¸c chØ tiªu giao th«ng nh− tèc ®é, mËt ®é, hÖ sè sö dông kh¶ n¨ng th«ng hµnh (Z). Chøc n¨ng giao th«ng ®−îc biÓu thÞ b»ng 2 ®Æc tÝnh ®èi lËp lµ c¬ ®éng vμ tiÕp cËn (cã tµi liÖu gäi lµ 2 chøc n¨ng phô). Mét con ®−êng ®−îc thiÕt kÕ cã tÝnh c¬ ®éng cao ®ßi hái ph¶i ®¹t ®−îc tèc ®é xe ch¹y cao. §iÒu kiÖn nμo ®Ó b¶o ®¶m cho vËn tèc cao? §ã lµ mËt ®é thÊp, hÖ sè sö dông KNTH thÊp (møc chÞu t¶i thÊp), quy ho¹ch qu¶n lý sö dông ®Êt 2 bªn ®−êng vµ ®−êng nèi liªn hÖ mét c¸ch nghiªm ngÆt... Khi tèc ®é xe ch¹y cao, ®iÒu kiÖn kÐo theo lµ l−u l−îng giao th«ng lín. Nh− vËy, chØ cã nh÷ng tuyÕn ®−êng cã hµnh tr×nh dµi, l−u l−îng yªu cÇu lín míi ®ßi hái lo¹i chøc n¨ng 144 T¹p chÝ khoa häc c«ng nghÖ x©y dùng Sè 01 - 9/2007
nµy vµ lóc ®ã x©y dùng ®−êng nµy míi cã hiÖu qu¶. TÊt c¶ lo¹i ®−êng cã tÝnh c¬ ®éng cao ®−îc gäi lµ ®−êng phè trôc chÝnh (Arterials). TÝnh tiÕp cËn thÓ hiÖn kh¶ n¨ng tiÕp cËn cña ph−¬ng tiÖn, cña ng−êi vµ hµng ho¸ víi ®Þa ®iÓm ®i - ®Õn. NghÜa lµ tèc ®é xe ch¹y thÊp, møc chÞu t¶i Z cao. §©y lµ nh÷ng tuyÕn ®−êng phè trong c¸c khu vùc s¶n xuÊt, khu vùc d©n c−, khu chøc n¨ng ®«ng ®óc. TÊt c¶ c¸c ®−êng phè nµy gäi lµ hÖ thèng ®−êng néi bé (®Þa ph−¬ng - Locals). H×nh 1 thÓ hiÖn chøc n¨ng giao th«ng Tinh c¬ ®éng §−êng cao tèc (Expressway) cña ®−êng phè. H×nh nµy cho thÊy tÝnh ®èi lËp Mobility §−êng trôc chÝnh (Arterials) cña chøc n¨ng c¬ ®éng vµ tiÕp cËn. Nh÷ng ®−êng phè cã tÝnh tiÕp cËn cao th× kh«ng thÓ §−êng gom (Collectors) cã tÝnh c¬ ®éng cao. ë kho¶ng gi÷a h×nh 1 thÓ hiÖn hÖ thèng ®−êng dung hoµ 2 chøc n¨ng TÝnh tiÕp cËn §−êng néi bé (Locals) nµy. NghÜa lµ c©n b»ng gi÷a chøc n¨ng c¬ Land access ®éng vµ tiÕp cËn. HÖ thèng nµy gäi lµ hÖ thèng ®−êng phè gom (Collectors) H×nh 1. Chøc n¨ng giao th«ng cña ®−êng phè Chøc n¨ng kh«ng gian cña ®−êng phè ph¶n ¸nh qua viÖc sö dông kh«ng gian trong ph¹m vi chØ giíi ®−êng ®á ®Ó phôc vô nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau nh−: bè trÝ c«ng tr×nh h¹ tÇng kÜ thuËt kh¸c, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn m«i tr−êng, tham gia tæ chøc kh«ng gian ®êi sèng ng−êi d©n ®« thÞ, ho¹t ®éng chÝnh trÞ - v¨n ho¸ x· héi... C¸c lo¹i ®−êng cã chøc n¨ng kh«ng gian quan träng th−êng lµ c¸c ®−êng phè ®Æc thï: ®¹i lé, ®−êng d¹o m¸t, ®−êng du lÞch... Kh«ng gian hÖ thèng ®−êng vµ c«ng tr×nh giao th«ng lµ mét phÇn cña kh«ng gian trèng trong ®« thÞ. V× vËy thiÕt kÕ ®−êng phè nãi chung vµ thiÕt kÕ c¶nh quan ®−êng phè nãi riªng lµ mét phÇn cña thiÕt kÕ ®« thÞ. Kü s− quy ho¹ch, thiÕt kÕ ®−êng phè cÇn cã ®ñ kiÕn thøc vÒ kü thuËt c«ng tr×nh, kü thuËt giao th«ng vµ thiÕt kÕ ®« thÞ. B¶ng 1 d−íi ®©y giíi thiÖu hÖ thèng ®−êng phè theo chøc n¨ng. §Ó b¶o ®¶m cho ®−êng phè lµm viÖc theo chøc n¨ng cã nhiÒu yÕu tè do ng−êi quy ho¹ch quyÕt ®Þnh. Trong sè ®ã lµ nguyªn t¾c nèi liªn hÖ (cét 4 b¶ng 1), vµ s¬ ®å nguyªn t¾c nèi liªn hÖ m¹ng l−íi ®−êng theo chøc n¨ng (h×nh 2) vµ minh ho¹ c¸c h×nh thøc kiÓm so¸t chç ra vµo (h×nh 3). 2. Tèc ®é thiÕt kÕ Tèc ®é thiÕt kÕ lµ tèc ®é dïng ®Ó tÝnh to¸n c¸c yÕu tè h×nh häc chñ yÕu cña ®−êng trong ®iÒu kiÖn h¹n chÕ. Tèc ®é thiÕt kÕ lµ mét ®−êng cao tèc ®« thÞ ®−êng phè chÝnh ®« thÞ ®−êng phè gom ®−êng phè néi bé nót giao th«ng kh¸c møc kh¸c møc kh«ng liªn th«ng th«ng sè ®Çu vµo quan träng quyÕt ®Þnh kÕt H×nh 2. S¬ ®å nguyªn t¾c nèi liªn hÖ m¹ng qu¶ thiÕt kÕ, kh«ng chØ ¶nh h−ëng ®Õn c¸c l−íi ®−êng theo chøc n¨ng. th«ng sè b¸n kÝnh ®−êng cong n»m, bÒ réng lµn xe mµ cßn quyÕt ®Þnh ph¹m vi b¶o ®¶m tÇm nh×n t¹i nót, b¸n kÝnh ®−êng cong ®øng t¹i c«ng tr×nh kh¸c møc, kiÓm so¸t lèi ra vµo vµ c¸c tiÖn nghi an toµn – khai th¸c kÌm theo. T¹p chÝ khoa häc c«ng nghÖ x©y dùng Sè 01 - 9/2007 145
B¶ng 1. Ph©n lo¹i ®−êng phè trong ®« thÞ 1A. kiÓm so¸t nghiªm ngÆt lèi ra vμo. 1 3 1B. kiÓm so¸t nghiªm ngÆt lèi ra vμo, cã sö dông ®−êng song song 3 2 1 2. kiÓm so¸t mét phÇn lèi ra vμo, cã sö dông ph©n c¸ch ngoμi 4 4 1 3A. kh«ng kiÓm so¸t lèi ra vμo, giao c¾t kh¸c møc t¹i mét sè nót giao chÝnh 4 1 3B. kh«ng kiÓm so¸t lèi ra vμo. 5 1 H×nh 3. S¬ ®å minh ho¹ c¸c h×nh thøc kiÓm so¸t lèi ra vμo ®−êng phè. 146 T¹p chÝ khoa häc c«ng nghÖ x©y dùng Sè 01 - 9/2007
Tèc ®é thiÕt kÕ ®−îc dïng trong ®å ¸n ph¶i phï hîp víi lo¹i ®−êng, phè, lo¹i ®« thÞ, lo¹i ®Þa h×nh vµ viÖc sö dông ®Êt bªn ®−êng (gäi lµ ®iÒu kiÖn x©y dùng). C¸c lo¹i ®−êng ®¶m nhËn chøc n¨ng kh¸c nhau cã thÓ cã chung mét gi¸ trÞ tèc ®é thiÕt kÕ, c¸c lo¹i ®−êng cïng chøc n¨ng cã thÓ cã vµi ba gi¸ trÞ tèc ®é. TÊt c¶ nh÷ng h−íng dÉn nµy (b¶ng2) lµm cho ng−êi quy ho¹ch thiÕt kÕ mÒm dÎo h¬n, linh ho¹t h¬n, dÔ dµng h¬n khi ¸p dông. §©y còng lµ nh÷ng nÐt míi cña tiªu chuÈn lÇn nµy B¶ng 2. Lùa chän cÊp kü thuËt theo lo¹i ®−êng, lo¹i ®« thÞ, ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh vμ ®iÒu kiÖn x©y dùng Lo¹i ®« thÞ §« thÞ ®Æc biÖt, I §« thÞ lo¹i II, III §« thÞ lo¹i IV §« thÞ lo¹i V §ång §ång §ång §ång §Þa h×nh (*) Nói Nói Nói Nói b»ng b»ng b»ng b»ng §−êng cao tèc 100, 80 70, 60 - - - - - - ®« thÞ §−êng Chñ 80,70 70,60 80,70 70,60 - - - - phè yÕu chÝnh ®« Thø 70,60 60,50 70,60 60,50 70,60 60,50 - - thÞ yÕu §−êng phè gom 60,50 50,40 60,50 50,40 60,50 50,40 60,50 50,40 §−êng néi bé 40,30,20 30,20 40,30,20 30,20 40,30,20 30,20 40,30,20 30,20 Ghi chó: 1. Lùa chän cÊp kü thuËt cña ®−êng phè øng víi thêi h¹n tÝnh to¸n thiÕt kÕ ®−êng nh−ng nhÊt thiÕt ph¶i kÌm theo dù b¸o quy ho¹ch ph¸t triÓn ®« thÞ ë t−¬ng lai xa h¬n (30-40 n¨m) 2. TrÞ sè lín lÊy cho ®iÒu kiÖn x©y dùng lo¹i I,II; trÞ sè nhá lÊy cho ®iÒu kiÖn x©y dùng lo¹i II, III (**). 3. §èi víi ®−êng phè néi bé trong mét khu vùc cÇn ph¶i c¨n cø trËt tù nèi tiÕp tõ tèc ®é bÐ ®Õn lín 4. §−êng xe ®¹p ®−îc thiÕt kÕ víi tèc ®é 20km/h hoÆc lín h¬n nÕu cã dù kiÕn c¶i t¹o lµm ®−êng «t« 3. Møc phôc vô vμ kh¶ n¨ng th«ng hμnh Møc phôc vô cña ®−êng phè lµ th−íc ®o chÊt l−îng giao th«ng trªn ®−êng. §−êng phè mµ trong dßng xe ng−êi l¸i c¶m nhËn ®−îc ®iÒu kiÖn thuËn lîi, tù do lùa chän tèc ®é, Ýt bÞ trë ng¹i tõ nhiÒu yÕu tè trªn ®−êng... th× ®−êng phè ®ã cã møc phôc vô cao. Quy −íc nµy ®−îc chia thµnh 6 møc tõ cao ®Õn thÊp: A,B,C,D,E,F. §−êng cã chøc n¨ng c¬ ®éng cµng cao, cÊp kü thuËt cµng cao th× ®ßi hái thiÕt kÕ ph¶i b¶o ®¶m cho nã lµm viÖc ë møc phôc vô cµng cao. ViÖc quy ®Þnh møc phôc vô thiÕt kÕ ®−îc thÓ hiÖn ë hÖ sè chÞu t¶i Z (Z=0 ÷1). §−êng cã chøc n¨ng c¬ ®éng cao th× Z nhá vµ ng−îc l¹i. Trong t−¬ng lai cã thÓ cßn ph¶i quy ®Þnh thêi gian chËm xe ®èi víi nót giao th«ng, hay chØ tiªu kh¸c cho tõng ®èi t−îng cô thÓ. Nh− vËy, ®©y lµ mét yªu cÇu trong thiÕt kÕ h×nh häc ®−êng, tæ chøc giao th«ng ph¶i ®−îc b¶o ®¶m trong suèt thêi gian khai th¸c ®−êng (b¶ng 3). Tiªu chuÈn TCXDVN104-2007 giíi thiÖu ®Ó ng−êi sö dông ph©n biÖt mét c¸ch râ rµng c¸c kh¸i niÖm vÒ kh¶ n¨ng th«ng hµnh cña ®−êng (KNTH). HiÓu ®óng ý nghÜa vµ vËn dông ®óng trong thiÕt kÕ - quy ho¹ch sÏ gãp phÇn quan träng chèng ïn t¾c giao th«ng, b¶o ®¶m thiÕt kÕ kh«ng l·ng phÝ. T¹p chÝ khoa häc c«ng nghÖ x©y dùng Sè 01 - 9/2007 147
B¶ng 3. Møc phôc vô vμ hÖ sè sö dông KNTH thiÕt kÕ cña ®−êng phè ®−îc thiÕt kÕ CÊp Tèc ®é thiÕt kÕ HÖ sè sö dông Lo¹i ®−êng Møc ®é phôc vô kü thuËt (km/h) KNTH 100 100 0.6-0.7 §−êng cao tèc ®« thÞ 80 80 C 0,7-0,8 70 70 0,7-0,8 80 80 0,7-0,8 §−êng phè 70 70 0,7-0,8 C chÝnh ®« thÞ 60 60 0,8 50 50 0,8 60 60 0,8 §−êng phè gom 50 50 D 0,8-0,9 40 40 0,8-0,9 §−êng phè 40 40 D 0,8-0,9 néi bé 4. C¸c yÕu tè mÆt c¾t ngang ®−êng phè Cã thÓ nãi ®©y lµ vÊn ®Ò tån t¹i nhiÒu nhÊt trong c«ng t¸c quy ho¹ch vµ thiÕt kÕ m¹ng l−íi ®−êng phè. PhÇn lín c¸c ®−êng phè hiÖn nay ë c¸c giai ®o¹n quy ho¹ch c¸c bé phËn mÆt c¾t ngang ®· cÊu t¹o thiÕu hoÆc sai. V× vËy khi ®−a vµo sö dông ph¶i xÐn hÌ ®−êng, kh«ng cã chç cho xe quay ®Çu, cho xe rÏ, d¶i ph©n c¸ch ®−êng trôc chÝnh bè trÝ ®−êng d¹o bé... trËt tù an toµn giao th«ng kh«ng ®¶m b¶o, th−êng xuyªn xÈy g©y ïn t¾c (tuyÕn ®−êng NguyÔn ChÝ Thanh - TrÇn Duy H−ng lµ mét vÝ dô). Tiªu chuÈn lÇn nµy nãi râ c¸c bé phËn vµ chøc n¨ng cña chóng. Tuy nhiªn, vËn dông lµ vÊn ®Ò quan träng. Muèn vËy, khi quy ho¹ch vµ thiÕt kÕ ng−êi lµm ph¶i hiÓu thÊu mét bé phËn thiÕt kÕ ®Ó lµm g×, ®Æt ë ®©u, cÊu t¹o ra sao... VÝ dô lµn rÏ riªng, ®iÓm dõng xe bus... ph¶i ®−îc quy ®Þnh ngay trong c¸c ®å ¸n quy ho¹ch chi tiÕt. Bëi v× ngay sau giai ®o¹n nµy th× chØ giíi x©y dùng vµ chØ giíi ®−êng ®á ®· ®−îc phª duyÖt. NÕu kh«ng lµm th× giai ®o¹n dù ¸n khã cã thÓ thùc hiÖn ®−îc. Trong h−íng dÉn thiÕt kÕ yÕu tè mÆt c¾t ngang tiªu chuÈn míi nªu c¸c lo¹i bé phËn kÌm theo lµ chøc n¨ng, yªu cÇu cÊu t¹o. Nh÷ng chØ dÉn cô thÓ còng mÒm dÎo vµ linh ho¹t h¬n ®Ó t¹o thuËn lîi cho ¸p dông thùc tÕ. VÝ dô b¶ng 4 h−íng dÉn thiÕt kÕ bÒ réng phÇn xe ch¹y vµ bÒ réng mét lµn. B¶ng 4. ChiÒu réng mét lμn xe, vμ sè lμn xe tèi thiÓu Tèc ®é thiÕt kÕ, km/h Sè lμn xe Sè lμn xe Lo¹i ®−êng 100 80 70 60 50 40 30 20 tèi thiÓu mong muèn §−êng cao tèc ®« thÞ 3,75 3,50 4 6-10 §−êng phè Chñ yÕu 3,75 3,50 6 8-10 chÝnh ®« thÞ Thø yÕu 3,50 4 6-8 §−êng phè gom 3,50 3,25 2 4-6 §−êng phè néi bé 3,25 3,0(2,75) 1 2-4 148 T¹p chÝ khoa häc c«ng nghÖ x©y dùng Sè 01 - 9/2007
Ghi chó: 1. BÒ réng lµn 2,75m chØ nªn ¸p dông v¹ch lµn tæ chøc giao th«ng ë ®−êng phè néi bé cã ®iÒu kiÖn h¹n chÕ. 2. C¸c ®−êng phè néi bé trong c¸c khu chøc n¨ng nÕu chØ cã 1 lµn th× bÒ réng lµn ph¶i lÊy tèi thiÓu 4.0m kh«ng kÓ phÇn r·nh tho¸t n−íc. 3. Sè lµn xe tèi thiÓu chØ nªn ¸p dông trong nh÷ng ®iÒu kiÖn h¹n chÕ hoÆc ph©n kú ®Çu t−; trong ®iÒu kiÖn b×nh th−êng nªn lÊy theo sè lµn xe mong muèn; trong ®iÒu kiÖn ®Æc biÖt cÇn tÝnh to¸n luËn chøng kinh tÕ - kü thuËt. Tãm l¹i, Tiªu chuÈn TCXDVN 104-2007 lµ mét trong sè c¸c tµi liÖu quan träng ®èi víi nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ, thiÕt kÕ ®−êng vµ h¹ tÇng kü thuËt. Tuy nhiªn, tiªu chuÈn còng chØ lµ nh÷ng h−íng dÉn, nh÷ng quy ®Þnh, khã cã thÓ bao qu¸t hÕt sù ®a d¹ng cña thùc tÕ. §Ó phôc vô cho c«ng viÖc quy ho¹ch x©y dùng ®« thÞ vµ thiÕt kÕ ®−êng chóng ta cßn ph¶i cã nhiÒu h¬n th«ng tin kh¸c, ®Æc biÖt ®ßi hái sù vËn dông s¸ng t¹o, sù nh×n xa, nh×n réng ë ng−êi lµm. Tµi liÖu tham kh¶o: 1. TCXDVN104-2007 “§−êng ®« thÞ – Tiªu chuÈn thiÕt kÕ”. T¹p chÝ khoa häc c«ng nghÖ x©y dùng Sè 01 - 9/2007 149