intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học " Báo chí truyền thông Trung Quốc 30 năm cải cách mở cửa và hội nhập quốc tế "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:9

91
lượt xem
18
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luật Báo chí của n-ớc ta đ-ợc Quốc hội thông qua ngày 2812-1989 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Báo chí đ-ợc Quốc hội khoá X - kỳ họp thứ năm thông qua ngày 12-6-1999. Để đáp ứng yêu cầu phát triển và quản lý báo chí trong tình hình mới, đồng thời chỉnh sửa một số nội dung không còn phù hợp với thực tế hiện nay, Dự án Luật Báo chí (sửa đổi) dự kiến sẽ đ-ợc trình xin ý kiến tại kỳ họp thứ 4, Quốc hội khóa XII diễn ra...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Báo chí truyền thông Trung Quốc 30 năm cải cách mở cửa và hội nhập quốc tế "

  1. B¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc… ts. nguyÔn thÞ thu ph−¬ng ViÖn Nghiªn cøu Trung Quèc ph¹m thÞ hoan §¹i häc S− ph¹m Hµ Néi L uËt B¸o chÝ cña n−íc ta ®−îc t−¬ng ®ång víi ViÖt Nam nh− Trung Quèc héi th«ng qua ngµy 28- Quèc sÏ phÇn nµo cung cÊp mét sè bµi 12-1989 vµ LuËt söa ®æi, bæ häc kinh nghiÖm thùc tiÔn cã ý nghÜa sung mét sè ®iÒu cña LuËt B¸o chÝ ®−îc tham kh¶o cho viÖc thóc ®Èy sù ph¸t Quèc héi kho¸ X - kú häp thø n¨m th«ng triÓn cña ngµnh b¸o chÝ truyÒn th«ng qua ngµy 12-6-1999. §Ó ®¸p øng yªu cÇu n−íc nhµ. ph¸t triÓn vµ qu¶n lý b¸o chÝ trong t×nh 1. Nh÷ng ®æi míi vÒ qu¶n lý ®èi víi h×nh míi, ®ång thêi chØnh söa mét sè néi b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc trong dung kh«ng cßn phï hîp víi thùc tÕ hiÖn qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ nay, Dù ¸n LuËt B¸o chÝ (söa ®æi) dù 1.1. C¶i c¸ch thÓ chÕ qu¶n lý b¸o kiÕn sÏ ®−îc tr×nh xin ý kiÕn t¹i kú häp chÝ truyÒn th«ng thø 4, Quèc héi khãa XII diÔn ra tõ ngµy 16-10-2008 ®Õn ngµy 15-11-2008. Nh©n Th¸ng 12-1978, §¶ng Céng s¶n dÞp nµy, chóng t«i muèn gãp thªm mét Trung Quèc ®· x¸c ®Þnh ®−êng lèi më c¸ch nh×n vÒ b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung cöa c¶i c¸ch t¹i Trung Quèc. §Ó gióp b¸o Quèc – mét ngµnh v¨n hãa vèn tr× trÖ l¹c chÝ truyÒn th«ng nhanh chãng cã sù ph¸t triÓn phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr−êng, hËu, nay trë nªn næi tiÕng vÒ sù n¨ng Trung Quèc ®· tiÕn hµnh c¶i c¸ch thÓ ®éng khi b−íc vµo qu¸ tr×nh héi nhËp chÕ qu¶n lý: Tõ chç ®−îc nhµ n−íc “bao quèc tÕ. Chóng t«i hy väng, th«ng qua cÊp” hoµn toµn, chÝnh phñ tõng b−íc ®−a viÖc t×m hiÓu sù ph¸t triÓn b¸o chÝ truyÒn b¸o chÝ truyÒn th«ng sang c¬ chÕ: “tù th«ng cña mét quèc gia cã nhiÒu nÐt Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(86) - 2008 27
  2. nguyÔn thÞ thu ph−¬ng – ph¹m thÞ hoan chñ kinh doanh, tù chÞu lêi lç, tù chñ cho phÐp b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung tÝch lòy, tù chñ ph¸t triÓn”(1) th«ng qua Quèc cã thÓ thµnh lËp tËp ®oµn. Ngay viÖc thay ®æi thÓ chÕ l·nh ®¹o theo sau ®ã, hµng lo¹t tËp ®oµn b¸o chÝ h−íng chuyªn m«n hãa vÒ n¨ng lùc (t¸ch truyÒn th«ng ®· h×nh thµnh vµ ph¸t b¹ch l·nh ®¹o ch−¬ng tr×nh, l·nh ®¹o triÓn m¹nh mÏ (Trung Quèc hiÖn cã 39 xuÊt b¶n, l·nh ®¹o kinh doanh…); thay tËp ®oµn b¸o chÝ truyÒn th«ng). ®æi vÒ c¬ chÕ dïng ng−êi (më réng ph¹m TËp ®oµn chÝnh lµ lùc l−îng chñ ®¹o vi ®¸nh gi¸ nh©n tµi, x©y dùng c¬ chÕ cña b¸o chÝ truyÒn th«ng, nã lµ minh khÝch lÖ nh©n tµi; t¹o c¬ chÕ kinh doanh chøng râ nhÊt cho thÊy, kinh doanh t− th«ng tho¸ng. Nh− vËy, tõ c¬ chÕ bao b¶n ®· x©m nhËp vµo b¸o chÝ truyÒn cÊp, c«ng h÷u, b¸o chÝ truyÒn th«ng th«ng vµ t¹o ra hËu thuÉn tµi chÝnh Trung Quèc ®· chuyÓn sang kinh doanh v÷ng ch¾c cã sù ph¸t triÓn nhanh chãng doanh nghiÖp ho¸ råi tiÕp tôc c¶i c¸ch cña ngµnh. Tuy nhiªn, vµo bÊt cø thêi sang c¬ chÕ qu¶n lý doanh nghiÖp ho¸ ®iÓm nµo, chÝnh quyÒn Trung Quèc còng vµo n¨m 1978. §©y chÝnh lµ thay ®æi cã lu«n ®Æt ra nh÷ng rµo c¶n nh»m thÓ tÝnh c¨n b¶n ®Ó b¸o chÝ truyÒn th«ng hiÖn quyÒn lùc vµ søc m¹nh chÝnh trÞ Trung Quèc hßa vµo dßng ch¶y chung cña m×nh. V¨n kiÖn sè 17 n¨m 2001 cu¶ cña kinh tÕ toµn cÇu sau gÇn 20 n¨m §¶ng Céng s¶n Trung Quèc kh¼ng ®Þnh: (1959 – 1978) r¬i vµo khñng ho¶ng trÇm “C¸c h·ng b¸o chÝ truyÒn th«ng vÉn do träng. nhµ n−íc chñ tr× kinh doanh, kh«ng thu Tõ ®©y, b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung hót ®Çu t− n−íc ngoµi vµ nguån vèn t− Quèc ®· ph¸t triÓn víi tèc ®é chãng mÆt nh©n. Theo nhu cÇu ph¸t triÓn cña c¸c theo c¸ch “®i t¾t ®ãn ®Çu”. “NhËt b¸o tËp ®oµn b¸o chÝ, cã thÓ cho phÐp ®Çu t− Nh©n d©n ” – c¬ quan b¸o chÝ lín nhÊt vµo c¸c phßng ban xuÊt b¶n tin tøc vµ cña Trung Quèc lóc bÊy giê vµ 8 ®¬n vÞ c¸c phßng kinh doanh kh¸c th«ng qua b¸o chÝ truyÒn th«ng kh¸c ®· b¾t ®Çu c¸c h×nh thøc c«ng ty h÷u h¹n hoÆc c«ng thùc hiÖn thÝ ®iÓm chÕ ®é qu¶n lý doanh ty cæ phÇn nh−ng c¸c bªn ®Çu t− kh«ng nghiÖp ho¸. C¸c ®¬n vÞ tõ chç nhá bÐ, chØ ®−îc tham gia vµo ho¹t ®éng tuyªn tr«ng chê vµo nguån trî cÊp ng©n s¸ch truyÒn vµ qu¶n lý kinh doanh”(2). cña nhµ n−íc ®· trë thµnh nh÷ng trung Râ rµng, sù c¶i c¸ch trong truyÒn t©m truyÒn th«ng lín m¹nh víi hÖ thèng th«ng vÉn ch−a thùc sù toµn diÖn, c¸c c¬ së vËt chÊt hiÖn ®¹i, ®éi ngò lµm viÖc h·ng b¸o chÝ truyÒn th«ng vÉn ph¶i dùa chuyªn nghiÖp. vµo nguån vèn cña nhµ n−íc. §iÒu nµy 1.2. Thµnh lËp vµ më réng lîi Ých lµ thiÕu hîp lý, v× b¸o chÝ truyÒn th«ng cña c¸c tËp ®oµn truyÒn th«ng lµ mét lÜnh vùc ®Æc biÖt, nã lu«n lu«n cã xu h−íng lín m¹nh lªn vÒ quy m« trong Sau nh÷ng lóng tóng ban ®Çu, n¨m khi sù viÖn trî cña nhµ n−íc chØ lµ h÷u 1994, chÝnh phñ Trung Quèc chÝnh thøc Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7 (86) - 2008 28
  3. B¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc… h¹n. Cã thÓ thÊy, ®©y lµ sù l·ng phÝ rÊt ®oµn b¸o chÝ truyÒn th«ng t− nh©n ®· ra lín, bëi víi tiÒm n¨ng vµ néi lùc s½n cã, ®êi, trong ®ã tËp ®oµn truyÒn th«ng truyÒn th«ng Trung Quèc hoµn toµn cã Th−îng H¶i (Shanghai Media Group) - thÓ lín m¹nh gÊp nhiÒu lÇn nÕu chÝnh víi 13 kªnh truyÒn h×nh, 11 ®µi ph¸t quyÒn cëi më vµ Ýt cÈn träng h¬n trong thanh, 5 tê b¸o vµ t¹p chÝ vµ mét c«ng ty ®−êng lèi cña m×nh. dÞch vô truyÒn h×nh internet ®ang ®−îc ®¸nh gi¸ lµ ®èi thñ ®¸ng gêm cña c¸c 1.3. Huy ®éng nhiÒu nguån vèn t− h·ng truyÒn th«ng khæng lå trªn thÕ giíi nh©n vµo ho¹t ®éng kinh doanh b¸o nh−: Mecom Group, mét tËp ®oµn ®Çu t− chÝ truyÒn th«ng truyÒn th«ng cã trô së t¹i Anh, qu¶n lý Nh÷ng h¹n chÕ trªn ®· nhanh chãng nhiÒu tê b¸o tõ Ukraine ®Õn Na Uy; tËp ®−îc chÝnh phñ Trung Quèc kh¾c phôc. ®oµn Essel Group, Subhash Chandra Ngµy 31-12-2003, Trung Quèc chÝnh kiÓm so¸t gÇn 20 kªnh truyÒn h×nh, mét thøc cho phÐp x· héi ®−îc ®Çu t− vµo c¸c x−ëng phim ho¹t h×nh vµ mét tê b¸o lín ®¬n vÞ b¸o chÝ thuéc lÜnh vùc khoa häc – cã l−îng ®éc gi¶ lªn tíi 350 triÖu ng−êi t¹i h¬n 120 quèc gia trªn thÕ giíi(3)... C¸c kÜ thuËt, c¸c tËp ®oµn ph¸t hµnh víi tËp ®oµn b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung ®iÒu kiÖn nhµ n−íc vÉn n¾m cæ phÇn Quèc, víi søc m¹nh néi lùc vµ kh¶ n¨ng chÝnh. §iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc hîp t¸c nhiÒu mÆt cïng c¸c h·ng n−íc Trung Quèc ®· chÊp nhËn nhiÒu lo¹i ngoµi ®· ®ãng vai trß quan träng trong nguån vèn kh¸c nhau cã thÓ tham gia viÖc t¨ng c−êng kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµo kinh doanh b¸o chÝ truyÒn th«ng. cña b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc TiÕp ®ã, vµo th¸ng 2- 2004, chÝnh phñ trªn thÞ tr−êng néi ®Þa còng nh− quèc tÕ. Trung Quèc th«ng b¸o phª chuÈn sù hîp 1.4. Më réng quy m« ho¹t ®éng, ph¸p vÒ quyÒn së h÷u th−¬ng m¹i cña më cöa thÞ tr−êng b¸o chÝ truyÒn c¸c h·ng b¸o chÝ truyÒn th«ng. Th«ng th«ng b¸o nµy chÝnh thøc ®Æt nÒn mãng cho viÖc nguån vèn t− nh©n ®−îc ®Çu t− vµo Trong qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ, ®Ó c¸c ph−¬ng tiÖn truyÒn th«ng vµ nguån ph¸t triÓn vµ kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña vèn n−íc ngoµi ®−îc ®Çu t− vµo c¸c c«ng m×nh, chÝnh phñ Trung Quèc ®· thùc ty chÕ t¸c truyÒn h×nh, ®iÖn ¶nh. Theo hiÖn chiÕn l−îc më réng quy m« ho¹t nhËn ®Þnh cña giíi chuyªn m«n, chÝnh ®éng cña ngµnh b¸o chÝ truyÒn th«ng s¸ch míi ®· gi¶m nhÑ dÇn g¸nh nÆng trî trªn ph¹m vi toµn cÇu song song víi më cÊp cña nhµ n−íc, ®¸p øng nhu cÇu cña cöa thÞ tr−êng b¸o chÝ truyÒn th«ng. ng−êi tiªu dïng. Cã thÓ coi ®©y lµ ®éng §èi víi viÖc më réng quy m« ph¸t lùc míi cho sù t¨ng tr−ëng kinh tÕ vµ sù triÓn ngµnh b¸o chÝ truyÒn th«ng trªn nghiÖp s¸ng t¹o cña ngµnh b¸o chÝ toµn cÇu, chÝnh phñ Trung Quèc ®· tÝch truyÒn th«ng Trung Quèc. Hµng lo¹t tËp cùc khÝch lÖ c¸c c¬ quan ph¸t thanh Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(86) - 2008 29
  4. nguyÔn thÞ thu ph−¬ng – ph¹m thÞ hoan truyÒn h×nh trung −¬ng vµ c¸c thµnh ba kªnh truyÒn h×nh lín phñ sãng kh¾p phè lín x©y dùng c¸c ®µi ph¸t thanh thÕ giíi ®· cung cÊp mét sè ch−¬ng tr×nh truyÒn h×nh ë n−íc ngoµi th«ng qua h×nh truyÒn h×nh Trung Quèc ®Ó ®æi l¹i quyÒn thøc ®éc lËp hoÆc hîp t¸c. Theo ®ã, c¸c ®−îc chiÕu mét vµi phót qu¶ng c¸o trªn c¬ quan ph¸t thanh truyÒn h×nh ph¶i ¸p hÖ thèng truyÒn h×nh Trung Quèc (5). dông nhiÒu biÖn ph¸p cÇn thiÕt nh»m 1.5. KÕt hîp khai th¸c thÞ tr−êng khai th¸c tiªu thô ë thÞ tr−êng n−íc b¸o chÝ truyÒn th«ng víi thÞ tr−êng ngoµi; ph¶i ®−a ra ®−îc thÞ tr−êng chøng kho¸n nh÷ng s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh x©y dùng nh·n hiÖu quèc tÕ nh»m n©ng cao Kh«ng chØ cñng cè vµ ph¸t triÓn theo thÞ phÇn trªn thÞ tr−êng ph¸t thanh nh÷ng nÒn t¶ng ®· x©y dùng tr−íc ®ã, truyÒn h×nh thÕ giíi. b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc vÉn tiÕp tôc ph¸t triÓn m¹nh mÏ víi viÖc Tõ ®Çu n¨m 2005, chÝnh phñ Trung thùc hiÖn nh÷ng b−íc ®i linh ho¹t. Tiªu Quèc chÝnh thøc tuyªn bè më cöa thÞ biÓu nhÊt lµ kÕt hîp víi thÞ tr−êng tr−êng b¸o chÝ truyÒn th«ng. Ngµy 20-3- chøng kho¸n ®Ó t×m kiÕm nguån ®Çu t− 2005 chÝnh phñ ra quyÕt ®Þnh nguån vèn vµ thu hót vèn trong x· héi. Tõ 1994, kh«ng thuéc nhµ n−íc cã thÓ tham gia c«ng ty h÷u h¹n cæ phÇn Hßn ngäc vµo c¸c nghÒ vµ lÜnh vùc v¨n ho¸ nh−: Ph−¬ng §«ng (Th−îng H¶i) ®· chÝnh xuÊt b¶n, in Ên vµ tham gia cæ phÇn vµo thøc trë thµnh c«ng ty h÷u h¹n cæ phÇn viÖc ph¸t hµnh qu¶ng c¸o, xuÊt b¶n tin ®Çu tiªn cña b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung tøc, c¸c tiÕt môc chÕ t¸c ®iÖn ¶nh, ©m Quèc. Tõ ®ã ®Õn nay, thÞ tr−êng chøng nh¹c cã thÓ x©y dùng vµ kinh doanh kho¸n b¸o chÝ truyÒn th«ng diÔn biÕn m¹ng truyÒn h×nh kh«ng d©y, tham gia kh¸ s«i ®éng, cæ phiÕu b¸o chÝ truyÒn vµo sù nghiÖp c¶i t¹o kÜ thuËt sè. (4) Ngay th«ng lu«n chiÕm gi÷ vÞ trÝ vµ tØ phÇn sau khi quyÕt ®Þnh nµy ®−îc ban bè, c¸c cao trong c¸c phiªn giao dÞch, chØ sè h·ng truyÒn th«ng t− b¶n cña n−íc chøng kho¸n (Index) ph¸t triÓn theo ngoµi ®· cã nh÷ng ph¶n øng tÝch cùc: chiÒu h−íng t¨ng. Theo nghiªn cøu cña c«ng ty truyÒn th«ng Niesel – Hoa Kú, doanh thu tõ 2. Mét sè th nh tùu v h¹n chÕ chñ qu¶ng c¸o ë Trung Quèc ®¹t kho¶ng 24 yÕu cña b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung tû USD (sè liÖu n¨m 2004). Niesel kh¼ng Quèc ®Þnh, ®©y lµ mét thÞ tr−êng triÓn väng ë Ch©u ¸ vµ sÏ lµ h−íng ®Çu t− träng yÕu Tõ chç bao cÊp c«ng h÷u l¹c hËu, sau cña hä. C«ng ty Viacom (Mü) ngay lËp 30 n¨m tiÕn hµnh c¶i c¸ch më cöa vµ héi tøc ®· ký kÕ ho¹ch hîp t¸c ®Çu t− víi nhËp quèc tÕ, b¸o chÝ truyÒn th«ng tËp ®oµn b¸o chÝ truyÒn th«ng Th−îng Trung Quèc ®· trë thµnh mét trung t©m H¶i. TiÕp ®ã, Walst Disney, HBO, MTV b¸o chÝ truyÒn th«ng n¨ng ®éng vµo bËc Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7 (86) - 2008 30
  5. B¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc… nhÊt trªn thÕ giíi, mét thÞ tr−êng cã søc trªn 8.000 t¹p chÝ, ®Þnh chÝ ph¸t hµnh hót m·nh liÖt ®èi víi c¸c h·ng b¸o chÝ theo h×nh thøc tuÇn b¸o, chuyªn san. truyÒn th«ng n−íc ngoµi, trë thµnh “«ng TÝnh ®Õn n¨m 2007, Trung Quèc xuÊt lín” cña truyÒn th«ng ch©u ¸ vµ ®èi thñ b¶n 43,9 tû b¶n b¸o, t¹p chÝ c¸c lo¹i, 2,9 c¹nh tranh cña c¸c h·ng truyÒn th«ng tû b¶n tËp san c¸c lo¹i, 6,6 tû quyÓn (tê) s¸ch h×nh(7). Sè l−îng c¸c ®Çu b¸o lín, khæng lå ph−¬ng T©y. TÝnh ®Õn cuèi n¨m 2007, nh÷ng s¶n phÈm v¨n hãa tõ c¸c cïng víi søc ®äc lín tõ nguån d©n c− ngµnh nghÒ nµy ®−îc ®¸nh gi¸ lµ phong ®«ng ®óc ®· khiÕn Trung Quèc trë thµnh phó, ®Æc s¾c chiÕm mét phÇn quan träng mét trong nh÷ng quèc gia cã søc tiªu thô trong tæng gi¸ trÞ gia t¨ng 9.632,8 tû b¸o vµo nhãm lín nhÊt thÕ giíi. Trong Nh©n d©n tÖ (NDT) cña nhãm ngµnh danh s¸ch top 20 “Best - Seller” - nh÷ng nghÒ thø ba(6). D−íi ®©y lµ mét sè thµnh tê b¸o cã sè l−îng ph¸t hµnh nhiÒu nhÊt tùu vµ nh÷ng h¹n chÕ chñ yÕu cña b¸o trªn ph¹m vi toµn cÇu, ®· cã sù gãp mÆt chÝ Trung Quèc: cña 3 tê b¸o Trung Quèc lµ: “Tin tøc tham kh¶o”, “Nh©n d©n nhËt b¸o”; 2.1. Thµnh tùu “D−¬ng Thµnh v·n b¸o”. §iÒu nµy cho Ph¸t huy tèt søc m¹nh néi lùc, ph¸t thÊy, b¸o in n−íc nµy ®· ®¹t ®¹t ®−îc triÓn m¹nh mÏ c¸c lo¹i h×nh b¸o b−íc tiÕn ®¸ng kÓ trong viÖc më réng chÝ truyÒn th«ng tÇm ¶nh h−ëng quèc tÕ. Tõ khi tiÕn hµnh c¶i c¸ch më cöa, ®Æc VÒ mÆt néi dung thÓ tµi vµ ph¹m vi biÖt lµ sau khi gia nhËp WTO, b¸o chÝ ph¶n ¸nh, nhiÒu tê b¸o in Trung Quèc truyÒn th«ng Trung Quèc ph¸t triÓn víi ®· kh¼ng ®Þnh ®−îc ®¼ng cÊp quèc tÕ tèc ®é chãng mÆt vµ cïng víi Ên §é, trë th«ng qua nh÷ng bµi viÕt cã néi dung thµnh hai trung t©m truyÒn th«ng lín võa phong phó, hÊp dÉn, võa b¸m s¸t nhÊt cña ch©u ¸. B¸o chÝ truyÒn th«ng nh÷ng diÔn biÕn chÝnh tr−êng, c¸c mÆt ®· ph¸t huy ®−îc søc m¹nh néi lùc vµ cña x· héi trong vµ ngoµi n−íc. ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu quan träng - B¸o nãi (ph¸t thanh) tËn dông triÖt trªn mäi b×nh diÖn, cèng hiÕn vµo c«ng ®Ó nhu cÇu tiÕp nhËn th«ng tin cña d©n cuéc ph¸t triÓn v¨n ho¸, chÝnh trÞ, kinh c− lao ®éng tÕ cña c¶ n−íc. Theo thèng kª, n¨m 2004, Trung Còng nhê ph¸t triÓn søc m¹nh néi Quèc cã 286 cë së truyÒn thanh trong ®ã lùc, b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc ®· lín nhÊt lµ §µi truyÒn thanh Trung ph¸t triÓn m¹nh mÏ trªn tÊt c¶ c¸c lo¹i Quèc. §©y lµ ®µi truyÒn thanh quèc gia h×nh b¸o chÝ: duy nhÊt ë Trung Quèc ph¸t sãng tæng - B¸o in tiÕn bé v−ît bËc sè 290 giê mét ngµy víi 38 tiÕng n−íc VÒ sè l−îng, n¨m 2004, Trung Quèc ngoµi, tiÕng phæ th«ng Trung Quèc vµ 4 ®· cã tíi trªn 2.000 tê b¸o, nhËt b¸o vµ thæ ng÷ víi néi dung phong phó, h×nh Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(86) - 2008 31
  6. nguyÔn thÞ thu ph−¬ng – ph¹m thÞ hoan thøc truyÒn t¶i sinh ®éng thu hót thÝnh Trung Quèc. N¨m 2007, Trung Quèc s¶n gi¶. Theo thèng kª, kho¶ng 700 triÖu xuÊt 402 bé phim truyÖn, 58 bé phim d©n Trung Quèc th−êng xuyªn nghe khoa häc gi¸o dôc, phãng sù, ho¹t h×nh 1.000 ®µi radio(8); ph¸t thanh tæng hîp vµ c¸c lo¹i kh¸c. C¸c t¸c phÈm truyÒn ®· phñ sãng 95,4% d©n sè(9). §iÒu nµy h×nh nµy vÒ c¬ b¶n ®Òu ph¶n ¸nh kh¸ch cho thÊy, truyÒn thanh Trung Quèc ®· quan vµ hÊp dÉn quan niÖm gi¸ trÞ, biÕt c¸ch khai th¸c, tËn dông triÖt ®Ó quan niÖm ®¹o ®øc cña con ng−êi trong nhu cÇu tiÕp nhËn th«ng tin cña ®¹i bé thêi héi nhËp, v× vËy thu hót ®−îc ®«ng phËn d©n c− lao ®éng ë Trung Quèc vµ ®¶o kh¸n gi¶ trong n−íc vµ t¹o nªn lµn biÕn thµnh ®éng lùc, søc m¹nh cña sãng phim truyÒn h×nh Trung Quèc lan m×nh. réng tíi nhiÒu quèc gia trªn kh¾p c¸c ch©u lôc(12). - B¸o h×nh (TruyÒn h×nh) Trong sù ph¸t triÓn s«i ®éng cña TruyÒn h×nh lµ lÜnh vùc then chèt, cã truyÒn h×nh Trung Quèc, §µi truyÒn vai trß to lín ®èi víi ngµnh b¸o chÝ h×nh Trung −¬ng Trung Quèc (ph¸t sãng truyÒn th«ng Trung Quèc. N¨m 2007, lÇn ®Çu tiªn vµo ngµy 2-9-1958), tªn giao Trung Quèc cã tæng céng: 151,18 triÖu dÞch lµ Chinal Central Television, viÕt thuª bao c¸p, 26,16 triÖu thuª bao t¾t lµ CCTV cã 16 kªnh ph¸t sãng 24 truyÒn h×nh 1.200 ®µi truyÒn h×nh, ph¸t giê/ngµy vµ mét kªnh cã ®é ph©n gi¶i sãng trªn 2.900 kªnh(10). cao. CCTV cã quan hÖ nghÒ nghiÖp víi Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, Trung 250 quèc gia vµ vïng l·nh thæ trªn toµn Quèc ®· ®Èy m¹nh ph¸t triÓn truyÒn thÕ giíi. Phong phó vÒ sè l−îng, ®Æc s¾c h×nh kÜ thuËt sè, hiÖn 25 thµnh phè ë vÒ chÊt l−îng, CCTV cßn cã c¶ nh÷ng Trung Quèc ®· ph¸t truyÒn h×nh sè thö ch−¬ng tr×nh ®Ønh cao mµ tiªu biÓu lµ nghiÖm. Trung Quèc ®· ®Æt ra môc tiªu: CCTV New year’s Gala. N¨m 2007, Trong vßng 7 n¨m (tõ 2005 – 2012), mäi ch−¬ng tr×nh truyÒn h×nh nµy ®· thu hót ch−¬ng tr×nh truyÒn h×nh c¸p ë Trung 800 triÖu ng−êi trªn toµn thÕ giíi theo Quèc sÏ ®−îc sè ho¸ vµ 5 n¨m tiÕp theo dâi(13). (2012 – 2017) c¸c ch−¬ng tr×nh ph¸t - B¸o ®iÖn tö: sãng analog th«ng th−êng sÏ ngõng ho¹t Ra ®êi muén h¬n b¸o in, b¸o nãi, b¸o ®éng, xo¸ sæ khái hÖ thèng truyÒn h×nh h×nh, nh−ng g¾n víi Internet b¨ng th«ng quèc gia(11). réng, c¬ së h¹ tÇng kü thuËt cao, tin tøc N¨m 2004, m¹ng l−íi ph¸t thanh cËp nhËt, néi dung phong phó, h×nh thøc truyÒn h×nh ®· phñ sãng 94,9 % c¶ n−íc. sinh ®éng, nªn b¸o ®iÖn tö Trung Quèc Cho ®Õn nay, sau gÇn 4 n¨m, truyÒn thu hót mét l−îng lín b¹n ®äc trÎ cã h×nh víi hµng lo¹t c¸c bé phim, kÞch, tr×nh ®é v¨n hãa cao. Th¸ng 12-2004, phãng sù ®· gãp phÇn lµm phong phó Trung Quèc cã kho¶ng 94 triÖu ng−êi thªm ®êi sèng tinh thÇn cña ng−êi d©n Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7 (86) - 2008 32
  7. B¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc… c¸ch næi bËt, tù tin, ®Çy th¸ch thøc trªn dïng Internet, biÕn Trung Quèc thµnh b¶n ®å truyÒn th«ng thÕ giíi b»ng nh÷ng thÞ tr−êng Internet vµ b¸o ®iÖn tö lín gam mµu nãng vµ Ên t−îng. thø nh× thÕ giíi sau Mü. ë ch©u ¸, b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Sau mét thêi gian gÇn nh− phæ cËp Quèc lµ mét trung t©m næi bËt v× cã qui th«ng tin miÔn phÝ, ®Õn nay b¸o ®iÖn tö m« vµ tèc ®é t¨ng tr−ëng v−ît tréi h¼n Trung Quèc ®· thu phÝ vµ dÇn dÇn ph¸t so víi c¸c trung t©m kh¸c. §Æc biÖt, víi huy ®−îc tiÒm n¨ng vµ lîi nhuËn. N¨m sù b¶o hé, qu¶n lÝ trùc tiÕp cña Nhµ 2004, trang web sohu.com thu vÒ 100 n−íc thèng nhÊt, b¸o chÝ truyÒn th«ng triÖu USD. Charles Zhang, ng−êi s¸ng Trung Quèc lµ mét nÒn b¸o chÝ truyÒn lËp website nµy vµ th−êng ®−îc mÖnh th«ng rÊt “tù tin”. §iÒu nµy kh¸c biÖt víi danh lµ Bill Gates cña Trung Quèc, ®−îc nÒn b¸o chÝ truyÒn th«ng cña nhiÒu n−íc b¸o Time chän lµ mét trong 15 Global cã thÓ chÕ chÝnh trÞ ®a nguyªn ®a ®¶ng Tech Gurus, vµ b¸o Business Week chän nh− MÜ, Ph¸p, §øc… Mäi nguån th«ng lµ mét trong 25 CEOs tiªu biÓu cña c¸c tin mµ truyÒn th«ng Trung Quèc ®−a ra doanh nghiÖp ®iÖn tö toµn cÇu. ®Òu ®−îc Nhµ n−íc kiÓm so¸t, b¶o hé, v× Lµm tèt nhiÖm vô truyÒn t¶i th«ng thÕ nã mang tÝnh nhÊt qu¸n (cho dï ®iÒu tin vµ kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ vµ b¶n s¾c cña nµy còng g©y nªn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Êt n−íc ®Þnh). Lu«n ®−îc coi lµ ®¬n vÞ sù nghiÖp, B¸o chÝ Trung Quèc còng kh«ng thùc hiÖn nhiÖm vô truyÒn t¶i th«ng tin ngõng kÕt nèi víi b¸o chÝ truyÒn th«ng chÝnh trÞ, v¨n ho¸, gi¸o dôc, x· héi trªn toµn cÇu th«ng qua kÝ kÕt c¸c v¨n kiÖn toµn quèc vµ gãp phÇn më réng tÇm ¶nh hîp t¸c cÊp nhµ n−íc vÒ b¸o chÝ truyÒn h−ëng cña Trung Quèc trªn toµn cÇu, th«ng víi c¸c quèc gia vµ tæ chøc khu b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc trong vùc, më réng mèi quan hÖ nghÒ nghiÖp nh÷ng n¨m qua ®· thùc hiÖn tèt nhiÖm víi c¸c n−íc, ®−a ngµy cµng nhiÒu phãng vô cña m×nh. Bªn c¹nh viÖc tuyªn viªn ra n−íc ngoµi t¸c nghiÖp... truyÒn ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña chÝnh 2.2. H¹n chÕ quyÒn, ph¶n ¸nh c¸c th«ng tin sù kiÖn, B¸o chÝ truyÒn th«ng thÕ giíi, ®Æc biÖt b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc cßn cã lµ truyÒn th«ng Mü vµ ph−¬ng T©y ®ãng gãp rÊt lín cho nh÷ng dÊu mèc th−êng rÊt hay lªn ¸n nh÷ng mÆt h¹n quan träng cña lÞch sö nh−: VÊn ®Ò chÕ cña b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Macao, Hång K«ng vµ võa qua lµ Quèc. TÊt nhiªn, kh«ng ph¶i tÊt c¶ Olympic B¾c Kinh n¨m 2008. nh÷ng thµnh kiÕn ®ã ®· ®óng, nh−ng Trong qu¸ tr×nh héi nhËp quèc tÕ, b¸o ch¾c ch¾n ®©y lµ mét vÊn ®Ò lín ®ßi hái chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc ®· lu«n sù xem xÐt triÖt ®Ó vµ toµn diÖn. Qua kh¼ng ®Þnh ®−îc vÞ thÕ cña m×nh mét Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(86) - 2008 33
  8. nguyÔn thÞ thu ph−¬ng – ph¹m thÞ hoan nghiªn cøu, theo chóng t«i truyÒn th«ng gia kh¸c v× nã ¶nh h−ëng tíi quyÒn lîi Trung Quèc cã 3 h¹n chÕ nh− sau: cña nhµ s¶n xuÊt còng nh− ng−êi tiªu dïng” (mét sè c«ng ty n−íc ngoµi cho KiÓm so¸t qu¸ chÆt chÏ nguån th«ng r»ng, ®· cã 44% ng−êi tiªu dïng bÞ vi tin: ph¹m quyÒn lîi trong n¨m 2006). Trong B¸o chÝ truyÒn th«ng lµ lÜnh vùc khi ë mét sè lÜnh vùc, th«ng tin ®−îc th«ng tin ®¹i chóng, nã ®ßi hái sù cëi më, qu¶n lÝ qu¸ chÆt chÏ th× ë mét sè ph−¬ng kÞp thêi b¸m s¸t vµ ph¶n ¸nh ch©n thùc diÖn, th«ng tin l¹i bÞ bu«ng láng lµm ¶nh thùc tÕ, diÔn biÕn kh¸ch quan. ThÕ h−ëng nghiªm träng kh«ng chØ ®èi víi nh−ng, mét sè nguån th«ng tin ë ph−¬ng kinh tÕ mµ cßn ®èi víi c¶ ®êi sèng x· héi T©y cho r»ng, Trung Quèc ®· kh«ng vµ lµm mÊt æn ®Þnh quèc gia. tu©n thñ nguyªn t¾c truyÒn th«ng nµy C«ng t¸c qu¶n lý cßn ch−a hiÖu qu¶ lµm tæn h¹i nghiªm träng ®Õn tÝnh ch©n trong viÖc truy quÐt, ng¨n chÆn c¸c Ên thùc cña b¸o chÝ truyÒn th«ng. Bªn c¹nh phÈm khiªu d©m, b¹o lùc, xuyªn t¹c ®ã, viÖc kiÓm duyÖt ho¹t ®éng cña b¸o Qu¸ tr×nh héi nhËp kÐo theo mét hÖ chÝ truyÒn th«ng cßn dÉn tíi t×nh tr¹ng qu¶ lµ phim ¶nh b¹o lùc, t¹p chÝ khiªu nguån th«ng tin bÞ ®éc quyÒn. §Ó gi¶m d©m xuÊt hiÖn c«ng khai trªn thÞ tr−êng bít ¸p lùc quèc tÕ, chÝnh quyÒn Trung s¸ch b¸o; c¸c kÞch b¶n, c¸c t¸c phÈm Quèc ®ang tõng b−íc níi láng viÖc th¾t kinh ®iÓn bÞ xuyªn t¹c, trang web cæ sóy chÆt th«ng tin. cho sù cëi më th¸i qu¸ vÒ ®êi sèng t×nh ThiÕu minh b¹ch trong viÖc cung dôc còng xuÊt hiÖn trµn lan trªn m¹ng. cÊp th«ng tin vÒ c¸c s¶n phÈm hµng hãa §Ó ng¨n chÆn t¸c h¹i, c¸c c¬ quan qu¶n Mét thùc tr¹ng ®ang diÔn ra ë Trung lý b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc ®· Quèc khi tham gia vµo qu¸ tr×nh héi nç lùc tiÕn hµnh nhiÒu biÖn ph¸p kh¸c nhËp quèc tÕ lµ b¸o chÝ truyÒn th«ng nhau. ChØ trong 3 th¸ng cña n¨m 2007, n−íc nµy th−êng xuyªn ®−a ra nh÷ng c¸c ®ît truy quÐt ®· thu gi÷ vµ tiªu hñy th«ng tin tiªu cùc thiÕu chÝnh x¸c vÒ h¬n 30 triÖu Ên phÈm ®en. Trong sè ®ã, hµng ho¸ n−íc ngoµi vµ ca ngîi hµng ho¸ cã h¬n 1,2 triÖu b¸o vµ t¹p chÝ xuÊt b¶n trong n−íc. TÊt nhiªn, viÖc tuyªn truyÒn tr¸i phÐp, 29,2 triÖu s¸ch vµ b¨ng ®Üa cã nh»m qu¶ng b¸ th−¬ng hiÖu cña quèc néi dung xÊu nh− khiªu d©m, b¹o lùc gia m×nh lµ mét nhiÖm vô mµ b¸o chÝ hoÆc ®−îc in sang tr¸i phÐp. Trong tæng truyÒn th«ng ph¶i lµm. Tuy nhiªn, c¸ch sè h¬n 6.200 c¸ nh©n vµ tæ chøc bÞ b¾t b¶o hé hµng hãa b»ng b¸o chÝ truyÒn gi÷, cã 111 tr−êng hîp bÞ khëi tè, 109 th«ng nh− Trung Quèc ®· lµm, theo mét tr−êng hîp bÞ xö ph¹t hµnh chÝnh(14). sè nhµ chuyªn m«n n−íc ngoµi, lµ “khã ChÝnh phñ Trung Quèc còng rÊt nç lùc ®−îc chÊp nhËn tõ céng ®ång c¸c quèc tiÕn hµnh ph¸ bá c¸c trang web kh«ng Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7 (86) - 2008 34
  9. B¸o chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc… lµnh m¹nh vµ chó träng x©y dùng c¸c §©y chÝnh lµ nh÷ng th¸ch thøc buéc b¸o trang web chÊt l−îng. chÝ truyÒn th«ng Trung Quèc ph¶i ®èi mÆt vµ gi¶i quyÕt khi thùc hiÖn tham Tuy nhiªn, nh÷ng gi¶i ph¸p trªn vÉn väng v−¬n xa h¬n n÷a trªn con ®−êng c¶i lµ ch−a ®ñ vµ hiÖu qu¶ ®Ó gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng nµy vµ nh÷ng Ên phÈm bÊt c¸ch më cöa vµ héi nhËp quèc tÕ./. hîp ph¸p vÉn ®ang ¶nh h−ëng nghiªm träng ®Õn ngµnh b¸o chÝ truyÒn th«ng, ngµnh xuÊt b¶n, an ninh v¨n hãa vµ sù æn ®Þnh x· héi cña Trung Quèc. chó thÝch: (1) B¹ch NhuËn Sinh (chñ biªn): C−¬ng * yÕu th«ng sö b¸o chÝ truyÒn th«ng Trung ** Quèc, Trung −¬ng ®¹i häc d©n téc xuÊt b¶n, 2004, tr. 572 Tãm l¹i, trong 30 n¨m qua, b¸o chÝ (2), (4) Ph−¬ng Th¶o (Theo BPA.com), truyÒn th«ng Trung Quèc víi nh÷ng ®Æc TruyÒn th«ng Trung Quèc – “t«i tù ®èt t«i thï riªng, lu«n lµ ngµnh ®¶m nhiÖm tèt s¸ng” http://www.tuanvietnam.net/news/ nhiÖm vô träng t©m b¸m s¸t ®Þnh h−íng InTin.aspx?alias=thegioitruyenthong&msgid =1662 X· héi chñ nghÜa, truyÒn t¶i th«ng tin (3) TrÇn Kiªn (theo FP): NhËn diÖn c¸c trong n−íc vµ quèc tÕ th«ng qua c¸c ®¹i gia truyÒn th«ng thÕ giíi, http://www. ph©n ngµnh: b¸o in, b¸o nãi (truyÒn vietnamnet.vn/thegioi/nhanvat/2006/10/6184 thanh); b¸o h×nh (truyÒn h×nh); b¸o ®iÖn 91. tö. Tõ mét ngµnh v¨n hãa ph¸t triÓn tr× (5) Theo BB§, VnE, Trung Quèc më cöa trÖ vµ chÞu sù “o bÕ” hoµn toµn cña Nhµ truyÒn h×nh http://www.vietstock.com.vn/ tianyon/Index.aspx?ArticleID=7728&Chann n−íc, hiÖn nay b¸o chÝ truyÒn th«ng elID=39 Trung Quèc ®· tÝch cùc c¶i c¸ch, më cña (6),(7),(9),(10),(12) Theo sè liÖu cña côc vµ v−¬n lªn trë thµnh mét trong nh÷ng thèng kª n−íc CHND Trung Hoa ngµy trung t©m truyÒn th«ng lín nhÊt cña 28/2/08 ch©u ¸, gãp phÇn ®−a ®Êt n−íc nhanh (8) Theo sè liÖu cña (BBC), Trung Quèc s½n chãng b−íc vµo qu¸ tr×nh héi nhËp quèc sµng ph¸t triÓn truyÒn th«ng, http:// sohoa. vnexpress.net/new/tin-khac/2005/03/3B9ACF tÕ. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¸ng ghi 67, nhËn, mét sè mÆt h¹n chÕ vµ tiªu cùc (11) Trung Quèc më cöa thÞ tr−êng, ngµy ®ang tån t¹i ®· Ýt nhiÒu lµm gi¶m ®i tÝnh 20/01/2005 hiÖu qu¶ cña b¸o chÝ truyÒn th«ng, g©y (13) http:// vi.wikipedia. org/wiki/CCTV. ¶nh h−ëng xÊu tíi sù ph¸t triÓn kinh tÕ, (14) Trung Quèc tÞch thu 30 triÖu Ên phÈm v¨n hãa, x· héi, còng nh− h×nh ¶nh bÊt hîp ph¸p/ Anphamvanhoa.http// Trung Quèc tr−íc céng ®ång quèc tÕ. www.amworld.com.vn Nghiªn cøu Trung Quèc sè 7(86) - 2008 35
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0