intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học " CHIẾN LƯỢC " HAI HÀNH LANG MỘT VÀNH ĐAI " TRONG CỤC DIỆN MỚI : TẠO LIÊN KẾT PHÁT TRIỂN VÙNG PHÍA BẮC "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:12

Thêm vào BST
Báo xấu
90
lượt xem 17
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tình thế và cục diện phát triển mới cơ, tạo đột phá phát triển, tiến kịp thời đại. Hai đòi hỏi đó cấu thành trục chính định h-ớng quá trình giải quyết các vấn đề phát triển của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế, với mục tiêu bao trùm là tận dụng các cơ hội mà quá trình hội nhập đang mở ra để tạo đột phá, thúc đẩy quá trình công nghiệp hoá (CNH), hiện đại hoá (HĐH), rút ngắn để thu hẹp khoảng cách tụt hậu phát triển(2). Cách tiếp cận t- duy và chiến...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " CHIẾN LƯỢC " HAI HÀNH LANG MỘT VÀNH ĐAI " TRONG CỤC DIỆN MỚI : TẠO LIÊN KẾT PHÁT TRIỂN VÙNG PHÍA BẮC "

  1. trÇn ®×nh thiªn pgs.ts. trÇn ®×nh thiªn ViÖn Kinh tÕ ViÖt Nam- ViÖn Khoa häc x· héi ViÖt Nam I. T×nh thÕ vµ côc diÖn ph¸t c¬, t¹o ®ét ph¸ ph¸t triÓn, tiÕn kÞp thêi triÓn míi ®¹i. Hai ®ßi hái ®ã cÊu thµnh trôc chÝnh 1. Nguyªn t¾c tiÕp cËn ®Þnh h−íng qu¸ tr×nh gi¶i quyÕt c¸c vÊn Sau 20 n¨m ®æi míi thµnh c«ng, ViÖt ®Ò ph¸t triÓn cña ViÖt Nam trong bèi Nam ®· chÝnh thøc trë thµnh thµnh viªn c¶nh héi nhËp quèc tÕ, víi môc tiªu bao WTO. Trong thÕ giíi toµn cÇu ho¸ ®ang trïm lµ tËn dông c¸c c¬ héi mµ qu¸ biÕn ®æi nhanh chãng, t− thÕ vµ ®Þa vÞ tr×nh héi nhËp ®ang më ra ®Ó t¹o ®ét míi ®ã më ra cho ViÖt Nam kh«ng gian ph¸, thóc ®Èy qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ ph¸t triÓn réng lín, víi nhiÒu c¬ héi vµ (CNH), hiÖn ®¹i ho¸ (H§H), rót ng¾n ®Ó th¸ch thøc míi. §©y lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh thu hÑp kho¶ng c¸ch tôt hËu ph¸t buéc chóng ta ph¶i thay ®æi m¹nh mÏ t− duy ph¸t triÓn vµ chiÕn l−îc hµnh ®éng. triÓn(2). C¸ch tiÕp cËn t− duy vµ chiÕn l−îc Cã thÓ nªu ®Æc tr−ng - ®ßi hái lín nµy còng ®Æt ra cho c¸c ®Þa ph−¬ng nhÊt cña sù thay ®æi t− duy ph¸t triÓn (vïng vµ c¸c tØnh phÝa B¾c n»m däc hai vµ chiÕn l−îc hµnh ®éng ë hai luËn ®iÓm sau: Mét lµ, tÇm nh×n toµn cÇu, hµnh hµnh lang vµ mét vµnh ®ai) khi t×m ®éng ®Þa ph−¬ng(1); Hai lµ, tËn dông thêi kiÕm, lùa chän mét chiÕn l−îc ph¸t triÓn phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn cô thÓ (gåm c¶ nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 42
  2. ChiÕn l−îc Hai hµnh lang... lîi thÕ vµ bÊt lîi thÕ), mang tÝnh kh¶ thi thï cña tØnh, nh»m ®¸p øng c¸c môc vµ cã kh¶ n¨ng ®¸p øng c¸c yªu cÇu ph¸t tiªu ph¸t triÓn cô thÓ cña ®Þa ph−¬ng, triÓn cña ®Þa ph−¬ng trong bèi c¶nh héi trong mèi liªn kÕt ph¸t triÓn vµ phèi hîp nhËp hiÖn nay. ë cÊp ®é hÑp h¬n, c¸ch chiÕn l−îc vïng - quèc gia hµi hßa). tiÕp cËn ®ã lµ c¬ së xuÊt ph¸t ®Ó x¸c ®Þnh 2. Bèi c¶nh ph¸t triÓn quèc tÕ vµ h−íng ph¸t triÓn dµi h¹n cña c¸c tuyÕn khu vùc héi nhËp (tuyÕn hµnh lang ph¸t triÓn) vµ T×nh thÕ ph¸t triÓn toµn cÇu vµ khu c¸c “nót” ph¸t triÓn quan träng cña vïng, vùc lµ yÕu tè t¸c ®éng m¹nh ®Õn sù lùa tuyÕn héi nhËp vµ ®Þa ph−¬ng (vÝ dô chän chiÕn l−îc hµnh ®éng cña ViÖt Nam. “nót” thµnh phè Lµo Cai, “nót” thÞ Nã bao gåm mét sè ®iÓm næi bËt sau: x· Mãng C¸i, thµnh phè L¹ng S¬n hay 2.1. Toµn cÇu ho¸ tiÕp tôc gia t¨ng c¸c trung t©m ph¸t triÓn ë c¸c tØnh thuéc m¹nh vïng). Tù do ho¸ lµ xu h−íng bao trïm, theo §Ó x©y dùng chiÕn l−îc hµnh ®éng ®ã, c¸c nguån lùc di chuyÓn víi tèc ®é ®óng víi tÇm nh×n héi nhËp - toµn cÇu ngµy cµng cao trªn ph¹m vi toµn cÇu. cña toµn bé vïng phÝa B¾c vµ c¸c tØnh Trong khung c¶nh ®ã, quèc gia, ®Þa däc hai hµnh lang vµ vµnh ®ai ph¸t triÓn ph−¬ng, doanh nghiÖp nµo cã n¨ng lùc phÝa B¾c(3) (gäi t¾t lµ c¸c tØnh phÝa B¾c) ë héi nhËp (kh¶ n¨ng tËn dông søc m¹nh c¸c cÊp ®é, tr−íc tiªn, cÇn ®Þnh vÞ chÝnh bªn ngoµi), sÏ cã c¬ ph¸t triÓn nh¶y vät x¸c t×nh thÕ ph¸t triÓn ®Æc thï cña vïng vµ tiÕn v−ît. phÝa B¾c, trong ®ã, h¹t nh©n lµ Vïng 2.2. NÒn kinh tÕ thÕ giíi chuyÓn Kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé, trong t×nh nhanh sang kinh tÕ tri thøc thÕ chung cña c¶ n−íc vµ khu vùc. Lîi thÕ ph¸t triÓn quyÕt ®Þnh hiÖn §èi víi Vïng Kinh tÕ träng ®iÓm B¾c nay lµ tri thøc vµ c«ng nghÖ cao. Th−¬ng Bé, ngoµi t×nh huèng ph¸t triÓn chung m¹i dÞch vô ®ang trë thµnh ®éng lùc cña c¶ n−íc, cßn næi lªn nh÷ng t×nh chÝnh thóc ®Èy ph¸t triÓn kinh tÕ toµn huèng ph¸t triÓn ®Æc thï. Sù kÕt hîp hai cÇu. nhãm yÕu tè cÊu thµnh t×nh huèng ph¸t Hai xu h−íng nµy ®−a ®Õn 3 c¸ch tiÕp triÓn nµy cho thÊy viÖc x¸c ®Þnh c¸ch cËn ph¸t triÓn míi: tiÕp cËn ph¸t triÓn vµ t− duy chiÕn l−îc cho c¸c tØnh phÝa B¾c trong bèi c¶nh ®Èy Mét lµ, hÖ thèng ph©n c«ng lao ®éng m¹nh CNH, H§H vµ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®−îc tæ chøc theo “chuçi gi¸ trÞ quèc tÕ lµ mét phøc hîp lùa chän, chÞu gia t¨ng toµn cÇu”. C¸c chñ thÓ tham gia sù quy ®Þnh cña tÇm nh×n toµn cÇu - vµo hÖ thèng ®ã b»ng lîi thÕ riªng nh»m quèc gia vµ ®Þnh h−íng hµnh ®éng ®Þa tËn dông c¬ héi do toµn cÇu ho¸ vµ héi ph−¬ng (dùa trªn lîi thÕ ph¸t triÓn ®Æc nhËp quèc tÕ mang l¹i; nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 43
  3. trÇn ®×nh thiªn Hai lµ, lîi thÕ c¹nh tranh chñ yÕu cña ph¸t triÓn l¹i gia t¨ng m¹nh d©n sè. Hai xu h−íng nµy cã t¸c ®éng m¹nh ®Õn cÊu giai ®o¹n tíi thuéc vÒ nh÷ng ngµnh dùa tróc thÞ tr−êng toµn cÇu. trªn tri thøc vµ c«ng nghÖ cao; b) Xung ®ét vµ khñng bè quèc tÕ ®Æt Ba lµ, nguån nh©n lùc chÊt l−îng cao thÕ giíi th−êng xuyªn ®èi mÆt víi bÊt æn (trÝ tuÖ vµ kü n¨ng) ph¶i lµ lùa chän −u vµ rñi ro. Trong khung c¶nh chung ®ã, tiªn hµng ®Çu trong hÖ môc tiªu chiÕn æn ®Þnh vµ an toµn trë thµnh mét lîi thÕ l−îc cña quèc gia, ®Þa ph−¬ng vµ doanh c¹nh tranh quan träng, nhÊt lµ trong nghiÖp. lÜnh vùc thu hót ®Çu t− vµ du lÞch. 2.3. T−¬ng quan søc m¹nh gi÷a c¸c c) Sù bïng næ ph¸t triÓn ë c¸c nÒn c−êng quèc ®ang thay ®æi nhanh chãng kinh tÕ míi næi lµm t¨ng ®é bÊt æn toµn Mü tiÕp tôc gi÷ vai trß to lín nh−ng cÇu do nguån tµi nguyªn ®Çu vµo ngµy kh«ng cßn ®éc t«n. Trung Quèc næi lªn cµng khan hiÕm, c¹nh tranh xuÊt khÈu nh− mét thÕ lùc ®Þnh h×nh quyÒn lùc hµng chÕ t¸c truyÒn thèng khèc liÖt, gia toµn cÇu. ThÕ giíi sÏ chøng kiÕn sù trë t¨ng søc Ðp lªn c¸c thÞ tr−êng lao ®éng Ýt l¹i cña NhËt B¶n nhê “chiÕn l−îc ®æi kü n¨ng. míi”, EU më réng vµ ®æi míi ®Ó tiÕp tôc 2.5. Ch©u ¸ ®−îc dù b¸o lµ sÏ tiÕp tôc ®ãng vai trß lµ nh÷ng cùc t¨ng tr−ëng gi÷ nhÞp ®é t¨ng tr−ëng cao vµ ph¸t lín. Mét lo¹t trung t©m ph¸t triÓn míi triÓn n¨ng ®éng trong 10 - 15 n¨m tíi næi (BRIC// VISTA)(4). Víi khuynh h−íng +) §«ng ¸ cïng víi Nam ¸ trë thµnh nµy, cÇn l−u ý mét sè khÝa c¹nh liªn trung t©m t¨ng tr−ëng lín toµn cÇu sÏ quan ®Õn x©y dùng ý t−ëng chiÕn l−îc ®ãng gãp to lín vµo t¨ng tr−ëng cao vµ ph¸t triÓn: ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña thÕ giíi. a) §ang h×nh thµnh trËt tù thÕ giíi +) Sù næi lªn cña tÇng líp trung l−u ch©u ¸, tÇng líp −a thÝch tiÕp cËn thÞ míi, theo ®ã, c¸c n−íc sÏ ph¶i häc c¸ch øng xö mÒm dÎo vµ linh ho¹t trong quan tr−êng quèc tÕ vµ t¹o ra nhu cÇu míi lµ hÖ víi Mü vµ Trung Quèc. mét ®éng lùc t¨ng tr−ëng m¹nh. 2.6. Trung Quèc trçi dËy t¹o ra nh÷ng b) §Ó ph¸t triÓn (héi nhËp vµ c¹nh c¬ héi vµ th¸ch thøc ph¸t triÓn lín tranh quèc tÕ hiÖu qu¶), c¸c chñ thÓ cÇn cã “søc m¹nh mÒm” (khoa häc c«ng nghÖ + Trung Quèc ®ang thiÕt lËp l¹i côc diÖn ph¸t triÓn, cã vai trß ngµy cµng hiÖn ®¹i, nguån nh©n lùc chÊt l−îng cao, quan träng trong viÖc t¹o luËt ch¬i ë c¬ cÊu thÓ chÕ v÷ng ch¾c,...) §«ng ¸. Trung Quèc ®ang ®Ò xuÊt hµng 2.4. Mét sè vÊn ®Ò toµn cÇu kh¸c lo¹t ý t−ëng ph¸t triÓn míi víi tÇm vãc a) C¸c n−íc ph¸t triÓn ®èi mÆt víi xu toµn cÇu vµ khu vùc, ®ang liªn kÕt cïng h−íng giµ ho¸ d©n sè; c¸c n−íc ®ang nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 44
  4. ChiÕn l−îc Hai hµnh lang... víi c¸c quèc gia trong khu vùc thùc hiÖn Nh÷ng ngµnh tiªu tèn n¨ng l−îng, c¸c ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn lín [chiÕn nguyªn liÖu, lao ®éng rÎ vµ g©y « nhiÔm l−îc "Mét trôc hai c¸nh", ch−¬ng tr×nh m«i tr−êng sÏ “chuyÓn dÞch” sang c¸c hîp t¸c TiÓu vïng Mªk«ng më réng, s¸ng n−íc kÐm ph¸t triÓn h¬n. ASEAN dÔ trë kiÕn h×nh thµnh “cùc t¨ng tr−ëng míi thµnh n¬i chuyªn cung cÊp ®Çu vµo cho Trung quèc - ASEAN”]. Cho dï míi ë Trung Quèc. Xu h−íng t¨ng gi¸ ®ång cÊp ®é ý t−ëng hoÆc míi khëi ®éng, c¸c nh©n d©n tÖ cµng thóc ®Èy qu¸ tr×nh nµy. s¸ng kiÕn vµ ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn ®ã +) Sù t¨ng tr−ëng “nãng” cña Trung ®ang ®−îc Trung Quèc tÝch cùc cæ ®éng Quèc vµ t¸c ®éng g©y mÊt c©n b»ng vÜ vµ triÓn khai thùc hiÖn. Ch¾c ch¾n qu¸ m« toµn cÇu tõ sù bïng næ ph¸t triÓn tr×nh nµy sÏ mang l¹i nh÷ng thay ®æi cña Trung Quèc vµ Ên §é, mét c¸ch m¹nh mÏ trong côc diÖn, xu thÕ vµ triÓn kh¸ch quan, ®ang g©y ra nh÷ng th¸ch väng ph¸t triÓn cña §«ng ¸ vµ ch©u ¸. thøc ph¸t triÓn toµn cÇu. §Ó ®¸p øng Kh«ng khã ®Ó nhËn ra r»ng viÖc thiÕt nhu cÇu t¨ng tr−ëng cao cho mét nÒn kÕ vµ triÓn khai chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ khæng lå, Trung Quèc ®ang thùc cña c¸c quèc gia trong khu vùc, trong hiÖn ph−¬ng ch©m "b¶o toµn nguån lùc quèc gia", “t¨ng c−êng khai th¸c vµ sö mét chõng mùc ®¸ng kÓ, ph¶i c¨n cø vµo dông c¸c nguån lùc bªn ngoµi, nhÊt lµ ë ®éng th¸i hiÖn thùc hãa c¸c s¸ng kiÕn vµ nh÷ng vïng sö dông chung”, “xa tr−íc, ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn nªu trªn cña gÇn sau”. §©y lµ mét chiÕn l−îc ®óng Trung Quèc. ®¾n, xÐt trªn quan ®iÓm lîi Ých ph¸t Gîi ý nµy cµng ®Æc biÖt ®óng ®èi víi triÓn quèc gia l©u dµi. §Þnh h−íng chiÕn ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn “Hai hµnh lang l−îc nµy cã thÓ trë thµnh mét gîi ý hµnh mét vµnh ®ai” mµ ViÖt Nam lµ mét chñ ®éng cho nhiÒu n−íc kh¸c. Tuy nhiªn, dÔ thÓ còng nh− ®èi víi sù ph¸t triÓn cña nhËn thÊy r»ng viÖc triÓn khai nã sÏ lµm toµn bé vïng phÝa B¾c ViÖt Nam. §¬n c¨ng th¼ng thªm quan hÖ cung - cÇu gi¶n lµ c¸c s¸ng kiÕn vµ ch−¬ng tr×nh nguyªn liÖu, n¨ng l−îng trªn thÞ tr−êng ph¸t triÓn míi do Trung Quèc ®Ò xuÊt thÕ giíi, g©y t¸c ®éng tiªu cùc trùc tiÕp (“Mét trôc hai c¸nh”, “Cùc t¨ng tr−ëng ®Õn c¸c nÒn kinh tÕ l¸ng giÒng, ®Æc biÖt míi Trung Quèc – ASEAN”) ®Òu cã lµ nh÷ng nÒn kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn hay yÕu thÕ h¬n. ph¹m vi bao qu¸t réng lín, trïm h¼n lªn kh«ng gian “hai hµnh lang, mét vµnh Nh×n tæng thÓ c¶ hai phÝa thêi c¬ vµ th¸ch thøc do Trung Quèc (vµ Ên §é) ®ai” vµ toµn bé vïng phÝa B¾c ViÖt Nam. mang l¹i, gîi ý rót ra lµ: C¸c n−íc trong +) Trong giai ®o¹n 2011-2020, thay v× khu vùc cÇn cã chiÕn l−îc kh«n ngoan, chØ tiÕp nhËn ®Çu t− n−íc ngoµi, Trung hîp lý ®Ó tËn dông c¬ héi bïng næ ph¸t Quèc sÏ tÝch cùc ®Çu t− ra thÕ giíi. nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 45
  5. trÇn ®×nh thiªn triÓn cña Trung Quèc vµ Ên §é ®Ó bøt thÞ tr−êng - më cöa m¹nh lµ nh÷ng ®Æc tr−ng næi bËt cña nÒn kinh tÕ ®æi míi ph¸, tiÕn v−ît lªn, øng phã linh ho¹t vµ cña ViÖt Nam hiÖn nay. hiÖu qu¶ víi nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc g©y ra tõ ®ã. Sù gÇn kÒ vÒ ®Þa lý víi hai nÒn 3.2.TriÓn väng ph¸t triÓn to lín vµ kinh tÕ lín nµy cÇn ®−îc quan niÖm nh− nh÷ng th¸ch thøc héi nhËp gay g¾t më mét lîi thÕ tuyÖt ®èi ®Ó tËn dông thêi c¬ ra. Cã thÓ quy l¹i thµnh hai tuyÕn c¬ héi vµ th¸ch thøc chñ yÕu: a) Bïng næ ®Çu “vµng” ®ang më ra. t− n−íc ngoµi vµ kh¶ n¨ng tiÕp cËn ®Õn Ngoµi ra, ®èi víi ViÖt Nam, trùc tiÕp c¸c nguån lùc ph¸t triÓn quèc tÕ; b) Më lµ c¸c tØnh phÝa B¾c, vïng ®−îc h−ëng réng kh«ng gian ph¸t triÓn quèc tÕ giai lîi thÕ tù nhiªn liÒn kÒ Trung Quèc, cÇn ®o¹n “hËu gia nhËp WTO”. ®Æc biÖt l−u ý hai t×nh huèng cã kh¶ 3.3. ViÖc thùc hiÖn chiÕn l−îc biÓn më n¨ng g©y t¸c ®éng ®ét ph¸ ph¸t triÓn ra ®Þa bµn ph¸t triÓn réng lín, ®ßi hái trong giai ®o¹n tíi. §ã lµ: mét c¸ch tiÕp cËn CNH, H§H míi vµ a) C«ng thøc ®Çu t− míi “Trung Quèc nh÷ng c¬ héi - th¸ch thøc to lín míi. + 1”. Ba yÕu tè ®ã tæ hîp l¹i, x¸c ®Þnh xu b) Xu h−íng t¨ng gi¸ ®ång nh©n d©n thÕ vµ triÓn väng ph¸t triÓn dµi h¹n cña tÖ trong khi Trung Quèc lµ n−íc cã l−îng n−íc ta. Nã ®ßi hái c¸ch t− duy ph¸t dù tr÷ ngo¹i tÖ lín nhÊt thÕ giíi. triÓn míi - t− duy ph¸t triÓn trong héi Hai yÕu tè nµy sÏ cã t¸c ®éng m¹nh nhËp, dùa vµo héi nhËp vµ nh»m môc ®Õn dßng ®Çu t− (dÞch chuyÓn c¬ cÊu) vµ tiªu héi nhËp (th¾ng lîi). dßng ngo¹i th−¬ng (ph©n bæ thÞ tr−êng) Khung c¶nh chung ®ã t¹o thµnh bèi trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc. Cã c¬ së c¶nh ph¸t triÓn cho khu vùc phÝa B¾c, ®Ó dù b¸o r»ng chóng sÏ t¸c ®éng trùc víi h¹t nh©n lµ Vïng Kinh tÕ träng ®iÓm tiÕp vµ m¹nh ®Õn ViÖt Nam, nhÊt lµ c¸c B¾c Bé. tØnh phÝa B¾c, trong ®ã Lµo Cai, L¹ng S¬n, Qu¶ng Ninh, H¶i Phßng lµ nh÷ng II. Ph¸t triÓn Vïng phÝa B¾c trong "nót" träng ®iÓm. bèi c¶nh “Hai hµnh lang, mét vµnh ®ai” 3. Bèi c¶nh ph¸t triÓn trong n−íc T×nh huèng ph¸t triÓn c¬ b¶n cña ViÖt 1. Thùc tr¹ng Nam hiÖn nay ®−îc kh¾c häa b»ng ba Trong kho¶ng 5 n¨m gÇn ®©y, vïng yÕu tè chÝnh: ®Þa lý - kinh tÕ nµy ®ang cã nh÷ng 3.1.ThÕ vµ lùc ph¸t triÓn cña ®Êt n−íc chuyÓn ®éng m¹nh, thËm chÝ mang tÝnh sau 20 n¨m ®æi míi - më cöa ®· thay ®æi ®ét ph¸ víi c¸c ®Æc tr−ng næi bËt sau: s©u s¾c theo h−íng tÝch cùc lµ chÝnh. §µ + §−îc khëi ®éng b»ng viÖc x©y dùng t¨ng tr−ëng cao, bÒn v÷ng, sù æn ®Þnh c¸c tuyÕn ®−êng giao th«ng kÕt nèi c¸c chÝnh trÞ - x· héi vµ ®Þnh h−íng c¶i c¸ch nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 46
  6. ChiÕn l−îc Hai hµnh lang... tØnh ®¹t chÊt l−îng cao (nh−ng vÉn ch−a vÉn cßn m¬ hå. Ngo¹i trõ viÖc t¹o lËp cã ®−êng cao tèc ®óng nghÜa). thªm mét sè tuyÕn giao th«ng cã t¸c dông kÕt nèi ph¸t triÓn mét sè tØnh kh¸ + Bïng næ thu hót ®Çu t− ë tÊt c¶ c¸c tØnh thuéc Vïng träng ®iÓm, ®iÓn h×nh tèt (nh−ng vÉn ch−a cã ®o¹n ®−êng nµo lµ VÜnh Phóc, B¾c Ninh, Hµ T©y, H¶i thùc sù lµ ®−êng “cao tèc”), qu¸ tr×nh D−¬ng, H−ng Yªn ®ang khëi ®éng m¹nh. ph¸t triÓn vïng vÉn theo kÕ ho¹ch ph¸t Sù lan táa - ®ua tranh ph¸t triÓn diÔn ra triÓn quèc gia truyÒn thèng, lµ tæng sè m¹nh ë Th¸i B×nh, Hµ Nam, B¾c Giang, “céng” c¸c ch−¬ng tr×nh, dù ¸n ph¸t Lµo Cai. triÓn cña c¸c tØnh chø kh«ng ph¶i lµ sù + §Þnh h−íng thu hót c«ng nghÖ cao liªn kÕt ph¸t triÓn vïng thùc sù. Ch−a vµ ph¸t triÓn dÞch vô - du lÞch kh¸ râ ë hÒ cã chiÕn l−îc hay ch−¬ng tr×nh hµnh tÊt c¶ c¸c tØnh. §©y lµ kÕt qu¶ cña sù lùa ®éng ph¸t triÓn hay phèi hîp ph¸t triÓn chän mang tÝnh thÞ tr−êng râ rÖt, dùa cÊp vïng, thËm chÝ lµ liªn tØnh. trªn sù ®¸nh gi¸ c¸c lîi thÕ vµ tiÒm n¨ng Nh÷ng kh¶o cøu gÇn ®©y cho thÊy sù ph¸t triÓn cña vïng, gåm lîi thÕ tù ph¸t triÓn cña c¸c tØnh hiÖn ®Òu mang t− nhiªn (®ång b»ng tËp trung d©n c−, duy “héi nhËp ph¸t triÓn” láng lÎo vµ nhiÒu tµi nguyªn du lÞch ®Æc s¾c) vµ lîi mét tÇm nh×n côc bé chËt hÑp, Ýt mang thÕ x· héi (nguån nh©n lùc cã häc vÊn, tÝnh liªn kÕt liªn tØnh, liªn vïng. møc ®é liªn kÕt ®Þa lý - v¨n hãa, v.v...) §ã chÝnh lµ vÊn ®Ò næi bËt ®Çu tiªn + Ch−a dùa trªn mét quy ho¹ch ph¸t cÇn th¸o gì ®Ó t¹o liªn kÕt ph¸t triÓn triÓn vïng; kh«ng ®−îc ®Þnh h−íng, tæ nh»m ph¸t huy ®Çy ®ñ thÕ m¹nh vµ chøc vµ qu¶n lý b»ng mét thÓ chÕ kinh tiÒm n¨ng rÊt lín cña Vïng. tÕ Vïng phï hîp; tÝnh liªn kÕt ph¸t triÓn Trung Quèc ®· cã nh÷ng b−íc ®i vïng hÇu nh− ch−a cã, møc ®é tù ph¸t - côc bé (tØnh) cao g¾n víi tÝnh ®ua tranh m¹nh mÏ trong viÖc thùc hiÖn Ch−¬ng ph¸t triÓn gi÷a c¸c tØnh m¹nh. tr×nh “Hai hµnh lang, mét vµnh ®ai” vµ ®· ®¹t ®−îc nh÷ng b−íc tiÕn thùc sù râ Nh÷ng ®Æc tr−ng trªn ph¶n ¸nh tiÒm rµng. n¨ng vµ triÓn väng bïng næ ph¸t triÓn cña Vïng phÝa B¾c còng nh− Vïng Kinh Trong khi ®ã, vÒ phÝa ViÖt Nam, viÖc tÕ träng ®iÓm B¾c Bé. triÓn khai ch−¬ng tr×nh l¹i diÔn ra chËm. §Æc biÖt, viÖc kÕt nèi c¸c tuyÕn giao th«ng Nh−ng mÆt kh¸c, còng cÇn thÊy r»ng ®Ó t¹o thµnh hµnh lang ph¸t triÓn néi ®Þa mÆc dï ®· h×nh thµnh “Vïng Kinh tÕ vµ tæ chøc kÕt nèi víi Trung Quèc cho ®Õn träng ®iÓm B¾c Bé”, ®−îc quan niÖm lµ nay hÇu nh− ch−a “®éng ®Ëy”(5). “®Çu tµu t¨ng tr−ëng” cña toµn bé Vïng phÝa B¾c, song, sù tån t¹i vïng theo Sù ¸ch t¾c tr−íc tiªn lµ tõ c¸ch tiÕp ®óng nghÜa cña Vïng nµy cho ®Õn nay cËn ®Õn ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn. §Õn nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 47
  7. trÇn ®×nh thiªn thêi ®iÓm nµy, sù quan t©m hµnh ®éng Do ®ã, c¸c tØnh nµy thiÕu nguån lùc t¸i chØ thùc sù thÓ hiÖn râ ë vµi tØnh biªn ®Çu t− ®Ó thóc ®Èy ph¸t triÓn khu kinh giíi cã kÕt nèi hµnh lang trùc tiÕp víi tÕ cöa khÈu, tôt hËu m¹nh so víi ®èi t¸c V©n Nam vµ Qu¶ng T©y lµ Qu¶ng Ninh, Trung Quèc, ®ång thêi kh«ng t¹o ®−îc L¹ng S¬n vµ Lµo Cai. Tuy nhiªn, ®©y ®Çu mèi lan táa ph¸t triÓn theo däc hµnh chñ yÕu chØ lµ sù kÕt nèi mang tÝnh ®Þa lang phÝa ViÖt Nam. ph−¬ng, ch−a ®−îc ®Æt trong mét ch−¬ng - §Þnh h−íng ph¸t triÓn theo c¸ch liªn tr×nh tæng thÓ Vïng vµ quèc gia, hiÖu kÕt theo hµnh lang kh«ng râ, b¾t nguån tõ øng lan táa cßn h¹n chÕ. chç ch−a x¸c ®Þnh cô thÓ t− duy vµ Do tiÒm lùc máng, tÇm nh×n h¹n chÕ, nguyªn t¾c ph¸t triÓn vïng kinh tÕ hiÖn mét phÇn lµ do ph¹m vi chøc n¨ng ®¹i. B¶n chÊt vÊn ®Ò lµ ë chç muèn thùc quyÒn h¹n (bÞ giíi h¹n trong ®Þa bµn hiÖn liªn kÕt ph¸t triÓn theo hµnh lang, ngoµi viÖc ph¶i t¹o c¸c tuyÕn hµnh lang tØnh), mét phÇn do bÞ “c¸i khã bã c¸i giao th«ng “trôc”, cßn ph¶i dùa vµo nh÷ng kh«n”, nªn nç lùc cña c¸c tØnh riªng lÎ lµ trung t©m ph¸t triÓn m¹nh däc hµnh lang. kh¸ ®¬n ®éc, chñ yÕu dõng l¹i ë nç lùc ph¸t triÓn mÊy trung t©m th−¬ng m¹i C¸c trung t©m nµy chÝnh lµ c¸c khu kinh cöa khÈu tÇm vãc cÊp tØnh (Mãng C¸i, tÕ, khu mËu dÞch, khu c«ng nghiÖp tËp L¹ng S¬n vµ Hµ KhÈu) mµ ch−a ph¸t trung, hay ë tÇm nh×n xa h¬n, lµ c¸c ®« thÞ huy hÕt vai trß ®Çu mèi lan táa ph¸t hiÖn ®¹i víi vai trß lµ nh÷ng trung t©m triÓn quèc gia - vïng trªn c¬ së liªn kÕt ph¸t triÓn. Trong ®Þnh h−íng dµi h¹n, quèc tÕ. Nh÷ng cè g¾ng mang tÝnh ®Þa theo nguyªn t¾c thÞ tr−êng, nh÷ng trung t©m nµy ph¶i lµ nh÷ng thùc thÓ c¹nh ph−¬ng nµy ch−a ®−îc nu«i d−ìng b»ng tranh m¹nh, nhê ®ã, míi liªn kÕt ph¸t sù quan t©m tæng thÓ, dµi h¬i vµ mang triÓn tèt. Ngµy nay, muèn lµ ®èi t¸c tèt, tÝnh toµn côc quèc gia vµ ®¹i côc vïng. tr−íc hÕt ph¶i lµ ®èi thñ m¹nh. §©y lµ Ba biÓu hiÖn cô thÓ cña t×nh tr¹ng ®ã mét nguyªn lý ph¸t triÓn hiÖn ®¹i. lµ: 2. Liªn kÕt ph¸t triÓn vïng: vµi -Kh«ng chó träng ph¸t triÓn hÖ thèng gîi ý ban ®Çu giao th«ng cao tèc kÕt nèi vïng, t¹o 2.1. §¸nh gi¸ l¹i lîi thÕ ph¸t triÓn thµnh hµnh lang ph¸t triÓn quèc tÕ ®óng trªn quan ®iÓm Vïng tÇm; - Ng©n s¸ch Trung −¬ng “tËn thu” C¸c tØnh trong vïng ®Òu cã nh÷ng thuÕ xuÊt - nhËp khÈu qua c¸c cöa khÈu tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh ph¸t triÓn ®Æc víi Trung Quèc qu¸ sím, thu hÑp ®¸ng thï. Tõng tØnh ®· nhËn diÖn tiÒm n¨ng kÓ nguån ®Çu t− t¸i t¹o ph¸t triÓn vïng vµ thÕ m¹nh ph¸t triÓn cña m×nh ®Ó kinh tÕ cöa khÈu vµ ph¸t triÓn h¹ tÇng thiÕt kÕ chiÕn l−îc vµ chÝnh s¸ch ph¸t giao th«ng kÕt nèi trªn ®Þa bµn tØnh(6). triÓn mét c¸ch ngµy cµng s©u s¾c, ®Çy ®ñ nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 48
  8. ChiÕn l−îc Hai hµnh lang... vµ hiÖn ®¹i. Nh−ng ®a sè kÕt qu¶ ®¹t c¸ch h¹n chÕ, mét phÇn quan träng lµ do ®−îc chñ yÕu dõng l¹i ë cÊp tØnh, mang thiÕu chiÕn l−îc vïng; tÝnh côc bé vµ “tù cÊp, tù tóc”. Sù héi tô cña c¸c tiÒm n¨ng, lîi thÕ §iÓm mÊu chèt cßn l¹i nh−ng ch−a ph¸t triÓn nªu trªn t¹o cho vïng phÝa ®−îc gi¶i quyÕt lµ trong mét vïng ®Þa lý B¾c søc hÊp dÉn ®Çu t− vµ triÓn väng cã quy m« võa ph¶i, cÇn ph¶i lµm g× ®Ó ph¸t triÓn dµi h¹n s¸ng sña. Dùa vµo liªn kÕt tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh cña c¸c nh÷ng lîi thÕ ®ã, viÖc thu hót c¸c nguån tØnh thµnh mét khèi tæng thÓ nh»m t¹o lùc vµo khai th¸c chóng mét c¸ch hiÖu ra søc m¹nh “chuçi”, ®¸p øng tèt h¬n qu¶ sÏ ®ãng vai trß quyÕt ®Þnh ®Ó c¸c yªu cÇu héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ(7). tØnh héi nhËp ph¸t triÓn Vïng vµ quèc tÕ §Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò, viÖc cÇn lµm thµnh c«ng, t¹o sù bøt ph¸ ph¸t triÓn, ®Çu tiªn hiÖn nay lµ nhËn diÖn l¹i tiÒm tiÕn v−ît lªn. n¨ng vµ thÕ m¹nh tæng qu¸t cña Vïng 2.2. §¸nh gi¸ bÊt lîi thÕ chø kh«ng ph¶i ®o ®Õm nguån lùc cña Tuy nhiªn, trong xu thÕ ph¸t triÓn tõng tØnh. hiÖn nay, c¸c tØnh trong Vïng còng cßn Vïng phÝa B¾c cã ba lîi thÕ c¬ b¶n: nh÷ng khã kh¨n, bÊt cËp. Xem xÐt trªn - Kh«ng gian ®Þa lý - lÞch sö - v¨n hãa quan ®iÓm n¨ng lùc ®¸p øng yªu cÇu thèng nhÊt; ph¸t triÓn trong t−¬ng lai, cã thÓ chØ ra - TiÒm n¨ng nguån nh©n lùc chÊt mét sè ®iÓm yÕu kÐm chÝnh nh− sau: l−îng cao; a) KÕt cÊu h¹ tÇng, nhÊt lµ h¹ tÇng - Lèi më th«ng ra biÓn hiÖu qu¶ nhÊt giao th«ng (®−êng bé, c¶ng biÓn), h¹ cña vïng T©y Nam Trung Quèc. §©y lµ tÇng ®« thÞ vµ cung cÊp n¨ng l−îng yÕu thÕ m¹nh hîp t¸c víi Trung Quèc trªn kÐm, kh«ng thÓ ®¸p øng yªu cÇu ph¸t quan ®iÓm “Hai hµnh lang, mét vµnh triÓn hiÖn ®¹i. ®ai”. Cã thÓ coi ®©y lµ mét phÇn trong lîi HÖ thèng giao th«ng ®−êng bé (néi thÕ ®Þa - chiÕn l−îc to lín; tØnh, liªn tØnh, vïng), tuy trong thêi gian - Nguån tµi nguyªn du lÞch - c¶ tµi qua ®· ®−îc n©ng cÊp, hiÖn ®¹i hãa vµ nguyªn thiªn nhiªn (VÞnh H¹ Long, C¸t t¹o thµnh m¹ng kÕt nèi liªn tØnh, song: i) Bµ, Tam §¶o, Quan S¬n, Sa Pa, v.v…) chÊt l−îng thÊp; ii) kh«ng ®ñ kÕt nèi lÉn tµi nguyªn lÞch sö - v¨n hãa (Hµ Néi, thµnh m¹ng vïng, hµnh lang ph¸t triÓn Yªn Tö, Chïa H−¬ng, B¾c Ninh, v.v...) hay thËm chÝ, chØ c¸c nót ph¸t triÓn lín; phong phó, ®éc ®¸o vµ giµu b¶n s¾c(8). iii) bÞ qu¸ t¶i; iv) xuèng cÊp nghiªm Cho ®Õn nay, tiÒm n¨ng du lÞch ®Æc biÖt träng. to lín cña vïng míi ®−îc khai th¸c mét nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 49
  9. trÇn ®×nh thiªn C¸c c¶ng biÓn ®−îc ®Çu t− ch−a ®ång bé yÕu vµ rÊt thiÕu. §Æc biÖt, nguån nh©n nªn hiÖu qu¶ khai th¸c kh«ng cao, ch−a ®¸p lùc cho c¸c ngµnh du lÞch, dÞch vô cao øng yªu cÇu t¨ng tr−ëng ngo¹i th−¬ng cña cÊp thiÕu nghiªm träng. C¸c tiªu chuÈn Vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé, ch−a nãi chÊt l−îng lao ®éng hiÖn ®¹i nh− tay ®Õn n¨ng lùc ®¸p øng yªu cÇu héi nhËp cña nghÒ chuyªn m«n, tri thøc tin häc, tr×nh c¸c tØnh T©y Nam Trung Quèc. ®é ngo¹i ng÷ vµ kiÕn thøc v¨n hãa - lÞch Qu¸ tr×nh ®« thÞ hãa cña Vïng trong sö cña lùc l−îng lao ®éng nh×n chung thêi qua cã t¨ng tèc nh−ng chñ yÕu cßn thÊp xa so víi yªu cÇu. Trong tÇm “qu¶ng canh”. Do thiÕu vèn, quy ho¹ch nh×n dµi h¹n vµ trªn quan ®iÓm héi ch−a cã tÇm nh×n tæng thÓ dµi h¹n nªn nhËp, sù thiÕu hôt nµy sÏ lµ yÕu tè c¶n triÓn khai x©y dùng thiÕu ®ång bé, Ýt trë m¹nh sù ph¸t triÓn cña Vïng theo tÝnh kÕt nèi vµ kÐm hiÖu qu¶. C¬ së h¹ h−íng ph¸t huy thÕ m¹nh ®Æc thï… tÇng ®« thÞ hiÖn cã cña tÊt c¶ c¸c ®« thÞ c) §éi ngò doanh nh©n - doanh trong Vïng ph¸t triÓn ch−a t−¬ng xøng nghiÖp trªn ®Þa bµn Vïng ph¸t triÓn víi tèc ®é CNH vµ héi nhËp quèc tÕ cao kh«ng ®Òu, nh×n chung cßn nhá, yÕu, søc ®ang diÔn ra. §« thÞ hãa vÉn lµ qu¸ c¹nh tranh thÊp. Mét sè tØnh cã nÒn tr×nh bÞ “tôt hËu” xa. D¸ng dÊp c¸c c«ng nghiÖp vµ sè l−îng doanh nghiÖp thµnh phè võa ®−îc n©ng cÊp vÉn ë yÕu kÐm ®Õn møc cã thÓ coi lµ vïng tr×nh ®é ®« thÞ cÊp thÞ trÊn më réng h¬n lµ mét trung t©m kinh tÕ hiÖn ®¹i, ®−îc tr¾ng “c«ng nghiÖp” vµ “doanh nghiÖp”. x©y dùng thµnh mét thùc thÓ c¹nh tranh Trong vïng, kÓ c¶ nh÷ng tØnh cã sù ph¸t ph¸t triÓn m¹nh. triÓn m¹nh gÇn ®©y nh− VÜnh Phóc, B¾c HÖ thèng cung cÊp n¨ng l−îng trong Ninh, ba khèi doanh nghiÖp lµ nhµ n−íc, Vïng, gièng t×nh tr¹ng chung c¶ n−íc, t− nh©n ViÖt Nam vµ ®Çu t− n−íc ngoµi cßn yÕu kÐm. MÆc dï lµ Vïng cã nguån ch−a liªn kÕt, hîp t¸c chÆt chÏ, do vËy, cung cÊp n¨ng l−îng lín cho c¶ n−íc hiÖu qu¶ ph¸t triÓn cµng chËm ®−îc c¶i (Qu¶ng Ninh) vµ cã tiÒm n¨ng ®iÖn n¨ng thiÖn. lín, song, hÖ thèng cung cÊp ®iÖn trong d) TÇm nh×n ph¸t triÓn, thÓ hiÖn Vïng hiÖn ch−a ®¸p øng ®ñ nhu cÇu cña trong diÖn m¹o thùc tÕ vµ ®Þnh h−íng Vïng víi t− c¸ch lµ mét trung t©m c«ng chiÕn l−îc, cßn mang tÝnh côc bé, ch−a nghiÖp nÆng vµ du lÞch lín cña c¶ n−íc, ph¶n ¸nh mét tÇm nh×n xa (l·ng m¹n ch−a nãi ®¸p øng yªu cÇu mµ xu thÕ ph¸t triÓn), ch−a ®Æt trong sù kÕt nèi bïng næ ph¸t triÓn t−¬ng lai cña Vïng vïng (néi ®Þa) vµ xu thÕ liªn kÕt - ph¸t ®ßi hái. triÓn khu vùc (quèc tÕ) ®ang rÊt s«i ®éng b) ChÊt l−îng nguån nh©n lùc, so víi vµ nhiÒu triÓn väng. yªu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghÖ cao, cßn nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 50
  10. ChiÕn l−îc Hai hµnh lang... 2.3. Gîi ý ®Þnh h−íng ph¸t triÓn vïng hµnh lang ph¸t triÓn ë c¸c tØnh §ång trªn quan ®iÓm “Hai hµnh lang, mét b»ng B¾c Bé phÝa d−íi. vµnh ®ai” TÊt nhiªn, ®Ó thùc hiÖn ý t−ëng nµy, cÇn rÊt nhiÒu ®iÒu kiÖn - sù hç trî to lín * Hai nguyªn t¾c tiÕp cËn chñ ®¹o vÒ vèn, vÒ ph−¬ng tiÖn kü thuËt, vÒ nh©n Thø nhÊt, t− duy “ph¸t triÓn chuçi ®« lùc. Nh−ng quan träng nhÊt lµ ph¶i thÞ - trung t©m ph¸t triÓn c¹nh tranh” th«ng vÒ ý t−ëng, trªn c¬ së ®ã, cã ®Þnh däc hµnh lang ph¸t triÓn, nhÊt lµ t¹i c¸c h−íng vµ c¬ chÕ thùc thi phï hîp. Trong ®iÓm cöa khÈu ®Êu nèi víi Trung Quèc. c¸ch øng xö ph¸t triÓn hiÖn nay, trong Thùc chÊt cña t− duy nµy lµ: ®« thÞ hiÖn nhiÒu tr−êng hîp, rÊt tiÕc, ®©y th−êng lµ ®¹i lµ mét thÕ lùc c¹nh tranh ph¸t triÓn kh©u khã kh¨n nhÊt: mÊt nhiÒu thêi giê quan träng bËc nhÊt cña t−¬ng lai. C¸ch ®Ó thuyÕt phôc, tèn nhiÒu trÝ n·o ®Ó v−ît tiÕp cËn nµy b¾t ®Çu v−ît tho¸t khái qua c¸c cöa ¶i “cho phÐp” hµnh chÝnh, do c¸ch tiÕp cËn c¹nh tranh cò - c¹nh tranh ®ã, dÔ dÉn ®Õn sù ch¸n n¶n vµ ®¸nh mÊt b»ng c¸c s¶n phÈm cô thÓ, c¹nh tranh thêi c¬. b»ng khu c«ng nghiÖp hay khu kinh tÕ Thø hai, t− duy ph¸t triÓn vïng ph¶i víi c¸c −u ®·i vµ hç trî m¹nh. C¹nh lµ yÕu tè chñ yÕu x¸c ®Þnh tÇm nh×n vµ tranh ®« thÞ lµ c¹nh tranh toµn diÖn, triÓn väng cña chiÕn l−îc vµ c¸c ch−¬ng b»ng søc hót d©n c−, b»ng søc tiªu thô tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c tØnh. vµ lèi sèng, g¾n kÕt víi c¹nh tranh thu TÇm nh×n h¹n hÑp, mang tÝnh côc bé hót ®Çu t−. §« thÞ kh«ng chØ lµ tæ chøc ®Þa ph−¬ng ®ang lµ yÕu tè chi phèi ®Þnh kh«ng gian sèng, víi t− c¸ch lµ mét h−íng chiÕn l−îc ph¸t triÓn cña c¸c ®Þa ph¹m trï chñ yÕu mang tÝnh x· héi. ph−¬ng hiÖn nay. C¨n bÖnh nµy cã Cµng ngµy, nhÊt lµ trong xu thÕ hiÖn ®¹i, nguån gèc c¬ chÕ h¬n lµ sù h¹n chÕ vÒ ®« thÞ cµng lµ mét thÕ lùc c¹nh tranh n¨ng lùc cña c¸n bé. GÇn ®©y, ®· xuÊt ph¸t triÓn tæng lùc ®Çy søc m¹nh. hiÖn nh÷ng yÕu tè thóc ®Èy xu h−íng C¸c tØnh vïng biªn, víi c¸c ®iÓm cöa v−ît khái khung khæ côc bé “tØnh” ®Ó khÈu kinh tÕ nèi víi Trung Quèc trªn v−¬n ra t− duy ph¸t triÓn vïng. hµnh lang, cã ®iÒu kiÖn vµ cÇn ®i ®Çu Râ rµng, tõng tØnh trong vïng kh«ng trong viÖc thùc hiÖn c¸ch tiÕp cËn ph¸t thÓ ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng to lín vÒ du triÓn míi nµy. CÇn ph¶i h×nh thµnh c¸c lÞch cña m×nh nÕu kh«ng ®Æt nã trong ®« thÞ - cöa khÈu ®èi ®¼ng víi Trung khung c¶nh du lÞch toµn vïng B¾c Bé, Quèc, t¹o thµnh c¸c ®iÓm kÕt nèi m¹nh, kÕt nèi sang Qu¶ng T©y vµ V©n Nam. lµm khëi ®iÓm lan táa ph¸t triÓn cho ChØ trong khung khæ ®ã, c¸c tØnh míi toµn bé tuyÕn hµnh lang vµ Vïng kinh gi¶i quyÕt hîp lý vµ hiÖu qu¶ - vÒ thêi tÕ phÝa sau. gian, kh«ng gian vµ khèi l−îng ®Çu t− - T− duy nµy còng cÇn ®−îc tiÕp nèi c¸c yÕu tè b¶o ®¶m cho du lÞch - h¹ tÇng trong sù ph¸t triÓn chuçi ®« thÞ däc giao th«ng, cung cÊp thùc phÈm s¹ch nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 51
  11. trÇn ®×nh thiªn khèi l−îng lín, nguån nh©n lùc, nèi tour l−îng cao) vµ theo chuçi ®« thÞ hiÖn ®¹i. dµi ngµy, v.v... §Æc biÖt chó träng ph¸t triÓn c¸c ®« thÞ cöa khÈu theo nguyªn t¾c h×nh thµnh ®« §Ó cã t− duy vïng, vµ khã h¬n, ®Ó t− thÞ c¹nh tranh ®èi ®¼ng qua biªn giíi. duy vïng trë thµnh chiÕn l−îc hµnh ®éng vïng, cÇn sù nç lùc kh«ng chØ cña - §Èy m¹nh th¸o gì c¸c ®iÓm nót tõng tØnh mµ ph¶i cña c¶ vïng vµ c¶ ph¸t triÓn theo tuyÕn hµnh lang vµ kÕt n−íc, ë tÊt c¶ c¸c cÊp. Vµ ®©y chÝnh lµ nèi vïng: x©y dùng vµ c¶i t¹o hai tuyÕn bµi to¸n khã bËc nhÊt ®Æt ra cho mét ®−êng giao th«ng cao tèc (s¾t vµ bé); c¸c nÒn kinh tÕ ®ang chuyÓn ®æi, cßn ch−a tuyÕn ®−êng liªn kÕt néi vïng vµ côm tho¸t khái sù manh món, nhá lÎ vµ c¶ng H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh. chËm ch¹p cña t− duy tiÓu n«ng, khi hÖ - ¦u tiªn ph¸t triÓn hÖ thèng cung thèng giao th«ng vÉn ch−a b¶o ®¶m sù cÊp n¨ng l−îng. kÕt nèi th«ng suèt b»ng sù an toµn cña - §µo t¹o nguån nh©n lùc chÊt l−îng tèc ®é cao. cao, trong ®ã, chó träng hai nhãm lao Thø ba, ph¶i tËn dông tèi ®a lîi thÕ ®éng chÊt l−îng ®Æc thï: lao ®éng c«ng do kh¶ n¨ng bïng næ lµn sãng ®Çu t− nghÖ vµ lao ®éng dÞch vô - du lÞch. n−íc ngoµi ®æ vµo vïng ®Ó c¶i thiÖn, - Th¸o gì mét sè “nót” thÓ chÕ ®Ó t¹o n©ng cÊp m¹nh mÏ c¬ cÊu c«ng nghiÖp ®ét ph¸ thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi, trong theo h−íng nh¶y vät c«ng nghÖ, n©ng ®ã, −u tiªn c¸c ®èi t¸c m¹nh, ®Æc biÖt cao kh¶ n¨ng gia nhËp vµo chuçi gi¸ trÞ chó ý ®Þnh h−íng ph¸t triÓn doanh gia t¨ng khu vùc ë nÊc thang c«ng nghÖ nghiÖp trong n−íc vµo c¸c ngµnh c«ng cao. §Þnh h−íng thu hót chÝnh lµ c¸c ®èi nghiÖp phô trî (t¹o kÕt nèi khu vùc FDI t¸c cã tiÒm lùc c«ng nghÖ cao, tµi chÝnh vµ khu vùc t− nh©n trong n−íc). vµ thÞ tr−êng (c¸c c«ng ty lín, c¸c tËp ®oµn m¹nh tõ nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn). Trªn quan ®iÓm héi nhËp theo tuyÕn hµnh lang, môc tiªu lµ t¹o ra c¸c thùc chó thÝch thÓ c¹nh tranh m¹nh, c¸c trung t©m kinh tÕ ®−îc tæ chøc theo chuçi däc hµnh lang ®Ó trªn c¬ së ®ã, t¹o ra tuyÕn hµnh 1. Cã hai kh¸i niÖm cÇn ®−îc thèng lang ph¸t triÓn dùa trªn sù héi nhËp nhÊt quy −íc. Kh¸i niÖm “hµnh ®éng ®Þa hiÖu qu¶ gi÷a c¸c ®èi t¸c ViÖt Nam víi ph−¬ng” hµm ý mét chiÕn l−îc ph¸t triÓn c¸c ®èi t¸c Trung Quèc. ®−îc thiÕt kÕ cho mét vïng l·nh thæ. Theo ** Mét sè viÖc −u tiªn thùc hiÖn theo ®ã, kh¸i niÖm ®Þa ph−¬ng ë ®©y sÏ kh«ng lé tr×nh bÞ “®ãng ®inh” trong ph¹m vi tØnh. Nã cã ý - Quy ho¹ch ph¸t triÓn tæng thÓ Vïng nghÜa t−¬ng ®èi: quèc gia lµ ®Þa ph−¬ng theo hai khèi ngµnh lín (c«ng nghiÖp c«ng nghÖ cao vµ dÞch vô - du lÞch chÊt trong quan hÖ toµn cÇu, còng nh− vïng lµ nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 52
  12. ChiÕn l−îc Hai hµnh lang... ®Þa ph−¬ng so víi quèc gia, cßn tØnh lµ ®Þa 5. Tin mõng míi nhÊt lµ viÖc ChÝnh ph−¬ng so víi toµn quèc hay vïng. Kh¸i phñ võa míi quyÕt ®Þnh triÓn khai dù ¸n niÖm ®Þa ph−¬ng ë ®©y g¾n víi kh«ng gian ®−êng cao tèc Hµ Néi - Lµo Cai. Tuy nhiªn, tæ chøc chiÕn l−îc hµnh ®éng, b¶o ®¶m ®¹t theo kÕ ho¹ch, còng ph¶i tíi n¨m 2012 dù hiÖu qu¶ tèi −u. VÝ dô, hiÖn nay, trong thÕ ¸n míi hoµn thµnh. Trong khi ®ã, phÝa liªn kÕt vµ héi nhËp ph¸t triÓn, chiÕn l−îc Trung Quèc ®· gÇn ®Êu nèi th«ng tuyÕn ph¸t triÓn h¹ tÇng giao th«ng kh«ng thÓ bã cao tèc C«n Minh - Hµ KhÈu. hÑp trong tõng huyÖn hay tØnh mµ Ýt nhÊt 6. C¸ch ®©y 3-4 n¨m, mét sè tØnh ®· xin còng ph¶i ®−îc x¸c ®Þnh trong kh«ng gian ®−îc quy chÕ Trung −¬ng ®Ó l¹i cho tØnh vïng (vÝ dô, Vïng Kinh tÕ träng ®iÓm B¾c 50% sè thuÕ thu ®−îc qua cöa khÈu. Sè Bé). Hay sù ph¸t triÓn du lÞch cña mét tiÒn nµy ®−îc quy ®Þnh sö dông vµo môc tØnh, ®Ó b¶o ®¶m hiÖu qu¶, ph¶i ®Æt trong tiªu ph¸t triÓn c¸c khu kinh tÕ cöa khÈu tÇm nh×n vïng, theo quy ho¹ch chiÕn l−îc vµ n©ng cÊp ®−êng giao th«ng kÕt nèi víi mang tÝnh vïng. cöa khÈu. Quy chÕ nµy cã t¸c ®éng khuyÕn 2. §¶ng ta x¸c ®Þnh: nguy c¬ lín nhÊt khÝch tØnh ®Çu t− n©ng cÊp c¸c c¬ së kinh cña n−íc ta hiÖn nay lµ tôt hËu ph¸t triÓn. tÕ cöa khÈu vµ thóc ®Èy héi nhËp rÊt NhËn ®Þnh nµy cµng ®óng trong bèi c¶nh m¹nh. Tuy nhiªn, chØ sau vµi n¨m, quy n−íc ta tiÕn hµnh héi nhËp s©u réng vµo chÕ nµy l¹i thay ®æi: phÇn ®Ó l¹i cho ®Þa nÒn kinh tÕ thÕ giíi. ph−¬ng chØ cßn kho¶ng 20%. KÕt qu¶ lµ nhiÒu dù ¸n ®ang lµm bÞ "treo". TØnh mÊt 3. Bao gåm: H¶i Phßng, Qu¶ng Ninh, ®éng lùc khuyÕn khÝch vµ thiÕu nguån lùc H¶i D−¬ng, H−ng Yªn, Hµ Néi, B¾c Ninh, ®Ó triÓn khai ch−¬ng tr×nh héi nhËp vµ B¾c Giang, L¹ng S¬n (thuéc hµnh lang nèi liªn kÕt ph¸t triÓn. víi Nam Ninh, Trung Quèc), VÜnh Phóc, Phó Thä, Yªn B¸i, Lµo Cai (thuéc hµnh 7. “Hai hµnh lang, mét vµnh ®ai” lµ lang nèi víi C«n Minh, Trung Quèc). chiÕn l−îc kh¶ dÜ ®¸p øng tèt yªu cÇu nµy 4. BRIC: Braxin, Rusia, India, China. 8. §Æc biÖt, tiÒm n¨ng nµy nÕu kÕt nèi Trong nhãm nµy, Trung Quèc vµ Ên §é víi tiÒm n¨ng cña Qu¶ng T©y, V©n Nam, ®ang næi lªn nh− nh÷ng ®èi thñ c¹nh Qu¶ng §«ng vµ H¶i Nam (Trung Quèc) sÏ tranh toµn cÇu vÒ kinh tÕ vµ khoa häc c«ng ®−îc nh©n béi lªn nhiÒu lÇn. Cho ®Õn nay, nghÖ rÊt trÎ vµ rÊt m¹nh. tiÒm n¨ng du lÞch ®Æc biÖt to lín cña Vïng ®−îc khai th¸c rÊt h¹n chÕ, mét phÇn VISTA: ViÖt Nam, Indonesia, South quan träng lµ do thiÕu chiÕn l−îc vïng. Africa, Turkey, Argentina. nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007 53
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.11: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Tài Chính Ngân Hàng
172 tài liệu
843 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2