intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Kinh tế ngư nghiệp ở dải ven biển Thanh - Nghệ - Tĩnh thời kỳ 2000 - 2005"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

72
lượt xem
10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh tác giả. 9. Hoàng Phan Hải Yến, Kinh tế ngư nghiệp ở dải ven biển Thanh - Nghệ - Tĩnh thời kỳ 2000 - 2005...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Kinh tế ngư nghiệp ở dải ven biển Thanh - Nghệ - Tĩnh thời kỳ 2000 - 2005"

  1. §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4A-2007 kinh tÕ ng− nghiÖp ë d¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - TÜnh thêi kú 2000 - 2005 Ho ng Phan H¶i YÕn (a) Tãm t¾t. Bµi viÕt nµy nh»m t×m hiÓu hiÖn tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ ng− nghiÖp th«ng qua t×nh h×nh khai th¸c, nu«i trång, chÕ biÕn vµ dÞch vô thuû, h¶i s¶n cña d¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - TÜnh thêi kú 2000 - 2005. 1. §Æt vÊn ®Ò NghÖ - TÜnh. §©y lµ ngµnh truyÒn thèng cña ng− d©n ven biÓn trong vïng Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, thùc hiÖn vµ ngµy cµng ph¸t triÓn toµn diÖn c¶ vÒ NghÞ quyÕt 03 - NQ/TW vµ ChØ thÞ 20 - khai th¸c, nu«i trång, chÕ biÕn, ®¹t tèc CT/TW cña Bé ChÝnh trÞ vÒ viÖc ph¸t ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n 7,6% n¨m. triÓn kinh tÕ biÓn, c¸c cÊp, c¸c ngµnh ë N¨m 2000, gi¸ trÞ s¶n xuÊt thuû, h¶i Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh ®· rÊt s¶n cña vïng ®¹t 1.724,7 tû ®ång ®Õn quan t©m ®Çu t− ph¸t triÓn kinh tÕ n¨m 2005 t¨ng lªn 2.501,2 tû ®ång (gi¸ biÓn, ven biÓn vµ ®· thu ®−îc nh÷ng kÕt hiÖn hµnh). S¶n l−îng thuû, h¶i s¶n c¶ qu¶ to lín trªn c¬ së ph¸t huy tiÒm khai th¸c vµ nu«i trång n¨m 2000 ®¹t n¨ng, c¸c lîi thÕ so s¸nh cña vïng. C¸c 109,2 ngh×n tÊn ®Õn n¨m 2005 t¨ng lªn ngµnh kinh tÕ ë d¶i ven biÓn Thanh - 157 ngh×n tÊn. NghÖ - TÜnh chñ yÕu nh−: n«ng nghiÖp, Nh− vËy, s¶n l−îng còng nh− gi¸ trÞ c«ng nghiÖp, vËn t¶i biÓn, du lÞch biÓn s¶n xuÊt thuû, h¶i s¶n ven biÓn cña vïng vµ ®Æc biÖt lµ ngµnh ng− nghiÖp... ®Òu ®· t¨ng lªn nhanh chãng theo thêi gian. t¨ng tr−ëng t−¬ng ®èi nhanh; ®· vµ Tuy nhiªn, gi÷a c¸c tiÓu vïng trong d¶i cã ®ang h×nh thµnh mét sè ngµnh kinh tÕ sù kh¸c nhau râ rÖt; d¶i ven biÓn cña mòi nhän, lµm thay ®æi ®¸ng kÓ c¬ cÊu Thanh Ho¸ chiÕm s¶n l−îng còng nh− gi¸ kinh tÕ d¶i ven biÓn, thóc ®Èy sù ph¸t trÞ lín nhÊt sau ®ã ®Õn NghÖ An vµ cuèi triÓn cña c¸c vïng kh¸c trong néi ®Þa. cïng lµ Hµ TÜnh; n¬i ®¹t s¶n l−îng lín 2. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ng− ph¶i kÓ ®Õn SÇm S¬n, HËu Léc, TÜnh Gia, nghiÖp d¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - Quúnh L−u, DiÔn Ch©u. TÜnh giai ®o¹n 2000 - 2005 Trong nh÷ng n¨m võa qua ngµnh thuû, h¶i s¶n cña vïng ®· gi¶i quyÕt 2.1. T×nh h×nh chung c«ng ¨n viÖc lµm cho kho¶ng 112.323 Ng− nghiÖp lµ ngµnh gi÷ vai trß chñ ng−êi, ®em l¹i mét nguån thu ng©n chèt trong viÖc thóc ®Èy nhanh sù ph¸t s¸ch lín cho nhµ n−íc. triÓn kinh tÕ cña d¶i ven biÓn Thanh - B¶ng 1. S¶n l−îng vµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh thuû s¶n N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 2005 S¶n l−îng (ngh×n 109,2 115,8 126,5 139,1 145,2 157,0 tÊn) GTSX (tØ ®ång) 1.724,7 1.904,2 2.193,5 2.239,8 2.344,4 2.501,2 Nguån [2][3][4][5][6] NhËn bµi ngµy 07/11/2007. Söa ch÷a xong 27/11/2007. 71
  2. kinh tÕ ng− nghiÖp ë d¶i ven biÓn… , tr. 71-78 Ho ng Phan H¶i YÕn Trong nh÷ng n¨m võa qua ngµnh tµu thuyÒn c¬ giíi; sè tµu thuyÒn kh«ng thuû, h¶i s¶n cña vïng ®· gi¶i quyÕt cã ®éng c¬ ®· t¨ng lªn 6.800 chiÕc. viÖc lµm cho kho¶ng 112.323 ng−êi, Trong sè c¸c lo¹i tµu thuyÒn trªn, tµu ®em l¹i mét nguån thu ng©n s¸ch lín ®¸nh b¾t xa bê chñ yÕu cña kinh tÕ c¸ cho Nhµ n−íc. thÓ. HiÖn nay, sè tµu thuyÒn cña t− nh©n ngµy cµng t¨ng lªn. 2.2. Khai th¸c thuû, h¶i s¶n Sù t¨ng c−êng n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ c¬ Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, khai së h¹ tÇng phôc vô khai th¸c lµm cho s¶n th¸c thuû s¶n cña d¶i ven biÓn Thanh - l−îng khai th¸c vµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt thuû NghÖ - TÜnh ®ang ®Èy m¹nh ph¸t triÓn s¶n vÒ c¬ b¶n ®Òu t¨ng. theo h−íng ®¸nh b¾t xa bê (®©y còng lµ Cã thÓ thÊy r»ng s¶n l−îng thuû xu h−íng chung cña c¶ n−íc). Sè l−îng tµu thuyÒn kh«ng nh÷ng t¨ng lªn c¶ vÒ s¶n khai th¸c cña d¶i ®· t¨ng tõ 95,5 sè l−îng mµ cßn t¨ng lªn c¶ vÒ c«ng ngh×n tÊn n¨m 2000 lªn 130,9 ngh×n suÊt trung b×nh. N¨m 2000, toµn d¶i cã tÊn n¨m 2005, t¨ng gÊp 1,4 lÇn, tèc ®é 9.246 chiÕc (tµu thuyÒn c¬ giíi) víi tæng t¨ng tr−ëng b×nh qu©n ®¹t 6,5%/n¨m. c«ng suÊt 215.000 CV (trung b×nh 23,3 Gi¸ trÞ khai th¸c do ®ã còng t¨ng lªn, CV/chiÕc), trong ®ã tµu ®¸nh b¾t xa bê n¨m 2000 ®¹t 1.103,6 tØ ®ång, ®Õn n¨m cã 358 chiÕc, chiÕm 3,9% trong tæng sè 2005 t¨ng lªn 1.802 tØ ®ång, t¨ng gÊp tµu thuyÒn c¬ giíi; sè tµu thuyÒn kh«ng 1,6 lÇn; tèc ®é t¨ng b×nh qu©n ®¹t cã ®éng c¬ lµ 3.874 chiÕc. §Õn n¨m 2005 10,4%/n¨m. Së dÜ tèc ®é t¨ng b×nh qu©n sè l−îng tµu thuyÒn c¬ giíi ®· lªn ®Õn cña gi¸ trÞ cao h¬n s¶n l−îng lµ do gi¸ 9.848 chiÕc víi tæng c«ng suÊt c¶ vµ s¶n l−îng thuû s¶n ®¸nh b¾t xa 324.454.000 CV, trong ®ã tµu ®¸nh b¾t xa bê lµ 629 chiÕc, chiÕm 6,4% tæng sè bê t¨ng. B¶ng 2. S¶n l−îng khai th¸c vµ gi¸ trÞ s¶n xuÊt thuû s¶n N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 2005 1. S¶n l−îng khai th¸c 95,5 100,9 108,0 117,8 123,4 130,9 (ngh×n tÊn) - S¶n l−îng h¶i s¶n 83,9 88,9 95,0 101,9 107,4 113,3 + C¸ 64,3 66,5 68,8 77,9 83,6 85,0 + T«m 2,3 2,9 3,5 3,2 3,0 3,2 + H¶i s¶n kh¸c 17,3 19,5 22,7 20,8 20,8 25,1 - S¶n l−îng thuû s¶n 11,6 12,0 13,0 15,9 16,0 17,6 2. C¬ cÊu (%) 100 100 100 100 100 100 - C¬ cÊu h¶i s¶n 87.9 88.1 88 86.5 87 86.5 + C¸ 67.3 65.9 63.7 66.1 67.8 64.9 + T«m 2.4 2.9 3.2 2.7 2.4 2.4 + H¶i s¶n kh¸c 18.1 19.3 21.1 17.7 16.8 19.2 - C¬ cÊu thuû s¶n 12.1 11.9 12 13.5 13 13.4 3. Gi¸ trÞ khai th¸c (tØ ®ång) 1.103,6 1.267,1 1.472,3 1.648,4 1.696,3 1.802,0 Nguån [1][2][3][4][5][6] 72
  3. §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4A-2007 C¬ cÊu thuû s¶n ®¸nh b¾t thay ®æi n¨m 2000 t¨ng lªn 15,5 ngh×n ha n¨m 2003 theo h−íng ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm phôc vµ 15,9 ngh×n ha n¨m 2005, tèc ®é t¨ng vô cho xuÊt khÈu. C¸ lµ s¶n phÈm diÖn tÝch b×nh qu©n 10,9%/n¨m. Trong ®ã, chiÕm phÇn lín tû träng vµ ®ang cã xu diÖn tÝch nu«i trång thuû s¶n n−íc ngät h−íng gi¶m: tõ 67,3% n¨m 2000 xuèng t¨ng tõ 7,0 ngh×n ha n¨m 2000 lªn 9,0 cßn 64,9% n¨m 2005. Tû träng cña t«m ngh×n ha n¨m 2005, diÖn tÝch nu«i trång cã sù thay ®æi t¨ng gi¶m theo tõng giai thuû s¶n mÆn lî t¨ng tõ 4,1 ngh×n ha n¨m ®o¹n: giai ®o¹n tõ 2000 - 2003 t¨ng lªn, 2000 lªn 6,9 ngh×n ha n¨m 2005. DiÖn tÝch giai ®o¹n tõ 2002 - 2004 l¹i cã xu h−íng nµy ®ang tiÕp tôc t¨ng vµ t¨ng theo h−íng gi¶m vµ giai ®o¹n 2004 - 2005 l¹i t¨ng nu«i th©m canh vµ b¸n th©m canh. lªn. §iÒu nµy do yÕu tè thÞ tr−êng chi Trong tæng diÖn tÝch nu«i trång phèi ngµnh khai th¸c h¶i s¶n. thuû, h¶i s¶n, phÇn lín diÖn tÝch ®−îc MÆc dÇu tû träng khai th¸c h¶i s¶n giµnh cho nu«i c¸ vµ t«m. N¨m 2000 cã sù t¨ng gi¶m kh«ng ®ång ®Òu nh−ng diÖn tÝch nu«i c¸ cña vïng lµ 7,3 ngh×n vÒ gi¸ trÞ tuyÖt ®èi th× cã sù t¨ng lªn ha chiÕm 65,5%, ®Õn 2005 lµ 11,0 ngh×n qua c¸c n¨m. §iÒu nµy chøng tá ngµnh ha chiÕm 69,4%, diÖn tÝch nu«i t«m n¨m khai th¸c h¶i s¶n ®· ph¸t triÓn lªn mét 2000 lµ 6,9 ngh×n ha chiÕm 61,5%, ®Õn b−íc. Ng− d©n ven biÓn ®· biÕt thay ®æi n¨m 2005 t¨ng lªn 9,4 ngh×n ha chiÕm h−íng lµm ¨n, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm 59,4%. Cßn l¹i lµ sè diÖn tÝch giµnh cho vµ ®Çu t− vèn ®Ó v−¬n kh¬i. c¸c lo¹i thuû s¶n kh¸c. DiÖn tÝch nu«i mÆn lî tËp trung chñ 2.3. Nu«i trång thuû, h¶i s¶n yÕu ë c¸c huyÖn HËu Léc, TÜnh Gia, D¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - TÜnh Quúnh L−u, DiÔn Ch©u, Th¹ch Hµ, cã rÊt nhiÒu tiÒm n¨ng vÒ nu«i trång CÈm Xuyªn, Kú Anh, c¸c huyÖn kh¸c thuû, h¶i s¶n. Thùc tÕ, trong nh÷ng chiÕm diÖn tÝch kh«ng nhiÒu. n¨m qua, lÜnh vùc nµy ®· cã nh÷ng Ngoµi diÖn tÝch mÆt n−íc nu«i trång, b−íc ph¸t triÓn vÒ c¶ diÖn tÝch, s¶n d¶i ven biÓn cßn cã mét diÖn tÝch kh¸ lín l−îng, chÊt l−îng vµ c¬ cÊu s¶n phÈm ®Êt nhiÔm mÆn, ®Êt c¸t cã thÓ sö dông nu«i trång. nu«i trång thuû s¶n. Do diÖn tÝch nu«i DiÖn tÝch mÆt n−íc nu«i trång thuû mÆn lî l¹i ®−îc sö dông theo h−íng s¶n t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m, tõ 11,1 ngh×n ha B¶ng 3. DiÖn tÝch vµ gi¸ trÞ nu«i trång N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 2005 1. DiÖn tÝch (ngh×n ha) 11,1 11,5 14,2 15,5 15,8 15,9 - DiÖn tÝch nu«i mÆn lî 4,1 4,5 5,0 5,8 6,3 6,9 2. S¶n l−îng (ngh×n 13,7 14,9 18,5 21,3 21,8 26,2 tÊn) - C¸ 7,1 8,6 11,0 12,9 14,0 15,8 - T«m 1,3 1,6 3,1 4,4 4,4 5,5 - Thuû s¶n kh¸c 5,3 4,7 4,4 3,9 3,4 4,9 3. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt (tØ 575 583,4 682 535,4 573,4 611,1 ®ång) Nguån [4][5][6][7][8][9] 71
  4. kinh tÕ ng− nghiÖp ë d¶i ven biÓn… , tr. 71-78 Ho ng Phan H¶i YÕn th©m canh vµ b¸n th©m canh nªn s¶n tÝch nu«i t«m lín nhÊt, tiÕp ®ã lµ d¶i l−îng thuû s¶n vÒ c¬ b¶n còng t¨ng liªn ven biÓn cña Thanh Ho¸ vµ cuèi cïng lµ tôc vµ t¨ng víi tèc ®é b×nh qu©n cao h¬n d¶i ven biÓn cña NghÖ An. Së dÜ cã sù diÖn tÝch, h¬n 20%/n¨m (2000 - 2005). ph©n ho¸ nh− vËy lµ do ®−êng bê biÓn S¶n phÈm nu«i trång chñ yÕu lµ c¸. cña mçi khu vùc cã sù kh¸c nhau, ®ång S¶n l−îng c¸ giai ®o¹n 2000 - 2002 thêi do chÝnh s¸ch ®Çu t− cña mçi tØnh chiÕm h¬n 90% nh−ng giai ®o¹n 2003 - trong qu¸ tr×nh ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm 2005 gi¶m xuèng kho¶ng cßn 80% do thuû s¶n. ph¶i ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm ®Ó ®¸p øng Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, m« h×nh nu«i víi nhu cÇu cña thÞ tr−êng trong n−íc t«m trªn c¸t vµ nu«i c¸ lång trong c¸c còng nh− xuÊt khÈu. ChÝnh v× vËy mµ vòng biÓn ®· thùc sù cã hiÖu qu¶ vµ tèc ®é t¨ng tr−ëng s¶n l−îng t«m còng ®em l¹i gi¸ trÞ rÊt lín. Sù thµnh c«ng nh− c¸c lo¹i thuû s¶n kh¸c nhanh h¬n, nµy ®¸nh dÊu mét b−íc ph¸t triÓn quan ®Æc biÖt lµ s¶n l−îng t«m t¨ng m¹nh do träng vµ lµ ®éng lùc thóc ®Èy ngµnh lÜnh vùc nu«i t«m xuÊt khÈu ®· cã b−íc kinh tÕ thuû s¶n toµn d¶i ven biÓn ph¸t triÓn v−ît bËc. Thanh - NghÖ - TÜnh ph¸t triÓn theo Trong d¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - h−íng ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh. TÜnh, d¶i ven biÓn cña Hµ TÜnh cã diÖn B¶ng 4. S¶n l−îng vµ gi¸ trÞ t«m nu«i ph©n theo huyÖn, thÞ cña d¶i ven biÓn N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 2005 1. Toµn d¶i (tÊn) 1.265 1.565 3.113 4.414 4.400 5.543 1.1 DVB Thanh Ho¸ 659 944 1.854 2.168 1.720 1.964 - H. Nga S¬n 56 50 98 95 80 128 - H. SÇm S¬n 20 20 39 40 38 35 - H. HËu Léc 85 95 187 250 182 180 - H. Ho»ng Ho¸ 284 433 850 1.025 840 822 - H. Qu¶ng X−¬ng 179 240 472 570 478 489 -H.TÜnh Gia 35 106 208 188 102 310 1.2 DVB NghÖ An 262 345 635 763 884 1103 - H. Quúnh L−u 186 235 428 485 558 696 - H. DiÔn Ch©u 65 90 115 146 174 185 - TX. Cöa Lß 5 5 7 - - 32 - H. Nghi Léc 6 15 85 132 152 190 1.3 DVB Hµ TÜnh 344 276 624 1.483 1.796 2.476 - H. Nghi Xu©n 16 27 75 102 59 76 - H. Can Léc 6 6 12 2 - 10 - H. Th¹ch Hµ 107 118 152 983 1118 1418 - H. CÈm Xuyªn - 12 29 139 248 278 - H. Kú Anh 215 113 356 257 371 694 2. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt (tØ ®ång) 17,4 19,4 65,6 98,5 106,1 145,1 Nguån [4][5][6] 74
  5. §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4A-2007 B¶ng 5. C¬ cÊu s¶n l−îng thuû s¶n nu«i trång (%) N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Tæng sè 100 100 100 100 100 100 - C¸ 52,0 58,1 59,3 60,8 64,3 59,7 - T«m 9,3 10,5 16,9 20,7 20,2 21,3 - H¶i s¶n kh¸c 38,7 31,4 23,8 18,5 15,5 19 Nguån [4][5][6][7][8][9] Bªn c¹nh s¶n phÈm lµ c¸ vµ t«m, ®«ng l¹nh n¨m 2000 lµ 4,0 ngh×n tÊn, hiÖn nay, trong c¸c s¶n phÈm thuû s¶n ®Õn n¨m 2005 t¨ng lªn 5,7 ngh×n tÊn nu«i trång cßn cã nghªu, sß, cua, èc, (gÊp 1,4 lÇn), tèc ®é t¨ng tr−ëng b×nh rong t¶o... chiÕm 19% (2005) trong c¬ qu©n ®¹t 6,6%/n¨m. S¶n l−îng n−íc cÊu s¶n l−îng thuû s¶n nu«i trång. m¾m t¨ng nhanh qua c¸c n¨m, n¨m 2000 lµ 17,8 triÖu lÝt, ®Õn n¨m 2005 2.4. ChÕ biÕn thuû, h¶i s¶n t¨ng lªn 30,9 triÖu lÝt (gÊp 1,7 lÇn), tèc Mét trong nh÷ng ®Æc thï cña ngµnh ®é t¨ng tr−ëng b×nh qu©n ®¹t thuû s¶n lµ s¶n phÈm mang tÝnh chÊt 8,3%/n¨m. Trªn ®Þa bµn toµn d¶i, c¸c t−¬i sèng. Kh©u chÕ biÕn sÏ gióp b¶o huyÖn: Nga S¬n, Qu¶ng X−¬ng, Quúnh qu¶n thuû s¶n l©u dµi, vËn chuyÓn ®−îc L−u, DiÔn Ch©u, Nghi Xu©n, CÈm xa tõ ®ã më réng thÞ tr−êng tiªu thô vµ Xuyªn lµ nh÷ng huyÖn s¶n xuÊt n−íc n©ng cao gi¸ trÞ hµng ho¸. §©y lµ mÆt m¾m vµ thuû s¶n ®«ng l¹nh víi s¶n hµng xuÊt khÈu chñ lùc kh«ng nh÷ng l−îng lín. cña d¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - TÜnh Nh×n chung, s¶n phÈm thuû s¶n chÕ mµ cßn cña c¶ n−íc. biÕn phôc vô xuÊt khÈu chñ yÕu lµ t«m C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn chñ yÕu cña vµ mùc ®«ng l¹nh. Trong nh÷ng n¨m d¶i bao gåm: thuû s¶n ®«ng l¹nh (c¸, qua, s¶n phÈm thuû s¶n xuÊt khÈu cña mùc, t«m), n−íc m¾m. Ngoµi ra cßn mét d¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - TÜnh ®· cã sè s¶n phÈm kh¸c nh−: thuû s¶n ph¬i mÆt trªn thÞ tr−êng cña nhiÒu n−íc vµ kh«, c¸ tÈm gia vÞ, m¾m t«m, bét c¸ vïng l·nh thæ nh−: Nga vµ c¸c n−íc ch¨n nu«i, trong sè c¸c lo¹i nµy th× thuû SNG kh¸c, Lµo, Trung Quèc, Hµn Quèc, s¶n ph¬i kh« vµ m¾m t«m chiÕm mét §µi Loan, Hång K«ng, NhËt B¶n, Hoa khèi l−îng kh¸ lín. Kú, Italya... Nh− vËy, vÒ c¬ b¶n c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn thuû s¶n ®Òu t¨ng. Thuû s¶n B¶ng 6. S¶n phÈm thuû s¶n chÕ biÕn chñ yÕu N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 2005 1. Thuû s¶n ®«ng l¹nh (ngh×n 4,0 4,7 5,4 5,0 5,0 5,8 tÊn) 2. N−íc m¾m (triÖu lÝt) 17,8 20,1 21,3 23,5 41,3 30,9 Nguån [1][2][3] 75
  6. kinh tÕ ng− nghiÖp ë d¶i ven biÓn… , tr. 71-78 Ho ng Phan H¶i YÕn B¶ng 7. S¶n l−îng vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû s¶n N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Tæng s¶n l−îng xuÊt khÈu (ngh×n 11,7 8,4 11,2 12,8 8,1 6,3 tÊn) Kim ng¹ch xuÊt khÈu (triÖu USD) 20,6 22,7 28,0 30,4 36,3 38,7 Nguån [1][2][3][4][5][6] Nh− vËy, s¶n l−îng thuû s¶n xuÊt h¬n 10 c«ng ty chÕ biÕn xuÊt nhËp khÈu khÈu hµng n¨m kh«ng æn ®Þnh, trung thuû s¶n. Tuy nhiªn, n¨ng lùc chÕ biÕn b×nh xuÊt khÈu ®−îc 9,8 ngh×n cña c¸c c«ng ty nµy ch−a ®¸p øng ®−îc tÊn/n¨m. Kim ng¹ch xuÊt khÈu thuû khèi l−îng thuû s¶n trªn ®Þa bµn. s¶n n¨m 2000 ®¹t 20,5 triÖu USD Ngoµi c¸c c«ng ty chÕ biÕn cña nhµ (chiÕm 27,9% trong tæng kim ng¹ch n−íc, ë mçi huyÖn ®Òu cã c¸c lµng nghÒ xuÊt khÈu cña ba tØnh Thanh Ho¸, chÕ biÕn thuû s¶n. C¸c c¬ së chÕ biÕn NghÖ An, Hµ TÜnh), ®Õn n¨m 2005 con thuû s¶n cña d¶i ven biÓn ®ang ë quy sè ®ã lµ 38,8 triÖu USD (chiÕm 19,6%). m« hé gia ®×nh lµ chñ yÕu. Së dÜ s¶n l−îng thuû s¶n kh«ng æn ®Þnh ë mçi huyÖn còng cã c¸c tr¹i gièng lµ do nhiÒu nguyªn nh©n, trong ®ã ®Ó cung cÊp gièng cho nu«i trång thuû nguyªn nh©n chñ yÕu lµ sù biÕn ®éng s¶n; c¸c c¬ së cung cÊp thøc ¨n, trang cña thÞ tr−êng vµ sù non yÕu trong kinh thiÕt bÞ nu«i trång; cã gÇn 500 c¬ së s¶n doanh cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt ®¸ l¹nh phôc vô cho b¶o qu¶n xuÊt khÈu thuû s¶n. thuû s¶n, hµng chôc c¬ së ®ãng vµ söa 2.5. DÞch vô thuû, h¶i s¶n ch÷a tµu thuyÒn; hµng chôc tô ®iÓm Tr−íc ®©y, do c¸c lÜnh vùc trong cung øng x¨ng dÇu vµ rÊt nhiÒu c¬ së ngµnh ng− nghiÖp ph¸t triÓn mét c¸ch cÊp ng− l−íi, cung øng vËt t− vµ c¸c ®éc lËp vµ Ýt g¾n víi thÞ truêng nªn dÞch dÞch vô kh¸c. vô thuû s¶n hÇu nh− kh«ng ®−îc chó ý Trªn ®Þa bµn d¶i ven biÓn hiÖn cã ph¸t triÓn. Nh−ng hiÖn nay, do nhu cÇu h¬n chôc c¶ng c¸, lín nhÊt lµ c¸c c¶ng: cña thÞ tr−êng còng nh− yªu cÇu ph¸t L¹ch Sung, Nghi ThiÕt, Cöa Héi, L¹ch triÓn cña ngµnh, dÞch vô thuû s¶n ®· QuÌn, L¹ch V¹n, CÈm Nh−îng vµ hµng ®−îc chó ý ph¸t triÓn. §©y lµ cÇu nèi chôc bÕn c¸ lín nhá kh¸c. gi÷a ®Çu vµo s¶n xuÊt - s¶n xuÊt - chÕ KÕt qu¶ cña ph¸t triÓn cña dÞch vô biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm thuû s¶n. hËu cÇn thuû s¶n lµ doanh thu kh«ng Trªn ®Þa bµn cña d¶i ven biÓn Thanh - ngõng t¨ng vµ t¨ng víi tèc ®é cao. NghÖ - TÜnh ®· cã gÇn 500 c¬ së thu gom lµm ®¹i lý xuÊt khÈu thuû s¶n vµ B¶ng 8. Doanh thu dÞch vô thuû s¶n N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 2005 Doanh thu (tØ ®ång) 46,1 53,7 39,2 56,0 74,7 88,1 ChØ sè ph¸t triÓn (n¨m tr−íc 100 116,4 85,0 121,5 161,9 191,1 100%) Tû träng trong GTSX thuû s¶n 3,6 3,7 2,2 2,8 3,2 3,3 (%) Nguån [1][2][3][8][9] 76
  7. §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVI, sè 4A-2007 nh− t«m hïm, t«m só, t«m r¶o, cua, 3. Mét sè h¹n chÕ vµ biÖn ph¸p ngao... tiÕp nhËn c«ng nghÖ sinh s¶n kh¾c phôc t«m cµng xanh, t«m he ch©n tr¾ng Nam MÆc dï ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tùu Mü, t«m he NhËt B¶n..; ¸p dông kü ®¸ng kÓ nh−ng hiÖn nay kinh tÕ ng− thuËt vµ c«ng nghÖ nu«i trång hiÖn ®¹i, nghiÖp cña d¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - hoµn thiÖn quy tr×nh nu«i trång, ®Æc TÜnh ®ang ®øng tr−íc nh÷ng khã kh¨n biÖt lµ kü thuËt vµ c«ng nghÖ nu«i h¶i kh«ng nhá: s¶n b»ng lång trªn biÓn cho n¨ng suÊt - Nguån lîi thuû, h¶i s¶n gi¶m vµ gi¸ trÞ kinh tÕ cao. m¹nh kÐo theo hµng lo¹t vÊn ®Ò nh−: - N©ng cÊp vµ ®Çu t− d©y chuyÒn n¨ng suÊt ®¸nh b¾t gi¶m, chÊt l−îng c¸ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong ngµnh chÕ khai th¸c gi¶m, gi¸ ®Çu vµo t¨ng cao, biÕn thuû s¶n, nhÊt lµ chÕ biÕn thuû nhiÒu tµu bÞ thua lç… s¶n xuÊt khÈu. Kiªn quyÕt ng¨n chÆn - C«ng t¸c khuyÕn ng− mÆc dï ®· cã viÖc nhËp c¸c lo¹i thiÕt bÞ c«ng nghÖ l¹c nhiÒu c¶i tiÕn vµ t¹o ®−îc mét sè m« hËu vµ g©y « nhiÔm m«i tr−êng. Ph¸t h×nh ®¹t n¨ng suÊt, hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh triÓn s¶n xuÊt g¾n liÒn víi b¶o vÖ m«i nh−ng viÖc nh©n réng c¸c m« h×nh nµy tr−êng tù nhiªn. còng nh− triÓn khai øng dông c¸c tiÕn 4. KÕt luËn bé khoa häc vµo s¶n xuÊt cßn nhiÒu h¹n Cã thÓ nãi r»ng, b−íc sang thÕ kû chÕ, thiÕu ®éi ngò c¸n bé kü thuËt. XXI, “ThÕ kû cña biÓn vµ ®¹i d−¬ng” - ChÕ biÕn thuû, h¶i s¶n cßn gÆp vÊn ®Ò khai th¸c biÓn chiÕm vÞ trÝ hÕt nhiÒu khã kh¨n trong c¸c kh©u c¹nh søc quan träng trong nÒn kinh tÕ cña tranh gi¸ c¶… bÊt kú mét quèc gia nµo gi¸p biÓn. - C«ng t¸c b¶o vÖ nguån lîi thuû Khai th¸c tiÒm n¨ng ng− nghiÖp ë s¶n cßn láng lÎo vµ ch−a nhÊt qu¸n. d¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - TÜnh trong Tr−íc nh÷ng khã kh¨n trªn, trong nh÷ng n¨m qua thùc sù ®· chiÕm mét nh÷ng n¨m s¾p tíi, c¸c cÊp c¸c ngµnh ë vai trß lín trong viÖc thóc ®Èy kinh tÕ d¶i ven biÓn Thanh - NghÖ - TÜnh cÇn chung cña c¶ d¶i còng nh− cña c¶ ba chó ý: tØnh Thanh Ho¸, NghÖ An, Hµ TÜnh. - øng dông thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn Trong nh÷ng n¨m tíi, c¸c cÊp, c¸c ®¹i ®Ó khai th¸c h¶i s¶n vïng kh¬i. ngµnh ë ®Þa ph−¬ng cÇn cã c¸c ®Þnh - Tõng b−íc quy ho¹ch khu b¶o tån h−íng ®óng vµ nh÷ng m« h×nh ph¸t sinh th¸i, vïng cÊm ®¸nh b¾t cã thêi triÓn phï hîp ®Ó ph¸t huy tèi ®a nh÷ng vô; cã kÕ ho¹ch th¶ gièng xuèng s«ng, lîi thÕ, nh»m ®−a kinh tÕ ng− nghiÖp biÓn ®Ó t¸i t¹o nguån lîi thuû s¶n. trë thµnh ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña - Trong nu«i trång thuû s¶n, nghiªn toµn d¶i. cøu vµ ®−a vµo nu«i trång c¸c lo¹i gièng thuû s¶n cho n¨ng suÊt, chÊt l−îng cao 77
  8. kinh tÕ ng− nghiÖp ë d¶i ven biÓn… , tr. 71-78 Ho ng Phan H¶i YÕn T i liÖu tham kh¶o [1] B¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch n¨m 2004. KÕ ho¹ch ph¸t triÓn n¨m 2005 cña ngµnh thuû s¶n cña c¸c huyÖn Kú Anh, CÈm Xuyªn, Th¹ch Hµ, Can Léc, Nghi Xu©n tØnh Hµ TÜnh, UBND tØnh Hµ TÜnh, së Thuû s¶n, 2005. [2] B¸o c¸o t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ thuû s¶n vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ thuû s¶n giai ®o¹n 2000-2010 cña c¸c huyÖn Qu¶ng X−¬ng, HËu Léc, TÜnh Gia, Nga S¬n, SÇm S¬n, Ho»ng Ho¸ tØnh Thanh Ho¸, UBND tØnh Thanh Ho¸, së Thuû s¶n, 2005. [3] B¸o c¸o ®¸nh gi¸ tæng kÕt t×nh h×nh khai th¸c thuû s¶n vµ kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ thuû s¶n c¸c huyÖn: Quúnh L−u, DiÔn Ch©u, Nghi Léc, Cöa Lß (tØnh NghÖ An) giai ®o¹n 2000 - 2010, UBND tØnh NghÖ An, së Thuû s¶n, 2005. [4] Niªn gi¸m thèng kª 2000-2004, 2001-2005, Côc thèng kª tØnh Thanh Ho¸, NXB thèng kª Hµ Néi n¨m 2004, 2005. [5] Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2004, 2005, Côc thèng kª tØnh NghÖ An, 2005; 2006. [6] Niªn gi¸m thèng kª tØnh Hµ TÜnh 2004, 2005, Côc thèng kª Hµ TÜnh, NXB thèng kª, 2004, 2005. [7] Quy ho¹ch nu«i trång thuû h¶i s¶n tØnh Thanh Ho¸ giai ®o¹n 2000-2010, UBND tØnh Thanh Ho¸, së Thuû s¶n, th¸ng 4 n¨m 2000. [8] Quy ho¹ch nu«i trång thuû s¶n mÆn lî tØnh NghÖ An giai ®o¹n 2004-2010, UBND tØnh NghÖ An, së Thuû s¶n, th¸ng 3 n¨m 2004. [9] Quy ho¹ch nu«i trång thuû s¶n tØnh Hµ TÜnh giai ®o¹n 2005-2010, UBND tØnh Hµ TÜnh, së Thuû s¶n, th¸ng 3 n¨m 2005. Summary The fish - breeding economy in thanh hoa - nghe an - ha tinh sea - shore in period 2000 - 2005 The paper deals with the information on actuality of fish breeding economy bazed on situation of aquatic product and seafoot exploiting to develop, rearing, processing and servicing on Thanh Hoa, Nghe An, Ha Tinh the edge of sea in the period from 2000 to 2005. (a) Khoa §Þa lý, tr−êng §¹i häc Vinh. 78
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0