zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỸ THUẬT: BƯỚC ĐẦU NGHIÊN CỨU DIỄN BIẾN THAY ĐỔI MỘT SỐ CHỈ TIÊU CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ TRÊN ĐẤT SUY THOÁI DO BỊ BÓC LỚP ĐẤT MẶT TRONG ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM - ĐỒNG NAI

Chia sẻ: Linh Ha | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

55
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

TÓM TẮT đất và không khí là hai trong số các thành phần môi trường quan trọng nhất là tạo ra môi trường tự nhiên của chúng tôi.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỸ THUẬT: BƯỚC ĐẦU NGHIÊN CỨU DIỄN BIẾN THAY ĐỔI MỘT SỐ CHỈ TIÊU CHẤT LƯỢNG KHÔNG KHÍ TRÊN ĐẤT SUY THOÁI DO BỊ BÓC LỚP ĐẤT MẶT TRONG ĐỊA BÀN HUYỆN TRẢNG BOM - ĐỒNG NAI

NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 200 BÖÔÙC ÑAÀU NGHIEÂN CÖÙU DIEÃN BIEÁN THAY ÑOÅI MOÄT SOÁ CHÆ TIEÂU CHAÁT LÖÔÏNG KHOÂNG KHÍ TREÂN ÑAÁT SUY THOAÙI DO BÒ BOÙC LÔÙP ÑAÁT MAËT TRONG ÑÒA BAØN HUYEÄN TRAÛNG BOM - ÑOÀNG NAI INITIAL STUDYING CHANGES OF SOME AIR PARAMETERS IN THE REGION OF DEGRADED SOIL AFTER EXTRACTING SOIL SURFACE IN TRANG BOM DISTRICT- DONG NAI PROVINCE. Nguyeãn Vinh Quy Khoa Coâng ngheä Moâi tröôøng, Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM ABSTRACT löôïng khí CO2 trong moâi tröôøng khoâng khí thaáp hôn so vôùi toác ñoä phaùt thaûi loaïi khí naøy ra moâi Soil and atmosphere are two of the most tröôøng qua caùc hoaït ñoäng ñoát chaùy nhieân lieäu hoaù important environmental components that create thaïch hoaëc phaù röøng cuûa nhaân loaïi. Do coù söï töông our natural environment. There is the close taùc qua laïi giöõa caùc thaønh phaàn moâi tröôøng neân relationship and interaction between these chaát löôïng moâi tröôøng noùi chung vaø chaát löôïng cuûa components, changing quality of soil environment töøng thaønh phaàn moâi tröôøng noùi rieâng khoâng nhöõng in a region would affect air quality of not only over phuï thuoäc vaøo caùc thoâng soá trong chính moâi tröôøng the region but also neigbouring of that region and ñoù maø coøn phuï thuoäc caû vaøo ñieàu kieän cuûa caùc thaønh vice - versa. A study of assessing changes of some phaàn moâi tröôøng khaùc töông taùc vôùi chính noù. Vì air parameters in degraded soil compared with vaäy, nghieân cöùu thay ñoåi chaát löôïng caùc thaønh phaàn non-degraded soil in Trang Bom district – Dong moâi tröôøng vaø moái lieân heä giöõa caùc thoâng soá moâi Nai provice was taken from year of 2003 to year tröôøng trong caùc heä sinh thaùi seõ giuùp ñaùnh giaù toát of 2006. Results of the study show that the hôn xu höôùng thay ñoåi cuûa caû heä thoáng moâi tröôøng. concentration of CO2, CO, NO2, SO2 and NH3 and changing amplitude of these parameters in the Treân cô sôû ñoù, moät nghieân cöùu nhaèm xem xeùt, air of removed surface land and non – removed ñaùnh giaù vaø so saùnh möùc ñoä thay ñoåi haøm löôïng surface land are different, but level of the moät soá chæ tieâu khoâng khí treân ñaát bò suy thoaùi do differences is not high. However, humidity and lôùp ñaát maët bò khai thaùc laøm vaät lieäu xaây döïng vaø degree of heat of the air on degraded soil differ khu vöïc ñaát khoâng bò boùc lôùp ñaát maët ñaõ ñöôïc tieán from non - degraded soil and level of change of haønh treân ñòa baøn xaõ Höng Thònh, huyeän Traûng these parameters during the day – light time is Bom –Ñoàng Nai töø thaùng 3 naêm 2004 ñeán thaùng 3 not also the same. naêm 2006. ÑAËT VAÁN ÑEÀ VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP Choïn ñoái töôïng nghieân cöùu. Moâi tröôøng khoâng khí, ñaát, nöôùc vaø sinh vaät laø nhöõng moâi tröôøng hoaøn chænh neáu xem xeùt chuùng moät caùch rieâng leû, tuy vaäy, neáu xem xeùt chuùng Ñeå thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu ñeà ra, 03 khu vöïc trong moät toång theå moâi tröôøng thì chuùng laø nhöõng coù cuøng loaïi ñaát vaø dieän tích moãi khu vöïc treân 3ha thaønh phaàn taïo neân moâi tröôøng soáng cuûa chuùng ñöôïc choïn laøm ñoái töôïng nghieân cöùu. Trong ñoù, 02 ta. Giöõa caùc thaønh phaàn naøy (khí quyeån, thuûy khu vöïc ñaát ñaõ bò boùc lôùp ñaát maët laøm vaät lieäu xaây quyeån, ñòa quyeån vaø sinh quyeån) cuûa moâi tröôøng coù döïng, nhöng khaùc nhau veà möùc ñoä suy thoaùi vaø moái lieân heä cuõng nhö coù söï töông taùc qua laïi moät loaïi hình söû duïng ñaát vaø 01 khu vöïc ñaát khoâng bò caùch heát söùc chaët cheõ. Do ñoù, chaát löôïng khoâng boùc lôùp ñaát maët (khoâng suy thoaùi) laøm ñoái chöùng. khí coù theå bò aûnh höôûng hoaëc gaây aûnh höôûng ñeán Thieát bò vaø phöông phaùp laáy maãu caùc thaønh phaàn khaùc cuûa moâi tröôøng: hôi nöôùc bay leân töø thuyû quyeån vaø söï thoaùt hôi nöôùc töø ñoäng thöïc vaät treân caïn seõ laøm cho haøm löôïng hôi nöôùc Hai loaïi maùy laø DESAGA: GS – 312 vaø TESTO trong khoâng khí taêng leân; caùc hôïp chaát caùcbon ñöôïc – 608 – H2 ñöôïc söû duïng ñeå quan traéc vaø laáy maãu phaân huyû hoaëc taïo thaønh trong moâi tröôøng ñaát coù khoâng khí trong caùc khu vöïc nghieân cöùu. theå thoaùt ra moâi tröôøng ñaát vaø laøm cho haøm löôïng khí CO2 trong khoâng khí taêng cao; heä sinh thaùi Thôøi ñieåm quan traéc vaø laáy maãu khoâng khí: Quan treân caïn vaø ñaïi döông laø nôi tích tröõ dioxyùt cacbon traéc lieân tuïc trong ngaøy (töø 7 giôø saùng ñeán 18 giôø vôùi moät löôïng khaù lôùn, nhôø vaäy toác ñoä taêng haøm chieàu) trong caùc thaùng 3 vaø thaùng 10 haøng naêm, Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 201 quan traéc trong 02 naêm. Maùy DESAGA: GS - 312 ñöôïc söû duïng ñeå laáy maãu khoâng khí taïi hieän tröôøng, thôøi gian huùt khí ñoái vôùi moãi chæ tieâu phaân tích vaøo khoaûng 1h, maãu khí sau khi huùt ñöôïc baûo quaûn vaø ñem veà phoøng thí nghieäm phaân tích ngay. Caùc thoâng soá khoâng khí quan traéc vaø laáy maãu bao goàm: CO2, CO, NO2, SO2, NH3, nhieät ñoä vaø ñoä aåm. Phöông phaùp xöû lyù maãu Maãu sau khi thu thaäp taïi hieän tröôøng ñöôïc mang Hình 1. Laáy maãu khoâng khí veà phoøng thí nghieäm cuûa Trung taâm NC vaø QL baèng maùy DESAGA: GS - 312 Moâi tröôøng & Taøi nguyeân, tröôøng Ñaïi hoïc Noâng Keát quaû nghieân cöùu theå hieän trong baûng 1 cho Laâm Tp. HCM ñeå phaân tích. Quy trình xöû lyù vaø thaáy, haøm löôïng caùc thoâng soá moâi tröôøng CO2, CO, phaân tích maãu khí ñöôïc thöïc hieän ñuùng tieâu Vieät NO2, SO2, vaø NH3 trong khoâng khí khoâng coù söï khaùc Nam quy ñònh. bieät lôùn ôû caùc khu vöïc nghieân cöùu: CO2 trong moâi KEÁT QUAÛ VAØ THAÛO LUAÄN tröôøng khoâng khí cao nhaát ôû khu vöïc 1B (311,44ppm) vaø thaáp nhaát ôû khu vöïc 1C (306,58ppm); CO cao nhaát Keát quaû quan traéc haøm löôïng caùc thoâng soá moâi ôû khu vöïc 1C (7,160mg/m3) vaø thaáp nhaát ôû khu vöïc tröôøng qua caùc thôøi kyø vaø dieãn bieán thay ñoåi haøm 1B (7,037mg/m3); vaø haøm löôïng NO2 vaø SO2 ôû khu löôïng caùc thoâng soá moâi tröôøng khoâng khí trong vöïc 1C thaáp hôn khu vöïc 1A vaø 1B, theo thöù töï vôùi khoaûng thôøi gian trong ngaøy (töø 7 giôø ñeán 18 giôø) möùc 0,001 mg/m3 vaø 0,002mg/m3. So vôùi tieâu chuaån taïi caùc khu vöïc nghieân cöùu ñöôïc theå hieän trong caùc Vieät Nam (TCVN – 5937: 1995) thì haøm löôïng caùc baûng 1 vaø 2 sau ñaây. chaát naøy trong caùc khu vöïc nghieân cöùu coøn naèm döôùi giôùi haïn cho pheùp ñoái vôùi chaát löôïng moâi tröôøng khoâng khí xung quanh. Baûng 1. Noàng ñoä caùc chaát trong khoâng khí qua caùc kyø quan traéc Thôøi gian Noàng ñoä trung bình trong ngaøy. Khu ño ñaïc CO2 CO NO2 SO2 NH3 Nhieät Ñoä aåm vöïc mg/m3 mg/m3 mg/m3 mg/m3 ñoä (C0) (Thaùng/naêm) mg/m3 % % 03/2004 307,44 0,017 6,900 0,025 0,024 0,074 33,8 40,0 10/2004 317,05 0,017 7,198 0,026 0,025 0,073 30,7 49,3 1A 03/2005 306,90 0,017 7,016 0,025 0,023 0,074 34,0 38,7 10/2005 317,09 0,017 7,200 0,026 0,025 0,073 30,9 49,0 03/2006 306,90 0,017 7,000 0,025 0,024 0,074 33,9 39,6 Bình quaân 311,08 0,017 7,063 0,025 0,024 0,074 32,7 43,3 03/2004 308,04 0,017 6,809 0,025 0,024 0,073 33,7 43,7 10/2004 318,05 0,017 7,100 0,026 0,025 0,072 29,1 52,1 1B 03/2005 307,70 0,017 6,906 0,025 0,023 0,073 33,8 43,4 10/2005 316,09 0,017 7,290 0,026 0,025 0,072 30,0 51,0 03/2006 307,30 0,017 7,080 0,025 0,024 0,073 34,1 42,8 Bình quaân 311,44 0,017 7,037 0,025 0,024 0,073 32,1 46,6 03/2004 303,40 0,017 6,890 0,023 0,022 0,066 32,5 45,8 10/2004 309,90 0,017 7,390 0,025 0,023 0,065 29,5 57,5 1C 03/2005 304,90 0,017 7,000 0,024 0,022 0,066 32,9 44,6 10/2005 310,09 0,017 7,410 0,025 0,024 0,065 29,3 58,0 03/2006 304,60 0,017 7,110 0,023 0,021 0,066 32,7 45,3 Bình quaân 306,58 0,017 7,160 0,024 0,022 0,066 31,4 50,2 TCVN – 5937:1995 - - 40 0,4 0,5 - - - Ghi chuù: 1A – Khu vöïc ñaát sau khi bò boùc lôùp maët ñöôïc söû duïng troàng caây löu nieân keát hôïp xen canh vôùi caây ngaén ngaøy 1B – Khu vöïc ñaát sau khi bò boùc lôùp ñaát maët ñöôïc söû duïng troàng caây ngaén ngaøy 1C – Ñaát khoâng bò boùc lôùp ñaát maët vaø ñang ñöôïc söû duïng troàng caây Ñieàu Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 202 Baûng 2. Bieán ñoåi haøm löôïng caùc chaát trong khoâng khí trong ngaøy Khu Thoâng Ñôn vò Noàng ñoä caùc chaát theo thôøi gian trong ngaøy. vöïc soá tính 7giôø- 9 giôø- 11 giôø - 13 giôø - 15 giôø - 17 giôø - 8giôø 10 giôø 12 giôø 14 giôø 16 giôø 18 giôø mg/m3 CO2 109,74 229,13 400,89 428,88 339,74 358,10 % - 0,006 0,013 0,022 0,023 0,019 0,020 mg/m3 CO 6,035 1,262 3,325 5,600 6,598 19,180 mg/m3 1A NO2 0,013 0,016 0,023 0,042 0,021 0,034 mg/m3 SO2 0,024 0,023 0,019 0,019 0,027 0,029 mg/m3 NH3 0,200 0,130 0,025 0,016 0,024 0,040 0 C N. ñoä 29,7 33,3 36,9 44,0 40,1 33,1 % Ñ. aåm 61,5 48,0 40,5 24,1 27,2 31,2 mg/m3 CO2 110,10 229,49 401,25 429,24 340,10 358,20 % - 0,006 0,013 0,022 0,023 0,019 0,020 mg/m3 CO 6,039 1,268 3,334 5,596 6,598 19,188 mg/m3 1B NO2 0,014 0,015 0,024 0,041 0,020 0,035 mg/m3 SO2 0,024 0,024 0,018 0,019 0,028 0,028 mg/m3 NH3 0,200 0,130 0,024 0,017 0,023 0,041 0 C N. ñoä 29,7 32,1 37,0 43,1 37,0 32,1 % Ñ. aåm 60,4 53,2 38,0 22,6 26,5 29,1 mg/m3 CO2 105,51 224,76 396,48 420,70 336,66 355,30 % - 0,006 0,012 0,022 0,023 0,018 0,019 mg/m3 CO 6,212 1,441 3,515 5,788 6,789 19,215 mg/m3 1C NO2 0,013 0,015 0,023 0,040 0,021 0,034 mg/m3 SO2 0,022 0,023 0,016 0,019 0,026 0,027 mg/m3 NH3 0,193 0,123 0,017 0,010 0,016 0,034 0 C N. ñoä 28,8 31,2 35,5 38,0 35,0 30,9 % Ñ. aåm 61,4 52,1 35,3 21,7 21,0 20,1 Ghi chuù: 1A – Khu vöïc ñaát sau khi bò boùc lôùp maët ñöôïc söû duïng troàng caây löu nieân keát hôïp xen canh vôùi caây ngaén ngaøy 1B – Khu vöïc ñaát sau khi bò boùc lôùp ñaát maët ñöôïc söû duïng troàng caây ngaén ngaøy 1C – Ñaát khoâng bò boùc lôùp ñaát maët vaø ñang ñöôïc söû duïng troàng caây Ñieàu Caùc thoâng soá nhieät ñoä vaø ñoä aåm ôû caùc khu vöïc Phaân tích dieãn bieán nhieät ñoä vaø ñoä aåm trong ngaøy nghieân cöùu tyû leä nghòch vôùi nhau, nghóa laø ôû nhöõng ôû caùc khu vöïc nghieân cöùu cho thaáy, nhieät ñoä trong khu vöïc naøo coù nhieät ñoä cao thì ôû ñoù ñoä aåm laïi ngaøy ôû taát caû caùc khu vöïc nghieân cöùu ñeàu taêng maïnh thaáp vaø ngöôïc laïi: nhieät ñoä trung bình khu vöïc 1A sau 8h saùng vaø ñaït ñeán giaù trò cöïc ñaïi vaøo buoåi tröa (13 laø 32,70C vaø ñoä aåm trung bình laø 43,3%; khu vöïc giôø-14 giôø), sau ñoù laïi giaûm maïnh. Bieân ñoä bieán nhieät 1C coù nhieät trung bình laø 31,4 0C vaø ñoä aåm trung trong ngaøy khaù cao, thaáp nhaát laø ôû khu vöïc 1C vôùi giaù bình laø 50,2% vaø khu vöïc 1B nhieät ñoä trung bình laø trò 9,20C vaø cao nhaát laø ôû khu vöïc 1A vôùi bieân ñoä giao 32,10C töông öùng vôùi ñoä aåm laø 46,6%. ñoäng nhieät 14,30C trong khi giaù trò naøy ôû khu vöïc 1B laø 13,40C. Ñoä aåm khoâng khí trong ngaøy ôû taát caû caùc Nhieät ñoä Ñoä aåm khu vöïc (tröôùc 9h) ñeàu treân 50% vaø döôùi 80%, ñaây laø möùc ñoä aåm thích hôïp nhaát cho quaù trình trao ñoåi chaát 60.0 G iaù tri: N hieät ñoä - 0 C, 50.2 43.3 46.6 cuûa sinh vaät (50 – 60%) vaø trong thôøi gian töø 12 giôø 30 50.0 ñeán 16 giôø 30 ñoä aåm khoâng khí trong taát caû caùc khu 40.0 vöïc nghieân cöùu ñeàu thaáp hôn 30% (möùc toái thieåu ñeå Ñoä aåm - % 32.7 32.1 31.4 quaù trình trao ñoåi chaát trong cô theå ñoäng thöïc vaät xaûy 30.0 ra bình thöôøng). Tuy vaäy, neáu so saùnh vôùi keát quaû 20.0 nghieân cöùu cuûa caùc nhaø khoa hoïc treân theá giôùi veà möùc 10.0 bieán nhieät thích hôïp cho sinh vaät toàn taïi vaø phaùt trieån thì ñoäng thöïc vaät ôû khu 1A, 1B, khoù thích nghi ñeå 0.0 Khu vöïc sinh tröôûng vaø phaùt trieån trong thôøi gian töø 10h – 15h Hình 2. 1Ahieät ñoä & B aåm trung bình N 1 ñoä 1C trong ngaøy vì tyû leä thay ñoåi nhieät ôû caùc khu vöïc naøy taïi caùc khu vöïc nghieân cöùu lôùn hôn giaù trò ± 10C.h-1 töông ñöông ± 20F. Trong caùc Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 203 khu vöïc nghieân cöùu, nhieät ñoä ôû khu vöïc 1C (khu vöïc thöïc vaät treân ñaát. Keát quaû cuûa nhieàu coâng trình ñaát khoâng bò suy thoaùi vaø ñang ñöôïc söû duïng ñeå troàng nghieân cöùu khoa hoïc cho thaáy, thaûm thöïc vaät coù theå caây Ñieàu) laø khaù oån ñònh vôùi möùc bieán nhieät döôùi ± che chaén vaø giaûm löôïng böùc xaï maët trôøi töø 40-60%. 10C.h-1 vaøo ban ngaøy. Vôùi möùc ñoä bieán nhieät naøy, quaù Heä soá albedo cuûa caây xanh vaøo khoaûng 0,2 – 0,3 vaø trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån cuûa sinh vaät seõ khoâng cuûa thaûm coû laø 0,18 – 0,24, nghóa laø töø 20 – 30% bò aûnh höôûng. Cuõng nhö yeáu toá ñoä aåm, nhieät ñoä trong löôïng böùc xaï maët trôøi chieáu tôùi bò phaûn xaï ra moâi moâi tröôøng khoâng khí thay ñoåi coù aûnh höôûng raát lôùn tröôøng xung quanh baèng caây xanh vaø 18 – 24% löôïng khoâng nhöõng ñeán söï phaân boá caùc loaøi sinh vaät trong böùc xaï maët trôøi chieáu tôùi bò phaûn xaï baèng thaûm coû. moâi tröôøng maø caû quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån Vaøo ban ngaøy, nhieät ñoä khoâng khí khu vöïc coù caây cuûa chuùng. Quaù trình bieán nhieät coù theå xaûy ra baèng xanh thöôøng thaáp hôn töø 1-30C so vôùi khu vöïc khoâng hình thöùc ñoái löu, truyeàn daãn, böùc xaï hoaëc hình thöùc coù caây xanh. Tuy vaäy, möùc giao ñoäng ñoä aåm khoâng nhieät aån. Khaû naêng daãn nhieät cuûa khoái khoâng khí khoâ khí giöõa khu vöïc coù thaûm thöïc vaät vaø khoâng coù thaûm thöôøng keùm hôn so vôùi khoâng khí coù ñoä aåm cao, vì thöïc vaät laïi khoâng lôùn vaø chæ vaøo khoaûng töø 2-6%. vaäy, löôïng nöôùc trao ñoåi trong khoâng khí khoâ thöôøng raát nhoû, bieân ñoä giao ñoäng nhieät trong moâi tröôøng quaù Soá lieäu thu ñöôïc trong quaù trình nghieân cöùu (baûng lôn seõ laøm cho sinh vaät khoù thích nghi. Theo Casava 2) cho thaáy, haøm löôïng CO2 trong khoâng khí taïi (2004), caùc vaät chaát soáng trong caùc thaønh phaàn moâi caùc khu vöïc nghieân cöùu taêng daàn trong khoaûng tröôøng (nöôùc, ñaát, khoâng khí) chæ coù theå sinh tröôûng thôøi gian töø 7giôø saùng ñeán khoaûng 11 giôø 30, ñaït vaø phaùt trieån ôû moät ñieàu kieän veà nhieät ñoä vaø ñoä aåm ñeán cöïc ñaïi trong khoaûng thôøi gian töø 11 giôø 30 naøo ñoù, nhieät ñoä vaø ñoä aåm moâi tröôøng quaù cao hoaëc ñeán 14 giôø 30 (428,88mg/m3 töông ñöông 0,023%) quaù thaáp coù theå laøm ñình treä hoaëc huyû dieät söï soáng cuûa ôû khu vöïc 1A, (429,24 mg/m3) ôû 1B vaø (420,70 mg/ sinh vaät. Trong moâi tröôøng, moãi loaøi sinh vaät (ñoäng m3) ôû khu vöïc 1C, sau ñoù giaûm daàn trong khoaûng vaät, thöïc vaät hoaëc caùc vi sinh vaät khaùc) ñeàu thích nghi thôøi gian töø 14 giôø 30 ñeán 16 giôø 30 vaø taêng trôû laïi vôùi moät ‘chuaån’ naøo ñoù veà nhieät ñoä vaø ñoä aåm ñeå sinh töø 16h30 trôû ñi. Tuy nhieân, möùc ñoä thay ñoåi haøm tröôûng vaø phaùt trieån. Tuy vaäy, moãi ñôùi khí haäu (nhieät löôïng CO2 ôû taát caû caùc khu vöïc khaù ñoàng nhaát, vôùi ñôùi, oân ñôùi, haøn ñôùi…) thöôøng coù giaù trò lyù töôûng veà bieân ñoä giao ñoäng trong khoaûng 319,14 mg/m3(khu nhieät ñoä vaø ñoä aåm töông ñoái khaùc nhau vaø ôû moãi muøa vöïc 1A vaø 1B) vaø 315,19 mg/m3 (khu vöïc 1C). giaù trò naøy cuõng khaùc nhau. Thöïc teá cho thaáy: ñoä aåm lyù töôûng cho sinh vaät vaø con ngöôøi vaøo muøa heø laø 50%, Trong heä sinh thaùi moâi tröôøng, vôùi ñieàu kieän muøa ñoâng laø 35%, neáu ñoä aåm döôùi 30% hoaëc cao hôn thích hôïp veà ñoä aåm vaø aùnh saùng, thöïc vaät seõ haáp möùc 80% seõ khoâng thích hôïp cho caùc quaù trình soáng thuï CO2 töø moâi tröôøng khoâng khí ñeå thöïc hieän quaù trong moâi tröôøng. Veà thoâng soá nhieät ñoä, ña soá caùc loaøi trình quang hôïp vaø nhaû khí oxy. Vì vaäy, ôû nhöõng thöïc vaät seõ ngöøng hoaëc chaäm laïi quaù trình trao ñoåi vuøng ñaát coù thaûm thöïc vaät ñang thôøi kyø phaùt trieån chaát ôû nhieät ñoä khoâng khí döôùi 100C hoaëc treân 400C. sinh khoái vaø ít bò aûnh höôûng cuûa hoaït ñoäng coâng Giôùi haïn veà nhieät ñoä vaø ñoä aåm moâi tröôøng khoâng khí noâng nghieäp seõ coù xu höôùng: vaøo ban ngaøy, caây troàng phuø hôïp vôùi caùc quaù trình sinh tröôûng vaø phaùt trieån haáp thuï maïnh CO2, nöôùc vaø naêng löôïng maët trôøi ñeå cuûa ñoäng thöïc vaät ñöôïc theå hieän trong baûng 3. toång hôïp taïo thaønh sinh khoái daãn ñeán haøm löôïng CO2 trong khoâng khí ôû nhöõng khu vöïc naøy giaûm daàn theo möùc ñoä quang hôïp; vaøo ban ñeâm do khoâng Baûng 3. Giôùi haïn nhieät ñoä vaø ñoä aåm coù aùnh saùng maët trôøi neân thöïc vaät ngöøng quaù trình khoâng khí ñoái vôùi ñoäng thöïc vaät quang hôïp vaø taêng cöôøng quaù trình hoâ haáp daãn ñeán löôïng oxy giaûm nhöng löôïng CO2 taêng. Khu vöïc 1A, Giaù trò 1B vaø 1C coù khaùc nhau veà chaát löôïng vaø tình traïng Giôùi haïn Nhieät ñoä Ñoä aåm thaûm thöïc vaät treân ñaát: vöôøn ñieàu ôû khu vöïc 1C laø vöôøn ñieàu kinh doanh; khu vöïc 1A vaø 1B ñeàu ñöôïc (%) söû duïng ñeå troàng ñieàu vaø troàng xen khoai myø theo 0 0 1. Lyù töôûng 20 C (68 F) 50 – 60 thôøi vu, do ñoù, söï khaùc nhau veà noàng ñoä CO2 trong 400C (1050F) 2. Toái ña 80 caùc khu vöïc laø do bò aûnh höôûng bôûi tình traïng chaát 3. Toái thieåu 100C (450F) 30 löôïng ñaát vaø thaûm thöïc vaät treân ñaát. Nguoàn: Casavan (2004) Ngoaøi caùc thoâng soá CO2, CO, nhieät ñoä vaø ñoä aåm, Nhieät ñoä vaø ñoä aåm trong moâi tröôøng khoâng khí keát quaû nghieân cöùu caùc thoâng soá Sulfur oxít (SO2), phuï thuoäc vaøo löôïng hôi nöôùc cuõng nhö löôïng nhieät Nitô oxít (NOx) vaø Amoniac (NH3) cuõng khaù töông trao ñoåi trong chính baûn thaân moâi tröôøng khoâng ñoàng. Haøm löôïng NO2, SO2 trong taát caû caùc khu vöïc khí vaø giöõa moâi tröôøng khoâng khí vôùi caùc moâi tröôøng nghieân cöùu ñeàu khaù töông ñoàng vaø giao ñoäng trong thaønh phaàn khaùc nhö nöôùc, ñaát vaø sinh vaät. Do ñoù, khoaûng töø 0,022 mg/m3 ñeán 0,025 mg/m3, thaáp hôn thoâng soá nhieät ñoä vaø ñoä aåm khoâng khí phuï thuoäc raát nhieàu so vôùi tieâu chuaån cho pheùp. Dieãn bieán thay raát nhieàu vaøo chaát löôïng ñaát vaø trình traïng thaûm ñoåi trong ngaøy noàng ñoä caùc chaát naøy trong khoâng Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 204 khí taïi caùc khu vöïc nghieân cöùu cuõng nhö nhau, giaûm Hoaït ñoäng ñoát caùc nhieân lieäu hoaù thaïch vaø caùc ñaàn trong khoaûng thôøi gian töø 7 giôø ñeán 18 giôø. hoaït ñoäng noâng nghieäp laø 02 nguoàn nhaân taïo chính phaùt sinh khí ammoniac. Phaùt thaûi ammoniac töø Trong moâi tröôøng töï nhieân, sulphur oxít trong moâi tröôøng ñaát vaøo moâi tröôøng khoâng khí phuï khoâng khí chuû yeáu phaùt sinh töø nguoàn phun traøo thuoäc vaøo nhieàu yeáu toá moâi tröôøng nhö löôïng möa nham thaïch do hoaït ñoäng cuûa nuùi löûa vaø caùc quaù haøng thaùng, nhieät ñoä khoâng khí beà maët, böùc xaï trình ñoát chaùy khaùc. Sulphur oxit sinh ra töø caùc maët trôøi, caáu truùc cuûa ñaát, lôùp thaûm phuû vaø daïng nguoàn coù theå phaùt taùn vaø thaâm nhaäp vaøo caùc thaønh thöïc vaät cuûa thaûm phuû. Potter vaø coäng söï (2001) phaàn moâi tröôøng khaùc thoâng qua caùc quaù trình laéng tính löôïng khí ammoniac phaùt thaûi töø moâi tröôøng ñoïng ‘öôùt’ vaø laéng ñoïng ‘khoâ’. Sulphur oxit (SO2) ñaát vaøo khoâng khí baèng caùch, ñaàu tieân laø tính caùc keát baùm vaøo caùc haït vaät chaát lô löõng trong khoâng khoaùng chaát coù chöùa nitô coù khaû naêng hình thaønh khí di chuyeån vaø thaâm nhaäp vaøo caùc moâi tröôøng vaø phaùt thaûi ammoniac trong ñaát vaø sau ñoù tính thaønh phaàn khaùc laø quaù trình laéng ñoïng khoâ, SO2 caùc giaù trò naøy theo caùc yeáu toá nhieät ñoä beà maët cuûa toàn taïi trong khoâng khí taùc duïng vôùi hôi nöôùc taïo ñaát (T), ñoä pH vaø ñoä aåm cuûa ñaát (M). Caùc giaù trò thaønh caùc axit coù löu huyønh döôùi daïng caùc aerosols tính cuûa Potter vaø coäng söï coù daïng: vaø sau ñoù thaâm nhaäp vaøo ñaát, thöïc vaät theo nöôùc möa ñöôïc goïi laø laéng ñoïng öôùt. Quaù trình laéng ñoïng {1/[1 + 10 ]}*(1 – M). (0.09018 + 2729.92/ (273.16 + T) – c * pH) khoâ vaø öôùt cuûa SO2 laø nguoàn tích luyõ sulphate chính trong moâi tröôøng ñaát. Caùc haït vaät chaát thaâm nhaäp Trong ñoù, c laø haèng soá bieåu thò ñoä maãn caûm töø moâi tröôøng khoâng khí vaøo ñaát thoâng qua quaù ñoái vôùi pH cuûa ñaát (giaù trò c trong nghieân cöùu cuûa trình laéng ñoïng khoâ chuû yeáu laø chaát (NH4)2SO4, Potter laø 1,3), vaø c =10 bieåu thò yeáu toá pH aûnh (NH4)3H(SO4)2, CaSO4, MgSO4 vaø moät phaàn raát nhoû höôûng ít nhaát. Nghieân cöùu treân 7 loaïi ñaát noâng caùc hôïp chaát voâ cô coù chöùa löu huyønh khaùc. Vôùi nghieäp khaùc nhau, Potter vaø caùc coäng söï ñaõ thu muïc ñích baûo veä moâi tröôøng, giôùi haïn haøm löôïng ñöôïc caùc keát quaû nhö sau: löôïng ammoniac phaùt SO2 trong khoâng khí theo tieâu chuaån Vieät Nam thaûi töø ñaát röøng laù kim bò aûnh höôûng vôùi noàng ñoä (TCVN – 5937: 1995) laø 0,5mg/m3, ôû Myõ khoâng khí pH ôû möùc trung bình laø vaøo trong khoaûng töø 6,5kg/ coù haøm löôïng SO2 nhoû hôn hoaëc baèng 0,005 mg/m3 km2- naêm, ñaát röøng hoãn taïp coù möùc ñoä bò aûnh höôûng laø khoâng khí saïch; vuøng noâng thoân 0,005 mg/m3 – bôûi noàng ñoä pH ít nhaát phaùt thaûi vaøo khoaûng 206 0,04 mg/m3; vaø khoâng khí khu ñoâ thò 0.14 mg/m3. kg/km2/naêm[3]. Battye vaø coäng söï (2003) sau khi Chieáu theo caùc tieâu chuaån naøy, chaát löôïng khoâng nghieân cöùu caùc yeáu toá phaùt thaûi treân 5 loaïi ñaát khí taïi caùc khu vöïc nghieân cöùu laø khoâng khí saïch noâng nghieäp khaùc nhau ñaõ ñöa ra keát luaän: löôïng ñoái vôùi thoâng soá SO2. phaùt thaûi ammoniac töø ñaát naèm trong khoaûng töø 1,2 kg/ha – naêm 120kg/km2 – naêm (ñaát röøng) Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 205 ñeán 0,1kg/ha – naêm 10 kg/km2 – naêm (ñaát troáng lôùn. ÔÛ khu vöïc ñaát bò suy thoaùi, bieân ñoä giao ñoäng hoaëc ñaát ôû ñoâ thò). Ammoniac phaùt thaûi töø caùc nguoàn nhieät vaø ñoä aåm khoâng khí ôû möùc 14,30C vaø 37,4% ñeå daøng töông taùc vôùi oxyt sulphur vaø nitô oxyt (khu vöïc ñaát 1A). Bieân ñoä giao ñoäng nhieät ñoä caùc trong moâi tröôøng khoâng khí taïo ra caùc chaát nitrat khu vöïc ñaát khoâng bò suy thoaùi chæ naèm ôû möùc vaø sulphat gaây aûnh höôûng tieâu cöïc ñeán söùc khoeû 9,20C. con ngöôøi, aûnh höôûng ñeán caùc heä sinh thaùi vaø laøm giaûm taàm nhìn trong khoâng khí. Cuøng vôùi caùc haït - Sau 12 giôø tröa, nhieät ñoä vaø ñoä aåm ôû haàu heát lô löõng, amoniac trong khoâng khí coù theå thaâm nhaäp caùc khu vöïc nghieân cöùu (caû suy thoaùi vaø khoâng suy vaøo ñaát, cô theå ñoäng thöïc vaät baèng laéng ñoïng khoâ thoaùi) khoâng phuø hôïp cho quaù trình sinh tröôûng (keát baùm vôùi caùc haït vaät chaát) hoaëc laéng ñoïng öôùt vaø phaùt trieån cuûa sinh vaät. (theo nöôùc möa) gaây hieän töôïng haøm löôïng nitô trong caùc thaønh phaàn moâi tröôøng naøy vöôït quaù möùc Toùm laïi, dieãn bieán thay ñoåi ñoä aåm khoâng khí caàn thieát hoaëc hieän töôïng axit hoaù moâi tröôøng ñaát. trong ngaøy ôû taát caû caùc khu vöïc nghieân cöùu khaù Quaù trình phaùt thaûi NH3 töø caùc nguoàn, chuyeån hoùa gioáng nhau daàu raèng coù söï khaùc nhau ôû möùc ñoä N trong moâi tröôøng khoâng khí vaø aûnh höôûng cuûa thay ñoåi trong töøng thôøi ñieåm. Möùc thay ñoåi ñoä chuùng ñeán caùc thaønh phaàn moâi tröôøng coù theå minh aåm khoâng khí phuï thuoäc vaøo tình traïng chaát löôïng hoaï qua sô ñoà hình 3. cuõng nhö phöông thöùc canh taùc caây troàng treân ñaát. Ñoä aåm khoâng khí trong taát caû caùc khu vöïc nghieân KEÁT LUAÄN cöùu trong khoaûng thôøi gian töø sau 12 giôø 30 ñeán 16 giôø 30 khoâng thích hôïp cho caùc quaù trình soáng cuûa Töø keát quaû nghieân cöùu coù theå ñöa ra moät soá keát sinh vaät. ÔÛ nhöõng khu vöïc ñaát khoâng suy thoaùi vaø luaän sau: coù thaûm thöïc vaät che phuû, bieán ñoåi ñoä aåm trong ngaøy coù söï ñieàu hoaø hôn so vôùi caùc khu vöïc khaùc. - Coù söï khaùc nhau trong bieán ñoåi caùc thoâng soá Caùc thoâng soá khaùc nhö CO2, CO, NO2, SO2 vaø NH3 khí haäu ôû nhöõng vuøng ñaát bò boùc lôùp ñaát maët (suy trong khoâng khí ôû caùc khu vöïc nghieân cöùu khaù thaáp thoaùi) vaø ñaát khoâng bò boùc lôùp ñaát maët (khoâng bò vaø thaáp hôn raát nhieàu so vôùi tieâu chuaån hieän haønh, suy thoaùi), nhöng bieân ñoä bieán ñoåi khoâng lôùn, tuy bieân ñoä giao ñoäng caùc thoâng soá naøy (tröø CO2 vaø nhieân, nhieät ñoä vaø ñoä aåm laø 02 thoâng soá coù söï khaùc CO) trong ngaøy cuõng khoâng lôùn. bieät khaù lôùn giöõa ñaát suy thoaùi vaø ñaát khoâng bò suy TAØI LIEÄU THAM KHAÛO. thoaùi. Battye W., Viney P., Paul A., 2003. Evaluation and - Nhieät ñoä bình quaân ôû khu vöïc ñaát khoâng bò improvement of Ammonia Emmission boùc lôùp ñaát maët (suy thoaùi) vaø coù thaûm thöïc vaät oån Inventories. Atmospheric Environment, Vol ñònh thöôøng thaáp hôn nhieät ñoä ôû nhöõng khu vöïc 37.pp3873-3883. ñaát bò suy thoaùi trong khoaûng töø 0,7 0C ñeán 1,3 0C (nhieät ñoä trung bình ôû khu vöïc 1A laø 32,70C, 1B laø Brill C.R., 1996. Heat & Humidity. Honolulu 32,10C so vôùi 31,40C ôû khu vöïc 1C). Ñoä aåm trung bình ôû khu vöïc ñaát bò suy thoaùi thaáp hôn töø 3,6% Community College, Dillingham Blvd – Honolulu. ñeán 6,9%. The United States Department of Agriculture, - Bieân ñoä giao ñoäng nhieät ñoä vaø ñoä aåm trong 2005. Soil Quality Indicator: Organic matter, ngaøy ôû caùc khu vöïc ñaát cuõng coù söï khaùc nhau khaù USDA Natural Resources Conservation Services, Washington DC Verchot L.V., Mosier A., Bagg E.M., Palm C., 2004. Soil – Atmosphere Gas Exchange in Tropical Agriculture: Contribution to Climate Change, CABI Publishing, Narobi, Kenia. Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học

320 tài liệu

1257 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.