zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỸ THUẬT: Hệ sinh thái ao nuôi trong tỉnh An Giang

Chia sẻ: Linh Ha | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Báo xấu

41
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tóm tắt Bốn hệ thống canh tác tiên tiến trong vùng đất thấp gần như đã trả cao hơn so với các kết quả interviewied và mùa hai ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: BÁO CÁO NGHIÊN CỨU KHOA HỌC KỸ THUẬT: Hệ sinh thái ao nuôi trong tỉnh An Giang

NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 44 TOÅNG KEÁT CAÙC HEÄ THOÁNG CANH TAÙC HIEÄU QUAÛ CAO, BEÀN VÖÕNG VUØNG NUÙI DAØI AN GIANG SUMMARIZATION OF SUSTAINABLE, HIGH EFFECTIVE FARMING SYSTEMS IN DAI MOUNTAIN ZONE, AN GIANG PROVINCE Nguyeãn Vaên Minh1, Voõ Toøng Xuaân2, Nguyeãn Tri Khieâm3 Boä moân Khoa hoïc Caây troàng khoa Noâng nghieäp & Taøi Nguyeân thieân nhieân, Ñaïi hoïc An Giang 1 Nguyeân Hieäu Tröôûng tröôøng Ñaïi hoïc An Giang; 3 Tröôûng khoa Kinh teá, Ñaïi hoïc An Giang 2 ABSTRACT Noâng thoân An Giang, 2001). Döïa vaøo chuû tröông naøy, neân muïc tieâu cuûa ñeà taøi nhaém vaøo vieäc ñaùnh Four advanced farming systems in lowland giaù, so saùnh vaø choïn loïc nhöõng heä thoáng canh taùc almost have returns higher than those of the tieân tieán hieän coù mang tính beàn vöõng vaø hieäu quaû interviewied results and the two-season rice system cao ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu chuyeån ñoåi cô caáu caây wherein 2-season rice-lowland crop: 50,7 million troàng cuûa vuøng nghieân cöùu. VND/ha; 2-season rice–beef raising: 42,2; rice– VAÄT LIEÄU VAØ PHÖÔNG PHAÙP watermelon: 35,8 and 3-season rice–beef raising: 30,2 million VND/ha in comparison with the 2-season rice only attains 19,6 million VND/ha. However, their Ñòa baøn nghieân cöùu goàm 2 xaõ Löông Phi, Leâ Trì marginal rate of return, the determined standard vaø thò traán Ba Chuùc trong soá boán xaõ chung quanh for the effectiveness of every system, are the highest nuùi Daøi thuoäc huyeän Tri Toân, tænh An Giang vôùi for rice–watermelon (1,26); secondly 2-season rice- ñoái töôïng laø caùc hoä noâng daân tröïc tieáp thöïc hieän lowland crop (1,1); two smallest ones are the 2- caùc moâ hình heä thoáng canh taùc coù hieäu quaû cao season rice–beef raising: (0,41), and 3-season rice– lieân tuïc trong nhieàu naêm ñöôïc Hoäi Noâng Daân bình beef raising (0,4). Returns of four advanced and baàu laø caùc hoä tieân tieán. Thôøi gian nghieân cöùu trong interviewed farming systems in upland are also vuï Heø Thu vaø Ñoâng Xuaân 2005 - 2006. much more higher than that of the one-season rice system but rice-groundnut and rice-mungbean give Khaûo saùt 8 moâ hình HTCT do caùc hoä hôïp taùc the high MRR respectively 1,6 and 1,5 whereas thí nghieäm thöïc hieän taïi noâng hoä trong ít nhaát 5 ginger and pachyrrhizus are two unsustainable naêm maø vaãn giöõ hieäu quaû cao goàm göøng, cuû saén, farming systems because of their fluctuating prices. luùa - döa haáu, luùa – ñaäu xanh, luùa – ñaäu phoäng, 2 Luùa – maøu, 2 Luùa – Boø, 3 Luùa – Boø. Trong töøng Keywords: farming system, upland, lowland moâ hình, toå chöùc phoûng vaán töø 30 - 40 hoä (toång 310 phieáu) ñeå laøm cô sôû so saùnh vôùi hoä hôïp taùc thí MÔÛ ÑAÀU nghieäm vaø HTCT phoå bieán 1 hoaëc 2 vuï luùa ñöôïc troàng ñaïi traø taïi vuøng nghieân cöùu. Ñaát troàng vuøng nuùi Daøi thuoäc huyeän Tri Toân, tænh An Giang ñöôïc chia ra laøm 2 vuøng: ruoäng treân Söû duïng caùc chæ tieâu taøi chính nhö lôïi nhuaän, leä thuoäc hoaøn toaøn vaøo nöôùc trôøi, khoâng bò ngaäp laõi/voán, laõi/lao ñoäng, laõi/vaät tö, tæ soá lôïi nhuaän, thu vaøo muøa luõ chæ troàng ñöôïc moät vuï luùa hoaëc maøu nhaäp bieân (MRR: Marginal Rate of Return) ñeå ñaùnh trong naêm; thu nhaäp chính raát thaáp, phuï theâm giaù hieäu quaû kinh teá töøng moâ hình hieäu quaû cao nhôø vaøo xoaøi, taàm voâng; ruoäng böng bò ngaäp luõ töø cuûa caùc noâng hoä hôïp taùc thí nghieäm so vôùi hoä phoûng thaùng 8 – 11 haèng naêm; muøa khoâ ñaõ coù caùc heä vaán vaø moâ hình phoå bieán. Coâng thöùc tính chæ tieâu thoáng daãn nöôùc töø kinh Vónh Teá vaø kinh Taùm Ngaøn thu nhaäp bieân nhö sau: neân coù theå taêng leân 2 vuï luùa phoå bieán; moät soá ít hoä troàng 1 luùa 1 maøu hoaëc 3 vuï luùa nôi coù ñeâ bao chuû RAVC 2 - RAVC1 ñoäng ñöôïc nöôùc töôùi (Nieân giaùm thoáng keâ huyeän MRR = TVC 2 - TVC 1 Tri Toân, 2005). Heä thoáng canh taùc nhìn chung vaãn coøn ñoäc canh caây luùa, naêng suaát thaáp. Tình hình saâu beänh phaùt trieån, giaù phaân boùn, noâng döôïc, ngaøy Trong ñoù: RAVC2: Lôïi nhuaän moâ hình saûn xuaát coâng taêng cao laøm giaûm thu nhaäp khieán cho caùc tieân tieán. hoä laâm vaøo tình traïng khoù khaên kinh teá, ñaëc bieät nhoùm hoä ngheøo chæ canh taùc 1 vuï luùa. Tænh ñaõ RAVC1: Lôïi nhuaän moâ hình saûn xuaát phoå bieán. höôùng daãn moät soá moâ hình HTCT (heä thoáng canh taùc) môùi cho 2 huyeän mieàn Nuùi nhaèm vaøo muïc ñích TVC2: Toång phí moâ hình saûn xuaát tieân tieán chuyeån ñoåi cô caáu caây troàng theo höôùng coù lôïi cho ngöôøi noâng daân (Sôû Noâng nghieäp vaø Phaùt trieån TVC1: Toång phí moâ hình saûn xuaát phoå bieán Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 45 KEÁT QUAÛ VAØ THAÛO LUAÄN 3,1 lao ñoäng). Ñieàu naày coù yù nghóa ôû choã laø hoä ñaõ tích luyõ voán qua nhieàu naêm ñeå mua theâm ñaát caøng Ñaëc ñieåm noâng hoä thöïc hieän heä thoáng canh laøm taêng theâm thu nhaäp. Taát nhieân, hoä seõ thieáu taùc tieân tieán vaø phoûng vaán lao ñoäng song do hoï bieát quaûn trò lao ñoäng thueâ möôùn neân thu nhaäp vaãn taêng. Ñoái vôùi caùc hoä nuoâi Theo Baûng 1 chuû hoä trong heä thoáng canh taùc boø thöôøng coù 9 -10 con boø trong chuoàng cao hôn soá tieân tieán coù tuoåi trung bình laø 48,6 tuoåi vaø kinh boø cuûa caùc hoä phoûng vaán. nghieäm saûn xuaát moâ hình trung bình 18 naêm ñeàu Hieäu quaû kinh teá caùc heä thoáng canh taùc tieân cao hôn chuû hoä trong heä thoáng canh taùc phoûng vaán tieán vaø phoûng vaán (45 tuoåi vaø 11 naêm kinh nghieäm). Vôùi tuoåi ñôøi vaø kinh nghieäm saûn xuaát laâu naêm ñaõ goùp phaàn vaøo Moâ hình heä thoáng canh taùc Luùa – Maøu vieäc quyeát ñònh ñuùng ñaén moâ hình saûn xuaát ñem laïi thu nhaäp cao vaø beàn vöõng trong nhieàu naêm. Tuy nhieân, caû hai loaïi chuû hoä ñeàu coù trình ñoä hoïc Noâng daân Leâ Vaên Minh ôû aáp An Thaïnh – xaõ Leâ vaán thaáp neân ñaõ haïn cheá vieäc tieáp thu nhöõng tieán Trì ñaõ aùp duïng HTCT Luùa 2 vuï + maøu naày töø 7 boä kyõ thuaät giuùp cho noâng hoä coøn phaùt trieån kinh naêm nay vaø ñem laïi lôïi töùc ñaùng keå cho gia ñình. teá hôn nöõa. Theo Baûng 2 nhôø chuû hoä bieát aùp duïng KHKT vaøo ñoàng ruoäng, thöôøng xuyeân theo doõi caùc chöông trình Ñaëc ñieåm noåi baät cuûa caùc noâng hoä tieân tieán laø khuyeán noâng, hôn nöõa vieäc söû duïng coâng lao ñoäng coù ñaát saûn xuaát raát cao (3,4 ha/hoä) so vôùi trung hôïp lyù ñaõ goùp phaàn cho doanh thu töø HTCT raát bình hoä phoûng vaán (1,54 ha) trong khi nhaân khaåu cao 90,16 trieäu ñoàng/ha, trong ñoù doanh thu töø (4,4 ngöôøi/hoä) vaø lao ñoäng (2,6 lao ñoäng/hoä) thaáp saûn xuaát Maøu (59,37 trieäu ñoàng/ha) chieám gaàn 2/3 hôn chuùt ít so vôùi noâng hoä phoûng vaán (4,8 ngöôøi vaø toång doanh thu. Baûng 1. Thoâng tin chung veà noâng hoä tieân tieán vaø phoûng vaán theo töøng heä thoáng canh taùc Luùa Luùa Luùa 2 luùa 2 luùa 3 luùa Trung Heä thoáng Ñaäu Ñaäu Döa haáu Maøu Boø Boø bình xanh phoäng Noâng hoä PV TT PV TT PV TT PV TT PV TT PV TT PV TT Tuoåi chuû hoä 44 49 45 50 46 44 43 48 49 55 43 52 45 49 Trình ñoä (caáp) 1-2 1 1 1 1 1 1 1 0-1 2 0-1 2 0-1 1-2 Kinh nghieäm (naêm) 9 13 10 24 11 23 11 11 12 15 9 15 11 18 Nhaân khaåu 4,7 4,5 4,4 5,0 4,7 5,0 4,7 5,0 4,7 3,0 5,2 5,0 4,8 4,4 Lao ñoäng 3,1 2,5 2,7 3,0 2,8 3,0 3,0 3,0 3,6 2,0 3,3 3,0 3,1 2,6 Dieän tích ñaát (ha) 1,84 8,8 2,56 1,3 1,58 2,0 1,29 2,8 1,56 1,3 0,98 10,5 1,54 3,4 Ñaàu con boø nuoâi 4 10 3 9 3,5 9,5 Ghi chuù: PV: phoûng vaán; TT: tieân tieán Baûng 2. Hieäu quaû kinh teá HTCT 2 Luùa - Maøu tieân tieán so vôùi phoûng vaán Ñvt: 1.000ñ Tieân tieán Phoûng vaán Danh muïc 2 Luùa Maøu 2 Luùa+Maøu 2 Luùa Maøu 2 Luùa+Maøu Doanh thu 30.787 59.370 90.157 27.617 50.100 77.717 Chi phí 11.198 28.237 39.435 11.524 23.903 35.427 - Vaät tö 8.864 23.404 32.268 9.081 19.263 28.344 - Lao ñoäng 2.334 4.833 7.167 2.443 4.640 7.083 Lôïi nhuaän 19.589 31.133 50.722 16.093 26.197 42.290 Laõi/voán 1,75 1,10 1,29 1,40 1,10 1,19 Laõi/vaät tö 2,21 1,33 1,57 1,77 1,36 1,49 Laõi/Lao ñoäng 8,39 6,44 7,08 6,59 5,65 5,97 Tæ soá lôïi nhuaän 1,20 MRR 2,10 Ghi chuù: Gia coá ñònh taïi thôøi ñieåm thaùng 4/2006 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 46 Caùc chæ tieâu laõi/voán 1,29; laõi/vaät tö 1,57; laõi/lao 2003 vôùi moâ hình troàng döa haáu treân neàn luùa muøa ñoäng 7,08 cuûa HTCT tieân tieán ñeàu cao hôn so vôùi vaø ñaõ mang laïi lôïi nhuaän ñaùng keå cho gia ñình. hoä phoûng vaán. Ngoaøi ra, caùc chæ tieâu tæ soá lôïi nhuaän (1,20) vaø quan troïng nhaát laø chæ tieâu MRR cao 2,10 Theo Baûng 3, trong saûn xuaát luùa, doanh thu, chi coù theå keát luaän moâ hình 2 luùa + maøu cuûa hoä tieán phí vaø lôïi nhuaän hôi thaáp hôn trung bình cuûa 40 hoä tieán cao hôn hoä phoûng vaán. Ñaït ñöôïc keát quaû nhö phoûng vaán vì ñaàu tö vaät tö, lao ñoäng ñeàu thaáp hôn vaäy coøn do nguoàn voán saün coù laø ñieàu kieän quan daãn ñeán tæ soá laõi chæ baèng 0,98 vaø MRR chæ baèng troïng ñeå taêng lôïi nhuaän cho heä thoáng (Baûng 2). 0,02 so vôùi hoä phoûng vaán. Tuy nhieân, vaãn thaáy ñöôïc caùc tæ soá laõi/voán, laõi/vaät tö, laõi/lao ñoäng lôùn hôn hoä Tính beàn vöõng cuûa moâ hình Luùa – Maøu: Troàng phoûng vaán do chuû hoä taäp trung vaät tö, lao ñoäng vaøo maøu taän duïng ñöôïc nguoàn rôm raï töø luùa duøng ñeå saûn xuaát döa haáu. Thaät vaäy, qua caùc chæ soá doanh phuû ñaát seõ haïn cheá söï phaùt trieån vaø caïnh tranh thu, chi phí vaø lôïi nhuaän töø döa haáu cuûa HTCTTT dinh döôõng cuûa coû daïi neân cuõng goùp phaàn giaûm chi (heä thoáng canh taùc tieân tieán) ñeàu raát cao hôn phí vaät tö saûn xuaát vaø coâng lao ñoäng. Ngöôïc laïi, HTCTPV (heä thoáng canh taùc phoûng vaán). Doanh nguoàn phaân xanh töø thaân, laù hoa maøu traû laïi cho thu HTCTTT cao hôn 2 laàn trong khi chi phí chæ ñaát chaát höõu cô giaûm ñöôïc moät phaàn chi phí phaân cao hôn 1,47 laàn neân lôïi nhuaän cao hôn 2,51 laàn hoaù hoïc. Chính ñaây laø cô sôû vaø höôùng phaùt trieån (36,5 so vôùi 14,5 trieäu ñoàng/ha). Ñaùng chuù yù laø thu töông lai cuûa neàn noâng nghieäp beàn vöõng. nhaäp bieân MRR leân ñeán 3,51 cho thaáy hieäu quaû kinh teà troàng döa haáu cuûa HTCTTT hôn haún HTCTPV. Moâ hình heä thoáng canh taùc Luùa – Döa haáu Toång hôïp laïi, do ñoùng goùp hieäu quaû töø döa haáu Hoä oâng Huyønh Vaên Tyû thöïc hieän moâ hình tieân neân hieäu quaû chung cuûa luùa + döa haáu ôû HTCTTT cao tieán Luùa - Döa haáu trong nhieàu naêm keå töø naêm hôn HTCTPV vôùi tæ soá laõi laø 1,99 vaø MRR laø 3,87. Baûng 3. Hieäu quaû kinh teá HTCT luùa – döa haáu tieân tieán so vôùi phoûng vaán Ñvt: 1.000ñ/ha Tieân tieán Phoûng vaán Danh muïc Luùa Döa haáu Luùa – döa haáu Luùa Döa haáu Luùa – döa haáu Doanh thu 13.731 56.409 70.140 14.813 27.838 42.651 Chi phí 6.423 19.491 26.255 7.376 13.227 20.604 - Vaät tö 5.521 18.159 23.680 6.198 11.884 18.082 - Lao ñoäng 902 1.638 2.576 1.178 1.344 2.522 Lôïi nhuaän 7.308 36.577 43.885 7.436 14.585 22.021 Laõi/voán 1,14 1,84 1,67 1,01 1,1 1,07 Laõi/vaät tö 1,32 2,01 1,85 1,20 1,23 1,22 Laõi/lao ñoäng 8,1 21,86 17,04 6,31 10,86 8,73 Tæ soá lôïi nhuaän 0,98 2,51 1,99 MRR 0,02 3,51 3,87 Baûng 4. Hieäu quaû kinh teá HTCT luùa – ñaäu phoäng tieân tieán so vôùi phoûng vaán Ñvt: 1.000ñ/ha Tieân tieán Phoûng vaán Danh muïc Luùa – ñaäu Luùa – ñaäu Luùa Ñaäu phoäng Luùa Ñaäu phoäng phoäng phoäng Doanh thu 16.550 26.250 42.800 19.909 22.108 42.017 Chi phí 7.250 9.210 16.460 11.473 8.589 20.062 -Vaät tö 5.520 5.967 11.487 9.310 5.967 15.277 -Lao ñoäng 1.730 3.243 4.973 2.900 2.622 5.523 Lôïi nhuaän 9.300 17.040 26.340 8.174 13.518 21.954 Laõi/voán 1,28 1,85 1,60 0,74 1,57 1,09 Laõi/vaät tö 1,82 2,45 2,29 0,91 2,27 1,44 Laõi/lao ñoäng 5,38 5,25 5,31 2,91 5,15 3,98 Tæ soá lôïi nhuaän 1,20 Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 47 Moâ hình heä thoáng canh taùc Luùa – Ñaäu phoäng Nhö vaäy, trong moâ hình luùa – ñaäu phoäng, söï ñoùng goùp cuûa caây ñaäu phoäng vaøo doanh thu coäng Qua Baûng 4 cho thaáy trong moâ hình phoûng vaán, vôùi chi phí thaáp cuûa caây luùa ñaõ mang laïi lôïi nhuaän doanh thu töø luùa töông ñoái cao 19,9 trieäu ñoàng/ha, cho HTCTTT cao gaáp 1,2 laàn so vôùi lôïi nhuaän cuûa nhöng lôïi nhuaän (8,1 trieäu ñoàng) thaáp hôn HTCT HTCTPV. tieân tieán do caùc hoä chi phí cho luùa cao 11,5 trieäu/ Moâ hình heä thoáng canh taùc Luùa – Ñaäu xanh ha. Trong ñoù, ñaàu tö cho vaät tö 9,3 trieäu ñoàng, hôn chi phí lao ñoäng gaáp 3 laàn. Do giaù vaät tö raát cao, saâu beänh xuaát hieän nhieàu laøm noâng daân söû duïng Theo Baûng 5, töông töï nhö moâ hình luùa – ñaäu nhieàu phaân thuoác neân taêng chi phí saûn xuaát. Caùc phoäng, söï ñoùng goùp cuûa ñaäu xanh vaøo lôïi nhuaän chæ soá laõi/voán (0,74), laõi/lao ñoäng (2,91), laõi/vaät tö cuûa moâ hình laø ñaùng keå. HTCTTT vôùi doanh thu (0,91) vôùi caùc chæ soá naøy ñaõ phaûn aùnh ñöôïc ñieàu cao 33 trieäu ñoàng (so vôùi doanh thu cuûa HTCTPV treân. Trong khi ñoù, ôû moâ hình tieân tieán do bieát laø 12,9 trieäu ñoàng), nhôø vaøo vieäc söû duïng phaân taän duïng phaân xanh töø thaân laù ñaäu phoäng boùn cho xanh coù hieäu quaû thay moät phaàn cho phaân hoaù hoïc luùa, ít duøng phaân hoaù hoïc neân giaûm ñöôïc giaù thaønh ñaõ daãn ñeán lôïi nhuaän cao gaáp 1,45 laàn so vôùi ñaäu tuy doanh thu thaáp nhöng lôïi nhuaän cao hôn. xanh cuûa HTCTPV. Cuõng theo Baûng 3 ñoái vôùi ñaäu phoäng doanh thu Ñoái vôùi luùa trong HTCTTT maëc duø doanh thu HTCTTT 26,2 trieäu ñoàng/ha cao hôn nhieàu so vôùi thaáp nhöng do tieát kieäm phí phaân boùn baèng aùp HTCTPV laø 22,1 trieäu ñoàng/ha. Chi phí cuûa duïng phaân xanh töø caây ñaäu xanh neân lôïi nhuaän HTCTTT cao hôn HTCTPV moät ít (khoaûng 700 cuõng cao hôn lôïi nhuaän cuûa HTCTPV gaáp 1,47 laàn. nghìn ñoàng) phaùt sinh töø vieäc söû duïng maøng phuû Cuoái cuøng lôïi nhuaän toång Luùa – Ñaäu xanh cuûa noâng nghieäp song lôïi nhuaän cuûa HTCTTT (17 trieäu) HTCTTT cao hôn HTCTPV 1,45 laàn do chuû hoä tieân vaãn coøn cao hôn HTCTPV (13,5 trieäu) laø 3,5 trieäu tieán naém ñöôïc kyõ thuaät troàng vaø söû duïng gioáng ñoàng. naêng suaát cao. Baûng 5. Hieäu quaû kinh teá HTCT Luùa – Ñaäu xanh tieân tieán so vôùi phoûng vaán Ñvt: 1.000ñ/ha Tieân tieán Phoûng vaán Danh muïc Luùa Ñaäu xanh Luùa – Ñaäu xanh Luùa Ñaäu xanh Luùa – Ñaäu xanh Doanh thu 16.550 16.510 33.060 18.308 12.976 31.284 Chi phí 7.250 6.130 13.380 11.967 5.812 17.779 -Vaät tö 5.520 4.180 9.700 9.861 4.099 13.960 -Lao ñoäng 1.730 1.950 3.680 2.105 1.713 3.819 Lôïi nhuaän 9.300 10.380 19.680 6.341 7.164 13.505 Laõi/voán 1,28 1,69 1,47 0,53 1,32 0,76 Laõi/vaät tö 1,82 2,48 2,03 0,64 1,75 0,97 Laõi/lao ñoäng 5,38 5,32 5,35 3,01 4,18 3,54 Tæ soá lôïi nhuaän 1,47 1,45 1,46 Baûng 6. Hieäu quaû kinh teá HTCT 2 Luùa – Boø tieân tieán so vôùi phoûng vaán Ñvt: 1.000ñ/ha Tieân tieán Phoûng vaán Danh muïc 2 Luùa Boø* 2 Luùa – Boø 2 Luùa Boø* 2 Luùa – Boø Doanh thu 26.885 74.200 101.085 21.345 20.996 42.341 Chi phí 13.198 49.754 62.952 13.970 14.273 28.243 - Vaät tö 10.686 41.795 52.481 10.163 4.085 14.248 - Lao ñoäng 2.512 7.959 10.471 3.807 10.188 13.995 Lôïi nhuaän 13.687 24.446 38.133 7.375 6.723 14.098 Laõi/voán 1,04 0,49 0,61 0,53 0,47 0,50 Laõi/vaät tö 1,28 0,58 0,73 0,73 1,65 0,99 Laõi/lao ñoäng 5,45 3,07 3,64 1,94 0,66 1,01 Tæ soá lôïi nhuaän 1,86 3,64 2,70 MRR 0,69 *Ghi chuù: Trung bình hoä phoûng vaán nuoâi 4 con boø ta, hoä tieân tieán nuoâi 10 con boø lai Sind Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 48 Tính oån ñònh vaø beàn vöõng: Hieän taïi giaù caû vaät xaáp xæ nhau nhöng lôïi nhuaän (13,6 trieäu ñoàng) cao tö noâng nghieäp khaù cao vaø ñaát ruoäng treân ngaøy gaàn gaáp 2 laàn so vôùi HTCTPV (7,3 trieäu ñoàng). Tæ caøng baïc maøu do xoùi moøn. Do ñoù, vieäc keát hôïp soá laõi/voán 1,04 ñaït cao hôn so vôùi HTCTPV (0,53). troàng ñaäu xanh seõ goùp phaàn laøm haïn cheá söï baïc Ñieàu naøy cho ta thaáy roõ ñöôïc vai troø cuûa KHKT maøu cuûa ñaát do luaân canh vôùi caây hoï Ñaäu. Ñaäu trong saûn xuaát, nhôø aùp duïng coù hieäu quaû ñaõ laøm xanh laø caây hoï ñaäu coù tính coá ñònh ñaïm cao nhôø coù taêng ñaùng keå lôïi nhuaän töø 2 vuï luùa (Baûng 6) heä thoáng noát saàn vaø nguoàn phaân xanh töø thaân, laù vaø reã traû laïi chaát dinh döôõng cho ñaát do vaäy giaûm Vôùi nguoàn voán saün coù cuûa gia ñình, hoä tieân tieán ñöôïc chi phí phaân hoaù hoïc cho luùa ñoàng thôøi baûo ñaàu tö cho chaên nuoâi qui moâ lôùn hôn hoä phoûng vaán veä ñaát söû duïng beàn vöõng. (10 con boø lai Sind so vôùi trung bình cuûa 40 hoä laø 4 con) 49,75 trieäu ñoàng so vôùi 14,2 trieäu ñoàng ôû Moâ hình heä thoáng canh taùc 2 vuï Luùa – Nuoâi Boø HTCTPV. Nhôø ñoù lôïi nhuaän cao hôn gaàn 20 trieäu ñoàng (74,2 so 20,9 trieäu ñoàng) song hieäu quaû ñoàng Moâ hình tieân tieán cuûa hoä oâng Traàn Thanh Daân coù voán khoâng cheânh leäch bao nhieâu 0,49 so vôùi 0,47 ôû doanh thu khaù cao 101 trieäu ñoàng, doanh thu töø chaên HTCTPV. nuoâi boø (74,2 trieäu ñoàng) chieám gaàn 3/4 toång doanh thu, cao hôn nhieàu so vôùi 2 vuï luùa (khoaûng 26,8 trieäu So saùnh tæ soá lôïi nhuaän cuûa moâ hình 2 vuï Luùa – ñoàng). Toång lôïi nhuaän ñaït ñöôïc cuûa moâ hình laø 38,1 Boø ta thaáy, HTCTTT ñeàu coù tæ soá lôïi nhuaän cao trieäu ñoàng. Lôïi nhuaän thu ñöôïc töø chaên nuoâi boø cao hôn HTCTPV, trong ñoù caây luùa cao hôn 1,86; nuoâi hôn saûn xuaát luùa 1,8 laàn (24,4 so vôùi 13,7 trieäu ñoàng). boø cao 3,64 vaø toång luùa - boø cao hôn 2,70 Ñieàu naøy cho thaáy, thu nhaäp töø chaên nuoâi boø goùp Moâ hình heä thoáng canh taùc 3 vuï Luùa – Nuoâi Boø phaàn raát lôùn trong thu nhaäp noâng hoä (chieám 64,1% toång thu nhaäp). Chaên nuoâi boø ngoaøi vieäc taän duïng lao ñoäng gia ñình, coøn söû duïng caùc phuï phaåm töø saûn xuaát Hoä oâng Leâ Vaên Nhôn aáp Trung An xaõ Leâ Trì luùa, nguoàn phaân boø boùn cho ñaát goùp phaàn laøm giaûm thöïc hieän raát thaønh coâng moâ hình 3 Luùa - Boø nhôø chi phí phaân boùn, taêng naêng suaát luùa (Baûng 6). vaøo söï tieáp thu vaø vaän duïng coù hieäu quaû nhöõng tieán boä KHKT ñöôïc phoå bieán. Xeùt caùc giaù trò laõi/voán, laõi/vaät tö, laõi/lao ñoäng thì saûn xuaát luùa cao hôn chaên nuoâi boø. Tuy nhieân, Theo Baûng 7, lôïi nhuaän töø chaên nuoâi boø cuûa neáu xeùt veà lao ñoäng vì söû duïng lao ñoäng gia ñình HTCTTT cao hôn nhieàu so vôùi trung bình HTCTPV neân coù theå laáy coâng laøm lôøi taêng theâm thu nhaäp vì hoä tieân tieán nuoâi nhieàu boø hôn nhöng laõi/voán chæ ñaùng keå cho noâng hoä. Trong khi ñoù caùc coâng vieäc cao gaáp 1,8 laàn (0,36 so vôùi 0,20) vaø caû hai ñeàu coù hieäu trong saûn xuaát luùa ñeàu thueâ möôùn nhö boùn phaân, quaû ñoàng voán thaáp (< 1). Ngoaøi ra, MRR cuûa vieäc xòt thuoác, ñaëc bieät laø khaâu thueâ möôùn nhaân coâng chaên nuoâi boø trong HTCTTT so vôùi HTCTPV chæ baèng caét, suoát luùa raát cao. 0,43 cho thaáy taêng soá löôïng boø nuoâi chæ ñôn thuaàn taêng lôïi nhuaän chöù khoâng taêng hieäu quaû ñoàng voán. Ngoaøi ra, nhôø aùp duïng toát bieän phaùp 3 giaûm 3 Doanh thu töø luùa HTCTTT (38 trieäu ñoàng) thaáp hôn taêng vaø caùc kyõ thuaät canh taùc tieân tieán khaùc ñaõ MHPV (41 trieäu ñoàng), nhöng nhôø vaøo vieäc chi hôïp taêng doanh thu töø luùa 26,8 trieäu ñoàng cao hôn so lyù, coù hieäu quaû neân chi phí thaáp hôn daãn ñeán lôïi vôùi HTCTPV 21,3 trieäu ñoàng. Do vaäy, tuy chi phí nhuaän cao hôn HTCTPV (tæ soá lôïi nhuaän laø 1,38). Baûng 7. Hieäu quaû kinh teá HTCT 3 Luùa – Boø tieân tieán so vôùi phoûng vaán Ñvò: 1.000ñ Tieân tieán Phoûng vaán Danh muïc 3 Luùa Boø* 3 Luùa – Boø 3 Luùa Boø* 3 Luùa– Boø Doanh thu 38.000 89.010 127.010 41.040 22.690 63.730 Chi phí 15.750 65.250 81.000 24.900 18.920 43.820 -Vaät tö 12.630 51.960 64.590 19.180 11.000 30.180 -Lao ñoäng 3.120 13.290 16.410 5.720 7.920 13.640 Lôïi nhuaän 22.250 23.760 46.010 16.140 3.770 19.910 Laõi/voán 1,41 0,36 0,57 0,65 0,20 0,45 Laõi/vaät tö 1,76 0,46 0,71 0,84 0,34 0,66 Laõi/lao ñoäng 7,13 1,79 2,80 2,82 0,48 1,46 Tæ soá lôïi nhuaän 1,38 6,30 2,31 MRR 0,43 0,70 *Ghi chuù: Trung bình hoä phoûng vaán nuoâi 3 con boø ta, hoä tieân tieán nuoâi 9 con boø ta. Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 49 Baûng 8. So saùnh caùc heä thoáng canh taùc tieân tieán vaø phoûng vaán vôùi phoå bieán Ñvt: 1.000ñ/ha Tieân tieán Phoûng vaán Heä thoáng Chi Laõi Tæ soá Laõi Tæ soá canh taùc phí Laõi MRR Laõi MRR /voán laõi* /voán laõi* Ruoäng treân Luùa 1 vuï 7.376 7.437 1,01 Göøng 58.881 - - - - 90.053 1,53 12 1,60 Cuû saén 16.941 - - - - 12.870 0,76 1,7 0,60 Luùa-Ñaäu xanh 13.380 19.680 1,5 2,7 2,04 13.505 0,76 1,82 1,01 Luùa-Ñaäu phoäng 16.460 26.340 1,6 3,5 2,08 21.954 1,09 2,95 1,60 Ruoäng böng Luùa 2 vuï 11.197 19.589 1,8 - - - - - - Luùa-Döa haáu 24.122 35.874 1,5 1,8 1,26 22.021 1,07 1,12 0,84 2 luùa-Maøu 39.435 50.722 1,3 2,6 1,10 42.290 1,19 2,16 1,76 2 luùa-Boø 66.912 42.238 0,6 2,2 0,41 14.098 0,5 0,72 0,10 3 luùa-Boø 37.500 30.170 0,8 1,5 0,40 19.910 0,45 1,02 0,01 * Tæ soá laõi: Tæ soá laõi cuûa HTCT tieân tieán hoaëc phoûng vaán treân laõi luùa 1 hoaëc 2 vuï. Toång hôïp laïi caùc chæ soá Laõi/voán, Laõi/vaät tö, Laõi/ song khi ñaùnh giaù hieäu quaû kinh teá chuùng ta thaáy lao ñoäng cuûa HTCTTT 3 Luùa – Boø ñeàu cao hôn raèng. moâ hình troàng göøng coù laõi cao (laõi/voán 1,53), HTCTPV nhöng thu nhaäp bieân (MRR) laïi thaáp hôn coøn cuû saén hieäu quaû ñoàng voán raát thaáp (0,76) so vôùi chæ baèng 0,7 chöùng toû do taùc ñoäng giaûm hieäu quaû HTCT phoå bieán luùa 1 vuï laø 1,01. Tuy nhieân, göøng ñoàng voán khi taêng löôïng boø nuoâi. vaø cuû saén giaù caû leân xuoáng thaát thöôøng neân chæ coù nhöõng noâng hoä coù voán cao môùi duy trì cho thaáy Lôïi ích vaø tính beàn vöõng moâ hình Luùa – Boø: Moâ tính khoâng beàn vöõng cuûa 2 HTCT naày. hình canh taùc Luùa – Boø laø moâ hình truyeàn thoáng laâu ñôøi cuûa ngöôøi daân vuøng Baûy Nuùi vì phuø hôïp Moâ hình luùa - ñaäu phoäng, luùa - ñaäu xanh laø 2 moâ ñieàu kieän ñaát ñai cuûa vuøng. Chaên nuoâi boø taän duïng hình tieân tieán cho caùc chæ soá hieäu quaû raát cao trong phuï phaåm noâng nghieäp laøm thöùc aên, taän duïng phaân ñoù ñaùng chuù yù laõi/voán laàn löôït laø 1,6 ñoái vôùi luùa - ñaäu boø boùn cho nhieàu loaïi caây troàng khaùc nhau, caûi phoäng vaø 1,5 ñoái vôùi luùa - ñaäu xanh vaø tæ soá laõi cuûa 2 thieän dinh döôõng cho ñaát, cung caáp söùc keùo phuïc moâ hình naày cao hôn töø 2,6 ñeán 3,5 trong khi HTCT vuï saûn xuaát noâng nghieäp goùp phaàn giaûm chi phí phoûng vaán chæ cao 1,82 vaø 2,95 laàn so vôùi 1 vuï luùa. saûn xuaát. Ngoaøi ra, chaên nuoâi boø coøn söû duïng lao Ñaëc bieät, chæ tieâu MRR raát cao (2,08 vaø 2,04) so vôùi ñoäng nhaøn roãi trong gia ñình ñi caét coû, chaên thaû HTCT phoûng vaán 1,60 vaø 1,01 ñaõ laø ñoäng löïc thuùc boø treân caùc ñoàng coû töï nhieân goùp phaàn giaûm chi ñaày caùc noâng hoä ngaøy caøng tham gia nhieàu vaøo 2 phí ñaàu tö lao ñoäng, taêng theâm thu nhaäp noâng hoä. moâ hình naày. Ngoaøi ra, söï phaùt trieån oån ñònh, beàn vöõng ñoái vôùi ñaát troàng vaø moâi tröôøng cuûa 2 HTCT So saùnh caùc heä thoáng canh taùc tieân tieán vaø naày trong 5 naêm gaàn ñaây coäng vôùi yeáu toá quyeát ñònh phoûng vaán vôùi phoå bieán laø nöôùc töôùi caøng cho thaáy roõ vai troø cuûa vieäc phaùt trieån heä thoáng thuyû lôïi daãn nöôùc töôùi cho ruoäng treân - Vuøng ruoäng treân phuï thuoäc vaøo nöôùc trôøi, toaøn vuøng Baûy Nuùi laø moät nhieäm vuï caáp baùch vaø caàn HTCT phoå bieán laø 1 vuï luùa. Do vaäy, göøng, cuû saén thieát ñeå xoaù ñoùi giaûm ngheøo. (nhôø möa) vaø heä thoáng luùa - ñaäu phoäng, luùa - ñaäu So saùnh heä thoáng canh taùc tieân tieán vaø phoûng vaán xanh (nhôø vaøo heä thoáng thuyû lôïi) ñeàu troàng ôû ñaát ruoäng treân ñöôïc so saùnh vôùi 1 vuï luùa. ruoäng böng vôùi luùa 2 vuï - Vuøng ruoäng böng nôi khoâng coù ñeâ bao troàng Cuõng theo Baûng 8 caùc moâ hình tieân tieán ôû ruoäng ñöôïc 2 vuï; nôi naøo coù ñeâ bao troàng 3 vuï. Ñoái vôùi böng ñeàu coù doanh thu, chi phí, lôïi nhuaän cao hôn vuøng naày, HTCT phoå bieán laø luùa 2 vuï ñöôïc duøng moâ hình phoå bieán laø luùa 2 vuï. Tí soá laõi ñoái vôùi luùa 2 ñeå so saùnh vôùi caùc HTCT tieân tieán. vuï cuûa HTCT Luùa 3 vuï - Boø cao gaáp 1,54 laàn, Luùa 2 vuï - Boø 2,16 laàn, Luùa – Döa haáu 1,83 laàn vaø cao So saùnh caùc heä thoáng canh taùc tieân tieán vaø phoûng nhaát laø Luùa 2 vuï - Maøu 2,59 laàn. vaán ruoäng treân vôùi luùa 1 vuï Tuy nhieân, neáu xeùt chæ tieâu thu nhaäp bieân (MRR), Theo Baûng 8, ôû ñaát ruoäng treân, moâ hình troàng moâ hình Luùa – Döa haáu cao nhaát (1,26) cao hôn cuû saén. göøng cuûa hoä phoûng vaán cho lôïi nhuaän cao, moâ hình Luùa 2 vuï - Maøu chæ coù 1,1. Rieâng ñoái vôùi 2 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007
NGHIEÂN CÖÙU KHOA HOÏC KYÕ THUAÄT 50 Ñeà nghò moâ hình coù chaên nuoâi boø MRR < 1 chöùng toû ñaàu tö taêng theâm cho hieäu quaû thaáp chæ xaáp xæ 0,4 ñoàng do aûnh höôûng hoã töông töø vieäc chaên nuoâi boø keùo - Khuyeán caùo aùp duïng 4 HTCT noùi treân vaø hoã xuoáng. Tuy nhieân, vieäc chaên nuoâi boø nhaèm taêng trôï noâng daân ñaàu tö phaùt trieån chaên nuoâi boø thòt theâm thu nhaäp, giaûi quyeát lao ñoäng gia ñình nhaøn nhaèm taêng thu nhaäp vì ñieàu kieän ñaát ñai, ñoàng coû roãi vaø quan troïng hôn caû laø coù phaân boùn cho caây chaên nuoâi thuaän hôïp vaø coù lôïi cho moâi tröôøng. troàng, tieát kieäm chi phí phaân boùn hoaù hoïc. - Caàn phaùt trieån heä thoáng thuûy lôïi töôùi cho KEÁT LUAÄN VAØ KIEÁN NGHÒ ruoäng treân ñeå taêng dieän tích canh taùc, naêng suaát, taêng thu nhaäp cho noâng hoä. - Luùa - ñaäu phoäng, luùa - ñaäu xanh ruoäng treân, TAØI LIEÄU THAM KHAÛO Luùa – Döa haáu, Luùa 2 vuï - Maøu ruoäng böng laø 4 HTCT coù hieäu quaû cao vaø beàn vöõng caàn phaùt trieån Phoøng Thoáng keâ huyeän Tri Toân, 2006. Nieân giaùm ôû Baûy Nuùi. thoáng keâ naêm 2005. UBND huyeän Tri Toân. - HTCT luùa 2, 3 vuï keát hôïp nuoâi boø, hieäu quaû ñaàu tö voán thaáp khi taêng soá löôïng boø nuoâi nhöng Sôû noâng nghieäp vaø phaùt trieån noâng thoân An Giang, 2001. Chuyeån dòch cô caáu kinh teá noâng nghieäp: chuû söû duïng ñöôïc lao ñoäng nhaøn roãi gia ñình vaø coù tröông vaø giaûi phaùp phaân boùn cho caây troàng. Taïp chí KHKT Noâng Laâm nghieäp, soá 1&2/2007 Ñaïi hoïc Noâng Laâm Tp. HCM

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học

320 tài liệu

1253 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.