intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Nghiên cứu mức độ nhiễm ấu trùng (metacercaria) sán lá song chủ trên cá trắm cỏ giai đoạn cá con ương nuôi tại Ninh Bình"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

79
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2009 tác giả: 10. Nguyễn Thị Thanh, Nghiên cứu mức độ nhiễm ấu trùng (metacercaria) sán lá song chủ trên cá trắm cỏ giai đoạn cá con ương nuôi tại Ninh Bình.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Nghiên cứu mức độ nhiễm ấu trùng (metacercaria) sán lá song chủ trên cá trắm cỏ giai đoạn cá con ương nuôi tại Ninh Bình"

  1. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 2A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh Nghiªn cøu møc ®é nhiÔm Êu trïng (Metacercaria) s¸n l¸ song chñ trªn c¸ tr¾m cá giai ®o¹n c¸ con −¬ng nu«i t¹i ninh b×nh NguyÔn ThÞ Thanh (a) Tãm t¾t. Giai ®o¹n c¸ con rÊt dÔ bÞ nhiÔm c¸c bÖnh do ký sinh trïng (KST) ®Æc biÖt lµ c¸c bÖnh do giun s¸n ký sinh. C¸ Tr¾m cá lµ gièng c¸ chñ lùc ®−îc −¬ng nu«i t¹i Ninh B×nh. Qua nghiªn cøu 340 c¸ Tr¾m cá ë c¶ 3 giai ®o¹n c¸ bét, c¸ h−¬ng vµ c¸ gièng cho thÊy giai ®o¹n c¸ bét kh«ng bÞ nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ song chñ (Metacercaria). Giai ®o¹n c¸ h−¬ng, ®· x¸c ®Þnh c¸ bÞ nhiÔm 4 d¹ng Metacercaria cña c¸c loµi s¸n l¸ Haplochis pumilio tû lÖ nhiÔm 53,3%, c−êng ®é nhiÔm (C§N) trung b×nh: 2,6 Êu trïng/c¸; H. taichui vµ Procerovum Sp. ®Òu cã tû lÖ nhiÔm 1,7%, C§N trung b×nh 1 Êu trïng/ c¸; Centrocestus formosanus nhiÔm trªn c¸ víi tû lÖ 56,6%, C§N 4,8 Êu trïng/ c¸. Giai ®o¹n c¸ gièng ®· x¸c ®Þnh 5 loµi Metacercaria, gåm 4 loµi s¸n l¸ ruét H. pumilio tû lÖ nhiÔm 78,3%, C§N: 19,3 Êu trïng/c¸; H. taichui tû lÖ nhiÔm 2,5%; C§N: 1 Êu trïng/c¸; Procerovum Sp. nhiÔm trªn c¸ víi tû lÖ 4,2%, C§N 1 Êu trïng/c¸; C. formosanus cã tû lÖ nhiÔm cao 68,3%, C§N 15,7 Êu trïng/c¸ vµ loµi s¸n l¸ gan Clonorchis sinensis nhiÔm 4,9% víi C§N 1,3 Êu trïng/c¸. Trªn c¬ së ®ã chóng t«i ®−a ra mét sè biÖn ph¸p nh»m ng¨n chÆn sù nhiÔm KST trªn c¸. I. ®Æt vÊn ®Ò Nu«i trång thuû s¶n ë ViÖt Nam ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nu«i trång thuû s¶n kh«ng chØ cung cÊp nguån thùc phÈm chøa Protein cho nhu cÇu tiªu thô néi ®Þa mµ cßn lµ nguån nguyªn liÖu cho xuÊt khÈu, trong ®ã vÊn ®Ò vÖ sinh an toµn thùc phÈm lµ tiªu chÝ ®¸nh gi¸ chÊt l−îng s¶n phÈm thñy s¶n. Êu trïng s¸n l¸ song chñ (Metacercaria) th−êng ký sinh ë nhiÒu ký chñ kh¸c nhau. Khi ký sinh ë c¸, chóng th−êng lµm cho c¸ sinh tr−ëng chËm, thËm chÝ g©y chÕt hµng lo¹t, ®Æc biÖt ë c¸ h−¬ng vµ c¸ gièng. S¸n ë giai ®o¹n tr−ëng thµnh th−êng ký sinh ë ng−êi vµ mét sè ®éng vËt, trong ®ã mét sè loµi s¸n cã kh¶ n¨ng g©y bÖnh cho ng−êi sö dông. HiÖn nay, viÖc nghiªn cøu ký sinh trïng cã nguån gèc tõ ®éng vËt thñy s¶n, cã kh¶ n¨ng l©y nhiÔm bÖnh cho con ng−êi ®· ®−îc tiÕn hµnh ë mét sè ®Þa ph−¬ng nh− NghÖ An, Nam §Þnh, TiÒn Giang, CÇn Th¬, An Giang. TØnh Ninh B×nh lµ ®Þa ph−¬ng cã nghÒ nu«i c¸ truyÒn thèng tõ l©u ®êi, trong ®ã huyÖn Yªn Kh¸nh, huyÖn Kim S¬n ph¸t triÓn m¹nh nghÒ s¶n xuÊt vµ −¬ng nu«i c¸ gièng. Tuy nhiªn sù hiÓu biÕt cña ng−êi d©n vÒ bÖnh ký sinh trïng vµ sù nhiÔm Êu trïng Metacercaria cßn rÊt h¹n chÕ. Metacercaria khi ë trong c¬ thÓ c¸, chóng lµ c¸c t¸c nh©n cã ¶nh h−ëng trùc tiÕp ®Õn søc khoÎ con ng−êi. Do ®ã viÖc nghiªn cøu vµ ®¸nh gi¸ møc ®é nhiÔm Metacercaria trªn mét sè ®èi t−îng c¸ nu«i giai ®o¹n c¸ NhËn bµi ngµy 15/1/2009. Söa ch÷a xong 25/5/2009. 67
  2. Nghiªn cøu møc ®é nhiÔm Êu trïng ..., Tr. 67-74 NguyÔn ThÞ Thanh con lµ rÊt cÇn thiÕt, gãp phÇn h¹n chÕ thiÖt h¹i do ký sinh trïng g©y ra vµ cã thÓ cung cÊp con gièng s¹ch cho ng−êi nu«i ®¶m b¶o chÊt l−îng vÖ sinh vµ an toµn thùc phÈm. II. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.1. §Þa ®iÓm vµ thêi gian nghiªn cøu §Þa ®iÓm nghiªn cøu - Thu mÉu c¸ ë tr¹i s¶n xuÊt gièng vµ c¸c ao −¬ng thuéc huyÖn Yªn Kh¸nh, huyÖn Kim S¬n, tØnh Ninh B×nh. - MÉu c¸ ®−îc ph©n tÝch t¹i phßng BÖnh c¸, ViÖn nghiªn cøu Nu«i trång Thñy s¶n I, Tõ S¬n, B¾c Ninh. Thêi gian nghiªn cøu Nghiªn cøu ®−îc tiÕn hµnh tõ th¸ng 2 ®Õn th¸ng 9 n¨m 2007. 2.2. §èi t−îng, vËt liÖu nghiªn cøu §èi t−îng: Êu trïng Metacercaria thuéc líp s¸n l¸ song chñ (Trematoda) VËt liÖu: C¸ Tr¾m cá (Ctenopharyngodon idellus Richchardson) Sè l−îng mÉu c¸: C¸ bét (3-10 ngµy): 2 lÇn x 50 con = 100 con C¸ h−¬ng (20-35 ngµy): 3 lÇn x 2 huyÖn x 20 con = 120 con C¸ gièng (45-70 ngµy): 3 lÇn x 2 huyÖn x 20 con = 120 con Tæng sè mÉu c¸: 340 con. 2.3. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu 2.3.1. Ph−¬ng ph¸p nghiªn cøu Êu trïng Metacercaria Ph−¬ng ph¸p soi t−¬i: ph−¬ng ph¸p cña Dogiel vµ ®−îc bæ sung bëi Hµ Ký (1968), Bïi Quang TÒ (2001). Dïng ®Ó ph©n tÝch mÉu c¸ bét, c¸ h−¬ng cì nhá. C¸ bét Ðp c¶ con d−íi hai tÊm kÝnh dµy. C¸ h−¬ng tiÕn hµnh c¾t riªng c¸c bé phËn (mang, v©y, c¬), sau ®ã Ðp c¸c bé phËn d−íi c¸c lam kÝnh hoÆc tÊm kÝnh. Quan s¸t trùc tiÕp d−íi kÝnh gi¶i phÉu vµ kÝnh hiÓn vi ®é phãng ®¹i X20, X40. Ph−¬ng ph¸p tiªu c¬: ph©n tÝch c¸ h−¬ng lín vµ c¸ gièng. Dung dÞch tiªu c¬ gåm 6 gam pepsin vµ 8 ml HCL ®Æc pha trong 1 lÝt n−íc cÊt. - C¾t riªng c¸c bé phËn cña tõng con c¸ (mang, v©y, c¬), nghiÒn riªng lÎ c¸c bé phËn b»ng cèi chµy sø vµ m¸y xay thÞt. - Trén c¸c phÇn ®· nghiÒn víi dung dÞch tiªu c¬ theo tû lÖ mÉu c¸/dung dÞch tiªu c¬ lµ 1/10, sau ®ã khuÊy ®Òu. §Æt mÉu trong tñ Êm cã nhiÖt ®é 370C ®Ó tõ 2-3 giê. - Khi c¬ tan hÕt tiÕn hµnh läc: ®æ s¶n phÈm tiªu c¬ qua l−íi läc cã m¾t l−íi 1x1 mm2 vµ röa b»ng n−íc muèi sinh lý 0,86%. §Ó l¾ng hçn hîp trong vµi phót, c¸c bµo nang Metacercaria nÆng sÏ l¾ng ch×m xuèng d−íi, lo¹i bá phÇn n−íc nhÑ nhµng, gi÷ l¹i phÇn l¾ng cÆn. - LÆp l¹i qu¸ tr×nh läc trªn kho¶ng 7 – 8 lÇn cho ®Õn khi c¸c chÊt l¾ng s¹ch 68
  3. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 2A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh dung dÞch trë nªn trong suèt. - §−a phÇn l¾ng cÆn vµo ®Üa petri chøa n−íc muèi sinh lý 0,86%, xoay nhÑ ®Üa cho c¸c chÊt l¾ng cÆn tËp trung vµo gi÷a ®Üa petri. Quan s¸t trªn kÝnh gi¶i phÉu ®Ó t¸ch riªng Metacercaria, ®Õm sè l−îng vµ thu riªng Êu trïng vµo c¸c ®Üa nhá. - Ph©n lo¹i metacercaria dùa vµo h×nh d¹ng bµo nang, c¸c gi¸c (miÖng, bông), sè l−îng r¨ng/gai; h×nh d¹ng vßng r¨ng/gai; h×nh d¹ng c¸c kiÓu tuyÕn bµi tiÕt; mÇm sinh dôc,... - Chôp ¶nh Metacercaria vµ l−u gi÷ mÉu ®· ph©n lo¹i b»ng cån 70%. 2.3.2. TËp hîp vµ tÝnh to¸n sè liÖu C¸c loµi Metacercaria ®−îc tÝnh to¸n theo c¸c c«ng thøc sau: Sè c¸ nhiÔm metacercaria Tû lÖ nhiÔm (%) = x 100 Sè c¸ kiÓm tra C−êng ®é nhiÔm : Tæng Êu trïng metacercaria t×m thÊy C−êng ®é nhiÔm trung b×nh c¬ thÓ = Sè c¸ nhiÔm metacercaria C−êng ®é nhiÔm trung b×nh c¸c bé phËn: Tæng Êu trïng Metacercaria t×m thÊy trªn mang/v©y/c¬ = Sè mang/v©y/c¬ cña c¸ nhiÔm Metacercaria Sè liÖu ®−îc tÝnh to¸n vµ xö lý b»ng ph−¬ng ph¸p thèng kª sinh häc thùc hiÖn trªn phÇn mÒm Excel. III. kÕt qu¶ nghiªn cøu v th¶o luËn 3.1. Sè l−îng mÉu c¸ ®· nghiªn cøu §· nghiªn cøu 340 mÉu c¸ Tr¾m cá t¹i huyÖn Yªn Kh¸nh vµ Kim S¬n, tØnh Ninh B×nh. ChiÒu dµi vµ khèi l−îng c¸ ®−îc tr×nh bµy ë b¶ng 1: B¶ng 1: ChiÒu dµi vµ khèi l−îng c¸ §Þa ®iÓm Giai Sè ChiÒu dµi (cm) Khèi l−îng (gam) ®o¹n l−îng TB± Sx TB± Sx (con) C¸ h−¬ng 60 2.3 ±0.37 0.17 ±0.06 Kim S¬n C¸ gièng 60 7.6 ±1.7 5.23 ±2.8 C¸ bét 100 Yªn Kh¸nh C¸ h−¬ng 60 2.6 ±0.37 0.2 ±0.07 C¸ gièng 60 7.2 ±1.56 3.5 ±2.3 Tæng sè 340 con 69
  4. Nghiªn cøu møc ®é nhiÔm Êu trïng ..., Tr. 67-74 NguyÔn ThÞ Thanh 3.2. Thµnh phÇn loµi vµ møc ®é nhiÔm Metacercaria ë c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña c¸ Tr¾m cá B¶ng 2: Møc ®é nhiÔm Metacercaria ë c¸c giai ®o¹n ph¸t triÓn cña c¸ §Þa C¸ h−¬ng C¸ gièng ®iÓm TØ lÖ C−êng ®é TØ lÖ C−êng ®é Metacercaria nhiÔm nhiÔm nhiÔm nhiÔm (TB±Sx) (%) (%) (TB±Sx) H. pumilio 81.6 88.3 3.9 ± 2.5 9.6± 17.5 H. taichui 3.3 1.0 5.0 1.0 Yªn Procerovum sp 3.3 1.0 5.0 2.3± 0.9 Kh¸nh C. formosanus 71.6 73.3 4.4 ± 2.8 17.6± 20.9 C. sinensis 8.3 1.6± 0.48 H. pumilio 25.0 68.3 1.3± 0.47 28.9 ± 59.5 Procerovum sp Kim 3.3 1.0 S¬n C. formosanus 41.6 63.3 4.1± 2.4 13.7± 31.6 C. sinensis 1.6 1.0 Qua b¶ng ph©n tÝch sè liÖu cho thÊy t¹i huyÖn Yªn Kh¸nh: ë c¸ h−¬ng ph¸t hiÖn 4 loµi, trong ®ã loµi H. pumilio cã møc ®é nhiÔm cao nhÊt víi tû lÖ nhiÔm 81.6%, C§N 3.9 Êu trïng/c¸; C. formosanus tû lÖ nhiÔm 71.6% víi c−êng ®é nhiÔm 4.4 Êu trïng/c¸. Hai loµi H. taichui vµ Procerovum sp chØ gÆp 2 Êu trïng ký sinh ë 2 c¸ thÓ trªn tæng sè 60 mÉu c¸ kiÓm tra víi tû lÖ nhiÔm ë mçi loµi lµ 3.3%. So víi c¸ h−¬ng th× ë c¸ gièng gÆp s¸n l¸ gan C. sinensis. Loµi H. pumilio tû lÖ cao nhÊt 88.3%, C§N lµ 9.6 Êu trïng/c¸. Loµi C. formosanus tû lÖ nhiÔm cao 73.3% víi C§N lªn ®Õn 17.6 Êu trïng/c¸. H. taichui vµ Procerovum sp. víi tû lÖ nhiÔm mçi loµi 5.0%. C. sinensis ph¸t hiÖn 5 mÉu c¸ nhiÔm s¸n víi tû lÖ 8.3%, C§N lµ 1.6 Êu trïng/c¸. ë huyÖn Kim S¬n: c¸ h−¬ng chØ thÊy 2 loµi lµ H. pumilio víi tû lÖ nhiÔm 25.0% vµ C§N 1.3 Êu trïng/c¸; loµi C. formosanus nhiÔm víi tû lÖ cao 41.6%, C§N 4.1 Êu trïng/c¸. Møc ®é nhiÔm H. pumilio vµ C. formosanus ë c¸ gièng cao h¬n so víi c¸ h−¬ng. Cô thÓ: H. pumilio cã tû lÖ nhiÔm 68.3%, C§N rÊt cao 28.9 Êu trïng/c¸, ®Æc biÖt cã mÉu nhiÔm tíi 355 Êu trïng s¸n. Loµi C. formosanus cã tû lÖ nhiÔm 63.3%, C§N 13.7 Êu trïng/c¸. Procerovum sp. vµ C. sinensis tû lÖ nhiÔm thÊp t−¬ng øng lµ 3.3% vµ 1.6% víi C§N ë c¶ hai loµi lµ 1 Êu trïng/c¸. 3.3. Thµnh phÇn loµi vµ møc ®é nhiÔm Metacercaria trªn c¸c c¬ quan ký sinh cña c¸ Tr¾m cá 70
  5. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 2A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh B¶ng 3: Møc ®é nhiÔm Metacercaria trªn c¸c c¬ quan c¸ Tr¾m cá §Þa Giai C¬ quan Tû lÖ C−êng ®é Metacercaria ®iÓm ®o¹n ký sinh nhiÔm nhiÔm ph¸t (%) (TB ± Sx) triÓn Mang 5.0 1.0 c¸ h−¬ng V©y 6.7 1.0 C¬ 80.0 2.7 ± 1.96 H. pumilio Mang 10 1.8± 0.68 c¸ gièng V©y 13.3 1.6 ± 0.69 C¬ 88.3 7.6± 16.2 c¸ h−¬ng C¬ 3.3 1.0 H. taichui Yªn c¸ gièng C¬ 5.0 1.0 Kh¸nh c¸ h−¬ng C¬ 3.3 1.0 Procerovum sp. c¸ gièng C¬ 5.0 2.3± 0.94 Mang 71.6 3.4± 2.79 c¸ h−¬ng C¬ 11.6 1.5± 0.76 C. formosanus Mang 71.6 17.6± 20.5 c¸ gièng V©y 6.7 1.3± 0.43 C¬ 8.3 2.2 ± 1.16 C. sinensis c¸ gièng C¬ 8.3 1.6± 0.48 Mang 6.6 1.0 c¸ h−¬ng C¬ 20.0 1.2± 0.43 H. pumilio Mang 5.0 1.3± 0.47 c¸ gièng C¬ 68.3 28.5± 59.3 Procerovum sp. c¸ gièng C¬ 3.3 1.0 Kim S¬n Mang 31.6 3.2± 2.14 c¸ h−¬ng C¬ 20.0 1.8± 0.72 C. formosanus Mang 58.3 13.5± 31.4 c¸ gièng V©y 11.6 1.8± 0.83 C¬ 6.6 8.7± 2.48 C. sinensis c¸ gièng C¬ 1.6 1.0 A B H×nh 1: Haplorchis pumilio ë c¬ c¸ (A- Vßng r¨ng; B- H×nh d¹ng ngoµi) 71
  6. Nghiªn cøu møc ®é nhiÔm Êu trïng ..., Tr. 67-74 NguyÔn ThÞ Thanh T¹i huyÖn Yªn Kh¸nh, loµi H. pumilio chñ yÕu ký sinh trªn c¬ c¸ víi tû lÖ nhiÔm 80.0% - 88.3% vµ C§N t−¬ng øng lµ 2.7 vµ 7.6 Êu trïng/c¬ c¸. Ngoµi ra H. pumilio cßn ký sinh ë mang vµ v©y c¸ víi tû lÖ nhiÔm thÊp tõ 5.0% - 13.3%. ë huyÖn Kim S¬n, H. pumilio ký sinh ë c¬ vµ mang. Tû lÖ nhiÔm ë c¬ t¨ng tõ c¸ h−¬ng (20.0%) lªn c¸ gièng (68,3%). C§N t−¬ng øng 1.2 ®Õn 28.5 Êu trïng/c¬, ®Æc biÖt c¸ gièng cã mÉu 354 Êu trïng. ë mang c¸ tû lÖ nhiÔm H. pumilio thÊp h¬n nhiÒu chØ tõ 5.0% - 6.6%. Loµi C. formosanus gÆp chñ yÕu ë mang c¸. T¹i Yªn Kh¸nh, c¸ h−¬ng, c¸ gièng cã tû lÖ nhiÔm 71.6% C§N trªn c¸ h−¬ng 3.4 Êu trïng/c¸ nh−ng ë c¸ gièng lªn ®Õn 17.6 Êu trïng/c¸. T¹i Kim S¬n, c¸ h−¬ng tû lÖ nhiÔm 31.6%, C§N 3.2 Êu trïng/mang c¸. Trªn c¸ gièng tû lÖ nhiÔm s¸n cao 58.3%, C§N 13.5 Êu trïng/mang. ë c¬ vµ v©y còng ph¸t hiÖn thÊy C. formosanus nh−ng møc ®é nhiÔm thÊp h¬n nhiÒu. H×nh 2: Centrocestus formosanus ë mang H×nh 3: Vßng r¨ng cña Haplorchis c¸ Tr¾m cá taichui H. taichui chØ ph¸t hiÖn trªn c¬ c¸ −¬ng t¹i Yªn Kh¸nh víi tû lÖ nhiÔm thÊp 3,3%, C§N 1 Êu trïng/c¸. Procerovum sp. b¾t gÆp ë c¬ c¸ h−¬ng vµ c¸ gièng víi tû lÖ nhiÔm thÊp 3.3% – 5.0%, C§N tõ 1- 2,3 Êu trïng/c¸. H×nh 4: H×nh d¹ng Êu trïng Procerovum H×nh 5: H×nh d¹ng Êu trïng Clonorchis sp sinensis 72
  7. T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIII, sè 2A-2009 tr−êng §¹i häc Vinh Ngoµi 4 loµi s¸n l¸ ruét, ®· ph¸t hiÖn s¸n l¸ gan C. sinensis trªn c¬ c¸ gièng víi møc ®é nhiÔm thÊp, cô thÓ t¹i Yªn Kh¸nh tû lÖ nhiÔm 8.3%, C§N 1.6 Êu trïng/c¸, t¹i Kim S¬n chØ ph¸t hiÖn 1 c¸ thÓ nhiÔm C. sinensis trªn 60 mÉu c¸ kiÓm tra víi tû lÖ nhiÔm t−¬ng øng 1.6% 3.3. C¸c biÖn ph¸p ng¨n chÆn sù l©y nhiÔm Metacercaria trªn c¸ - TÈy dän ao: dïng hãa chÊt/ v«i nh»m diÖt ký chñ cña s¸n l¸. - Chän mua c¸ bét, c¸ h−¬ng ë c¸c tr¹i, c¬ së s¶n xuÊt cã uy tÝn, mua c¸ s¹ch bÖnh KST. - N−íc ph¶i ®−îc läc qua l−íi víi kÝch cì m¾t l−íi nhá ®Ó ng¨n trøng hoÆc Êu trïng s¸n vµo trong ao. - Khö trïng thøc ¨n: sö dông thøc ¨n tinh nÊu chÝn, sö dông ph©n xanh (l¸ dÇm, rong, cá...) cÇn ng©m trong n−íc muèi. H¹n chÕ sö dông ph©n h÷u c¬, nÕu cã sö dông ph©n ph¶i ®−îc ñ kü víi v«i 1% sau ®ã míi sö dông ®Ó diÖt trõ trøng giun s¸n. - Cho c¸ ¨n thøc ¨n ®ñ chÊt, ®ñ l−îng, c¸ sÏ cã thªm n¨ng l−îng ®Ó kh¸ng l¹i c¸c bÖnh. - H¹n chÕ c¸c ký chñ trung gian (cua, èc...) vµ sù l©y nhiÔm s¸n vµo c¸c ký chñ cuèi cïng, ng−êi kh«ng nªn ¨n gái c¸, lÈu c¸ hoÆc c¸c mãn c¸ nÊu ch−a kü; thøc ¨n cho gia sóc, gia cÇm tõ c¸ cÇn ®−îc nÊu chÝn ®Ó ng¨n qu¸ tr×nh hoµn thµnh vßng ®êi vµ sù ph¸t triÓn cña s¸n l¸ song chñ. IV. kÕt luËn v ®Ò nghÞ 4.1. KÕt luËn Qua nghiªn cøu ®· ph¸t hiÖn 5 loµi Metacercaria, trong ®ã cã 4 loµi s¸n l¸ ruét lµ H. pumilio, H. taichui, Procerovum sp, C. formosanus vµ 1 loµi s¸n l¸ gan C. sinensis. - Giai ®o¹n c¸ bét kh«ng bÞ nhiÔm Metacercaria. - Tû lÖ nhiÔm c¸c loµi Metacercaria ë c¸ gièng cao h¬n c¸ h−¬ng, trong ®ã nhiÒu nhÊt lµ H. pumilio ký sinh ë c¬ vµ C. formosanus ký sinh ë mang c¸, ë v©y c¸ møc ®é nhiÔm 2 loµi s¸n nµy thÊp h¬n. - H. taichui, Procerovum sp. chØ t×m thÊy ë c¬ c¸. S¸n l¸ gan C. sinensis tuy chØ ph¸t hiÖn ë c¬ c¸ víi møc ®é nhiÔm kh«ng cao nh−ng cÇn ®−îc quan t©m v× ®©y lµ s¸n g©y bÖnh nguy hiÓm ¶nh h−ëng ®Õn søc khoÎ céng ®ång. 4.2. §Ò xuÊt C¸ h−¬ng vµ c¸ gièng lµ nh÷ng giai ®o¹n c¸ dÔ bÞ nhiÔm bÖnh KST ®Æc biÖt lµ Êu trïng s¸n l¸ song chñ. Khi c¸ bÞ nhiÔm s¸n ë tû lÖ vµ c−êng ®é nhiÔm cao cã thÓ g©y chÕt c¸ hµng lo¹t g©y ¶nh h−ëng thiÖt h¹i cho nghÒ −¬ng c¸ gièng. Do ®ã trong qu¸ tr×nh −¬ng nu«i c¸ gièng cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông triÖt ®Ó c¸c biÖn ph¸p phßng bÖnh ®Ó ng¨n ngõa sù nhiÔm Êu trïng s¸n vµo c¸. Giai ®o¹n c¸ gièng cã nhiÔm Êu trïng s¸n l¸ ruét vµ s¸n l¸ gan, ®©y lµ mèi nguy vÒ vÖ sinh an toµn thùc phÈm trong s¶n phÈm thuû s¶n. V× vËy ng−êi d©n kh«ng nªn ¨n gái c¸ hoÆc c¸c mãn chÕ biÕn tõ c¸ ch−a ®−îc nÊu kü ®Ó phßng tr¸nh bÖnh do s¸n l¸ g©y ra. 73
  8. Nghiªn cøu møc ®é nhiÔm Êu trïng ..., Tr. 67-74 NguyÔn ThÞ Thanh T i liÖu tham kh¶o [1] Hµ Ký vµ Bïi Quang TÒ, Ký sinh trïng c¸ n−íc ngät ViÖt Nam, NXB Khoa häc vµ Kü thuËt, Hµ Néi, 2007. [2] Bïi Quang TÒ, Nghiªn cøu ký sinh trïng c¸ n−íc ngät ®ång b»ng s«ng Cöu Long vµ c¸c gi¶i ph¸p phßng trÞ chóng, LuËn ¸n TiÕn sü Sinh häc, Tr−êng §¹i häc Khoa häc tù nhiªn, Hµ Néi, 2001. [3] Bïi Quang TÒ, BÖnh cña c¸ Tr¾m cá vµ biÖn ph¸p phßng trÞ. NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi, 2002, 240 trang. [4] Bïi Quang TÒ, §ç ThÞ Hßa, NguyÔn H÷u Dòng, NguyÔn ThÞ Muéi, Gi¸o tr×nh: BÖnh häc thñy s¶n, NXB N«ng NghiÖp, thµnh phè Hå ChÝ Minh, 2004. [5] Kino H, Inaba H, De NV, Chau LV, Son DT, Hao HT, Toan ND, Cong LD, Sano M (1998). Epidemiology of Clonorchiasis in Ninh Binh province, VietNam. Southeast Asian J Trop Med Public Health, 1998; 29: 250- 254. [6] Laboratorio, The Introduction and Dispersal of Centrocestus formosanus. Journal of wildlife diseases, 24(2), 1999, 230- 250. Summary Research on the infected level trematoda larva (Metarcercaria) in grasscarp with young fish stage raised spawn in Ninh Binh province Young fish stage is infected by parasite easily specially the disease by parasitical worms parasitic. Grass carp is one of the main species which is produced in Ninh Binh province. We research 340 grass carps in fry, fingerling and nursing. The result showed that in fry stage there isn't infected metacercaria. In fingerling stage is infected 4 species metacercaria with infective level: Haplorchis pumilio with the rate is 53,3% and intensity: 2,6 larva/fish. H. taichui and Procerovum sp the rate is low 1,7% and the average intensity is 1 larva/ fish. Centrocestus formosanus infect in fish with the high rate 56,6%, intensity 4,8 larva/ fish. Nersing fish stage is defined 5 species metacercaria with infective level: H. pumilio the rate is 78,3%, intensity: 19,3 larvas/fish. H. taichui the rate is 2,5% and the intensity: 1 larva/ fish. Procerovum sp infects in fish with the rate is 4,2%, the intensity 1 larva/ fish. C. formosanus have the high rate 68,3% and the intensity 15,7 larvas/ fish. With 4 intestine flukes, we define 1 species liver flucke Clonorchis sinensis with the rate 4,9% and intensity 1,3 larvas/ fish. The report has given some method to prevent the parasitic disease in fish. (a) Bé m«n Thñy s¶n, Khoa N«ng L©m Ng−, Tr−êng §¹i häc Vinh. 74
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2