Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NHU CẦU SỬ DỤNG CÁC DỊCH VỤ KIỂM TOÁN BÊN NGOÀI CỦA DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN THỪA THIÊN HUẾ"

Chia sẻ: Nguyễn Phương Hà Linh Linh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:10

Thêm vào BST

Báo xấu

77
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nghiên cứu này được thực hiện trên cơ sở số liệu thu thập được từ 85 doanh nghiệp với mọi loại hình kinh doanh trên địa bàn Thừa Thiên Huế. Kết quả nghiên cứu cho thấy nhu cầu sử dụng dịch vụ kiểm toán và các dịch vụ bổ trợ khác ngày càng cao.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NHU CẦU SỬ DỤNG CÁC DỊCH VỤ KIỂM TOÁN BÊN NGOÀI CỦA DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN THỪA THIÊN HUẾ"

TẠP CHÍ KHOA HỌC, Đại học Huế, Số 60, 2010 NHU CẦU SỬ DỤNG CÁC DỊCH VỤ KIỂM TOÁN BÊN NGOÀI CỦA DOANH NGHIỆP TRÊN ĐỊA BÀN THỪA THIÊN HUẾ Hồ Thị Thúy Nga, Hồ Quốc Dũng Trường Đại học Kinh tế, Đại học Huế TÓM TẮT Nghiên cứu này được thực hiện trên cơ sở số liệu thu thập được từ 85 doanh nghiệp với mọi loại hình kinh doanh trên địa bàn Thừa Thiên Huế. Kết quả nghiên cứu cho thấy nhu cầu sử dụng dịch vụ kiểm toán và các dịch vụ bổ trợ khác ngày càng cao. Mặc dù vậy, các doanh nghiệp sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính vẫn tập trung ở các doanh nghiệp có quy mô vừa và lớn và là loại hình công ty cổ phần với mục đích sử dụng vẫn là do quy định của pháp luật. Tuy nhiên, tỷ trọng các doanh nghiệp sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính một cách tự nguyện cũng đáng ghi nhận. Đồng thời, phần lớn các doanh nghiệp có ý định sử dụng các dịch vụ kiểm toán trong tương lai. Bên cạnh đó, chất lượng và uy tín của các công ty kiểm toán là yếu tố quan trọng nhất trong việc lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ của các doanh nghiệp. Nghiên cứu này cũng chỉ ra đa số các doanh nghiệp cho rằng chất lượng, tính kịp thời của việc cung cấp dịch vụ là đảm bảo, tuy nhiên giá phí kiểm toán vẫn còn ở mức cao. 1. Mở đầu Với xu thế hội nhập kinh tế quốc tế như hiện nay, cùng với sự lớn mạnh về quy mô, số lượng, các doanh nghiệp sẽ có cơ hội được tiếp nhận nhiều hơn các nguồn vốn đầu tư từ các công ty và các tập đoàn lớn. Tuy nhiên, cùng với đó là sức ép về cạnh tranh giữa các doanh nghiệp sẽ ngày càng khốc liệt hơn. Lúc này, những thông tin tài chính minh bạch, những số liệu kế toán “sạch” sẽ là cơ sở vững chắc để thu hút niềm tin nơi nhà đầu tư và tất cả những đối tượng quan tâm khác. Điều đó đã làm nảy sinh nhu cầu sử dụng dịch vụ kiểm toán ở các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần trong nền kinh tế. Ngày càng nhiều doanh nghiệp biết tới và sử dụng dịch vụ này, thậm chí đối với một số doanh nghiệp, việc sử dụng dịch vụ đã trở thành thói quen và là nhu cầu thiết yếu trong hoạt động kinh doanh của họ. Tuy nhiên, có một số ý kiến cho rằng các doanh nghiệp sử dụng dịch vụ kiểm toán chủ yếu là do quy định của pháp luật, phần tự nguyện chưa đáng kể. Nhu cầu công khai thông tin tài chính chưa trở thành thói quen nên kết quả kiểm toán chưa thực sự quan trọng đối với đối tượng sử dụng thông tin (Phạm Tiến Hưng, 2009). Bên cạnh đó, kinh nghiệm nghiên cứu của các nước chỉ ra nhu cầu kiểm toán chủ yếu phụ thuộc vào 165
yêu cầu của các cổ đông trong các công ty cổ phần. Những quan điểm này dựa trên lý thuyết bất đồng lợi ích các bên liên quan (agency conflict) để dự báo về nhu cầu kiểm toán (Jensen và Meckling (1976), Ng (1978), Wallace (1980), Palmrose (1984) và Lambert (2001)). Trên cơ sở danh sách doanh nghiệp được cung cấp từ Sở Công thương và Sở Kế hoạch Đầu tư, 100 doanh nghiệp được lựa chọn ngẫu nhiên theo từng loại hình doanh nghiệp và địa điểm kinh doanh. Tuy nhiên, do một số doanh nghiệp không sắp xếp được thời gian phỏng vấn nên kết quả có 85 doanh nghiệp được điều tra. Do số lượng doanh nghiệp được cung cấp tập trung nhiều vào hai địa điểm: thành phố Huế và huyện Hương Thủy nên doanh nghiệp được chọn điều tra cũng tập trung vào hai địa điểm này. Việc thu thập thông tin dựa trên bảng hỏi, đối tượng được phỏng vấn gồm thành viên ban giám đốc và kế toán trưởng ở các doanh nghiệp. Ngoài thống kê mô tả, nghiên cứu còn sử dụng các kiểm định cần thiết nhằm đánh giá nhu cầu sử dụng kiểm toán hiện nay của các doanh nghiệp trên địa bàn Thừa Thiên Huế. Phạm vi nghiên cứu của đề tài là nhu cầu sử dụng dịch vụ kiểm toán do công ty kiểm toán độc lập cung cấp đối với các doanh nghiệp trên địa bàn Thừa Thiên Huế. 2. Một số kết quả nghiên cứu chính 2.1. Tổng quan về nhu cầu sử dụng dịch vụ kiểm toán Trong 85 doanh nghiệp được điều tra có 35 doanh nghiệp đã sử dụng (41,17%) và 50 doanh nghiệp chưa sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính (chiếm 58,83%). Bảng 1. Thông tin chung về doanh nghiệp sử dụng và chưa sử dụng dịch vụ kiểm toán Doanh nghiệp đã Doanh nghiệp Tiêu thức phân loại sử dụng dịch vụ chưa sử dụng dịch kiểm toán (%) vụ kiểm toán (%) Cổ phần 71,4 58 Trách nhiệm hữu hạn 22,9 38 Loại hình doanh nghiệp Tư nhân 2,9 4 Khác 2,9 0 Lớn 25,7 0 Quy mô doanh Vừa 54,3 16 nghiệp* Nhỏ 20 84 Có sử dụng 62,9 32 Dịch vụ bổ trợ kèm theo** Không sử dụng 37,1 68 (Nguồn: Số liệu điều tra) 166
* Quy mô doanh nghiệp chỉ xét theo số lượng lao động theo quy định trong Luật Doanh nghiệp ** Dịch vụ bổ trợ kèm theo gồm: dịch vụ kế toán & làm sổ kế toán, dịch vụ tư vấn quản lý, dịch vụ tư vấn & quyết toán thuế và các dịch vụ khác do công ty kiểm toán độc lập cung cấp Theo quy mô, số doanh nghiệp có quy mô lớn và vừa đã sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính chiếm tỷ lệ khá cao, 80%. Ngược lại, những doanh nghiệp chưa sử dụng đa số là có quy mô nhỏ (84%) và số ít có quy mô vừa (16%). Từ đó, có thể thấy đa số các doanh nghiệp có quy mô nhỏ chưa nhận thức được tầm quan trọng của các dịch vụ kiểm toán đối với hoạt động của doanh nghiệp mình. Về loại hình doanh nghiệp, công ty cổ phần chiếm phần lớn trong các doanh nghiệp đã sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính (71,4%), công ty TNHH chỉ chiếm 22,9% và còn lại là công ty liên doanh và doanh nghiệp tư nhân. Thực tế cho thấy loại hình công ty cổ phần thường có nhu cầu sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính vì còn để phục vụ theo yêu cầu của các cổ đông. Đối với các dịch vụ bổ trợ kèm theo khác, trong tổng số các doanh nghiệp đã sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính, chỉ có 62,9% doanh nghiệp là có sử dụng các dịch vụ kèm theo. Trong những doanh nghiệp được kiểm toán có sử dụng dịch vụ bổ trợ kèm theo, có đến 45,5% sử dụng dịch vụ kế toán và làm sổ sách kế toán, tiếp đến là dịch vụ tư vấn quản lý chiếm 40,9%, dịch vụ tư vấn và quyết toán thuế chiếm 18,2%, còn các dịch vụ khác chiếm tỷ trọng rất nhỏ. Trong các doanh nghiệp chưa sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính, chỉ có 32% là có sử dụng các dịch vụ bổ trợ khác. Trong những doanh nghiệp chưa được kiểm toán nhưng có sử dụng dịch vụ bổ trợ kèm theo khác, có đến 68,8% doanh nghiệp sử dụng dịch vụ liên quan đến kế toán và thuế, dịch vụ tư vấn quản lý chỉ chiếm 31,3%. Từ thực tế này, chúng ta thấy các dịch vụ bổ trợ khác chưa được quan tâm nhiều bởi các doanh nghiệp trên địa bàn Thừa Thiên Huế. 2.2. Lý do các doanh nghiệp sử dụng hoặc chưa sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính và ý định mong muốn trong tương lai Kết quả điều tra lý do sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính do kiểm toán độc lập cung cấp đối với các doanh nghiệp đã sử dụng dịch vụ này trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế được thể hiện qua bảng 2. Bảng 2. Lý do sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính do kiểm toán độc lập cung cấp Chỉ tiêu Tỷ lệ % Do quy định của pháp luật 51,4 Do yêu cầu của nhà cung cấp 0 Do yêu cầu của cơ quan có thẩm quyền 5,7 167
Do yêu cầu của hoạt động 34,3 Do yêu cầu của bên cho vay 20,0 Theo quy chế của công ty 8,6 (Nguồn: Số liệu điều tra) Qua bảng 2 có thể thấy rằng, hơn một nửa các doanh nghiệp sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính là do quy định của pháp luật. Trái lại, mục đích sử dụng dịch vụ kiểm toán để đáp ứng các đối tác có liên quan (bên cho vay, nhà cung cấp...) chỉ chiếm một phần nhỏ (20%) do các đối tác chưa thực sự nhận thức được tầm quan trọng của việc sử dụng kết quả kiểm toán trong quá trình đưa ra các quyết định kinh tế. Mặc dù vậy, một phần không nhỏ (34,3%) các doanh nghiệp sử dụng dịch vụ kiểm toán là để đáp ứng yêu cầu của hoạt động của chính doanh nghiệp một cách tự nguyện. Từ đó, có thể thấy các doanh nghiệp đã nhận thức hơn về vai trò của kiểm toán trong việc hỗ trợ đắc lực cho hoạt động quản lý kinh doanh của mình, và vì vậy ngày càng có nhu cầu cao hơn trong việc sử dụng dịch vụ kiểm toán. Bên cạnh đó, mặc dù hiện nay nhu cầu về dịch vụ kiểm toán ngày càng tăng theo sự phát triển của nền kinh tế thị trường nhưng vẫn còn một số doanh nghiệp chưa nhận thức được sự cần thiết của việc sử dụng dịch vụ này. Bảng 3. Lý do khiến doanh nghiệp vẫn chưa sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính do công ty kiểm toán độc lập cung cấp Chỉ tiêu Tỷ lệ % Doanh nghiệp chưa thấy cần thiết sử dụng dịch vụ 64 Đối tác của doanh nghiệp chưa có nhu cầu sử dụng báo cáo 26 tài chính đã được kiểm toán Chất lượng của các công ty kiểm toán hiện nay vẫn chưa thật 10 sự đảm bảo Giá phí không phù hợp 10 Lý do khác 6 (Nguồn: Số liệu điều tra) Theo bảng 3, đến 64% các doanh nghiệp được điều tra chưa sử dụng dịch vụ kiểm toán là do chưa thấy cần thiết và 26% là do các đối tác chưa có yêu cầu sử dụng kết quả kiểm toán. Sở dĩ các doanh nghiệp chưa từng sử dụng dịch vụ kiểm toán một phần xuất phát từ lối tư duy của doanh nghiệp sợ phải công khai các thông tin tài chính sẽ làm ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của mình, một phần là do các đối tác của doanh nghiệp vẫn chưa có tập quán đòi hỏi báo cáo tài chính phải có kiểm toán 168
trong các quan hệ làm ăn. Ngoài ra, có một số doanh nghiệp vẫn thực sự hiểu tác dụng của kiểm toán nhưng vì chi phí dịch vụ khá cao hoặc chất lượng chưa thật sự đảm bảo nên doanh nghiệp chưa sử dụng dịch vụ. Những doanh nghiệp chưa sử dụng dịch vụ kiểm toán bao gồm hầu hết các loại hình doanh nghiệp và tập trung vào những doanh nghiệp quy mô vừa và nhỏ. Những doanh nghiệp này không thuộc đối tượng kiểm toán báo cáo tài chính bắt buộc theo Nghị định số 105/2004/NĐ-CP ngày 30/3/2004 của Chính phủ về kiểm toán độc lập. Vì vậy, yếu tố kích cầu sử dụng dịch vụ kiểm toán đối với khu vực này chủ yếu phụ thuộc vào nhận thức của nhà quản lý và người sử dụng thông tin tài chính khác (ví dụ: ngân hàng, cổ đông...) đối với vai trò của kiểm toán trong việc đưa ra các quyết định kinh tế của mình. Như vậy, mặc dù vẫn còn tồn tại một số rào cản ảnh hưởng tới nhu cầu sử dụng dịch vụ kiểm toán, nhưng nhìn chung thì nhu cầu sử dụng dịch vụ này ngày càng gia tăng một cách nhanh chóng ở các doanh nghiệp. Khi được hỏi các doanh nghiệp này có ý định sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính trong tương lai không, đa số trả lời là có, chiếm đến 74%, trong đó khoảng một phần ba là chắc chắn sẽ sử dụng (Bảng 4). Vì vậy, nhu cầu kiểm toán của các doanh nghiệp trên địa bàn Thừa Thiên Huế trong tương lai sẽ rất lớn, cho thấy một thị trường về dịch vụ kiểm toán có đầy triển vọng và tiềm năng để phát triển hơn nữa. Bảng 4. Ý định sử dụng dịch vụ kiểm toán trong tương lai của các doanh nghiệp chưa sử dụng Ý định sử dụng trong tương lai Tỷ lệ % Chắc chắn không 0 Không 2 Chưa rõ 24 Có 50 Chắc chắn có 24 (Nguồn: Số liệu điều tra) Về lý do tại sao doanh nghiệp lại sử dụng dịch vụ kiểm toán báo cáo tài chính trong tương lai, chủ yếu là do yêu cầu quản lý của doanh nghiệp (90%). Để đáp ứng nhu cầu của các đối tác (ngân hàng, cổ đông, nhà đầu tư...) cũng là một lý do quan trọng, chiếm 36% các doanh nghiệp được điều tra. Ngoài ra, các lý do khác như giá phí kiểm toán, chất lượng kiểm toán,... là không phải yếu tố quan trọng đối với các doanh nghiệp này. 2.3. Nhận thức của doanh nghiệp về tính cần thiết của các dịch vụ kiểm toán Theo bảng 5, khi đánh giá về tính cần thiết của hoạt động kiểm toán, các doanh nghiệp được phân loại theo loại hình và lý do sử dụng không có sự khác biệt. Tuy nhiên, doanh nghiệp đã sử dụng dịch vụ kiểm toán tất nhiên là có nhận thức cao về vai trò của dịch vụ kiểm toán đối với hoạt động của mình so với doanh nghiệp chưa sử dụng, với giá trị trung bình 4,34 so với 3,21. Đồng thời, với kết quả kiểm định P- value = 0,000, 169
chỉ ra sự khác biệt trong việc đánh giá tính cần thiết của dịch vụ kiểm toán giữa hai loại doanh nghiệp này. Tương tự như vậy, việc nhận thức về tính cần thiết của dịch vụ kiểm toán cũng có sự khác biệt giữa các doanh nghiệp có quy mô lớn và doanh nghiêp có quy mô vừa hoặc nhỏ. Tuy nhiên, với giá trị trung bình 3,21 và 3,56, ta có thể thấy các doanh nghiệp chưa sử dụng dịch vụ kiểm toán và các doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ đã có nhận thức cao về tính cần thiết của hoạt động kiểm toán. Đây là cơ sở để các nhà cung cấp dịch vụ kiểm toán có chiến lược mở rộng thị trường của mình đến với các khách hàng tiềm năng. Bảng 5. Đánh giá của doanh nghiệp về tính cần thiết của các dịch vụ kiểm toán Giá trị Mức ý nghĩa Tiêu thức phân loại trung bình (Sig.) DN đã sử dụng 4,34 Theo tình trạng sử dụng 0,000 DN chưa sử dụng 3,21 Theo loại hình doanh Công ty cổ phần 3,55 0,389 nghiệp Loại hình khác 3,89 DN sử dụng dịch vụ do quy 4,39 định của Pháp luật Theo mục đích sử dụng DN sử dụng dịch vụ do nhu 0,618 cầu của hoạt động (tự 4,50 nguyện) Theo quy mô doanh DN có quy mô lớn 4,25 0,006 nghiệp DN vừa và nhỏ 3,56 (Nguồn: Số liệu điều tra) Chú thích: Mức cần thiết: 1: Rất không cần thiết, 2: Không cần thiết, 3: Cần thiết khi có nhu cầu, 4: Cần thiết, 5: Rất cần thiết 2.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn nhà cung cấp các dịch vụ kiểm toán của các doanh nghiệp đã sử dụng dịch vụ kiểm toán Bảng 6. Các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ kiểm toán Chỉ tiêu Tối thiểu Tối đa Trung bình Độ lệch Std Do chất lượng tốt 1,00 5,00 1,4857 0,85307 Do đảm bảo về thời gian 1,00 5,00 3,1714 0,95442 Do giá cả hợp lý 2,00 5,00 3,7429 0,91853 Do uy tín cao 1,00 5,00 2,2286 1,26225 Do thái độ phục vụ tốt 2,00 5,00 4,3143 0,86675 (Nguồn số liệu điều tra) Chú thích: 1: Rất quan trọng, 2: Quan trọng, 3: Bình thường, 4: Không quan trọng, 5: Rất không quan trọng 170
Một cuộc kiểm toán được đánh giá là hiệu quả nếu đảm bảo đầy đủ các tiêu chí về chất lượng, giá phí, thời gian thực hiện dịch vụ, về uy tín và thái độ phục vụ của công ty kiểm toán. Số liệu điều tra ở bảng 6 cho thấy, khi doanh nghiệp lựa chọn đơn vị thực hiện kiểm toán thì yếu tố họ đặt lên hàng đầu chính là chất lượng của dịch vụ kiểm toán, tiếp đến là uy tín của các công ty kiểm toán. Các yếu tố như việc đảm bảo thời gian, giá cả và thái độ không phải là quan trọng nhất. Đây cũng là một đặc trưng riêng của hoạt động kiểm toán báo cáo tài chính là để tạo niềm tin cho những đối tượng sử dụng thông tin, nên các doanh nghiệp phải lựa chọn các công ty kiểm toán có chất lượng tốt và uy tín cao. 2.5. Một số đánh giá từ phía doanh nghiệp đã sử dụng dịch vụ kiểm toán Bảng 7. Một số đánh giá từ phía doanh nghiệp đã sử dụng dịch vụ kiểm toán Mức ý Tiêu thức Giá trị Giá trị Kết quả nghĩa nghiên cứu trung bình kiểm định kiểm định (Sig.) Chất lượng các dịch vụ Chấp nhận 3,8286 4 0,160 kiểm toán H0 Giá phí kiểm toán 3,5714 4 0,000 Bác bỏ H0 Tính kịp thời trong việc Chấp nhận cung cấp các dịch vụ 3,7714 4 0,730 H0 kiểm toán (Nguồn: số liệu điều tra) Chú thích: Chất lượng dịch vụ kiểm toán: 1: Rất kém, 2: Kém, 3: Bình thường, 4: Tốt, 5: Rất tốt Giá phí kiểm toán: 1: Rất thấp, 2: Thấp, 3: Bình thường, 4: Cao, 5: Quá cao Tính kịp thời: 1: Rất không kịp thời, 2: Không kịp thời, 3: Bình thường, 4: Kịp thời, 5: Rất kịp thời Với giá trị trung bình 3,8 và mức ý nghĩa kiểm định lớn hơn 0,05 nên có đủ cơ sở để chấp nhận giả thiết H0 (chất lượng dịch vụ kiểm toán đáp ứng tốt yêu cầu từ phía doanh nghiệp). Như vậy, trong số doanh nghiệp được khảo sát đã sử dụng dịch vụ kiểm toán thì đa phần các doanh nghiệp đều cho rằng hiện nay chất lượng của các dịch vụ đều đáp ứng tốt những yêu cầu từ phía các doanh nghiệp. Đánh giá này dựa trên việc sử dụng các dịch vụ kiểm toán đã góp phần làm tăng giá trị cho các doanh nghiệp cũng như giúp doanh nghiệp ngày càng hoàn thiện hệ thống quản lý. Tính chuyên nghiệp của các kiểm toán viên hiện nay là lý do cơ bản giúp các dịch vụ kiểm toán ngày càng được nâng cao hơn về chất lượng. Bên cạnh đó, các lý do như tính cạnh tranh, việc xây dựng 171
và khẳng định giá trị thương hiệu của các công ty kiểm toán cũng góp phần làm cho chất lượng của các dịch vụ này ngày càng được nâng cao. Bên cạnh chất lượng của dịch vụ kiểm toán ngày càng được nâng cao thì các công ty kiểm toán cũng chú trọng hơn đến việc đảm bảo tính kịp thời trong hoạt động kiểm toán tại các doanh nghiệp. Qua khảo sát cho thấy, các dịch vụ mà công ty kiểm toán cung cấp phần lớn đã đáp ứng kịp những yêu cầu về mặt thời gian cũng như tiến độ công việc từ phía khách hàng (với giá trị trung bình bằng 3,77). Chính nhờ yếu tố kịp thời trong công tác kiểm toán đã góp phần duy trì và thúc đẩy sự gia tăng về nhu cầu sử dụng dịch vụ từ phía các doanh nghiệp. Từ việc thoả mãn được yêu cầu về chất lượng cũng như đảm bảo tính kịp thời trong việc cung cấp dịch vụ kiểm toán, giá phí mà các công ty kiểm toán đưa ra cũng mang tính tương xứng với quy mô của một cuộc kiểm toán mà họ cung cấp. Thị trường kiểm toán đang ngày càng sôi động, do đó giá phí mà mỗi công ty kiểm toán đưa ra cũng phải phù hợp với mức giá chung của thị trường để đảm bảo năng lực cạnh tranh của mình. Theo kết quả điều tra, giá phí kiểm toán mà các doanh nghiệp ở Thừa Thiên Huế phải trả cho các công ty kiểm toán vẫn ở mức cao (giá trị trung bình là 3,57). Một trong những nguyên nhân dẫn đến giá phí kiểm toán cao là do trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế hiện nay, các công ty cung cấp dịch vụ kiểm toán vẫn còn rất hạn chế về số lượng, nguồn nhân lực vẫn đang thiếu hụt trầm trọng. Do vậy, để có được một cuộc kiểm toán đảm bảo chất lượng thì đa phần các doanh nghiệp phải sử dụng các dịch vụ đến từ các công ty của những tỉnh thành lớn trong nước, như Đà Nẵng, Hà Nội hay thành phố Hồ Chí Minh. Vì thế, các doanh nghiệp trong tỉnh phải trả thêm các chi phí đi lại, ăn ở... vào giá phí kiểm toán làm cho giá phí này bị trội lên. 3. Kết luận và các đề xuất Có thể thấy, nhu cầu sử dụng dịch vụ kiểm toán và các dịch vụ bổ trợ khác vẫn tập trung ở các doanh nghiệp có quy mô vừa và lớn và là loại hình công ty cổ phần với mục đích sử dụng vẫn là do quy định của pháp luật. Đồng thời, phần lớn các doanh nghiệp có ý định sử dụng các dịch vụ kiểm toán trong tương lai. Bên cạnh đó, chất lượng và uy tín của các công ty kiểm toán là yếu tố quan trọng nhất trong việc lựa chọn nhà cung cấp dịch vụ của các doanh nghiệp. Nghiên cứu này cũng chỉ ra đa số các doanh nghiệp cho rằng chất lượng, tính kịp thời của việc cung cấp dịch vụ là đảm bảo, tuy nhiên giá phí kiểm toán vẫn còn ở mức cao. Để nâng cao hơn nữa nhu cầu và mức độ sử dụng các dịch vụ kiểm toán đối với các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế chúng tôi xin đề xuất: * Về phía chính quyền và các cơ quan chức năng Nâng cao nhận thức của các doanh nghiệp và các đối tác của doanh nghiệp trên địa bàn bằng cách tổ chức các buổi hội thảo bàn về lợi ích và tầm quan trọng của dịch 172
vụ kiểm toán và các dịch vụ hỗ trợ kèm theo. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng nên hoàn thiện hơn nữa các chính sách cũng như các quy định của pháp luật về hành nghề kiểm toán tư nhân và công ty kinh doanh dịch vụ kế toán, kiểm toán. * Về phía các công ty kiểm toán Trước hết, các công ty kiểm toán phải nắm được đặc trưng của các doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế để từ đó đề ra các phương án kinh doanh thích hợp. Các công ty kiểm toán nên có những chế độ ưu đãi cho các khách hàng thân thiết cũng như các khách hàng mới tiếp cận, từ đó tạo mối liên hệ mật thiết giữa công ty và khách hàng. Đối với những doanh nghiệp có nhu cầu nhưng chưa có đủ điều kiện về tài chính để sử dụng dịch vụ, các công ty kiểm toán nên có những chính sách riêng như cho khách hàng nợ phí, giảm giá phí của dịch vụ... qua đó tranh thủ được một lượng khách hàng tiềm năng trong tương lai. Bên cạnh đó, các công ty kiểm toán nên không ngừng nâng cao chất lượng cho các dịch vụ của mình. Để thực hiện điều này, công ty nên nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ của đội ngũ kiểm toán viên, có bồi thường thích đáng nếu không hoàn thành yêu cầu nhằm tạo niềm tin cho khách hàng và cho khách hàng thấy được tinh thần trách nhiệm của công ty. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Jensen, M. C., and W. H. Meckling. Theory of the firm: managerial behaviour, agency costs and ownership structure. Journal of Financial Economics. No. 3, (1976), 305- 360. 2. Lambert, R. A. Contracting theory and accounting. Journal of Accounting and Economics. No. 32, (2001), 3-87. 3. Ng, D. S. An information economics analysis of financial reporting and external audit. The Accounting Review. October, (1978), 910-920. 4. Nghị định số 105/2004/NĐ-CP ngày 30/3/2004 của Chính phủ về Kiểm toán độc lập. 5. Palmrose, Z. The demand for differentiated audit services in an agency-cost setting: An empirical examination. Fifth Auditing Research Symposium. (1984). (University of Illinois, Champaign, IL). 6. Phạm Tiến Hưng. Kiểm toán viên Việt Nam trong điều kiện hội nhập và phát triển: Thực trạng và giải pháp. Tạp chí Kiểm toán, số 4, (2009). 7. Wallace, W. A. The economic role of the audit in free and regulated markets. Touch Ross. New York, 1980. 173
THE DEMAND OF USING EXTERNAL AUDITING SERVICES AT THUA THIEN HUE ENTERPRISES Ho Thi Thuy Nga, Ho Quoc Dung College of Economics, Hue University SUMMARY This study was conducted on the basis of the data collected from 85 enterprises at Thua Thien Hue. The result of the study shows that there is an increasing demand of using external auditing services and other related services. The majority of audited enterprises are of medium or large size and joint stock companies with a mandatory audit rule. However, the number of enterprises having voluntary demand of auditing services also accounts for a noticable percentage. In addition, most enterprises intend to be audited in the future. Besides, the quality and reputation of audit companies are the most important criteria in selecting auditing suppliers. This study also indicates that most of enterprises assume that the quality and the timely supply of auditing services are reliable; however, the auditing fee is still high. 174