intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học " Quan hệ thương mại trung quốc - asean trong bối cảnh hình thành khu vực mậu dịch tự do trung quốc - Asean ( cafta )và triển vọng "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST
Báo xấu
154
lượt xem 49
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngày 4-11-2002 tại Hội nghị th-ợng đỉnh ASEAN-Trung Quốc lần thứ 6, hai bên đã chính thức ký kết “Hiệp định khung về hợp tác kinh tế toàn diện”, trong đó đề cập tới việc thành lập khu vực mậu dịch tự do Trung Quốc- ASEAN (CAFTA) vào năm 2010. Làm thế nào phát huy đ-ợc những nhân tố có lợi, hạn chế những tác động tiêu cực của CAFTA, từ đó đánh giá tác động của nó đối với Việt Nam, quan hệ th-ơng mại Việt-Trung trong bối cảnh CAFTA, tăng c-ờng tận dụng những lợi ích do CAFTA...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Quan hệ thương mại trung quốc - asean trong bối cảnh hình thành khu vực mậu dịch tự do trung quốc - Asean ( cafta )và triển vọng "

  1. Ph¹m hång yÕn Ph¹m Hång yÕn ViÖn Nghiªn cøuTrung Quèc gµy 4-11-2002 t¹i Héi nghÞ kÕt khu vùc vµ ®ang tiÕn lªn mét cÊp ®é N th−îng ®Ønh ASEAN-Trung liªn kÕt cao h¬n, ®ã lµ thµnh lËp Céng Quèc lÇn thø 6, hai bªn ®· ®ång ASEAN vµo n¨m 2015. Mét FTA chÝnh thøc ký kÕt “HiÖp ®Þnh khung vÒ nh− vËy lµ sù ph¸t triÓn tÊt yÕu cña hîp t¸c kinh tÕ toµn diÖn”, trong ®ã ®Ò quan hÖ kinh tÕ Trung Quèc-ASEAN cËp tíi viÖc thµnh lËp khu vùc mËu dÞch hay chØ lµ quyÕt t©m chÝnh trÞ cña c¸c tù do Trung Quèc- ASEAN (CAFTA) vµo nhµ l·nh ®¹o FTA gi÷a Trung Quèc vµ n¨m 2010. Lµm thÕ nµo ph¸t huy ®−îc ASEAN sÏ h×nh thµnh nh− thÕ nµo vµ nh÷ng nh©n tè cã lîi, h¹n chÕ nh÷ng t¸c ®em l¹i lîi Ých ra sao cho c¸c bªn tham ®éng tiªu cùc cña CAFTA, tõ ®ã ®¸nh gia? §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò cÇn ®i s©u t×m lêi gi¶i ®¸p. gi¸ t¸c ®éng cña nã ®èi víi ViÖt Nam, quan hÖ th−¬ng m¹i ViÖt-Trung trong I. C¬ së vµ qu¸ tr×nh h×nh bèi c¶nh CAFTA, t¨ng c−êng tËn dông thµnh CAFTA nh÷ng lîi Ých do CAFTA ®em l¹i ®Ó ViÖt 1. C¬ së h×nh thµnh ý t−ëng x©y Nam héi nhËp thµnh c«ng h¬n trong khu dùng CAFTA vùc vµ trªn thÕ giíi lµ rÊt cÇn thiÕt. Bªn Mét lµ, toµn cÇu ho¸ kinh tÕ quèc tÕ c¹nh ®ã, kh¸c víi FTA gi÷a c¸c n−íc vµ khuynh h−íng AFTA trªn thÕ giíi. ASEAN, FTA gi÷a Trung Quèc víi c¸c HiÖn nay, xu thÕ toµn cÇu ho¸ kinh tÕ n−íc ASEAN lµ FTA gi÷a mét nÒn kinh ®ang diÔn ra m¹nh mÏ ®· thóc ®Èy hîp tÕ lín víi mét nhãm c¸c nÒn kinh tÕ võa t¸c quèc tÕ vµ khu vùc ho¸, ®em ®Õn c¬ vµ nhá nh−ng l¹i cã kinh nghiÖm vÒ liªn Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 54
  2. Quan hÖ th−¬ng m¹i … héi thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ 2. Môc ®Ých cña Trung Quèc khi cña c¸c khu vùc, trªn thÕ giíi dÇn dÇn ®−a ra ý t−ëng CAFTA vµ ph¶n øng xuÊt hiÖn c¸c khu vùc kinh tÕ nh− Céng cña c¸c n−íc ASEAN ®ång chung ch©u ¢u, nay lµ Liªn minh CAFTA ®èi víi Trung Quèc võa mang ch©u ¢u (EU), Khu vùc mËu dÞch tù do môc ®Ých kinh tÕ võa mang môc ®Ých B¾c Mü, APEC… c¸c khu vùc nµy ®i vµo chÝnh trÞ. VÒ mÆt kinh tÕ, viÖc thµnh lËp ho¹t ®éng vµ ®¹t ®−îc nh÷ng kÕt qu¶ rÊt CAFTA t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kh¶ quan. Tr−íc søc Ðp tõ c¸c khu vùc Trung Quèc tiÕp cËn víi nguån tµi mËu dÞch tù do trªn thÕ giíi vµ ®Ó ®èi nguyªn phong phó ë c¸c n−íc ASEAN ®Ó phã víi nh÷ng th¸ch thøc cña toµn cÇu ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña nÒn ho¸ kinh tÕ, khu vùc §«ng ¸ còng cã kinh tÕ trong n−íc. VÒ mÆt chÝnh trÞ, tõ nhu cÇu thµnh lËp khu vùc mËu dÞch tù nh÷ng n¨m 90 thÕ kû XX, nÒn kinh tÕ do §«ng ¸, trong ®ã, khu vùc mËu dÞch Trung Quèc t¨ng tr−ëng nhanh chãng, tù do Trung Quèc- ASEAN lµ mét b−íc c¹nh tranh víi ASEAN trªn kh¾p c¸c thÞ ®i tiªn phong. tr−êng lín trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt sau khi Hai lµ, nhu cÇu n©ng cÊp h¬n n÷a gia nhËp WTO, kinh tÕ Trung Quèc t¨ng hîp t¸c kinh tÕ Trung Quèc-ASEAN. Tõ tr−ëng nhanh h¬n, lµm n¶y sinh mèi lo nh÷ng n¨m 90 thÕ kû XX ®Õn nay, hîp ng¹i tõ Trung Quèc trong c¸c n−íc t¸c kinh tÕ, th−¬ng m¹i, ®Çu t− song ASEAN, ®Ó lµm gi¶m mèi lo ng¹i ®ã, ph−¬ng gi÷a Trung Quèc-ASEAN ®¹t Trung Quèc ®· ®Ò nghÞ thµnh lËp mét ®−îc nhiÒu thµnh tùu ®¸ng chó ý, quan khu vùc mËu dÞch tù do. Ngoµi ra, víi hÖ th−¬ng m¹i song ph−¬ng ph¸t triÓn viÖc thµnh lËp CAFTA, Trung Quèc nhanh chãng, ®iÒu ®ã ®· ®Æt Trung Quèc muèn kh¼ng ®Þnh lµ ng−êi cã vai quang vµ ASEAN tr−íc nhu cÇu n©ng cÊp quan träng trong khu vùc, ®i tiªn phong trong hÖ hîp t¸c lªn mét tr×nh ®é míi, chÆt chÏ viÖc thµnh lËp FTA gi÷a Trung Quèc víi ASEAN - mét m« h×nh ®Ó tiÕn tíi thµnh h¬n, toµn diÖn h¬n. lËp Céng ®ång §«ng ¸ trong t−¬ng lai. Ba lµ, s¸ng kiÕn thµnh lËp CAFTA Ngoµi ra, víi viÖc thµnh lËp khu vùc cña Thñ t−íng Chu Dung C¬. N¨m 2000, mËu dÞch tù do víi c¸c n−íc ASEAN, t¹i Héi nghÞ th−îng ®Ønh Trung Quèc- Trung Quèc muèn ®Èy lïi ¶nh h−ëng cña ASEAN (10+1) lÇn thø 4, Thñ t−íng Chu Mü vµ lµm mê nh¹t dÇn vai trß cña Mü ë Dung C¬ ®· ®Ò nghÞ thµnh lËp Nhãm trong khu vùc. chuyªn gia hîp t¸c kinh tÕ Trung Quèc- ASEAN chuyªn nghiªn cøu vÒ tÝnh kh¶ 3. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh CAFTA thi cña Khu vùc mËu dÞch tù do Trung 3.1. C¸c ho¹t ®éng chuÈn bÞ Quèc - ASEAN. Thµnh lËp Nhãm nghiªn cøu Trung T t c c¸c nh©n tè trªn ®©y chÝnh lµ c¬ Quèc- ASEAN vÒ CAFTA së ®Ó Trung Quèc vµ ASEAN ®i ®Õn Th¸ng 3-2001, Trung Quèc vµ quyÕt ®Þnh thµnh lËp CAFTA Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 55
  3. Ph¹m hång yÕn ASEAN ®· thµnh lËp mét nhãm chuyªn ra nh÷ng khung ph¸p lý ®Çu tiªn cho gia chuyªn nghiªn cøu vÒ tÝnh kh¶ thi viÖc x©y dùng khu vùc mËu dÞch tù do cña khu vùc mËu dÞch tù do Trung Quèc Trung Quèc- ASEAN vÒ sau, ngay sau - ASEAN. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña nhãm khi thµnh lËp, ®©y sÏ lµ khu vùc mËu cho thÊy, vÒ mÆt th−¬ng m¹i, Trung dÞch tù do cã sè d©n ®«ng nhÊt thÕ giíi Quèc vµ ASEAN cã tÝnh bæ sung m¹nh víi 1,8 tØ ng−êi tiªu dïng vµ GDP trªn mÏ, x©y dùng CAFTA cã thÓ t¨ng c−êng 2000 tû USD. ViÖc ký kÕt HiÖp ®Þnh trao ®æi th−¬ng m¹i, thóc ®Èy hai bªn khung ®¸nh dÊu Khu vùc mËu dÞch tù thay ®æi c¬ cÊu ngµnh, ®em l¹i lîi Ých do ®· chÝnh thøc khëi ®éng, ®©y chÝnh lµ cho c¶ hai bªn. Trªn c¬ së ®ã, th¸ng 11- mét kÕ ho¹ch toµn diÖn vµ ®Çy ®ñ ®Ó x©y dùng CAFTA 2001, t¹i Héi nghÞ th−îng ®Ønh Trung Quèc-ASEAN lÇn thø 5, Thñ t−íng Chu 3.3. T×nh h×nh triÓn khai thùc tÕ Dung C¬ chÝnh thøc ®−a ra ý t−ëng x©y Ký hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i hµng ho¸ dùng CAFTA, t¹i héi nghÞ lÇn nµy, c¸c (2004) nhµ l·nh ®¹o hai bªn ®· ®¹t ®−îc nhËn thøc chung vÒ viÖc x©y dùng CAFTA vµ Ngµy 29-11-2004, t¹i Héi nghÞ nhÊt trÝ nhanh chãng khëi ®éng ®µm Th−îng ®Ønh ASEAN ë Viªngch¨n, ph¸n. ASEAN vµ Trung Quèc ®· ký HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i hµng ho¸ ASEAN - Trung 3.2. T×nh h×nh x©y dùng CAFTA Quèc (TIG), cã hiÖu lùc tõ ngµy 1-7-2005. HiÖp ®Þnh khung vÒ hîp t¸c kinh tÕ §©y lµ b−íc tiÕn quan träng thóc ®Èy toµn diÖn Trung Quèc - ASEAN t¨ng c−êng hîp t¸c kinh tÕ ASEAN vµ Ngµy 4-11-2002, t¹i Héi nghÞ th−îng Trung Quèc, b−íc ®Çu hiÖn thùc ho¸ ®Ønh Trung Quèc - ASEAN lÇn thø 6 môc tiªu cña c¸c nhµ l·nh ®¹o nªu lªn diÔn ra t¹i Phn«mpªnh (Campuchia), c¸c trong HiÖp ®Þnh khung hîp t¸c kinh tÕ nhµ l·nh ®¹o c¸c n−íc ASEAN vµ Trung toµn diÖn Trung Quèc-ASEAN n¨m Quèc ®· ký “HiÖp ®Þnh khung hîp t¸c 2002. Theo ®ã, ngµy 20-7-2005, hai bªn kinh tÕ toµn diÖn Trung Quèc - ASEAN” sÏ khëi ®éng kÕ ho¹ch gi¶m thuÕ ®ång (gäi t¾t lµ “HiÖp ®Þnh khung”), quyÕt lo¹t ®èi víi trªn 7000 lo¹i hµng ho¸. ®Þnh x©y dùng xong CAFTA vµo n¨m Trung Quèc vµ 6 n−íc thµnh viªn cò sÏ 2010 ®èi víi 6 n−íc thµnh viªn cò vµ gi¶m hÇu hÕt thuÕ quan cña c¸c lo¹i 2015 ®èi víi 4 n−íc thµnh viªn míi. HiÖp hµng ho¸ thuéc danh môc th«ng th−êng ®Þnh nµy cã hiÖu lùc kÓ tõ ngµy 1- xuèng møc b»ng 0 vµo n¨m 2010, bèn 1.2003. n−íc thµnh viªn míi ®−îc kÐo dµi thêi gian gi¶m thuÕ ®Õn n¨m 2015. HiÖp ®Þnh khung cã ý nghÜa quan träng trong viÖc thiÕt lËp c¬ së ph¸p lý HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i hµng ho¸ lµ thèng nhÊt ®iÒu chØnh mäi ho¹t ®éng hiÖp ®Þnh më ®−êng cho hai bªn tiÕp tôc hîp t¸c kinh tÕ, th−¬ng m¹i gi÷a Trung th¶o luËn, ®i ®Õn nhiÒu néi dung hîp t¸c Quèc vµ ASEAN, ®Æc biÖt, hai bªn ®· ®Ò quan träng kh¸c vÒ th−¬ng m¹i dÞch vô, Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 56
  4. Quan hÖ th−¬ng m¹i … khu vùc ®Çu t− ASEAN-Trung Quèc. më cöa 67 lÜnh vùc thuéc 12 ngµnh: tµi chÝnh, y tÕ, du lÞch, vËn t¶i...cho Trung C¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp Quèc. HiÖp ®Þnh “®¸nh dÊu mét b−íc Th¸ng 11-2004, Trung Quèc vµ tiÕn quan träng trong viÖc x©y dùng ASEAN ®· ký “HiÖp ®Þnh vÒ c¬ chÕ gi¶i CAFTA vµ ®Æt nÒn mãng cho viÖc hoµn quyÕt tranh chÊp”. C¬ chÕ gi¶i quyÕt thµnh ®Çy ®ñ vµ ®óng thêi h¹n c¸c kÕ tranh chÊp ®−îc ký kÕt t¹o ra sù b¶o ho¹ch ®· ®Æt ra”(1). Ngoµi ra, hai bªn ®¶m vÒ mÆt ph¸p luËt cho CAFTA, nÕu còng ®ang tÝch cùc triÓn khai c¸c ho¹t kh«ng cã c¬ chÕ nµy, c¶ hai bªn sÏ kh«ng ®éng ®µm ph¸n nh»m ®i ®Õn ký kÕt hiÖp thÓ gi¶i quyÕt ®−îc mäi vÊn ®Ò ph¸t sinh ®Þnh vÒ tù do ®Çu t−. Tõ nh÷ng kÕt qu¶ trong khi thùc hiÖn “HiÖp ®Þnh khung”, trªn ®©y cã thÓ thÊy mét khu vùc mËu vµ do vËy, quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña c¸c dÞch tù do Trung Quèc - ASEAN toµn bªn sÏ kh«ng ®−îc ph©n chia râ rµng vµ diÖn gåm c¶ tù do vÒ th−¬ng m¹i hµng cã sù b¶o ®¶m ph¸p luËt, ®iÒu ®ã g©y ho¸, dÞch vô vµ ®Çu t− ®ang dÇn dÇn ¶nh h−ëng xÊu tíi quan hÖ th−¬ng m¹i h×nh thµnh. song ph−¬ng trong t−¬ng lai. Nguyªn t¾c II. Quan hÖ th−¬ng m¹i Trung c¬ b¶n, ph¹m vi, tr×nh tù... trong c¬ chÕ Quèc-ASEAN sau khi thµnh lËp gi¶i quyÕt tranh chÊp vÒ c¬ b¶n ®Òu CAFTA gièng víi c¬ chÕ gi¶i quyÕt tranh chÊp cña WTO, ®iÒu ®ã cã ý nghÜa quan träng ViÖc thµnh lËp CAFTA ®· t¹o ra trong viÖc thèng nhÊt vµ phï hîp víi c¸c khung ph¸p lý thóc ®Èy c¸c ho¹t ®éng quy ®Þnh quèc tÕ, t¹o ra khung ph¸p lý trao ®æi th−¬ng m¹i gi÷a Trung Quèc vµ b¶o ®¶m quan hÖ th−¬ng m¹i gi÷a Trung ASEAN, lµ chÊt xóc t¸c thóc ®Èy hai bªn Quèc vµ ASEAN. t¨ng c−êng trao ®æi hµng ho¸, ph¸t triÓn kinh tÕ, khu vùc mËu dÞch tù do víi viÖc HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i dÞch vô gi¶m thuÕ t¹o ra hiÖu qu¶ s¸ng t¹o mËu (2007) dÞch, thóc ®Èy th−¬ng m¹i t¨ng tr−ëng T¹i Héi nghÞ Th−îng ®Ønh Trung nhanh chãng. Quèc-ASEAN lÇn thø 10 tæ chøc t¹i 1. Quan hÖ th−¬ng m¹i Trung Cebu th¸ng 1-2007, hai bªn ®· ®¹t ®−îc Quèc-ASEAN n¨m 2002-2003 (ký kÕt tho¶ thuËn ký kÕt HiÖp ®Þnh mËu dÞch hiÖp ®Þnh khung) dÞch vô, hiÖp ®Þnh cã hiÖu lùc vµo th¸ng 7-2007, theo ®ã, hai bªn sÏ më cöa h¬n Tr−íc nh÷ng n¨m 90 thÕ kû XX, trao n÷a c¸c thÞ tr−êng dÞch vô lÉn nhau. ®æi th−¬ng m¹i lµ nßng cèt trong quan §ång thêi, Trung Quèc sÏ më cöa 26 lÜnh hÖ Trung Quèc - ASEAN, h¬n n÷a, ph¸t vùc thuéc 5 ngµnh dÞch vô gåm: x©y triÓn t−¬ng ®èi chËm, thêi kú sau nh÷ng dùng, b¶o vÖ m«i tr−êng, vËn t¶i, thÓ n¨m 90 quan hÖ th−¬ng m¹i song thao vµ trao ®æi hµng ho¸ víi c¸c n−íc ph−¬ng ph¸t triÓn nhanh h¬n. ViÖc ký ASEAN. C¸c n−íc ASEAN còng cam kÕt kÕt HiÖp ®Þnh khung vÒ hîp t¸c kinh tÕ Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 57
  5. Ph¹m hång yÕn toµn diÖn trong ®ã ®Ò cËp tíi vÊn ®Ò lý cho viÖc ®Èy m¹nh trao ®æi th−¬ng thµnh lËp khu vùc mËu dÞch tù do Trung m¹i song ph−¬ng. Nhê ®ã, kim ng¹ch Quèc - ASEAN vµo n¨m 2010 ®· t¹o tiÒn th−¬ng m¹i kh«ng ngõng t¨ng cao, n¨m ®Ò thóc ®Èy th−¬ng m¹i song ph−¬ng 2003, kim ng¹ch th−¬ng m¹i Trung t¨ng tr−ëng nhanh chãng. N¨m 2001, Quèc - ASEAN t¨ng lªn tíi 78,25 tØ USD, kim ng¹ch th−¬ng m¹i song ph−¬ng ®¹t t¨ng 42,8% so víi n¨m 2002, cao h¬n 41,6 tØ USD, t¨ng 5,3% so víi n¨m 2000. nhiÒu so víi tèc ®é t¨ng tr−ëng th−¬ng N¨m 2002, kim ng¹ch th−¬ng m¹i Trung m¹i gi÷a Trung Quèc víi c¸c ®èi t¸c Quèc - ASEAN ®¹t 54,77 tû USD, tõ chç chiÕm 8,2% ®· t¨ng lªn 8,8% trong tæng th−¬ng m¹i chÝnh lµ NhËt B¶n, Mü..., kim ng¹ch ngo¹i th−¬ng Trung Quèc, gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña ASEAN sang ®−a ASEAN trë thµnh b¹n hµng th−¬ng Trung Quèc ®¹t 47,3 tû USD, gi¸ trÞ m¹i lín thø 5 cña Trung Quèc sau NhËt nhËp khÈu hµng ho¸ tõ Trung Quèc vµo B¶n, Mü, EU, Hång K«ng(2). ASEAN ®¹t 30,9 tû USD, lÇn l−ît t¨ng Ngµy 1-1-2003 “HiÖp ®Þnh khung” 51,7% vµ 31,2% so víi n¨m 2002(3). chÝnh thøc cã hiÖu lùc, t¹o khung ph¸p B¶ng 1: TØ träng th−¬ng m¹i xuÊt nhËp khÈu cña Trung Quèc víi ASEAN trong tæng kim ng¹ch th−¬ng m¹i cña Trung Quèc (%) N¨m 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 TØ träng xuÊt nhËp khÈu cña TQ víi ASEAN trong tæng kim 7,3 7,5 8,3 8,2 8,8 9,2 9,2 ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña TQ TØ träng xuÊt khÈu cña TQ sang ASEAN trong tæng kim ng¹ch xuÊt 6,1 6,2 7,0 6,9 7,2 7,1 7,2 khÈu cña TQ TØ träng nhËp khÈu cña TQ tõ ASEAN trong tæng kim ng¹ch nhËp 9,0 9,0 9,9 9,5 10,6 11,5 11,2 nhËp khÈu cña TQ Nguån: Niªn gi¸m thèng kª Trung Quèc tõ 2000-2005. Tõ t×nh h×nh xuÊt nhËp khÈu cña nhËp khÈu cña Trung Quèc cã xu h−íng Trung Quèc vµ ASEAN (B¶ng 1) cã thÓ t¨ng lªn. Trong ®ã, tØ träng xuÊt khÈu thÊy, tØ träng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña Trung Quèc sang c¸c n−íc ASEAN víi ASEAN trong tæng kim ng¹ch xuÊt tõ chç n¨m 1998 chiÕm 6,1% tæng kim Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 58
  6. Quan hÖ th−¬ng m¹i … 38,9%/n¨m trong giai ®o¹n 2002-2004(4). ng¹ch xuÊt khÈu cña Trung Quèc, n¨m 2004 ®· t¨ng lªn 7,2%; trong khi ®ã, tØ Trong ®ã, Trung Quèc xuÊt khÈu 42,9 tØ träng nhËp khÈu cña Trung Quèc tõ c¸c USD, t¨ng 38,7%, nhËp khÈu 63 tØ USD, n−íc ASEAN n¨m 1998 chiÕm 9,0% tæng t¨ng 33,1%. Gi¸ trÞ hµng ho¸ trao ®æi kim ng¹ch nhËp khÈu cña Trung Quèc, thuéc Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím n¨m n¨m 2004 ®· t¨ng lªn chiÕm 11,2% tæng 2003 lµ 1,55 tØ USD, n¨m 2004 ®· t¨ng kim ng¹ch nhËp khÈu cña n−íc nµy. lªn xÊp xØ 2 tØ USD, t¨ng 29% so víi n¨m 2003(5). Trªn c¬ së ®ã, n¨m 2005 ®· §iÒu ®¸ng chó ý lµ tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m 2000, th−¬ng m¹i gi÷a Trung Quèc chøng kiÕn sù t¨ng tr−ëng míi trong vµ ASEAN diÔn ra trong ®iÒu kiÖn hµng th−¬ng m¹i song ph−¬ng víi kim ng¹ch rµo thuÕ quan song ph−¬ng t−¬ng ®èi th−¬ng m¹i ®¹t 130,4 tØ USD, t¨ng 23% cao, tõ sau n¨m 2001, th−¬ng m¹i hµng so víi n¨m 2004. ViÖc thùc hiÖn tèt ho¸ gi÷a Trung Quèc vµ ASEAN cã xu Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím ®· cñng cè h−íng t¨ng tr−ëng râ rÖt, ®iÒu ®ã cã mèi h¬n n÷a niÒm tin vÒ viÖc thóc ®Èy x©y liªn quan chÆt chÏ tíi viÖc gi¶m thuÕ dùng FTA gi÷a hai bªn, t¨ng c−êng trao trong khu«n khæ CAFTA. ®æi th−¬ng m¹i, hµng ho¸ n»m trong Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím cã tØ lÖ 2. Quan hÖ th−¬ng m¹i trong giai t¨ng tr−ëng xuÊt nhËp khÈu t−¬ng ®èi ®o¹n thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh Thu cao gåm rau, qu¶, thuû s¶n. ho¹ch sím §èi víi Trung Quèc, Ch−¬ng tr×nh §Ó c¸c n−íc thµnh viªn ®−îc h−ëng Thu ho¹ch sím mang l¹i lîi Ých thiÕt lîi sím h¬n tõ CAFTA, Trung Quèc ®· thùc cho n−íc nµy. N¨m 2004, kim ®Ò ra Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím ng¹ch xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ thuéc (EHP) víi viÖc gi¶m thuÕ gÇn 600 mÆt Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím ®¹t 1,97 tØ hµng n«ng nghiÖp lµ nh÷ng mÆt hµng cã USD, t¨ng 39,8% so víi n¨m 2003, trong lîi thÕ cña c¶ hai bªn. HiÖp ®Þnh nµy cã ®ã, Trung Quèc nhËp 1,15 tØ USD, t¨ng hiÖu lùc ngay tõ ngµy 1 th¸ng 1 n¨m 46,6%, xuÊt khÈu 820 triÖu USD, t¨ng 2004, theo ®ã, thuÕ quan cña tÊt c¶ c¸c 31,2%. So s¸nh víi n¨m 2003, khi ch−a lo¹i hµng ho¸ trong danh môc EHP ph¶i thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím, gi¶m xuèng 0% vµo n¨m 2006 ®èi víi c¸c xuÊt khÈu qu¶ cña Trung Quèc sang n−íc thµnh viªn cò vµ n¨m 2008 ®èi víi ASEAN cã xu h−íng gi¶m sót, tØ lÖ t¨ng c¸c n−íc thµnh viªn míi. tr−ëng ©m 33%, tõ ®ã lµm næi bËt vai trß cña Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím ®èi víi Víi viÖc gi¶m m¹nh thuÕ quan ®èi víi ph¸t triÓn ngo¹i th−¬ng Trung Quèc(6). c¸c mÆt hµng trong Ch−¬ng tr×nh Thu Sau khi thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím, trao ®æi th−¬ng m¹i gi÷a ho¹ch sím, l−îng hµng ho¸ n«ng s¶n cña Trung Quèc vµ ASEAN ®· t¨ng lªn ASEAN vµo Trung Quèc t¨ng lªn, gi¸ nhanh chãng. N¨m 2004, kim ng¹ch thµnh gi¶m, ng−êi tiªu dïng Trung th−¬ng m¹i song ph−¬ng ®¹t 105,9 tØ Quèc ®−îc h−ëng lîi. Song, sau hai n¨m USD, nh×n chung tØ lÖ t¨ng tr−ëng lµ Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 59
  7. Ph¹m hång yÕn Theo ®ã, ®Õn n¨m 2010, Trung Quèc vµ thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím, s¸u n−íc thµnh viªn ASEAN cò sÏ thùc bªn c¹nh nh÷ng lîi Ých thu ®−îc, ngµnh n«ng nghiÖp Trung Quèc còng ph¶i chÞu hiÖn møc thuÕ quan b»ng kh«ng ®èi víi t¸c ®éng nhÊt ®Þnh, ®Æc biÖt lµ c¸c lo¹i hÇu hÕt c¸c lo¹i hµng ho¸ n»m trong n«ng s¶n nhiÖt ®íi, «n ®íi cña c¸c tØnh danh môc th«ng th−êng, c¸c n−íc thµnh Qu¶ng T©y, Qu¶ng §«ng, Phóc KiÕn, viªn ASEAN míi sÏ thùc hiÖn møc thuÕ H¶i Nam, V©n Nam… quan b»ng kh«ng vµo n¨m 2015. Trªn thùc tÕ, Trung Quèc ®· gi¶m thuÕ ®èi §èi víi c¸c n−íc thµnh viªn ASEAN, víi 3408 chñng lo¹i hµng ho¸, bao gåm lîi Ých thu ®−îc tõ viÖc thùc hiÖn Ch−¬ng c¶ c¸c hµng ho¸ n»m trong danh môc −u tr×nh Thu ho¹ch sím gi÷a c¸c n−íc thµnh viªn ASEAN lµ kh¸c nhau. C¸c ®·i thuÕ quan thuéc “Ch−¬ng tr×nh Thu n−íc ASEAN cò, ®Æc biÖt lµ Th¸i Lan, ho¹ch sím”. ViÖc gi¶m thuÕ ®ång lo¹t ®· Malaixia lµ nh÷ng n−íc ®−îc h−ëng lîi th¾t chÆt h¬n n÷a quan hÖ kinh tÕ, nhiÒu nhÊt, cßn c¸c n−íc thµnh viªn th−¬ng m¹i song ph−¬ng gi÷a Trung ASEAN míi, trong ®ã cã ViÖt Nam l¹i Quèc vµ ASEAN, ®em l¹i lîi Ých thiÕt ®øng tr−íc søc Ðp xuÊt khÈu n«ng s¶n thùc cho ng−êi tiªu dïng vµ doanh phÈm gi¶m sót. nghiÖp cña c¶ Trung Quèc vµ c¸c n−íc Tãm l¹i, Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch ASEAN. Theo HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i sím thùc hiÖn thµnh c«ng ®· lµm t¨ng hµng ho¸ ký kÕt n¨m 2004, tØ lÖ thuÕ c−êng lßng tin cña Trung Quèc vµ c¸c quan cña Trung Quèc ®èi víi hµng ho¸ n−íc ASEAN trong viÖc x©y dùng khu cña c¸c n−íc ASEAN ®· gi¶m tõ 9,9% vùc mËu dÞch tù do, ®Æt c¬ së v÷ng ch¾c xuèng 8,1%, gi¶m xuèng 6,6% vµo n¨m cho c¸c hiÖp ®Þnh vÒ khu vùc mËu dÞch 2007 vµ 2,4% n¨m 2009. §Õn n¨m 2010, tù do trong t−¬ng lai. Tuy nhiªn, lîi Ých 93% hµng ho¸ Trung Quèc nhËp khÈu tõ do Ch−¬ng tr×nh Thu ho¹ch sím ®em l¹i c¸c n−íc ASEAN sÏ ®−îc h−ëng møc lµ kh¸c nhau gi÷a Trung Quèc, c¸c n−íc thuÕ b»ng kh«ng. thµnh viªn cò vµ thµnh viªn míi, trong Ngµy 20-7-2006 kû niÖm trßn mét khi Trung Quèc vµ c¸c n−íc thµnh viªn n¨m thùc hiÖn “HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i cò thu lîi nhiÒu th× c¸c n−íc thµnh viªn hµng ho¸ Trung Quèc - ASEAN”, cã thÓ míi ®øng tr−íc søc Ðp nÆng nÒ. thÊy, ¶nh h−ëng cña hiÖp ®Þnh ®· ®−îc 3. Quan hÖ th−¬ng m¹i Trung thÓ hiÖn râ, kÕt qu¶ ®¹t ®−îc ®óng nh− Quèc - ASEAN trong giai ®o¹n gi¶m mong ®îi. §iÒu ®ã thÓ hiÖn ë th−¬ng m¹i thuÕ ®ång lo¹t cña Trung Quèc víi ASEAN t¨ng tr−ëng nhanh chãng. Theo sè liÖu thèng kª cña Tõ ngµy 1-7-2005, Trung Quèc vµ s¸u h¶i quan Trung Quèc, kim ng¹ch th−¬ng n−íc thµnh viªn ASEAN cò lµ Brun©y, m¹i Trung Quèc - ASEAN n¨m 2006 ®¹t Malaixia, In®«nªxia, Myanma, Xinhgapo 160,84 tØ USD, t¨ng 30,47 tØ USD so víi vµ Th¸i Lan ®· c¾t gi¶m thuÕ quan ®èi n¨m 2005, t¨ng tr−ëng 23,4%. Trong ®ã, víi 7455 lo¹i hµng ho¸ trong khu«n khæ xuÊt khÈu cña Trung Quèc sang ASEAN “HiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i vµ hµng ho¸”. Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 60
  8. Quan hÖ th−¬ng m¹i … ®¹t 71,31 tØ USD, t¨ng tr−ëng 28,8%, trung ph¸t triÓn kinh tÕ, d−íi t¸c ®éng Trung Quèc nhËp khÈu tõ c¸c n−íc cña toµn cÇu ho¸, xu h−íng khu vùc ho¸ ASEAN ®¹t 89,5 tØ USD, t¨ng tr−ëng diÔn ra m¹nh mÏ khiÕn cho hîp t¸c khu 19,4%, th©m hôt th−¬ng m¹i cña Trung vùc ngµy cµng trë nªn ®a d¹ng h¬n víi Quèc lµ 18,21 tØ USD, gi¶m nhÑ so víi nhiÒu tÇng nÊc, nhiÒu cÊp ®é vµ nhiÒu møc 19,63 tØ USD n¨m 2005(7). XÐt vÒ h×nh thøc kh¸c nhau. Ngoµi ra, kinh tÕ ë khu vùc ch©u ¸-Th¸i B×nh D−¬ng t¨ng tæng thÓ, t×nh h×nh thùc hiÖn “HiÖp ®Þnh hµng ho¸” ®· diÔn ra thuËn lîi, hiÖu qu¶ tr−ëng t−¬ng ®èi cao, víi c¸c nÒn kinh tÕ cña CAFTA ngµy cµng thÓ hiÖn râ. ph¸t triÓn n¨ng ®éng. Trong h¬n 10 n¨m qua, kinh tÕ khu vùc ch©u ¸-Th¸i B×nh III. TriÓn väng Khu vùc mËu D−¬ng ®· t¨ng tr−ëng gÇn 50%, cao h¬n dÞch tù do trung Quèc-ASEAN nhiÒu so víi tû lÖ t¨ng tr−ëng kinh tÕ c¸c 1. Nh÷ng nh©n tè quèc tÕ vµ khu khu vùc kh¸c trªn thÕ giíi(8). Ngoµi ra, vùc t¸c ®éng tíi quan hÖ Trung ch©u ¸-Th¸i B×nh D−¬ng cßn ®−îc biÕt Quèc-ASEAN ®Õn víi nh÷ng nÒn kinh tÕ n¨ng ®éng vµo bËc nhÊt thÕ giíi nh−: NhËt B¶n, 1.1. Nh÷ng nh©n tè thóc ®Èy sù gÇn ®©y lµ sù trçi dËy m¹nh mÏ cña ph¸t triÓn cña CAFTA Trung Quèc vµ Ên §é, c¸c nÒn kinh tÕ ë cÊp ®é toµn cÇu, bèi c¶nh toµn cÇu ch©u ¸-Th¸i B×nh D−¬ng ®· cã nh÷ng æn ®Þnh, thÕ giíi ®i vµo xu thÕ hoµ b×nh ®ãng gãp quan träng thóc ®Èy sù ph¸t vµ ph¸t triÓn. Sau chiÕn tranh l¹nh, triÓn cña kinh tÕ thÕ giíi. cïng víi sù tan r· cña Liªn X«, côc diÖn VÒ phÝa c¸c chñ thÓ, ®èi víi Trung ®èi ®Çu gi÷a hai cùc X«-Mü kh«ng cßn Quèc, nÒn kinh tÕ t¨ng tr−ëng cao. Trong n÷a, c¸c n−íc chuyÓn h−íng träng t©m nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû XXI, thÕ giíi ®· vµo ph¸t triÓn kinh tÕ. Do vËy, hoµ b×nh chøng kiÕn sù trçi dËy m¹nh mÏ cña nÒn thÕ giíi ®−îc cñng cè, kh¶ n¨ng x¶y ra kinh tÕ Trung Quèc. N¨m 2005, GDP chiÕn tranh thÕ giíi trong thêi gian tíi lµ cña Trung Quèc ®¹t 2.229 tû USD, v−ît khã cã thÓ. ASEAN vµ Trung Quèc còng qua Italia, Ph¸p vµ Anh, trë thµnh nÒn kh«ng n»m ngoµi xu thÕ ®ã, t¨ng c−êng kinh tÕ lín thø t− trªn thÕ giíi(9). §Õn hîp t¸c kinh tÕ, trao ®æi th−¬ng m¹i sÏ ph¸t triÓn nhanh chãng h¬n, ®iÒu ®ã n¨m 2006, tæng GDP cña Trung Quèc thóc ®Èy CAFTA h×nh thµnh vµ ph¸t ®¹t 20.940 tû NDT (t−¬ng ®−¬ng víi triÓn. 2.600 tû USD), t¨ng 10,7% so víi n¨m ë cÊp ®é khu vùc, bèi c¶nh khu vùc 2005, tiÕp tôc ®µ t¨ng tr−ëng cao ®¹t 2 con sè trong 4 n¨m liÒn(10). §Õn hÕt n¨m hoµ b×nh, chÝnh trÞ æn ®Þnh. Sau khi chiÕn tranh l¹nh kÕt thóc, ch©u ¸-Th¸i 2006, dù tr÷ ngo¹i tÖ cña Trung Quèc ®· ®¹t møc trªn 1000 tû USD, kh«ng chØ trë B×nh D−¬ng b−íc vµo thêi kú æn ®Þnh, thµnh quèc gia cã møc dù tr÷ ngo¹i tÖ chiÕn tranh vµ xung ®ét lín kh«ng x¶y lín nhÊt thÕ giíi mµ cßn lµ quèc gia ®Çu ra t¹i khu vùc nµy. Trong bèi c¶nh chÝnh tiªn trªn thÕ giíi cã møc dù tr÷ ngo¹i tÖ trÞ æn ®Þnh, c¸c n−íc trong khu vùc tËp Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 61
  9. Ph¹m hång yÕn t¸c gi÷a Trung Quèc víi ASEAN. Th¸ng v−ît qu¸ 1000 tû USD. VÒ ngo¹i th−¬ng, 11-2002, Trung Quèc vµ ASEAN ký Trung Quèc hiÖn lµ n−íc lín th−¬ng m¹i “Tuyªn bè vÒ hµnh vi øng xö cña c¸c bªn ®øng thø ba trªn thÕ giíi, theo sè liÖu ë BiÓn §«ng”, nhÊn m¹nh gi¶i quyÕt cña Côc thèng kª Trung Quèc, thÆng d− tranh chÊp b»ng biÖn ph¸p hoµ b×nh, ®Æt th−¬ng m¹i cña Trung Quèc n¨m 2007 c¬ së ph¸p lý quan träng cho viÖc triÓn ®¹t møc kû lôc lµ 262,2 tû USD, trë khai hîp t¸c gi÷a c¸c bªn ë BiÓn §«ng. thµnh n−íc thÆng d− th−¬ng m¹i lín thø Th¸ng 3-2005, Trung Quèc, Philippin vµ hai thÕ giíi, sau §øc(11). ViÖt Nam ®· ký kÕt “Tho¶ thuËn ba bªn ASEAN h×nh thµnh Céng ®ång vµo kh¶o s¸t ®Þa chÊn chung t¹i BiÓn §«ng”. n¨m 2015. T¹i héi nghÞ cÊp cao ASEAN Nh÷ng hµnh ®éng ®ã chøng tá hai bªn lÇn thø 9 tæ chøc ë Bali ®Çu th¸ng 10- ®· b¾t ®Çu cã thiÖn chÝ gi¶i quyÕt tranh 2003, c¸c n−íc thµnh viªn ASEAN tuyªn chÊp th«ng qua th−¬ng l−îng hoµ b×nh, bè thµnh lËp Céng ®ång ASEAN vµo nh−ng trªn thùc tÕ vÉn cßn nhiÒu bÊt n¨m 2020 dùa trªn 3 trô cét: hîp t¸c ®ång lín, v× tranh chÊp quyÒn lîi biÓn chÝnh trÞ an ninh, hîp t¸c kinh tÕ vµ hîp th−êng g¾n chÆt víi lîi Ých kinh tÕ, t¸c v¨n ho¸ x· héi. T¹i Héi nghÞ cÊp cao nh÷ng g× ®ông ch¹m ®Õn lîi Ých cña c¸c ASEAN-12 tæ chøc t¹i Cebu (th¸ng 1- quèc gia th−êng khã gi¶i quyÕt, ®ßi hái 2007), c¸c nhµ l·nh ®¹o ®· thèng nhÊt hai bªn ph¶i cè g¾ng t×m biÖn ph¸p thÝch rót ng¾n thêi gian h×nh thµnh Céng hîp mµ c¶ Trung Quèc vµ ASEAN ®Òu cã ®ång xuèng n¨m 2015, HiÕn ch−¬ng thÓ chÊp nhËn ®−îc. ASEAN còng ®· ®−îc so¹n th¶o. Theo Sù kh¸c biÖt vÒ chÕ ®é kinh tÕ-chÝnh ®ã, ASEAN ®ang chuyÓn dÇn tõ nguyªn trÞ vµ chªnh lÖch vÒ tr×nh ®é ph¸t triÓn t¾c ®ång thuËn, kh«ng can thiÖp vµo néi kinh tÕ. ASEAN lµ mét khèi liªn kÕt bé cña nhau sang mét c¬ chÕ tr¸ch lÁng lÎo víi tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÖm céng ®ång, mçi thµnh viªn ®Òu chªnh lÖch lín, thÓ chÕ kinh tÕ vµ chÝnh ph¶i tu©n thñ HiÕn ch−¬ng cña Céng trÞ, t«n gi¸o….rÊt kh¸c nhau. Tr×nh ®é ®ång. ph¸t triÓn kinh tÕ cña c¸c n−íc thµnh viªn ASEAN chªnh lÖch rÊt lín, møc 1.2. C¸c nh©n tè g©y trë ng¹i tíi chªnh lÖch GDP gi÷a c¸c thµnh viªn sù ph¸t triÓn cña CAFTA ASEAN lªn tíi 100 lÇn, v−ît xa so víi 1.2.1. C¸c nh©n tè chñ quan møc chªnh lÖch 16 lÇn gi÷a c¸c n−íc thµnh viªn EU vµ 30 lÇn ®èi víi c¸c n−íc VÊn ®Ò tranh chÊp biªn giíi l·nh thæ, thµnh viªn cña khu vùc mËu dÞch tù do ®Æc biÖt lµ tranh chÊp trªn BiÓn §«ng. B¾c Mü(12). Do tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ BiÓn §«ng lµ n¬i cã tr÷ l−îng dÇu má kh¸c nhau nªn c¸c môc tiªu chiÕn l−îc, phong phó, lµ khu vùc tranh chÊp gi÷a thêi gian ®Æt ra ®èi víi tõng n−íc trong mét sè n−íc ASEAN vµ Trung Quèc, ®©y viÖc thùc hiÖn nh÷ng cam kÕt cña khu lµ vÊn ®Ò tranh chÊp do lÞch sö ®Ó l¹i vùc mËu dÞch tù do Trung Quèc- ASEAN nªn rÊt khã gi¶i quyÕt, l©u nay lu«n lµ còng rÊt kh¸c nhau, trong qu¸ tr×nh trë ng¹i trªn con ®−êng t¨ng c−êng hîp Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 62
  10. Quan hÖ th−¬ng m¹i … thµnh lËp CAFTA, ph¶i quan t©m ®Õn CAFTA. Trong bèi c¶nh hiÖn nay, c¸c n−íc nµy. H¬n n÷a, nÒn kinh tÕ c¸c ASEAN cÇn t¨ng c−êng liªn kÕt thµnh n−íc ASEAN lµ c¸c nÒn kinh tÕ h−íng mét céng ®ång chÆt chÏ h¬n, thu hÑp ngo¹i, chñ yÕu dùa vµo xuÊt khÈu, b¶n kho¶ng c¸ch ph¸t triÓn h¬n, tiÕn gÇn th©n c¸c n−íc trong khèi kh«ng thÓ l«i nhau h¬n vÒ mÆt chÝnh trÞ, kÕt hîp hµi kÐo nÒn kinh tÕ cña c¶ khèi ASEAN ph¸t hoµ ®−îc mèi quan hÖ gi÷a ASEAN- triÓn nhanh ®−îc, nh÷ng ®Æc ®iÓm ph¸t Trung Quèc vµ ASEAN víi c¸c ®èi t¸c triÓn kinh tÕ nµy cña c¸c n−íc ASEAN kh¸c. g©y trë ng¹i tíi viÖc x©y dùng khu vùc NiÒm tin gi÷a hai bªn vÉn ch−a s©u mËu dÞch tù do Trung Quèc- ASEAN. s¾c. Tõ sau khñng ho¶ng tµi chÝnh n¨m 1997, ®Æc biÖt trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ 1.2.2. C¸c nh©n tè kh¸ch quan kû XXI, quan hÖ Trung Quèc - ASEAN C¹nh tranh cña c¸c nÒn kinh tÕ t¹i ngµy cµng chÆt chÏ, sù tin cËy lÉn nhau khu vùc. Quan hÖ Trung Quèc - ASEAN còng ngµy cµng t¨ng lªn, nh−ng sù lo gia t¨ng ®· thóc ®Èy quan hÖ gi÷a ng¹i vÒ Trung Quèc vÉn tån t¹i trong c¸c ASEAN víi c¸c ®èi t¸c kh¸c nh− NhËt n−íc ASEAN. Trung Quèc ®· nhiÒu lÇn B¶n, Hµn Quèc, Ên §é… gia t¨ng. Ngay nhÊn m¹nh “sù ñng hé cña Trung Quèc sau khi ASEAN vµ Trung Quèc ®¹t ®−îc cho ASEAN lµ ch©n thµnh, cïng cã lîi vµ tho¶ thuËn vÒ FTA song ph−¬ng, NhËt kh«ng kÌm theo ®iÒu kiÖn chÝnh trÞ B¶n còng ®Ò xuÊt ký mét FTA víi nµo”(14) nh−ng mèi lo ng¹i vÒ Trung ASEAN nh»m t¹o ra mét HiÖp ®Þnh ®èi Quèc” vÉn ch−a mê nh¹t h¼n trong c¸c t¸c toµn diÖn ASEAN-NhËt B¶n n−íc ASEAN, ®iÒu nµy lµ cã c¨n cø khi (AJCEP). Th¸ng 10-2003, NhËt B¶n vµ c¸c tranh chÊp vÒ biªn giíi l·nh thæ, ®Æc ASEAN ®· ký hiÖp ®Þnh khung FTA, biÖt lµ tranh chÊp BiÓn §«ng vÉn cßn ®ã, tho¶ thuËn x©y dùng xong khu vùc mËu thªm vµo ®ã, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, dÞch tù do ASEAN-NhËt B¶n vµo n¨m Trung Quèc l¹i t¨ng c−êng chi phÝ ®Çu 2012. Bªn c¹nh ®ã, khu vùc mËu dÞch tù t− vµo lùc luîng h¶i qu©n. V× vËy, trong do ASEAN-Hµn Quèc, Ên §é còng ®ang quan hÖ víi Trung Quèc, ASEAN lu«n trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸n. Mü còng gi÷ kho¶ng c¸ch vµ mong muèn Mü cã t¨ng c−êng quan hÖ kinh tÕ th−¬ng m¹i mÆt trong khu vùc ®Ó lµm lùc l−îng c©n song ph−¬ng víi c¸c n−íc ASEAN. HiÖn b»ng ¶nh h−ëng víi Trung Quèc ë §«ng Mü ®· trë thµnh ®èi t¸c mËu dÞch lín Nam ¸. §iÒu nµy ë mét chõng mùc nµo nhÊt cña ASEAN víi t− c¸ch lµ mét tæng ®ã ®· ¶nh h−ëng tíi qu¸ tr×nh h×nh thÓ vµ lµ ®èi t¸c th−¬ng m¹i lín nhÊt thµnh CAFTA. cña Th¸i Lan trong n¨m 2005(13). Sù 2. TriÓn väng CAFTA trong thêi t¨ng c−êng vÒ quan hÖ kinh tÕ còng nh− gian tíi viÖc ký kÕt c¸c hiÖp ®Þnh th−¬ng m¹i tù Quan hÖ chÝnh trÞ Trung Quèc- do gi÷a ASEAN víi c¸c ®èi t¸c trªn cã ASEAN ®ang ph¸t triÓn theo h−íng tèt thÓ lµm t¨ng sù ly t©m trong quan hÖ víi ®Ñp vµ ngµy cµng hoµn thiÖn, bÊt ®ång Trung Quèc, g©y trë ng¹i tíi tiÕn tr×nh Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 63
  11. Ph¹m hång yÕn ASEAN lín, Trung Quèc cã lîi thÕ h¬n nhá, lîi Ých chung lín. Sù ph¸t triÓn tèt h¼n c¸c n−íc ASEAN vÒ c¸c s¶n phÈm ®Ñp trong quan hÖ hai bªn ®−îc quyÕt dÖt may, giÇy da, thùc phÈm, vËt liÖu ®Þnh bëi nhiÒu nh©n tè, trong ®ã c¬ b¶n x©y dùng, trong khi ®ã ASEAN cã lîi thÕ nhÊt vÉn lµ hai bªn ®Òu cã th¸i ®é tÝch vÒ s¶n xuÊt thùc phÈm, n«ng s¶n, n¨ng cùc, cïng mong muèn x©y dùng mèi l−îng vµ hµng ®iÖn tö. Do vËy, th−¬ng quan hÖ Trung Quèc-ASEAN ngµy cµng m¹i song ph−¬ng sÏ tiÕp tôc ®−îc më hoµn thiÖn h¬n, do ®ã, c¶ Trung Quèc vµ réng h¬n n÷a, dÉn ®Õn c¬ cÊu th−¬ng ASEAN ®Òu ®ang nç lùc c¶i thiÖn vµ m¹i còng ®−îc ®æi míi, xuÊt khÈu c¸c ph¸t triÓn quan hÖ song ph−¬ng mét mÆt hµng cã thÕ m¹nh cña hai bªn sÏ c¸ch chñ ®éng chø kh«ng ph¶i lµ kÕ s¸ch t¨ng nhanh, tØ träng c¸c s¶n phÈm ®iÖn thÝch nghi t¹m thêi nh− tr−íc ®©y. Cã c¬, ®Æc biÖt lµ hµng ho¸ kü thuËt cao sÏ thÓ dù b¸o 3 kÞch b¶n vÒ CAFTA trong t¨ng lªn râ rÖt trong tæng kim ng¹ch t−¬ng lai th−¬ng m¹i song ph−¬ng. Theo dù ®o¸n, KÞch b¶n 1: CAFTA sÏ h×nh thµnh sau khi thµnh lËp CAFTA, xuÊt khÈu nhanh h¬n kÕ ho¹ch cña Trung Quèc sang ASEAN sÏ t¨ng KÞch b¶n 2: CAFTA sÏ h×nh thµnh 10,6 tØ USD, t¨ng 55%. XuÊt khÈu cña ®óng theo kÕ ho¹ch ASEAN sang Trung Quèc sÏ t¨ng 13 tû KÞch b¶n 3: CAFTA h×nh thµnh chËm USD, t¨ng 48%. C¸c lÜnh vùc hîp t¸c h¬n kÕ ho¹ch còng sÏ ngµy cµng më réng, hiÖn nay Dùa trªn ph©n tÝch c¸c nh©n tè thóc Trung Quèc vµ ASEAN ®· b−íc vµo giai ®Èy vµ k×m h·m cã thÓ dù b¸o, kÞch b¶n ®o¹n gi¶m thuÕ ®ång lo¹t ®Ó tiÕn tíi thø 2 cã kh¶ n¨ng x¶y ra nhÊt, tøc lµ thùc hiÖn thuÕ quan b»ng 0 vµo n¨m CAFTA sÏ h×nh thµnh ®óng theo kÕ 2010, cã thÓ dù ®o¸n, hîp t¸c kinh tÕ sÏ ho¹ch ®· ®Æt ra. b−íc vµo giai ®o¹n ph¸t triÓn míi, Trªn c¬ së quan hÖ chÝnh trÞ tèt ®Ñp, th−¬ng m¹i dÞch vô còng tõng b−íc ®−îc më réng, ph−¬ng thøc ®Çu t− ngµy cµng th−¬ng m¹i song ph−¬ng sÏ t¨ng tr−ëng ®a d¹ng. CAFTA h×nh thµnh kh«ng chØ nhanh, viÖc ®iÒu chØnh c¬ cÊu th−¬ng mang ý nghÜa vÒ mÆt kinh tÕ mµ cßn m¹i diÔn ra m¹nh mÏ h¬n vµ tõng b−íc mang ý nghÜa chÝnh trÞ to lín, t¹o c¬ së hîp lÝ ho¸. Thêi gian qu¸ ®é cña Trung ®Ó hai bªn tin t−ëng lÉn nhau, thóc ®Èy Quèc trong WTO ®· hÕt, Trung Quèc cïng ph¸t triÓn. ®ang ®Èy m¹nh viÖc ®iÒu chØnh kÕt cÊu ngµnh vµ nÒn kinh tÕ Trung Quèc còng 3. Quan hÖ th−¬ng m¹i ViÖt- ®ang t¨ng tr−ëng nhanh chãng. Trong Trung trong bèi c¶nh h×nh thµnh nh÷ng n¨m gÇn ®©y vµ trong thêi gian CAFTA tíi, ngµnh chÕ t¹o cña Trung Quèc ph¸t Hîp t¸c kinh tÕ- th−¬ng m¹i gi÷a triÓn m¹nh mÏ, dÉn ®Õn viÖc gia t¨ng Trung Quèc víi ASEAN còng t¹o ra nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu ®Ó ®¸p øng nh÷ng thêi c¬ thuËn lîi vµ ®em ®Õn c¶ nhu cÇu s¶n xuÊt. MÆt kh¸c, do tÝnh bæ nh÷ng th¸ch thøc ®èi víi ViÖt Nam, ®Æc sung vÒ mÆt kinh tÕ gi÷a Trung Quèc vµ Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 64
  12. Quan hÖ th−¬ng m¹i … biÖt trong quan hÖ th−¬ng m¹i víi Trung Ngoµi ra, do tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh Quèc. Lµ n−íc thµnh viªn cña ASEAN, tÕ cña ViÖt Nam chªnh lÖch nhiÒu so víi l¹i lµ mét n−íc l¸ng giÒng cã chung c¸c n−íc ASEAN kh¸c nªn kÕt qu¶ cña ®−êng biªn giíi dµi víi Trung Quèc, viÖc CAFTA ®èi víi ViÖt Nam cßn rÊt Ýt. VÒ h×nh thµnh CAFTA sÏ lµ c¬ héi lín ®Ó c¬ cÊu ngµnh, trong khi c¸c n−íc ViÖt Nam t¨ng c−êng hîp t¸c toµn diÖn ASEAN-6 cã quan hÖ hµng ngang víi víi Trung Quèc. VÒ mÆt lý thuyÕt, Trung Quèc, hai bªn cïng ®Èy m¹nh CAFTA t¹o ®iÒu kiÖn cho ViÖt Nam xuÊt khÈu hµng c«ng nghiÖp sang thÞ th©m nhËp thÞ tr−êng Trung Quèc khæng tr−êng cña nhau th× quan hÖ th−¬ng m¹i lå, t¨ng c−êng xuÊt khÈu c¸c lo¹i s¶n ViÖt-Trung l¹i vÉn diÔn ra theo hµng phÈm truyÒn thèng nh− c¸c lo¹i kho¸ng däc. MÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh cña ViÖt s¶n, n«ng l©m thuû s¶n. Tuy nhiªn, trªn Nam vÉn lµ nguyªn liÖu, n«ng s¶n, c¸c thùc tÕ, trong quan hÖ víi Trung Quèc, s¶n phÈm gia c«ng nh− than ®¸, dÇu má, vÞ thÕ c¹nh tranh cña ViÖt Nam cßn yÕu quÆng, gç, cao su chiÕm 70% kim ng¹ch. nªn ch−a thu ®−îc nhiÒu kÕt qu¶ tõ tiÕn C¸c lo¹i s¶n phÈm kh¸c nh− n«ng s¶n tr×nh thùc hiÖn hiÖp ®Þnh, ®iÒu ®ã ®−îc rau qu¶ nhiÖt ®íi, h¶i s¶n chiÕm kho¶ng thÓ hiÖn qua c¸c khÝa c¹nh sau ®©y: 20% kim ng¹ch, 10% kim ng¹ch cßn l¹i Th©m hôt th−¬ng m¹i víi Trung Quèc lµ c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp chÕ t¹o nh− ®ang gia t¨ng, ®Æc biÖt râ nÐt h¬n sau ®å néi thÊt, m¹ch ®iÖn tö, s¶n phÈm khi CAFTA ®−îc ký kÕt. Trong nh÷ng nhùa, dÖt may, giµy dÐp. HiÖn nay thuÕ n¨m gÇn ®©y, kim ng¹ch th−¬ng m¹i quan cña rÊt nhiÒu mÆt hµng c«ng ViÖt - Trung t¨ng tr−ëng t−¬ng ®èi lín, nghiÖp cña ViÖt Nam ®ang rÊt cao mµ n¨m 2004 vµ 2005, Trung Quèc trë hµng Trung Quèc vÉn th©m nhËp vµo thµnh b¹n hµng lín nhÊt cña ViÖt ®−îc, khi thuÕ quan c¾t gi¶m, hµng c«ng Nam(15). Song, so víi c¸c n−íc kh¸c trong nghiÖp cña Trung Quèc sÏ cã ®iÒu kiÖn khu vùc ViÖt Nam gÆt h¸i ®−îc rÊt Ýt tõ th©m nhËp thÞ tr−êng ViÖt Nam h¬n nh÷ng c¬ héi kinh doanh víi Trung n÷a, ®Æt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam Quèc. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt ®øng tr−íc th¸ch thøc lín. nam sang Trung Quèc t¨ng tr−ëng KÕt luËn nh−ng kh«ng b»ng tèc ®é t¨ng tr−ëng Qua nghiªn cøu vÒ quan hÖ th−¬ng cña Trung Quèc vµo ViÖt Nam nªn tõ m¹i Trung Quèc - ASEAN trong bèi c¶nh xuÊt siªu víi Trung Quèc n¨m 1990, h×nh thµnh CAFTA, cã thÓ rót ra mÊy nh÷ng n¨m gÇn ®©y l¹i nhËp siªu víi ®iÓm sau: Trung Quèc ngµy cµng nhiÒu. N¨m 1. ViÖc thµnh lËp khu vùc mËu dÞch 2003, ViÖt Nam nhËp siªu víi Trung tù do Trung Quèc - ASEAN lµ mét cét Quèc 1,4 tû USD, n¨m 2004 lªn tíi 1,8 mèc quan träng trong lÞch sö quan hÖ tû(16), n¨m 2005 lµ 3,09 tû USD, n¨m gi÷a Trung Quèc vµ ASEAN, nã kh«ng 2006 lµ 4,97 tû USD, n¨m 2007 lµ 8,68 chØ ®em l¹i nhiÒu lîi Ých vÒ mÆt kinh tÕ tû USD(17). Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 65
  13. Ph¹m hång yÕn cho hai thùc thÓ mµ cßn t¹o ®iÒu kiÖn triÓn cña khu vùc mËu dÞch tù do Trung t¨ng c−êng quan hÖ hîp t¸c trong c¸c Quèc - ASEAN rÊt s¸ng sña. lÜnh vùc chÝnh trÞ, ngo¹i giao vµ c¸c lÜnh 3. Trong bèi c¶nh h×nh thµnh CAFTA, vùc kh¸c. §èi víi Trung Quèc, CAFTA quan hÖ th−¬ng m¹i ViÖt-Trung cã mang c¶ môc ®Ých kinh tÕ lÉn chÝnh trÞ, nh÷ng b−íc tiÕn triÓn râ rÖt. Cïng víi mét mÆt Trung Quèc tÝch cùc thóc ®Èy quan hÖ ngo¹i giao ngµy cµng s©u s¾c, ®µm ph¸n song ph−¬ng, dùa trªn c¬ së quan hÖ th−¬ng m¹i song ph−¬ng còng ®µm ph¸n khu vùc mËu dÞch tù do song ph¸t triÓn nhanh chãng, Trung Quèc ®· ph−¬ng ®Ó ®¹t ®−îc lîi Ých kinh tÕ, mÆt trë thµnh b¹n hµng lín nhÊt cña ViÖt kh¸c l¹i ®Èy m¹nh quan hÖ víi c¶ khèi Nam ®ång thêi còng lµ nguån gèc nhËp ASEAN nh»m thùc hiÖn lîi Ých vÒ mÆt siªu lín cña ViÖt Nam. Bªn c¹nh nh÷ng chÝnh trÞ. VÒ phÝa c¸c n−íc ASEAN, thµnh tùu ®· ®¹t ®−îc, quan hÖ th−¬ng trong chiÕn l−îc ph¸t triÓn cña m×nh, m¹i song ph−¬ng còng vÉn cßn mét sè ASEAN coi träng ph¸t triÓn quan hÖ víi vÊn ®Ò næi cém cÇn gi¶i quyÕt, trong ®ã Trung Quèc, viÖc th¾t chÆt quan hÖ víi næi bËt nhÊt lµ vÊn ®Ò th©m hôt th−¬ng Trung Quèc gióp ASEAN c©n b»ng chiÕn m¹i, ViÖt Nam nhËp siªu nhiÒu tõ Trung l−îc víi c¸c c−êng quèc kh¸c ë khu vùc. Quèc. §Ó ®øng v÷ng trªn thÞ tr−êng néi 2. §Õn nay, khu vùc mËu dÞch tù do ®Þa vµ gi¶m thiÓu tæn thÊt do c¹nh tranh Trung Quèc - ASEAN ®· b−íc vµo giai víi hµng ho¸ Trung Quèc g©y ra, c¸c ®o¹n gi¶m thuÕ toµn diÖn. Thêi gian tuy doanh nghiÖp ViÖt Nam ph¶i t×m biÖn ch−a nhiÒu nh−ng cã thÓ ®¸nh gi¸ khu ph¸p n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng vùc mËu dÞch tù do Trung Quèc-ASEAN ho¸, n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cña ®· h×nh thµnh ®óng theo thêi gian ®· doanh nghiÖp, ®Çu t− hiÖn ®¹i ho¸ khoa ®−îc hai bªn v¹ch ra, ®ång thêi, CAFTA häc kü thuËt, bªn c¹nh ®ã ph¶i ®i s©u mang l¹i lîi Ých cho c¶ hai bªn. Nguyªn t×m hiÓu luËt ph¸p vµ c¸c chÝnh s¸ch nh©n s©u xa ®Ó ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh ngo¹i th−¬ng cña Trung Quèc, ®Æc biÖt tùu trªn lµ do c¬ së kinh tÕ chÝnh trÞ vµ lµ chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c n−íc ASEAN sù cè g¾ng cña c¶ hai bªn trong viÖc thóc trong khu«n khæ CAFTA. Cã thÓ dù ®Èy x©y dùng khu vùc mËu dÞch tù do ®o¸n, trong t−¬ng lai, cïng víi viÖc h×nh Trung Quèc - ASEAN. Trong qu¸ tr×nh thµnh khu vùc mËu dÞch tù do Trung triÓn khai x©y dùng khu vùc mËu dÞch tù Quèc - ASEAN, thiÕt lËp “mét trôc hai do, hai bªn còng gÆp ph¶i kh«ng Ýt th¸ch c¸nh”, “mét vµnh ®ai hai hµnh lang” thøc tõ bªn trong còng nh− bªn ngoµi gi÷a hai n−íc ®−îc triÓn khai, t¹o ra ®Çy khu vùc. Tuy nhiªn, lîi Ých chung lín ®ñ ®iÒu kiÖn cho trao ®æi hµng ho¸ gi÷a h¬n so víi bÊt ®ång, c¬ héi hîp t¸c lín hai n−íc, ®−a th−¬ng m¹i song ph−¬ng h¬n th¸ch thøc, do ®ã triÓn väng ph¸t b−íc lªn mét tÇm cao míi. Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 66
  14. Quan hÖ th−¬ng m¹i … Chó thÝch 9. Hå Cµn V¨n, T×nh h×nh Trung Quèc n¨m 2006 vµ quan hÖ ViÖt Nam- Trung Quèc, Nghiªn cøu Trung Quèc, sè 1. Bµi ph¸t biÓu cña Thñ t−íng ¤n 1/2007, tr. 3-8 Gia B¶o t¹i Héi nghÞ Th−îng ®Ønh Trung 10. NguyÔn Huy Quý, Trung Quèc Quèc-ASEAN-10 t¹i Cªbu ngµy 14-1- n¨m 2006, Nghiªn cøu Trung Quèc, sè 2007. 2/2007, tr. 3-12. 2. T¸c ®éng cña khu vùc mËu dÞch tù 11. Côc Thèng kª Trung Quèc n¨m do Trung Quèc - ASEAN ®èi víi ViÖt 2007. Nam, Uû ban Quèc gia vÒ hîp t¸c kinh tÕ quèc tÕ, Hµ Néi, th¸ng 6 n¨m 2006, tr. 12. 东与 国 中 ， 夏 孟， 奎 占 宫 ， 林 荣 李 东与 国 中 东与 国 中 东与 国 中 41. ，究研区易贸由自盟 天 ， 社 版 出 学 大 津 天， 究 研 区 易 贸 由 自 盟 ，究研区易贸由自盟 ，究研区易贸由自盟 2007 3. T¸c ®éng cña khu vùc mËu dÞch tù ，津 do Trung Quèc-ASEAN ®èi víi ViÖt Nam, 13. §«ng Nam ¸ vµ sù can dù cña Mü, Uû ban Quèc gia vÒ hîp t¸c kinh tÕ quèc Bµi viÕt ®¨ng trªn m¹ng trùc tuyÕn cña tÕ, Hµ Néi, th¸ng 6 - 2006, tr. 42. nhãm ph©n tÝch Nam ¸. Tµi liÖu tham 4. Joint Media Statement of the kh¶o ®Æc biÖt ngµy 3-4-2007, tr. 4. Fourth ASEAN Economic Ministers and 14. Bµi ph¸t biÓu cña Thñ t−íng ¤n the Minister of Commerce of the People’s Gia B¶o t¹i Héi nghÞ th−îng ®Ønh Republic of China Consulation (AEM- ASEAN+3 diÔn ra t¹i Kuala Lumpua MOFCOM), Vientiane, 29 September th¸ng 12-2005. Tµi liÖu Tham kh¶o ®Æc 2005, aseansec.org biÖt, TTXVN ngµy 17-12-2005. 5. Raul L. Cordenillo, The Economic 15. §ç TiÕn S©m, Quan hÖ ViÖt Nam - Benefits to ASEAN of the ASEAN-China Trung Quèc, nh×n l¹i 15 n¨m vµ triÓn Free Trade Area (ACFTA) [1], väng, bµi viÕt t¹i Héi th¶o khoa häc quèc http://www.aseansec.org/17310.htm tÕ: Ph¸t triÓn hai hµnh lang mét vµnh ®ai kinh tÕ ViÖt-Trung trong khu«n khæ 6. “ ” 的 划计 获收 期早 施 实于 关， 陵延 李 hîp t¸c ASEAN-Trung Quèc, ViÖn 7/2006 16 ，横纵亚南东，议建策对 。页， Nghiªn cøu Trung Quèc tæ chøc, H¶i 7. ,2006-2007 - 红李 贸 物货 盟东 国中 年 Phßng, 2006. , ,3/2007, .21 横纵亚南东 测预与析分易 页 16. Nh− 12 8. Tang Ren Wu, Ph¶i ch¨ng “ThÕ kû 17. Lª TuÊn Thanh (2007), Nh×n l¹i ch©u ¸-Th¸i B×nh D−¬ng” ®· thùc sù vÊn ®Ò nhËp siªu cña ViÖt Nam trong xuÊt hiÖn, ViÖn Th«ng tin Khoa häc x· th−¬ng m¹i víi Trung Quèc, Nghiªn cøu héi. Tµi liÖu phôc vô nghiªn cøu, sè TN §«ng Nam ¸, sè 12 (93), tr. 47. 2001-67. Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 67
  15. Ph¹m hång yÕn Tµi liÖu tham kh¶o m¹i víi Trung Quèc, Nghiªn cøu §«ng Nam ¸, sè 12 (93). 9. Chia Siow Yue, ASEAN-China Free 1. Bïi H÷u §øc (2005), H×nh thµnh Trade Area, Singapore Institute of CAFTA vµ vÊn ®Ò xuÊt khÈu n«ng s¶n cña International Affairs, Paper for ViÖt Nam vµo thÞ tr−êng Trung Quèc, Kû presentation at the AEP Conference, Hong yÕu Héi th¶o khoa häc quèc tÕ: Quan hÖ Kong, 12-13 April, 2004 ASEAN-Trung Quèc víi ph¸t triÓn thÞ 10. Framework Agreement on tr−êng vµ th−¬ng m¹i ViÖt Nam, Hµ Néi. Comprehensive Economic Co-Operation 2. Vâ §¹i L−îc, Khu vùc th−¬ng m¹i tù Between the Association of South East do ASEAN-Trung Quèc-H−íng ph¸t triÓn Asian Nations and the People’s Republic of vµ c¸c vÊn ®Ò, T¹p chÝ Nghiªn cøu Trung China’ http://www.aseansec.org/ Quèc, sè 1-2006 13196.htm 3. NguyÔn Thu Mü, 15 n¨m quan hÖ 11. Joint Media Statement of the ASEAN-Trung Quèc: Nh×n l¹i vµ triÓn Fourth ASEAN Economic Ministers and väng, bµi viÕt t¹i Héi th¶o khoa häc quèc the Minister of Commerce of the People’s tÕ: Ph¸t triÓn hai hµnh lang mét vµnh ®ai Republic of China Consulation (AEM- kinh tÕ ViÖt-Trung trong khu«n khæ hîp MOFCOM), Vientiane, 29 September t¸c ASEAN-Trung Quèc, ViÖn Nghiªn cøu 2005, aseansec.org Trung Quèc tæ chøc, H¶i Phßng, 2006 12. - 构从：区易贸由自盟东 国中，明日崔 构从：区易贸由自盟东 国中 构从：区易贸由自盟东 国中 构从：区易贸由自盟东 国中 4. NguyÔn Huy Quý, Trung Quèc n¨m , 11/2002 实现到想 作合济经际国，实现到想 实现到想 实现到想 2006, Nghiªn cøu Trung Quèc, sè 2- 2007 13. 建 盟 东国 中 ： 体个是 还 体 整 ， 丁 丁 杜 建 盟 东国 中 ： 体个是 还 体 整 建 盟 东国 中 ： 体个是 还 体 整 建 盟 东国 中 ： 体个是 还 体 整 5. TrÞnh ThÞ Thanh Thuû, C¸c gi¶i , 度态何持应区易贸由自设 度态何持应区易贸由自设 横 纵 亚南 东 ，度态何持应区易贸由自设 度态何持应区易贸由自设 ph¸p ®Ó ViÖt Nam khai th¸c tèi ®a nh÷ng 9/2003 lîi Ých th−¬ng m¹i tõ ch−¬ng tr×nh thu ho¹ch sím trong khu vùc mËu dÞch tù do 14. - 与区易贸由自盟东 国中，编主松小古 与区易贸由自盟东 国中 与区易贸由自盟东 国中 与区易贸由自盟东 国中 Trung Quèc-ASEAN, Bé th−¬ng m¹i, Hµ , , 2002 西广 西广 ，宁南 社版出民人西广 西广 西广 Néi, 2005 15. , , , - 由自盟东 国中 夏孟 奎占宫 林荣李 由自盟东 国中 由自盟东 国中 由自盟东 国中 6. Uû ban Quèc gia vÒ hîp t¸c kinh tÕ , , , 2007 究研区易贸 究研区易贸 津天 社版出学大津天 究研区易贸 究研区易贸 quèc tÕ, T¸c ®éng cña khu vùc mËu dÞch tù 16. , “ ” 对的 划计获收期早 施实于关 陵延李 对的 划计获收期早 施实于关 对的 划计获收期早 施实于关 对的 划计获收期早 施实于关 do Trung Quèc-ASEAN ®èi víi ViÖt Nam, , , 7/2006 议建策 横纵亚南东 议建策 议建策 议建策 Hµ Néi, th¸ng 6 - 2006 17. ,2006-2007 - 贸物货盟东 国中年 贸物货盟东 国中年 红李 贸物货盟东 国中年 贸物货盟东 国中年 7. Hå Cµn V¨n, T×nh h×nh Trung Quèc , ,3/2007 测预与析分易 横纵亚南东 测预与析分易 测预与析分易 测预与析分易 n¨m 2006 vµ quan hÖ ViÖt Nam-Trung Quèc, Nghiªn cøu Trung Quèc, sè 1-2007 18. - , - ：区易贸由自盟东 国中 斯莫拉 尔德非 ：区易贸由自盟东 国中 ：区易贸由自盟东 国中 ：区易贸由自盟东 国中 2004 力潜与遇机，战挑 ，治政与济经界世，力潜与遇机，战挑 力潜与遇机，战挑 8. Lª TuÊn Thanh (2007), Nh×n l¹i vÊn 力潜与遇机，战挑 1 期 第年 ®Ò nhËp siªu cña ViÖt Nam trong th−¬ng Nghiªn cøu trung quèc sè 2(81)-2008 68
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2431 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2