intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học " QUAN HỆ TRUNG - NHẬT CHUYỂN SANG THỜI HẬU KOIZUMI "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST
Báo xấu
58
lượt xem 18
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ngày 26-9-2006, tân Thủ t-ớng Nhật Bản Shinzo Abe lên cầm quyền cũng là lúc quan hệ Trung-Nhật chuyển sang thời “hậu Koizumi”. Quan hệ Trung-Nhật từ căng thẳng chuyển sang hoà dịu là phù hợp với xu thế lịch sử, phù hợp với lợi ích của hai n-ớc và có lợi cho hoà bình, ổn định và hợp tác trong khu vực cũng nh- trên thế giới. Qua chuyến thăm Trung Quốc của Thủ t-ớng Shinzo Abe tháng 10 năm ngoái và chuyến thăm Nhật Bản của Thủ t-ớng Ôn Gia Bảo tháng 4 năm nay, rõ ràng quan hệ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " QUAN HỆ TRUNG - NHẬT CHUYỂN SANG THỜI HẬU KOIZUMI "

  1. NGUYÔN THU HIÒN Th.s NguyÔn thu hiÒn ViÖn Nghiªn cøu Trung Quèc gµy 26-9-2006, t©n Thñ Trung - NhËt tõ mÊy n¨m tr−íc, sù kiÖn N t−íng NhËt B¶n Shinzo Abe quan hÖ Trung-NhËt chuyÓn sang hoµ lªn cÇm quyÒn còng lµ lóc dÞu nhanh chãng ngay sau khi t©n Thñ quan hÖ Trung-NhËt chuyÓn sang thêi t−íng Abe lªn cÇm quyÒn kh«ng ph¶i lµ “hËu Koizumi”. ®iÒu ng¹c nhiªn, kh«ng ph¶i lµ ®iÒu ngÉu nhiªn, mµ lµ viÖc ®· ®−îc dù b¸o Quan hÖ Trung-NhËt tõ c¨ng th¼ng tr−íc, ph¶n ¸nh xu thÕ tÊt yÕu cña quan chuyÓn sang hoµ dÞu lµ phï hîp víi xu thÕ hÖ gi÷a hai n−íc. lÞch sö, phï hîp víi lîi Ých cña hai n−íc vµ cã lîi cho hoµ b×nh, æn ®Þnh vµ hîp t¸c C¨ng th¼ng trong quan hÖ Trung- trong khu vùc còng nh− trªn thÕ giíi. NhËt d−íi thêi Koizumi tÊt nhiªn còng cã nguån gèc lÞch sö cña nã. LÞch sö ®· Qua chuyÕn th¨m Trung Quèc cña lµm xuÊt hiÖn hai c−êng quèc §«ng ¸ Thñ t−íng Shinzo Abe th¸ng 10 n¨m vèn cã truyÒn thèng k×nh ®Þch vµ cuéc ngo¸i vµ chuyÕn th¨m NhËt B¶n cña ®Êu tranh giµnh vÞ thÕ khu vùc trong Thñ t−íng ¤n Gia B¶o th¸ng 4 n¨m nay, thêi ®¹i míi gi÷a hai c−êng quèc nµy lµ râ rµng quan hÖ Trung-NhËt ®· Êm dÇn ®iÒu kh«ng tr¸nh khái. Nh÷ng n¨m d−íi lªn, lµm tan dÇn t¶ng b¨ng “chÝnh trÞ thêi Koizumi (2001-2006) ph¶n ¸nh mét l¹nh” ®«ng cøng tõ mÊy n¨m nay. thêi kú trong qu¸ tr×nh th¨ng trÇm cña Tuy nhiªn, nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu c¶n quan hÖ Trung-NhËt trong nhiÒu chôc trë quan hÖ Trung-NhËt cã nguån gèc n¨m qua. Nh−ng t×nh tr¹ng “Kinh tÕ s©u xa trong lÞch sö kh«ng dÔ g× kh¾c nãng, chÝnh trÞ l¹nh” trong quan hÖ phôc ®−îc trong thêi gian ng¾n. §¸nh Trung-NhËt nÕu ph¸t triÓn ®Õn møc gi¸ hiÖn tr¹ng vµ dù b¸o triÓn väng cña nghiªm träng h¬n n÷a, kÐo dµi h¬n n÷a, quan hÖ Trung-NhËt vÉn lµ vÊn ®Ò cÇn sÏ kh«ng cã lîi cho c¶ hai bªn. Do vËy theo dâi vµ nghiªn cøu. cµng vÒ cuèi nhiÖm kú cña Thñ t−íng I. ChuyÓn sang hoµ dÞu lµ xu thÕ Koizumi, nhÊt lµ tõ ®Çu n¨m 2006, hai tÊt yÕu cña quan hÖ Trung - NhËt bªn ®· cã sù chuÈn bÞ d− luËn cho b−íc chuyÓn sang hoµ ho·n khi Thñ t−íng §èi víi nh÷ng ai ®· theo dâi vµ am Koizumi m·n nhiÖm vµo th¸ng 9-2006. hiÓu vÒ qu¸ tr×nh diÔn biÕn cña quan hÖ nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 42
  2. Quan hÖ Trung – NhËt… ChuyÕn th¨m Trung Quèc cña «ng n−íc NhËt b¹i trËn. §©y lµ chuyÕn th¨m Hidenao Nakagawa, l·nh ®¹o cao cÊp ®Òn Yasukuni lÇn thø 6 cña «ng cña §¶ng Tù do d©n chñ, vµ Bé tr−ëng Jinochiro Koizumi trªn c−¬ng vÞ Thñ kinh tÕ NhËt Toshihiro Nikai th¸ng 2- t−íng NhËt B¶n, nh−ng lµ lÇn ®Çu tiªn 2006 lµ nh÷ng nç lùc th¨m dß, t×m kiÕm «ng ®Õn viÕng ®Òn thê nµy vµo ngµy 15- kh¶ n¨ng c¶i thiÖn quan hÖ gi÷a hai 8. Ph¶n øng cña Trung Quèc thÓ hiÖn n−íc. PhÝa Trung Quèc còng ®· ph¸t tÝn trong lêi tuyªn bè cña Uû viªn Quèc vô hiÖu s½n sµng c¶i thiÖn quan hÖ. Ngµy viÖn §−êng Gia TriÒn: “Quan hÖ Trung- 30-3-2006 trong buæi héi kiÕn víi 7 ®oµn NhËt sÏ cßn ®i xuèng, chõng nµo c¸c nhµ ®¹i biÓu h÷u nghÞ NhËt-Trung do cùu l·nh ®¹o NhËt B¶n vÉn tiÕp tôc ®Õn viÕng ®Òn Yasukuni”2. Tuy nhiªn, c¶ hai Thñ t−íng Hashimoto dÉn ®Çu sang th¨m Trung Quèc, Chñ tÞch Hå CÈm §µo bªn Trung-NhËt ®Òu tin r»ng ®ã lµ nãi r»ng: Trung-NhËt “hßa” th× hai bªn chuyÕn th¨m cuèi cïng cña Thñ t−íng cïng cã lîi, “®Êu” th× hai bªn cïng tæn NhËt B¶n, vµ ngµy Thñ t−íng míi lªn thÊt; chØ cÇn l·nh ®¹o NhËt B¶n ®−a ra cÇm quyÒn sÏ lµ ngµy quan hÖ Trung- quyÕt ®Þnh râ rµng sÏ kh«ng ®i th¨m ®Òn NhËt kh«ng “cßn ®i xuèng” ®−îc n÷a. Yasukuni th× «ng sÏ s½n sµng gÆp gì vµ II. Nh÷ng ®éng th¸i më ®Çu thêi ®èi tho¹i vÒ viÖc c¶i thiÖn quan hÖ “hËu koizumi” trong quan hÖ Trung-NhËt. Còng trong mÊy th¸ng Trung-NhËt. mïa hÌ 2006 c¸c cuéc tiÕp xóc cÊp bé Ngµy 22-9-2006 «ng Shinzo Abe ®−îc tr−ëng, thø tr−ëng Trung-NhËt ®· diÔn bÇu lµm Chñ tÞch §¶ng Tù do d©n chñ, ra. B×nh luËn vÒ cuéc gÆp gi÷a Ngo¹i vµ ngµy 26-9-2006 trë thµnh Thñ t−íng tr−ëng Lý TriÖu Tinh vµ Ngo¹i tr−ëng míi cña n−íc NhËt. Trong buæi häp b¸o Taro Aso bªn lÒ Héi nghÞ ®èi tho¹i hîp ngay sau ngµy ®−îc bÇu lµm Thñ t−íng t¸c ch©u ¸ t¹i Doha ngµy 23-4-2006, NhËt B¶n, «ng Abe ®· kh¼ng ®Þnh Trung gi¸o s− NhËt Takehito Yamamoto cho Quèc, Hµn Quèc vµ Nga lµ ®èi t¸c cã tÇm r»ng: “Trung Quèc ®ang t×m c¸ch göi quan träng hµng ®Çu cña NhËt B¶n, mÆc th«ng ®iÖp ®Õn ng−êi d©n NhËt B¶n dÇu Liªn minh NhËt-Mü vÉn lµ nÒn t¶ng r»ng hä chØ ®èi tho¹i nghiªm tóc víi Thñ cña chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña ChÝnh phñ t−íng kÕ nhiÖm, chø kh«ng ph¶i víi NhËt. Koizumi” (AFP 24-5). Ngµy 27-7-2006 Tr¶ lêi chÊt vÊn t¹i Quèc héi NhËt Ngo¹i tr−ëng Lý TriÖu Tinh l¹i cã cuéc B¶n ngµy 2-10-2006, Thñ t−íng Abe ®· gÆp víi Ngo¹i tr−ëng Taro Aso bªn lÒ thÓ hiÖn quan ®iÓm hoµ dÞu ®èi víi c¸c Héi nghÞ ARF. B×nh luËn vÒ sù kiÖn ®ã vÊn ®Ò tõng g©y tranh c·i c¨ng th¼ng víi b¸o chÝ Trung Quèc cho r»ng: “…hai bªn Trung Quèc vµ Hµn Quèc. bµy tá quan ®iÓm vÒ tÇm quan träng cho viÖc c¶i thiÖn quan hÖ Trung-NhËt thêi VÒ téi ph¹m chiÕn tranh lo¹i A (14 tªn “hËu Koizumi”1. ®−îc thê t¹i ®Òn Yasukuni), Thñ t−íng Abe cho r»ng NhËt B¶n ®· chÊp nhËn Ngµy 15-8-2006 bÊt chÊp nh÷ng lêi ph¸n quyÕt cña toµ ¸n qu©n sù quèc tÕ c¶nh b¸o cña d− luËn Trung Quèc vµ sau chiÕn tranh vµ kh«ng cã ý kiÕn g× Hµn Quèc, Thñ t−íng Koizumi ®· ®Õn kh¸c. VÒ nhËn thøc lÞch sö, «ng ®· nh¾c th¨m ®Òn Yasukuni vµo ngµy kû niÖm nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 43
  3. NGUYÔN THU HIÒN l¹i lËp tr−êng c¬ b¶n cña chÝnh phñ NhËt Sau cuéc gÆp t¹i B¾c Kinh, Chñ tÞch B¶n thÓ hiÖn trong ph¸t biÓu cña cùu Hå CÈm §µo vµ Thñ t−íng Shinzo Abe Thñ t−íng Marayama n¨m 1995 lµ “trong ®· gÆp l¹i nhau t¹i Hµ Néi ngµy 18-11- qu¸ khø, NhËt B¶n ®· g©y ra nhiÒu ®au 2006 bªn lÒ Héi nghÞ Th−îng ®Ønh khæ vµ thiÖt h¹i ®èi víi nh©n d©n nhiÒu APEC. n−íc, ®Æc biÖt lµ c¸c n−íc ch©u ¸, bëi sù B−íc tiÕp theo cña qu¸ tr×nh c¶i thiÖn x©m l−îc vµ thèng trÞ thùc d©n”. Tuy quan hÖ Trung-NhËt lµ chuyÕn th¨m nhiªn, trong cuéc chÊt vÊn, Thñ t−íng Abe NhËt B¶n cña Thñ t−íng Trung Quèc ®· kh«ng tr¶ lêi râ lµ «ng cã ®i viÕng ®Òn ¤n Gia B¶o th¸ng 4-2007. Yasukuni hay kh«ng. Trong cuéc häp b¸o ngµy 16-3-2007, Kh¸c víi tÊt c¶ c¸c Thñ t−íng tiÒn tr¶ lêi c©u hái vÒ triÓn väng quan hÖ nhiÖm tiÕn hµnh chuyÕn c«ng du n−íc Trung-NhËt, Thñ t−íng ¤n Gia B¶o nãi: ngoµi ®Çu tiªn lµ th¨m Mü, Thñ t−íng “Trung Quèc vµ NhËt B¶n lµ hai n−íc Abe ®· chän Trung Quèc lµ môc tiªu cho chØ c¸ch nhau cã mét vïng biÓn hÑp chuyÕn xuÊt ngo¹i ®Çu tiªn vµo ngµy 8- (nguyªn v¨n: “nhÊt y ®íi thuû”). Trung 10-2006, chØ kh«ng ®Çy hai tuÇn lÔ sau Quèc cã c©u nãi cña ng−êi x−a: muèn cã khi nhËm chøc. §iÒu ®ã chøng tá ®èi víi b¹n xa th× ph¶i tèt víi b¹n gÇn, muèn NhËt B¶n, c¶i thiÖn quan hÖ víi Trung tr¸nh tai häa th× ph¶i quªn thï hËn Quèc kh«ng nh÷ng cã tÇm quan träng, (nguyªn v¨n: “triÖu viÔn t¹i tu cËn, tÞ mµ cßn cã tÝnh cÊp b¸ch. häa t¹i trõ o¸n”). §ã lµ lêi cña Qu¶n tö. MÆc dÇu chuyÕn th¨m Trung Quèc Víi sù cè g¾ng cña hai ChÝnh phñ chØ diÔn ra h¬n 1 ngµy, nh−ng Thñ t−íng Trung-NhËt, nh÷ng trë ng¹i vÒ chÝnh trÞ Abe ®· cã cuéc héi ®µm gÇn 3 giê ®ång ¶nh h−ëng ®Õn quan hÖ hai n−íc ®· ®−îc hå víi Chñ tÞch Hå CÈm §µo vµ Thñ lo¹i bá, dÉn ®Õn chuyÕn th¨m Trung t−íng ¤n Gia B¶o t¹i §¹i lÔ ®−êng nh©n Quèc cña Thñ t−íng Abe th¸ng 10-2006. d©n. Do thiÖn chÝ cña c¶ hai bªn, cuéc Ba v¨n kiÖn trong quan hÖ Trung- gÆp th−îng ®Ønh Trung-NhËt lÇn nµy ®· NhËt ®· tæng kÕt qu¸ khø quan hÖ ®ñ søc ph¸ vì t¶ng b¨ng ®«ng kÕt trong Trung-NhËt trªn luËt ph¸p vµ trªn thùc quan hÖ gi÷a hai n−íc d−íi thêi tÕ, vµ víi tÇm chiÕn l−îc l©u dµi ®· chØ Koizumi. Ngay sau chuyÕn th¨m, ngµy ra t−¬ng lai cña quan hÖ hai n−íc. 15-10, hai bªn Trung-NhËt ®· cö hai Chóng ta (tøc Trung Quèc vµ NhËt B¶n) ®oµn ®¹i biÓu cÊp cao th¨m viÕng lÉn cÇn kiªn tr× tinh thÇn cña ba v¨n kiÖn, nhau. §ã lµ ®oµn cña Chñ tÞch Th−îng noi g−¬ng lÞch sö, h−íng tíi t−¬ng lai. viÖn NhËt B¶n Ogi vµ ®oµn cña Tr−ëng NÕu nãi chuyÕn th¨m Trung Quèc n¨m ban liªn l¹c ®èi ngo¹i Trung Quèc V−¬ng ngo¸i cña Thñ t−íng Abe lµ chuyÕn Gia Thuþ. Trong buæi tiÕp «ng V−¬ng th¨m ph¸ b¨ng, th× t«i hy väng chuyÕn Gia Thuþ t¹i Tokyo, Thñ t−íng Abe th¨m NhËt th¸ng 4 n¨m nay cña t«i sÏ nhÊn m¹nh viÖc l·nh ®¹o hai n−íc NhËt- lµ mét chuyÕn th¨m lµm tan b¨ng”4. Trung tæ chøc thµnh c«ng cuéc gÆp Th−îng ®Ønh ®· thóc ®Èy quan hÖ hai Tõ ngµy 11-4-2007 Thñ t−íng Trung n−íc b−íc vµo thêi kú míi3. Quèc ¤n Gia B¶o ®· thùc hiÖn chuyÕn nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 44
  4. Quan hÖ Trung – NhËt… 3. T¨ng c−êng ®èi tho¹i vµ giao l−u vÒ th¨m NhËt B¶n trong thêi gian 3 ngµy quèc phßng, cïng nç lùc nh»m duy tr× æn (kÕ ho¹ch lóc ®Çu lµ 6 ngµy). Nh÷ng ®Þnh trong khu vùc. hiÖp ®Þnh ký kÕt gi÷a Trung Quèc vµ 4. T¨ng c−êng giao l−u nh©n d©n, ®Ó NhËt B¶n nh©n chuyÕn th¨m nµy tËp nh©n d©n hai n−íc hiÓu biÕt vµ th¾t chÆt trung vµo 6 lÜnh vùc träng ®iÓm: tiÕt t×nh h÷u nghÞ h¬n n÷a, triÓn khai réng kiÖm n¨ng l−îng, b¶o vÖ m«i tr−êng, r·i giao l−u gi÷a thanh thiÕu niªn, giíi khoa häc kü thuËt cao, doanh nghiÖp võa b¸o chÝ, thµnh phè kÕt nghÜa, ®oµn thÓ vµ nhá, ng©n hµng tiÒn tÖ, viÔn th«ng. d©n gian hai n−íc, triÓn khai giao l−u Ngµy 12-4, trong thêi gian Thñ t−íng ¤n v¨n ho¸ phong phó ®a d¹ng. Gia B¶o th¨m NhËt, t¹i Tokyo ®· tiÕn 5. T¨ng c−êng kÕt hîp vµ hîp t¸c hµnh “Héi th¶o n¨ng l−îng NhËt-Trung” trong viÖc gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cã tÝnh lÇn ®Çu tiªn, víi sù tham dù cña h¬n 110 khu vùc vµ toµn cÇu: Cïng nç lùc duy tr× ®¹i biÓu cña 53 doanh nghiÖp vµ c¸c c¬ hoµ b×nh vµ æn ®Þnh ë §«ng B¾c ¸, kiªn quan liªn quan tíi lÜnh vùc n¨ng l−îng tr× th«ng qua ®èi tho¹i hoµ b×nh gi¶i cña Trung Quèc. Cuéc Héi th¶o cho thÊy quyÕt vÊn ®Ò h¹t nh©n trªn b¸n ®¶o Trung Quèc rÊt quan t©m ®Õn hîp t¸c TriÒu Tiªn, thùc hiÖn môc tiªu b¸n ®¶o Trung-NhËt trªn lÜnh vùc kü thuËt sö TriÒu Tiªn kh«ng cã vò khÝ h¹t nh©n. dông tiÕt kiÖm n¨ng l−îng. Hai bªn t¸n thµnh Liªn hîp quèc, kÓ c¶ Trong chuyÕn th¨m Trung Quèc Héi ®ång B¶o an, cã sù c¶i c¸ch cÇn th¸ng 10-2006, Thñ t−íng NhËt Abe ®· thiÕt, hîp lý. Hai bªn ñng hé ASEAN ®Ò nghÞ hai n−íc thiÕt lËp “quan hÖ cïng ph¸t huy vai trß quan träng trong hîp cã lîi trªn c¬ së lîi Ých chiÕn l−îc chung”. t¸c khu vùc §«ng ¸, cïng thóc ®Èy hîp Trong chuyÕn th¨m NhËt cña Thñ t−íng t¸c khu vùc §«ng ¸ trªn c¬ së 3 nguyªn ¤n Gia B¶o lÇn nµy, hai bªn Trung- t¾c cëi më, minh b¹ch, bao dung. NhËt ®· ra Th«ng c¸o b¸o chÝ chung bµy Cã thÓ nãi r»ng qua thêi gian chØ míi tá hai bªn t¸i x¸c nhËn “quan hÖ cïng cã mÊy th¸ng sau khi cã sù thay ®æi trªn lîi chiÕn l−îc” (nguyªn v¨n “chiÕn l−îc chÝnh tr−êng NhËt B¶n, quan hÖ Trung- hç huÖ quan hÖ). Néi dung c¬ b¶n cña NhËt ®· cã sù chuyÓn biÕn mau lÑ theo h−íng hoµ dÞu. §iÒu ®ã chøng tá b×nh quan hÖ ®ã lµ: th−êng ho¸ quan hÖ Trung-NhËt lµ quan 1. ñng hé nhau ph¸t triÓn mét c¸ch träng vµ cÊp b¸ch ®èi víi c¶ hai bªn. hoµ b×nh, t¨ng c−êng tin nhau vÒ chÝnh trÞ. Duy tr× vµ t¨ng c−êng c¸c cuéc gÆp III. Nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i vµ triÓn cÊp cao. Mçi bªn cè g¾ng t¨ng ®é minh väng cña quan hÖ Trung - NhËt b¹ch trong chÝnh s¸ch, më réng vµ t¨ng Trong thêi gian mÊy th¸ng qua, nhê chiÒu s©u c¸c cuéc giao l−u ®èi tho¹i thiÖn chÝ vµ nç lùc cña c¶ hai bªn, nhiÒu gi÷a ChÝnh phñ, Quèc héi, chÝnh ®¶ng vÊn ®Ò m©u thuÉn tranh chÊp gi÷a hai hai n−íc. n−íc ®· cã dÊu hiÖu hßa dÞu, quan hÖ 2. §−a hîp t¸c hai bªn cïng cã lîi vµo kinh tÕ-th−¬ng m¹i cã b−íc ph¸t triÓn chiÒu s©u, bæ sung vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ míi, nh−ng nh×n chung nh÷ng trë ng¹i hîp t¸c. quan träng trong quan hÖ Trung-NhËt nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 45
  5. NGUYÔN THU HIÒN vÉn cßn ®ã, ch−a thÓ gi¶i quyÕt trong träng ®−îc ®Æc biÖt quan t©m trong ph¸t thêi gian ng¾n ®−îc. triÓn- kinh tÕ x· héi ë Trung Quèc hiÖn nay lµ tiÕt kiÖm n¨ng l−îng, b¶o vÖ m«i Trong kh«ng khÝ Êm dÇn cña quan hÖ tr−êng. “Héi th¶o n¨ng l−îng NhËt- Trung-NhËt “thêi hËu Koizumi” ®iÒu Trung” lÇn ®Çu tiªn ®−îc tæ chøc t¹i ch¾c ch¾n vµ dÔ thÊy lµ quan hÖ kinh tÕ- Tokyo ngµy 12-4-2007 nh©n chuyÕn th−¬ng m¹i gi÷a hai n−íc ®· vµ sÏ cã th¨m NhËt cña Thñ t−íng ¤n Gia B¶o, b−íc ph¸t triÓn míi. Trong bèi c¶nh toµn chøng tá sù quan t©m cña phÝa Trung cÇu ho¸ kinh tÕ thÕ giíi, ngay trong thêi Quèc ®èi víi hîp t¸c Trung NhËt trong kú “chÝnh trÞ l¹nh”, quan hÖ kinh tÕ- lÜnh vùc n¨ng l−îng ®Õn møc nµo. Ngoµi th−¬ng m¹i Trung-NhËt vÉn “nãng”. ra phÝa Trung Quèc còng ®· tÝch cùc N¨m 2006 kim ng¹ch th−¬ng m¹i Trung- khai th¸c nguån viÖn trî ODA cña NhËt NhËt ®¹t 207,36 tû USD (t¨ng 12,5% so B¶n, mÆc dÇu phÝa NhËt ®· tuyªn bè sÏ víi n¨m 2005). NhËt B¶n lµ ®èi t¸c kÕt thóc cung cÊp ODA cho Trung Quèc th−¬ng m¹i lín thø 3 cña Trung Quèc tõ n¨m 2008. Nãi chung, tuy cßn tån t¹i (sau EU víi 272,3 tû USD vµ Mü víi mét sè vÊn ®Ò, nh−ng quan hÖ kinh tÕ- 262,68 tû USD). Trung Quèc lµ ®èi t¸c th−¬ng m¹i Trung-NhËt cã b−íc ph¸t th−¬ng m¹i lín thø hai cña NhËt, sau triÓn míi d−íi thêi “hËu Koizumi”. Héi Mü, nh−ng kho¶ng c¸ch kh«ng lín (kim nghÞ lÇn ®Çu tiªn cña c¬ chÕ ®èi tho¹i ng¹ch th−¬ng m¹i NhËt-Trung vµ NhËt- Trung- NhËt sÏ ®−îc tæ chøc n¨m nay t¹i Mü chiÕm tû träng trong tæng kim ng¹ch B¾c Kinh, nh»m trao ®æi chiÕn l−îc ph¸t th−¬ng m¹i cña NhËt B¶n lµ 17,2% vµ triÓn kinh tÕ vµ chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« 17,4%, chØ c¸ch nhau cã 0,2%). Trong 2 gi÷a hai n−íc, ®iÒu phèi hîp t¸c gi÷a c¸c th¸ng ®Çu n¨m 2007, kim ng¹ch th−¬ng ngµnh, t¨ng c−êng sù hiÓu biÕt lÉn nhau m¹i NhËt-Trung ®¹t 33,5 tû USD (t¨ng vÒ chÝnh s¸ch, ®èi víi vÊn ®Ò quan träng 22% so víi cïng kú n¨m 2006). Trung cña khu vùc vµ quèc tÕ.6 Quèc ®· thay vÞ trÝ cña Mü lµ ®èi t¸c th−¬ng m¹i lín nhÊt cña NhËt B¶n. Dù ChuyÓn sang thêi “hËu Koizumi”, kiÕn tíi n¨m 2010, kim ng¹ch th−¬ng quan hÖ kinh tÕ tiÕp tôc “nãng” nh−ng m¹i NhËt-Trung cã thÓ ®¹t tíi 300 tû quan hÖ “chÝnh trÞ l¹nh” tr−íc ®©y míi USD. Trong hai th¸ng ®Çu n¨m 2007, chØ lµ “tan b¨ng”, trong t−¬ng lai Êm dÇn ®Çu t− trùc tiÕp cña NhËt B¶n ®−îc sö lªn nh− thÕ nµo cßn tuú thuéc vµo thiÖn dông trªn thùc tÕ t¨ng 700 triÖu USD chÝ vµ nç lùc cña hai bªn. Nh×n vÒ l©u (t¨ng 16% so víi cïng kú n¨m 2006). dµi, quan hÖ Trung-NhËt ®øng tr−íc TÝnh ®Õn nay, ®Çu t− trùc tiÕp cña NhËt th¸ch thøc chñ yÕu lµ øng xö nh− thÕ B¶n vµo Trung Quèc lµ 58 tû USD, ®Çu nµo ®èi víi sù bÊt ®ång vÒ chiÕn l−îc t− trùc tiÕp cña Trung Quèc vµo NhËt ph¸t triÓn cña mçi n−íc nh»m x¸c ®Þnh B¶n lµ 170 triÖu USD (cña 320 doanh vÞ thÕ trong khu vùc vµ quèc tÕ. nghiÖp) 5 . §Çu t− cña Trung Quèc vµo Nh×n l¹i lÞch sö ng−êi ta dÔ dµng thÊy NhËt B¶n kh«ng lín, nh−ng ý nghÜa r»ng thêi cæ ®¹i Trung Quèc m¹nh, NhËt quan träng lµ ®Çu t− nh»m môc ®Ých thu B¶n yÕu, thêi cËn ®¹i NhËt B¶n m¹nh, hót khoa häc- c«ng nghÖ cao vµ kinh Trung Quèc yÕu, thêi hiÖn ®¹i th× h×nh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn. VÊn ®Ò quan thµnh thÕ ngang b»ng t−¬ng ®èi gi÷a hai nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 46
  6. Quan hÖ Trung – NhËt… c−êng quèc §«ng ¸, tuy mçi n−íc cã mÆt löng, ch−a cã quyÕt ®Þnh râ rµng cña m¹nh yÕu riªng. Trung Quèc ®ang ph¸t phÝa NhËt. Thµnh kiÕn lÞch sö gi÷a triÓn nhanh vÒ kinh tÕ, lµ mét c−êng ng−êi NhËt vµ ng−êi Trung Quèc vÉn quèc h¹t nh©n vµ lµ mét thµnh viªn ®Ëm nÐt. Mét cuéc ®iÒu tra th¨m dß gÇn th−êng tùc Héi ®ång B¶o an Liªn hîp ®©y cho biÕt kÕt qu¶: 46% sinh viªn quèc. NhËt B¶n lµ mét c−êng quèc kinh NhËt B¶n vµ 57% sinh viªn Trung Quèc tÕ vµ khoa häc kü thuËt, ®ang phÊn ®Êu cã c¸i nh×n kh«ng thiÖn c¶m ®èi víi n−íc kia.7 ®Ó trë thµnh c−êng quèc qu©n sù vµ chÝnh trÞ. Sau lóc lªn cÇm quyÒn, Thñ N¨m 2007 sÏ cã kû niÖm 35 n¨m ngµy t−íng Shinzo Abe ®· thay “Côc phßng b×nh th−êng ho¸ quan hÖ Trung- NhËt vÖ” thµnh “Bé Quèc phßng”. Ngµy 14-5 (1972- 2007). Hai bªn Trung-NhËt ®ang võa qua, Th−îng viÖn NhËt ®· th«ng chuÈn bÞ nh÷ng ho¹t ®éng nh»m t¨ng qua NghÞ quyÕt tr−ng cÇu d©n ý vÒ söa c−êng hiÓu biÕt lÉn nhau. Nh©n dÞp nµy, ®æi HiÕn ph¸p hoµ b×nh (HiÕn ph¸p n¨m ChÝnh phñ vµ c¸c chÝnh ®¶ng NhËt B¶n 1947). Víi sù ñng hé cña Mü, NhËt B¶n sÏ tæ chøc cho kho¶ng 20.000 ng−êi NhËt ®ang tÝch cùc vËn ®éng ®Ó ®−îc trë ®i th¨m Trung Quèc vµo th¸ng 9-2007 thµnh thµnh viªn th−êng trùc cña Héi (thµnh phÇn gåm cã nghÞ sÜ, giíi tµi ®ång B¶o an Liªn HiÖp quèc. Nh÷ng nç chÝnh, vµ nh÷ng d©n th−êng cã nguyÖn lùc ®ã cña NhËt B¶n ®· g©y lo ng¹i trong väng). Nh−ng n¨m 2007 còng lµ n¨m t©m lý cña ng−êi Trung Quèc vÒ kh¶ Trung Quèc kû niÖm 70 n¨m sù kiÖn n¨ng phôc håi chñ nghÜa qu©n phiÖt “song thÊt”, (ngµy 7-7-1937 NhËt B¶n b»ng mét h×nh thøc nµo ®ã. T©m lý lo tÊn c«ng x©m l−îc quy m« lín Trung ng¹i ®ã ®· ®Õn møc c¨ng th¼ng qua c¸c Quèc), vµ “vô th¶m s¸t Nam Kinh” n¨m chuyÕn th¨m ®Òn Yasukuni cña Thñ 1937. Thùc hiÖn chñ tr−¬ng cña hai t−íng Koizumi khi cßn ®−¬ng nhiÖm vµ ChÝnh phñ, ngµy 13-3-2007 t¹i Tokyo c¸c Ch¸nh v¨n phßng néi c¸c Zhinzo Abe ®· häc gi¶ NhËt B¶n vµ Trung Quèc (mçi tuyªn bè ®ång t×nh ñng hé c¸c chuyÕn bªn 10 nhµ sö häc), ®· më cuéc trao ®æi th¨m ®ã. Sau khi lªn cÇm quyÒn, ®Ó hoµ trong 2 ngµy nh»m cïng nhau dù th¶o dÞu quan hÖ víi Trung Quèc vµ Hµn mét kÕ ho¹ch cïng nghiªn cøu chung vÒ Quèc, t©n Thñ t−íng Abe kh«ng tuyªn lÞch sö quan hÖ gi÷a hai n−íc. Tuy bè sÏ ®i nh−ng còng kh«ng cam kÕt sÏ nhiªn, kh¾c phôc ®−îc nh÷ng h¹n chÕ vÒ kh«ng ®i th¨m ®Òn Yasukuni. Trong lÔ ý thøc d©n téc vµ nh÷ng bÊt ®ång vÒ viÕng ®Òn Yasukuni mïa xu©n n¨m nay, quan ®iÓm lÞch sö ®Ó cã thÓ tiÕn tíi mét hµng tr¨m nghÞ sü NhËt B¶n ®· ®Õn sù ®ång thuËn vÒ nhËn thøc lÞch sö quan viÕng, Thñ t−íng Shinzo Abe kh«ng ®i, hÖ gi÷a hai n−íc lµ ®iÒu kh«ng ph¶i dÔ nh−ng ®· göi lÔ vËt (mét c©y masakaki) dµng. Cã thÓ nãi r»ng trªn lÜnh vùc ®Õn viÕng ®Òn. chÝnh trÞ, quan hÖ Trung-NhËt ®· VÊn ®Ò th¨m ®Òn Yasukuni ®−îc phÝa chuyÓn sang hoµ dÞu, nh−ng ®é tin cËy Trung Quèc ®¸nh gi¸ lµ tiªu chÝ thÓ hiÖn chÝnh trÞ vÉn cßn rÊt h¹n chÕ. NhËt B¶n cã thùc sù tõ bá chñ nghÜa VÊn ®Ò tranh chÊp vïng biÓn, h¶i ®¶o, qu©n phiÖt x©m l−îc, h−íng tíi thiÖn chÝ khai th¸c tµi nguyªn biÓn lµ mét trë hoµ b×nh hay kh«ng. VÊn ®Ò nµy vÉn lÊp ng¹i lín trong quan hÖ Trung-NhËt. VÒ nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 47
  7. NGUYÔN THU HIÒN l©u dµi, tranh chÊp ®¶o §iÕu Ng− Trung Quèc ®· tuyªn bè hÕt søc bÊt b×nh (Shenkaku) vÉn lµ vÊn ®Ò lín ch−a cã vÒ chuyÕn ®i nµy vµ kªu gäi NhËt B¶n c¸ch nµo gi¶i quyÕt. Tr−íc m¾t vÊn ®Ò kh«ng nªn thùc hiÖn nh÷ng cuéc giao khai th¸c dÇu khÝ ë nh÷ng vïng tranh l−u chÝnh trÞ víi §µi Loan9. VÊn ®Ò §µi chÊp trªn biÓn Hoa §«ng n¬i cã tr÷ Loan rÊt nh¹y c¶m trong chÝnh s¸ch ®èi l−îng dÇu khÝ lín, ngµy cµng trë nªn ngo¹i cña Trung Quèc, trong t−¬ng lai gay g¾t, næi cém. PhÝa NhËt B¶n ®· tõng vÉn sÏ tiÕp tôc lµ mét trë ng¹i trong ®−a ra ph−¬ng ¸n thiÕt lËp “®−êng trung quan hÖ Trung-NhËt. gian”, nh−ng Trung Quèc kh«ng chÊp nhËn, vµ cho r»ng NhËt B¶n ®· x©m Trong khi coi träng quan hÖ víi Trung ph¹m l·nh h¶i cña Trung Quèc, Trung Quèc vµ Hµn Quèc, Thñ t−íng Shinzo Quèc vÉn tiÕp tôc th¨m dß, khai th¸c Abe vÉn kh¼ng ®Þnh quan hÖ hîp t¸c dÇu khÝ v−ît ra ngoµi “®−êng trung NhËt-Mü lµ nÒn t¶ng chÝnh s¸ch ®èi gian”. Sau ngµy quan hÖ Trung-NhËt ngo¹i cña NhËt B¶n. Ngoµi ra, ®Çu n¨m chuyÓn sang hoµ dÞu, ChÝnh phñ NhËt nay NhËt B¶n vµ Australia còng ®· ký B¶n ®· ®−a ra ph−¬ng ¸n míi vÒ vÊn ®Ò hiÖp ®Þnh hîp t¸c an ninh. Bé tr−ëng hai n−íc cïng khai th¸c dÇu khÝ t¹i Quèc phßng NhËt Kyuma vµ Bé tr−ëng vïng tranh chÊp trªn biÓn Hoa §«ng.8 Quèc phßng Mü Robert Gates ®ang th¶o Nh−ng ph−¬ng ¸n nµy vÉn bÞ Trung luËn vÒ mét kÕ ho¹ch më réng ch−¬ng Quèc coi lµ x©m ph¹m vïng biÓn cña tr×nh nghiªn cøu chung vÒ tªn löa phßng Trung Quèc nªn ®· ph¶n ®èi. §µm ph¸n thñ nh»m ®èi phã víi kh¶ n¨ng tÊn c«ng Trung-NhËt t¹i Tokyo vÒ vÊn ®Ò nµy, kÕt tõ B¾c TriÒu Tiªn b»ng tªn löa tÇm thóc ngµy 29-3-2007 vÉn kh«ng cã kÕt trung, còng nh− ®èi phã víi tªn löa ®¹n qu¶ nµo ngoµi viÖc hai bªn ®ång ý sÏ tiÕp ®¹o cña Trung Quèc v−¬n tíi l·nh thæ tôc ®µm ph¸n trong t−¬ng lai, bÊt ®ång cña Mü lµ ®¶o Guam vµ l·nh thæ gi÷a hai bªn cßn rÊt lín. Trung Quèc Australia10. Australia còng cã kh¶ n¨ng ®−a ra chñ tr−¬ng “g¸c tranh c·i, cïng sÏ tham gia ch−¬ng tr×nh nµy. Nh©n tè khai th¸c” nh−ng ®i vµo cô thÓ lµ “cïng khai th¸c” ë khu vùc nµo th× vÉn cßn lµ Mü tr−íc ®©y cã mét vai trß quan träng, vÊn ®Ò bá ngá, do vËy “tranh c·i” vÉn cø tõ nay sÏ vÉn t¸c ®éng quan träng vµo tiÕp tôc. quan hÖ Trung-NhËt. NhiÒu vÊn ®Ò quèc tÕ vµ khu vùc còng * sÏ tiÕp tôc ¶nh h−ëng ®Õn quan hÖ Nh×n l¹i quan hÖ Trung-NhËt tõ sau Trung-NhËt, nhÊt lµ vÊn ®Ò §µi Loan vµ ngµy chuyÓn sang hßa dÞu tíi nay chóng quan hÖ Trung-Mü. H¹ tuÇn th¸ng 11- ta cã thÓ thÊy nh÷ng nç lùc cña hai bªn 2006, sau khi Thñ t−íng Abe lªn cÇm ®· ®−a l¹i nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ quyÒn kh«ng l©u, cùu Thñ t−íng NhËt trong quan hÖ gi÷a hai n−íc. §iÒu ®ã B¶n Yoshiro ®· cã chuyÕn th¨m §µi phï hîp víi nguyÖn väng vµ lîi Ých cña Loan vµ ®−îc tÆng Hu©n ch−¬ng danh nh©n d©n hai n−íc, cã lîi cho xu thÕ hoµ dù “V× sù ®ãng gãp vµo viÖc thóc ®Èy b×nh, æn ®Þnh vµ hîp t¸c ph¸t triÓn trong bang giao h÷u nghÞ” víi §µi Loan. Ngay khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Nh−ng mÆt sau ®ã, ngµy 23-11-2006 Bé Ngo¹i giao nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 48
  8. Quan hÖ Trung – NhËt… kh¸c, chóng ta cã thÓ thÊy nh÷ng trë T¶ng b¨ng quan hÖ Trung-NhËt cã chiÒu ng¹i trong quan hÖ Trung-NhËt, nãi dµy lÞch sö cña nã, kh«ng thÓ ch¶y tan c¸ch kh¸c lµ nh÷ng bÊt ®ång vµ m©u trong mét sím mét chiÒu. T−¬ng lai cña thuÉn trong quan hÖ gi÷a hai n−íc vÉn nã phô thuéc vµo diÔn biÕn “khÝ hËu” ë ch−a thùc sù ®−îc gi¶i quyÕt. TriÓn väng hai n−íc, trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. cña quan hÖ Trung-NhËt vÉn cßn lµ mét DÉu sao, mÊy th¸ng qua lµ mét sù më vÊn ®Ò kh«ng ®¬n gi¶n. ®Çu ®¸ng khÝch lÖ cña quan hÖ Trung- NhËt thêi “hËu Koizumi”, thuËn víi xu B×nh luËn vÒ chuyÕn th¨m NhËt cña thÕ hoµ b×nh, æn ®Þnh vµ hîp t¸c ph¸t Thñ t−íng Trung Quèc ¤n Gia B¶o, triÓn trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. phãng viªn tê The Hindu (Ên §é) Dallavi Aiyar viÕt mét c¸ch h×nh t−îng: “C©y cèi t¹i khu vùc §«ng B¾c ¸ b¾t ®Çu në hoa v× mïa ®«ng ®· chÊm døt vµ Chó thÝch: nhiÖt ®é ®ang Êm dÇn lªn”. Nh−ng t¸c gi¶ còng cho r»ng “ChuyÕn c«ng du cña 1 B¸o Liªn hîp buæi s¸ng (Trung Quèc). Thñ t−íng ¤n Gia B¶o khã cã thÓ t¹o ra Ngµy 31-7-2006 mét b−íc ®ét ph¸ nµo ®èi víi nh÷ng bÊt 2 M¹ng T©n Hoa x·, B¾c Kinh, 20-8-2006 ®ång chñ yÕu gi÷a hai n−íc”11. T¹p chÝ 3 “Thêi b¸o Hoµn cÇu” (Trung Quèc), 16- 10-2006. “B×nh luËn Trung Quèc” (Hång K«ng) 4 M¹ng T©n Hoa x·, B¾c Kinh, 16-3- sau khi ph©n tÝch nh÷ng “nh©n tè tÝch 2007. “Ba v¨n kiÖn” chÝnh trÞ vÒ quan hÖ cùc” vµ nh÷ng “nh©n tè tiªu cùc” trong Trung – NhËt lµ: quan hÖ gi÷a hai n−íc ®· ®i ®Õn kÕt luËn 1.Tuyªn bè chung Trung – NhËt (ngµy 29- cã tÝnh chÊt dù b¸o: “Sù ph¸t triÓn quan 9-1972). hÖ Trung-NhËt t−¬ng lai tuy kh«ng 2.HiÖp −íc hoµ b×nh th©n thiÖn Trung – thiÕu c¸c ®éng lùc hç trî, nh−ng còng NhËt (ngµy 12-8-1978). kh«ng thÓ bá qua hoÆc kh¾c phôc hoµn 3. Tuyªn bè chung Trung – NhËt vÒ viÖc toµn nh÷ng trë ng¹i c¶n trë quan hÖ thiÕt lËp quan hÖ ®èi t¸c hîp t¸c h÷u nghÞ v× gi÷a hai n−íc ph¸t triÓn”. Do vËy, hai hoµ b×nh vµ ph¸t triÓn (ngµy 26-11-1998) n−íc nªn x¸c ®Þnh ph−¬ng h−íng “æn 5 Tr−¬ng Quý Phong (ViÖn KHXH Trung ®Þnh quan hÖ hai n−íc trong ®iÒu kiÖn Quèc): “Hîp t¸c kinh tÕ th−¬ng m¹i Trung – NhËt sÏ cã b−íc ®ét ph¸ míi”. http://world. c¸c vÊn ®Ò vÉn cßn tån t¹i… Hai n−íc people.com.cn/GB/1030/5580354.html x©y dùng quan hÖ ®èi t¸c chiÕn l−îc 6 Theo m¹ng China.com.cn, ngµy 17-5- cïng cã lîi lµ mét qu¸ tr×nh x©y dùng 2007 quan hÖ æn ®Þnh vµ tin t−ëng lÉn 7 Theo tê Times (Mü) ngµy 9-4-2007. nhau...”, ngoµi ra “tÝch cùc thóc ®Èy hîp 8 Kyodo News, 10-2-2007 t¸c ®a ph−¬ng trong khu vùc §«ng ¸… 9 B¸o “Tinh ®¶o” - Hång K«ng, 23-11-2006 lµ nh©n tè tÝch cùc mang l¹i søc sèng cho 10 AP, ngµy 23-5-2007 quan hÖ hai n−íc”.12 The Hindu (Ên §é), ngµy 11-4-2007 11 Tôc ng÷ Trung Quèc cã c©u “b¨ng dµy 12 T¹p chÝ “B×nh luËn Trung Quèc” (Hong ba th−íc kh«ng chØ do gi¸ rÐt mét ngµy”. Kong), sè 4-2007. nghiªn cøu trung quèc sè 5(75) - 2007 49
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1257 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2