intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Báo cáo nghiên cứu khoa học " SỰ PHÁT TRIỂN HIỆP HỘI NGÀNH NGHỀ TRUNG QUỐC SAU CẢI CÁCH MỞ CỬA KINH NGHIỆM VÀ VẤN ĐỀ "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST
Báo xấu
64
lượt xem 8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Hiệp hội ng nh nghề l tổ chức mang tính sáng tạo khi nền kinh tế thị tr-ờng phát triển tới giai đoạn nhất định, nó phát huy vai trò ng y c ng quan trọng trong đời sống của nh n-ớc v xã hội. B i viết nhìn lại lịch trình phát triển hiệp hội ng nh nghề từ khi cải cách mở cửa đến nay, cho rằng, lô-gíc v kinh nghiệm cơ bản của sự phát triển hiệp hội ng nh nghề của Trung Quốc l “cải cách-tuần ho n-cải cách”. ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " SỰ PHÁT TRIỂN HIỆP HỘI NGÀNH NGHỀ TRUNG QUỐC SAU CẢI CÁCH MỞ CỬA KINH NGHIỆM VÀ VẤN ĐỀ "

  1. Ng« qu©n d©n ng« qu©n d©n Häc viÖn Qu¶n lý c«ng céng §¹i häc Tµi chÝnh Giang T©y, Trung Quèc Tãm t¾t: HiÖp héi ng nh nghÒ l tæ chøc mang tÝnh s¸ng t¹o khi nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng ph¸t triÓn tíi giai ®o¹n nhÊt ®Þnh, nã ph¸t huy vai trß ng y c ng quan träng trong ®êi sèng cña nh n−íc v x· héi. B i viÕt nh×n l¹i lÞch tr×nh ph¸t triÓn hiÖp héi ng nh nghÒ tõ khi c¶i c¸ch më cöa ®Õn nay, cho r»ng, l«-gÝc v kinh nghiÖm c¬ b¶n cña sù ph¸t triÓn hiÖp héi ng nh nghÒ cña Trung Quèc l “c¶i c¸ch-tuÇn ho n-c¶i c¸ch”. VÊn ®Ò cßn tån t¹i trong ph¸t triÓn hiÖp héi ng nh nghÒ hiÖn nay l nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i trong qu¸ tr×nh c¶i c¸ch, d−íi t¸c dông tæng hîp cña c¸c nh©n tè nh−: m«i tr−êng chÝnh s¸ch ph¸p quy cña chÝnh phñ, nhu cÇu th nh lËp ®o n thÓ x· héi d©n gian v cung øng t i nguyªn, sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi theo m« h×nh “Tõ trªn xuèng d−íi”, “tõ d−íi lªn trªn” v trung gian trong t−¬ng lai sÏ béc lé xu h−íng ph¸t triÓn míi. Tõ kho¸: HiÖp héi ng nh nghÒ, thÓ chÕ qu¶n lý hai tÇng, kinh tÕ thÞ tr−êng, c¶i c¸ch thÓ chÕ chÝnh phñ. n¶y sinh, ph¸t triÓn cña chñ nghÜa t− iÖp héi ngµnh nghÒ ë Trung H b¶n, th−¬ng héi ngµnh nghÒ cËn ®¹i b¾t Quèc võa l©u ®êi l¹i võa ®Çu xuÊt hiÖn. HiÖp héi ngµnh nghÒ cßn míi. Nãi lµ l©u ®êi v× ngay lµ mét tæ chøc míi næi. Tr−íc c¶i c¸ch tõ thêi §−êng ®· cã tæ chøc më cöa n¨m 1978, Trung Quèc thùc hiÖn héi ngµnh nghÒ. §Õn thêi Tèng, cïng víi thÓ chÕ kinh tÕ kÕ ho¹ch cao ®é, thµnh sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ, v¨n ho¸ ®« thÞ, phÇn kinh tÕ t− nh©n vÒ c¬ b¶n bÞ lo¹i bá tæ chøc héi ngµnh nghÒ ph¸t triÓn s«i trªn ph¹m vi toµn quèc, tæ chøc hiÖp héi ®éng ch−a tõng cã, danh môc vµ chñng c«ng th−¬ng nghiÖp mÊt ®i c¬ së tæ chøc lo¹i hiÖp héi ngµnh nghÒ gåm “440 tån t¹i, hiÖp héi ngµnh võa kh«ng cã ngµnh”. Thêi Minh Thanh, cïng víi sù 20 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  2. Sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh nghÒ… kh«ng gian tån t¹i võa kh«ng cÇn thiÕt - Héi liªn hiÖp c«ng th−¬ng toµn quèc Trung Hoa. ph¸t triÓn. Sau Héi nghÞ toµn thÓ Trung −¬ng 3 kho¸ XI n¨m 1978, hÖ thèng tæ Sau Héi nghÞ toµn thÓ Trung −¬ng 3 chøc ®oµn thÓ x· héi Trung Quèc cã sù kho¸ XI, cïng víi sù ph¸t triÓn tõng thay ®æi s©u s¾c, t¹o ®iÒu kiÖn chÕ ®é b−íc trong c¶i c¸ch nÒn kinh tÕ thÞ cho sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh tr−êng Trung Quèc, quyÒn së h÷u ®· nghÒ. Cïng víi sù ph¸t triÓn s©u réng chuyÓn tõ h×nh thøc ®¬n nhÊt sang ®a cña c¶i c¸ch theo h−íng thÞ tr−êng ho¸, d¹ng ho¸. Mét l−îng lín c¸c doanh ®Æc biÖt sau thêi kú gi÷a nh÷ng n¨m 90 nghiÖp c¸ thÓ, doanh nghiÖp t− nh©n, thÕ kû XX, hiÖp héi ngµnh nghÒ t¨ng doanh nghiÖp h−¬ng trÊn vµ c¸c ngµnh tr−ëng víi sè l−îng lín, ph¸t huy vai trß nghÒ míi næi kh¸c ®· xuÊt hiÖn vµ ngµy cµng quan träng trong ®êi sèng cña tr−ëng thµnh, trë thµnh c¸c thµnh phÇn nhµ n−íc vµ x· héi. kinh tÕ së h÷u t− nh©n khæng lå. Trong I. Kh¸i qu¸t vÒ sù ph¸t triÓn khi ®ã mét bé phËn kinh tÕ nhµ n−íc cña hiÖp héi ngµnh nghÒ Trung còng trë thµnh c«ng ty cæ phÇn th«ng Quèc sau c¶i c¸ch më cöa qua c¸i gäi lµ c¶i t¹o chÕ ®é doanh nghiÖp hiÖn ®¹i. Sù tån t¹i cña l−îng lín Tr−íc n¨m 1978, thµnh phÇn kinh tÕ doanh nghiÖp tù do chÝnh lµ c¬ së ®Ó tæ Trung Quèc vÒ c¬ b¶n lµ kinh tÕ thuéc së chøc ngµnh nghÒ tån t¹i vµ ph¸t triÓn. h÷u nhµ n−íc, thµnh viªn x· héi hoÆc ViÖc tõng b−íc x¸c lËp thÓ chÕ kinh tÕ doanh nghiÖp bÞ ®−a vµo thÓ chÕ kinh tÕ thÞ tr−êng vµ c¶i c¸ch thÓ chÕ hµnh kÕ ho¹ch cao ®é, doanh nghiÖp kh«ng chÝnh ph¸t triÓn s©u s¾c ®· thæi søc sèng ph¶i ®èi mÆt víi søc Ðp vµ rñi ro c¹nh cho nÒn kinh tÕ - x· héi, t¹o ®iÒu kiÖn vÒ tranh thÞ tr−êng. Nhµ n−íc ®éc quyÒn chÕ ®é cho sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi phÇn lín tµi nguyªn khan hiÕm vµ ngµnh. Mét sè häc gi¶ ®· tæng kÕt lÞch kh«ng gian ho¹t ®éng mang tÝnh c¬ cÊu, tr×nh ph¸t triÓn trong giai ®o¹n nµy vµ mäi quyÒn vÒ t− liÖu s¶n xuÊt, c¬ héi hä ph©n chia sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi nghÒ nghiÖp, c− tró, ®Òu trùc tiÕp thuéc ngµnh nghÒ Trung Quèc sau c¶i c¸ch më sù qu¶n lý cña nhµ n−íc. Dï nhµ n−íc cöa thµnh 3 giai ®o¹n: ch−a ®ñ n¨ng lùc ®Ó g¸nh v¸c toµn bé ho¹t ®éng cña mét lÜnh vùc nµo ®ã còng Giai ®o¹n thø nhÊt tõ 1978-1988: giai kh«ng cho phÐp c¸c lùc l−îng kh¸c ngoµi ®o¹n håi phôc vµ b−íc ®Çu ph¸t triÓn. nhµ n−íc dÝnh lÝu vµo lÜnh vùc nµy. V× Do Bé Néi vô qu¶n lý c«ng t¸c ®oµn thÓ vËy, trong thÓ chÕ mang tÝnh tæng thÓ x· héi bÞ b·i bá tõ th¸ng 1-1969, phÇn nµy, doanh nghiÖp dùa vµo nhµ n−íc lín chøc n¨ng cña nã do Bé Tµi chÝnh, ®iÒu tiÕt nguån tµi nguyªn vµ lîi Ých, mäi Bé C«ng an, Bé Y tÕ, Uû ban KÕ ho¹ch tæ chøc ngµnh nghÒ c«ng th−¬ng nghiÖp nhµ n−íc ®¶m nhËn, c«ng t¸c ®oµn thÓ cã chøc n¨ng c¬ b¶n lµ ®iÒu hoµ lîi Ých, x· héi r¬i vµo t×nh tr¹ng rèi lo¹n nhiÒu s¾p ®Æt ngµnh nghÒ kh«ng cã kh¶ n¨ng ban ngµnh qu¶n lý. Mét mÆt, ®oµn thÓ vµ kh«ng cÇn thiÕt ph¶i tån t¹i, chØ cã x· héi hîp ph¸p ®−îc thµnh lËp víi sè mét tæ chøc ngµnh nghÒ trªn danh nghÜa l−îng lín, mÆt kh¸c, sè l−îng c¸c ®oµn 21 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  3. Ng« qu©n d©n thÓ x· héi phi ph¸p còng t¨ng ®ét biÕn. thø hai tõ n¨m 1992 ®Õn n¨m 1997, sau Cã häc gi¶ gäi giai ®o¹n 1978-1988 lµ 10 bµi ph¸t biÓu cña §Æng TiÓu B×nh khi ®i n¨m “bÊt chÊp ®¹o trêi phÐp n−íc” trong thÞ s¸t c¸c tØnh phÝa Nam, hiÖp héi lÞch sö ®oµn thÓ x· héi Trung Quèc. ngµnh nghÒ ®ãn nhËn cao trµo ph¸t Nh−ng trong 10 n¨m nµy, trªn ph−¬ng triÓn míi. N¨m 1993, trung −¬ng chia diÖn t×m tßi con ®−êng qu¶n lý ®oµn thÓ ban ngµnh qu¶n lý kinh tÕ chuyªn tr¸ch x· héi vµ c¶i c¸ch thÓ chÕ, nhµ n−íc b¾t thµnh ba lo¹i: mét lo¹i ®æi thµnh thùc ®Çu ph¸ vì mäi h¹n chÕ, tõng b−íc g¾n thÓ kinh tÕ, kh«ng ®¶m nhËn chøc n¨ng c¶i c¸ch hiÖp héi ngµnh nghÒ víi c¶i c¸ch qu¶n lý hµnh chÝnh chÝnh phñ; mét lo¹i toµn bé thÓ chÕ kinh tÕ, ®¹t ®−îc kinh ®æi thµnh tæng héi ngµnh nghÒ, lµ ®¬n vÞ nghiÖm vµ thµnh tÝch nhÊt ®Þnh. VÝ dô, sù nghiÖp trùc thuéc Quèc vô viÖn, thùc n¨m 1987 Uû ban Kinh tÕ nhµ n−íc ban hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý ngµnh nghÒ thay hµnh “Quy ®Þnh thùc hiÖn t¹m thêi c¸c chÝnh phñ; mét lo¹i thuéc c¬ cÊu qu¶n lý vÊn ®Ò vÒ hiÖp héi ngµnh nghÒ c«ng ngµnh nghÒ ®−îc gi÷ l¹i vµ thµnh lËp nghiÖp (b¶n dù th¶o)”, hµng lo¹t c¬ cÊu míi, chøc n¨ng lµ quy ho¹ch, ®iÒu hoµ, hµnh chÝnh trung −¬ng vµ ®Þa ph−¬ng gi¸m s¸t vµ dÞch vô. §Õn cuèi n¨m 1994, c¶i t¹o thµnh hiÖp héi ngµnh nghÒ, lóc ®· cã h¬n 160 hiÖp héi ngµnh nghÒ c«ng ®ã ®· cã 71 hiÖp héi ngµnh nghÒ toµn nghiÖp trong toµn quèc, h¬n 500 c¬ quan quèc. trung gian mang tÝnh chÊt tù qu¶n ngµnh nghÒ, bao phñ h¬n 70 ngh×n Giai ®o¹n 2 tõ n¨m 1989-1997: giai doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. N¨m 1997, ®o¹n ®iÒu chØnh. Sù ph¸t triÓn cña hiÖp Uû ban kinh tÕ th−¬ng m¹i nhµ n−íc ®· héi ngµnh nghÒ ®· b−íc vµo thêi kú “thu chän 4 thµnh phè: Th−îng H¶i, Qu¶ng hÑp”. Trong qu¸ tr×nh thanh lý chØnh Ch©u, H¹ M«n vµ ¤n Ch©u lµm thµnh ®èn c¸c ®oµn thÓ x· héi cña nhµ n−íc, phè thÝ ®iÓm c¶i c¸ch hiÖp héi ngµnh hiÖp héi ngµnh nghÒ còng b−íc vµo thêi nghÒ. kú thanh lý chØnh ®èn. Giai ®o¹n nµy l¹i Giai ®o¹n thø 3 tõ n¨m 1998 ®Õn nay: cã thÓ chia thµnh hai thêi k×: thêi kú thø nhÊt tõ n¨m 1989 ®Õn n¨m 1991, trªn giai ®o¹n ®i s©u ph¸t triÓn. ThÓ chÕ tinh thÇn v¨n kiÖn cã liªn quan cña qu¶n lý hai tÇng ®· ®−îc x¸c nhËn h¬n Quèc Vô viÖn, ban ngµnh chøc n¨ng víi n÷a. N¨m 1998, trong c¶i c¸ch c¬ cÊu t− c¸ch lµ ban qu¶n lý cña hiÖp héi Quèc Vô viÖn, c¸c ban ngµnh trong Quèc ngµnh nghÒ t−¬ng ®−¬ng ®· m¹nh h¬n, Vô viÖn gi¶m tõ 40 xuèng cßn 29, ®ång t¨ng c−êng qu¶n lý gi¸m s¸t hiÖp héi thêi uû ban c¸c bé giao h¬n 200 chøc ngµnh nghÒ. V× thÕ, mét bé phËn quyÒn n¨ng cho tæ chøc ngµnh nghÒ vµ doanh lùc ®· giao cho hiÖp héi ngµnh nghÒ l¹i nghiÖp. Th¸ng 2-2001, Uû ban kinh tÕ bÞ thu l¹i, mét bé phËn hiÖp héi ngµnh th−¬ng m¹i ®· chÝnh thøc b·i bá 9 côc nghÒ mét lÇn n÷a l¹i ®−îc ®−a vµo c¬ quèc gia do uû ban nµy qu¶n lý. Trong cÊu hµnh chÝnh, cã hiÖp héi ngµnh nghÒ n¨m ®ã, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng c¸c cÊp thËm chÝ bÞ lo¹i bá vµ s¸p nhËp. Thêi kú ®· b·i bá ban qu¶n lý s¶n xuÊt c«ng 22 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  4. Sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh nghÒ… nghiÖp vµ l−u th«ng th−¬ng nghiÖp, mét thuéc hÖ thèng Uû ban Kinh tÕ th−¬ng bé phËn côc c«ng nghiÖp nhµ n−íc sau m¹i, 59 hiÖp héi ngµnh thuéc uû ban, bé khi bÞ b·i bá chuyÓn thµnh hiÖp héi kh¸c, tæng céng thu hót gÇn 400 ngh×n ngµnh nghÒ. Theo sè liÖu c«ng bè cña héi viªn doanh nghiÖp), 67 hiÖp héi l−u Héi liªn hiÖp kinh tÕ c«ng nghiÖp Trung th«ng th−¬ng nghiÖp, 74 hiÖp héi lo¹i Quèc, tÝnh ®Õn th¸ng 2-2005, trong c¶ kh¸c. C¸c ®Þa ph−¬ng ®ang tÝch cùc t×m n−íc cã 362 hiÖp héi thuéc lÜnh vùc kinh tßi, kh«ng ngõng ban hµnh biÖn ph¸p vÒ ®µo t¹o hiÖp héi ngµnh nghÒ(1) mang tÝnh tÕ c«ng nghiÖp, trong ®ã cã: 15 hiÖp héi tæng hîp (do uû ban Kinh tÕ th−¬ng m¹i ®Þa ph−¬ng, tæ chøc hiÖp héi ngµnh nghÒ nhµ n−íc trùc tiÕp qu¶n lý), 206 hiÖp héi cã xu h−íng ph¸t triÓn nhanh chãng(2)(Xem b¶ng 1). ngµnh nghÒ c«ng nghiÖp (147 hiÖp héi B¶ng 1: TØ lÖ sè hiÖp héi ng nh nghÒ trong tæng sè ®o n thÓ x· héi to n quèc n¨m 2000-2003 N¨m Tæng sè ®o n thÓ x· héi to n quèc Sè hiÖp héi ng nh nghÒ % 2000 130.768 36.605 27,99 2001 128.856 37.123 28,8 2002 133.340 39.149 29,36 2003 142.121 41.722 29,36 2004 171.150 53.004 30,97 2005 191.946 59.783 31,15 Nguån: M¹ng th«ng tin tæ chøc d©n gian Trung Quèc. tù do, cÇn thiÕt cho sù tr−ëng thµnh cña II. Kinh nghiÖm vµ ®Æc ®iÓm ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh c¸c tæ chøc x· héi. Sù xuÊt hiÖn cña 3 nghÒ yÕu tè lín nµy ®Æt nÒn mãng chÕ ®é cho hiÖp héi ngµnh nghÒ ph¸t triÓn. MÆt HiÖp héi ngµnh nghÒ lµ s¶n phÈm tÊt kh¸c, c¶i c¸ch kinh tÕ thÞ tr−êng cña yÕu cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr−êng Trung Quèc lµ “c¶i c¸ch theo ph−¬ng ®Õn mét giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. Trong h¬n thøc chÝnh phñ chØ ®¹o”, mçi quyÕt s¸ch 10 n¨m gÇn ®©y, hiÖp héi ngµnh nghÒ c¶i c¸ch ®−îc ban hµnh vÒ c¬ b¶n ®Òu do Trung Quèc trçi dËy nhanh chãng, mang chÝnh phñ chÕ ®Þnh. ChÝnh phñ c¨n cø bèi c¶nh chÕ ®é vµ l«-gÝc néi t¹i s©u s¾c. vµo ®iÒu kiÖn m«i tr−êng trong vµ ngoµi §a nguyªn ho¸ kinh tÕ, ®Æc biÖt lµ sù n−íc còng nh− tÝnh to¸n vÒ rñi ro trong ph¸t triÓn nhanh chãng cña kinh tÕ t− c¶i c¸ch ®Ó quyÕt ®Þnh cã thùc hiÖn kÕ nh©n ®· t¹o ra kh«ng gian chÕ ®é, nguån ho¹ch c¶i c¸ch hay kh«ng, tuyÖt ®èi lùc kinh tÕ vµ tinh hoa x· héi l−u th«ng 23 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  5. Ng« qu©n d©n héi ho¸ c«ng t¸c dÞch vô hËu cÇn c¬ kh«ng thÓ dõng l¹i hoÆc ®øt g¸nh gi÷a quan. Do träng ®iÓm c¶i c¸ch c¬ cÊu ®−êng. Nh−ng, sù nh−îng bé cã giíi h¹n chÝnh phñ lµ chuyÓn ®æi chøc n¨ng chÝnh cña chÝnh phñ kh«ng thÓ tho¶ m·n yªu phñ, con ®−êng c¬ b¶n chuyÓn ®æi chøc cÇu thay ®æi l©u dµi cña x· héi ®−îc, n¨ng chÝnh phñ lµ trao quyÒn cho cÊp ng−îc l¹i, mçi lÇn c¶i c¸ch ®Òu dÉn tíi d−íi, t¸ch chÝnh phñ víi doanh nghiÖp. yªu cÇu c¶i c¸ch cña x· héi m¹nh mÏ C¶i c¸ch thÓ chÕ hµnh chÝnh cña chÝnh h¬n. C¶i c¸ch dÉn ®Õn sù thay ®æi m«i phñ còng gièng c¶i c¸ch thÓ chÕ kinh tÕ, tr−êng quyÕt s¸ch cña chÝnh phñ, m«i nã ®iÒu chØnh quan hÖ gi÷a chÝnh phñ tr−êng thay ®æi l¹i khiÕn chÝnh phñ thùc víi thÞ tr−êng, chÝnh phñ víi x· héi, tõ hiÖn c¶i c¸ch s©u h¬n. C¶i c¸ch liªn tôc ®ã t¹o kh«ng gian réng r·i h¬n cho sù theo vßng “tuÇn hoµn” kiÓu nµy, cho ®Õn ph¸t triÓn cña tæ chøc x· héi, tõng b−íc khi ®¹t tíi tr¹ng th¸i æn ®Þnh míi, ®©y lµ thay ®æi côc diÖn “Nhµ n−íc m¹nh, x· l«-gÝc c¬ b¶n cña c¶i c¸ch kinh tÕ thÞ héi yÕu”. tr−êng Trung Quèc. Dùa vµo l«-gÝc nµy, V× vËy, sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi chÝnh phñ th−êng níi láng kh«ng gian ngµnh nghÒ Trung Quèc thÓ hiÖn 4 ®Æc x· héi mét c¸ch cã kÕ ho¹ch, thùc hiÖn ®iÓm næi bËt sau ®©y: chuyÓn tõ qu¶n lý ban ngµnh sang qu¶n Mét lµ, sù kh«i phôc, ph¸t triÓn cña lý ngµnh nghÒ, v÷ng b−íc thóc ®Èy c¶i hiÖp héi ngµnh nghÒ cã quan hÖ rÊt chÆt c¸ch chÝnh phñ, chÝnh phñ trë thµnh nhµ chÏ víi sù ph¸t triÓn cña thµnh phÇn cung øng chÕ ®é chÝnh. §ã võa lµ ®−êng kinh tÕ kh«ng thuéc së h÷u nhµ n−íc vµ lèi c¬ b¶n trong c¶i c¸ch thÓ chÕ qu¶n lý sù h×nh thµnh quÇn thÓ x· héi míi næi. hiÖp héi ngµnh, võa lµ kinh nghiÖm c¬ Tõ khi c¶i c¸ch më cöa ®Õn nay, hiÖp b¶n trong ph¸t triÓn hiÖp héi ngµnh héi ngµnh nghÒ ph¸t triÓn t−¬ng ®èi nhanh, sè l−îng t−¬ng ®èi nhiÒu. Sù ra nghÒ cña Trung Quèc. ®êi vµ kh«i phôc ®oµn thÓ x· héi kinh tÕ, Néi dung chñ yÕu trong c¶i c¸ch c¬ cã thÓ nãi ë mét møc ®é lín ®Òu lµ kÕt cÊu chÝnh phñ lµ thay thÕ, chuyÓn ®æi qu¶ cña sù ph¸t triÓn thµnh phÇn kinh chøc n¨ng chÝnh phñ vÒ ph−¬ng thøc, tÕ míi, ®ång thêi còng lµ s¶n phÈm cña c¸ch thøc qu¶n lý truyÒn thèng cña sù h×nh thµnh quÇn thÓ x· héi d©n gian chÝnh phñ. Cô thÓ bao gåm: mét lµ, míi. chÝnh phñ chuyÓn tõ qu¶n lý vi m« sang Hai lµ, sù ph¸t triÓn cña ®oµn thÓ x· qu¶n lý vÜ m«; thø hai, chuyÓn tõ qu¶n héi d©n gian Trung Quèc cã quan hÖ rÊt lý trùc tiÕp sang qu¶n lý gi¸n tiÕp; thø chÆt chÏ víi ®æi míi vÒ kinh tÕ vµ sù ba, chuyÓn tõ qu¶n lý ban ngµnh sang ph¸t triÓn lín m¹nh cña lùc l−îng x· héi qu¶n lý ngµnh nghÒ; thø t−, tõ lÊy “qu¶n d©n gian, nh−ng quan träng h¬n lµ cã lý” lµm nßng cèt chuyÓn sang gi¸m s¸t quan hÖ trùc tiÕp tíi c¸c chÝnh s¸ch h÷u phôc vô lµm nßng cèt; thø n¨m, chuyÓn quan mµ chÝnh phñ thùc hiÖn. Cã thÓ tõ c¬ quan lµm c«ng t¸c x· héi sang x· 24 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  6. Sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh nghÒ… nãi, ë mét møc ®é rÊt lín, chÝnh s¸ch cña cña hiÖp héi ngµnh nghÒ h×nh thµnh chÝnh phñ quyÕt ®Þnh sù tån vong cña trong kh«ng gian x· héi do nhµ n−íc chñ ®oµn thÓ d©n gian. V× vËy, mÆc dï thÕ kû ®éng nh−îng bé kh¸c víi c¬ së tån t¹i XX ®· cã sù thay ®æi ch−a tõng cã, cña hiÖp héi ngµnh nghÒ sinh ra trong nh−ng ®Æc tr−ng næi bËt “Nhµ n−íc lÜnh vùc thÞ tr−êng, mét lo¹i vÉn lµ m¹nh, x· héi yÕu” tiÕp diÔn trong thêi doanh nghiÖp cña nhµ n−íc, mét bé gian dµi ë Trung Quèc vÉn ch−a ®−îc phËn tiÕp tôc chøc n¨ng qu¶n lý ban lo¹i bá vÒ c¨n b¶n. ngµnh, mét lo¹i l¹i lµ doanh nghiÖp ®éc lËp trong lÜnh vùc thÞ tr−êng, ®−îc tæ Ba lµ, nhµ n−íc cã th¸i ®é kh¸c nhau chøc theo quy luËt cña thÞ tr−êng, duy ®èi víi c¸c ®oµn thÓ x· héi kh¸c nhau, tr× quyÒn lùc. dÉn ®Õn sù ph¸t triÓn kh«ng gian tù chñ kinh tÕ nhanh h¬n sù ph¸t triÓn kh«ng III. nh÷ng VÊn ®Ò tån t¹i vµ gian tù chñ x· héi. Nhµ n−íc h¹n chÕ nh©n tè g©y trë ng¹i tíi sù ph¸t lÜnh vùc x· héi do d©n gian tù ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh nghÒ triÓn, cho phÐp nã tån t¹i, ph¸t triÓn HiÖp héi ngµnh nghÒ ngµy cµng trong lÜnh vùc nhÊt ®Þnh, nh»m ®−a nã tr−ëng thµnh vµ trë thµnh lùc l−îng vµo ph¹m vi kiÓm so¸t cña nhµ n−íc; quan träng trong ph¸t triÓn kinh tÕ x· nh−ng l¹i níi láng sù kiÓm so¸t ®èi víi héi Trung Quèc. Tuy nhiªn, sù ph¸t c¸c lÜnh vùc x· héi mµ nhµ n−íc cho triÓn cña hiÖp héi ngµnh nghÒ Trung phÐp ph¸t triÓn, ®ång thêi cho nh÷ng tæ Quèc cßn l©u míi ph¸t huy ®Çy ®ñ vai chøc nµy dÇn dÇn t¸ch khái nhµ n−íc. trß cña nã, ®Æc biÖt so víi sù ph¸t triÓn HiÖp héi ngµnh nghÒ lµ tæ chøc ®oµn thÓ cña kinh tÕ thÞ tr−êng ®ang næi lªn, ngµy x· héi mµ chÝnh phñ ra søc ph¸t triÓn, lµ cµng hoµn thiÖn vµ so víi nhu cÇu tr−íc cÇu nèi gi÷a chÝnh phñ vµ doanh nghiÖp. sù thay ®æi to lín cña x· héi trong c¶i Trªn thùc tÕ, hiÖp héi ngµnh nghÒ thµnh c¸ch më cöa. HiÖp héi ngµnh nghÒ cña lËp t¹o ®iÒu kiÖn cho nhµ n−íc kiÓm so¸t Trung Quèc vÉn cßn nh÷ng ®iÓm yÕu lÜnh vùc x· héi dÔ dµng, lµ sù nèi tiÕp bÈm sinh vµ khã kh¨n sau khi thµnh cña qu¶n lý ban ngµnh trong thêi kú kÕ lËp. ho¹ch truyÒn thèng, nhµ n−íc ph¸t huy vai trß chñ ®¹o tuyÖt ®èi, lµ mét lo¹i nhµ 1. H¹n chÕ cña “thÓ chÕ qu¶n lý hai n−íc chñ nghÜa Ph¸p ®oµn. tÇng” ®èi víi kh«ng gian ho¹t ®éng tù do cña tæ chøc. Bèn lµ, con ®−êng ph¸t triÓn, tr−ëng Theo quy ®Þnh cña “§iÒu lÖ qu¶n lý thµnh cña hiÖp héi ngµnh nghÒ trong ®¨ng ký ®oµn thÓ x· héi” cña Trung thêi kú chuyÓn ®æi chñ yÕu gåm 3 m« Quèc (sau ®©y gäi t¾t lµ “§iÒu lÖ”), hiÖp h×nh, ®ã lµ: “tõ trªn xuèng d−íi”, “tõ héi ngµnh nghÒ thuéc ph¹m trï ®oµn thÓ d−íi lªn trªn” (hay “thÞ tr−êng néi sinh”) x· héi, chÞu sù qu¶n lý trùc tiÕp vµ rµng vµ m« h×nh trung gian, nã thÓ hiÖn quan buéc cña thÓ chÕ qu¶n lý ®oµn thÓ x· hÖ gi÷a “nhµ n−íc”, “thÞ tr−êng” vµ “x· héi. “Thùc hiÖn thÓ chÕ qu¶n lý hai tÇng héi” chång chÐo, trïng lÆp, thay ®æi liªn tr¸ch nhiÖm, th¾t chÆt qu¶n lý” lµ h¹t tôc vµ ®an xen phøc t¹p. C¬ së tån t¹i 25 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  7. Ng« qu©n d©n nh©n qu¶n lý vµ chÝnh s¸ch cña nhµ héi viªn ®¬n vÞ; tæng sè héi viªn do héi n−íc ®èi víi tæ chøc d©n gian. §iÒu lÖ viªn c¸ nh©n, héi viªn ®¬n vÞ hîp thµnh hiÖn hµnh ®−îc söa ®æi, hoµn thiÖn trªn kh«ng ®−îc nhá h¬n 50; (2) cã tªn gäi c¬ së “§iÒu lÖ” n¨m 1989, ®−îc chÝnh phï hîp vµ c¬ cÊu tæ chøc t−¬ng øng; (3) thøc thùc hiÖn tõ ngµy 25-10-1998, kÕ cã trô së cè ®Þnh; (4) cã nh©n viªn c«ng thõa nguyªn t¾c qu¶n lý ph©n cÊp, qu¶n t¸c chuyªn tr¸ch phï hîp víi ho¹t ®éng lý hai tÇng vµ h¹n chÕ c¹nh tranh ®−îc nghiÖp vô cña tæ chøc; (5) cã t− c¸ch vµ quy ®Þnh trong “§iÒu lÖ” n¨m 1989. nguån kinh phÝ hîp ph¸p, ®oµn thÓ x· Ngoµi ra, Trung Quèc cßn ban hµnh, héi toµn quèc cã vèn ho¹t ®éng trªn 100 thùc hiÖn “§iÒu lÖ qu¶n lý ®¨ng ký ®¬n ngh×n NDT, ®oµn thÓ x· héi ®Þa ph−¬ng vÞ phi lîi nhuËn t− nh©n”. ViÖc ban hµnh vµ ®oµn thÓ x· héi v−ît ra ngoµi khu vùc hai ®iÒu lÖ nµy ®¸nh dÊu viÖc qu¶n lý tæ hµnh chÝnh cã vèn ho¹t ®éng trªn 30 chøc d©n gian cña chÝnh phñ Trung ngh×n NDT; (6) cã kh¶ n¨ng ®¶m nhËn Quèc ®· b−íc vµo thêi kú míi. “§iÒu lÖ” tr¸ch nhiÖm d©n sù ®éc lËp. Tªn gäi cña quy ®Þnh, ®Ó tr¸nh c¹nh tranh gi÷a c¸c ®oµn thÓ x· héi ph¶i phï hîp víi quy ®oµn thÓ x· héi, cÊm thµnh lËp c¸c ®oµn ®Þnh ph¸p luËt, ph¸p quy, kh«ng ®−îc thÓ x· héi cã ph¹m vi nghiÖp vô gièng tr¸i víi t¸c phong ®¹o ®øc x· héi. Tªn nhau hoÆc t−¬ng tù nhau trong mét khu gäi cña ®oµn thÓ x· héi ph¶i thèng nhÊt vùc hµnh chÝnh, ®ã lµ nguyªn t¾c h¹n víi ph¹m vi nghiÖp vô, ph©n bè thµnh chÕ c¹nh tranh. Nguyªn t¾c nµy kh«ng viªn, khu vùc ho¹t ®éng cña tæ chøc, chØ chøng tá chØ cÇn ®· cã mét hiÖp héi ph¶n ¸nh chÝnh x¸c ®Æc tr−ng cña tæ chøc. ngµnh nghÒ, dï t×nh h×nh ho¹t ®éng nh− thÕ nµo, ®Òu kh«ng thÓ thµnh lËp mét §¸nh gi¸ cña mét sè häc gi¶ ®èi víi hiÖp héi thø hai t−¬ng tù nh− vËy c¹nh “thÓ chÕ qu¶n lý ph©n cÊp hai tÇng” cña tranh víi hiÖp héi nµy, mµ cßn kh«ng ®oµn thÓ x· héi hiÖn hµnh t−¬ng ®èi khuyÕn khÝch, thËm chÝ cÊm hiÖp héi phiÕn diÖn, cho r»ng, tr×nh tù ®¨ng ký tæ mang tÝnh ®Þa ph−¬ng triÓn khai ho¹t chøc d©n gian phøc t¹p, nhiÒu h¹n chÕ; ®éng ra ngoµi khu vùc. mét sè häc gi¶ kh¸c nªu râ quyÒn lùc vµ §ång thêi “§iÒu lÖ” cßn x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm cña ®¬n vÞ qu¶n lý nghiÖp chøc tr¸ch cña tõng c¬ quan qu¶n lý vô qu¸ nÆng nÒ, dÉn tíi hËu qu¶ hai ®¨ng ký vµ ®¬n vÞ chñ qu¶n nghiÖp vô, tÇng. Mét mÆt, ®¬n vÞ qu¶n lý nghiÖp vô quy ®Þnh ®iÒu kiÖn vµ tr×nh tù ®¨ng ký ®iÒu tiÕt, can thiÖp vµo mäi ho¹t ®éng ®oµn thÓ x· héi, nªu yªu cÇu cô thÓ cña ®oµn thÓ x· héi, chØ cã chÝnh phñ vµ trong viÖc rµng buéc vµ gi¸m s¸t hµnh vi tæ chøc ®−îc chÝnh phñ trao quyÒn míi cña c¬ quan ®¨ng ký qu¶n lý vµ ®¬n vÞ cã t− c¸ch trë thµnh ®¬n vÞ qu¶n lý qu¶n lý nghiÖp vô. §iÒu 10 cña “§iÒu lÖ” nghiÖp vô, trùc tiÕp ®iÒu hµnh mäi ®oµn quy ®Þnh viÖc thµnh lËp ®oµn thÓ x· héi thÓ x· héi chÝnh thøc, cã t¸c ®éng tíi ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: (1) tÝnh ®éc lËp vµ tù qu¶n lý cña ®oµn thÓ cã trªn 50 héi viªn c¸ nh©n hoÆc trªn 30 x· héi; mÆt kh¸c, do tr¸ch nhiÖm qu¸ 26 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  8. Sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh nghÒ… nÆng nÒ, c¸c ban ngµnh cã liªn quan cña nhiÖm trong hiÖp héi ngµnh nghÒ c¸c lo¹i ë Th©m QuyÕn (4). Trong sè 100 hiÖp chÝnh phñ kh«ng muèn lµ ®¬n vÞ qu¶n lý nghiÖp vô cña ®oµn thÓ x· héi, lµm cho héi ngµnh nghÒ thuéc hiÖp héi ngµnh rÊt nhiÒu ®oµn thÓ x· héi kh«ng thÓ xin nghÒ cÊp tØnh ë Qu¶ng §«ng, mÆc dï sè phÐp thµnh lËp do kh«ng t×m ®−îc “mÑ ng−êi trong chÝnh phñ kiªm nhiÖm ®· ®ì ®Çu”, n©ng cao ®iÒu kiÖn cho phÐp gi¶m bít, nh−ng b¶ng 3 cho thÊy, thµnh lËp ®oµn thÓ x· héi. 84% tæng th− ký hiÖp héi cã liªn quan tíi c¸c lùc l−îng cña nhµ n−íc; −íc 2. ChÝnh phñ chØ ®¹o lµm cho chøc tÝnh tæng céng cã 41% héi tr−ëng vµ n¨ng hiÖp héi ngµnh nghÒ chÝnh trÞ ho¸. tæng th− ký ®Òu cã liªn quan tíi chÝnh Do thiÕu t− liÖu ®iÒu tra toµn quèc quyÒn, tøc lµ chøc vÞ héi tr−ëng vµ mang tÝnh hÖ thèng, viÖc ph©n tÝch vµ tæng th− ký ®ång thêi do lùc l−îng miªu t¶ hiÖp héi ngµnh nghÒ cña chóng nhµ n−íc n¾m gi÷, ®iÒu nµy chøng tá t«i x©y dùng dùa trªn nghiªn cøu tr−êng thùc tÕ lµ chøc vÞ l·nh ®¹o then chèt hîp s½n cã cña häc gi¶ vµ ®iÒu tra cã liªn trong hiÖp héi ngµnh nghÒ vÉn do quan t¹i mét sè khu vùc, nh−ng trong sè chÝnh phñ chØ ®¹o. nh÷ng nghiªn cøu tr−êng hîp vµ ®iÒu 3. Khã kh¨n vÒ tÝnh hîp ph¸p vµ tra cã h¹n nµy, xin tæng qu¸t mét c¸ch kho¶ng kh«ng chÕ ®Þnh c¸c biÖn ph¸p s¬ l−îc hiÖn tr¹ng ph¸t triÓn chøc n¨ng qu¶n lý hiÖp héi ngµnh nghÒ. hiÖp héi ngµnh nghÒ(3) cña Trung Quèc. Tõ b¶ng 1 cã thÓ thÊy, tõ n¨m 2000 Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, hiÖp héi ®Õn nay, sè l−îng hiÖp héi ngµnh nghÒ ngµnh nghÒ kh«ng ngõng tr−ëng thµnh, nãi chung cã xu h−íng t¨ng dÇn qua c¸c hiÖp héi ngµnh ë c¸c khu vùc kinh tÕ n¨m. Nh−ng nh÷ng sè liÖu trªn ®©y chØ ph¸t triÓn nh− B¾c Kinh, Giang T«, ph¶n ¸nh mét mÆt sù t¨ng tr−ëng sè ChiÕt Giang, Th−îng H¶i, Qu¶ng l−îng cña c¸c tæ chøc trung gian Trung §«ng… t−¬ng ®èi næi bËt. T×nh h×nh Quèc, ngoµi nh÷ng tæ chøc ®¨ng ký ho¹t ®éng nãi chung cña hiÖp héi ngµnh chÝnh thøc, cßn mét phÇn lín tæ chøc nghÒ kh«ng cho phÐp l¹c quan, ngoµi d©n gian ch−a ®¨ng ký. T¹ H¶i §Þnh hiÖp héi ngµnh toµn quèc cã thµnh tÝch (2004) khi ®iÒu tra mét sè ®Þa ph−¬ng ë ho¹t ®éng kh¸, ë c¸c thµnh phè kh¸c, Th©m QuyÕn, An Huy ®· ph¸t hiÖn, sè d−íi 60% hiÖp héi ngµnh cã thÓ ph¸t huy l−îng tæ chøc d©n gian ®· ®¨ng ký chÝnh ®−îc chøc n¨ng th«ng th−êng. thøc chØ chiÕm 8-13% sè l−îng c¸c tæ H¬n n÷a, hiÖn t−îng nh©n viªn lµm chøc d©n gian thùc tÕ. T¸c gi¶ ®· lÊy sè viÖc trong c¸c c¬ quan ®¶ng, chÝnh phñ liÖu 110.000 ®oµn thÓ x· héi vµ tæ chøc kiªm nhiÖm t−¬ng ®èi phæ biÕn, Th©m d©n gian do Ban D©n chÝnh c«ng bè n¨m QuyÕn dÉn ®Çu c¶ n−íc trong viÖc c¶i 2002 lµm tiªu chuÈn tÝnh to¸n c¬ b¶n, c¸ch thÓ chÕ qu¶n lý hiÖp héi ngµnh suy ra trªn 80% tæng sè tæ chøc d©n gian thiÕu “tÝnh hîp ph¸p” do kh«ng ®¨ng ký, còng kh«ng ngo¹i lÖ. TÝnh ®Õn th¸ng 8- tõ ®ã trë thµnh “tæ chøc d©n gian phi 2005, vÉn cã 201 c«ng chøc chÝnh quyÒn ph¸p”; h¬n n÷a, c¸c tæ chøc d©n gian c¸c cÊp hoÆc ®¬n vÞ sù nghiÖp kiªm 27 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  9. Ng« qu©n d©n mÆc dï ®· ®¨ng ký, nh−ng do hµnh vi vi khu vùc hµnh chÝnh ph¶i cã tiÒn vèn ph¹m quy ®Þnh ph¸p luËt, ph¸p quy ®¨ng ký trªn 30 ngh×n. Do nh÷ng h¹n còng cã thÓ mÊt tÝnh hîp ph¸p, hoÆc dÉn chÕ nµy, rÊt nhiÒu hiÖp héi ngµnh nghÒ tíi thiÕu tÝnh hîp ph¸p. h×nh thµnh tù ph¸t tõ c¸c tæ chøc d©n gian do kh«ng thÓ t×m ®−îc ®¬n vÞ chñ Thêi kú sau nh÷ng n¨m 90 thÕ kû XX, qu¶n, hoÆc ch−a cã ®ñ vèn ®¨ng ký nªn dùa trªn sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ x· héi ch−a thÓ cã quyÒn hîp ph¸p ®¨ng ký víi vµ thay ®æi cña t×nh h×nh, th¸ng 9-1998, Ban D©n chÝnh. ChÝnh phñ Trung Quèc ®· ban hµnh “§iÒu lÖ qu¶n lý ®¨ng ký ®oµn thÓ x· Tr¸i ng−îc víi sù kiÓm so¸t nghiªm héi” míi söa ®æi. §ång thêi, cßn ban ngÆt, viÖc ban hµnh c¸c biÖn ph¸p qu¶n hµnh “§iÒu lÖ thùc hiÖn t¹m thêi qu¶n lý cô thÓ hiÖp héi ngµnh cña chÝnh phñ lý ®¨ng ký ®¬n vÞ phi lîi nhuËn t− nh©n” tr× trÖ h¬n so víi sù ph¸t triÓn cña hiÖp (n¨m 1998), “LuËt quyªn tÆng c«ng Ých” héi ngµnh nghÒ, bao gåm viÖc qu¶n lý tæ (n¨m 1999). Ngoµi ra, Ban D©n chÝnh chøc, tµi vô vµ thuÕ, qu¶n lý thu chi, cßn cã trªn 50 ®iÒu lÖ qu¶n lý ®oµn thÓ chÝnh s¸ch quyªn gãp vµ trî gióp cña x· héi, sè l−îng ph¸p quy qu¶n lý tæ hiÖp héi ngµnh nghÒ, c¸c ph−¬ng diÖn chøc d©n gian ®Þa ph−¬ng cµng nhiÒu, nh− c«ng nhËn x· héi ®èi víi c¸c ho¹t nh÷ng quy t¾c, ph¸p quy nµy cïng t¹o ®éng cña hiÖp héi ngµnh nghÒ, hÖ thèng thµnh khung ph¸p luËt vµ m«i tr−êng ®¸nh gi¸ vµ gi¸m s¸t hiÖp héi ngµnh ph¸p chÕ cho sù ph¸t triÓn cña tæ chøc nghÒ… ®Òu ch−a x©y dùng chÕ ®é ®iÒu lÖ d©n gian Trung Quèc sau c¶i c¸ch më cã hiÖu qu¶. V× vËy, ho¹t ®éng cña hiÖp cöa. Nh÷ng khung ph¸p luËt nµy ®· thÓ héi ngµnh nghÒ thiÕu tÝnh quy ph¹m, hiÖn nhµ n−íc víi t− c¸ch lµ ng−êi cung võa kh«ng cã lîi cho thèng nhÊt qu¶n lý øng chÕ ®é chñ yÕu, trong qu¸ tr×nh cña chÝnh phñ ®èi víi hiÖp héi ngµnh chuyÓn ®æi tõ m« h×nh chÝnh phñ lùa nghÒ, võa kh«ng cã lîi cho x· héi x©y chän (chñ ®¹o) sang m« h×nh x· héi lùa dùng lßng tin ñng hé vµ tr¸ch nhiÖm, c¬ chän (chñ ®¹o), muèn ®iÒu tiÕt, quy chÕ gi¸m s¸t ®èi víi hiÖp héi ngµnh ph¹m c¸c tæ chøc d©n gian tr−ëng thµnh nghÒ. th«ng qua c¸c biÖn ph¸p chÕ ®é, cã vai 4. B¶n th©n hiÖp héi ngµnh kh«ng ®ñ trß rµng buéc râ rÖt ®èi víi sù tr−ëng n¨ng lùc, khã cã thÓ ®¶m nhËn ®Çy ®ñ thµnh cña hiÖp héi ngµnh nghÒ Trung nhiÖm vô nÆng nÒ mµ sù ph¸t triÓn kinh Quèc. Theo “§iÒu lÖ” hiÖn hµnh, thµnh tÕ thÞ tr−êng ®ßi hái. lËp tæ chøc ®oµn thÓ x· héi ph¶i phï hîp HiÖn nay, hiÖp héi ngµnh nghÒ Trung víi c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: mét lµ, ®iÒu Quèc cßn tån t¹i nh÷ng vÊn ®Ò chñ yÕu kiÖn chÝnh trÞ, ph¶i t×m ®−îc ban ngµnh sau ®©y trong viÖc x©y dùng n¨ng lùc: chÝnh phñ lµm ®¬n vÞ chñ qu¶n cña (1) ThiÕu kinh phÝ vµ nguån lùc: Mét m×nh; thø hai, ®iÒu kiÖn vèn, vÝ dô ®oµn bé phËn t−¬ng ®èi lín trong hiÖp héi thÓ x· héi toµn quèc ph¶i cã vèn ®¨ng ký ngµnh nghÒ l©m vµo t×nh tr¹ng thiÕu trªn 100 ngh×n NDT, ®oµn thÓ x· héi ®Þa vèn trÇm träng, kh«ng thÓ triÓn khai ph−¬ng vµ ®oµn thÓ x· héi v−ît ra ngoµi 28 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  10. Sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh nghÒ… §«ng lµm vÝ dô, trong sè 428 hiÖp héi ®· ho¹t ®éng b×nh th−êng, trong ®ã kh«ng ®¨ng ký víi Côc D©n chÝnh c¸c cÊp trong Ýt tæ chøc r¬i vµo t×nh c¶nh chØ tån t¹i toµn tØnh, cã 316 hiÖp héi cã nh©n viªn trªn danh nghÜa; còng cã mét sè tæ chøc chuyªn tr¸ch, chiÕm 73,8% tæng sè. ®Ó duy tr× sù sinh tån vµ ph¸t triÓn cña Trong sè c¸c hiÖp héi cã nh©n viªn m×nh ®· triÓn khai c¸c ho¹t ®éng kinh chuyªn tr¸ch, b×nh qu©n lµ 4,1 ng−êi doanh kh«ng liªn quan ®Õn nghiÖp vô (trong ®ã nh©n viªn nghØ h−u lµ 0,8 hoÆc c¸c ho¹t ®éng ph¹m ph¸p, th«ng ng−êi), trong ®ã hiÖp héi cã tõ 1- 4 ng−êi qua mäi kªnh. ë Trung Quèc, nh÷ng lµ nhiÒu nhÊt, chiÕm 82,3%. hiÖp héi ngµnh nghÒ tr«i d¹t ngoµi thÓ (3) ThiÕu kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm chÕ kh«ng cã ®Çy ®ñ tÝnh ph¸p nh©n, rÊt liªn quan: Mét biÓu hiÖn n÷a vÒ thiÕu Ýt nhËn ®−îc trî gióp vÒ vèn cña chÝnh n¨ng lùc cña b¶n th©n hiÖp héi ngµnh phñ; sù kh«ng râ rµng vÒ t− c¸ch còng nghÒ Trung Quèc lµ nh©n viªn chuyªn khiÕn nã khã huy ®éng viÖn trî trong x· tr¸ch thiÕu kiÕn thøc vµ kü thuËt héi, h¬n n÷a, do kh«ng cã chÕ ®é phï chuyªn m«n, ®Æc biÖt lµ thiÕu quan niÖm hîp vµ sù ñng hé vÒ chÝnh s¸ch nªn viÖn míi vµ n¨ng lùc s¸ng t¹o, kh«ng thÓ thu trî cña doanh nghiÖp vµ c¸ nh©n dï cã hót nh©n tµi cã chÊt l−îng cao. Thªm còng rÊt Ýt, vµ l¹i kh«ng æn ®Þnh. vµo ®ã lµ ¶nh h−ëng cña chÕ ®é hiÖn (2) ThiÕu nguån nh©n lùc: Nguån hµnh ®èi víi quan niÖm cña ng−êi t×m nh©n lùc cña hiÖp héi ngµnh nghÒ bao viÖc vµ lùa chän ngµnh nghÒ vµ sù thiÕu gåm nh©n viªn chuyªn tr¸ch vµ ng−êi hoµn thiÖn vÒ chÕ ®é b¶o hiÓm x· héi… t×nh nguyÖn cña tæ chøc hiÖp héi ngµnh. còng lµm cho rÊt nhiÒu ng−êi kh«ng Ng−êi t×nh nguyÖn lµ nguån lùc rÊt quý muèn lùa chän lµm viÖc trong hiÖp héi cña hiÖp héi ngµnh, thµnh viªn t×nh ngµnh nghÒ. RÊt nhiÒu hiÖp héi ngµnh nguyÖn cã thÓ sö dông tµi trÝ cña m×nh nghÒ ë Trung Quèc hiÖn nay t¸ch ra tõ ®Ó lËp kÕ ho¹ch cho hiÖp héi ngµnh nghÒ; tËn dông quan hÖ x· héi vµ ¶nh c¬ quan cña chÝnh phñ cò hoÆc ®¬n vÞ sù h−ëng x· héi cña m×nh gióp hiÖp héi nghiÖp, thËm chÝ bÞ mäi ng−êi gäi lµ ngµnh x©y dùng m¹ng l−íi quan hÖ x· “chÝnh phñ thø hai” hoÆc “b¶n sao chÝnh héi tèt ®Ñp; tËn dông quan hÖ víi chÝnh phñ”. Trong sè hä cã ng−êi cßn gi÷ thãi phñ, gióp hiÖp héi ngµnh dì bá c¸c trë quen quan liªu, võa kh«ng t×m hiÓu kü ng¹i trong khi triÓn khai c«ng viÖc, ®ång n¨ng qu¶n lý hiÖp héi ngµnh nghÒ, võa thêi t×m kiÕm nguån vèn míi cho hiÖp thiÕu sù s¸ng t¹o, tÝnh linh ho¹t, thiÕu héi. HiÖp héi ngµnh nghÒ tranh thñ ®−îc kinh nghiÖm vµ c¸ch gi¶i quyÕt vÊn ®Ò quy m« vµ tr×nh ®é tham gia chñ ®éng, x· héi, tho¶ m·n nhu cÇu cña x· héi. tù nguyÖn cña ng−êi t×nh nguyÖn, chÝnh IV. Xu h−íng vµ dù b¸o ph¸t lµ mét trong nh÷ng tiªu chÝ thÓ hiÖn ¶nh triÓn cña ngµnh nghÒ trong h−ëng x· héi cña hiÖp héi ngµnh. Nh−ng t−¬ng lai thùc tÕ ®iÒu tra cho thÊy, nh©n viªn Tõ sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh chuyªn tr¸ch cña hiÖp héi ngµnh nghÒ nghÒ Trung Quèc sau c¶i c¸ch më cöa cã Trung Quèc t−¬ng ®èi Ýt, lùc l−îng t×nh thÓ thÊy, chÝnh phñ lµ nhµ cung øng chñ nguyÖn cµng thiÕu thèn. LÊy tØnh Qu¶ng 29 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  11. Ng« qu©n d©n yÕu chÕ ®é thÞ tr−êng nµy, nh−ng kh«ng thÓ vµ cung øng nguån lùc. Th«ng qua cã nghÜa chÝnh phñ lµ chñ thÓ cung øng dù b¸o cña 3 nh©n tè nµy, cã thÓ suy ra chÕ ®é duy nhÊt, b¶n th©n x· héi còng lµ ®−îc xu thÕ ph¸t triÓn tõ d−íi lªn trªn chñ thÓ thóc ®Èy x©y dùng chÕ ®é. Cã cña hiÖp héi ngµnh nghÒ trong t−¬ng lai: hai con ®−êng h×nh thµnh chÕ ®é: mét lµ (1) XÐt tõ gãc ®é nhu cÇu, do Trung x· héi tù lùa chän, tøc lµ chÝnh phñ thùc Quèc thùc hiÖn c¶i c¸ch theo h×nh thøc hiÖn chÕ ®é ho¸ tõ tr×nh tù vµ quy ph¹m tiÖm tiÕn, chuyÓn ®æi h×nh thøc x· héi sÏ x· héi ®−îc h×nh thµnh tù ph¸t, hoÆc tiÕp tôc trong thêi gian t−¬ng ®èi dµi, c¶ chÝnh phñ chÕ ®Þnh chÕ ®é t−¬ng øng chÝnh phñ lÉn c¸c quÇn thÓ yÕu thÕ ®Òu dùa trªn yªu cÇu vµ xu h−íng x· héi ®èi ®ßi hái hiÖp héi ngµnh nghÒ ph¸t huy víi mét lo¹i quy ph¹m nµo ®ã ®· h×nh vai trß tÝch cùc theo m« thøc “tõ d−íi lªn thµnh, thÓ hiÖn sù tham gia cña x· héi trªn”, “tõ trªn xuèng d−íi” vµ trung vµ c«ng chóng trong viÖc x©y dùng chÕ gian. ®é; mét lo¹i kh¸c lµ chÝnh phñ lùa chän, (2) Tõ gãc ®é cung øng mµ nãi, mét tøc lµ nhµ n−íc c−ìng chÕ x©y dùng chÕ mÆt, sau khi Trung Quèc gia nhËp WTO ®é vµ thóc ®Èy x· héi thùc hiÖn, d©n sÏ më cöa h¬n vµ hoµ vµo quü ®¹o quèc chóng lµ ng−êi chÞu sù s¾p ®Æt cña chÕ tÕ, thóc ®Èy h¬n n÷a qu¸ tr×nh c¶i c¸ch ®é, sù thay ®æi chÕ ®é chñ yÕu do chÝnh hiÖp héi ngµnh nghÒ “tõ trªn xuèng phñ thùc hiÖn. Hai m« h×nh nµy kh«ng d−íi”, ®ång thêi c¸c tæ chøc phi chÝnh ®èi lËp nhau, th−êng cïng tån t¹i vµ ®an phñ quèc tÕ cã thÓ më réng viÖn trî vµ xen trong mét x· héi, nh−ng m« h×nh hîp t¸c víi hiÖp héi ngµnh nghÒ “tõ d−íi nµo chiÕm vai trß chñ ®¹o th−êng ®−îc lªn trªn”; mÆt kh¸c, x· héi sÏ trë thµnh quyÕt ®Þnh bëi tho¶ thuËn gi÷a lùc l−îng nhµ cung øng chñ yÕu nguån lùc, c¸c chÝnh phñ vµ lùc l−îng x· héi. V× vËy, vÒ kªnh cung øng nguån lùc cña x· héi sÏ l©u dµi mµ nãi, hiÖp héi ngµnh nghÒ cña ®a d¹ng ho¸ vµ quy ph¹m ho¸. Sù tån Trung Quèc sÏ giµnh ®−îc kh«ng gian t¹i vµ ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh chÕ ®é ngµy cµng cã lîi ®Ó ph¸t triÓn, nghÒ sÏ ®−îc quyÕt ®Þnh bëi ®ßi hái vµ nh−ng tr−íc m¾t, mÆc dï chÝnh phñ tÝch lùa chän cña x· héi nhiÒu h¬n, c¬ së cùc x©y dùng chÕ ®é ph¸p luËt t−¬ng ®èi nguån nh©n lùc theo m« h×nh “tõ d−íi hoµn thiÖn cã liªn quan tíi qu¶n lý ®¨ng lªn trªn” vµ m« h×nh trung gian mµ hiÖp ký tæ chøc d©n gian, nh−ng quan hÖ gi÷a héi ngµnh nghÒ ®ßi hái b−íc ®Çu còng x· héi vµ chÝnh phñ vµ t− duy víi ®Çy ®ñ h¬n. ph−¬ng thøc hµnh vi cña chÝnh phñ ch−a (3) XÐt tõ chÝnh s¸ch ph¸p quy cña cã sù thay ®æi c¨n b¶n. chÝnh phñ, trong thêi gian ng¾n dì bá VÒ m« h×nh tr−ëng thµnh cña hiÖp héi hoµn toµn thÓ chÕ qu¶n lý hai tÇng lµ ngµnh nghÒ cã thÓ thÊy, nh©n tè ¶nh kh«ng thÓ vµ kh«ng cã tÝnh kh¶ thi, h−ëng tíi sù ph¸t triÓn hiÖp héi ngµnh nh−ng tr−íc nhu cÇu vµ cung øng ngµy nghÒ Trung Quèc chñ yÕu ®−îc quyÕt cµng lín, chÝnh phñ cã thÓ ¸p dông mét ®Þnh bëi 3 ph−¬ng diÖn: m«i tr−êng ph¸p sè chÝnh s¸ch ®¸p l¹i. XÐt tõ c¸c biÖn ph¸p c¶i c¸ch cña chÝnh quyÒn ®Þa quy, nhu cÇu d©n gian thµnh lËp ®oµn 30 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  12. Sù ph¸t triÓn cña hiÖp héi ngµnh nghÒ… ph−¬ng ë mét sè thµnh phè ph¸t triÓn 2. LÊy mét sè tØnh miÒn §«ng lµm vÝ dô: tÝnh ®Õn ®Çu n¨m 2003, thµnh phè Th−îng H¶i cã 133 vïng ven biÓn trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y hiÖp héi ngµnh nghÒ cÊp thµnh phè, trong ®ã cã cã thÓ thÊy, mét ph−¬ng thøc cã thÓ thùc 64 hÖ thèng c«ng nghiÖp, 35 hÖ thèng qu¶n lý; hiÖn ®−îc lµ “níi láng cöa nhá, chÆn cöa tØnh Giang T« cã 226 hiÖp héi ngµnh nghÒ cÊp lín”, tøc lµ d−íi nguyªn t¾c thÓ chÕ qu¶n tØnh, chñ yÕu ph©n bè trong c¸c lÜnh vùc: m¸y lý hai tÇng, −u tiªn níi láng chÕ ®é qu¶n mãc luyÖn kim, c«ng nghiÖp dÖt, th«ng tin, ho¸ häc, ®iÖn lùc…, kÕt cÊu bè côc cña nã tØ lÖ thuËn lý ë mét sè lÜnh vùc nµo ®ã. Cã thÓ dù víi tr×nh ®é ph¸t triÓn cña ngµnh nghÒ; tØnh S¬n b¸o, trong t−¬ng lai, hiÖp héi ngµnh §«ng cã 128 hiÖp héi ngµnh nghÒ; tØnh Phóc KiÕn nghÒ theo m« h×nh “tõ trªn xuèng d−íi”, cã 135 hiÖp héi ngµnh nghÒ c«ng th−¬ng cÊp tØnh; “tõ d−íi lªn trªn” vµ m« h×nh trung gian tØnh H¾c Long Giang cã 137 hiÖp héi ngµnh nghÒ sÏ ®øng tr−íc nh÷ng c¬ héi ph¸t triÓn cÊp tØnh; tØnh Hµ B¾c cã 217 hiÖp héi ngµnh nghÒ, míi. trong ®ã cã 78 hiÖp héi ngµnh nghÒ cÊp tØnh, 139 hiÖp héi ngµnh nghÒ khu vùc víi chøc n¨ng chÝnh Hång YÕn (dÞch) lµ hµng ho¸ vµ dÞch vô. 3. Th¸ng 10-1999, Uû ban Kinh tÕ th−¬ng m¹i nhµ n−íc ban hµnh “C¸c ý kiÕn vÒ t¨ng c−êng båi d−ìng vµ ph¸t triÓn hiÖp héi thuéc lÜnh vùc c«ng th−¬ng. V¨n kiÖn nµy chia chøc n¨ng cña hiÖp héi Chó thÝch thuéc lÜnh vùc c«ng th−¬ng thµnh 3 lo¹i, ®ã lµ: chøc n¨ng phôc vô doanh nghiÖp; chøc n¨ng tù 1. Th¸ng 4-1999, thµnh phè ¤n Ch©u c«ng bè qu¶n lý, ®iÒu chØnh, gi¸m s¸t vµ b¶o vÖ quyÒn vµ lÖnh cña ChÝnh phñ, ban hµnh ph¸p quy qu¶n lý lîi Ých hîp ph¸p cña doanh nghiÖp vµ chøc n¨ng hiÖp héi ngµnh mang tÝnh ®Þa ph−¬ng ®Çu tiªn phèi hîp gióp ®ì ban ngµnh chÝnh phñ t¨ng c−êng trªn toµn quèc: “BiÖn ph¸p qu¶n lý hiÖp héi qu¶n lý ngµnh nghÒ. ngµnh nghÒ thµnh phè ¤n Ch©u”; th¸ng 11-1999, 4. Dùa trªn yªu cÇu quy ®Þnh trong “ý kiÕn chØ Héi ®ång nh©n d©n thµnh phè Th©m QuyÕn ban ®¹o ph¸t triÓn hiÖp héi ngµnh nghÒ thµnh phè hµnh “§iÒu lÖ hiÖp héi ngµnh ®Æc khu kinh tÕ Th©m QuyÕn”, “ý kiÕn thùc hiÖn viÖc thóc ®Èy ®æi Th©m QuyÕn”; th¸ng 7-2000, tØnh Hµ B¾c ban míi qu¶n lý t¨ng c−êng tù x©y dùng chÝnh phñ”, hµnh “ý kiÕn chØ ®¹o ph¸t triÓn hiÖp héi ngµnh hiÖn nay ®· cã 196 c«ng chøc trong 75 c¬ quan nghÒ trong lÜnh vùc th−¬ng nghiÖp (thùc hiÖn thÝ §¶ng, chÝnh phñ, ®¬n vÞ sù nghiÖp lµm thñ tôc tõ ®iÓm)”; th¸ng 5-2001, Uû ban Th−¬ng nghiÖp bá chøc vô ë hiÖp héi, chiÕm 97% tæng sè ng−êi ph¶i c¾t ®øt quan hÖ. thµnh phè B¾c Kinh ban hµnh “ý kiÕn vÒ viÖc t¨ng c−êng c«ng t¸c qu¶n lý hiÖp héi ngµnh nghÒ th−¬ng nghiÖp”; th¸ng 5-2001, Uû ban kinh tÕ th−¬ng m¹i tØnh H¾c Long Giang ban hµnh “ý Tµi liÖu tham kh¶o kiÕn thùc hiÖn t¹m thêi cña Uû ban kinh tÕ th−¬ng m¹i tØnh H¾c Long Giang vÒ viÖc qu¶n lý [1] TrÇn Ngäc L−¬ng (1996): X· vµ héi Trung hiÖp héi ngµnh nghÒ trong hÖ thèng”, th¸ng 1- Quèc, Nxb Nh©n d©n ChiÕt Giang. 2002, chÝnh quyÒn thµnh phè Th−îng H¶i ban hµnh “ý kiÕn chØ ®¹o vÒ viÖc thóc ®Èy hiÖp héi [2] TrÇn Thõa Dòng, U«ng CÈm Qu©n, M· ngµnh nghÒ ë thµnh phè ph¸t triÓn” vµ “BiÖn B©n (2004): Qu¶n lý tæ chøc ho¸, tù chñ vµ d©n ph¸p thùc hiÖn t¹m thêi hiÖp héi ngµnh nghÒ chñ - Nghiªn cøu Héi th−¬ng nghiÖp d©n gian ¤n thµnh phè Th−îng H¶i”; th¸ng 4-2002, chÝnh Ch©u-ChiÕt Giang, Nxb Khoa häc X· héi Trung quyÒn thµnh phè Nam Kinh ban hµnh “ý kiÕn chØ Quèc. ®¹o vÒ båi d−ìng, ph¸t triÓn hiÖp héi ngµnh nghÒ [3] §Æng Quèc Th¾ng (2004): M«i tr−êng míi trong lÜnh vùc c«ng th−¬ng trong toµn thµnh phè” ph¸t triÓn cña tæ chøc phi chÝnh phñ Trung Quèc, vv... Häc héi. 31 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
  13. Ng« qu©n d©n [14] Kh©u H¶i Hïng, L−¬ng Ninh Kh©m [4] §Æng Lîi Nha, V−¬ng Kim Hång (2004): (th¸ng 6-2003): “B¸o c¸o ®iÒu tra vÒ t×nh h×nh Nh©n tè h¹n chÕ sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña hiÖp ph¸t triÓn hiÖp héi ngµnh tØnh Qu¶ng §«ng”. héi ngµnh nghÒ Trung Quèc-LÊy Ban dÞch vô xö [15] Khóc Ng¹n B©n (1999): LÞch sö héi lÝ v¨n th− ng−êi lµm thuª ë Phµn Ngu-Qu¶ng ngµnh, Nxb V¨n nghÖ Th−îng H¶i. §«ng lµm vÝ dô, Nghiªn cøu x· héi häc. [16] T«n LËp B×nh, Phæ Qu©n, Hµ Giang HuÖ, [5] Hµn TriÒu Hoa (2004): Kh«ng thÓ tr¸nh TÊt H−íng D−¬ng (1999): KhuyÕn khÝch vµ tham ®−îc c¶i c¸ch quyÒn së h÷u, Nghiªn cøu Kinh tÕ. gia- Nghiªn cøu tr−êng hîp c¬ chÕ quyªn tÆng cña [6] Gi¶ T©y T©n, ThÈm H»ng TriÖu, Hå V¨n ban ngµnh thø ba, Nxb Nh©n d©n ChiÕt Giang. An… (2004): HiÖp héi ngµnh nghÒ trong thêi kú [17] V−¬ng Minh, L−u Quèc Hµn, Hµ KiÕn Vò chuyÓn ®æi -Vai trß, chøc n¨ng vµ thÓ chÕ qu¶n lý, (2001): C¶i c¸ch ®oµn thÓ x· héi Trung Quèc: Tõ Nxb V¨n hiÕn khoa häc x· héi. chÝnh phñ lùa chän tíi x· héi lùa chän, Nxb V¨n [7] Khang HiÓu Quang (1999): §oµn thÓ x· héi hiÕn khoa häc x· héi. Trung Quèc trong thêi kú chuyÓn ®æi, Khoa häc x· [18] ThÈm ChÝ Hoa (2003): Ghi chÐp th¨ng héi Trung Quèc hµng quý, Hång K«ng. trÇm cña hiÖp héi ngµnh Trung Quèc, Theo ThuÕ vµ X· héi. [8] L·nh Minh QuyÒn, Tr−¬ng Tri Dòng [19] T¹ H¶i §Þnh (2004): Khã kh¨n vÒ tÝnh hîp (2004): Lý luËn vµ tr−êng hîp ®oµn thÓ x· héi, ph¸p cña tæ chøc d©n gian Trung Quèc, Nghiªn Nxb V¨n hiÕn khoa häc x· héi. cøu LuËt häc. [9] M· MÉn (1996): XÐt xö c¸c vô ¸n th−¬ng [20] Tõ §Ønh T©n, TiÒn TiÓu Minh (1991): nghiÖp vµ th−¬ng héi-Ghi chÐp vÒ hoµ gi¶i tranh LÞch sö Tæng héi th−¬ng nghiÖp Th−îng H¶i, Nxb chÊp th−¬ng nghiÖp ë T« Ch©u cuèi triÒu Thanh, Khoa häc x· héi Th−îng H¶i. Nghiªn cøu LÞch sö. [21] Tr−¬ng ChÝ §«ng (1998): Nghiªn cøu [10] Bµnh Nam Sinh (2003): VËn mÖnh cña quan hÖ Héi th−¬ng nghiÖp Trung Quèc thêi cËn chÕ ®é héi ngµnh cËn ®¹i [M]. Nxb Nh©n d©n. ®¹i víi chÝnh phñ: Nghiªn cøu th¶o luËn l¹i vÒ [11] Bµnh Tr¹ch Ých (1995): TËp tµi liÖu sö vÒ gãc ®é, m« h×nh vµ vÊn ®Ò, Khoa häc x· héi Thiªn T©n. héi ngµnh c«ng th−¬ng Trung Quèc, Trung Hoa Th− Côc. [22] Chu Anh (2004): C«ng héi ®ång ngµnh cËn ®¹i Trung Quèc vµ HiÖp héi ngµnh nghÒ hiÖn [12] Kh©u Bµnh Sinh: §oµn thÓ c«ng th−¬ng ®¹i, Nxb §¹i häc Nh©n d©n Trung Quèc. nghiÖp míi næi ë thµnh T« Ch©u thÕ kû XVIII, __ (1999) Quü ®¹o lÞch sö diÔn biÕn cña sù XIX, Uû ban xuÊt b¶n §¹i häc Quèc lËp §µi Loan ph¸t triÓn ®oµn thÓ x· héi d©n gian Trung Quèc [13] Kh©u KiÖt (2001): KiÓm so¸t chÝnh quyÒn thÕ kû XX, B¸o §¹i häc Khoa häc tù nhiªn vµ kü vµ x· héi ®Þa ph−¬ng ®Çu thêi kú Thanh M¹c thuËt Hoa Trung (Khoa häc x· héi). D©n- Nghiªn cøu tr−êng hîp khu vùc Qu¶ng __ (1998) X· héi vµ quèc gia trong thêi kú Ch©u, Häc b¸o §¹i häc Trung S¬n (B¶n Khoa häc chuyÓn ®æi: Xuyªn suèt lÞch sö víi héi th−¬ng x· héi). nghiÖp Trung Quèc cËn ®¹i lµm chñ thÓ, Nxb §¹i __ (2002) Th−¬ng nh©n Qu¶ng §«ng cËn ®¹i häc S− ph¹m Hoa Trung. víi thêi kú ®Çu hiÖn ®¹i ho¸ cña Qu¶ng §«ng, __ (1991) Nghiªn cøu ®oµn thÓ x· héi th−¬ng Khoa häc x· héi Qu¶ng §«ng. gia theo m« h×nh míi thêi kú c¸ch m¹ng T©n Hîi, Nxb Nh©n d©n Trung Quèc. __ (2002) §oµn thÓ th−¬ng gia Qu¶ng Ch©u vµ Sù biÕn ®oµn thÓ th−¬ng gia- Xem xÐt l¹i tõ gãc ®é __(1984) B×nh luËn nghiªn cøu Héi th−¬ng nghiÖp cuèi triÒu Thanh, Sö häc hµng th¸ng. ®oµn thÓ th−¬ng gia, Nghiªn cøu LÞch sö. 32 nghiªn cøu trung quèc sè 9 (79) - 2007
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học
320 tài liệu
1257 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2