Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Sức "nóng" của tính từ trong câu văn Nguyên Hồng"
lượt xem 5
download
Tuyển tập các báo cáo nghiên cứu khoa học hay nhất của trường đại học vinh năm 2008 tác giả: 12. Nguyễn Hoàng Yến, Sức "nóng" của tính từ trong câu văn Nguyên Hồng .
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Sức "nóng" của tính từ trong câu văn Nguyên Hồng"
- Søc “nãng” cña tÝnh tõ trong c©u v¨n..., tr.78-83 NguyÔn Ho ng YÕn Søc “nãng” cña tÝnh tõ trong c©u v¨n Nguyªn Hång NguyÔn Ho ng YÕn (a) Tãm t¾t. Bµi viÕt nghiªn cøu mét ®Æc ®iÓm trong c©u v¨n Nguyªn Hång: c©u v¨n “®Çy ¾p” tÝnh tõ. Tõ lo¹i nµy xuÊt hiÖn khi nhµ v¨n t¸i hiÖn c¶nh vËt, t¨ng dÇn lªn trong lóc miªu t¶ con ng−êi vµ tÇn sè dµy ®Æc khi kh¾c häa t©m tr¹ng nh©n vËt. ChÝnh hiÖn t−îng trªn gãp phÇn kh«ng nhá t¹o nªn chÊt th−¬ng c¶m thèng thiÕt lµm xèn xang lßng ng−êi trong v¨n Nguyªn Hång. 1. Nh¾c ®Õn tªn tuæi c¸c nhµ v¨n nªn nÐt riªng cho nhµ v¨n. Nh− t¸c gi¶ hiÖn thùc 1930 - 1945, c¸c nhµ nghiªn Linh Thi - ng−êi ®· t×m hiÓu hiÓu kh¸ cøu v¨n häc kh«ng thÓ kh«ng nh¾c ®Õn kü vÒ c©u v¨n Nguyªn Hång, ®· so s¸nh Nguyªn Hång. Lµ nhµ v¨n “viÕt vÒ c« ®äng: h×nh ¶nh c©u v¨n Nguyªn nh÷ng kiÕp ng−êi nghÌo khæ, nh÷ng nçi Hång lµ “mét c¸i c©y sum suª, lóc lØu ®au trÇn thÕ víi mét tr¸i tim tr©n nhiÒu thµnh phÇn”, lµ “®oµn tµu chî”. träng, th−¬ng yªu” [1, tr. 233], v¨n Bªn c¹nh ®Æc ®iÓm ®ã, ®iÒu ®Æc biÖt t¹o Nguyªn Hång lµ thø v¨n d¹t dµo c¶m “chÊt Nguyªn Hång” lµ hiÖn t−îng xuÊt xóc. Chñ nghÜa nh©n ®¹o lµ cèt lâi t¹o hiÖn tÝnh tõ dµy ®Æc trong c©u v¨n cña nªn “chÊt Nguyªn Hång” trong v¨n. «ng. Cã lÏ, “tr¸i víi c©y bót nghiªng vÒ V¨n «ng ®· nãi ®−îc nçi lßng, t©m tr¹ng duy lý - ®ñ b×nh tÜnh vµ th¶n nhiªn ®Ó cña «ng. V× vËy v¨n Nguyªn Hång cã dån, c¸n Ðp c©u ch÷, nh÷ng ng−êi viÕt nÐt ®Æc s¾c riªng. NÕu nh− ng−êi ®äc b»ng t×nh c¶m vµ c¶m xóc th−êng lµ b¾t gÆp c¸i dÝ dám hµi h−íc cña NguyÔn ng−êi bÞ kÝch ®éng vµ “chóa tham lam”. C«ng Hoan, c¸i trµo phóng chua cay ë C¸i khu«n khæ chËt chéi cña sù c« ®óc Vò Träng Phông, chÊt ch÷ t×nh s©u kh«ng lµm hä tho¶, ®· vµ h¶ ®−îc. Hä l¾ng ë Th¹ch Lam… th× ®Õn víi Nguyªn cø ph¶i dèc ra, trót ra, tu«n ra cho b»ng Hång, chóng ta sÏ nhËn thÊy nçi c¹n kiÖt” [1, tr. 242]. Sù dèc tu«n c¹n th−¬ng c¶m thèng thiÕt thÊm s©u tõng kiÖt ®Ó ®−îc “tho¶, ®· vµ h¶ ®−îc” chÝnh c©u v¨n. Bµi viÕt cña chóng t«i chØ kh¶o lµ nguyªn nh©n chÝnh cña tÇn sè tÝnh tõ s¸t chñ yÕu qua c¸c truyÖn ng¾n xuÊt hiÖn trong c©u v¨n Nguyªn Hång. Nguyªn Hång, nh−ng qua c¸c truyÖn Cïng ph¶n ¸nh hiÖn thùc x· héi nh−ng ng¾n chóng ta còng cã thÓ thÊy ®−îc ®Æc ®iÓm cña v¨n Nguyªn Hång nãi v¨n cña Nguyªn Hång vµ Vò Träng chung. Phông kh¸c xa nhau. C©u v¨n cña nhµ v¨n hä Vò l¹nh lïng, s¾c bÐn, c« ®éng 2. “C©u v¨n… ch¾c ch¾n lµ mét vµ rÊt Ýt tÝnh tõ. Ng−îc l¹i, c©u v¨n cña m¶nh cña nhµ v¨n, ®«i khi lµ bøc ¶nh Nguyªn Hång th× ®Çy ¾p tÝnh tõ, dån thu nhá cña c¸ tÝnh nhµ v¨n theo mét dËp tÝnh tõ. B¶ng thèng kª (so s¸nh 10 quy luËt phèi c¶nh nµo ®Êy” [1, tr. 239]. truyÖn ng¾n cña hai nhµ v¨n) sau ®©y §óng vËy, c©u v¨n lµ mét m¶nh cña nhµ v¨n, lµ h×nh ¶nh thÊp tho¸ng cña cña chóng t«i cho thÊy tØ lÖ tÝnh tõ xuÊt nhµ v¨n vµ Ýt nhiÒu còng gãp phÇn t¹o hiÖn nh− sau: NhËn bµi ngµy 13/02/2009. Söa ch÷a xong 04/04/2009. 78
- tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIIi, sè 1b-2009 NGUY£N HåNG Vò TRänG PhôNG Sè tÝnh Trung Sè tÝnh Trung Tªn truyÖn tõ / sè b×nh / 1 Tªn truyÖn tõ / sè b×nh / 1 Stt trang trang trang trang 1 §©y, bãng tèi 210 / 13 16,2 Mét c¸i chÕt 61 / 9 6,8 2 Trong c¶nh khèn cïng 178 / 9 19,8 Bµ l·o loµà 86 / 10 8,6 3 Con chã vµng 74 / 8 9,3 C« Mai th−ëng xu©n 36 / 6 6,0 4 Hµng c¬m ®ªm 168 /13 12,9 PhÐp «ng l¸ng giÒng 41 / 8 5,1 5 Nh÷ng mÇm sèng 51 / 3 17 Cuéc vui Ýt cã 31 / 6 5,2 6 Mî Du 181 /12 15,1 T×nh lµ gi©y oan 40 / 5 8,0 7 Nhµ bè nÊu 117 / 15 7,8 Bé r¨ng vµng 29 / 5 5,8 8 MiÕng b¸nh 129 / 13 9,9 Hå sª lÝu hå lÝu sµng 40 / 7 5,7 9 Mét tr−a n¾ng 87 / 7 12,4 Mét ®ång bac 137/16 8,5 10 Hai nhµ nghÒ 159 / 7 22,7 §o¹n tuyÖt 36 / 4 9,0 Tæng 1354/100 13,54 537/76 7,1 Nh− vËy, cïng sè l−îng truyÖn vµ chÊt cña sù vËt hiÖn t−îng ®−îc nhµ t−¬ng øng víi sè trang nhÊt ®Þnh, sè v¨n tung ra thËt ®óng lóc, ®óng chç vµ l−îng tÝnh tõ xuÊt hiÖn trong c©u v¨n ®¹t hiÖu qu¶ nghÖ thuËt cao. §©y lµ Nguyªn Hång gÇn gÊp ®«i l−îng tÝnh tõ h×nh ¶nh cña mét tr−a n¾ng: “kh«ng trong c©u v¨n cña Vò Träng Phông. trung bao la, kh«ng trung b¸t ng¸t. §iÒu nµy cho thÊy kh«ng ph¶i ngÉu Kh«ng trung chãt vãt. N¾ng sÐm l¹i nhiªn mµ v¨n Nguyªn Hång thèng thiÕt thµnh mét t¶ng vµng dÇy ®Æc, n¾ng ®Õn vËy. §Êy chÝnh lµ do tÝnh tõ trong kh«ng c¸i g× ®ñ ®Ó ®o l−êng, bèc khãi ®ã cã søc “nãng” cña nã. Phan Cù §Ö ®· cuån cuén mªnh m«ng, chØ chê ng−êi nhËn xÐt v¨n Nguyªn Hång nh− sau: ta chíp m¾t mét c¸i lµ sËp xuèng” [2, “Trong c¸c t¸c phÈm cña Nguyªn Hång Mét tr−a n¾ng, tr. 282-283]. C¸c gãc ®é, thêi k× ®Çu, nh÷ng t×nh c¶m kh«ng s¾c mµu vµ tr¹ng th¸i vËn ®éng cña bøc nh÷ng t−¬i míi, trÎ trung, mµ lóc nµo tranh Êy võa t¸i hiÖn sinh ®éng c¸i còng ®−îc biÓu hiÖn ë c−êng ®é cao: nã kh«ng trung d÷ déi ®ã vµ nh− ngÇm b¸o ph¶i ngïn ngôt nãng hæi, nã ph¶i ®»m nã ®ang muèn vå lÊy, ®Ì bÑp mét nhãm th¾m thiÕt tha, nã ph¶i trong ngÇn t−¬i ng−êi khæ së trªn ®−êng kia... Cßn ®©y m¸t,…Cßn nh÷ng c¶nh s¾c th× bao giê còng lµ bÇu trêi nh−ng ®· vÒ chiÒu: còng lao xao phÊp phíi, chãi lßa rùc rì “Giã chiÒu ®· thæi. C¸i m¸t cuèi th¸ng hoÆc rïng rïng ©m vang…” [1, tr. 127]. t¸m tho¸ng qua víi nh÷ng lµng ¸nh Cã ®−îc nh÷ng s¾c th¸i t×nh c¶m Êy s¸ng tr¾ng xo¸. Trêi cao xanh mªnh phÇn nµo lµ do hÖ qu¶ cña c¸c tÝnh tõ. m«ng, m©y tuyÕt vµ n¾ng vµng lung Nh− vËy chóng ta thÊy tÝnh tõ trong c©u v¨n cña nhµ v¨n mau n−íc m¾t nµy linh. Nh÷ng c©y s÷a bªn ®−êng ®· nh· th−êng xuÊt hiÖn khi h−íng vµo hai ®èi thø h−¬ng th¬m rên rîn vµ nång t−îng: c¶nh vËt vµ t©m tr¹ng. nµn…” [2, MiÕng b¸nh, tr. 246]. C¶nh 2.1. C¶nh vËt trong c©u v¨n vËt thËt th¬ méng, ®Ñp vµ quyÕn rò Nguyªn Hång t−¬i rãi sù sèng vµ ®Çy nh−ng ®Êy lµ vÎ ®Ñp, h−¬ng th¬m cña søc ¸m gîi. Hµng lo¹t tÝnh tõ chØ tÝnh Hµ Néi ®ang s¾p cuèn hót vµ quËt ng· 79
- Søc “nãng” cña tÝnh tõ trong c©u v¨n..., tr.78-83 NguyÔn Ho ng YÕn c¬ cùc vµ chÞu ®ùng v× con ch¸u cña H−ng tr−íc m·nh lùc cña ma ®ãi ¸m mét bµ cô nghÌo. ¶nh. Cã khi Nguyªn Hång dïng mét Con ng−êi Nguyªn Hång lµ vËy. d·y tÝnh tõ liªn tiÕp ®Ó miªu t¶ c¸nh Yªu th−¬ng, c¶m th«ng, san sÎ nªn v¨n ®ång lµng quª, con ®−êng quª - n¬i Nguyªn Hång ®Ëm chÊt tr÷ t×nh. §iÒu Muçng s¾p trèn ch¹y nã nh− trèn ch¹y nµy thËt kh¸c xa víi nhµ v¨n hä Vò. sè phËn nghiÖt ng· cña chÝnh m×nh: Cïng lµ nhµ v¨n cña trµo l−u hiÖn thùc “M−a phïn lít phít, c¶nh vËt mÞt phª ph¸n, cïng ph¶n ¸nh hiÖn thùc x· mïng xa x«i thªm khÝ mê vµ h¬i n−íc. héi nh−ng v¨n Vò Träng Phông kh«ng C¸nh ®ång mÊy lµng ®Òu nhoÌ nÐt nh− sö dông nhiÒu tÝnh tõ nh− Nguyªn biÓn khãi x¸m ®ôc trong ®ã ngoi ngãp Hång. Vò Träng Phông miªu t¶ sù vËt, næi lªn mÊy rÆng tre, mÊy nãc nhµ c¶nh vËt ng¾n gän, kh¸ch quan, l¹nh nhíp nh¸p, nÆng trÜu. §−êng ®ª chØ lïng víi tÇn sè tÝnh tõ rÊt Ýt: “MÆt trêi cßn lµ mét vÖt ®en lo·ng ch¹y biÕn vµo s¾p lÆn, cßn xiªn qua luü tre xanh, tÇu ch©n trêi, chËp chên mÊy d¸ng ng−êi l¸ chuèi mµ räi ¸nh s¸ng ®á èi vµo gian víi nh÷ng quang g¸nh nhón nh¶y” [3, nhµ. D−íi nh÷ng ®¸m m©y thiªn h×nh Qu¸n n¶i, tr. 267]. v¹n tr¹ng mµu c¸ vµng ch¨ng däc Kh«ng chØ xuÊt hiÖn khi t¶ c¶nh ch¨ng ngang phñ kÝn mét bÇu trêi, mét vËt, mµ tÇn sè cña tÝnh tõ còng dµy ®Æc ®µn sÕu xÕp h×nh ch÷ nh©n bay tõ B¾c kh«ng kÐm khi miªu t¶ con ng−êi. §©y vÒ Nam, v−¬n cæ kªu oang o¸c. Trªn lµ h×nh ¶nh cña ng−êi mÑ ®¸ng th−¬ng mÊy ngän tre thæi ng¶ nghiªng, d¨m trong lêi kÓ cña ng−êi con: “C¸i th©n ba con chÌo bÎo tung t¨ng chuyÒn cµnh h×nh gÇy cßm lÈy bÈy Êy ®i l¹i trong nµy sang cµnh kh¸c, cßn ®ua nhau hãt bãng tèi ®Æc vµ −ít ¸t víi nh÷ng tiÕng nh− muèn cÊt giäng chµo mêi tr−íc khi rªn khe khÏ vµ nh÷ng tiÕng thë × ¹ch, vµo tæ…” [4, Bµ l·o lßa, tr. 22]. HoÆc cho ®Õn b©y giê vÉn cßn râ rµng tr−íc ®©y lµ mét c¶nh kh¸c: “C¸i nhµ chªnh m¾t t«i,thÊm thÝa ë trong lßng t«i…” [3, vªnh høng giã, cöa tr«ng th¼ng ra bê Vùc th¼m, tr. 312]. ChØ trong mét c©u s«ng, chóng t«i ngåi trong, nghe bªn v¨n miªu t¶ Êy ®· trµo d©ng lßng ngoµi tiÕng giã µo µo, cét nhµ chuyÓn th−¬ng c¶m. Nh÷ng gÇy cßm, lÈy bÈy, l¾c r¾c mµ nh÷ng rïng m×nh”. [4, Mét khe khÏ, × ¹ch, −ít ¸t Êy kh«ng chØ t¸i c¸i chÕt, tr. 14]. Cßn khi miªu t¶ ng−êi, hiÖn sinh ®éng h×nh ¶nh, ©m thanh, s¾c Vò Träng Phông nh− ph¸c häa mét bøc mµu mµ chøa c¶ mét nçi niÒm t©m sù. ch©n dung, nh− chôp l¹i h×nh ¶nh mµ HoÆc khi miªu t¶ bµ cô NÊu, ng−êi ®µn nhµ v¨n tr«ng thÊy, kh«ng b×nh phÈm bµ hiÒn tõ, lÆng lÏ chÞu ®ùng v× con g× thªm: “C¸i nãn l¸ r¬i ra mét bªn, bé ch¸u: “NhiÒu nÕp nh¨n chÊt thªm lªn tãc l¬ th¬, mÊy chßm r©u lèm ®èm c¸i tr¸n lÆng lÏ d−íi nh÷ng sîi tãc phÊt ph¬ bay theo ngän giã, c¸i th©n cøng, b¹c lam nham. Hai gß m¸ bµ da bäc ngoµi x−¬ng n»m ®ã cho ruåi cô tròng thªm lµm ch×a hµm r¨ng b©u nhÆng b¸m…”. §Êy lµ h×nh ¶nh mãm mÐm. Trªn c¸i th©n h×nh cßm câi cña mét «ng l·o ¨n mµy, vµ «ng chÕt Êy, vÉn c¸i thø ¸o n©u máng tø thêi, nh− thÕ nµy: “Trong c¸i miÖng cèng trßn b»ng xi m¨ng mét c¸i x¸c «ng l·o lóc nµo còng nhíp nh¸p r·i cña con bÐ n»m cßng queo, hai ch©n co lªn bông, ch¸u” [2, Nhµ bè NÊu, tr. 115]. Sù cã cßn hai tay vÉn nh− «m lÊy bÞ gËy…” [4, mÆt cña 8 tÝnh tõ cµng t« ®Ëm d¸ng vÎ 80
- tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIIi, sè 1b-2009 Mét c¸i chÕt, tr. 17]. Nh÷ng tÝnh tõ xuÊt t−¬ng lai cña c« g¸i nghÌo ®ang khao kh¸t mét cuéc sèng tèt ®Ñp h¬n. hiÖn chØ ®Ó lµm nhiÖm vô t¸i hiÖn chÝnh Còng nh− nhiÒu nhµ v¨n hiÖn thùc x¸c d¸ng vÎ, ch©n dung ®ã. kh¸c, Nguyªn Hång muèn v¨n ch−¬ng 2.2. Nguyªn Hång lµ nhµ v¨n cña lµ “Sù thùc cña cuéc ®êi” (lêi Vò Träng nh÷ng ng−êi cïng khæ. Ngßi bót vµ tr¸i Phông). Nh−ng víi mét tr¸i tim yªu tim chan chøa yªu th−¬ng thÓ hiÖn trùc th−¬ng, ®ång c¶m vµ thÊm ®Ém t×nh tiÕp trong lêi v¨n ®Çy tÝnh tõ cña «ng. ng−êi, hiÖn thùc ®ã cµng ®−îc kh¾c häa §Ó diÔn t¶ chÝnh x¸c vµ ®Çy ®ñ mäi nhøc nhèi h¬n trong t¸c phÈm cña «ng. cung bËc c¶m xóc cña nh©n vËt hay cña H¬n ai hÕt, nhµ v¨n rÊt hiÓu nçi thèng ng−êi kÓ chuyÖn, nhµ v¨n th−êng tu«n khæ cña líp ng−êi tËn ®¸y x· héi. ra mét chuçi tÝnh tõ. Khi t¸i hiÖn t©m Nh÷ng nçi vui mõng hay ®au ®ín, tñi tr¹ng nh©n vËt, cã lóc nhµ v¨n nhËp cùc, xãt xa… cña nh©n vËt ®−îc nhµ nhoµ ranh giíi cña hai ®iÓm nh×n trÇn v¨n t¸i hiÖn thËt tinh tÕ vµ s©u s¾c. Vµ thuËt chñ quan vµ kh¸ch quan. Suy h¬n bao giê hÕt, lóc nµy tÝnh tõ ®−îc nghÜ cña Nh©n trong truyÖn ng¾n “§©y huy ®éng tèi ®a mäi n¨ng lùc vèn cã cña bãng tèi”: “Vµ b©y giê trong t©m trÝ nã. §©y lµ t©m tr¹ng khi c¶m nhËn ng©y th¬ cña Nh©n nh− cã mét sù tiÕng kÌn: “Cø khi nµo tèp lÝnh ®Õn gÇn mong −íc Mòn cø m·i m·i lµ mét ng−êi nhµ t«i ë xÕ cæng ®Ò lao th× tiÕng kÌn b¹n kh«ng lóc nµo dêi bá Nh©n ®Ó sau vang lªn vui vÎ qu¸, hïng tr¸ng qu¸, nh÷ng lóc c¬ cùc nhôc nh· hai kÎ yÕu ¸t c¶ tiÕng vá l−ìi lª ®Ëp phanh ph¸ch ®uèi tr¬ träi Êy l¹i yªn lÆng an ñi vµo ®ïi vµ nh÷ng b−íc ch©n soµn so¹t, nhau b»ng nh÷ng b÷a ngon lµnh nh− tiÕng kÌn mçi gi©y mét d−ín cao, mét thÕ” [2, §©y, bãng tèi, tr. 66] khiÕn vang to, rung ®éng c¶ lµn kh«ng khÝ ng−êi ®äc khã ph©n biÖt ®ã lµ c¶m xóc ªm ¶ cña mét gãc trêi. Råi n−¬ng tiÕng tñi cùc, xãt xa cña hai ®øa trÎ nghÌo må giã lao xao trong nh÷ng chßm c©y phÊt c«i hay lµ nçi xãt xa th−¬ng c¶m cña phíi, ©m thanh nao nøc, dån dËp cña nhµ v¨n tr−íc c¸i c¬ cùc nhôc nh· cña tiÕng kÌn cµng cuèn lªn cao, trµn ra xa, hai kÎ yÕu ®uèi tr¬ träi. Cã lóc nhµ v¨n rÊt xa, ®Õn nh÷ng vïng t−¬i s¸ng nµo th«ng qua c¸i nh×n cña nh©n vËt vÒ ®èi ®ã. Cµng vÒ sau, tiÕng kÌn cµng niÒm t−îng nµo ®ã ®Ó gi¸n tiÕp béc lé t©m në, ©n cÇn nh− nh÷ng lêi thóc giôc tr¹ng nh©n vËt. Chóng ta kh«ng l¹ lÉm thèng thiÕt råi ®æ håi trong gi©y kh¾c g× víi sù xuÊt hiÖn mét d·y tÝnh tõ thÕ im bÆt”. [3, Nh÷ng ngµy th¬ Êu, tr. nµy: “VÞnh thÊy l¹nh thÊm vµo ng−êi vµ 199-200]. ThËt lµ mét mËt ®é tÝnh tõ kØ mäi vËt chung quanh. Nh÷ng bµn ghÕ, lôc! ChØ mét ®o¹n ng¾n mµ ®Õn 20 tÝnh gi−êng, ph¶n, châng hµng ®· äp Ñp, tõ. D·y tÝnh tõ Êy ®ang cè ph« hÕt tÊt Nh÷ng bøc v¸ch nøt nÎ, loang læ, c¶ rung ®éng cña mét t©m hån bÐ d¹i nh÷ng kÌo cét xéc xÖch, ch»ng chÞt mµ ®· sím thÊu hiÓu, ®ång c¶m víi tr¸i m¹ng nhÖn ...d−íi ¸nh ®Ìn treo vµng tim r¹o rùc th−¬ng yªu cña mÑ m×nh. cÆn, tÊt c¶ nh÷ng vËt Êy óp sóp, tåi Nh−ng niÒm vui th× Ýt mµ khèn khæ tµn thªm” [2, Hµng c¬m ®ªm, tr. 106]. th× nhiÒu. HÇu hÕt nh©n vËt cña Nh−ng cã ®iÒu lµ d·y tÝnh tõ gîi lªn vÎ Nguyªn Hång ®Òu chÞu nhiÒu bÊt h¹nh. cò kü tåi tµn Êy cßn mang mét th«ng Bao nhiªu nçi tñi cùc xãt xa cña trÎ må ®iÖp kh¸c: sù c¶m nhËn vÒ hiÖn t¹i vµ c«i, nçi ®au ®ín c¬ cùc cña ng−êi phô n÷ 81
- Søc “nãng” cña tÝnh tõ trong c©u v¨n..., tr.78-83 NguyÔn Ho ng YÕn miÕng b¸nh trë thµnh m¶nh thuû tinh hay sù d»n vÆt day døt cña l−¬ng t©m tÈm mËt: “H−ng mª man thªm, lÆng tr−íc miÕng ¨n vµ t×nh ng−êi… ®Òu ®−îc thÓ hiÖn ®ñ mäi cung bËc c¶m xóc nh×n khÝa b¸nh. H−ng gai t−ëng ®Õn nÕu H−ng ¨n chiÕc b¸nh nµy, vî y víi sù gãp mÆt cña tÝnh tõ. T©m tr¹ng ®−¬ng lói hói thæi c¬m ë c¸i bÕp chËt chua ch¸t cña cËu bÐ Hång nh− ®−îc t¨ng dÇn lªn cïng víi d·y tÝnh tõ nµy: chéi khãi mï trong c¸i xãm nhµ l¸ lôp “DÇn dÇn t«i thÊy sù l¹nh lÏo thÊm sôp kÝn mÝt ng−êi kia, ®©u cã biÕt? thÝa h¬n. DÇn t«i c¶m thÊy mét c¸ch Nh−ng kh«ng, m·i m·i mçi khi nhí tíi chua cay b ªn sù tr¬ träi hÌn h¹ cña miÕng ¨n nµy, H−ng sÏ bÞ mét n hôc t«i, mét ®øa trÎ c«i cót cïng khæ, cã nh· nh− chµm, nh− löa t¸p vµo mÆt. bao nhiªu ng−êi vui s−íng, say s−a, H−ng sÏ ®au ®ín cßn h¬n bÞ x¸c thÞt chØ ch¹m ®Õn t«i hä còng kh«ng d¸m”. k×m cÆp” [2, MiÕng b¸nh, tr. 252-253]. [3, Nh÷ng ngµy th¬ Êu, tr. 230]. Cßn Gi¸ trÞ thÓ hiÖn cña nh÷ng tÝnh tõ lóc ®©y lµ suy nghÜ cña Muèng vÒ nh÷ng nµy thËt lµ ®¾c ®Þa trong viÖc t¸i hiÖn ng−êi ®µn bµ ®· hµnh h¹ cuéc ®êi m×nh: t©m tr¹ng Êy. “Vµ Muèng rïng rîn nghÜ ®Õn gÇn nh− Nh×n chung, khi kh¾c häa t©m cã mét ®oµn nh÷ng ®µn bµ ®anh ¸c tr¹ng nh©n vËt, Nguyªn Hång gÇn nh− võa cã tiÒn võa cã tiÕng t¨m trong sèng cïng nh©n vËt. Ch−a bao giê tÝnh tõ xuÊt hiÖn liªn tiÕp, dµy ®Æc vµ dån lµng, cè kÕt l¹i víi nhau ®Ó hµnh h¹ nh÷ng kÎ hÌn kÐm, vui s−íng thªm víi dËp nh− nh÷ng lóc nµy. §Êy lµ lóc nh÷ng kho¶ng kh¾c t©m tr¹ng cña nhµ nhau trªn sù ®au khæ, nhÉn nhôc v¨n ®ang trµo d©ng m·nh liÖt: khi s«i kh«ng cßn ®−îc nh×n nhËn, kh«ng cßn næi thiÕt tha, khi chua cay d÷ déi, khi ®−îc bµy tá, cña nh÷ng kÎ yÕu ®uèi se s¾t tét cïng… Ng−îc l¹i, trong kia, suèt mét ®êi ©m thÇm trong nh÷ng truyÖn ng¾n Vò Träng Phông, nh©n vËt luü tre dÇy” [3, Qu¸n n¶i, tr. 270-271]. Ýt ®−îc kh¾c häa néi t©m h¬n. Dï sè Ta cã thÓ b¾t gÆp niÒm ®au kh¸c cña l−îng tÝnh tõ cã t¨ng mét chót so víi t¶ mét c« g¸i sèng trong thiÕu thèn: “T«i c¶nh, nh−ng nh÷ng tÝnh tõ Êy còng ®Ó khæ së qu¸ trong nh÷ng c©u m¾ng gãp phÇn t¸i hiÖn ®óng t©m tr¹ng nh©n nhiÕc day døt cña mÑ t«i. Tr−íc cßn vËt mµ th«i: “Bao nhiªu c¸i g× lµ Ých kû, ®au ®ín, sau dÇn dÇn t«i tñi cùc, uÊt lµ ®ª hÌn, lµ chã m¸, lµ tµn nhÉn, lóc øc, bøt røt c¶ ng−êi…” [3, Vùc th¼m, Êy ®Òu thøc dËy c¶ trong c¸i tÊm lßng tr. 320]. Vµ ®©y lµ mét nçi ®au kh¸c: khèn n¹n cña t«i. Cói ®Çu xuèng, t«i C¸i ®ãi, miÕng ¨n ®· trë thµnh mét ¸m bÜu m«i nghÜ vÒ vî chång Ký BÝch…” [4, ¶nh ghª gím, mét ma lùc ®¸ng sî cu¶ §o¹n tuyÖt, tr. 368]. §äc nh÷ng ®o¹n con ng−êi. Ranh giíi gi÷a cao c¶ - thÊp v¨n Êy, ng−êi ®äc kh«ng c¶m thÊy bÞ hÌn, yªu th−¬ng - tµn nhÉn, no - ®ãi… søc ¸m ¶nh cña tÝnh tõ truyÒn sang ®«i khi ®· ®¸nh gôc con ng−êi ®Ó råi hä nh− tÝnh tõ trong v¨n Nguyªn Hång. ph¶i ©n hËn muén mµng. H−ng, mét 3. Trong th¬, tÝnh tõ lµ gam mµu ng−êi chång v× c¸i ®ãi dån nÐn bao l©u mµ trong mét kho¶nh kh¾c ®· mÊt hÕt gióp ng−êi ®äc cã c¬ së ®Ó gi¶i m· ®−îc lý trÝ, ®em c¶ hai ®ång b¹c, tµi s¶n vèn chÊt th¬ vµ t©m hån nhµ th¬ th× còng cã cã cña hai vî chång lóc nµy, ®Ó ¨n mÊy thÓ nãi, trong v¨n xu«i, dïng tÝnh tõ tÊm b¸nh. Nh−ng ch−a kÞp thÊm thÝa vÞ nh− Nguyªn Hång còng sÏ gióp chóng ngon cña nã th× h×nh ¶nh vî hiÖn ra, ta thÊy ®−îc t©m hån nhµ v¨n [5, 6]. 82
- tr−êng §¹i häc Vinh T¹p chÝ khoa häc, tËp XXXVIIi, sè 1b-2009 Nh÷ng tÝnh tõ Êy d−êng nh− lµ t©m ng−êi. §iÒu nµy thËt ®óng víi Nguyªn t×nh, lµ søc sèng cña nhµ v¨n Nguyªn Hång. MÆt kh¸c, sù cã mÆt th−êng Hång. Mét c¸i g× say s−a, r¹o rùc, tha xuyªn cña tÝnh tõ trong c©u v¨n thiÕt, tin yªu ®· in dÊu lªn mäi c¶nh Nguyªn Hång ®· lÝ gi¶i ®−îc ®iÒu nµy: vËt, mäi mµu s¾c. Nã lµm cho nh÷ng “ChÝnh nh÷ng nçi ®au cña hä míi lµ c¶nh s¾c, c¶m xóc ®ã s«i ®éng h¼n lªn, ®iÒu Nguyªn Hång dån nÐn trong lßng rung lªn, vang lªn m¹nh mÏ, thu hót ®Ó cuèi cïng bïng ra thµnh lêi t©m t×nh c¶m ng−êi ®äc, khiÕn cho chóng ta huyÕt” - Phan DiÔm Ph−¬ng [1, tr. 227]. kh«ng thÓ döng d−ng l¹nh nh¹t tr−íc V©ng, ®Êy lµ lêi t©m huyÕt cña mét tÊm mét sù ch©n thµnh, nång nhiÖt ®Õn nh− lßng yªu th−¬ng v« h¹n, cña mét tr¸i thÕ. Nã lµ yÕu tè gãp phÇn quan träng tim d¹t dµo c¶m xóc, ®· sèng hÕt m×nh lµm nªn chÊt Nguyªn Hång trong v¨n cña «ng. Ng−êi ta th−êng nãi v¨n lµ víi ng−êi nghÌo vµ víi c¶ v¨n ch−¬ng. TÀI LiÖU THAM KH¶o [1] Hµ Minh §øc, H÷u NhuËn, Nguyªn Hång vÒ t¸c gia vµ t¸c phÈm, NXB Gi¸o dôc, 2007. [2] Nguyªn Hång, TuyÓn tËp, TËp 1, NXB V¨n häc, 1983. [3] Nguyªn Hång, TuyÓn tËp, TËp 2, NXB V¨n häc, 1983. [4] Vò Träng Phông, TruyÖn ng¾n, NXB V¨n häc, 2005. [5] §inh TrÝ Dòng, ThÕ L÷ - Ng−êi vÏ tranh b»ng ng«n tõ thi ca, T¹p chÝ Ng«n ng÷ vµ ®êi sèng, Sè 8, 2007. [6] BiÖn Minh §iÒn, VÒ tÝnh tõ chØ mµu s¾c trong th¬ NguyÔn KhuyÕn, T¹p chÝ Ng«n ng÷, Sè 7, 2007 SUMMARY THE HEATING OF ADJECTIVES IN NGUYEN HONG LITERATURE WORK The article studies the aspect where the writer’s sentence is full of adjectives. This part of speech appears many times when the writer writes about natural sights, more than while describing the person and increasing the most at analysing mood of characters in the works. That is essential to contribute to create Nguyen Hong’s stype in Vietnam literrature. This meaning also explain that the writer have produced those heartfelt words, thanks to the own “heating” power in his sentences. (a) cao häc 14, chuyªn ng nh v¨n häc viÖt nam, tr−êng ®¹i häc vinh. 83
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU CHẤT LƯỢNG NƯỚC VÀ TÔM TỰ NHIÊN TRONG CÁC MÔ HÌNH TÔM RỪNG Ở CÀ MAU"
12 p | 1363 | 120
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Cái tôi trữ tình trong thơ Nguyễn Quang Thiều."
10 p | 614 | 45
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU PHỐI TRỘN CHI TOSAN – GELATI N LÀM MÀNG BAO THỰC PHẨM BAO GÓI BẢO QUẢN PHI LÊ CÁ NGỪ ĐẠI DƯƠNG"
7 p | 518 | 45
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU THỰC NGHIỆM ẢNH HƯỞNG CỦA MƯA AXÍT LÊN TÔM SÚ (PENAEUS MONODON)"
5 p | 454 | 44
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "ỨNG DỤNG PHƯƠNG PHÁP PCR-GENOTYPI NG (ORF94) TRONG NGHIÊN CỨU VI RÚT GÂY BỆNH ĐỐM TRẮNG TRÊN TÔM SÚ (Penaeus monodon)"
7 p | 378 | 35
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC DINH DƯỠNG CÁ ĐỐI (Liza subviridis)"
6 p | 378 | 31
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC SINH SẢN CỦA CÁ ĐỐI (Liza subviridis)"
8 p | 331 | 29
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU CẢI TIẾN HỆ THỐNG NUÔI KẾT HỢP LUÂN TRÙNG (Brachionus plicatilis) VỚI BỂ NƯỚC XANH"
11 p | 385 | 29
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "Quan hệ giữa cấu trúc và ngữ nghĩa câu văn trong tập truyện ngắn “Đêm tái sinh” của tác giả Trần Thuỳ Mai"
10 p | 434 | 24
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU TẠO KHÁNG THỂ ĐƠN DÒNG VI-RÚT GÂY BỆNH HOẠI TỬ CƠ QUAN TẠO MÁU VÀ DƯỚI VỎ (IHHNV) Ở TÔM PENAEID"
6 p | 354 | 23
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU ƯƠNG GIỐNG VÀ NUÔI THƯƠNG PHẨM CÁ THÁT LÁT (Notopterus notopterus Pallas)"
7 p | 306 | 22
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU ĐẶC ĐIỂM SINH HỌC CÁ KẾT (Kryptopterus bleekeri GUNTHER, 1864)"
12 p | 298 | 20
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: "NGHIÊN CỨU DÙNG ARTEMIA ĐỂ HẠN CHẾ SỰ PHÁT TRIỂN CỦA TIÊM MAO TRÙNG (Ciliophora) TRONG HỆ THỐNG NUÔI LUÂN TRÙNG"
10 p | 367 | 18
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU PHÂN VÙNG THỦY VỰC DỰA VÀO QUẦN THỂ ĐỘNG VẬT ĐÁY"
6 p | 347 | 16
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU THIẾT LẬP HỆ THỐNG NUÔI KẾT HỢP LUÂN TRÙNG (Brachionus plicatilis) VỚI BỂ NƯỚC XANH"
10 p | 372 | 16
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU THAY THẾ THỨC ĂN SELCO BẰNG MEN BÁNH MÌ TRONG NUÔI LUÂN TRÙNG (Brachionus plicatilis) THÂM CANH"
10 p | 347 | 15
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU ƯƠNG GIỐNG CÁ KẾT (Micronema bleekeri) BẰNG CÁC LOẠI THỨC ĂN KHÁC NHAU"
9 p | 258 | 9
-
Báo cáo nghiên cứu khoa học: " NGHIÊN CỨU SỰ THÀNH THỤC TRONG AO VÀ KÍCH THÍCH CÁ CÒM (Chitala chitala) SINH SẢN"
8 p | 250 | 7
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn