Báo cáo nghiên cứu khoa học " Vai trò chính quyền địa phương trong phát triển kinh tế khu chuyên doanh gốm sử Phong Kê ( Trung Quốc ) và Bát Tràng ( Việt Nam ) "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

99
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vai trò chính quyền địa ph-ơng ở Bát Tràng: chủ yếu quản lý hành chính Bát Tràng là một xã thuộc huyện Gia Lâm, thành phố Hà Nội, có hai thôn Bát Tràng và Giang Cao, là một khu sản xuất và kinh doanh gốm sứ lâu đời và nổi tiếng ở Việt Nam (bài viết này coi đây nh- là một khu chuyên doanh). Diện tích toàn khu là 164 ha, năm 1989, số dân toàn khu là 4964 ng-ời với 1170 hộ. Đầu năm 2002, dân số toàn khu là 6655 ng-ời với 1628 hộ (Phan Huy Lê,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo nghiên cứu khoa học " Vai trò chính quyền địa phương trong phát triển kinh tế khu chuyên doanh gốm sử Phong Kê ( Trung Quốc ) và Bát Tràng ( Việt Nam ) "

nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 26 (tiÕp theo v hÕt) Hoµng ThÕ Anh* III. Vai trß chÝnh quyÒn ®Þa ®éng ë hé phi n«ng nghiÖp ë c¸c vïng ph−¬ng ë B¸t Trµng: chñ yÕu n«ng nghiÖp kh¸c lµ 430.000 - 450.000 qu¶n lý hµnh chÝnh ®ång/th¸ng, ë hé kiªm nghÒ tõ 190.000 - 240.000 ®ång/th¸ng, ë hé lao ®éng thuÇn B¸t Trµng lµ mét x· thuéc huyÖn Gia n«ng chØ cã kho¶ng 70.000 - 100.000 L©m, thµnh phè Hµ Néi, cã hai th«n B¸t ®ång/th¸ng (TrÇn Minh YÕn, 2004, tr. Trµng vµ Giang Cao, lµ mét khu s¶n 65). Tæng gi¸ trÞ s¶n l−îng toµn khu xuÊt vµ kinh doanh gèm sø l©u ®êi vµ t¨ng tõ 94,7 tû ®ång n¨m 1996 lªn ®Õn næi tiÕng ë ViÖt Nam (bµi viÕt nµy coi 112,17 tû ®ång n¨m 2000. Trong ®ã n¨m ®©y nh− lµ mét khu chuyªn doanh). DiÖn 2000 thñ c«ng nghiÖp chiÕm 90 tû; dÞch tÝch toµn khu lµ 164 ha, n¨m 1989, sè vô 20 tû; n«ng nghiÖp 0,17 tû; thu nhËp d©n toµn khu lµ 4964 ng−êi víi 1170 hé. kh¸c 2 tû (§¶ng uû, Héi ®ång nh©n d©n, §Çu n¨m 2002, d©n sè toµn khu lµ 6655 Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 2002, tr. ng−êi víi 1628 hé (Phan Huy Lª, 126). Tèc ®é ®« thÞ ho¸ ë B¸t Trµng rÊt NguyÔn §×nh ChiÕn, NguyÔn Quang nhanh, rÊt nhiÒu gia ®×nh ®· x©y biÖt Ngäc, 1995, tr. 18; §¶ng uû, Héi ®ång thù vµ mua « t« (Uû ban nh©n d©n nh©n d©n, Uû ban nh©n d©n x· B¸t x· B¸t Trµng, 2003, tr. 3). Cã thÓ nãi Trµng, 2002, tr. 9). Khu chuyªn doanh r»ng B¸t Trµng lµ mét trong nh÷ng khu gèm sø B¸t Trµng lµ mét khu d©n c− cã ph¸t triÓn so víi c¸c lµng x· kh¸c ë n«ng thu nhËp cao ë n«ng th«n ViÖt Nam, th«n ViÖt Nam. møc b×nh qu©n thu nhËp cña c¸c hé thÊp Nh− trªn ®©y ®· tr×nh bµy, ë Phong còng ®¹t 10 - 20 triÖu ®ång/n¨m, cña c¸c Khª, TriÒu Ch©u, Qu¶ng §«ng, Trung hé trung b×nh lµ 40 - 50 triÖu ®ång/n¨m, Quèc, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng lµ nh©n cßn c¸c hé cã thu nhËp cao ®¹t tíi hµng tè quan träng thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t tr¨m triÖu ®ång/n¨m. Thu nhËp tõ nghÒ gèm sø cña B¸t Trµng chiÕm tíi 86% triÓn, ng−îc l¹i, qua nh÷ng t− liÖu do Uû tæng thu nhËp cña toµn khu. Trong khi ®ã møc thu nhËp b×nh qu©n cña mét lao * TS. ViÖn Nghiªn cøu Trung Quèc.
27 Vai trß chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ:… ban nh©n d©n x· B¸t Trµng cung cÊp vµ Ch¸nh v¨n phßng Héi gèm sø B¸t Trµng t− liÖu pháng vÊn s©u n¨m 2003, 2004, cho biÕt: 2005, cho thÊy r»ng chÝnh quyÒn ®Þa “ViÖt Nam m×nh lµ mét n−íc 80% ph−¬ng kh«ng ph¶i lµ nh©n tè quan kinh tÕ dùa vµo n«ng nghiÖp, chÝnh träng thóc ®Èy kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ph¸t quyÒn chñ yÕu chó träng ®Õn ph¸t triÓn triÓn. ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ë B¸t n«ng nghiÖp, nÕu mét x· nµo hay mét Trµng còng nh− chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng th«n nµo ph¸t triÓn ngµnh nghÒ thñ c«ng nh÷ng n¬i kh¸c ë ViÖt Nam ngoµi viÖc nghiÖp, tho¸t ly khái n«ng nghiÖp th× qu¶n lý n«ng nghiÖp ra, chñ yÕu nghiªng chÝnh quyÒn kh«ng ®Ó ý n÷a. ë nh÷ng vÒ qu¶n lý hµnh chÝnh. Trong qu¸ tr×nh vïng xung quanh, bao gåm c¶ B¸t Trµng chuyÓn ®æi tõ kinh tÕ kÕ ho¹ch sang tr−íc ®©y s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, c¸n bé ë kinh tÕ thÞ tr−êng, do viÖc ph©n cÊp ñy ban x· ®Òu lµm n«ng nghiÖp. Tr−íc qu¶n lý, chÝnh s¸ch thuÕ… cßn nhiÒu bÊt ®©y chóng t«i cßn lµm ë xÝ nghiÖp gèm cËp, nªn ch−a kÝch thÝch ®−îc quan chøc sø B¸t Trµng, chóng t«i kh«ng biÕt «ng ®Þa ph−¬ng tÝch cùc thóc ®Èy kinh tÕ Chñ tÞch x· lµ ai c¶, ®Õn víi uû ban ph¸t triÓn. x· lµ lµm viÖc ®¨ng ký kÕt h«n, ®Õn lµm 1. Chñ yÕu qu¶n lý h nh chÝnh giÊy khai sinh, chóng t«i còng kh«ng ®Ó ý ®Õn héi ®ång nh©n d©n lµ ai, ñy ban C¸c b¸o c¸o c«ng t¸c hµng n¨m cña nh©n d©n cã nh÷ng ai.” (Ghi chÐp tõ Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng (1993, pháng vÊn bµ O, nguyªn Thư ký c«ng 1994, 1995, 1996, 1997, 1998, 1999) ®Òu ®oµn XÝ nghiÖp gèm sø B¸t Trµng, ®Æt nhiÖm vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµo Ch¸nh v¨n phßng Héi gèm sø B¸t vÞ trÝ hµng ®Çu, ®èi víi s¶n xuÊt thñ Trµng). c«ng nghiÖp chØ giíi thiÖu s¬ qua t×nh HoÆc theo «ng §, Chñ tÞch Héi h×nh s¶n xuÊt gèm sø, tæng kÕt nh÷ng khuyÕn häc x· B¸t Trµng, “ë ®©y chÝnh ®iÒu kiÖn cã lîi, nªu ra mét sè khã kh¨n quyÒn ®Þa ph−¬ng chØ b¶o vÖ cho nh÷ng trong s¶n xuÊt gèm sø (5). HoÆc tæng kÕt Héi mang tÝnh chÊt chÝnh trÞ x· héi, nh− mét ng©n hµng nµo ®ã ®· cho c¸c doanh §oµn thanh niªn, Héi phô n÷, Héi cùu nghiÖp vµ c¸c hé vay vèn (6). Cßn nh÷ng chiÕn binh, Héi n«ng d©n, Héi khuyÕn ho¹t ®éng trî gióp doanh nghiÖp vµ c¸c häc, thùc ra ®èi víi Héi khuyÕn häc cña hé gia ®×nh ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh t«i c¸c «ng Êy còng h÷ng hê... «ng Chñ doanh th× sao? Qua pháng vÊn s©u tÞch x· h«m võa råi ®Õn nhµ t«i ch¬i, qua nh÷ng ng−êi d©n vµ c¸n bé quan chøc c©u chuyÖn thÊy r»ng, «ng nµy rÊt chó chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng, hä ®Òu cho träng ®Õn Héi n«ng d©n, nh−ng b©y giê r»ng trong nh÷ng 90 cña thÕ kû XX, tÊt c¶ ®Êt tr¶ l¹i Nhµ n−íc hÕt råi, Héi chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng B¸t Trµng chñ n«ng d©n kh«ng cßn n÷a, tÊt c¶ d©n B¸t yÕu chó träng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ Trµng sèng nhê Héi gèm, nh−ng «ng quan t©m ®Õn c¸c tæ chøc chÝnh trÞ qu¶n lý láng lÎo, ch¼ng biÕt g× c¶…” (Ghi x· héi, nh− theo bµ O, nguyªn Th− ký chÐp tõ pháng vÊn «ng §, Chñ tÞch Héi c«ng ®oµn XÝ nghiÖp gèm sø B¸t Trµng, khuyÕn häc x· B¸t Trµng).
nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 28 kh«ng tèt th× vøt ®i.” (Ghi chÐp pháng NÕu chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng B¸t Trµng muèn quan t©m, t×m c¸ch phôc vô vÊn «ng M, BÝ th− §¶ng Uû x· B¸t Trµng). c¸c doanh nghiÖp, hé gia ®×nh th× còng rÊt khã, bëi chÝnh quyÒn kh«ng cã kinh Tuy trong giai ®o¹n nµy chÝnh quyÒn phÝ. B¸t Trµng kh«ng trùc tiÕp phôc vô hoÆc “Khi n−íc ta b¾t ®Çu thùc hiÖn chÝnh can thiÖp vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh s¸ch ®æi míi, x· còng rÊt muèn quan doanh cña doanh nghiÖp vµ hé gia ®×nh, t©m ®Õn s¶n xuÊt cña bµ con, nh−ng c¸c nh−ng chÝnh quyÒn ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho anh ë x· kh«ng cã mét kho¶n kinh phÝ c¸c doanh nghiÖp, hé gia ®×nh tù do ph¸t nµo ®øng ra cung cÊp nguyªn liÖu cho triÓn. Nh− «ng H, Phã Chñ tÞch, kiªm nh©n d©n, ®ã lµ c¸i khã cña chÝnh quyÒn. Tr−ëng c«ng an x· nãi: §¶ng uû, l·nh ®¹o, héi ®ång còng bµn, “ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng chñ yÕu t¹o nh−ng còng kh«ng cã biÖn ph¸p g×. Lóc ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp ®ã t«i ®−îc ph©n c«ng phô tr¸ch kinh tÕ, ®¨ng ký, vÝ dô nh− doanh nghiÖp cÇn chøc n¨ng ®ã th× phï hîp víi m×nh råi, x¸c nhËn g× th× ®Õn ®Þa ph−¬ng x¸c nhËn, t«i míi ®øng ra thµnh lËp 1 tæ chuyªn ®Þa ph−¬ng ®Òu lµm rÊt nhanh, cßn mua than vÒ cho c¸c hé s¶n xuÊt, nh−ng qu¶n lý th× kh«ng qu¶n lý g×. Nãi lµ t¹o vÊn ®Ò ®Æt ra lµ cã kho¶n kinh phÝ nµo ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp kh«ng, t«i ®Ò xuÊt vay ng©n hµng vµi mua nguyªn liÖu, nh−ng thùc tÕ theo c¬ tr¨m triÖu c¸c «ng cã t¸n thµnh kh«ng, chÕ thÞ tr−êng, doanh nghiÖp tù ®i mua nh− vËy lµ chÞu råi. T«i b¶o th«i ®õng nguyªn liÖu… §Þa ph−¬ng ë ®©y ®èi víi ph©n c«ng t«i lµm kinh tÕ n÷a, kinh tÕ ph¸t triÓn kinh tÕ chØ ®−a ra ®Þnh h−íng ph¶i cã hiÖu qu¶. X· l¹i ph©n c«ng lµm chung vÒ tæng thÓ, cßn thùc hiÖn thÕ nµo c«ng t¸c tæ chøc c¸c ®oµn thÓ. §Õn b©y giê cïng tËp thÓ bµn x· ®ãng gãp g× cho th× m×nh kh«ng can thiÖp ®−îc, vÝ dô ng−êi lao ®éng ë ®©y, thùc ra th× còng nh− «ng x· ®Æt kÕ ho¹ch t¨ng tr−ëng khã, nh−ng t¹i sao c¸c hé t− nh©n cung 15%, nh−ng doanh nghiÖp ng−êi ta cÊp ®−îc nguyªn liÖu cho bµ con, lµ v× kh«ng xuÊt khÈu ®−îc, hoÆc c¸c hé d©n ng−êi ta cã vèn, ng−êi ta d¸m mua chÞu, gÆp nh÷ng khã kh¨n, ®Þa ph−¬ng còng ng−êi ta d¸m cho chÞu, «ng x· lÊy tiÒn kh«ng cã biÖn ph¸p g×. M×nh còng chØ ®©u ra vµi tr¨m triÖu, x· ®−îc Nhµ n−íc chung chung, qu¶ng b¸ lµng nghÒ, thu bao cÊp, Nhµ n−íc cho ®ång nµo ®−îc hót kh¸ch du lÞch ®Õn tham quan. ®ång ®ã, lµm g× ra cã vµi tr¨m triÖu ®Ó Nh−ng hiÖu qu¶ nh− vËy còng chØ chung cung cÊp nguyªn liÖu cho bµ con. V× vËy, chung, kh«ng cã cô thÓ.” (Ghi chÐp tõ thø nhÊt, x· chØ cã thÓ khuyÕn khÝch cho pháng vÊn «ng H, Phã Chñ tÞch, kiªm c¸c hé nhËp nguyªn liÖu, kÓ c¶ ho¸ chÊt Tr−ëng c«ng an x·). mua tõ n−íc ngoµi, nh−ng còng ph¶i B¾t ®Çu tõ n¨m 2000, ë B¸t Trµng ®éng viªn hä mua ph¶i mua râ rµng. b¾t ®Çu chuyÓn ®æi tõ kinh tÕ n«ng Thø hai, lµ b¶o vÖ tèt an ninh trËt tù cho nghiÖp sang thñ c«ng nghiÖp, n«ng d©n nh©n d©n s¶n xuÊt, v× cã an ninh tèt bµ ®· dÇn dÇn tho¸t ly khái ®ång ruéng, con míi an t©m s¶n xuÊt, nÕu an ninh kh«ng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp n÷a. Nh−
29 Vai trß chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ:… trong “B¸o c¸o kÕt qu¶ c¸c ®Ò ¸n ph¸t Trµng ®· ®éng viªn, thóc ®Èy thµnh lËp triÓn kinh tÕ n¨m 2002 ph−¬ng h−íng Héi gèm sø B¸t Trµng, sau khi Héi gèm nhiÖm vô n¨m 2003” cña Uû ban nh©n sø nµy ra ®êi (ngµy 15 th¸ng 12 n¨m d©n x· B¸t Trµng chØ ra r»ng: “§Õn n¨m 2001), chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng chñ yÕu 2003, viÖc chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ®Þa l¹i tËp trung vµo c«ng viÖc hµnh chÝnh, ph−¬ng ®· ®¹t ®−îc kÕt qu¶: kÕt thóc HTX cßn c¸c c«ng viÖc phôc vô doanh nghiÖp n«ng nghiÖp, hÕt kinh tÕ n«ng nghiÖp, chñ yÕu giao cho Héi gèm sø ®øng ra chuyÓn toµn bé quü ®Êt, lao ®éng sang s¶n ®¶m nhiÖm. Nh− chÞ T, Gi¸m ®èc Trung xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp.” (tr. 2). t©m xóc tiÕn xuÊt khÈu gèm sø B¸t Trµng thuéc Héi gèm sø B¸t Trµng nãi: Còng b¾t ®Çu tõ n¨m 2000, ngoµi chó träng vµo c«ng t¸c hµnh chÝnh vµ thùc “ChÝnh quyÒn ë ®©y chØ lµm vÒ mÆt hiÖn ®−êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng, hµnh chÝnh th«i, hä ®ång ý cho thµnh Nhµ n−íc ra, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng lËp Héi, cã ho¹t ®éng g× th× hä còng B¸t Trµng b¾t ®Çu chó träng ®Õn thóc tham gia nh− mét vÞ kh¸ch mêi, kh«ng ®Èy kinh tÕ thñ c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. ®ãng gãp tiÒn vµo, kh«ng cã sù quan t©m Nh− nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c gi¶i ph¸p ®Æc biÖt. ChØ cã lµ viÖc thµnh lËp Héi, trªn c¬ së ph¸p luËt vµ ®Æc thï lµng chÝnh quyÒn chØ thóc ®Èy viÖc thµnh lËp nghÒ ®Ó kÝch cung cÇu s¶n xuÊt (UBND Héi, gióp cho viÖc thµnh lËp Héi xong, x· B¸t Trµng, 2000, tr.1). N¨m 2001, chÝnh quyÒn kh«ng gióp g× n÷a. Hy väng quy ho¹ch chi tiÕt lµng nghÒ truyÒn chÝnh quyÒn ë Hµ Néi, cô thÓ lµ B¸t thèng ®· ®−îc phª duyÖt, Uû ban nh©n Trµng cã nh÷ng ®Çu t− cho Héi, ch¼ng d©n x· phèi hîp víi c¸c c¬ quan thuéc h¹n nh− mÆt b»ng, Héi còng ph¶i ®i UBND huyÖn, c¸c ®¬n vÞ t− vÊn, lËp dù m−în, c¸i thiÕt thùc nhÊt ®ã cßn ch−a cã, ¸n kh¶ thi x©y dùng trung t©m th−¬ng th× nãi g× ®Õn c¸i kh¸c n÷a. “ (Ghi chÐp nghiÖp, côm s¶n xuÊt gèm sø tËp trung. pháng vÊn chÞ T, Gi¸m ®èc Trung t©m TiÕn tíi quy ho¹ch l¹i s¶n xuÊt b¶o ®¶m ph¸t triÓn ®ång thêi gi¶m « nhiÔm m«i xóc tiÕn xuÊt khÈu gèm sø B¸t Trµng tr−êng. Ngoµi ra, chÝnh quyÒn ®Þa thuéc Héi gèm sø B¸t Trµng). ph−¬ng cßn tæ chøc héi th¶o th−¬ng m¹i Sau khi thµnh lËp, Héi gèm sø B¸t ®iÖn tö, qu¶ng c¸o trªn m¹ng, øng dông Trµng ®· cã mét sè ho¹t ®éng tæ chøc c«ng nghÖ ®èt lß gas b»ng chai sang ®Æt ®−îc c¸c cuéc héi th¶o quy m«, tæ chøc bån, ch«n ®−êng èng dÉn ®Õn hé tiªu thô. cho c¸c doanh nghiÖp ®i tham quan kh¶o T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c nguån vèn ®Çu t− s¸t v.v… ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña ®Þa ph−¬ng nh− “Tr−íc ®©y ch−a cã Héi x· còng lµm vay tõ Quü quèc gia hç trî lµng nghÒ, mét sè viÖc, nh−ng ch−a cã buæi héi th¶o Ng©n hµng phôc vô ng−êi nghÌo vµ nµo quy m« nh− thÕ nµy. Cã Héi th× míi Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn tæ chøc ®−îc cuéc Héi th¶o nh− vËy, nÕu n«ng th«n ViÖt Nam. Tæng vèn ng©n hµng ®Çu t− vµo x· B¸t Trµng trong 2 kh«ng cã Héi th× ai ®øng lªn tæ chøc. n¨m lµ 4,1 tû ®ång (UBND x· B¸t Trµng, X· th× chØ thóc ®Èy thµnh lËp ra Héi, tõ 2001, tr. 2). §Æc biÖt lµ chÝnh quyÒn B¸t ®ã ®Õn nay ch¼ng lµm g× hÕt, ch¼ng tæ
nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 30 trÞ, tiÒn kh«ng cã th× vay t¹m quü l−¬ng chøc cho c¸c doanh nghiÖp ®i tham quan, cña anh em, Chñ tÞch ®ång ý cho vay, vµi kh¶o s¸t ë ®©u hÕt. Nh÷ng viÖc nµy cuéc nh− vËy th× c¸n bé lµm g× cã l−¬ng x· giao cho Héi hÕt, nh− tæ chøc Héi th¶o n÷a. L−¬ng lóc ®ã cã ®¸ng lµ bao nhiªu khoa häc, tæ chøc ®i kh¶o s¸t, c¸c vÞ nhµ ®©u, t«i lµm Th−êng vô §¶ng uû x·, Uû b¸o, nhµ khoa häc muèn t×m hiÓu vÒ c¸c viªn uû ban phô tr¸ch m¶ng v¨n ho¸ c«ng ty cña B¸t Trµng, th× x· ®Òu giíi x· héi, thêi ®ã h¬n 100.000 ®. Cã khi cßn thiÖu vÒ Héi. Héi ®−îc giao con dÊu lÜnh l−¬ng theo quý….” (Ghi chÐp tõ riªng, ho¹t ®éng theo ngµnh däc cña Héi, pháng vÊn «ng §, Chñ tÞch Héi khuyÕn sù chØ ®¹o cña x· lµ hµng th¸ng b¸o c¸o häc x· B¸t Trµng). ho¹t ®éng cña Héi víi x· ®Ó cho x· n¾m MÆc dï hiÖn nay theo chÕ ®é c«ng ®−îc.” (Ghi chÐp tõ pháng vÊn bµ O, chøc x·, l−¬ng Chñ tÞch x· còng chØ nguyªn Th− ký c«ng ®oµn XÝ nghiÖp gèm kho¶ng gÇn 600.000 ®ång, Phã Chñ tÞch sø B¸t Trµng, Ch¸nh v¨n phßng Héi x· kho¶ng 500.000 ®ång, cßn c¸c vÞ trÝ gèm sø B¸t Trµng). kh¸c th× cµng Ýt h¬n. Víi ®ång l−¬ng nh− vËy, c¸n bé x· ngoµi viÖc lµm hµnh 2. ThiÕu c¬ chÕ khuyÕn khÝch chÝnh chÝnh ë x· ra cßn vÒ nhµ tæ chøc s¶n quyÒn ®Þa ph−¬ng tÝch cùc thóc ®Èy xuÊt, kinh doanh, cã khi chØ lµm nöa kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ph¸t triÓn ngµy ë x·. Nh− «ng H, Phã Chñ tÞch So víi chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ë UBND, kiªm Tr−ëng c«ng an x· cho biÕt: Phong Khª, chóng ta thÊy r»ng chÝnh “Bän t«i chñ yÕu thu nhËp ë gia ®×nh quyÒn ®Þa ph−¬ng ë B¸t Trµng yÕu h¬n lµ chÝnh, ngoµi giê lµm Nhµ n−íc, ë nhµ trong viÖc thóc ®Èy kinh tÕ ®Þa ph−¬ng vÉn cã c¬ së s¶n xuÊt, nÕu tr«ng vµo ph¸t triÓn, mµ chñ yÕu chó träng viÖc l−¬ng 500.000 ®ång th× lµm sao ®ñ qu¶n lý n«ng nghiÖp vµ hµnh chÝnh. Khi ®−îc… ë ®©y m×nh còng tranh thñ thêi nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ gian, ë nhµ th× m×nh chØ chØ ®¹o th«i, tr−êng, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng B¸t chø kh«ng lµm trùc tiÕp…. ë ®©y nh÷ng Trµng chØ biÕt ®øng ë bªn ngoµi doanh ai trùc tiÕp nhËn vµ tr¶ hå s¬ hµnh chÝnh nghiÖp, muèn phôc vô doanh nghiÖp hay lµ ph¶i trùc 8 tiÕng, theo quy ®Þnh c¸n bé cung cÊp nh÷ng hµng ho¸ c«ng céng nh− chuyªn m«n còng lµm 8 tiÕng, nh−ng chÝnh quyÒn Phong Khª th× còng rÊt khã. hiÖn nay vÉn theo nÕp cò, chñ yÕu lµm T¹i sao l¹i cã sù kh¸c biÖt nµy, qua ®iÒu viÖc vµo buæi chiÒu. Buæi s¸ng cã khi ®Õn tra, thÊy r»ng chÕ ®é tiÒn l−¬ng cña Nhµ huyÖn häp, cã khi xuèng xãm.” (Ghi chÐp n−íc ®èi víi c¸n bé ®Þa ph−¬ng cßn nhiÒu tõ pháng vÊn «ng H, Phã Chñ tÞch, kiªm bÊt cËp, thËm chÝ, tr−íc ®©y cã khi cßn Tr−ëng c«ng an x·). chËm tr¶ l−¬ng cho c¸n bé. Nh− «ng § TiÒn l−¬ng tr¶ cho c¸n bé x· ®· Ýt råi, c¸n bé x· kÓ l¹i: gÇn ®©y Nhµ n−íc cßn ban hµnh chÝnh “Tr−íc ®©y l−¬ng Ýt qu¸, kh«ng thu s¸ch tr¶ tiÒn l−¬ng ®èi víi nh÷ng c¸n bé ®−îc thuÕ th× lÊy ®©u ra tiÒn. Tr−íc ®©y, vÒ h−u ra x· lµm viÖc, sè c¸n bé nµy mçi khi héi nghÞ, héi hÌ ®éng viªn chÝnh kh«ng ®−îc nhËn 2 l−¬ng nh− tr−íc ®©y
31 Vai trß chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ:… n÷a, mµ chØ ®−îc h−ëng 40% l−¬ng lµm ë kh«ng cã quyÒn qu¶n lý c¸c doanh x· th«i. Nh− ë B¸t Trµng còng cã mét sè nghiÖp, mµ c¸c doanh nghiÖp do thµnh c¸n bé ®· vÒ h−u vÒ x· lµm viÖc. phè qu¶n lý. ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng còng kh«ng ®−îc h−ëng tû lÖ % thuÕ “Nh−ng hiÖn nay l¹i cã nghÞch c¶nh doanh nghiÖp ®ãng trªn ®Þa bµn x·. míi lµ tr−íc ®©y «ng vÒ h−u, råi ra lµm Chñ tÞch x· «ng vÉn ®−îc ¨n 2 l−¬ng, “Doanh nghiÖp, hîp t¸c x· th× do hä nh−ng b©y giê l¹i kh¸c, nÕu «ng vÒ h−u tù lµm, thuÕ th× do Côc thuÕ Hµ Néi thu, «ng lµm Chñ tÞch x· th× «ng chØ ®−îc ra quyÕt ®Þnh thµnh lËp doanh nghiÖp lµ h−ëng 40% tiÒn l−¬ng cña chøc Chñ tÞch do thµnh phè ra quyÕt ®Þnh. RÊt buån x· th«i, tù nhiªn nãi lªn mét ®iÒu r»ng c−êi, cã «ng gi¸m ®èc doanh nghiÖp chØ c¸c cô vÒ h−u råi, c¸c cô vÒ nghØ ®i ®Ó cã tr×nh ®é líp 4, thµnh phè còng cho cho líp trÎ nã ngoi lªn. C¸c cô cø ngåi phÐp lµm chñ doanh nghiÖp, lµm ¨n m·i th× lµm sao ph¸t triÓn ®−îc, nh− «ng kh«ng cã tr×nh ®é bÞ b¾t ®i tï, thµnh phè M BÝ th−, «ng A Chñ tÞch tr−íc ®©y ®−îc ®æ t¹i ®Þa ph−¬ng kh«ng qu¶n lý tèt. gÇn 600.000 tiÒn l−¬ng ë x·, nh−ng tõ Nh− vËy lµ kh«ng ®óng, tr−íc khi anh ký b©y giê chØ ®−îc h¬n 200.000 th«i, cßn cho ng−êi ta thµnh lËp doanh nghiÖp th× «ng sèng b»ng l−¬ng h−u cña «ng.” (Ghi anh ph¶i xem tr×nh ®é cña ng−êi ta cã ®ñ n¨ng lùc kh«ng th× anh míi ký cho chÐp tõ phßng vÊn «ng §, Chñ tÞch Héi ng−êi ta lµm gi¸m ®èc. Mµ kh«ng ®ñ khuyÕn häc x· B¸t Trµng). tr×nh ®é th× kh«ng ®−îc ký. NÕu ai mµ Nh− trªn ®· tr×nh bµy, thùc hiÖn qua x· xin chøng nhËn, x· chóng t«i chiÕn l−îc c¶i c¸ch phãng quyÒn nh−îng ph¶i b¾t hä mang giÊy tê ®Õn xem cã lîi vµ c¶i c¸ch tµi chÝnh, c¬ chÕ ph©n ®óng kh«ng, nÕu ®óng th× míi cho thµnh thuÕ ë Trung Quèc ®· kÝch thÝch chÝnh lËp. Chø b©y giê mµ cho hä thµnh lËp quyÒn ®Þa ph−¬ng chñ ®éng, nhiÖt t×nh c«ng ty A ch¼ng h¹n, m×nh (x·) ch¼ng thóc ®Èy kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ph¸t triÓn. biÕt v× do huyÖn hoÆc thµnh phè lµm c¬, Cßn ë ViÖt Nam hiÖn nay, chÝnh quyÒn x· còng ch¼ng biÕt g×, cho nªn tÊt c¶ thuÕ x· cã nªn lµm kinh tÕ, dÞch vô ®Ó cã doanh nghiÖp ®Òu do «ng Côc thuÕ cña nguån thu ngoµi ng©n s¸ch Nhµ n−íc, thµnh phè thu c¸c doanh nghiÖp, thuÕ phôc vô cho ho¹t ®éng bé m¸y vµ n©ng nµy míi lµ lín, ®Êy míi lµ c¸ qu¶, c¸ sép, cao phóc lîi cho nh©n d©n hay kh«ng? cßn thuÕ cña c¸c hé d©n chØ lµ ®ßng ®ong ViÖc ph©n cÊp m¹nh h¬n, nhiÒu h¬n n÷a c©n cÊn th«i. Thµnh phè thu ®−îc bao cho cÊp x· vÒ qu¶n lý tµi chÝnh – ng©n nhiªu thuÕ cña doanh nghiÖp, x· còng s¸ch vµ qu¶n lý sö dông ®éi ngò c¸n bé ch¼ng biÕt, thµnh phè kh«ng cho x· n¾m chuyªn m«n cã thÓ lµ c¬ héi, ®iÒu kiÖn c¸i nµy.” (Ghi chÐp pháng vÊn «ng M, BÝ tèt ®Ó x· ph¸t huy tÝch tÝnh cùc cña bé th− §¶ng Uû x· B¸t Trµng). m¸y chÝnh quyÒn x· hay kh«ng?(Hoµng ChÝ B¶o, 2004, tr. 376) §©y lµ nh÷ng ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng chØ ®−îc vÊn ®Ò cßn ®ang ®−îc th¶o luËn vµ cÇn h−ëng tiÒn thuÕ ®Êt, mét phÇn thuÕ cña cã thùc tiÔn ®Ó chøng minh. Thùc tiÔn ë c¸c hé gia ®×nh s¶n xuÊt, nh− «ng H, B¸t Trµng cho thÊy, theo quy ®Þnh ph©n Phã Chñ tÞch, kiªm Tr−ëng c«ng an x· cho biÕt: cÊp qu¶n lý, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng
nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 32 IV. KÕt luËn “§Þa ph−¬ng ®−îc h−ëng tiÒn thuÕ ®Êt 100%, tiÒn thuÕ ®Êt nµy thu tõ c¸c hé Trªn ®©y chóng ta thÊy r»ng Trung d©n. TiÒn thuª ®Êt cña c¸c doanh nghiÖp Quèc thùc hiÖn chiÕn l−îc phãng quyÒn ®ãng trªn ®Þa bµn th× ®Þa ph−¬ng ®−îc nh−îng lîi vµ c¶i c¸ch chÝnh s¸ch thuÕ, h−ëng theo ph©n cÊp cña thµnh phè. nªn chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ®−îc trao ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng thu tõ c¸c hé th× quyÒn tù chñ trong qu¶n lý kinh tÕ. ë ®Þa ph−¬ng ®−îc h−ëng 32%. M«n bµi tõ Phong Khª lîi Ých cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn kinh bËc 3 ®Õn bËc 6 ®Þa ph−¬ng ®−îc h−ëng tÕ ë ®Þa ph−¬ng. Trong giai ®o¹n hiÖn 100%, tõ bËc 1 ®Õn bËc 3 th× l¹i ph©n nay, kinh tÕ t− nh©n ph¸t triÓn, chÝnh cÊp theo luËt ng©n s¸ch. §Þa ph−¬ng tiÕn quyÒn ®Þa ph−¬ng ®ãng vai trß cung cÊp hµnh thu thuÕ hµng lo¹t nh÷ng hé gia hµng ho¸ c«ng céng cã thu phÝ. Kh¸c víi ®×nh, cßn c¸c ®¬n vÞ, doanh nghiÖp th× tr−íc ®©y, vai trß cña chÝnh quyÒn ®Þa do Côc thuÕ hoÆc Chi côc thuÕ, Côc thuÕ ph−¬ng kh«ng ph¶i nh− mét héi ®ång lµ cña thµnh phè, Chi côc thuÕ lµ cña qu¶n trÞ can thiÖp vµo ho¹t ®éng kinh huyÖn.” (Ghi chÐp tõ pháng vÊn «ng H, doanh cña doanh nghiÖp n÷a, mµ hoµn Phã Chñ tÞch, kiªm Tr−ëng c«ng an x·). toµn ®øng bªn ngoµi doanh nghiÖp. Sè tiÒn mµ chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng Tr−íc tiªn, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng chñ ®−îc h−ëng lµ mét bé phËn cña ng©n ®éng cung cÊp hµng ho¸ c«ng céng cho s¸ch x·, sö dông vµo viÖc chi tr¶ l−¬ng ®¹i ®a sè doanh nghiÖp t− nh©n, nh−: vµ c¸c ho¹t ®éng cña ®oµn thÓ. Ngoµi ra thóc ®Èy, h−íng dÉn doanh nghiÖp t− hµng n¨m x· cßn ®−îc cÊp mét phÇn nh©n tham gia Héi chî giao dÞch Qu¶ng ng©n s¸ch tõ nguån ph©n bæ ng©n s¸ch Ch©u, nhê ®ã mµ nhiÒu doanh nghiÖp ®· nhËn ®−îc c¸c ®¬n ®Æt hµng. §Çu t− cña Nhµ n−íc, nªn ®Þa ph−¬ng thu ®−îc x©y dùng thÞ tr−êng chuyªn doanh, gi¶i nhiÒu thuÕ, thu nhËp tµi chÝnh còng quyÕt vÊn ®Ò cã thµnh phè nh−ng kh«ng kh«ng nhiÒu, thu nhËp cña quan chøc cã chî, gióp doanh nghiÖp cã n¬i ®Ó ®Þa ph−¬ng còng kh«ng t¨ng lªn, nh−: tr−ng bµy giíi thiÖu vµ tiªu thô s¶n “Thu ng©n s¸ch trªn ®Þa bµn 1 n¨m phÈm. KhuyÕn khÝch, h−íng dÉn doanh ®−îc kho¶ng 2 tû, x· ®−îc h−ëng h¬n nghiÖp t− nh©n chuyÓn vµo c¸c khu c«ng 500 triÖu, ®ñ tiÒn cho ho¹t ®éng bé m¸y, nghiÖp, c¸c doanh nghiÖp chuyÓn vµo c¸c bao gåm tiÒn l−¬ng, tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng khu c«ng nghiÖp nµy ®· cã kh«ng gian ®oµn thÓ. Theo kÕ ho¹ch n¨m 2005 tæng më réng quy m« s¶n xuÊt, gi¶i quyÕt thu thuÕ trªn ®Þa bµn B¸t Trµng lµ trªn ®−îc vÊn ®Ò mÆt b»ng cña c¸c doanh 3 tû ®ång, ng©n s¸ch x· ®−îc h−ëng trªn nghiÖp. Hµng n¨m chÝnh quyÒn Phong 500 triÖu, theo quy ®Þnh cña LuËt Ng©n Khª tæ chøc c¸c ho¹t ®éng thu hót, s¸ch sè tiÒn nµy chØ ®ñ chi dïng cho bé tuyÓn dông vµ ®µo t¹o nh©n tµi, th«ng m¸y chÝnh quyÒn vµ c¸c ®oµn thÓ…..” qua nh÷ng ho¹t ®éng nµy c¸c doanh (Ghi chÐp tõ pháng vÊn «ng H, Phã Chñ nghiÖp ®· tuyÓn dông ®−îc nh÷ng nh©n tÞch, kiªm Tr−ëng c«ng an x·). tµi. Gióp c¸c doanh nghiÖp t− nh©n c¶i
33 Vai trß chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ:… t¹o vµ n©ng cao kü thuËt, h−íng dÉn c¸c ®èc c«ng ty cho ®Õn n¨m 1992 (Lin doanh nghiÖp xin nh÷ng dù ¸n ®Çu t− vµ Nan,1996). Tõ gi÷a nh÷ng n¨m 1990 cña ®Çu t− tiÒn vµo c¸c c«ng tr×nh c¶i t¹o kü thÕ kû XX, khi nÒn kinh tÕ Trung Quèc thuËt cña doanh nghiÖp t− nh©n. Hµng chuyÓn dÇn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, n¨m tæ chøc cho c¸c doanh nghiÖp t− chÕ ®é së h÷u thay ®æi, kinh tÕ t− nh©n nh©n tham gia vµo c¸c héi chî triÓn l·m, ph¸t triÓn, vai trß chÝnh quyÒn ®Þa giíi thiÖu s¶n phÈm ë n−íc ngoµi, ngoµi ph−¬ng Trung Quèc còng cã thay ®æi, ra cßn h−íng dÉn doanh nghiÖp ph−¬ng kh«ng gi÷ vai trß nh− nhµ kinh doanh thøc lµm ¨n. Sau ®ã, chÝnh quyÒn l¹i thu n÷a. ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng kh«ng cã lîi nhuËn tõ c¸c kho¶n thu thuÕ, c¸c quyÒn së h÷u doanh nghiÖp n÷a, mµ kho¶n lÖ phÝ cña c¸c doanh nghiÖp. ®øng ë bªn ngoµi doanh nghiÖp cung cÊp ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng vµ c¸c doanh hµng ho¸ c«ng céng vµ c¸c dÞch vô kh¸c nghiÖp cïng sinh tån víi nhau, trong cho doanh nghiÖp, t¹o ®iÒu kiÖn cho mét c¬ chÕ “doanh nghiÖp kiÕm tiÒn, doanh nghiÖp ph¸t triÓn, khi doanh kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ph¸t triÓn; chÝnh nghiÖp ph¸t triÓn chÝnh quyÒn ®Þa quyÒn tr−íc tiªn nh−îng lîi cho doanh ph−¬ng còng ®−îc h−ëng lîi Ých tõ c¸c nghiÖp, sau ®ã l¹i thu lîi vÒ”. kho¶n thuÕ vµ phÝ cña doanh nghiÖp. Hµnh ®éng nµy cña chÝnh quyÒn ®Þa Qua nghiªn cøu vai trß chÝnh quyÒn ph−¬ng ë Phong Khª chóng ta cßn thÊy ®Þa ph−¬ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ ë gièng nh− chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ë khu Phong Khª chóng ta cã thÓ thÊy ®−îc sù (thÞ trÊn) chuyªn doanh dÖt may T©y biÕn ®æi vai trß cña chÝnh quyÒn ®Þa TiÒu, thµnh phè Nam H¶i, Qu¶ng §«ng, ph−¬ng ë Trung Quèc tõ khi Trung Quèc Trung Quèc (Kh©u H¶i Hïng, Th«i thùc hiÖn c¶i c¸ch më cöa ®Õn nay nh− C−êng, 2004), khu (thÞ trÊn) chuyªn sau: doanh ®å gia dông gç lim §¹i Dòng, Trong thêi kú ®Çu c¶i c¸ch më, chÝnh thµnh phè Trung S¬n, tØnh Qu¶ng §«ng, quyÒn ®Þa ph−¬ng lµ ng−êi së h÷u c¸c Trung Quèc (Ng« L¨ng Ph−¬ng, 2004)…. doanh nghiÖp h−¬ng trÊn ë ®Þa ph−¬ng, Kh¸c víi chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng ë vai trß cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng nh− Phong Khª, ë B¸t Trµng do chÝnh s¸ch mét nhµ kinh doanh, quan chøc ®Þa tiÒn l−¬ng, viÖc ph©n cÊp qu¶n lý vµ ph−¬ng gi÷ vai trß nh− mét héi ®ång chÝnh s¸ch thu thuÕ ch−a t¹o ®−îc ®éng qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Cã n¬i nh− ë khu lùc kÝch thÝch chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng §¹i Kh©u, Thiªn T©n, Trung Quèc, toµn nç lùc phôc vô doanh nghiÖp, thóc ®Èy bé khu vùc cã 24 th«n, c¸c tæ chøc chÝnh kinh tÕ ph¸t triÓn. Khi kinh tÕ n«ng trÞ, kinh tÕ ë §¹i Kh©u trén lÉn vµo nghiÖp kh«ng cßn n÷a, vai trß cña chÝnh nhau, nh− mét tæng c«ng ty. Tæng c«ng quyÒn ®Þa ph−¬ng chuyÓn dÇn sang qu¶n ty võa lµ v¨n phßng §¶ng uû, võa lµ c¬ lý thñ c«ng nghiÖp, nh−ng thÓ chÕ chÝnh quan hµnh chÝnh cña khu, h×nh thµnh s¸ch cßn nhiÒu h¹n chÕ, nªn viÖc phôc mét chØnh thÓ hîp nhÊt, bao gåm §¶ng, vô doanh nghiÖp chuyÓn cho tæ chøc chÝnh quyÒn, doanh nghiÖp. BÝ th− §¶ng x· héi (Héi gèm sø B¸t Trµng) phôc vô uû kiªm Tr−ëng khu vµ kiªm Tæng gi¸m
nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 34 (6) Trong “B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng n¨m doanh nghiÖp. ChÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng 1996 vµ ph−¬ng h−íng nhiÖm vô n¨m 1997” chØ ®ãng vai trß lµm c«ng viÖc hµnh viÕt: “Hai ng©n hµng C«ng th−¬ng Ch−¬ng chÝnh. D−¬ng vµ N«ng nghiÖp ®· gi¶i quyÕt cho c¸c Sau khi Trung Quèc thùc hiÖn chÝnh doanh nghiÖp vµ hé s¶n xuÊt vay trªn 17 tû s¸ch c¶i c¸ch më cöa, ë Phong Khª nãi ®ång….” (tr. 2). riªng vµ ë Trung Quèc nãi chung, chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng lµ nh©n tè quan träng Tµi liÖu tham kh¶o thóc ®Èy kinh tÕ ®Þa ph−¬ng ph¸t triÓn, th× ë B¸t Trµng kh«ng ph¶i nh− vËy. 1. Ng« Duy Anh, H×nh ¸nh ThuÇn, VËy nh©n tè nµo lµ nh©n tè quan träng Tr−¬ng Thu Toµn, ngµy 13 th¸ng 9 n¨m thóc ®Èy kinh tÕ B¸t Trµng ph¸t triÓn 2003, “§Æc s¾c kinh tÕ ®« thÞ gèm –Tæng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Chóng t«i sÏ thuËt sù ph¸t triÓn kinh tÕ ë Phong Khª”, tiÕp tôc th¶o luËn trong nh÷ng bµi viÕt NhËt b¸o TriÒu Ch©u (TQ), tr. 1. sau. 2. Ng« Duy Anh, H×nh ¸nh ThuÇn, ngµy 22 th¸ng 9 n¨m 2003, “Khu Phong Khª tÝch cùc thùc hiÖn chiÕn l−îc ph¸t triÓn khoa häc Chó thÝch: kü thuËt h−ng sø –§Èy m¹nh s¸ng t¹o kü (5) Nh− trong “B¸o c¸o s¬ kÕt c«ng t¸c quý thuËt”, NhËt b¸o TriÒu Ch©u (TQ), tr. 1, tr. 3. III vµ ph−¬ng h−íng c«ng t¸c quý IV n¨m 3. Hoµng ChÝ B¶o (chñ biªn) , 2004, “HÖ 1993” viÕt: “……Mïa hÌ n¨m nay cã thuËn thèng chÝnh trÞ ë c¬ së n«ng th«n n−íc ta lîi lín ®ã lµ thêi tiÕt rÊt thuËn lîi Ýt ¶nh hiÖn nay”, Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia. h−ëng cña b·o, kh«ng cã n−íc lôt, vËt t−, 4. Ph¹m §øc ChÝnh, 2004, “Nghiªn cøu so nguyªn liÖu, nhiªn liÖu thuËn tiÖn cho viÖc s¸nh chiÕn l−îc c¶i c¸ch tõ m« h×nh kinh tÕ mua b¸n, song gi¸ c¶ ngµy mét t¨ng cao h¬n kÕ ho¹ch ho¸ tËp trung sang thÞ tr−êng”, so víi c¸c th¸ng ®Çu n¨m. VÒ tiªu thô ®· cã Nghiªn cøu kinh tÕ, sè 318, tr. 67 - 79. nhiÒu nguån h¬n tr−íc. §Æc biÖt lµ kh¸ch 5. TrÇn KiÖn D©n, Kh©u H¶i Hïng , 1994, n−íc ngoµi vµo th©m nhËp ký kÕt hîp ®ång, “X· ®oµn, t− b¶n x· héi víi ph¸t triÓn kinh tÕ mua hµng ngµy mét ®«ng. Qua th«ng tin – chÝnh trÞ”, Nghiªn cøu x· héi häc (TQ), sè 4, ®¸nh gi¸ cña kh¸ch n−íc ngoµi, sø B¸t tr. 64 – 74. Trµng dÇn dÇn cã uy tÝn trªn thÞ tr−êng”(tr. 6. Cao Båi Dòng (chñ tr×), 2004, “Nghiªn 1). Trong “B¸o c¸o s¬ kÕt c«ng t¸c quý I vµ cøu vÊn ®Ò c¶i c¸ch thuÕ vµ phÝ ë Trung ph−¬ng h−íng c«ng t¸c quý II n¨m 1994” Quèc”, Nhµ xuÊt b¶n khoa häc kinh tÕ (TQ). viÕt vÒ s¶n xuÊt thñ c«ng nghiÖp: “Quý I ®Çu 7. D−¬ng ThiÖn Hoa, T« Hång, 2002, “Tõ n¨m lµ thêi kú s¶n xuÊt cã chËm, do ¶nh nhµ kinh doanh chÝnh quyÒn kiÓu ®¹i lý ®Õn h−ëng cña TÕt Nguyªn ®¸n, thêi tiÕt mïa nhµ kinh doanh chÝnh quyÒn kiÓu m−u lîi – xu©n Èm nhiÒu, Ýt n¾ng,mÆt kh¸c søc mua ChÝnh quyÒn h−¬ng trÊn trong bèi c¶nh gi¶m. Song thuËn lîi c¬ b¶n lµ l−îng kh¸ch chuyÓn ®æi sang nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng “, n−íc ngoµi ®· th¨m vµ quan hÖ mua hµng ngµy mét ®«ng h¬n. C¸c ®¬n vÞ kinh tÕ trong Nghiªn cøu x· héi häc (TQ), sè 1, tr. 17 – 24. x· ®· ký kÕt ®−îc c¸c hîp ®ång kinh tÕ víi 8. Kh©u H¶i Hïng, Th«i C−êng, 2004, n−íc ngoµi. VÒ mÆt cung øng vËt t− nguyªn “TËp quÇn s¸ng t¹o – Nghiªn cøu tr−êng hîp liÖu nh×n chung rÊt thuËn lîi, gi¸ c¶ æn ®Þnh, tËp quÇn ngµnh dÖt may T©y TiÒu”, Nghiªn chÊt l−îng b¶o ®¶m”(tr. 2) v.v… cøu häc thuËt (TQ), sè 7, tr. 25 – 31.
35 Vai trß chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng trong ph¸t triÓn kinh tÕ:… héi c«ng th−¬ng gèm sø TriÒu Ch©u (TQ). 9. Kh©u H¶i Hïng, Tõ KiÕn Ng−u, 2004, “B×nh luËn nghiªn cøu vai trß chÝnh quyÒn 19. Lôc Phµm, Mai Tö, 2001, “Cöa sæ ®Þa ph−¬ng trong qu¸ tr×nh thÞ tr−êng s¸ng ngêi ®« thÞ gèm sø Nam quèc – th¨m chuyÓn ®æi”, Nghiªn cøu X· héi häc (TQ), sè thµnh phè gèm sø Phong Khª”, TriÒu Ch©u 4, tr. 24 – 30. (TQ), sè 2, tr. 40 – 41. 20. Ng« L¨ng Ph−¬ng, 2004, “Chñ thÓ 10. T«n Quang Huy, ngµy 1 th¸ng 1 n¨m 2001, “B−íc ®i c«ng nghiÖp ho¸, ®« thÞ ho¸ hµnh ®éng trong tËp quÇn doanh nghiÖp – Phong Khª b−íc nhanh vµo thÕ kû míi”, Nghiªn cøu x· héi häc tËp quÇn doanh nghiÖp ®å gia dông gç lim thÞ trÊn §¹i Dòng NhËt b¸o TriÒu Ch©u (TQ), tr. 5, tr. 8. thµnh phè Trung S¬n”, LuËn v¨n TiÕn sÜ 11. Lin Nan, 1996, “Chñ nghÜa x· héi thÞ X· héi häc, Së X· héi häc, tr−êng §¹i häc tr−êng mang tÝnh ®Þa ph−¬ng: Sù vËn hµnh Trung S¬n, Trung Quèc. thùc tÕ cña chñ nghÜa hîp t¸c ®Þa ph−¬ng ë n«ng th«n Trung Quèc” (b¶n dÞch tiÕng TQ), 21. NguyÔn V¨n S¸u, Hå V¨n Th«ng vµ nh÷ng ng−êi kh¸c, 2001, “Céng ®ång lµng X· héi häc n−íc ngoµi (TQ), sè 5 – 6, tr. 68 – 86. x· ViÖt Nam hiÖn nay”, Nhµ xuÊt b¶n chÝnh 12. TrÇn Nh−, T¹ Chiªu HiÒn, L− DiÖu trÞ quèc gia. L−¬ng, 2004, “TrÇn Nh− V¨n: Kinh doanh Phong Khª“, §¹i kinh mËu (TQ), sè 8, tr.17. 22. Bµnh Ngäc Sinh, 2002, “C«ng ty c«ng nghiÖp thÞ trÊn, th«n ë Trung Quèc: quyÒn së 13. Tr−¬ng Ngäc, 2004, “§éng c¬, nguyªn h÷u, qu¶n lý c«ng ty vµ sù gi¸m s¸t ®«n ®èc nh©n c¬ b¶n cña viÖc s¸ng t¹o cña chÝnh quyÒn cña thÞ tr−êng“, trong Khoa x· héi häc ®Þa ph−¬ng vµ ®Þnh vÞ vai trß cña nã”, Khoa tr−êng §¹i häc Thanh Hoa (chñ biªn), “B×nh häc x· héi V©n Nam (TQ), sè 3, tr. 24 – 27. luËn x· héi häc Thanh Hoa”, quyÓn 2002, 14. TrÞnh VÜnh Niªn, 1994, “ChiÕn l−îc Nhµ xuÊt b¶n V¨n hiÕn khoa häc x· héi (TQ), ph©n quyÒn vµ diÔn tiÕn chÕ ®é b¸n liªn tr. 1 – 39. bang”, trong Ng« Quèc Quang, “Nhµ n−íc, 23. H×nh ¸nh ThuÇn, ngµy 13 th¸ng 10 thÞ tr−êng vµ x· héi: nghiªn cøu kh¶o s¸t n¨m 2003, “H·y ®Ó cho Phong Khª ®i ra thÕ Trung Quèc c¶i c¸ch – tõ 1993 ®Õn nay”, giíi”, NhËt b¸o TriÒu Ch©u (TQ), tr. 1, tr.3. Nhµ xuÊt b¶n Newt¬n Hång K«ng, tr 72 – 81. 24. H×nh ¸nh ThuÇn, Ng« Duy Anh, ngµy 15. Phan Huy Lª, NguyÔn §×nh ChiÕn, 15 th¸ng 9 n¨m 2003, “Kho¶ng c¸ch tiÕp xóc NguyÔn Quang Ngäc, 1995, “Gèm B¸t Trµng con sè 0 víi thÞ tr−êng quèc tÕ – Phong Khª thÕ kû XIV – XIX”, Nhµ xuÊt b¶n thÕ giíi . thùc hiÖn chiÕn l−îc thøc ®Èy h−íng ngo¹i 16. D−¬ng Thuþ Long, 1998, “Nãi vÒ 3 ph¸t triÓn ngµnh gèm sø”, NhËt b¸o TriÒu giai ®o¹n chuyÓn ®æi ph−¬ng thøc cña sù Ch©u (TQ), tr. 1, tr. 3. thay ®æi thiÕt chÕ ë n−íc ta –Hµnh vi s¸ng 25. H×nh ¸nh ThuÇn, Tr−¬ng Thu Toµn, t¹o thiÕt chÕ cña chÝnh quyÒn ®Þa ph−¬ng”, ngµy 29 th¸ng 1 n¨m 2004, “2,1 tû NDT, nãi Nghiªn cøu Kinh tÕ (TQ), sè 1, tr. 3 – 10. ®iÒu g×, tõ nh÷ng con sè lý gi¶i ph−¬ng h−íng 17. D−¬ng Thuþ Long, D−¬ng Kú TÜnh, kinh tÕ Phong Khª”, NhËt b¸o TriÒu Ch©u (TQ). 2000, “M« h×nh thay ®æi thiÕt chÕ tiÖm tiÕn 26. Côc c«ng nghiÖp khu Phong Khª kiÓu bËc thang –L¹i bµn vÒ vai trß cña chÝnh thµnh phè TriÒu Ch©u, HiÖp héi c«ng nghiÖp quyÒn ®Þa ph−¬ng trong sù thay ®æi thiÕt chÕ gèm sø khu Phong Khª thµnh phè TriÒu ë n−íc ta”, Nghiªn cøu Kinh tÕ (TQ), sè 3, tr. Ch©u, ngµy 20 th¸ng 8 n¨m 1999, ngµy 20 24 – 31. th¸ng 1 n¨m 2000, ngµy 15 th¸ng 8 n¨m 18. Kh©u TrÊn L−, 2004, “Gèm sø TriÒu 2003, “Gèm sø Phong Khª”. Ch©u –DÊu hiÖu tiÕn lªn n¨m 2003”, HiÖp
nghiªn cøu trung quèc sè 6(65) - 2005 36 27. §¶ng uû, Héi ®ång nh©n d©n, Uû ban 40. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 2004, nh©n d©n x· B¸t Trµng, 2002, “LÞch sö c¸ch “B¸o c¸o tæng kÕt nhiÖm vô ph¸t triÓn kinh tÕ m¹ng cña §¶ng bé vµ nh©n d©n x· B¸t Trµng”. - x· héi - an ninh quèc phßng n¨m 2004 ph−¬ng h−íng nhiÖm vô n¨m 2005”. 28. Uû ban biªn so¹n niªn gi¸m thµnh phè TriÒu Ch©u, 2000, 2001, 2002, “Niªn 41. TrÇn Minh YÕn, 2004, “Lµng nghÒ gi¸m TriÒu Ch©u”, Nhµ xuÊt b¶n nh©n d©n truyÒn thèng trong qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp Qu¶ng §«ng (TQ). ho¸, hiÖn ®¹i ho¸”, Nhµ xuÊt b¶n khoa häc 29. Uû ban qu¶n lý Phong Khª, 2001, “Tæ x· héi. chøc, dÉn d¾t, phôc vô –g©y dùng th−¬ng 42. “So s¸nh møc t¨ng tr−ëng tæng s¶n hiÖu lín gèm sø Phong Khª b−íc ra thÕ giíi”, phÈm quèc néi (GDP)”. http://www. TriÒu Ch©u (TQ), sè 1, tr. 29 – 30. mekongcapital.com/ 30. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 1993, html/mr_gdp_vn.htm). “S¬ kÕt c«ng t¸c quý III n¨m 1993”. 43. Andrew G. Walder, 1993, “Tæ chøc 31. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 1994, c«ng ty vµ quyÒn tµi s¶n quèc h÷u ®Þa “S¬ kÕt c«ng t¸c quý I vµ ph−¬ng h−íng c«ng ph−¬ng: Sù lùa chän cña Trung Quèc ®èi víi t¸c quý II n¨m 1994”. t− h÷u ho¸”(b¶n dÞch tiÕng TQ), X· héi häc 31. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 1995, n−íc ngoµi, sè 6, tr. 15 – 22. “Ph−¬ng h−íng nhiÖm vô kinh tÕ x· héi 44. Andrew G. Walder, 1996, “ChÝnh x· B¸t Trµng n¨m 1995”. quyÒn ®Þa ph−¬ng lµ doanh nghiÖp c«ng 33. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 1996, nghiÖp: Ph©n tÝch tæ chøc kinh tÕ qu¸ ®é ë “B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng n¨m 1996 vµ Trung Quèc”, X· héi häc n−íc ngoµi, sè 5 – 6, nhiÖm vô n¨m 1997”. tr. 87 – 109. 34. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 1998, 45. Andrew G. Walder. 1998. “The county “B¸o c¸o kÕt qu¶ c«ng t¸c n¨m 1997, nhiÖm Government as an Industrial Corporation” in vô n¨m 1998”. Andrew G. Walder. ed., “Zouping in Transition: 35. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 1999, The Process of Reform in Rural North China”, “B¸o c¸o s¬ kÕt c«ng t¸c 6 th¸ng ®Çu n¨m Harvard University Press, pp 63 - 85. 1999, ph−¬ng h−íng nhiÖm vô 6 th¸ng cuèi 46. Jean C. Oi. 1993. “Reform and Urban n¨m”. Bias in China”, Journal of Development 36. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 2000, Studies, Vol.29,No.4, pp 129 - 148. “KÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®Þa 47. Jean C. Oi. 1995. “The Role of the ph−¬ng n¨m 2000”. Local State in China’s Transitional 37. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 2001, Economy”, The China Quarterly, No 144, pp. “B¸o c¸o tæng kÕt thùc hiÖn nhiÖm vô ph¸t 1132 – 1149. triÓn kinh tÕ – x· héi – an ninh quèc phßng 48. Jean C. Oi. 1998. “The Evolution of n¨m 2001”. Local State Corporatism” in Andrew Walder. 38. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 2002, ed., “Zouping in Transition: The Process of “B¸o c¸o tæng kÕt NhiÖm vô ph¸t triÓn Kinh Reform in Rural North China”, Harvard tÕ – x· héi – an ninh quèc phßng n¨m 2002”. University Press, pp 35 -61. 39. Uû ban nh©n d©n x· B¸t Trµng, 2003, 49. Jean C. Oi. 1999. “Rural China Takes “B¸o c¸o kÕt qu¶ c¸c ®Ò ¸n ph¸t triÓn kinh tÕ n¨m 2002, ph−¬ng h−íng nhiÖm vô n¨m off: Institutional Foundations of Economic 2003”. Reform”, University of California Press.