Báo cáo " Sự cần thiết đưa chuyên đề quyền của người khuyết tật ở Việt Nam vào giảng dạy trong chương trình các chuyên đề tự chọn thuộc môn luật hiến pháp "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

57
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sự cần thiết đưa chuyên đề quyền của người khuyết tật ở Việt Nam vào giảng dạy trong chương trình các chuyên đề tự chọn thuộc môn luật hiến pháp Chính những nhân tố này đã thúc đẩy các nhà làm luật của Đức thông qua Luật khuyến khích thị trường tài chính thứ hai trong đó có mục điều chỉnh giao dịch chứng khoán mà các điều khoản chống giao dịch nội gián là một trong những nội dung quan trọng của mục này....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Sự cần thiết đưa chuyên đề quyền của người khuyết tật ở Việt Nam vào giảng dạy trong chương trình các chuyên đề tự chọn thuộc môn luật hiến pháp "

®µo t¹o PGS.TS. Th¸i VÜnh Th¾ng * 1. t v n v ngư i tàn t t năm 1998 c a Vi t Nam quy Theo Tuyên ngôn v quy n c a ngư i nh: “Nhà nư c khuy n khích, t o i u ki n khuy t t t năm 1975 thì ngư i khuy t t t thu n l i cho ngư i tàn t t th c hi n các ư c hi u là b t c ngư i nào mà không có quy n v chính tr , kinh t , văn hoá, xã h i kh năng t m b o cho b n thân, toàn b và phát huy kh năng c a mình n nh hay t ng ph n, nh ng s c n thi t c a m t i s ng, hoà nh p c ng ng, tham gia các s sinh ho t cá nhân bình thư ng hay cu c ho t ng xã h i. Ngư i tàn t t ư c nhà s ng xã h i do s thi u h t (b m sinh hay nư c và xã h i tr giúp, chăm sóc s c kho , không b m sinh) v nh ng kh năng v th ph c h i ch c năng, t o vi c làm phù h p và ch t hay tâm th n c a h . Nói cách khác, ư c hư ng các quy n khác theo quy nh ngư i khuy t t t là nh ng ngư i b khi m c a pháp lu t”. G n ây, Công ư c qu c t khuy t m t hay nhi u b ph n c a cơ th v quy n c a ngư i khuy t t t năm 2006 m t ho c nh ng r i lo n v tâm, sinh lí hay m t l n n a kh ng nh: “Các qu c gia thành ch c năng nào ó c a con ngư i, không viên cam k t m b o và thúc y s hi n phân bi t ngu n g c gây ra, d n n h n ch th c hoá y t t c các quy n và t do cơ m t ph n ho c m t kh năng lao ng và b n c a toàn b nh ng ngư i khuy t t t mà g p nhi u khó khăn trong sinh ho t, h c t p, không có s phân bi t nào d a trên cơ s hoà nh p c ng ng. khuy t t t” và “các qu c gia thành viên c n Vi t Nam là t nư c ã tr i qua nhi u ph i ngăn c m t t c nh ng hình th c phân cu c chi n tranh ác li t, các cu c chi n tranh bi t d a trên cơ s khuy t t t và m b o m c dù ã i qua nhưng nh ng h u qu c a r ng, t t c m i ngư i khuy t t t u ư c nó v n còn n ng n . M t trong nh ng h u b o v bình ng và hi u qu v pháp lu t qu n ng n mà chi n tranh ã l i là s ch ng l i b t kì s phân bi t i x nào”. lư ng không nh nh ng ngư i khuy t t t.(1) Pháp lu t qu c gia và qu c t ã quy nh Vi t Nam hi n nay có kho ng 5,3 tri u như v y, tuy nhiên trong th c t v n còn tình ngư i khuy t t t, chi m 6,34% dân s .(2) V i tr ng ngư i khuy t t t b phân bi t i x , truy n th ng nhân o, ng và Nhà nư c th m chí b l m d ng, xa lánh ho c lãng Vi t Nam luôn luôn quan tâm n nh ng quên. Có nhi u nguyên nhân x y ra tình ngư i khuy t t t nh m giúp nh ng ngư i khuy t t t có cu c s ng bình thư ng, có th * Gi ng viên chính Khoa hành chính - nhà nư c hoà nh p v i c ng ng. i u 3 Pháp l nh Trư ng i h c Lu t Hà N i 66 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008
®µo t¹o tr ng trên ây, m t trong nh ng nguyên nghĩa v pháp lí mà các qu c gia c n ph i nhân cơ b n là h th ng các quy nh pháp làm m b o các quy n c a ngư i khuy t lu t v quy n c a ngư i khuy t t t chưa y t t ư c th c hi n. , thi u ng b và nhi u quy nh còn Theo Tuyên ngôn v quy n c a ngư i chung chung, thi u tính kh thi. Trong lĩnh khuy t t t năm 1975, ngư i khuy t t t có các v c khoa h c pháp lí, có r t ít công trình quy n sau ây: nghiên c u pháp lu t v quy n c a ngư i - ư c hư ng t t c các quy n cơ b n khuy t t t. Trong ý th c c a nhân dân, s c a con ngư i, không có s phân bi t i x hi u bi t pháp lu t v quy n c a ngư i nào trong b t kì hoàn c nh nào; khuy t t t còn sơ sài. Vì v y, vi c nghiên - Có quy n ư c tôn tr ng nhân ph m, c u và ưa vào chương trình gi ng d y pháp quy n ư c hư ng cu c s ng y , tr n v n; lu t v quy n c a ngư i khuy t t t là r t c n - Có các quy n dân s , chính tr như thi t Vi t Nam hi n nay. nh ng ngư i khác, ch b h n ch m t s 2. Pháp lu t qu c t v quy n c a quy n theo lu t nh; ngư i khuy t t t - ư c quy n có nh ng bi n pháp nh m C ng ng qu c t coi pháp lu t v giúp h có kh năng t mình ki m s ng; quy n c a ngư i khuy t t t là b ph n không - ư c chăm sóc s c kho và ph c h i th thi u c a quy n con ngư i và ã có ch c năng; giáo d c, lao ng vi c làm; hoà nhi u văn b n quy nh v quy n c a ngư i nh p c ng ng và tái hoà nh p c ng ng; khuy t t t th hi n dư i hình th c tuyên - Có quy n ư c hư ng s m b o kinh ngôn, công ư c ho c các nguyên t c, quy t , xã h i và có m c s ng y ; t c, tiêu chu n… ó là các văn b n sau ây: - Có quy n có nh ng nhu c u c bi t Tuyên ngôn v quy n c a ngư i khuy t t t ư c xem xét t t c các giai o n c a vi c tâm th n năm 1971; Tuyên ngôn v quy n ho ch nh kinh t , xã h i; c a ngư i khuy t t t năm 1975; nguyên t c - Có quy n s ng cùng v i gia ình, cha b o v ngư i m c b nh tâm th n và nâng cao m , ngư i b o tr , tham gia vào t t c các ch t lư ng chăm sóc s c kho tâm th n năm ho t ng xã h i; không b phân bi t i x ; 1991; các quy t c, tiêu chu n v bình ng - ư c b o v ch ng l i các hình th c hoá các cơ h i cho ngư i khuy t t t do i bóc l t, nh ng quy nh và i x có tính h i ng Liên h p qu c ban hành ngày ch t phân bi t, l m d ng hay gi m giá tr 20/12/1993; Công ư c qu c t v quy n c a nhân ph m; ngư i khuy t t t năm 2006. H th ng các - ư c hư ng y tr giúp pháp lí văn b n pháp lu t qu c t v quy n c a cho vi c b o v b n thân và tài s n c a h ; ngư i khuy t t t ngày càng y và hoàn - Các t ch c c a ngư i khuy t t t có th thi n hơn. Xem xét m t cách t ng quát có ư c tham kh o ý ki n m t cách h u ích t t th th y các văn b n pháp lu t qu c t trên c các v n v quy n c a ngư i khuy t t t; ây m t m t ã quy nh quy n cho nh ng - Ngư i khuy t t t, gia ình và c ng ngư i khuy t t t, m t khác ã xác nh các ng c a h ph i ư c thông báo y t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008 67
®µo t¹o b ng t t c các bi n pháp thích h p v nh ng trư ng lao ng; quy n có trong b n tuyên ngôn này.(3) - m b o an toàn xã h i và duy trì thu Theo các quy t c, tiêu chu n v bình nh p cho ngư i khuy t t t; ng hoá cơ h i cho ngư i khuy t t t do i - C n ph i khuy n khích ngư i khuy t h i ng Liên h p qu c ban hành ngày t t tham gia y vào cu c s ng gia ình; 20/12/1993, các qu c gia có các nghĩa v m b o lu t pháp không phân bi t i x m b o các i u ki n sau ây các quy n v i ngư i khuy t t t v các m i quan h tình c a ngư i khuy t t t ư c th c hi n: d c, hôn nhân và vi c làm cha, m c a h ; - C n nâng cao nh n th c trong xã h i v - m b o cho ngư i khuy t t t ư c h i ngư i khuy t t t cùng nh ng quy n, nhu nh p và có th tham gia vào các ho t ng c u, kh năng và s óng góp c a h ; văn hoá trên cơ s bình ng; - C n m b o chăm sóc y t m t cách - m b o cho ngư i khuy t t t cơ h i có hi u qu cho ngư i khuy t t t; bình ng v gi i trí và th thao; - C n m b o cung c p d ch v ph c - Khuy n khích các bi n pháp ngư i h i ch c năng cho ngư i khuy t t t h t khuy t t t tham gia bình ng vào i s ng ư c và duy trì m c c l p và ch c năng tôn giáo c a h ; t i a; - m b o hư ng n nh ng khía c nh - C n m b o phát tri n và cung c p khuy t t t trong khi ho ch nh nh ng chính nh ng d ch v tr giúp, bao g m d ng c tr sách và k ho ch qu c gia có liên quan; giúp ngư i khuy t t t nh m giúp h tăng - Có trách nhi m tài chính i v i nh ng m c c l p trong cu c s ng hàng ngày và chương trình qu c gia và bi n pháp t o cơ th c hi n các quy n c a h ; h i bình ng cho ngư i khuy t t t; -C n ra các chương trình hành ng - Thi t l p và c ng c nh ng u ban ph i làm cho ngư i khuy t t t có th ti p c n h p qu c gia ho c nh ng cơ quan tương t làm thông tin và truy n thông; u m i qu c gia v các v n khuy t t t; - C n th a nh n các nguyên t c b o m - C n công nh n quy n c a nh ng t cơ h i bình ng trong giáo d c ti u h c, ch c c a ngư i khuy t t t là i di n cho trung h c và i h c cho tr em, thanh niên, ngư i khuy t t t c p qu c gia, khu v c và ngư i l n b khuy t t t trong nh ng i u a phương; ghi nh n vai trò c v n c a ki n hoàn c nh h i nh p; coi giáo d c ngư i nh ng t ch c c a ngư i khuy t t t khi ra khuy t t t là b ph n h p thành trong h các quy nh v nh ng v n khuy t t t; th ng giáo d c; - m b o ào t o cán b t t c - C n th a nh n nguyên t c là ngư i các c p có th tham gia trong vi c l p k khuy t t t ph i ư c t o quy n năng th c ho ch và ti n hành nh ng chương trình d ch hi n nh ng quy n con ngư i c a h , c bi t v cho ngư i khuy t t t; là trong lĩnh v c vi c làm vùng ô th và - Các qu c gia (c nh ng qu c gia công nông thôn, h ph i có cơ h i bình ng trong nghi p hoá và qu c gia ang phát tri n) có công vi c có năng su t và thu nh p trong th trách nhi m h p tác và có bi n pháp c i 68 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008
®µo t¹o thi n i u ki n s ng c a nh ng ngư i khuy t 3. Pháp lu t v quy n c a ngư i t t các qu c gia ang phát tri n; khuy t t t Vi t Nam - Các qu c gia có nghĩa v tham gia tích Pháp lu t v quy n c a ngư i khuy t t t c c vào h p tác qu c t v nh ng chính sách Vi t Nam là h th ng các quy t c x s bình ng hoá cơ h i cho ngư i khuy t t t.(4) ư c quy nh trong các công ư c qu c t và Công ư c qu c t v quy n c a ngư i các văn b n quy ph m pháp lu t do nhà nư c khuy t t t năm 2006 ã xác nh m c ích Vi t Nam ban hành ho c th a nh n, i u c a Công ư c này là thúc y, b o h và b o ch nh các quan h xã h i phát sinh trong quá m cho ngư i khuy t t t ư c hư ng th trình b o m th c hi n các quy n cơ b n m t cách y và bình ng quy n con c a ngư i khuy t t t trên các lĩnh v c dân ngư i và các quy n t do cơ b n, nâng cao s , chính tr , kinh t , văn hoá, xã h i. s tôn tr ng nhân ph m v n có c a ngư i Quy n c a ngư i khuy t t t bao g m các khuy t t t. Ngư i khuy t t t bao g m nh ng quy n và t do cơ b n c a con ngư i, nhu ngư i có khi m khuy t lâu dài v m t th c u, l i ích và ph m giá v n có c a con ngư i v i tư cách là thành viên c a c ng ng nhân ch t, trí tu , th n kinh ho c giác quan mà khi lo i, ư c chăm sóc và b o v c bi t v i tư tương tác v i các rào c n khác nhau có th cách là nhóm ngư i c thù d b t n thương c n tr s tham gia y và hi u qu c a ư c th a nh n và b o h b i pháp lu t qu c h trong xã h i trên n n t ng công b ng như t và pháp lu t qu c gia. Quy n c a ngư i nh ng ngư i khác trong xã h i. khuy t t t cũng có t t c các c i m c a Theo Công ư c nói trên, các nguyên t c quy n con ngư i c ng v i nh ng c i m cơ b n c a ch nh quy n c a ngư i khuy t c thù. ó là tính không th chuy n như ng, t t là tôn tr ng nhân ph m; quy n t quy t không th chia c t và ph thu c l n nhau gi a cá nhân; không phân bi t i x ; tham gia các nhóm quy n. Ngoài ra, do ây là nhóm y , hi u qu và hoà nh p c ng ng; tôn ngư i y u th , d b t n thương nên h có tr ng s khác bi t; bình ng trong cơ h i, m t s quy n ưu tiên c bi t. kh năng ti p c n; bình ng gi a nam và Pháp lu t v quy n c a ngư i khuy t t t n ; tôn tr ng kh năng phát tri n và quy n là h th ng các quy ph m pháp lu t không bình ng c a tr khuy t t t.(5) nh ng quy nh v các quy n và t do c a Các văn b n pháp lu t qu c t quan ngư i khuy t t t mà còn quy nh trách tr ng trên ây là cơ s pháp lí quan tr ng nhi m c a các cơ quan nhà nư c trong vi c Vi t Nam xây d ng và hoàn thi n ch nh th c hi n nhi m v qu n lí nhà nư c v vi c pháp lu t v quy n c a ngư i khuy t t t chăm sóc, b o v nh m m b o vi c th c trong h th ng pháp lu t Vi t Nam hi n hi n quy n c a nh ng ngư i khuy t t t như hành. ây cũng là cơ s pháp lí Vi t ban hành quy ch t ch c và ho t ng c a Nam ti n hành các ho t ng h p tác v i h i nh ng ngư i khuy t t t ho c vì nh ng nư c ngoài trong lĩnh v c b o v quy n c a ngư i khuy t t t, công nh n tư cách pháp ngư i khuy t t t. nhân c a nh ng t ch c này; quy nh quy n t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008 69
®µo t¹o c a ngư i khuy t t t theo các nhóm quy n Nam ã phê chu n ho c tham gia. Pháp lu t dân s , chính tr , kinh t , văn hoá, xã h i; v quy n c a ngư i khuy t t t t năm 1945 i u ch nh các v n v h p tác qu c t , các n nay luôn có s k th a và phát tri n, b ho t ng t thi n c a các t ch c trong và sung, s a i theo hư ng ngày càng hoàn ngoài nư c vì m c ích giúp , h tr nhân thi n hơn. i u 67 Hi n pháp Vi t Nam hi n o ngư i khuy t t t Vi t Nam; các quy nh hành quy nh: “Ngư i già, ngư i tàn t t, v khen thư ng ngư i có công lao óng góp tr m côi không nơi nương t a ư c Nhà giúp ngư i khuy t t t và x ph t i v i nư c và xã h i giúp ”. các t ch c và cá nhân vi ph m pháp lu t v Th c hi n các quy nh c a pháp lu t, quy n c a ngư i khuy t t t… Vi t Nam ã t ư c nh ng thành t u nh t Vai trò c a pháp lu t v ngư i khuy t t t nh trong vi c b o m quy n ư c chăm Vi t Nam hi n nay th hi n trên ba bình sóc s c kho và ph c h i ch c năng c a di n ch y u sau: ngư i khuy t t t. Trong ph m vi c nư c ã - Pháp lu t v quy n c a ngư i khuy t hình thành h th ng các cơ s , trung tâm, t t là công c b o v các quy n và l i ích khoa ch nh hình, ph c h i ch c năng cho h p pháp c a ngư i khuy t t t; ngư i khuy t t t. G n 100% các b nh vi n - Pháp lu t v quy n c a ngư i khuy t trung ương, 90% b nh vi n a khoa c p t nh, t t là công c quan tr ng các cơ quan nhà thành ph tr c thu c trung ương ã có khoa nư c th c hi n qu n lí nhà nư c i v i ph c h i ch c năng, 74,1% gia ình có ho t ng nh m m b o các quy n c a ngư i khuy t t t ư c hu n luy n v phương ngư i khuy t t t ư c th c hi n; pháp ph c h i ch c năng, 46/64 t nh, thành - Pháp lu t v quy n c a ngư i c a ph v i 215 huy n, qu n, th xã và 2.420 xã, ngư i khuy t t t t o i u ki n thu n l i cho phư ng tri n khai th c hi n chương trình vi c h i nh p qu c t và h p tác trong lĩnh chăm sóc s c kho và ph c h i ch c năng v c b o v quy n c a ngư i khuy t t t. cho ngư i khuy t t t. Trên 10.000 ngư i Nhìn nh n m t cách khách quan, ta có khuy t t t v n ng ư c cung c p xe lăn, xe th th y r ng pháp lu t v ngư i khuy t t t y, chân tay gi , hàng ch c nghìn tr em Vi t Nam hi n nay, ã t ư c nh ng thành ư c ph u thu t ch nh hình, tr giúp ph c t u nh t nh nhưng cũng còn nh ng h n ch h i ch c năng v n ng, th n kinh, khi m b t c p. V thành t u, ng và Nhà nư c th , ph u thu t n cư i…(6) sau Cách m ng tháng Tám ã ra chính V m t h n ch chúng ta có th ch ra sách nhân o i v i ngư i khuy t t t th nh ng i m sau ây: Pháp lu t v quy n c a hi n trong quy nh c a Hi n pháp và các ngư i khuy t t t còn thi u ng b , mâu văn b n pháp lu t khác, trong các ch thu n, ch ng chéo, t n m n, manh mún; trương, chính sách v ngư i khuy t t t; Nhà pháp lu t v quy n c a ngư i khuy t t t nư c ã n i lu t hoá nh ng nguyên t c, ư c th hi n trong các văn b n quy ph m chu n m c qu c t v quy n con ngư i th pháp lu t có hi u l c pháp lí chưa cao, chưa hi n trong các i u ư c qu c t mà Vi t có Lu t v ngư i khuy t t t; còn có nhi u 70 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008
®µo t¹o h n ch trong vi c m b o các quy n dân ư c xét x công b ng. C n xây d ng Lu t s , chính tr c a ngư i khuy t t t. Ví d , do v ngư i khuy t t t thay th cho Pháp l nh nhi u nguyên nhân khách quan và ch quan, v ngư i tàn t t năm 1998 vì t t c các v n vi c th c hi n quy n b u c c a ngư i liên quan n quy n công dân và quy n khuy t t t chưa ư c th c hi n m t cách con ngư i c n ph i th ch hoá b ng lu t nghiêm túc, tình tr ng b phi u h cho m t ch không th b ng văn b n dư i lu t ư c. s ngư i khuy t t t v n còn di n ra. c Hoàn thi n pháp lu t v ngư i khuy t t t bi t, v quy n ng c , h u như trên th c t hi n nay là v n c p bách. Trên cơ s hoàn chưa có ngư i khuy t t t nào t ng c vào thi n pháp lu t v ngư i khuy t t t Vi t cơ quan quy n l c nhà nư c t i cao. Cho Nam, c n ph i g p rút nâng cao nh n th c n nay Vi t Nam v n chưa thành l p Hi p c a toàn xã h i v quy n c a ngư i khuy t h i ngư i khuy t t t Vi t Nam (trong 59 t t. ph c v m c ích này thi t nghĩ, các nư c và khu v c lãnh th châu Á - Thái cơ s ào t o lu t Vi t Nam hi n nay c n Bình Dương ch có Vi t Nam và Myama là xây d ng chuyên : “Pháp lu t v quy n c a chưa có t ch c này). Trên th c t có kho ng ngư i khuy t t t Vi t Nam hi n nay” làm 35,83% ngư i khuy t t t không bi t ch , ch chuyên t ch n c a môn lu t hi n pháp có kho ng 23% tr em khuy t t t ư c n trong chương trình ào t o c nhân lu t. trư ng.(7) Cán b qu n lí ngư i khuy t t t 4. N i dung cơ b n c a chuyên còn thi u và y u v chuyên môn, c nư c pháp lu t v quy n c a ngư i khuy t t t m i ch có kho ng 200 cán b qu n lí c p Vi t Nam t nh. Quy n ư c ti p c n giao thông và các Theo tôi, chuyên pháp lu t v quy n công trình công c ng cũng b h n ch . Theo c a ngư i khuy t t t Vi t Nam v i tư cách k t qu i u tra năm 2005 c a T ch c là chuyên t ch n c a môn lu t hi n pháp khuy t t t qu c t Pháp, kh o sát 137 toà nhà có m c ích nghiên c u, ph bi n, nâng cao công Hà N i, ch có 11% trong s toà nhà nh n th c chung c a toàn xã h i v quy n này có tiêu chu n ti p c n c l p cho c a ngư i khuy t t t - ch nh pháp lu t ngư i khuy t t t(8)… quan tr ng c a quy n con ngư i ư c th Trong B lu t t t ng hình s Vi t Nam hi n trong pháp lu t qu c t và pháp lu t có quy nh b can, b cáo có quy n dùng qu c gia v cơ b n ph i th hi n ba n i dung ngôn ng c a dân t c mình, tuy nhiên chưa cơ b n sau ây: có quy nh c th i v i ngư i khuy t t t - Trình bày nh ng v n lí lu n cơ b n như khuy t t t v thính giác (ngư i không v quy n c a ngư i khuy t t t - ch nh nghe ư c), khuy t t t v m t (không th y quan tr ng c a quy n con ngư i, ư c các ư c), khuy t t t v ngôn ng (không nói công ư c qu c t th a nh n và b o v . T ó ư c ho c nói ng ng). C n ph i có quy nh hình thành quan i m nh t quán v nghĩa v v vi c dùng th ng c bi t dành riêng cho c a các qu c gia trong vi c gia nh p và th c h h có th th c hi n ư c quy n bình hi n các công ư c này. ng c a mình trư c pháp lu t và quy n - Phân tích nh ng thành t u t ư c và t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008 71
®µo t¹o nh ng h n ch c a pháp lu t Vi t Nam v QUY N THÀNH L P CÁC CÔNG TI... quy n c a ngư i khuy t t t và th c ti n (ti p theo trang 65) th c hi n quy n c a ngư i khuy t t t Vi t “Ngư i qu n lí doanh nghi p là ch s h u Nam hi n nay. doanh nghi p tư nhân thành viên h p danh i - Phương hư ng và gi i pháp nh m nâng v i công ti h p danh, thành viên H i ng cao nh n th c c a toàn xã h i v quy n c a thành viên….” còn n Lu t doanh nghi p ngư i khuy t t t Vi t Nam. Trong ph n 2005, t i kho n 13 i u 4 l i quy nh: này c n lưu tâm n vi c n i lu t hoá các “Ngư i qu n lí doanh nghi p là ch s h u, công ư c qu c t v quy n c a ngư i khuy t giám c doanh nghi p tư nhân, thành viên t t mà Vi t Nam ã kí k t ho c tham gia. T h p danh c a công ti h p danh, ch t ch h i ch c nghiên c u, ph bi n, tuyên truy n ng thành viên, ch t ch công ti, thành viên pháp lu t v ngư i khuy t t t, t o m i i u h i ng qu n tr , t ng giám c ho c giám ki n thu n l i ngư i khuy t t t có th c và các ch c danh qu n lí khác do i u l th c hi n các quy n công dân và quy n con công ti quy nh”. Như v y, theo tinh th n c a ngư i, lo i b m i s phân bi t i x Lu t doanh nghi p năm 2005 thì thành viên ngư i khuy t t t có th tham gia vào m i c a h i ng thành viên trong công ti TNHH lĩnh v c c a i s ng xã h i qua ó t o cơ không còn ư c coi là “ngư i qu n lí công ti” h i cho ngư i khuy t t t óng góp trí tu , tài n a. Do ó, ngư i chưa thành niên hoàn toàn năng c a mình cho xã h i./. có th tham gia vào i s ng pháp lí c a các công ti TNHH theo pháp lu t Vi t Nam. (1).Xem: “Báo cáo k t qu giám sát th c hi n chính sách pháp lu t v ngư i cao tu i, ngư i tàn t t, dân Tóm l i, trên cơ s nghiên c u v v n s ” c a U ban các v n xã h i c a Qu c h i khoá quy n thành l p các công ti TNHH c a ngư i XI, Nxb. Lao ng - xã h i 2006, tr. 30, 31 thì ngư i chưa thành niên trong pháp lu t C ng hoà khuy t t t vì chi n tranh Vi t Nam chi m 25,56%, Pháp, chúng tôi cho r ng pháp lu t doanh do b m sinh 35,8%, do b nh t t 32,4%, do tai n n lao ng 3,49%. Trong s 5,3 tri u ngư i khuy t t t có nghi p Vi t Nam cũng c n ph i có nh ng s a kho ng 600.000 thương binh, 1,2 tri u là tr em. i phù h p hơn v nh ng v n liên quan. (2), (4).Xem: Vũ Ng c Bình, “Tr em tàn t t và ó là c n có s phân nh rõ ràng hai quy n quy n c a các em”, Nxb. Lao ng - xã h i, Hà N i khác nhau liên quan n i s ng pháp lí c a 2001, tr. 40, 41-43. (3).Xem: Các văn ki n qu c t cơ b n v quy n con các doanh nghi p: quy n thành l p và quy n ngư i, Trung tâm nghiên c u v quy n con ngư i, qu n lí doanh nghi p. Trên cơ s ó, chúng Nxb. Chính tr qu c gia, Hà N i, 2002, tr. 214 - 217. ta nên m r ng ph m vi i tư ng nh ng (5). Ngu n: http://www.nccdvn.org.vn (6).Xem: K t qu th c hi n pháp lu t v ngư i tàn t t, ngư i có quy n thành l p và tham gia thành 1998- 2006, http://www.nccdvn. org.vn l p các công ti TNHH Vi t Nam, ví d như (7).Xem: “Báo cáo k t qu giám sát th c hi n chính ngư i chưa thành niên… i u ó s giúp cho sách pháp lu t v ngư i cao tu i, ngư i tàn t t, dân pháp lu t doanh nghi p Vi t Nam ngày càng s ” c a U ban các v n xã h i c a Qu c h i khoá XI, Nxb. Lao ng - xã h i, 2006, tr. 40. hoàn thi n hơn và áp ng ư c nhu c u c a (8).Xem: “Báo cáo k t qu ...”, Tl d. th c ti n i s ng xã h i./. 72 t¹p chÝ luËt häc sè 5/2008