zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo "Sự cần thiết và hướng hoàn thiện các quy định của luật hình sự về bảo vệ trẻ em "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

125
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Sự cần thiết và hướng hoàn thiện các quy định của luật hình sự về bảo vệ trẻ em Bởi vậy, trong công tác đấu tranh phòng, chống vi phạm pháp luật, việc tăng cường các biện pháp cưỡng chế, nâng cao mức chế tài không phải khi nào cũng có ý nghĩa. Ở góc độ khác, nói như Khổng Tử, sử dụng các biện pháp cưỡng chế nhà nước để tác động “tuy có thể giảm được phạm pháp, nhưng người phạm pháp không biết xấu hổ, sỉ nhục”,...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo "Sự cần thiết và hướng hoàn thiện các quy định của luật hình sự về bảo vệ trẻ em "

nghiªn cøu - trao ®æi Ths. NGuyÔn V¨n H−¬ng * 1. S c n thi t ph i hoàn thi n các quy ng u tranh phòng ch ng t i ph m và b o nh c a lu t hình s v b o v tr em v tr em t hi u qu cao hơn. Trong cu c u tranh phòng ch ng t i nh n th c rõ nh ng b t c p và s ph m nói chung, phòng ch ng các t i xâm c n thi t ph i s a i, b sung, hoàn thi n ph m i tư ng là tr em nói riêng, lu t các quy nh c a lu t hình s v b o v tr hình s có vai trò c bi t quan tr ng. em, chúng tôi xin nêu m t s v n sau: b o v tr em có hi u qu và tr ng tr Th nh t, th c ti n u tranh phòng nghiêm kh c hành vi ph m t i xâm h i tr ch ng t i ph m nh ng năm g n ây cho em, lu t hình s c n có nh ng quy nh th y ã xu t hi n nhi u v b t cóc tr em riêng phù h p v i tính ch t, m c nguy mà m c ích c a ngư i ph m t i là “xi t hi m c a hành vi ph m t i; phù h p v i òi n ”, òi ư c kho n n ch không ph i h i c a xã h i v b o v tr em. chi m o t tr em. Ngư i ph m t i b t Nh ng năm qua, cùng v i vi c ban hành cóc tr em và gi n n nhân m t nơi nào BLHS năm 1999, các cơ quan có th m ó ép cha m ho c ngư i thân c a a quy n cũng ã có nhi u văn b n hư ng d n tr ph i thanh toán kho n n (quá h n) mà áp d ng BLHS. Tuy nhiên, có m t s quy h không ch u thanh toán. Hành vi b t cóc nh c a lu t hình s v b o v tr em còn tr em xâm ph m nghiêm tr ng quy n tr chưa chu n xác và không phù h p v i di n em v nhân ph m, danh d , s c kho ; xâm bi n th c t c a tình hình t i ph m. Các t i ph m nghiêm tr ng cu c s ng bình thư ng, ph m xâm h i tr em có di n bi n ph c t p, s h c t p, rèn luy n c a tr em (có nhi u ngày càng xu t hi n nhi u hành vi ph m t i tr em b b t, nh t, giam gi nhi u v i nh ng phương pháp th o n m i, tinh ngày)...(1) G n ây còn xu t hi n v án c vi x o quy t và nguy hi m hơn trư c. i u bi t nghiêm tr ng, ngư i ph m t i b t cóc ó ã làm cho m t s quy nh c a lu t hình tr em và yêu sách cho h n “ ư c tr n s không áp ng ư c yêu c u làm cơ s thoát” (ngư i ph m t i là ph m nhân ang pháp lí cho ho t ng u tranh phòng ch ng ph i ch p hành hình ph t trong tr i c i t i ph m và b o v tr em. Vì v y, vi c s a t o).(2) BLHS không quy nh “t i b t cóc i, b sung các quy nh c a lu t hình s v b o v tr em là h t s c c n thi t, nó s góp * Gi ng viên Khoa lu t hình s ph n t o cơ s pháp lí v ng ch c ho t Trư ng i h c lu t Hà N i 40 T ¹p chÝ luËt häc sè 2/2004
nghiªn cøu - trao ®æi tr em” nên khi hành vi này (b t cóc tr em) vi ph m quy nh v s d ng lao ng tr x y ra thì cũng ch có th truy c u TNHS em ( i u 228); t i d d , ép bu c ho c i v i ngư i ph m t i v t i chi m o t tr ch a ch p ngư i chưa thành niên ph m em ( i u 120 BLHS). i u này là m t b t pháp ( i u 252) u có nh ng d u hi u h p lí. “gây h u qu nghiêm tr ng”, “gây h u qu Th hai, trong xã h i nh ng năm g n r t nghiêm tr ng”, “gây h u qu c bi t ây ã xu t hi n hàng lo t v ph m t i nghiêm tr ng” ư c quy nh là d u hi u cư p, cư ng o t, cư p gi t tài s n c a tr nh khung hình ph t tăng n ng. Nh ng d u em. Ngư i ph m t i l i d ng tr em do tu i hi u này c n ph i ư c hư ng d n c th , nh , s c y u khó có i u ki n t b o v tài n u không s d n n vi c nh n th c cũng s n t n công chi m o t tài s n c a như áp d ng không th ng nh t, nh hư ng nhi u tr em.(3) Hành vi ph m t i chi m không nh n vi c gi i quy t các v án o t tài s n c a tr em rõ ràng có tính nguy cũng như ch t lư ng xét x c a toà án. hi m hơn so v i nh ng trư ng h p ph m t i Các cơ quan có th m quy n như bình thư ng. Trong BLHS hi n nay, tình TANDTC, VKSNDTC, B công an, B tư ti t “ph m t i i v i tr em” chưa ư c pháp ã có nhi u c g ng trong vi c gi i quy nh là d u hi u nh khung hình ph t thích, hư ng d n áp d ng BLHS. Tuy tăng n ng c a các t i như cư p tài s n, nhiên, có m t s v n các cơ quan nói cư ng o t tài s n, cư p gi t tài s n... trên hư ng d n, gi i thích còn chưa chu n Nh ng trư ng h p này n u ch áp d ng tình xác, th m chí có nh ng hư ng d n trái v i ti t “ph m t i i v i tr em” là tình ti t quy nh c a BLHS.(5) tăng n ng TNHS ( i m h kho n 1 i u 48 2. Hư ng hoàn thi n các quy nh c a BLHS) thì không phù h p v i m c nguy lu t hình s v b o v tr em hi m c a hành vi ph m t i. Hoàn thi n các quy nh c a lu t hình Th ba, s b t c p c a h th ng các quy s v b o v tr em là yêu c u c a th c ti n ph m pháp lu t hình s v b o v tr em u tranh phòng ch ng t i ph m và b o v còn th hi n ch : Các văn b n hư ng d n, tr em nư c ta hi n nay. góp ph n gi i thích c a các cơ quan có th m quy n v hoàn thi n các quy nh c a lu t hình s v các quy nh c a BLHS có liên quan n b o v tr em, chúng tôi xin nêu m t s i tư ng b xâm h i là tr em còn chưa k p xu t sau: th i, còn thi u và có nh ng hư ng d n chưa a. B sung t i danh m i: T i b t cóc tr chu n xác.(4) em làm con tin Trong BLHS, các t i có i tư ng b Trong BLHS, t i chi m o t tr em xâm h i là tr em ho c là ngư i chưa thành ( i u 120 BLHS) chưa bao quát ư c niên (bao g m tr em) như t i dâm ô i trư ng h p b t cóc tr em. Hành vi chi m v i tr em ( i u 116); t i mua bán, ánh o t tr em là “hành vi tách chuy n trái tráo ho c chi m o t tr em ( i u 120); t i phép a tr kh i s qu n lí c a gia ình T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 41
nghiªn cøu - trao ®æi ho c ngư i qu n lí h p pháp và thi t l p s ngư i b t cóc tr em “xi t n ”, yêu qu n lí ó cho mình ho c ngư i khác b ng sách “ ư c tr n thoát” ho c t nh ng nh ng th o n khác nhau...”.(6) Trư ng m c ích khác (không ph i là chi m o t h p ngư i ph m t i b t cóc tr em nh m a tr )... v t i chi m o t tr em là không m c ích “bi n” a tr c a ngư i khác phù h p v i tính ch t nguy hi m c a hành thành c a mình m t cách trái phép (b t cóc vi ph m t i cũng như ý nh ch quan c a v làm con nuôi ho c b t cóc tr em v ngư i ph m t i. Ngư i ph m t i trong bán, ưa ra nư c ngoài...) thì ó chính là nh ng trư ng h p này không có m c ích hành vi “chi m o t tr em” là m t trong 3 chi m o t (tr em) khi th c hi n hành vi d ng hành vi ph m t i c a t i ph m ư c b t cóc a tr . quy nh t i i u 120 BLHS. Còn hành vi Chính vì v y, chúng tôi xu t nên tách b t cóc tr em là hành vi cách li trái phép m t s trư ng h p “ c bi t” c a hành vi a tr kh i gia ình ho c ngư i qu n lí ph m t i chi m o t tr em và quy nh h p pháp nh m nh ng m c ích khác như thành m t t i danh riêng: T i b t cóc tr em làm cho cha m ho c ngư i thân c a a tr làm con tin. ho ng s tr thù h ho c kh ng ch Như v y, v cơ c u i u 120 BLHS hi n bu c cha m a tr ph i làm ho c không nay v n gi nguyên và ch b sung thêm ư c làm m t vi c gì ó như thanh toán i u 120a t i b t cóc tr em làm con tin. kho n n , không ư c khai báo, t giác... Chúng tôi xin mô t t i danh này như sau: ho c yêu sách v i ngư i khác như “yêu i u 120a. T i b t cóc tr em làm con tin. sách ư c tr n thoát”... thì th c ch t ch là 1. Ngư i nào vì ng cơ òi n , tr thù hành vi b t cóc tr em làm con tin v i úng ho c ng cơ cá nhân khác mà b t cóc tr em nghĩa c a t này mà thôi. làm con tin thì b ph t tù t 2 năm n 7 năm. BLHS không quy nh t i b t cóc tr 2. Ph m t i thu c m t trong các trư ng h p em hay t i b t cóc tr em làm con tin nên sau ây thì b ph t tù t 5 năm n 12 năm: trư ng h p b t cóc tr em nhưng không a. Có t ch c; nh m ch ng chính quy n nhân dân, không b. S d ng vũ khí, phương ti n ho c th nh m chi m o t tài s n, không nh m o n nguy hi m khác; chi m o t a tr mà ch nh m các m c c. i v i nhi u tr em; ích khác như òi n , ư c tr n thoát, d. Gây thương tích ho c gây t n h i cho uy hi p ngư i thân c a a tr ho c s c kho c a tr em mà t l thương t t t ngư i khác... thì u b xét x v t i chi m 11% n 30%; o t tr em ( i u 120 BLHS). i u này e. Gây h u qu nghiêm tr ng; không h p lí vì gi a hành vi chi m o t tr f. Tái ph m nguy hi m. em và hành vi b t cóc tr em (nh m nh ng 3. Ph m t i thu c m t trong các trư ng h p m c ích khác không ph i là chi m o t tr sau ây thì b ph t tù t 10 năm n 15 năm. em) có s khác nhau. Vi c truy c u TNHS a. Gây thương tích ho c gây t n h i cho 42 T ¹p chÝ luËt häc sè 2/2004
nghiªn cøu - trao ®æi s c kho c a tr em mà t l thương t t t Trong BLHS, d u hi u “ph m t i i 31% n 60%; v i tr em”, “ph m t i i v i ngư i chưa b. Gây h u qu r t nghiêm tr ng. thành niên” (bao g m tr em) ã ư c quy 4. Ph m t i thu c m t trong các trư ng nh là d u hi u nh khung hình ph t tăng h p sau ây thì b ph t tù t 15 năm n 20 n ng c a nhi u t i ph m. Tuy nhiên, các t i năm ho c tù chung thân: xâm ph m s h u như t i cư p, t i cư p a. Gây thương tích ho c gây t n h i cho gi t, t i cư ng o t tài s n... thì tình ti t s c kho c a tr em mà t l thương t t t “ph m t i i v i tr em” còn chưa ư c 61% tr lên ho c làm ch t tr em; quy nh là d u hi u nh khung hình ph t b. Gây h u qu c bi t nghiêm tr ng. tăng n ng. Các t i ph m này trong nh ng 5. Ngư i ph m t i còn có th b ph t ti n năm g n ây x y ra khá nhi u, v i nhi u v t năm tri u ng n năm mươi tri u ng án r t nghiêm tr ng, th m chí còn hình ho c ph t qu n ch t 1 năm n 5 năm. thành các băng nhóm chuyên chi m o t tài b. B sung d u hi u nh khung hình s n c a tr em.(7) u tranh phòng ch ng ph t tăng n ng “ph m t i i v i tr em” t i ph m và b o v tr em có hi u qu , theo B o v tr em là b o v tính m ng, s c chúng tôi c n b sung thêm tình ti t “ph m kho , nhân ph m, danh d , t do, tài s n và t i i v i tr em” là d u hi u nh khung các l i ích khác c a tr em. Trong th c t , hình ph t tăng n ng c a t i cư p tài s n tr em có th là ngư i không có nhi u tài ( i u 133), t i cư ng o t tài s n ( i u s n ho c tài s n có giá tr không l n nhưng 135), t i cư p gi t tài s n ( i u 136) và t i tài s n mà gia ình trang b cho các em s l a o chi m o t tài s n ( i u 139) BLHS. d ng hàng ngày như xe p, ng h , qu n c. Cơ quan có th m quy n c n ban hành áo, m t s em có trang s c như nh n văn b n hư ng d n, gi i thích và s a i vàng, dây chuy n... có nhi u th có giá tr nh ng hư ng d n không phù h p các trên 500 nghìn ng. Tr em do tu i nh , quy nh c a lu t hình s Vi t Nam v b o s c y u, nh n th c còn h n ch nên khi b v tr em có tính kh thi nh ng k cư p, cư ng o t tài s n... t n H th ng hoàn ch nh các quy nh c a công thì các em khó có i u ki n ch ng tr lu t hình s v i nh ng quy nh rõ ràng, c b o v tài s n cũng như tính m ng, s c th , ch t ch chính là òi h i c a Nhà nư c kho c a mình. Hơn n a, nhi u trư ng h p, và xã h i hi n nay. Tuy nhiên, BLHS không ngư i ph m t i ã l i d ng c i m b t l i th quy nh c th , chi ti t t t c các v n c a tr em (tu i nh , s c y u) th c hi n v t i ph m và TNHS c a ngư i ph m t i ph m ư c d dàng. Hành vi ph m t i t i mà ch quy nh m t cách khái quát. Do chi m o t tài s n c a tr em trong nh ng v y, h th ng hoàn ch nh các quy nh c a trư ng h p này th hi n tính nguy hi m cao lu t hình s ph i bao g m quy nh c a hơn và do ó c n ph i b tr ng tr nghiêm BLHS và các văn b n hư ng d n, gi i thích kh c hơn. BLHS. Hơn n a, do di n bi n ph c t p c a T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 43
nghiªn cøu - trao ®æi tình hình t i ph m, s thay i nhanh chóng tr ng”. Theo các hư ng d n trư c ây và c a nh ng i u ki n kinh t xã h i, các v n m i g n ây như Ngh Quy t c a H i ng ã ư c hư ng d n, gi i thích nhưng th m phán TANDTC s 02/2003/NQ-H TP không còn phù h p thì ph i có nh ng ngày 17/4/2003(8) thì d u hi u “gây h u qu hư ng d n, gi i thích m i phù h p vi c nghiêm tr ng” thư ng ư c hư ng d n là: áp d ng BLHS ư c th ng nh t. i v i Làm ch t ngư i, gây thương tích ho c gây các t i xâm ph m i tư ng tr em, các cơ t n h i cho s c kho ... gây thi t h i v tài quan có th m quy n c n s m hư ng d n, s n... Theo chúng tôi, s là không h p lí n u gi i thích nh ng v n sau: quan ni m hành vi vi ph m quy nh v s M t là, c n s m hư ng d n, gi i thích d u d ng lao ng tr em “gây h u qu nghiêm hi u h u qu nghiêm tr ng, h u qu r t tr ng” l i bao g m c vi c gây thi t h i v nghiêm tr ng, h u qu c bi t nghiêm tr ng tính m ng c a tr em. Trư ng h p vi ph m ư c quy nh là d u hi u nh khung hình quy nh v s d ng lao ng tr em gây ph t c a các t i: T i dâm ô i v i tr em h u qu ch t ngư i ph i coi là “gây h u qu ( i u 116), t i mua bán, ánh tráo ho c chi m r t nghiêm tr ng” và áp d ng kho n 2 i u o t tr em ( i u 120); t i vi ph m quy nh 228 BLHS. v s d ng lao ng tr em ( i u 228); t i d Hai là, TANDTC c n có văn b n hư ng d , ép bu c ho c ch a ch p ngư i chưa thành d n l i ho c s a ch a m c 26 (ph n hình niên ph m pháp ( i u 252). s ) trong văn b n “Gi i áp m t s v n H u qu nghiêm tr ng c a t i dâm ô i v hình s , dân s , kinh t , lao ng, hành v i tr em không gi ng như h u qu chính và t t ng” ngày 1/2/1999 v tình ti t nghiêm tr ng c a t i mua bán... tr em hay “ph m t i i v i tr em”. B i vì, “Ph m t i d d ... ngư i chưa thành niên ph m t i i v i tr em”, theo chúng tôi không pháp. V y, h u qu nghiêm tr ng, h u qu ch là tình ti t tăng n ng TNHS “ i v i r t nghiêm tr ng hay h u qu c bi t ngư i ph m t i trong trư ng h p c ý xâm nghiêm tr ng c a nh ng t i ph m này bao ph m n tính m ng, s c kho , nhân ph m, g m nh ng n i dung gì? M c thi t h i danh d c a tr em” mà là tình ti t tăng như th nào thì ư c coi là gây h u qu n ng TNHS i v i ngư i ph m t i c ý nghiêm tr ng, h u qu r t nghiêm tr ng, xâm h i i tư ng là tr em nói chung. Nó h u qu c bi t nghiêm tr ng. ây là v n ư c áp d ng không ch i v i hành vi c n ư c các cơ quan có th m quy n ph m t i xâm ph m tính m ng, s c kho , hư ng d n, gi i thích c th vi c nh n nhân ph m, danh d mà còn ư c áp d ng th c và áp d ng lu t ư c th ng nh t. i v i c nh ng t i xâm ph m s h u, xâm Tuy nhiên, i v i t i vi ph m quy nh ph m s phát tri n lành m nh c a tr em v v s d ng lao ng tr em, các cơ quan có th ch t và tâm lí... BLHS ã quy nh tình th m quy n c n th n tr ng khi hư ng d n, ti t “ph m t i i v i tr em” là d u hi u gi i thích v d u hi u “gây h u qu nghiêm nh khung hình ph t c a t i b t cóc nh m 44 T ¹p chÝ luËt häc sè 2/2004
nghiªn cøu - trao ®æi chi m o t tài s n ( i u 134), t i d d , ép trư ng h p hành vi lo n luân ư c th c bu c hoăc ch a ch p ngư i chưa thành niên hi n i v i tr em dư i 13 tu i, thì ngư i ph m pháp ( i u 252 BLHS)... nên vi c gi i th c hi n hành vi lo n luân ph i b truy c u h n ph m vi áp d ng tình ti t “ph m t i i TNHS v t i hi p dâm tr em ( i m a kho n v i tr em” ch là tình ti t tăng n ng TNHS 2 i u 112 BLHS)”. N i dung c a hư ng i v i các t i xâm ph m tính m ng s c d n này hoàn toàn trái v i quy nh t i kho , nhân ph m, danh d như hư ng d n kho n 4 i u 112 BLHS: “M i trư ng h p trong văn b n ã nêu trên là không h p lí. giao c u v i tr em chưa 13 tu i là Ngoài ra, các cơ quan có th m quy n ph m t i hi p dâm tr em và ngư i ph m c n hư ng d n c th v v n nh n th c, t i b ph t tù t ...”. thái c a ngư i ph m t i v tu i c a ngư i b h i là tr em. Ngư i ph m t i có (1).Xem: - c san báo CATP HCM ra ngày 29/3/1997, òi h i ph i bi t i tư ng c a hành vi c a tr. 40 mình là tr em hay không? Theo quan i m (2). Xem: - Báo CAND ngày 4/3/2003, tr.8; c a chúng tôi, m c dù BLHS ch quy nh (3). Xem: - Báo CAND s 1535 ngày 16/1/2003, tr.12. là “ph m t i i v i tr em” nhưng quy - Báo CAND s 923 ngày 30/6/2000, tr.6. nh này cũng ã th hi n ngư i ph m t i - Báo ANT s 480 ra ngày 2/8/2000, tr.9. ph i nh n th c ư c i tư ng c a hành vi - Báo ANT s 1090 ra ngày 23/10/2003, tr.2. - Báo Giáo d c và Th i i (s c bi t tháng ph m t i là tr em. Tình ti t “ph m t i i năm), ngày 17/5/2003, tr.12. v i tr em” v a th hi n bi u hi n khách (4).Xem: M c 26 (ph n hình s ) văn b n "Gi i áp quan là hành vi ph m t i tác ng vào i m ts v n v hình s , dân s , kinh t , lao ng tư ng tr em, v a th hi n thái ch quan hành chính và t t ng" ngày 1/2/1999 c a Tòa án là ngư i ph m t i nh n th c ư c i tư ng nhân dân t i cao. c a hành vi ph m t i là tr em. Chính vì (5).Xem: M c 6, Thông tư s 01/2001/TTLB ngày v y, m b o nguyên t c l i, các cơ quan 25/9/2001 c a B tư pháp, B công an, Toà án nhân có th m quy n c n gi i thích tình ti t dân t i cao, Vi n ki m sát nhân dân t i cao. “ph m t i i v i tr em” theo hư ng là: (6)Xem: Trư ng i h c lu t Hà N i (2002), "Giáo trình Khi th c hi n hành vi ph m t i ngư i ph m lu t hình s Vi t Nam", Nxb. Công an nhân dân, H, t i bi t ư c i tư ng mà hành vi ph m t i tr.337. tác ng vào là tr em. (7). Xem: - Báo CAND s 1535 ngày 16/1/2003, tr.12. Ba là, B tư pháp, B công an, TANDTC, - Báo CAND s 923 ngày 30/6/2000, tr.6. - Báo ANT s 480 ra ngày 2/8/2000, tr.9. VKSNDTC c n ban hành ngay văn b n s a - Báo Giáo d c và Th i i (s c bi t tháng i m c 6, Thông tư s 01/2001/TTLB ngày năm), ngày 17/5/2003. 25/9/2001 hư ng d n áp d ng quy nh t i (8). Văn b n này ch hư ng d n áp d ng tình ti t “gây h u chương XV “các t i xâm ph m ch hôn qu nghiêm tr ng”, “gây h u qu r t nghiêm tr ng”, “gây nhân và gia ình” c a BLHS năm 1999. h u qu c bi t nghiêm tr ng” quy nh t i i u 202, Văn b n này có hư ng d n: “... trong m i 245 BLHS. T¹p chÝ luËt häc sè 2/2004 45

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.26: Bộ 320 Luận Văn Thạc Sĩ Y Học

320 tài liệu

1248 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.