intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Báo cáo " Vấn đề cải thiện quan hệ giữa bộ máy hành chính và công dân trong hai mươi năm đổi mới "

Chia sẻ: Nguyen Nhi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

76
lượt xem
7
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Vấn đề cải thiện quan hệ giữa bộ máy hành chính và công dân trong hai mươi năm đổi mới

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Vấn đề cải thiện quan hệ giữa bộ máy hành chính và công dân trong hai mươi năm đổi mới "

  1. nghiªn cøu - trao ®æi TS. TrÇn Minh H−¬ng * b máy ó, òi h i trên còn ư c xác nh c 1. Nhu c u c i thi n quan h gi a b th hơn, ó là: “Th c hi n phong cách làm máy hành chính và công dân B t kì nhà nư c nào cũng c n n s ng vi c có i u tra, nghiên c u, x lí công vi c nhanh chóng, bãi b nh ng th t c ph c t p, h và h p tác toàn di n c a công dân. M t gây phi n hà cho nhân dân”.(2) nhà nư c có b máy hành chính ho t ng Qua 20 năm i m i chúng ta ã ti p thu hi u qu s gi i quy t t t m i quan h gi a và xây d ng ư c quan ni m úng n và nhà nư c và công dân b i vì ngư i dân ti p toàn di n v giá tr các quy n con ngư i. Quá xúc v i nhà nư c ch y u thông qua b máy trình dân ch hoá t ra nhi m v quan tr ng hành chính. Trong ti p xúc tr c ti p v i b và c p bách là m b o tôn tr ng và làm nhi u nơi, trong nhi u máy hành chính, phong phú thêm các quy n con ngư i, b o v trư ng h p, ngư i dân thư ng có c m nh n l i ích c a con ngư i. làm ư c i u ó r ng nh ng ngư i i di n cho b máy hành c n ph i ti n hành c i cách toàn di n, trong t mình v trí ngư i ban ơn cho chính t ó có c i cách t ch c và ho t ng c a b dân khi th c thi m t d ch v theo yêu c u c a máy hành chính. M t trong nh ng nhi m v dân trong khi nhi m v c a b máy là ph i quan tr ng hàng u theo hư ng này là không dân có th hư ng t o i u ki n thu n l i ng ng c i thi n quan h gi a b máy hành quy n và s d ng d ch v do nhà nư c cung chính và công dân. th c hi n t t nhi m v ó nhà nư c c p. N i dung c i thi n quan h gi a b máy ph i xây d ng b máy qu n lí m nh, v i i hành chính và công dân th hi n nhi u khía ngũ công ch c chính quy có trình và năng c nh khác nhau, trong ó có vi c nâng cao l c ngang t m nhi m v , bi t hành x m t kh năng c a ngư i dân t do ti p xúc v i i cách có o c và văn hoá. di n c a b máy, kh năng ư c nh n nh ng ư ng l i i m i do i h i ng toàn thông tin c n thi t liên quan n yêu c u c a qu c l n th VI kh i xư ng ã t ra òi h i mình, kh năng ư c nh ng ngư i có trách xác áng: “S quan tâm n con ngư i và nhi m gi i quy t k p th i yêu c u h p pháp, thái tôn tr ng l n nhau ph i tr thành m t chính áng… Toàn b ho t ng c a b máy tiêu chu n o c trong m i ho t ng kinh t , văn hoá, xã h i, nh t là trong các d ch v ph c v ông o nhân dân”.(1) iv ib * Gi ng viên chính Khoa hành chính - nhà nư c máy nhà nư c và nh ng ngư i ph c v trong Trư ng i h c Lu t Hà N i T¹p chÝ luËt häc sè 01/2007 21
  2. nghiªn cøu - trao ®æi liên quan n công dân ph i ư c xây d ng a s tin tư ng tuy t i vào nhà nư c và các trên cơ s tôn tr ng cá nhân, tôn tr ng danh quy t nh c a cơ quan có th m quy n. Trong d và nhân ph m c a con ngư i, xem xét kĩ i u ki n hi n nay, Nhà nư c và xã h i òi lư ng các yêu c u, t o i u ki n cho công h i m i ngư i s ch ng, tích c c trong dân ti p xúc v i nh ng ngư i có ch c v , các m i quan h , trong ó có quan h v i các cơ quan hành chính nhà nư c. làm ư c m b o các quy n và l i ích h p pháp c a ó c a văn hoá chính tr h . t t i trình i u ó c n có nh ng n l c th c s t c hai và văn hoá qu n lí là m c ích trư c tiên c a phía - nhà nư c và công dân. Tuy nhiên, ây c i cách b máy hành chính. Nh ng lĩnh v c là công vi c òi h i t p trung trí tu và quy t thư ng x y ra xung t gi a b máy hành tâm, ng th i cũng c n nhi u chi phí v tài chính và công dân là nh ng lĩnh v c có ho t chính và th i gian, không th hoàn t t m t ng liên quan n vi c th c hi n chính sách s m m t chi u. b o tr xã h i, ho t ng x lí vi ph m hành Nhu c u c i thi n quan h gi a b máy chính, v n tuy n d ng, cho thôi vi c, ho t hành chính và công dân còn xu t phát t v n ng c p và thu h i gi y phép, ho t ng s n m b o an toàn v pháp lí. V i h th ng xu t kinh doanh, qu n lí t ai, qu n lí thu , pháp lu t còn hàm ch a nhi u mâu thu n, qu n lí th trư ng, qu n lí tr t t xã h i… Vì thư ng xuyên thay i theo hư ng khó d oán trư c, nh n th c và th c ti n thi hành v y, c i thi n th c s quan h gi a b máy hành chính và công dân trong nh ng lĩnh v c không th ng nh t, các quy nh v th m quy n và th t c không ư c tôn tr ng tri t ó c n có nh ng bi n pháp nghiêm túc nh m s a i l l i làm vi c c a b máy. C n ph i thì ph i th a nh n r ng m c an toàn v làm sao cho ngư i dân không b t vào v trí pháp lí còn th p. Nhi m v kh c ph c tình c a ngư i i xin ân hu ho c ph thu c vào tr ng này ch y u t lên b máy hành chính. s ban ơn c a nh ng ngư i có ch c v . 2. Nh ng thành t u ch y u trong c i Ngư i dân ph i ư c m b o ch c ch n r ng thi n quan h gi a b máy hành chính và công ch c có trách nhi m s xem xét nh ng công dân Trong 20 năm i m i và c bi t là 5 yêu c u chính áng c a h m t cách th n năm th c hi n Chương trình t ng th c i cách tr ng trong th i h n và theo th t c pháp lu t hành chính nhà nư c, chúng ta ã t ư c quy nh, r ng quy n và l i ích c a h s ư c cân nh c m t cách toàn di n. nh ng thành t u to l n trong c i thi n quan c i thi n quan h gi a b máy hành h gi a b máy hành chính và công dân. Sau chính và công dân không ch b máy hành ây xin gi i thi u nh ng thành t u ch y u. chính ph i thay i cung cách ph c v mà 2.1. Trong xây d ng và hoàn thi n th ch ngư i dân cũng ph i có nh ng thay i nh t v m i quan h gi a Nhà nư c và công dân nh trong quan ni m, tâm lí và hành vi ng Báo cáo t ng k t vi c th c hi n giai o n x . Dư i ch bao c p ngư i dân hư ng th I (2001-2005) Chương trình t ng th c i cách hành chính nhà nư c giai o n 2001-2010 và nh ng gì ch em l i m t cách th ng, 22 T¹p chÝ luËt häc sè 01/2007
  3. nghiªn cøu - trao ®æi phương hư ng, nhi m v c i cách hành chính m c quy t nh khác nhau. Có nh ng trư ng h p ý ki n nhân dân ư c cơ quan nhà nư c giai o n II (2006-2010) ã nh n m nh: “Th ch v m i quan h gi a Nhà nư c v i ngư i có th m quy n nghiên c u, tham kh o, ti p thu dân, trong ó áng chú ý là l y ý ki n ngư i có th ban hành quy t nh t i ưu, m b o dân trư c khi quy t nh các ch trương, l i ích c a Nhà nư c, b o v quy n và áp ng l i ích h p pháp c a cá nhân, t ch c có chính sách quan tr ng v giám sát c a dân i v i ho t ng c a cơ quan nhà nư c, x liên quan; cũng có nh ng trư ng h p ý ki n lí các hành vi trái pháp lu t c a cơ quan và nhân dân là ý ki n có tính quy t nh, cơ quan nhà nư c có th m quy n c p tương ng có cán b , công ch c trong thi hành công v , v th m quy n, trách nhi m c a cơ quan hành trách nhi m t ch c th m nh và phê duy t. Trong nh ng năm g n ây có m t s lĩnh chính trong gi i quy t khi u n i c a dân… ti p t c ư c xây d ng và hoàn thi n”.(3) v c qu n lí có kh năng n y sinh tiêu c c, Có l ây là khía c nh n i b t nh t trong trong ó có qu n lí t ai và xây d ng. Vi c các thành t u ã t ư c. Lu t khi u n i, t l y ý ki n nhân dân v quy ho ch s d ng t cáo, Lu t thanh tra ư c ban hành thay th cho chi ti t, v i u ch nh quy ho ch xây d ng ô tương ng; các pháp l nh quy nh v v n th … m c dù mang tính ch t tham kh o các văn b n có quy nh liên quan n ho t nh ng cũng ã góp ph n quan tr ng h n ch tiêu c c trong các lĩnh v c này. ng giám sát c a nhân dân, n c i cách th t c hành chính trong gi i quy t yêu c u c a - m b o thông tin cho dân. Không có cơ công dân, Quy ch th c hi n dân ch thông tin y thì công dân không th óng s … ra i ã t o cơ s pháp lí y nhân góp m t cách thi t th c và có hi u qu cho ho t ng c a các cơ quan nhà nư c cũng dân tham gia vào ho t ng c a b máy hành như c a các cán b , công ch c nhà nư c và chính, giám sát ho t ng c a b máy hành chính và i ngũ cán b , công ch c. công dân không th tr c ti p tham gia vào 2.2. Trong vi c t o i u ki n cho ngư i ho t ng c a các cơ quan này cũng như không th nh n xét, ánh giá ho t ng c a dân tham gia vào ho t ng và giám sát ho t chúng. Nhà nư c ta là nhà nư c c a nhân ng c a b máy hành chính - Nhìn chung các cơ quan nhà nư c ã dân, do nhân dân và vì nhân dân, Nhà nư c ch u trách nhi m trư c nhân dân và nhân dân th c hi n t t quy ch dân ch , m r ng dân ch tr c ti p cơ s , b o m cho ngư i dân ư c quy n thông tin v nh ng ch trương, ti p xúc d dàng v i các cơ quan công quy n, chính sách, chương trình c a Chính ph . Không nh ng th , nhân dân còn ph i ư c quan tâm úng m c n vi c ki m tra và ánh giá ho t ng c a cán b , công ch c bi t v nh ng nguyên nhân d n n vi c ra tr c ti p làm vi c v i dân. chính sách này hay chính sách khác, nguyên - Ho t ng l y ý ki n nhân dân ư c y nhân thành công và th t b i trong vi c th c m nh. Ho t ng này di n ra dư i nh ng hình hi n các chương trình, chính sách ó. Trong nh ng năm qua công dân ư c t o i u ki n th c phong phú, v i các c p tham gia và T¹p chÝ luËt häc sè 01/2007 23
  4. nghiªn cøu - trao ®æi qu ho t ng và uy tín c a cơ quan, t ch c có th tham gia vào ho t ng và ánh giá nơi h công tác; ngư c l i, nh ng ngư i kém v ho t ng c a b máy nhà nư c thông qua v chuyên môn và th ng trong th c thi vi c ư c cung c p thông tin v ho t ng ó công v s có th gây khó khăn cho vi c hoàn m t cách thư ng xuyên và tương i y . thành nhi m v c a t p th . Trong nh ng năm 2.3. Trong c i cách th t c gi i quy t qua, các cơ quan hành chính nhà nư c ã tăng công vi c cư ng ki m tra công tác c a nh ng ngư i Th t c hành chính trên h u h t các lĩnh ư c giao nhi m v tr c ti p gi i quy t yêu v c u ã ư c rà soát, s a i, ban hành c u, òi h i c a dân. Yêu c u v chuyên môn, m i theo hư ng ơn gi n hoá, thu n ti n cho v văn hoá i v i h cũng ư c nâng cao ngư i dân. c bi t, th t c hành chính trên hơn. Nhi u trư ng h p không áp ng yêu c u nh ng lĩnh v c b c xúc, liên quan tr c ti p dân kêu ca ã ư c thay th k p th i. t i ngư i dân và doanh nghi p như t ai, 3. M t s t n t i ph bi n và hư ng xây d ng, h t ch, h kh u, u tư, ăng kí kh c ph c doanh nghi p, h i quan, thu , kho b c, xu t Quan h gi a b máy hành chính và công nh p kh u… ã ư c rà soát nhi u l n, lo i dân trên th c t không ph i nơi nào, lúc nào b nh ng th t c ph c t p, gây phi n hà, cũng t t p. ây ó hi n di n s cách bi t bư c u t o l p l i ni m tin c a ngư i dân gi a l i ích c a b máy hành chính và l i ích và doanh nghi p vào ho t ng ph c v c a các cơ quan công quy n.(4) c a công dân, s coi thư ng i v i quy n và l i ích h p pháp c a cá nhân. Tác phong quan Các cơ quan hành chính các c p ã tri n liêu và th t c ph c t p ã y b máy hành khai công tác rà soát th t c hành chính g n chính ra xa qu n chúng. M t khác, s tách v i vi c th c hi n cơ ch “m t c a”, k t qu bi t và khó ti p c n c a b máy quan liêu t o rõ nh t là công khai hoá, minh b ch hoá các ra trong ngư i dân quan ni m v b máy hành quy nh v th t c hành chính, gi m phi n chính như là rào c n trong vi c th c hi n i cho ngư i hà, gi m áng k th i gian ch quy n c a mình. ó là hi n tư ng không bình dân, trách nhi m c a cán b , công ch c ư c thư ng và không th ch p nh n ư c trong nâng cao, thông qua ó góp ph n i m i cơ nhà nư c pháp quy n. Báo cáo chính tr c a b n m i quan h gi a cơ quan hành chính và BCHTW ng khoá IX t i i h i i bi u ngư i dân theo hư ng ph c v . toàn qu c l n th X c a ng ch rõ: “B 2.4. Trong vi c nâng cao òi h i i v i máy qu n lí nhà nư c các c p, nh t là cơ cán b , công ch c làm vi c tr c ti p v i dân s còn y u kém. Tình tr ng nhũng nhi u, c a Ch t lư ng và hi u qu ho t ng c a b quy n, thi u trách nhi m m t b ph n công máy nhà nư c nói chung, b máy hành chính ch c, nh t là các cơ quan tr c ti p gi i nhà nư c nói riêng ph thu c r t nhi u vào quy t công vi c c a dân và doanh nghi p, năng l c và ph m ch t c a i ngũ cán b , ch m ư c kh c ph c”.(5) công ch c. Nh ng cán b , công ch c năng Nh ng t n t i ph bi n th hi n rõ nét ng, am hi u công vi c, có sáng ki n, hành trong quan h ti p xúc tr c ti p gi a b máy ng có văn hoá s góp ph n nâng cao hi u 24 T¹p chÝ luËt häc sè 01/2007
  5. nghiªn cøu - trao ®æi hành chính và công dân và trong ho t ng x y ra trong quan h v i dân, v i nh ng i ban hành văn b n quy ph m pháp lu t c a cơ tư ng ph c v ho c s d ng d ch v c a cơ quan hành chính nhà nư c. quan thì không ch uy tín c a ngư i ó b t n h i mà d n d n i u ó s làm suy gi m ni m 3.1. Trong quan h tr c ti p gi a b máy tin c a nhân dân vào b máy hành chính, vào hành chính và công dân i ngũ cán b , công ch c nói chung. - Th t c gi i quy t công vi c: C i cách th t c hành chính ư c xác nh là khâu t - Gi i quy t khi u n i: Trong gi i quy t phá trong c i cách hành chính và ư c quan khi u n i, tình tr ng vi ph m các quy nh v tâm th c hi n t nhi u năm nay nhưng nhìn th i h n, th i hi u khá ph bi n. Tính thuy t chung v n ph c t p, phi n hà cho ngư i dân. ph c trong các quy t nh gi i quy t khi u V n còn t n t i khá ph bi n xu hư ng cơ n i không cao. Nhi u trư ng h p khi u n i ư c gi i quy t úng lu t nhưng do kh năng quan hành chính dành thu n l i v cho mình, y khó khăn v cho ngư i dân gánh ch u thuy t ph c còn h n ch nên dân v n ti p t c trong gi i quy t công vi c. Vi c th c hi n các khi u n i và ây là m t trong nh ng nguyên quy nh v th t c cũng không nghiêm, ôi nhân c a tình tr ng khi u n i kéo dài, khi u khi ngư i ti n hành th t c còn ngu bi n n i vư t c p lên các cơ quan trung ương liên t c ti p di n trong nhi u năm qua. r ng h bu c ph i vi ph m vì quy nh khó ánh giá chính th c th c tr ng i ngũ cán th c hi n ho c không phù h p v i th c ti n. - Cung c p thông tin cho dân: Khi ngư i b , công ch c hi n nay cho th y i ngũ cán dân có công vi c c n n cơ quan, t ch c có b , công ch c còn nhi u i m y u v ph m ch t, tinh th n trách nhi m, năng l c chuyên th m quy n gi i quy t thì cán b , công ch c môn, kĩ năng hành chính; phong cách làm vi c có trách nhi m ph i giúp h hi u h có quy n òi h i nh ng gì, c bi t là quy n ư c cung ch m i m i; t quan liêu, tham nhũng, sách c p thông tin và tư v n. Thông tin cung c p nhi u nhân dân ti p t c di n ra nghiêm tr ng trong m t b ph n cán b , công ch c.(6) cho dân chúng ph i là thông tin chính xác v i cách trình bày rõ ràng, không a nghĩa. i u T ánh giá nghiêm túc v th c tr ng, ó không ph i cơ quan, công ch c nào cũng Chính ph ã ra nhi m v i m i, nâng làm ư c. Nhi u trư ng h p, nh n ư c cao ch t lư ng i ngũ cán b , công ch c, thông tin c n thi t, ngư i dân ph i i ư ng trong ó có n i dung quan tr ng là “Tăng cư- vòng, khá v t v , t n kém và m t th i gian. ng các bi n pháp giáo d c cán b , công - Tinh th n, thái ph c v nhân dân c a ch c v tinh th n trách nhi m, ý th c t n tâm, cán b , công ch c: Trong ti p xúc tr c ti p t n tu v i công vi c. Xây d ng tiêu chu n v i công dân, nh ng trư ng h p cán b , công o c ngh nghi p cán b , công ch c. Tôn thi u văn hoá, thi u tôn tr ng vinh ngh nghi p, danh d c a ngư i cán b , ch c có thái dân không ph i là hi m g p. N u vi c ó x y công ch c” và “ Ban hành và th c hi n i v i nh ng ngư i thu c ra trong quan h nghiêm Quy ch công v , g n v i th c hi n quy n qu n lí thì nh hư ng có th ch gi i Quy ch dân ch trong các cơ quan hành h n trong n i b cơ quan nhưng n u i u ó chính nhà nư c, th c hi n tri t nguyên t c T¹p chÝ luËt häc sè 01/2007 25
  6. nghiªn cøu - trao ®æi quy n và l i ích công dân trong quan h “b công khai hoá ho t ng công v , nh t là máy hành chính - cá nhân”, b o v có hi u trong các công vi c có quan h tr c ti p v i công dân, trong lĩnh v c tài chính, ngân qu con ngư i kh i s tuỳ ti n và quan liêu sách; b o m th c hi n k cương c a b c a cán b , công ch c. - Quan ni m ban hành quy nh theo cách máy, nâng cao trách nhi m, ý th c t ch c k lu t c a i ngũ cán b , công ch c”.(7) thu n ti n cho nhà qu n lí còn khá ph bi n, th c hi n nhi m v nêu trên, trong trong khi c n xây d ng nh ng m i quan h hoàn thi n pháp lu t v công v , công ch c, bình ng gi a b máy hành chính và công dân. bên c nh vi c b sung, hoàn thi n các quy Hi n nay, a s các văn b n ư c xây nh v quy n và nghĩa v , v tiêu chu n d ng theo nguyên t c l i ích Nhà nư c là trên chuyên môn... c n kh n trương xây d ng và h t (th c ch t ó là l i ích c a b máy hành ban hành các quy nh v văn hoá ph thông, chính). úng ra, l i ích Nhà nư c, xã h i và văn hoá ng x c a cán b , công ch c. Trong cá nhân u ph i ư c quan tâm y . gi i quy t công vi c, nh ng ngư i có trách ng l p quy các cơ quan và Trong ho t nhi m ph i i x v i công dân v i thái ngư i có th m quy n c n kh c ph c xu l ch s , nhã nh n, ph i th n tr ng xem xét hư ng quy nh theo cách thu n ti n cho nhà m i khía c nh liên quan n quy n, nghĩa v qu n lí mà không cân nh c m t cách toàn và nguy n v ng c a h . di n tác ng c a quy nh n quy n và l i 3.2. Trong ho t ng ban hành văn b n ích h p pháp c a các i tư ng có liên quan. quy ph m pháp lu t c a cơ quan hành chính (Xem ti p trang 35) nhà nư c (1).Xem: Văn ki n ihi ng th i kì i m i. - Quy n ban hành văn b n quy ph m Nxb. Chính tr qu c gia, H. 2005, tr.94. pháp lu t là quy n năng quan tr ng và em (2).Xem: Sách ã d n, tr. 129. l i hi u qu cao nh t trong các quy n năng (3).Xem: Công báo nư c C ng hoà xã h i ch nghĩa c a hành pháp. Kh o sát th c ti n cho th y có Vi t Nam, s 2324, ngày 20/5/2006. m t s lư ng l n văn b n b ng cách này hay (4). Xem: Báo cáo t ng k t vi c th c hi n giai o n I cách khác quy nh nh ng h n ch quy n (2001-2005) Chương trình t ng th c i cách hành chính nhà nư c giai o n 2001-2010 và phương công dân. Ngay c trong nh ng văn b n m i hư ng, nhi m v c i cách hành chính giai o n II ư c ban hành g n ây cũng không tránh (2006-2010). Công báo, s 2324, ngày 20/5/2006. kh i cách nhìn nh n cũ i v i quy n con (5).Xem: Văn ki n i h i i bi u toàn qu c l n th ngư i. i u ó d n n m t th c tr ng áng X, Nxb. Chính tr qu c gia, H. 2006, tr. 64. bu n là văn b n hi u l c pháp lí càng cao thì (6).Xem: Chương trình t ng th c i cách hành chính nhà nư c giai o n 2001 - 2010 ban hành kèm theo hi u l c th c t càng th p. Quy t nh s 136/2001/Q -TTg ngày 17/9/2001 c a kh c ph c t n t i này, m t m t, c n Th tư ng Chính ph . ti n hành công tác giáo d c chính tr tư tư ng, (7).Xem: Chương trình t ng th c i cách hành chính tăng cư ng ti m l c văn hoá trong b máy nhà nư c giai o n 2001 - 2010 ban hành kèm theo hành chính; m t khác, c n có cơ ch pháp lu t Quy t nh s 136/2001/Q -TTg ngày 17/9/2001 c a Th tư ng Chính ph . thích h p m b o v trí hàng u c a các 26 T¹p chÝ luËt häc sè 01/2007
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2