intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong thương mại điện tử

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

13
lượt xem
8
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết "Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong thương mại điện tử" đưa ra nhận diện tranh chấp quyền sở hữu trí tuệ trong thương mại điện tử và một số kiến nghị, giải pháp liên quan đến xác lập, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong thương mại điện tử hiện nay.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ trong thương mại điện tử

  1. Diễn đàn Khoa học và Công nghệ BẢO VỆ QUYỀN SỞ HỮU TRÍ TUỆ TRONG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ TS Khổng Quốc Minh Cục Sở hữu Trí tuệ Trong bối cảnh phát triển của Cách mạng công nghiệp 4.0, các sàn thương mại điện tử (TMĐT) đã thu hút hàng triệu lượt truy cập mỗi ngày, tạo nên số lượng người dùng đông đảo và khó kiểm soát. Điều này đã tạo ra nhiều kẽ hở cho việc mua bán hàng giả, hàng nhái, xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ (SHTT). Bài viết đưa ra nhận diện tranh chấp quyền SHTT trong TMĐT và một số kiến nghị, giải pháp liên quan đến xác lập, bảo vệ quyền SHTT trong TMĐT hiện nay. TMĐT và quyền SHTT của doanh dịch TMĐT như Shopee, Tiki, phần bán lẻ trực tuyến cao nhất nghiệp Lazada… đã thu hút hàng triệu khu vực Đông Nam Á. Khoảng lượt truy cập mỗi ngày. Theo báo 51% người Việt Nam coi Shopee TMĐT đang phát triển mạnh cáo của Bộ Công Thương, doanh là nền tảng mua sắm yêu thích, mẽ trên toàn cầu và một quốc thu TMĐT Việt Nam năm 2021 Lazada đứng thứ hai (18%), tiếp gia trẻ như Việt Nam cũng không ước đạt 13,7 tỷ USD, tăng 16% theo là Facebook (8%), Tiki (7%). nằm ngoài xu thế đó. Các nền so với năm 2020 và chiếm 6,5% Hơn 70% người dùng trẻ tuổi Việt tảng mạng xã hội phổ biến tại Việt tổng doanh thu bán lẻ cả nước. Nam (17-25 tuổi) coi Shopee là Nam như Facebook, Instagram, Việt Nam trở thành 1 trong 3 sàn giao dịch TMĐT tốt nhất hiện YouTube, TikTok hoặc sàn giao quốc gia có tốc độ tăng trưởng thị nay. Thương mại điện tử đang ngày càng trở nên gần gũi với mọi người dân. 20 Số 6 năm 2023
  2. Diễn đàn Khoa học và Công nghệ Doanh nghiệp tham gia hoạt động TMĐT với tư cách người bán và hoạt động thương mại dựa trên dịch vụ trung gian trên internet. Khi đó, với tư cách người bán (bên thứ nhất), để tiếp cận khách hàng mua sắm trực tuyến (bên thứ 2), doanh nghiệp thường chỉ có 2 lựa chọn: 1) Tự mình tạo lập sự hiện diện thương mại trên mạng viễn thông, thường là qua website trên mạng internet (website TMĐT) và có thể bao gồm cả các ứng Một ví dụ về hành vi làm nhái nhãn hiệu. dụng bán lẻ nhằm giới thiệu hàng hóa/dịch vụ mà mình muốn cung có liên hệ trực tiếp để đảm bảo quyền SHTT thường gặp, để có cấp cũng như xúc tiến các giao chắc chắn về sự trung thực và biện pháp bảo vệ và thực thi hiệu dịch TMĐT liên quan; 2) Thiết an ninh tài chính. Vì thế, quyền quả quyền SHTT của mình. lập sự hiện diện thương mại trên SHTT là thiết yếu để kinh doanh mạng xã hội và sàn TMĐT do tổ Nhận diện tranh chấp quyền SHTT trong TMĐT, vì quyền SHTT, nhất chức, cá nhân khác tạo lập và trong TMĐT là nhãn hiệu khi nhận được sự kinh doanh (nơi có sự hiện diện công nhận và thiện chí của khách Sáng chế trong TMĐT, thường của nhiều người bán), sàn TMĐT hàng sẽ tăng cường sự trung gặp là sáng chế được tạo nên bởi là bên thứ 3 cung cấp môi trường thành của khách hàng, nâng cao tổ hợp các phần mềm kết hợp cho doanh nghiệp tiến hành hoạt năng lực cạnh tranh cho doanh với thiết bị vật lý (thiết bị điện động xúc tiến thương mại, bán nghiệp. tử, thiết bị đầu cuối, mạng máy hàng hóa hoặc cung ứng dịch vụ. tính, mạng internet, mạng viễn Quyền SHTT cũng là công cụ Việc sử dụng hợp lý các quyền thông và thiết bị tích hợp khác…) pháp lý để phòng chống hàng SHTT trong hoạt động TMĐT để thực hiện chức năng TMĐT giả, hàng nhái, xâm phạm quyền mang lại lợi thế vượt trội cho các đặc thù nhằm mục đích bán hàng SHTT. Chuyển đổi số thúc đẩy doanh nghiệp như gia tăng lượng hoặc cung cấp dịch vụ của chính gần như mọi hoạt động kinh tế - bán, mở rộng và duy trì thị phần, doanh nghiệp đó. xã hội diễn ra trên internet, từ đó dễ dàng đưa hàng hóa/dịch vụ thúc đẩy hoạt động TMĐT. Điều Nhãn hiệu là đối tượng quyền mới ra thị trường, qua đó giúp họ này làm các tranh chấp quyền SHTT phổ biến nhất trong TMĐT. tăng doanh thu. Trong môi trường SHTT trong TMĐT gia tăng. Đặc Nhãn hiệu giúp phân biệt hàng TMĐT, quyền SHTT có vai trò biệt, hoạt động TMĐT không có hóa cùng loại của nhà sản xuất quan trọng hơn so với môi trường biên giới nhưng quyền SHTT lại này với nhà sản xuất khác, qua kinh doanh truyền thống. Sở dĩ có giới hạn về không gian (lãnh đó giúp người tiêu dùng lựa chọn như vậy vì khách hàng thường thổ), quyền SHTT được bảo hộ hàng hóa/dịch vụ trên thị trường. thận trọng một cách tự nhiên ở Việt Nam thì chỉ có hiệu lực Nhãn hiệu cung cấp thông tin và trong môi trường trực tuyến, do trên toàn lãnh thổ Việt Nam. Do nguồn gốc của hàng hóa/dịch vụ; người bán có thể ở một nơi rất xa đó, doanh nghiệp cần chủ động cung cấp gián tiếp thông tin về và hầu như có rất ít, hoặc không nhận diện rõ các dạng tranh chấp chất lượng hàng hóa/dịch vụ; thúc 21 Số 6 năm 2023
  3. Diễn đàn Khoa học và Công nghệ đẩy marketing hàng hóa/dịch vụ; Trong TMĐT, các giao diện và nghiệp, tổ chức, cá nhân khi tham thu hút người tiêu dùng. Theo đó, nội dung trên trang web, giao gia TMĐT cần nhận thức đúng một nhãn hiệu mạnh giúp gia tăng diện các ứng dụng trực tuyến đắn về tầm quan trọng của việc lượng bán, mở rộng và duy trì thị cũng là đối tượng hay bị sao bảo hộ quyền SHTT, nhất là bảo phần, dễ dàng đưa hàng hóa/dịch chép, bắt chước. TMĐT giúp việc hộ các đối tượng quyền SHTT vụ mới ra thị trường. Nhãn hiệu phân phối trực tuyến tác phẩm được sử dụng trong TMĐT. Theo mạnh làm dịch chuyển đường được bảo hộ quyền SHTT, như đó, các giải pháp xác lập, bảo vệ cầu theo 2 cách: 1) Cho phép các bản nhạc, bộ phim, tác phẩm quyền SHTT cho doanh nghiệp doanh nghiệp bán với giá cao hơn nghệ thuật, ảnh chụp, bản thảo, bao gồm: giá hàng hóa/dịch vụ cùng loại; phần mềm máy tính... ngày càng Thứ nhất, cần đăng ký bảo 2) Làm tăng số lượng giao dịch dễ dàng hơn. Do sự dễ dàng của hộ các sáng chế thực hiện chức hàng hóa/dịch vụ. Chính vì vậy, việc đăng tải các tệp tin số đó, năng TMĐT đặc thù nhằm mục nhãn hiệu là đối tượng thường bị việc đưa lên mạng internet một đích bán hàng hoặc cung cấp giả mạo, xâm phạm quyền SHTT, cách bất hợp pháp những sản dịch vụ. Cần sử dụng quyền tạm thể hiện ở hành vi mua bán hàng phẩm này hoặc việc tải các tác phẩm này xuống một cách trái thời đối với sáng chế khi phát giả, hàng nhái hoặc hàng hóa có phép ngày càng tăng, gây thiệt hiện người khác sử dụng nhằm dấu hiệu tương tự gây nhầm lẫn. hại về kinh tế cho các chủ thể mục đích thương mại, khi người Ngoài ra, nhãn hiệu cũng là đối quyền tác giả. Các đối tượng đó không có quyền sử dụng trước tượng thường bị bên thứ 3 đăng ký làm tên miền để chiếm đoạt, quyền tác giả như các tác phẩm thì người nộp đơn có quyền thông chiếm giữ quyền sử dụng hoặc tạo hình, được tạo từ nhân vật báo bằng văn bản cho người sử xây dựng website bán hàng giả. hoạt hình, tác phẩm mỹ thuật ứng dụng về việc mình đã nộp đơn dụng... thường được sử dụng trên đăng ký. Kiểu dáng công nghiệp trong rất nhiều hàng hóa. Trong TMĐT, Thứ hai, đối với nhãn hiệu, nên TMĐT thường gặp và thể hiện hàng hóa xâm phạm quyền tác sử dụng nhãn hiệu đã được bảo dưới dạng bao bì chứa đựng sản giả rất đa dạng, phổ biến như hộ trong hoạt động TMĐT. Nếu phẩm, các đặc điểm tạo dáng thú nhồi bông, quần áo, phụ nhãn hiệu đang sử dụng chưa mang tính sáng tạo của sản phẩm. kiện, văn phòng phẩm… Các tác được bảo hộ, cần tiến hành thủ Các kiểu dáng công nghiệp này, phẩm là hình vẽ, hình chụp nhân tục nộp đơn đăng ký nhãn hiệu nhất là bao bì thường đẹp, có vật truyện tranh, nhân vật hoạt tại Cục SHTT. Đồng thời, nên tiến tính thẩm mỹ (các yếu tố về màu hình... thường bị sao chép, nhân hành đăng ký tên miền. Bởi lẽ, sắc, bố cục, đường nét), thu hút bản, sản xuất bản sao hoặc sao người dùng, qua đó giúp chủ sở việc đăng ký tên miền đã không chép thành các tác phẩm phái hữu kiểu dáng công nghiệp tăng còn bị coi là hành vi cạnh tranh sinh mà không được sự cho phép trưởng doanh thu và khả năng không lành mạnh, chỉ khi bên của tác giả, chủ sở hữu quyền tác sinh lời. Kiểu dáng công nghiệp thứ 3 có hành vi chiếm đoạt tên giả đối với tác phẩm. cũng là đối tượng thường bị xâm miền đó thì việc xử lý hành vi xâm phạm quyền SHTT. Giải pháp xác lập, bảo vệ quyền SHTT phạm tên miền mới được thực cho doanh nghiệp hiện và trở nên khá khó khăn. Quyền tác giả thường gặp trong TMĐT là giao diện, kết cấu, Để giảm tranh chấp quyền Thứ ba, đối với kiểu dáng nội dung trang web và cả những SHTT và phòng chống nạn hàng công nghiệp, nếu chưa được gì truyền đi trên trang web; giao giả, hàng nhái, xâm phạm quyền bảo hộ, cần lưu ý không được diện các ứng dụng trực tuyến. SHTT trong TMĐT, các doanh bộc lộ kiểu dáng công nghiệp 22 Số 6 năm 2023
  4. Diễn đàn Khoa học và Công nghệ trên sàn TMĐT, mạng xã hội hay điều này khiến doanh nghiệp có Thứ bảy, khi phát hiện hàng trên chính trang web của mình. thể phải chịu trách nhiệm pháp giả, hàng nhái, xâm phạm quyền Việc bộc lộ này sẽ làm mất tính lý; đường liên kết chứa nhãn hiệu SHTT, đầu tiên chủ sở hữu nên mới của chính kiểu dáng công của công ty khác, việc này có tiến hành lập vi bằng ghi nhận nghiệp đó. Đồng thời, chủ sở hữu thể vi phạm pháp luật cạnh tranh việc hàng giả, hàng nhái, xâm kiểu dáng công nghiệp cần tiến không lành mạnh, xâm phạm phạm quyền SHTT, đồng thời viết hành thủ tục nộp đơn đăng ký tại quyền tác giả, quyền sở hữu công thư khuyến cáo yêu cầu ngừng Cục SHTT. Cần sử dụng quyền nghiệp đối với nhãn hiệu đã được hành vi vi phạm quyền SHTT, tạm thời đối với kiểu dáng công bảo hộ của người khác. Do vậy, ngừng việc bán hàng giả, hàng nghiệp khi phát hiện người khác cần phải xin phép chủ sở hữu các nhái, xâm phạm quyền SHTT và sử dụng nhằm mục đích thương quyền SHTT này trước khi thực gửi tới sàn TMĐT, tới chính trang mại, người đó không có quyền sử hiện các hành vi nêu trên. Nếu web hoặc tới công ty của người dụng trước thì người nộp đơn có muốn đăng tải tác phẩm bất kỳ vi phạm. Nếu hành vi vi phạm quyền thông báo bằng văn bản của người khác lên trang web của vẫn tiếp diễn, chủ sở hữu quyền cho người sử dụng về việc mình mình khi thời hạn quyền tác giả SHTT có thể thực thi quyền đã nộp đơn đăng ký. của những tác phẩm này vẫn còn SHTT của mình thông qua các hiệu lực, thì cần phải được chủ sở biện pháp hành chính, dân sự Thứ tư, đối với giao diện, kết hoặc hình sự ? hữu quyền tác giả cho phép bằng cấu trang web, trang web và cả văn bản. Ngay cả khi chỉ sử dụng TÀI LIỆU THAM KHẢO những gì truyền đi trên trang một phần của tác phẩm được web, giao diện các ứng dụng trực 1. Bộ Thông tin và Truyền thông bảo hộ quyền tác giả thì vẫn cần (2022), Báo cáo chuyên đề phục vụ Uỷ tuyến… cần tiến hành đăng ký được chủ sở hữu quyền cho phép ban Quốc gia về Chuyển đổi số. quyền tác giả cho các giao diện làm việc đó. Cũng lưu ý rằng, tác 2. Phạm Thị Mai Khanh (2016), và nội dung của nó tại Cục Bản phẩm được đăng tải lên internet Quyền SHTT trong thương mại điện tử, quyền tác giả. Luận án tiến sỹ, Trường Đại học Ngoại hoặc được lưu trữ trên máy chủ thương. Thứ năm, trong quá trình vận của trang web cũng được bảo hộ 3. Quốc hội nước Cộng hòa xã hội hành trang web, nhất là các trang quyền tác giả giống như những chủ nghĩa Việt Nam (2009), Luật SHTT, cung cấp thông tin, cần tránh các tác phẩm được xuất bản bằng Nhà xuất bản Tư pháp. hành vi ngay tình vi phạm quyền các phương tiện khác. 4. A.A. Abdalla (2005), International Protection of Intellectual Property tác giả của người khác. Khi kết Thứ sáu, xây dựng tài liệu Rights: In Light of The Expansion nối với các trang web hữu ích hướng dẫn người tiêu dùng phân of Electronic Commerce, Trafford khác, trong hầu hết các trường Publishing. biệt hàng giả, hàng nhái với hàng hợp, đường liên kết hoàn toàn hợp thật. Nêu các đặc điểm nhận 5. World Intellectual Property Organization (2002), Intellectual pháp và không cần xin phép chủ dạng, bao bì sản phẩm, nhãn Property on The Internet: A Survey of sở hữu trang web đó. Tuy nhiên, hiệu và các dấu hiệu khác. Đăng Issues. một số loại đường liên kết sau có tải các tài liệu này lên các nền 6. https://www.wipo.int/meetings/ thể dẫn đến trách nhiệm pháp lý: tảng trực tuyến, đồng thời luôn en/doc_details.jsp?doc_id=316830, accessed 1 November 2022. đường liên kết dẫn người sử dụng cập nhật tài liệu hướng dẫn. Đa đến trang web chứa nội dung bất dạng hóa loại hình tài liệu hướng hợp pháp (có thể là bản sao lậu dẫn này như video, văn bản, hình các bài hát, hoặc một chương ảnh để người tiêu dùng dễ tiếp trình phần mềm bất hợp pháp), cận và nắm bắt kịp thời. 23 Số 6 năm 2023
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0