Bé y tÕ<br />
<br />
bÖnh häc lao<br />
S¸ch ®µo t¹o b¸c sü ®a khoa<br />
M· sè: §. 01. z. 20<br />
Chñ biªn: GS.TS. TrÇn V¨n S¸ng<br />
<br />
Nhµ xuÊt b¶n y häc<br />
Hµ néi - 2007<br />
1<br />
<br />
ChØ ®¹o biªn so¹n:<br />
Vô Khoa häc vµ §µo t¹o, Bé Y tÕ<br />
Chñ biªn:<br />
GS.TS. TrÇn V¨n S¸ng<br />
Tham gia biªn so¹n:<br />
BSCKII. Ng« Ngäc Am<br />
TS. Lª Ngäc H−ng<br />
BSCKI. Mai V¨n Kh−¬ng<br />
BSCKII. NguyÔn Xu©n Nghiªm<br />
ThS. TrÇn ThÞ Xu©n Ph−¬ng<br />
GS.TS. TrÇn V¨n S¸ng<br />
PGS.TS. §inh Ngäc Sü<br />
Th− ký biªn so¹n:<br />
ThS. TrÇn ThÞ Xu©n Ph−¬ng<br />
Tham gia tæ chøc b¶n th¶o:<br />
ThS. PhÝ V¨n Th©m<br />
BS. NguyÔn Ngäc ThÞnh<br />
<br />
© B¶n quyÒn thuéc Bé y tÕ (Vô Khoa häc vµ §µo t¹o)<br />
<br />
2<br />
<br />
lêi giíi thiÖu<br />
<br />
Thùc hiÖn mét sè ®iÒu cña LuËt Gi¸o dôc, Bé Gi¸o dôc & §µo t¹o vµ Bé Y<br />
tÕ ®· ban hµnh ch−¬ng tr×nh khung ®µo t¹o b¸c sÜ ®a khoa. Bé Y tÕ tæ chøc<br />
biªn so¹n tµi liÖu d¹y - häc c¸c m«n c¬ së, chuyªn m«n vµ c¬ b¶n chuyªn<br />
ngµnh theo ch−¬ng tr×nh trªn nh»m tõng b−íc x©y dùng bé s¸ch chuÈn trong<br />
c«ng t¸c ®µo t¹o nh©n lùc y tÕ.<br />
S¸ch Néi bÖnh lý, phÇn BÖnh lao ®−îc biªn so¹n dùa trªn ch−¬ng tr×nh<br />
gi¸o dôc cña Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi trªn c¬ së ch−¬ng tr×nh khung ®· ®−îc<br />
phª duyÖt. S¸ch ®−îc c¸c Nhµ gi¸o giµu kinh nghiÖm vµ t©m huyÕt víi c«ng<br />
t¸c ®µo t¹o biªn so¹n theo ph−¬ng ch©m: kiÕn thøc c¬ b¶n, hÖ thèng, néi dung<br />
chÝnh x¸c, khoa häc; cËp nhËt c¸c tiÕn bé khoa häc, kü thuËt hiÖn ®¹i vµ thùc<br />
tiÔn ViÖt Nam.<br />
S¸ch Néi bÖnh lý, phÇn BÖnh lao ®· ®−îc Héi ®ång chuyªn m«n thÈm<br />
®Þnh s¸ch vµ tµi liÖu d¹y - häc chuyªn ngµnh b¸c sÜ ®a khoa cña Bé Y tÕ thÈm<br />
®Þnh vµo n¨m 2006; lµ tµi liÖu d¹y - häc ®¹t chuÈn chuyªn m«n cña ngµnh Y tÕ<br />
trong giai ®o¹n 2006 - 2010. Trong qu¸ tr×nh sö dông s¸ch ph¶i ®−îc chØnh lý,<br />
bæ sung vµ cËp nhËt.<br />
Bé Y tÕ xin ch©n thµnh c¶m ¬n c¸c Nhµ gi¸o, c¸c chuyªn gia cña Bé m«n<br />
Lao, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi ®· dµnh nhiÒu c«ng søc hoµn thµnh cuèn s¸ch<br />
nµy; c¶m ¬n PGS.TS Ph¹m Long Trung vµ TS TrÇn Quang Phôc ®· ®äc, ph¶n<br />
biÖn ®Ó cuèn s¸ch ®−îc hoµn chØnh kÞp thêi phôc vô cho c«ng t¸c ®µo t¹o nh©n<br />
lùc y tÕ.<br />
LÇn ®Çu xuÊt b¶n, chóng t«i mong nhËn ®−îc ý kiÕn ®ãng gãp cña ®ång<br />
nghiÖp, c¸c b¹n sinh viªn vµ c¸c ®éc gi¶ ®Ó lÇn xuÊt b¶n sau ®−îc hoµn thiÖn<br />
h¬n.<br />
Vô khoa häc vµ ®µo t¹o<br />
Bé y tÕ<br />
<br />
3<br />
<br />
Lêi nãi ®Çu<br />
<br />
S¸ch Néi bÖnh lý - phÇn BÖnh lao do tËp thÓ c¸n bé gi¶ng d¹y cña Bé<br />
m«n Lao, Tr−êng §¹i häc Y Hµ Néi biªn so¹n. Môc tiªu cña s¸ch lµ cung cÊp<br />
nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ bÖnh häc lao, ch−¬ng tr×nh chèng lao ë n−íc ta cho<br />
sinh viªn hÖ b¸c sü ®a khoa. S¸ch còng lµ tµi liÖu tham kh¶o cho c¸c häc viªn<br />
sau ®¹i häc. C¸c bµi gi¶ng ®Òu thèng nhÊt cã c¸c phÇn: Môc tiªu, néi dung,<br />
c©u hái l−îng gi¸. Nh− vËy sinh viªn biÕt ®−îc yªu cÇu cña tõng bµi gi¶ng vµ<br />
sau khi häc xong cã thÓ tù ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ häc tËp.<br />
S¸ch lµ tµi liÖu häc tËp cña sinh viªn hÖ b¸c sü ®a khoa, hy väng còng cã<br />
Ých cho c¸c c¸n bé ®ang c«ng t¸c trong chuyªn khoa Lao - BÖnh phæi vµ c¸c<br />
®ång nghiÖp.<br />
MÆc dï c¸c t¸c gi¶ lµ c¸c c¸n bé ®· gi¶ng d¹y nhiÒu n¨m vÒ bÖnh lao, ®·<br />
cã nhiÒu cè g¾ng biªn so¹n, nh−ng khã tr¸nh khái c¸c sai sãt; chóng t«i mong<br />
nhËn ®−îc nh÷ng gãp ý ®Ó söa ch÷a khi t¸i b¶n.<br />
<br />
Thay mÆt c¸c t¸c gi¶<br />
Tr−ëng bé m«n lao<br />
GS.TS. TrÇn V¨n S¸ng<br />
<br />
5<br />
<br />
môc lôc<br />
<br />
Lêi nãi ®Çu<br />
Bµi 1. §Æc ®iÓm cña bÖnh lao ..............................(gs.ts. TrÇn V¨n S¸ng)<br />
1. BÖnh lao lµ bÖnh do vi khuÈn..............................................................<br />
2. BÖnh lao lµ bÖnh l©y..............................................................................<br />
3. BÖnh lao diÔn biÕn qua hai giai ®o¹n................................................<br />
4. §Æc ®iÓm miÔn dÞch, dÞ øng trong bÖnh lao.................................<br />
5. BÖnh lao cã thÓ phßng vµ ®iÒu trÞ cã kÕt qu¶.............................<br />
6. BÖnh lao lµ bÖnh x· héi...........................................................<br />
Tù l−îng gi¸<br />
Bµi 2. Lao s¬ nhiÔm ............................(bsckii. NguyÔn Xu©n Nghiªm)<br />
1. §¹i c−¬ng.....................................................<br />
2. Sinh bÖnh häc.........................................<br />
3. Gi¶i phÉu bÖnh..........................<br />
4. TriÖu chøng l©m sµng.....................................................<br />
5. CËn l©m sµng..............................................................<br />
6. ChÈn ®o¸n...............................................<br />
7. TiÕn triÓn - biÕn chøng....................................................<br />
8. §iÒu trÞ ...............................................................<br />
9. Phßng bÖnh......................................................<br />
Tù l−îng gi¸<br />
Bµi 3. Lao phæi................................................. (gs. Ts. TrÇn V¨n S¸ng)<br />
1. VÞ trÝ cña lao phæi trong bÖnh häc lao .........................<br />
2. Nguyªn nh©n vµ c¬ chÕ bÖnh sinh....................................<br />
3. Gi¶i phÉu bÖnh lý...................................................<br />
4. TriÖu chøng l©m sµng...........................................<br />
5. CËn l©m sµng...................................................<br />
6. C¸c thÓ l©m sµng.........................................<br />
<br />
7<br />
<br />