
M t s bi n pháp giúp h c sinh l p 3 gi i bài toán liên quan đn rút v đn vộ ố ệ ọ ớ ả ế ề ơ ị
M C L CỤ Ụ
Trang
I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ 2
1. Lí do ch n đ tàiọ ề 2
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề 3
3. Đi t ng nghiên c uố ượ ứ 3
4. Gi i h n c a đ tàiớ ạ ủ ề 3
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ 3
II. PH N N I DUNGẦ Ộ 3
1. C s lí lu n đ th c hi n đ tàiơ ở ậ ể ự ệ ề 3
2. Th c tr ngự ạ 4
3. N i dung và hình th c c a gi i phápộ ứ ủ ả 5
a. M c tiêu c a gi i pháp, bi n phápụ ủ ả ệ 5
b. N i dung và cách th c th c hi n gi i pháp, bi n phápộ ứ ự ệ ả ệ 5
c. M i quan h gi a các gi i pháp, bi n phápố ệ ữ ả ệ 13
d. K t qu kh o nghi m, giá tr khoa h c c a v n đ nghiên c uế ả ả ệ ị ọ ủ ấ ề ứ 13
III. K T LU N, KI N NGHẾ Ậ Ế Ị 14
1. K t lu nế ậ 14
2. Ki n nghế ị 15
I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
1. Lí do ch n đ tàiọ ề
B c Ti u h c là b c h c t o n n t ng v ng ch c cho các em vào đi. Sauậ ể ọ ậ ọ ạ ề ả ữ ắ ờ
khi h c xong ti u h c, các em đc lĩnh h i nh ng ki n th c, kĩ năng đ các emọ ể ọ ượ ộ ữ ế ứ ể
ti p t c h c lên l p trên. ế ụ ọ ớ M i môn h c ti u h c đu góp ph n vào vi c hìnhỗ ọ ở ể ọ ề ầ ệ
Ng i th c hi n: Nguy n Th Hà – Trườ ự ệ ễ ị ường TH Tr n Qu c To nầ ố ả

M t s bi n pháp giúp h c sinh l p 3 gi i bài toán liên quan đn rút v đn vộ ố ệ ọ ớ ả ế ề ơ ị
thành và phát tri n nh ng c s ban đu r t quan tr ng nhân cách con ng i.ể ữ ơ ở ầ ấ ọ ở ườ
Trong các môn h c ti u h c cùng v i môn Ti ng Vi t, môn Toán có v trí r tọ ở ể ọ ớ ế ệ ị ấ
quan tr ng. Toán h c là ọ ọ m t m ng ki n th c xuyên su t quá trình h c toán c aộ ả ế ứ ố ọ ủ
h c sinh. Nó không ch truy n th và rèn luy n k năng k x o tính toán đ giúpọ ỉ ề ụ ệ ỹ ỹ ả ể
các em h c t t môn khác mà còn giúp các em rèn luy n trí thông minh, óc t duyọ ố ệ ư
sáng t o, kh năng t duy lô gic, làm vi c khoa h c. Vì v y chúng ta c n ph iạ ả ư ệ ọ ậ ầ ả
quan tâm t i vi c d y toán Ti u h c.ớ ệ ạ ở ể ọ Các ki n th c, kĩ năng c a môn Toán ế ứ ủ ở
ti u h c đc hình thành ch y u b ng th c hành, luy n t p và th ng xuyênể ọ ượ ủ ế ằ ự ệ ậ ườ
đc ôn t p, c ng c , phát tri n, v n d ng trong h c t p và trong đi s ng.ượ ậ ủ ố ể ậ ụ ọ ậ ờ ố
Nh chúng ta đã bi t, căn c vào s phát tri n tâm, sinh lí c a h c sinh Ti u h cư ế ứ ự ể ủ ọ ể ọ
mà c u trúc n i dung môn Toán r t phù h p v i t ng giai đo n phát tri n c aấ ộ ấ ợ ớ ừ ạ ể ủ
h c sinh. l p 3, các em ph i n m đc ch c t t c các d ng toán gi i có l iọ Ở ớ ả ắ ượ ắ ấ ả ạ ả ờ
văn. Đc bi t, sang h c kì II, các em b t đu đc làm quen v i các d ng toánặ ệ ọ ắ ầ ượ ớ ạ
h p c b n, trong đó có d ng toán liên quan đn rút v đn v . D ng toán này cóợ ơ ả ạ ế ề ơ ị ạ
r t nhi u ng d ng trong th c t , nó đòi h i các em ph i có kĩ năng gi i toánấ ề ứ ụ ự ế ỏ ả ả
t t, kĩ năng ng d ng th c t trong hàng ngày. Sau khi d y l p 3 hai năm li n,ố ứ ụ ự ế ạ ở ớ ề
tôi th y các em n m kĩ năng gi i toán c a giáo viên truy n đt t i nh là m tấ ắ ả ủ ề ạ ớ ư ộ
văn b n c a lí thuy t, còn nó có ng d ng vào th c t nh th nào đó thì ch aả ủ ế ứ ụ ự ế ư ế ư
c n bi t. Đó là đi u băn khoăn, suy nghĩ cho chúng ta. Có nh ng bài toán các emầ ế ề ữ
làm xong, không c n th l i, không c n xem th c t áp d ng trong th c t nhầ ử ạ ầ ự ế ụ ự ế ư
th nào, c đ k t qu nh v y m c dù có th sai. Đó là nh ng tác h i l n khiế ứ ể ế ả ư ậ ặ ể ữ ạ ớ
h c toán. Xu t phát t tình hình th c t h c sinh nh v y, tôi mong mu n giúpọ ấ ừ ự ế ọ ư ậ ố
các em gi i d ng toán có liên quan đn rút v đn v l p 3. Vì v y tôi ch n vàả ạ ế ề ơ ị ở ớ ậ ọ
nghiên c u đ tài: “M t s bi n pháp giup hoc sinh l p 3 giai bai toan liên quan ứ ề ộ ố ệ # ơ $
đên rut vê đn vi”. ơ #
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tàiụ ệ ụ ủ ề
Ng i th c hi n: Nguy n Th Hà – Trườ ự ệ ễ ị ường TH Tr n Qu c To nầ ố ả
2

M t s bi n pháp giúp h c sinh l p 3 gi i bài toán liên quan đn rút v đn vộ ố ệ ọ ớ ả ế ề ơ ị
M c tiêu: Tháo g nh ng khó khăn, v ng m c c a h c sinh l p 3 khiụ ỡ ữ ướ ắ ủ ọ ớ
gi i d ng toán liên quan đn rút v đn v . Tìm ra bi n pháp, ph ng pháp thíchả ạ ế ề ơ ị ệ ươ
h p đ d y cách gi i bài toán này theo tinh th n phát huy tính tích c c c a h cợ ể ạ ả ầ ự ủ ọ
sinh.
Nhi m v : Kh o sát th c t vi c d y, h c toán, tìm ra nh ng khó khănệ ụ ả ự ế ệ ạ ọ ữ
v ng m c và bi n pháp kh c ph c. Rút kinh nghi m cách d y- h c toán h cướ ắ ệ ắ ụ ệ ạ ọ ở ọ
sinh l p 3.ớ
3. Đi t ng nghiên c u: ố ượ ứ Bi n pháp giai bai toan liên quan đên rut vê ệ $
đn vi.ơ #
4. Gi i h n ph m vi nghiên c u:ớ ạ ạ ứ M t s bi n pháp giup cho h c sinhộ ố ệ ọ
l p 3A, tr ng Ti u h c Tr n Qu c To n, năm h c 2015 – 2016 giai bai toan ớ ườ ể ọ ầ ố ả ọ $
liên quan đên rut vê đn vi . ơ #
5. Ph ng pháp nghiên c uươ ứ
- Ph ng pháp kh o sát, đi u tra.ươ ả ề
- Ph ng pháp gi ng gi i.ươ ả ả
- Ph ng pháp g i m .ươ ợ ở
- Ph ng pháp luy n t p, th c hành.ươ ệ ậ ự
- Ph ng pháp ki m tra, đánh giá.ươ ể
- Ph ng pháp x lí s li u.ươ ử ố ệ
II. PH N N I DUNG Ầ Ộ
1. C s lí lu nơ ở ậ
D y h c gi i toán Ti u h c nh m giúp h c sinh bi t cách v n d ngạ ọ ả ở ể ọ ằ ọ ế ậ ụ
nh ng ki n th c v toán và các tình hu ng th c ti n đa d ng, phong phú nh ngữ ế ứ ề ố ự ễ ạ ữ
v n đ th ng g p trong đi s ng. Nh gi i toán h c sinh có đi u ki n rènấ ề ườ ặ ờ ố ờ ả ọ ề ệ
luy n và phát tri n năng l c t duy, rèn luy n ph ng pháp suy lu n và nh ngệ ể ự ư ệ ươ ậ ữ
ph n c n thi t vì gi i toán là m t ho t đng bao g m nh ng thao tác xác l pầ ầ ế ả ộ ạ ộ ồ ữ ậ
m i quan h gi a các d li u, gi a cái đã cho và cái c n tìm. Trên c s đó ch nố ệ ữ ữ ệ ữ ầ ơ ở ọ
Ng i th c hi n: Nguy n Th Hà – Trườ ự ệ ễ ị ường TH Tr n Qu c To nầ ố ả
3

M t s bi n pháp giúp h c sinh l p 3 gi i bài toán liên quan đn rút v đn vộ ố ệ ọ ớ ả ế ề ơ ị
đc phép tính thích h p và tr l i đúng câu h i c a bài toán. D y h c gi i toánượ ợ ả ờ ỏ ủ ạ ọ ả
giúp h c sinh phát hi n gi i quy t v n đ, t nh n xét so sánh, phân tích, t ngọ ệ ả ế ấ ề ự ậ ổ
h p rút ra quy t c d ng khái quát.ợ ắ ở ạ
Trong ch ng trình toán 3 thì gi i toán cũng là m t m ch ki n th c khácươ ả ộ ạ ế ứ
và có ý nghĩa đc bi t trong su t quá trình h c t p. Đc bi t qua vi c gi i cácặ ệ ố ọ ậ ặ ệ ệ ả
bài toán có n i dung hình h c và bài toán liên quan đn rút v đn v là các d ngộ ọ ế ề ơ ị ạ
toán có ý nghĩa th c ti n liên quan đn cu c s ng hàng ngày. Vì v y nó đc coiự ễ ế ộ ố ậ ượ
là c u n i gi a toán h c và th c ti n, chi m m t v trí h t s c quan tr ng trongầ ố ữ ọ ự ễ ế ộ ị ế ứ ọ
ch ng trình toán 3.ươ
D a trên c s nghiên c u các tài li u v các ph ng pháp d y h c toánự ơ ở ứ ệ ể ươ ạ ọ
ti u h c. Chu n ki n th c kĩ năng mà h c sinh c n đt đc sau gi h cở ể ọ ẩ ế ứ ọ ầ ạ ượ ờ ọ
toán, nh ng ki n th c có trong bài h c, tham kh o sách h ng d n và m t s tàiữ ế ứ ọ ả ướ ẫ ộ ố
li u b i d ng trong ch ng trình toán ti u h c. Thông t 30/2014 c a BGD,ệ ồ ưỡ ươ ở ể ọ ư ủ
Quy t đnh 16/ 2006 c a BGD – ĐT. Bên c nh đó, còn có s đúc k t kinhế ị ủ ạ ự ế
nghi m c a b n thân qua th c t gi ng d y trong th i gian qua.ệ ủ ả ự ế ả ạ ờ
2. Th c tr ng v n đ nghiên c u ự ạ ấ ề ứ
Trong nhiêu năm theo doi hoc sinh hoc Toan, đăc biêt la năm nay, tôi tr c # # # # ư#
tiêp theo doi cac em hoc sinh l p 3 giai toan, tôi thây cac em co môt thoi quen đo # ơ $ #
la: đoc đâu bai qua loa, sau đo giai bai toan ngay, lam xong không cân kiêm tra lai # $ $ #
kêt qua, cho nên, khi tra bai cac em m i biêt la minh sai. Đôi v i dang toan nay, $ $ ơ ơ #
khi giao viên h ng dân xong ki u bai 1 (B c 1: Tìm giá tr m t ph n (th c ươ ể ướ ị ộ ầ ự
hi n phép chia). B c 2: Tìm giá tr c a nhi u ph n (th c hi n phép nhân).ệ ướ ị ủ ề ầ ự ệ
Cac em lam bai kha tôt, it nhâm lân, nh ng con sai nhiêu trong tinh toan. Đên khi ư
day xong ki u bai 2 (# ể B c 1: Tìm giá tr 1 ph n (th c hi n phép chia). B c 2:ướ ị ầ ự ệ ướ
Tìm s ph n ( Th c hi n phép chia).Cố ầ ự ệ ac em lam bai co phân nhâm lân nhiêu
h n, nhiêu em th c hiên cac b c 2 đang le la phep chia thi cac em lai lam phep ơ ư# # ơ$ ươ #
nhân
Ng i th c hi n: Nguy n Th Hà – Trườ ự ệ ễ ị ường TH Tr n Qu c To nầ ố ả
4

M t s bi n pháp giúp h c sinh l p 3 gi i bài toán liên quan đn rút v đn vộ ố ệ ọ ớ ả ế ề ơ ị
(giông ki u bai 1). Khi tôi ch a triên khai ph ng phap day cua minh, tôi đa đê ơ$ ể ư $ ươ # $ $
y, quan sat cac em lam bai th y co s nhâm lân đang tiêc xay ra. Chính vì v y ấ ư# $ ậ
mu n h c sinh h c t p đt k t qu thì chúng ta c n ph i đ c p đn là ph ngố ọ ọ ậ ạ ế ả ầ ả ề ậ ế ươ
pháp gi ng d y, là cách th c t ch c ho t đng h c t p cho h c sinh.ả ạ ứ ổ ứ ạ ộ ọ ậ ọ
K t qu kh o sát tr c khi th c hi n đ tài:ế ả ả ướ ự ệ ề
T ng s HSổ ố Đi mể
1- > 4
Đi mể
5- > 6
Đi mể
7- > 8
Đi mể
9- > 10
27 7 7 8 5
Qua vi c đi u tra, phân tích, tìm hi u nguyên nhân d n đn th c tr ng trênệ ề ể ẫ ế ự ạ
là do:
- V giáo viên: Không tóm t t đ h c sinh nh n d ng ki u bài, còn chề ắ ể ọ ậ ạ ể ủ
quan, ch a chú tr ng các khâu trong h ng d n gi i cho h c sinh. Ch a kh cư ọ ướ ẫ ả ọ ư ắ
sâu và so sánh cho h c sinh cách gi i c a 2 ki u bài c a d ng toán này.ọ ả ủ ể ủ ạ
- V h c sinh: Do phân l n cac em con chu quan khi lam bai, ch a nh ki ề ọ ơ $ ư ơ
cac ph ng phap giai dang toan nay. Măt khac, cung co thê la cac em ch a đc ươ $ # # $ ư ươ#
cung cô ro net vê 2 ki u bai trong dang toan nay nên s nh m l n đo không tranh $ ể # ư# ầ ẫ
khoi. M c khác, đây la cac bai toan ap dung rât th c tê ma cac em quên mât $ ặ # ư#
ph ng phap th lai nên kêt qua đa ra rât đang tiêc. ươ ư$ # $ ư
3. N i dung và hình th c c a gi i phápộ ứ ủ ả
a. M c tiêu c a gi i phápụ ủ ả
- Tìm ra bi n pháp, ph ng pháp thích h p đ d y theo tinh th n phát huyệ ươ ợ ể ạ ầ
tính tích c c c a h c sinh.ự ủ ọ
- H c sinh hào h ng sôi n i say mê h c t p, th c s ch đng ti p thuọ ứ ổ ọ ậ ự ự ủ ộ ế
ki n th c t tìm ra m i liên quan gi a các y u t trong bài, gi i bài toán thànhế ứ ự ố ữ ế ố ả
th o, không l n l n gi a ki u bài 1 và ki u bài 2 “Gi i bài toán liên quan đnạ ẫ ộ ữ ể ể ở ả ế
rút v đn v ”.ề ơ ị
b. N i dung và cách th c th c hi n gi i pháp.ộ ứ ự ệ ả
Ng i th c hi n: Nguy n Th Hà – Trườ ự ệ ễ ị ường TH Tr n Qu c To nầ ố ả
5