Bước đầu đánh giá mối quan hệ giữa phần trên của mỏm móc và tế bào Agger nasi qua MSCT 64 lát cắt

Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> BÖÔÙC ÑAÀU ÑAÙNH GIAÙ MOÁI QUAN HEÄ GIÖÕA PHAÀN TREÂN<br /> CUÛA MOÛM MOÙC VAØ TEÁ BAØO AGGER NASI QUA MSCT 64 LAÙT CAÉT<br /> Ñoã Thaønh Trí*, Nguyeãn Hoaøng Nam*, Nguyeãn Höõu Khoâi*, Phan Thanh Sôn**<br /> <br /> TOÙM TAÉT<br /> Muïc Tieâu: Ñaùnh giaù moái quan heï veà maët giaûi phaãu giöõa phaàn treân cuûa moûm moùc vaø teá baøo AN.<br /> Thieát keá vaø phöông phaùp nghieân cöùu: daïng moâ taû haøng loaït ca, 32 beänh nhaân ñaït tieâu chuaån nghieân<br /> cöùu, chuïp ña caét lôùp axial daøy 0,5mm töø thaùng 8/2006 ñeán thaùng 11/2006 taïi MEDIC TP.HCM.<br /> Keát quaû: caùc loaïi baùm taän cuûa moûm moùc ghi nhaän ñöôïc: dính vaøo xöông giaáy, dính vaøo caû xöông giaáy<br /> vaø choã gaëp nhau giöõa cuoán giöõa vaø neàn soï, dính vaøo choã gaëp nhau giöõa cuoán giöõa vôùi neàn soï, dính vaøo neàn<br /> soï, dính vaøo cuoán giöõa, dính caû vaøo xöông giaáy vaø töôøng sau cuûa teá baøo AN, dính vaøo caû xöông giaáy vaø<br /> moûm traùn cuûa xöông haøm treân, dính vaøo caû xöông giaáy vaø neàn soï, dính vaøo xöông giaáy vaø cuoán giöõa, dính<br /> vaøo caû xöông giaáy, neàn soï vaø cuoán giöõa, dính vaøo xöông giaáy - moûm traùn xöông haøm treân - neàn soï. Teá baøo<br /> AN ôû trong, treân, giôùi haïn bôûi moûm moùc. Trong ña soá caùc hieän haønh phaàn giöõa cuûa moûm moùc cuøng vôùi phaàn<br /> döôùi trong vaø sau döôùi cuûa teá baøo AN lieân keát vôùi nhau. Khi phaàn treân cuûa moûm moùc höôùng ra ngoaøi xöông<br /> giaáy, moûm moùc taïo ra phaàn döôùi trong vaø sau döôùi cuûa teá baøo AN. Taïo ra töôøng sau cuûa teá baøo AN. Phaàn<br /> treân cuûa moûm moùc dính vôùi caû xöông giaáy vaø moûm traùn xöông haøm treân taïo neân teá baøo AN vaø teá baøo traùn.<br /> Phaàn treân cuûa moûm moùc baùm vaøo xöông giaáy taïo neân ngaùch taän.<br /> Keát luaän: Baùm taän cuûa moûm moùc raát ña daïng, ngoaøi nhöõng kieåu baùm cuûa Landsberg vaø Friedman<br /> chuùng toâi thaáy coù nhöõng kieåu baùm khaùc. Phaàn treân cuûa maãu moùc vaø teá baøo AN coù lieân heä maät thieát vôùi nhau,<br /> moûm moùc tham gia taïo phaàn sau döôùi vaø döôùi beân cuûa teá baøo AN, taïo neân teá baøo AN.<br /> Töø Khoaù: moûm moùc, agger nasI<br /> <br /> SUMMARY<br /> PRELIMINARY EVALUATING OF THE RELATIONSHIP BETWEEN THE SUPERIOR ATTACHMENT<br /> TYPE OF UNCINATE PROCESS AND THE AN CELL THROUGH MSCT 64<br /> Do Thanh Tri, Nguyen Hoang Nam, Nguyen Huu Khoi, Phan Thanh Son<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 11 – Supplement of No 1 - 2007: 171 - 176<br /> Objectives: to investigate the anatomical relationship between the superior attachment type of UP and<br /> the AN cell.<br /> Study design : descriptive study as case series.<br /> Methods : Data were analysed from 32 patients with all 0,5-mm axial sinus MSCT scans, performing<br /> from 08/2005 to 11/2006 in MEDIC of HCM.<br /> Results: types of UP’s superior attachment: insertion to the lamina papyracea, insertion to both the<br /> lamina papyracea and the junction of the middle turbinate with the crirbifrom plate, insertion to the<br /> junction of middle turbinate with the crirbifrom plate, insertion to the skull base, insertion to the middle<br /> turbinate, insertion to both the lamina papyracea and the posterior wall of the AN cell, insertion to both the<br /> lamina papyracea and the frontal process of Maxilla, insertion to both the lamina papyracea and the skull<br /> base, insertion to both the lamina papyracea and the middle turbinate, insertion to both the lamina<br /> papyracea - the skull base and the middle turbinate, insertion to both the lamina papyracea – the frontal<br /> process of Maxilla – the skull by on MSCT64, the AN cell was medially superiorly and inferiorly bound by<br /> the UP. In the all of cases, the middle part of UP together with interior – medial and interior – posterial<br /> * Boä moân Tai Mũi Họng - Ñaïi hoïc Y Döôïc Tp. Hoà Chí Minh<br /> ** Khoa MSCT - Trung Taâm Y Khoa MEDIC Khoa Muõi xoang - BV Tai Mũi Họng Tp. Hoà Chí Minh<br /> <br /> 172<br /> <br /> Chuyeân Ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br /> <br /> part of the AN cell contacted together. When the superior attachment of UP trended to the lamina<br /> papuracea, the UP formed the interior – medial and interior – posterial part of the AN cell, with or without<br /> forming posterior – superior wall of the AN cell. The superiot attach ment of UP was onto both the lamina<br /> papyracea and the frontal process of Maxilla to form the AN cell and frontal cell 1. The superiot attach<br /> ment of UP was onto the lamina papyracea to form the terminal recess.<br /> Conclusions: the superior attach ment type of UP is very diverse, beside the six types observed by<br /> Landsberg and Friedman, we recognize 5 another types of UP. The superiot attach ment of UP formed the<br /> medial – interior and posterior – interior part of the AN cell.UP, besides, also forming the AN cell.<br /> Keywords: the uncinate process,the agger nasi cell<br /> <br /> ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br /> <br /> Phöông tieän, duïng cuï nghieân cöùu<br /> <br /> Ngaøy nay, phaãu thuaät xoang traùn qua noäi soi vaãn<br /> coøn nhieàu thaùch thöùc ñoái vôùi phaãu thuaät vieân, trong<br /> ñieàu trò vieâm xoang traùn maõn tính qua noäi soi. Hai<br /> moùc giaûi phaãu ñoùng vai troø nhö laø chìa khoaù ñeå vaøo<br /> ngaùch traùn laø phaàn treân cuûa moûm moùc vaø teá baøo<br /> AN5. Hai caâu truùc naøy ñaõ ñöôïc moâ taû bôûi nhieàu taùc<br /> giaû. Trong moät soá tröôøng hôïp caùc nhaø phaãu thuaät gaëp<br /> nhieàu khoù khaên trong vieäc ñi vaøo ngaùch traùn, maëc duø<br /> teá baøo AN cell ñaõ ñöôïc laáy ñi. Söï thaát baïi naøy coù leõ<br /> thieáu söï hieåu bieát veà moái quan heä giöõa phaàn treân cuûa<br /> moûm moùc vaø teá baøo AN, chuùng coù moái lieân heä hoï<br /> haøng vôùi nhau trong caáu truùc ngaùch traùn. Chính vì<br /> vaäy chuùng toâi nghieân cöùu ñeà taøi naøy vôùi muïc tieâu<br /> chính laø ñaùnh giaù xem lieäu phaàn treân cuûa moûm moùc<br /> vaø teá baøo AN quan heä vôùi nhau nhö theá naøo qua vieäc<br /> phaân tích tæ mæ caáu truùc giaûi phaãu giöõa chuùng qua<br /> MSCT 64.<br /> <br /> Maùy multislice Toshiba aquilion 64 slice vaø<br /> maùy vi tính Workstation cuøng vôùi phaàn meàm<br /> VITREA 2 ñeå xöû lyù hình aûnh in phim, löu tröõ.<br /> <br /> ÑOÁI TÖÔÏNG - PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN<br /> CÖÙU<br /> Thieát keá nghieân cöùu<br /> Moâ taû haøng loaït ca.<br /> <br /> Ñoái Töôïng Nghieân Cöùu<br /> Laø nhöõng beänh nhaân kieåm tra söùc khoeû ôû<br /> MEDIC vaø nhöõng beänh nhaân bò vieâm ña xoang ñöôïc<br /> chæ ñònh chuïp MSCT 64. Choïn maãu ngaãu nhieân, sao<br /> cho thoaû caùc ñieàu kieän sau: treân 18 tuoåi, khoâng chaán<br /> thöông muõi xoang tröôùc ñoù, khoâng coù polype muõi<br /> xoang, khoâng coù naám xoang, khoâng coù khoái u muõi<br /> xoang, khoâng coù phaãu thuaät xoang tröôùc ñoù vaø phaûi<br /> xaùc ñònh ñöôïc phaàn treân cuûa moûm moùc. Chuùng toâi<br /> choïn ñöôïc 32 ca (töông ñöông 64 xoang).<br /> <br /> Tai Muõi Hoïng<br /> <br /> Caùc Tieâu Chuaån Ñaùnh Giaù Cuûa Chuùng Toâi:<br /> Tyû leä hieän dieän cuûa teá baøo AN.<br /> Caùc kieåu baùm taän cuûa moûm moùc qua<br /> Phaàn treân cuûa moûm moùc coù taïo ra thaønh sau teá<br /> baøo AN khoâng? Coù taïo ra teá baøo traùn khoâng?<br /> <br /> Tieán haønh nghieân cöùu<br /> Duøng chöùc naêng MPR, taïo cöûa soå coù 3 maët caét<br /> sagital, coronal, axial, vaø 3 D<br /> Ñieàu chænh W/L sao cho W/L: 2000/200<br /> Baäc coâng cuï crosshair 2D, caét maët phaúng thaáy<br /> teá baøo AN treân sagittal, thì cuõng xaùc ñònh AN treân<br /> coronal vaø axial sau ñoù chuïp hình ñöa vaøo löu tröõ.<br /> Laáy maët caét sagital laøm chuaån, töø ñaàu moûm<br /> moùc loù ra treân sagittal chuùng toâi laøm ñieåm töïa caét<br /> maët caét theo moûm moùc ñeå ñöôïc hình coronal thaáy<br /> toaøn boä ñöôøng ñi cuûa moûm moùc vaø ñaàu baùm taän<br /> moûm moùc, chuïp hình vaøo löu tröõ.<br /> Söû duïng nhieàu giao dieän protocol khaùc nhau<br /> vôùi coâng cuï Crosshair 3D, chuùng toâi döïng laïi<br /> ñöôøng ñi cuûa moûm moùc ôû maët caét coronal, chuïp<br /> hình laïi vaø quay ñoaïn phim veà söï baùm taän cuûa<br /> moûm moùc. Söû duïng protocol cöûa soå xöông, moâ<br /> meàm chuùng toâi caét nhöõng caáu truùc xung quanh<br /> coøn moûm moùc vaø teá baøo AN, thaäm chí chæ coøn laïi<br /> moûm moùc ñeå tieän khaûo saùt, chuïp hình vaø quay laïi<br /> ñoaïn phim veà moái quan heä giöõa moûm moùc vaø teá<br /> baøo AN.<br /> Taát caû döõ lieäu thu ñöôïc löu tröõ vaøo thö muïc coù<br /> mang teân hoï beänh nhaân. Sau ñoù chuùng toâi saøng<br /> <br /> 173<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> loïc döõ lieäu laïi thoáng keâ thu thaäp döõ lieäu vaøo<br /> microsoft excel 2003 vaø SPSS 11.5 for windowns.<br /> <br /> KEÁT QUAÛ<br /> 3.1 Phaàn treân cuûa moûm moùc len loõi leân treân<br /> ngaùch traùn vôùi nhieàu chaân baùm khaùc nhau, 1 chaân,<br /> 2 chaân vaø 3 chaân. Ngoaøi caùc kieåu baùm cuûa<br /> Landsberg vaø Friedman chuùng toâi thaáy coù caùc<br /> kieåu baùm taän khaùc cuûa moûm moùc.<br /> - Xöông giaáy + maët beân cuûa teá baøo AN. (A) (Hình<br /> 7)<br /> - Xöông giaáy + moûm traùn xöông haøm treân. (B)<br /> (Hình 1 + Hình 4)<br /> - Neàn soï<br /> - Xöông giaáy + neàn soï. (C) (Hình 3)<br /> - Xöông giaáy + cuoán giöõa. (D) (Hình 2)<br /> - Xöông giaáy + neàn so + cuoán giöõa, (E) (Hình 5).<br /> - Xöông giaáy + Moûm traùn xöông haøm treân + neàn<br /> soï (F)<br /> <br /> Hinh 5 : Moûm moùc baùm vaøo neàn soï<br /> <br /> Hinh 6 : Moûm moùc baùm vaøo cuoán giöõa<br /> <br /> 174<br /> <br /> Chuyeân Ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br /> Trong tröôøng hôïp moûm moùc 2 chaân, 1 chaân baùm<br /> vaøo xöông giaáy, chaân coøn laïi baùm vaøo maët sau<br /> cuûa teá baøo AN hoaëc moûm traùn xöông haøm treân<br /> (taïo teá baøo AN vaø teá baøo traùn) hoaëc baùm vaøo neàn<br /> soï hoaëc baùm vaøo xöông giaáy - neàn soï - cuoán giöõa.<br /> Ña soá tröôøng hôïp phaàn treân moûm moùc coù khuynh<br /> höôùng lieân quan vôùi xöông giaáy (III, (A), (B), (C),<br /> (D), (E), (P), phaàn coøn laïi moûm moùc khoâng lieân<br /> quan ñeán xöông giaáy (1 chaân) (Type IV, V, VI<br /> <br /> nhau, teá baøo AN ôû trong treân vaø sau giôùi haïn<br /> bôûi moûm moùc ,töôøng tröôùc cuûa noù laø moûm traùn<br /> cuûa xöông haøm treân, töôøng ngoaøi cöûa noù laø xöông<br /> giaáy. Ñaïi ña soá phaàn treân cuûa moûm moùc vaø phaàn<br /> döôùi cuûa moûm moùc gaëp nhau (Hình 4). Khi phaàn<br /> treân cuûa moõm moùc höôùng ra xöông giaáy thì noù taïo<br /> ra phaàn döôùitrong – sau döôùi cuûa teá baøo AN, vaø<br /> maët sau cuûa teá baøo AN ñeå taïo thaønh teá baøo AN<br /> (Hình 7 + Hình 1).<br /> <br /> BAØN LUAÄN<br /> Baùm taän cuûa moûm moùc ñöôïc moâ taû bôûi nhieàu<br /> taùc giaû1,2,3,4 cho nhöõng keát quaû khaùc nhau. Ibrahim<br /> Ercan2 cho raèng phaàn treân cuûa moûm moùc baùm vaøo<br /> phaàn xöông giaáy cuûa moûm moùc cao nhaát (62,6%)<br /> töông ñöông vôùi Landsberg vaø Friedman, cuõng<br /> gioáng vôùi tyû leä cuûa Suat Turgut – cuøng coäng söï<br /> (63%)3. Luo Zhang4 laïi coù tyû leä khaùc, hoï cho raèng<br /> baùm taän vaøo phaàn treân cuûa xöông giaáy - neàn soï coù<br /> tyû leä cao nhaát (31%). Trong nghieân cöùu cuûa chuùng<br /> toâi nhôø kyõ thuaät hieän ñaïi cuûa MSCT 64 Laùt Caét,<br /> döïng hình 3D hoaøn haûo, chuùng toâi coù teåh caét heát<br /> caùc caáu truùc xung quanh moûm moùc vaø teá baøo AN,<br /> thaäm chí chæ coøn moûm moùc. Chuùng toâi thaáy roõ<br /> baùm taän cuûa moûm moùc vaø moái quan heä giöõa moûm<br /> moùc vaø teá baøo AN. Phaàn treân cuûa moûm moùc baùm<br /> taän bôûi nhöõng chaân khaùc nhau. Trong tröôøng hôïp<br /> moûm moùc 1 chaân noù thöôøng baùm voaø cuoáng giöõa<br /> hoaëc neàn soï hoaëc baùm ñôn thuaàn vaøo xöông giaáy<br /> (type I, type V, VI cuûa Landsberg vaø Friedman).<br /> <br /> Tai Muõi Hoïng<br /> <br /> cuûa Lansberg vaø Friedman). Qua 3 D chuùng toâi<br /> thaáy raèng type I, II cuûa Landsberg vaø Friedman,<br /> khi phaàn treân cuûa moûm moùc baùm vaøo maët sau teá<br /> baøo AN chuùng thöôøng baùm vaøo xöông giaáy, hoaëc<br /> neáu baùm vaøo xöông giaáy thì noù cuõng baùm vaøo<br /> moûm traùn xöông haøm treân.<br /> Veà maët phoâi thai hoïc moûm moùc vaø teá baøo AN<br /> ñeàu baét nguoàn töø cuoáng saøng tröôùc, trong quaù<br /> trình phaùt trieån moät phaàn cuûa cuoán saøng tröôùc ñi<br /> xuoáng döôùi taïo neân moûm moùc, phaàn coøn laïi treân<br /> ñeå taïo thaønh teá baøo AN, cho neân söï phaùt trieån cuûa<br /> chuùng veà sau lieân heä maät thieát vôùi nhau. Teá baøo<br /> AN ôû phía tröôùc, trong, döôùi trong giôùi haïn bôûi<br /> moûm moùc, ngoaøi laø xöông giaáy, treân laø ngaùch<br /> traùn, phía tröôùc laø moûm traùn xöông haøm treân. Ñaïi<br /> ña soá caùc tröôøng hôïp phaàn giöõa treân cuûa moûm<br /> moùc, phaàn sau döôùi vaø döôùi trong teá baøo AN gaëp<br /> nhau (100%). Khi phaàn treân cuûa moûm moùc coù<br /> khuynh höôùng baùm vaøo lieân quan ñeán xöông giaáy<br /> chuùng thöôøng taïo neân phaàn trong döôùi – sau döôùi<br /> cuûa teá baøo AN. Ngoaøi ra, noù coù theå coøn coù chaân<br /> khaùc ñeå taïo ra maët sau hoaëc baùm vaøo teá baøo AN.<br /> Trong tröôøng hôïp phaàn treân cuûa xöông giaáy khoâng<br /> lieân quan ñeán xöông giaáy, thöôøng baùm ñôn thuaàn<br /> vaøo cuoán giöõa hoaëc neàn soï chuùng khoâng lieân quan<br /> ñeán teá baøo AN. Do vaäy chuùng toâi keát luaän raèng<br /> khi phaàn treân cuûa moûm moùc coù khuynh höôùng veà<br /> phía xöông giaáy thì noù coù lieân heä maät thieát vôùi<br /> maët sau cuûa teá baøo AN vaø taïo ra teá baøo AN.<br /> <br /> 175<br /> <br /> Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 11 * Phuï baûn Soá 1* 2007<br /> <br /> Nghieân cöùu Y hoïc<br /> <br /> Phaàn giöõa cuûa moûm moùc<br /> Moûm moùc taïo<br /> Baùm vaøo maët Taïo ra teá Daãn löu ngaùch traùn<br /> lieân keát vôùi phaàn sau döôùi phaàn sau döôùi vaø sau cuûa teá baøo baøo AN<br /> qua noäi soi aûo<br /> vaø trong döôùi cuûa teá baøo AN döôùi trong cuûa teá<br /> AN<br /> baøo AN<br /> Moûm moùc 1 chaân (type IV,<br /> V, VI)<br /> <br /> +<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> -<br /> <br /> Moûm moùc > 1 chaân (type<br /> III, IV, (A), (B), (C), (D),<br /> (E), (F)<br /> <br /> +<br /> <br /> +<br /> <br /> +<br /> <br /> +<br /> <br /> Moái quan heä giöõa phaàn treân cuûa moûm moùc<br /> vaø teá baøo AN (+: coù; - : khoâng)<br /> Trong nghieân cöùu naøy chuùng toâi thaáy raèng<br /> phaàn treân cuûa moûm moùc lieân quan maät thieát vôùi teá<br /> baøo AN, khi phaàn treân cuûa moûm moùc phaùt trieån<br /> leân treân höôùng ra phía xöông giaáy chuùng thöôøng<br /> lieân quan ñeán maët sau cuûa teá baøo AN, luùc naøy<br /> phaàn treân cuûa moûm moùc taïo neân maët sau cuûa teá<br /> baøo AN hoaëc baùm vaøo maët sau cuûa teá baøo AN. Coù<br /> nhöõng tröôøng hôïp phaàn treân cuûa moûm moùc chia ra<br /> laøm 2 chaân, moät chaân baùm vaøo xöông giaáy, moät<br /> chaân coøn laïi oâm ra phía tröôùc baùm vaøo moûm traùn<br /> xöông haøm treân ñeå taïo thaønh teá baøo AN, luùc naøy<br /> teá baøo AN ñoùng vai troø moät ngaùch taän. Coù nhöõng<br /> tröôøng hôïp qua 2D chuùng toâi ñaùnh giaù kieåu baùm<br /> treân cuûa moûm moùc ñôn thuaàn baùm vaøo xöông<br /> giaáy, nhöng khi döïng 3D chuùng toâi thaáy raèngngoaøi<br /> baùm vaøo xöông giaáy phaàn treân cuûa moûm moùc coù<br /> nhieàu chaân coù theå baùm vaøo maët sau cuûa teá baøo<br /> AN - traàn soï - cuoán giöõa - moûm traùn xöông haøm<br /> treân. Nghieân cöùu cuûa Ibrahim Ercan – cuøng coäng<br /> söï cho raèng phaàn treân cuûa moûm moùc vaø teá baøo AN<br /> khoâng coù moái lieân heä vôùi nhau, maëc duø hoï ñaùnh<br /> giaù hai caáu truùc naøy laø hai caáu truùc raát quan troïng<br /> aûnh höôûng ñeán ngaùch traùn, nhöng hoï cho raèng aûnh<br /> höôûng naøy chæ laø aûnh höôûng ñoäc laäp nhau. Taùc giaû<br /> Luo Zhang – cuøng coäng söï cuõng nhö Micheal<br /> Friedman (5)- cuøng coäng söï (Frintal Sinus<br /> Surgery 2004: up date of Linical Anatomy and<br /> surgical techniques) cho raèng phaàn treân cuûa moûm<br /> moùc vaø teá baøo AN lieân heä maät thieát vôùi nhau<br /> trong phaãu thuaät xoang traùn qua noäi soi. Taùc giaû<br /> Luo Zhang – cuøng coäng söï cho raèng moûm moùc taïo<br /> neân teá baøo AN khi hoï nghieân cöùu treân xaùc ñöôïc<br /> <br /> 176<br /> <br /> Pheåu saøng<br /> Tröïc tieáp vaøo khe<br /> giöõa<br /> <br /> xuû lyù. Trong nghieân cöùu naøy chuùng toâi khaúng ñònh<br /> giöõa chuùng coù moái quan heä khaén khít vôùi nhau ñoái<br /> vôùi daãn löu xoang traùn, coù moät tyû leä lôùn phaàn treân<br /> moûm moùc taïo teá baøo AN - teá baøo traùn 1, coù moät soá<br /> tröôøng hôïp phaàn treân cuûa moûm moùc baùm raát cao<br /> vaø moûm traùn (Frontal Beak), ñaây laø moät trong<br /> nhöõng thaùch thöùc cho caùc nhaø phaãu thuaät giaûi<br /> quyeát saïch beänh tích ôû xoang traùn qua noäi soi.<br /> <br /> KEÁT LUAÄN<br /> Baùm taän cuûa moûm moùc raát ña daïng ngoaøi<br /> nhöõng kieåu baùm cuûa Landberg vaø Friedman<br /> chuùng toâi thaáy coù nhöõng kieåu baùm khaùc. Vôùi côõ<br /> maãu chöa ñuû lôùn, chuùng toâi chöa theå phaân loaïi caùc<br /> kieåu baùm cuûa moûm moùc, caàn coù moät kieåu maãu lôùn<br /> hôn. Moái quan heä giöõa phaàn treân cuûa maãu moùc vaø<br /> teá baøo AN ñaõ ñöôïc khaúng ñònh, chuùng coù theå lieân<br /> heä maät thieát vôùi nhau, moûm moùc tham gia taïo<br /> phaàn döôùi trong vaø sau döôùi cuûa teá baøo AN, ngoaøi<br /> ra, chuùng taïo ra caû thaønh sau cuûa teá baøo AN khi<br /> phaàn treân cuûa moûm moùc coù khuynh höôùng lieân<br /> quan ñeán xöông giaáy. Coù nhöõng giaû thuyeát cho<br /> raèng möùc ñoä khí hoaù cuûa teá baøo AN ñaåy phaàn treân<br /> cuûa moûm moùc vaøo xöông giaáy, ñieàu naøy caàn phaûi<br /> ñöôïc nghieân cöùu theâm. Khi phaàn treân cuûa moûm<br /> moùc baùm raát cao vaø ngaùch traùn, laøm moät söï thaùch<br /> thöùc caàn phaûi laáy heát ngaùch taän thì ngaùch traùn boäc<br /> loä ra. Chuùng toâi thaáy raèng khi phaàn treân cuûa moûm<br /> moùc coù lieân quan ñeán xöông giaáy thì chuùng lieân<br /> heä maät thieát<br /> <br /> TAØI LIEÄU THAM KHAÛO<br /> 1.<br /> <br /> Friedman M. (2004) : Frontal sinus surgery 2004 : update of<br /> clinical anatomy and surgical techniques. Operative<br /> techniques in otolaryngology—head and neck surgery, 15(1):<br /> 23-31.<br /> <br /> Chuyeân Ñeà Tai Muõi Hoïng - Maét<br /> <br />