Các quá trình và thiết bị công nghệ sinh học công nghiệp part 6

Chia sẻ: Pham Duong | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:35

Thêm vào BST

Báo xấu

176
lượt xem 38
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thiết bị (hình 9.3) gồm phòng sấy 7, hai calorife 4, ba quạt 1 và 12 và 3 xyclon 2. Phòng có khung kim loại 11 được bọc bằng sắt lá và được bao phủ lớp cách nhiệt. Bên trong phòng phân bổ 20 giàn nằm ngang cố định, khoảng cách giữa các giàn theo chiều cao 120 mm. Mỗi giàn có 16 bản riêng biệt 8 với kích thước 120×60 mm., các bản tự động quay một góc 900 trong khoảng thời gian đã cho. Không khí thải...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Các quá trình và thiết bị công nghệ sinh học công nghiệp part 6

Thiãút bë (hçnh 9.3) gäöm phoìng sáúy 7, hai calorife 4, ba quaût 1 vaì 12 vaì 3 xyclon 2. Phoìng coï khung kim loaûi 11 âæåüc boüc bàòng sàõt laï vaì âæåüc bao phuí låïp caïch nhiãût. Bãn trong phoìng phán bäø 20 giaìn nàòm ngang cäú âënh, khoaíng caïch giæîa caïc giaìn theo chiãöu cao 120 mm. Mäùi giaìn coï 16 baín riãng biãût 8 våïi kêch thæåïc 120×60 mm., caïc baín tæû âäüng quay mäüt goïc 900 trong khoaíng thåìi gian âaî cho. Khäng khê thaíi Khäng Vuìng I Vuìng II Vuìng III khê vaìo Saín pháøm æåït Khäng khê vaìo Saín pháøm khä Hçnh 9.3. Loì sáúy daûng âæïng ВИС-42-Д 180
Khi âoï saín pháøm âæåüc thaïo xuäúng caïc giaìn dæåïi coìn caïc giaìn láût âæåüc quay vãö vë trê nàòm ngang ban âáöu. Nhåì caïc táúm ngàn bãn trong maì phoìng 7 âæåüc chia ra laìm ba pháön nhàòm cho pheïp sæí duûng håüp lyï sæû phán bäø taïc nhán nhiãût theo caïc vuìng sáúy. Trong vuìng âáöu åí pháön trãn cuía phoìng âæåüc phán bäø 6 giaìn, trong vuìng thæï hai åí pháön giæîa - 8 giaìn vaì trong vuìng thæï ba åí vuìng dæåïi- 6 giaìn. ÅÍ pháön sæåìn phêa træåïc cuía phoìng coï caïc cæía 9 näúi våïi âæåìng vaìo tæû do. Caïc âæåìng thäng gioï tæì hai quaût 12, calorife 4 vaì âæåìng ra cuía taïc nhán nhiãût tåïi quaût huït 1 (quaût huït thæ ba) vaì tåïi caïc xyclon 2 âãöu âæåüc gàõn åí pháön sæåìn phêa sau. Så âäö quay caïc baín cuía giaìn âæåüc tênh âãún sao cho toaìn bäü thåìi gian sáúy laì 5 ÷ 10 phuït. Saín pháøm æåït âaî âæåüc nghiãön cho liãn tuûc qua thuìng chæïa vaìo thiãút bë naûp liãûu vaì âæåüc tæû âäüng raíi âãöu thaình låïp nàòm åí giaìn trãn cuía pháön sáúy. Båm ly tám 12 huït khäng khê qua bäü loüc thä 14 vaì loüc tinh 13 räöi âáøy vaìo phoìng sáúy qua calorife 4, taûi âáy khäng khê âæåüc âun noïng âãún 85 ÷ 900C. Tæì giaìn cuäúi cuìng saín pháøm thä âæåüc naûp vaìo thuìng chæïa 10. Khi âi qua cuìng hæåïng våïi váût liãûu sáúy trãn caïc giaìn 6, khäng khê âæåüc hæåïng theo kãnh chuyãøn tiãúp giæîa caïc giaìn laìm thay âäøi hæåïng chuyãøn âäüng (ngæåüc chiãöu) vaì sau âoï thaíi ra ngoaìi. Nhiãût âäü khäng khê sau khi qua calorife trong caïc vuìng âæåüc kiãøm tra bàòng nhiãût kãú 3. Duìng áøm kãú 5 âãø âo âäü áøm cuía khäng khê vaìo phoìng. Quaût 12 âáøy khäng khê vaìo vuìng phêa dæåïi cuía maïng sáúy våïi nhiãût âäü 60 ÷ 700C nhàòm sáúy thãm saín pháøm âãún haìm áøm 10 ÷ 12%. Quaût xaí håi 1 huït khäng khê thaíi qua caïc xyclon 2 vaì âæåüc thaíi vaìo khê quyãøn, coìn caïc haût cuía váût liãûu sáúy âæåüc taïch ra vaì theo mæïc âäü têch luyî maì thaíi ra ngoaìi theo chu kç. Træåïc khi thaíi khäng khê vaìo khê quyãøn cáön phaíi laìm saûch trong caïc bäü loüc thä 14 vaì loüc tinh 13. Våïi muûc âêch thêch nghi cho maïy sáúy duìng âãø nuäi cáúy chuíng náúm mäúc, khäng khê âæåüc huït theo äúng thäng gioï âæåüc âàût cao hån säúng maïi thiãút bë khoaíng 4 ÷ 5 m, âæåüc loüc qua bäü loüc thä, loüc vi khuáøn vaì âæåüc hoaì láùn våïi håi næåïc baío hoaì trong äúng thäng gioï âãø âaût âæåüc caïc thäng säú cäng nghãû quy âënh (nhiãût âäü 32 ÷ 330C vaì âäü áøm tæång âäúi 96 ÷ 98%). Sæí duûng caïc bäü loüc vi khuáøn âãø laìm saûch khäng khê thaíi vi khuáøn . Vaìo thåìi gian tiãût truìng maïy sáúy thç bäü loüc naìy ngæìng hoaût âäüng. Trong táút caí ba giai âoaûn, åí chäø vaìo vaì ra cuía khäng khê âãöu âàût caïc nhiãût kãú tæû ghi âãø kiãøm tra nhiãût âäü vaì âäü áøm cuía khäng khê vaì mäi træåìng. Naûp mäi træåìng dinh dæåîng âaî âæåüc tiãût truìng lãn giaìn trãn cuìng cuía phoìng phaíi âæåüc bët kên. Bàng taíi váûn chuyãøn phán bäø mäi træåìng theo giaìn. 181
Nhiãût âäü âæåüc thiãút láûp åí vuìng hai vaì vuìng ba 27 ÷ 290C. Cho nãn sau thåìi gian chuyãøn dëch cuía mäi træåìng âaî âæåüc cáúy theo táút caí caïc giaìn thç sæû phaït triãøn giäúng náúm mäúc vaì sæû têch luyî caïc enzim âæåüc kãút thuïc. Mäi træåìng nuäi cáúy náúm mäúc ra khoíi giaìn dæåïi cuìng räöi vaìo bäü chæïa, sau âoï âem nghiãön vaì sáúy. 24 ÷ 27 kg mäi træåìng tênh quy ra caïm khä naûp vaìo giaìn dæåïi cuía phoìng, vaì sau mäüt ngaìy coï thãø nuäi âãún 300 kg canh træåìng náúm mäúc. Trong 1 m3 phoìng ВИС-42-Д coï thãø naûp 41 kg caïm khä − råìi. Khäúi læåüng riãng cuía canh træåìng náúm mäúc tæì 1 m3 diãûn têch phoìng âæåüc tàng lãn tæì 12 âãún 61 kg/ngaìy. Khi kãút thuïc nuäi cáúy phaíi ræía phoìng thiãút bë bàòng næåïc noïng vaì tiãût truìng bàòng khäng khê âæåüc âun noïng âãún 120 ÷ 1300C. Thiãút bë nuäi cáúy vi sinh váût trãn mäi træåìng dinh dæåîng ràõn kiãøu bàng âai. Thiãút bë daûng KCK (hçnh 9.4) laì tuí kim loaûi, bãn trong coï 4 ÷ 5 nhaïnh bàng taíi váûn chuyãøn daûng læåïi, âæåüc chãú taûo bàòng theïp khäng gè våïi caïc màõt læåïi 2×1,5 mm vaì âæåüc càng ra trãn hai tang quay. Kêch thæåïc cuía caïc bàng váûn chuyãøn phuû thuäüc vaìo daûng maïy sáúy. Mäùi bàng taíi hoàûc laì coï häüp täúc âäü riãng hoàûc laì duìng chung mäüt häüp täúc âäü. Häüp täúc âäü thay âäøi täúc âäü cuía bàng taíi tæì 0,14 âãún 1,0 m/ph. Trãn caïc bàng taíi váûn chuyãøn coï caïc thanh nhàòm phán bäø âäöng âãöu låïp mäi træåìng dinh dæåîng coï chiãöu cao tæì 30 âãún 100 mm. Âãø laìm tåi mäi træåìng, phêa trãn bàng taíi làõp âàût caïc truûc coï caïc caïnh hçnh kim, âæåüc quay cuìng hæåïng våïi bàng taíi. Viãûc laìm tåi âæåüc tiãún haình khi chuyãøn taíi mäi træåìng tæì bàng taíi trãn xuäúng bàng taíi dæåïi. Dæåïi caïc nhaïnh khäng taíi cuía bàng taíi váûn chuyãøn âàût caïc bäü laìm saûch. Caïc truûc cuía bäü laìm saûch coï caïc caïnh âênh chàût caïc thanh caosu, quay ngæåüc hæåïng chuyãøn âäüng cuía bàng taíi. Trong khäng gian giæîa caïc nhaïnh cuía bàng taíi làõp âàût caïc calorife håi næåïc. Âäúi våïi mäùi báûc táöng calorife cuía caïc vuìng nuäi cáúy thæï nháút vaì thæï hai âãöu coï caïc thuìng âàûc biãût âãø chuáøn bë næåïc noïng vaì coï duûng cuû âiãöu chènh vaì kiãøm tra nhiãût âäü. Nhiãût âäü næåïc âæa vaìo calorife dæåïi caïc nhaïnh mäüt vaì hai cuía bàng taíi 35 ÷ 400C, dæåïi caïc nhaïnh ba vaì bäún − 26 ÷ 300C. Caïc calorife cuía caïc nhaïnh bàng taíi 5 coï thãø âæåüc âun noïng bàòng næåïc noïng thaíi ra tæì caïc nhaïnh trãn. Caïc calorife âãöu coï khåïp näúi âãø cung cáúp håi næåïc cáön thiãút cho viãûc âun noïng khi ræía, sáúy vaì tiãût truìng. Coï ba vuìng âæåüc taûo ra trong phoìng nuäi cáúy: vuìng trãn coï nhiãût âäü mäi træåìng 32 ÷ 350C, vuìng giæîa coï nhiãût âäü 300C, åí vuìng naìy xaíy ra thaíi nhiãût sinh lyï vaì vuìng dæåïi coï nhiãût âäü 280C. Thiãút bë cáön kên hoaìn toaìn vaì âæåüc làõp trong phoìng caïch ly. Trãn thiãút bë làõp äúng huït gioï coï chiãöu cao 5 ÷10 m âãø cung cáúp vaì thaíi khäng khê. Trãn âæåìng cáúp vaì huït cáön làõp âàût caïc bäü loüc âãø laìm saûch khäng khê khoíi vi khuáøn. 182
Duìng bàng chuyãön nghiãng âoïng kên hoàûc laì duìng äúng tæû chaíy tæì näöi tiãût truìng âàût trãn thiãút bë âãø chuyãøn mäi træåìng dinh dæåîng âaî âæåüc tiãût truìng âãún bàng taíi trãn cuìng. Læåüng khäng khê cáön âãún 1000 m3 cho 1 táún canh træåìng náúm mäúc. Sau khi naûp mäi træåìng dinh dæåîng âaî âæåüc cáúy giäúng vaìo nhaïnh trãn cuía bàng taíi váûn chuyãøn, tàõt bäü dáùn âäüng bàng taíi vaì mäi træåìng âæåüc giæî trong thåìi gian 9 h. Sau âoï noï âæåüc váûn chuyãøn âãún nhaïnh tiãúp theo cuía bàng taíi, âäöng thåìi våïi viãûc laìm tåi khäúi mäi træåìng vaì cuîng âæåüc giæî laûi trong 9 h. Vaìo thåìi gian naìy lä mäi træåìng måïi âæåüc âäø vaìo nhaïnh trãn. Cho nãn cæï qua 9 h mäi træåìng âæåüc chuyãøn xuäúng nhaïnh dæåïi vaì qua 36 h thaïo canh træåìng náúm mäúc åí daûng thaình pháøm. Hçnh 9.4. Thiãút bë nuäi cáúy vi sinh váût trãn mäi træåìng dinh dæåîng ràõn kiãøu bàng âai: 1- Quaût; 2- Bäü loüc daûng peca; 3- Loüc vi khuáøn; 4- Maïy âiãöu hoaì; 5- Phoìng nuäi cáúy; 6- Bàng læåïi; 7- Bäü laìm tåi; 8- Calorife; 9- Khäng khê; 10- Thiãút bë tiãût truìng; 11- ÄÚng chaíy; 12- Bàng chuyãön Khi kãút thuïc chu trçnh nuäi cáúy, ræía täø håüp nuäi cáúy bàòng næåïc noïng vaì tiãût truìng bàòng khäng khê noïng åí nhiãût âäü 120 ÷ 1300C trong voìng 2 ÷3 h, sau âoï làûp laûi chu trçnh cäng nghãû. Coï thãø naûp liãûu 600 ÷ 700 kg mäi træåìng dinh dæåîng (270 ÷ 300 kg tênh chuyãøn âäøi ra caïm tåi daûng khä) våïi chiãöu cao cuía låïp mäi træåìng 50 mm trãn mäüt nhaïnh bàng taíi cuía maïy sáúy. 183
9.5. THIÃÚT BË NUÄI CÁÚY VI SINH VÁÛT TRÃN MÄI TRÆÅÌNG RÀÕN DAÛNG RUNG Caïc thiãút bë âæåüc sæí duûng trong cäng nghiãûp âãöu âæåüc dæûa trãn phæång phaïp âäüng læûc hoüc âãø nuäi cáúy canh træåìng náúm mäúc trong låïp rung âäüng liãn tuûc. Baín cháút cuía phæång phaïp laì åí chäø: trong quaï trçnh nuäi cáúy mäi træåìng dinh dæåîng åí trong bäü pháûn váûn chuyãøn coï nhæîng tênh cháút âàûc træng (tråí nãn linh âäüng hån, hãû säú ma saït giaím vaì sæïc caín giaím xuäúng). Xung læåüng dao âäüng seî truyãön cho låïp mäi træåìng âang váûn chuyãøn vaì mäi træåìng chuyãøn sang traûng thaïi lå læíng. Chãú âäü váûn chuyãøn bàòng phæång phaïp rung âæåüc âàûc træng båíi sæû âäøi måïi liãn tuûc låïp bãö màût :mäi træåìng tiãúp xuïc våïi bãö màût cuía bäü pháûn taíi váût, sau âoï råìi khoíi bãö màût, qua mäüt khoaíng thåìi gian noï laûi råi xuäúng, cuäúi cuìng bë chuyãøn dëch maûnh. Mäùi mäüt tiãøu pháön cuía mäi træåìng bë chuyãøn âäüng liãn tuûc trong voìng 36 h, khi âoï nhæîng tiãøu pháön riãng reî nhoí nháút âæåüc thäøi maûnh laìm cho bãö màût hoaût hoaï cuía mäi træåìng tàng lãn haìng ngaìn láön so våïi phæång phaïp nuäi cáúy ténh trong khay. Nhiãût sinh lyï do vi sinh váût taïch ra trong quaï trinh phaït triãøn läga âæåüc thoaït ra ngoaìi, do âoï tiãu hao khäng khê âiãöu hoaì giaím xuäúng tæì 20.000 âãún 500 m3 cho mäüt táún canh træåìng. ÆÏng duûng phæång phaïp rung cho pheïp tàng cæåìng caïc quaï trçnh trao âäøi nhiãût, trao âäø khäúi vaì täøng håüp vi sinh, cho pheïp cå khê hoaï táút caí caïc cäng âoaûn, cho pheïp tàng âäü hoaût hoaï cuía giäúng vaì täø chæïc quaï trçnh coï kãút quaí cao. Thiãút bë rung coï thãø åí daûng âæïng hay nàòm ngang. Thiãút bë rung daûng vêt taïc âäüng liãn tuûc coï nàng suáút 3,5 táún/ngaìy (hçnh 9.5) gäöm näöi tiãût truìng daûng rung vaì bäún bàng taíi rung âæåüc phuí kên daûng maïng 7. Ba bàng taíi âáöu tæång æïng våïi caïc vuìng phaït triãøn thæï nháút, thæï hai vaì thæï ba laì pháön nuäi cáúy trong thiãút bë, coìn bàng taíi thæï tæ duìng âãø sáúy canh træåìng. Mäùi bàng taíi rung âæåüc trang bë bäü dáùn âäüng âäüc láûp våïi maïy rung báút cán âäúi. Mäi træåìng âaî âæåüc sáúy tæì näöi tiãût truìng rung 3 vaìo maïng nháûn 6 cuía bàng taíi rung thæï nháút vaì dæåïi aính hæåíng cuía xung læåüng rung truyãön cho maïng, âæåüc chuyãøn dåìi tæì dæåïi lãn trãn. Tæì maïng trãn cuía bàng taíi rung âáöu tiãn, mäi træåìng theo maïng vaìo äúng nháûn åí dæåïi cuía bàng taíi rung. Bàng taíi rung thæï hai vãö kãút cáúu khaïc våïi bàng taíi rung thæï nháút chè åí chäø: caïc maïng cuía noï âæåüc trang bë aïo næåïc âãø dáùn håi thoaït ra vaìo thåìi kyì phaït triãøn läga cuía vi sinh váût. Khäng khê âiãöu hoaì âæåüc âáøy vaìo bàng taíi rung thæï hai âãø dáùn caïc saín pháøm taûo ra trong quaï trçnh hoaût âäüng säúng cuía vi sinh váût. Tæì maïng trãn cuía bàng taíi rung thæï hai, mäi træåìng theo äúng vaìo maïng nháûn åí dæåïi cuía bàng taíi rung thæï ba, cå cáúu cuía bàng taíi rung thæï ba tæång tæû nhæ bàng taíi rung ban âáöu. 184
Täúc âäü chuyãøn âäüng cuía mäi træåìng theo maïng cuía bàng taíi rung 2÷3 mm/s, coìn âæåìng kênh vaì säú vêt cuía táút caí caïc bàng taíi rung âæåüc tênh sao cho mäi træåìng âæåüc chuyãøn âäüng liãn tuûc trong thåìi gian cuía táút caí caïc quaï trçnh phaït triãøn. Tæì maïng trãn cuía bàng taíi rung thæï 3 canh træåìng cuía náúm mäúc âæåüc nuäi cáúy theo äúng vaìo maïng nháûn åí dæåïi cuía bàng taíi thæï bäún räöi âæa âi sáúy. Kãút cáúu cuía bàng taíi rung naìy giäúng nhæ bàng taíi thæï hai, nhæng naûp næåïc coï nhiãût âäü 700C vaìo aïo cuía maïng vaì cáúp bäø sung khäng khê coï nhiãût âäü 70 ÷ 800C. Canh træåìng nuäi cáúy náúm mäúc sau khi sáúy âæåüc dåî taíi, coìn khäng khê sau khi laìm saûch vi khuáøn âæåüc âæa ra ngoaìi khê quyãøn. Maïy âiãöu hoaì naûp khäng khê tiãût truìng âãø thäng gioï våïi mäüt læåüng 500 ÷1800 m3 cho mäüt táún canh træåìng. Hçnh 9.5. Thiãút bë nuäi cáúy tæû âäüng hoaï daûng vêt taïc âäüng liãn tuûc: 1- Khung thuìng chæïa; 2- Thuìng chæïa caïm; 3- Näöi tiãût truìng rung; 4- Dáùn âäüng rung; 5- Näöi tiãût truìng; 6- Âoaûn äúng naûp mäi træåìng dinh dæåîng âaî âæåüc tiãût truìng; 7- Bàng taíi rung daûng vêt; 8- Dáùn âäüng; 9- ÄÚng naûp mäi træåìng âãún bàng rung thæï hai; 10- ÄÚng naûp mäi træåìng âãún bàng rung thæï ba; 11- ÄÚng naûp mäi træåìng âãún bàng rung thæï tæ Âàûc tênh kyî thuáût cuía thiãút bë rung âãø nuäi cáúy vi sinh váût trãn mäi træåìng ràõn daûng vêt: Nàng suáút tênh theo thaình pháøm canh træåìng, táún/ngaìy (khi thåìi gian phaït triãøn 36 h): 3,5 504’ Goïc náng cuía maïng vêt (theo âæåìng kênh trung bçnh): 185
Bæåïc maïng, mm: 219,2 Âæåìng kênh maïng, mm: ngoaìi: 2000 trong: 1000 trung bçnh: 1500 Chiãöu räüng maïng: 120 Chiãöu cao maïng, mm: 500 Táön säú dao âäüng, Hz: tæì 5 âãún 26 Biãn âäü dao âäüng, mm: 5 87 1 ; 890 30’ 0’ Goïc hæåïng dao âäüng: 28 ÷ 40 Cäng suáút âäüng cå, kW: 5100×8000×7200 Kêch thæåïc cå baín, mm: Khäúi læåüng, kg: 16.000 9.6. THIÃÚT BË DAÛNG THAÏP Thiãút bë âãø nuäi cáúy vi sinh váût voí âæïng. Thiãút bë daûng thaïp âãø nuäi cáúy vi sinh váût (hçnh 9.6) gäöm voí âæïng 15 âæåüc chia ra laìm 6 khoang våïi caïc caïnh hæåïng tám coï voìi phun khäng khê 6 âæåüc làõp trãn truûc räùng 13 vaì våïi caïc táúm âäüt läù 16 âæåüc gaï trãn caïc truûc quay 2. Thiãút bë coï äúng xoàõn laìm laûnh 5, äúng goïp âãø naûp khäng khê tiãût truìng 4 vaì äúng goïp âãø thaíi khê 7. ÅÍ pháön trãn cuía dung læåüng coï cæía naûp liãûu 14, coìn pháön dæåïi coï cæía âãø thaïo canh træåìng âaî phaït triãøn 1. Pháön giæîa cuía dung læåüng xaíy ra thåìi kyì phaït triãøn läga cuía vi sinh váût keìm theo taïch nhiãût nãn âæåüc trang bë aïo laûnh 17. Bäü dáùn âäüng qua baïnh ràng 12 laìm cho truûc 13 quay. Naûp mäi træåìng tiãût truìng âaî âæåüc cáúy giäúng qua cæía 14 vaìo thiãút bë tiãût truìng så bäü. Mäi træåìng âæåüc phán bäø âãöu trãn diãûn têch caïc táúm âäüt läù 16 cuía khoang âáöu tiãn nhåì caïc caïnh 6 làõp trãn truûc theo chiãöu cao cuía thiãút bë. Khi kãút thuïc pha âáöu cuía quaï trçnh (qua 6 h) caïc táúm âäüt läù chuyãøn vaìo vë trê âæïng. Mäi træåìng råi vaìo khoang hai vaì caïc caïnh seî gaût thaình låïp âãöu trãn bãö màût cuía caïc táúm âäüt läù. Lä mäi træåìng måïi laûi âæåüc naûp vaìo khoang âáöu tiãn âaî âæåüc giaíi phoïng. Qua 6 h, mäi træåìng tæì khoang hai âæåüc thaïo vaìo khoang 3, coìn tæì khoang âáöu vaìo khoang hai. Mäüt láön næîa khoang âáöu laûi âæåüc naûp âáöy. Cho nãn táút caí 6 khoang cuía thiãút bë âæåüc naûp âáöy. Qua 36 h sau khi naûp mäi træåìng vaìo khoang âáöu, dåî canh træåìng vaì âæa gia cäng tiãúp theo. Quaï trçnh xaíy ra mäüt caïch liãn tuûc. Trong tiãún trçnh nuäi cáúy, khäng khê âæåüc âæa vaìo thiãút bë âãø vi sinh váût hä háúp. Duìng næåïc trong ruäüt xoàõn 5 vaì trong caïc aïo næåïc 17 âãø thaíi nhiãût sinh hoüc do vi sinh 186
váût thaíi ra. Viãûc naûp nhiãût vaìo khoang trãn chæïa mäi træåìng måïi âæåüc thæûc hiãûn bàòng phæång phaïp thäøi khäng khê áøm âæåüc âun noïng åí khoang nàòm dæåïi qua låïp mäi træåìng. Khi cáön thiãút thç naûp khäng khê tiãût truìng qua truûc 13 vaì caïc caïnh 6 vaìo thiãút bë âãø taûo doìng räúi. Tiãût truìng thiãút bë åí aïp suáút 0,3 MPa trong voìng 1,5 ÷ 2 h. Khi nuäi cáúy giäúng trong thiãút bë kên vaì khi thäng khê qua caïc táúm âäüt läù, doìng khê trong mäi træåìng seî gáy ra sæû giaím aïp suáút vaì kãút cáúu räùng cuía mäi træåìng dinh dæåîng. Sæû chuyãøn âäüng cuía khê trong træåìng håüp naìy khäng phaíi xaíy ra doüc bãö màût cuía låïp mäi træåìng maì noï lan räüng trong khàõp thãø têch, kãút quaí laì taûo nãn chãú âäü thäøi khäúi coï khaí nàng trao âäøi khäúi vaì trao âäøi nhiãût bàòng âäúi læu vaì khuãúch taïn theo khàõp chiãöu cao cuía canh træåìng phaït triãøn. Khäng khê tiãût truìng 10 Khäng khê thaíi Næåïc Næåïc Khäng khê tiãût truìng Håi Hçnh 9.6. Thiãút bë âãø nuäi cáúy vi sinh váût trong låïp mäi træåìng coï chiãöu cao 300 mm: 187 1- Cæía thaïo liãûu; 2- Caïc truûc quay; 3- Gäúi tæûa; 4- ÄÚng goïp âãø naûp khäng khê tiãût truìng; 5- ÄÚng xoàõn laìm laûnh; 6- Caïnh truûc; 7- ÄÚng goïp âãø thaïo khäng khê thaíi; 8- Nàõp ; 9- Khåïp näúi âãø càõm aïp kãú; 10- Khåïp näúi; 11- ÄÚng thoaït khê; 12- Baïnh dáùn
ÆÏng duûng phæång phaïp thäøi khäúi mäi træåìng dinh dæåîng cho pheïp tàng chiãöu cao cuía låïp canh træåìng khoaíng 10 láön hay låïn hån vaì taûo ra nhæîng âiãöu kiãûn âãø æïng duûng thiãút bë nuäi cáúy sáu. Tàng chiãöu cao cuía låïp mäi træåìng tæì 20 ÷ 40 âãún 300 ÷ 500 mm laì mäüt trong nhæîng hæåïng chênh âãø tàng nàng suáút thiãút bë cäng nghãû, khaïc våïi caïc daûng thiãút bë âaî âæåüc nãu trãn, táút caí caïc quaï trçnh vaì cäng âoaûn cäng nghãû âæåüc cå khê hoaï, loaûi træì sæû tiãúp xuïc cuía cäng nhán thao taïc våïi canh træåìng vaì caïc saín pháøm chuyãøn hoaï cuía chuïng. Trong quaï trçnh nuäi cáúy, nhiãût âäü, âäü áøm mäi træåìng vaì khäng khê, säú voìng quay cuía maïy khuáúy, haìm læåüng CO2 vaì O2 trong pha khê laì nhæîng thäng säú cáön âiãöu chènh. Thiãút bë âãø nuäi cáúy liãn tuûc caïc chuíng náúm mäúc Loaûi thiãút bë naìy âaím baío khuáúy träün vaì laìm tåi táút caí bãö daìy cuía mäi træåìng trong quaï trçnh nuäi cáúy, ngàn ngæìa khä raïo cuía caïc låïp bãn trãn, cuîng nhæ tàng cæåìng quaï trçnh. Thiãút bë âãø nuäi cáúy náúm mäúc (hçnh 9.7) gäöm thuìng chæïa mäi træåìng 1, thuìng âãø chuáøn bë váût liãûu cáúy 6, näöi tiãût truìng 2, cå cáúu âãø laìm laûnh vaì laìm áøm mäi træåìng 3, cå cáúu âãø cáúy giäúng 4 vaì thiãút bë âãø nuäi cáúy 5. Thiãút bë âãø nuäi cáúy (hçnh 9.8) coï daûng thaïp âæåüc ngàn bàòng nhæîng âoaû n äú n g tän våï i nàõ p hçnh cáöu 1 vaì âaïy noïn 6 coï 188
äø chàûn. Trong pháön trung tám cuía thaïp coï vêt taíi 3 vaì truûc. Caïc voìng xoàõn äúc cuía truûc laì nhæîng voìng giaïn âoaû n vaì trong caï c khoaí n g giæîa chuïng ngæåìi ta làõp âàût caïc chäút ngæåüc 4 âãø nghiãön canh træåìng âaî âæåüc nuäi cáúy. Mäi træåìng tiãût truìng âaî âæåüc Naûp mäi træåìng âaî cáúy giäúng náúm mäúc cho vaìo âoaûn âæåüc cáúy giäúng äúng trãn vaìo thåìi gian hoaût âäüng cuía thiãút bë. Táúm ngæåüc ngàn caín sæû quay cuía mäi træåìng vaì hæåïng tåïi vêt taíi, âæåìng xoàõn äúc trãn cuía vêt taíi âæåüc måí räüng hån. Thåìi gian mäi træåìng åí vuìng trãn cuía thaïp khoaíng 12 h. Mäi træåìng tæì vuìng âáöu vaìo vuìng thæï hai, taûi âáy xaíy ra sæû phaït triãøn läga cuía giäúng cáúy vaì taïch nhiãût. Thaíi nhiãût tæì canh træåìng âæåüc thæûc hiãûn qua bãö màût vêt taíi, cho nãn phaíi naûp taïc nhán laûnh vaìo truûc räùng vaì vaìo caïc âæåìng xoàõn. Âoaûn äúng tän trãn âæåüc trang bë táúm âäúi 2 âãø chuyãøn mäi træåìng âãún vêt taíi 3. Caïc âoaûn äúng åí giæîa laì nhæîng tæåìng keïp, tæåìng bãn trong âæåüc âäüt läù, coìn caïc tæåìng bãn ngoaìi coï caïc cæía 5 vaì khåïp näúi 7 âãø naûp khäng khê. Caïc âoaün äúng âæåüc näúi laûi nhåì caïc màût bêch. Dáùn âäüng vêt taíi âæåüc thæûc hiãûn qua bäü truyãön âäüng 8 làõp trãn nàõp thaïp. Thaïo canh træåìng Trong quaï trçnh giäúng phaït triãøn, mäi træåìng âæåüc khuáúy träün Hçnh 9.8. Thiãút bë âãø nuäi cáúy vi sinh váût 189
mäüt säú láön bàòng caïc chäút ngæåüc vaì âæåü c thäø i khäng khê tiãû t truì n g âaî âæåüc âiãöu hoaì qua caïc tæåìng bãn trong âäüt läù cuía caïc âoaûn äúng giæîa thaïp. Thåìi gian quaï trçnh nuäi cáúy trong vuìng thæï hai 14 h. Canh træåìng âaî âæåüc nuäi cáúy cho vaìo pháön dæåïi cuía thaïp. Taûi âáy xaíy ra sæû têch luyî protein vaì caïc enzim. Quaï trçnh keïo daìi 8 ÷12 h. Sau âoï khäúi canh træåìng âæåüc nghiãön nhåì caïc chäút ngæåüc vaì âæa âãún cäng âoaûn tiãúp theo. Täúc âäü chuyãøn âäüng cuía khäúi canh træåìng åí bãn trong thaïp âæåüc xaïc âënh båíi thåìi gian nuäi cáúy giäúng. Thiãút bë âãø nuäi cáúy vi sinh váût daûng baín moíng. Thiãút bë (hçnh 9.9) laì bçnh xilanh 4 âæåüc phán chia thaình caïc lä 6, 9,10 nhåì caïc baín âäüt läù 8. Caïc baín âäüt läù âæåüc làõp chàût trãn caïc truûc quay 7. Trong mäùi lä coï cå cáúu âaío träün, âæåüc làõp chàût trãn truûc räùng dáùn âäüng 3. Cå cáúu chuyãøn âaío laì nhæîng hãû dao 14 vaì 13 âæåüc làõp cäú âënh trãn caïc bãö màût ngang vaì âæïng, chuïng âæåüc gàõn chàût trãn caïc táúm dáùn hæåïng 15. Caïc dao räùng nàòm ngang åí dæåïi coï caïc läù, coìn caïc dao åí trãn âæåüc gàõn chàût trãn caïc táúm dáùn hæåïng coï raînh nhàòm taûo khaí nàng âiãöu chènh chiãöu cao. Caïc dao âæïng 13 âæåüc âënh vë trãn caïc truûc dáùn hæåïng 12 mäüt caïch tæû do våïi muûc âêch nhàòm tiãúp xuïc våïi tæåìng thiãút bë khi chuïng quay. Naûp mäi træåìng âaî âæåüc cáúy b) 190 Thaïo saín pháøm
Pháön dæåïi cuía thiãút bë coï bäü chuyãøn âaío 11 âæåüc gàõn chàût trãn truûc ngang. Thiãút bë âæåüc trang bë caïc aïo trao âäøi nhiãût 1, caïc cæía 5 âãø naûp mäi træåìng dinh dæåîng vaì thaïo thaình pháøm. Naûp mäi træåìng dinh dæåîng âaî cáúy vaì tiãût truìng vaìo lä âáöu cuía thiãút bë qua cæía 5 vaì måí dáùn âäüng cuía cå cáúu âaío träün. Khi âoï mäi træåìng âæåüc träün âãöu vaì âæåüc phán bäø khàõp diãûn têch cuía táúm âäüt läù 8. Khi cå cáúu âaío träün hoaût âäüng dæåïi taïc âäüng cuía mäi træåìng, caïc dao eïp mäi træåìng vaìo tæåìng cuía thiãút bë vaì naûo mäi træåìng bë dênh vaìo tæåìng. Kãút thuïc pha nuäi cáúy âáöu tiãn, táúm 8 quay laìm cho canh træåìng råi xuäúng lä thæï hai vaì âæåüc phán bäø trãn caïc táúm âäüt läù nhåì cå cáúu chuyãøn âaío. Cho nãn caïc lä coìn laûi cuía thiãút bë âæåüc naûp âáöy. Qua 36-48 h sau khi maïy bàõt âáöu hoaût âäüng thaïo thaình pháøm qua pháön noïn cuía dung læåüng nhåì bäü chuyãøn âäøi. Trong quaï trçnh nuäi cáúy, khäng khê âãø thaíi nhiãût vaì cung cáúp oxy âæåüc âáøy vaìo thiãút bë qua khåïp näúi 2 nàòm dæåïi mäùi lä. Trong mäùi lä viãûc chuyãøn âäøi âæåüc tiãún haình mäüt caïch giaïn âoaûn. Âäöng thåìi cæåìng âäü chuyãøn âaío âæåüc læûa choün täúi æu cho giai âoaûn phaït triãøn. Khaí nàng thay âäøi chiãöu cao phán bäú cuía dao nàòm ngang phêa trãn laìm cho kãút cáúu cuía thiãút bë tråí nãn linh âäüng vaì cho pheïp tàng nàng suáút so våïi nhæîng thiãút bë khaïc. 9.7. THIÃÚT BË NUÄI CÁÚY VI SINH VÁÛT TRÃN MÄI TRÆÅÌNG RÀÕN DAÛNG THUÌNG QUAY Thiãút bë nuäi cáúy bàòng cå khê hoaï cuía Haîng Valerschein (Myî). Loaûi naìy laì thiãút bë nàòm ngang daûng thuìng quay coï âæåìng kênh 2100 vaì chiãöu daìi 5200 mm. Trãn bãö màût cuía noï âæåüc phán bäø caïc âai tæûa, baïnh ràng bë âäüng vaì caïc cæía âãø naûp vaì thaïo (hçnh 9.10). Caïc âai tæûa âæåüc âënh vë trãn khung moïng nãön. Bäü dáùn âäüng laìm chuyãøn âäüng baïnh ràng bë âäüng. Bäü dáùn âäüng gäöm häüp giaím täúc hai cáúp vaì âäüng cå hai täúc âäü våïi cäng suáút 15 kW, säú voìng quay cuía truûc 960 ÷ 1800 voìng/phuït. Caïc âæåìng äúng dáùn khäng khê vaì næåïc âæåüc bäú trê åí caïc âaïy elip. Quaût 14 âáøy khäng khê våïi læåüng 2000 m3/h vaìo thiãút bë qua äúng khuãúch taïn nhàòm âaím baío phán bäø doìng theo chu vi thuìng quay. Hãû thäøi khê âæåüc âoïng kên båíi âæåìng äúng 8 vaì xyclon 7 âãø 191
laìm saûch khäng khê vaì taïch buûi. Bãn trong voí 1 coï giaìn âãø phán bäø mäi træåìng. Naûp mäi træåìng dinh dæåîng tiãût truìng våïi mäüt læåüng 2000 kg vaìo thuìng quay vaì nuäi cáúy canh træåìng åí säú voìng quay 1 voìng/phuït, thäøi khäng khê coï âäü áøm cao vaì âiãöu chènh nhiãût âäü cuía noï phuì håüp våïi sæû phaït triãøn cuía giäúng. Thuìng quay laìm chuyãøn âaío mäi træåìng, laìm tàng trao âäøi nhiãût vaì trao âäøi khäúi, nhåì âoï maì bãö daìy cuía låïp mäi træåìng coï thãø âaût 200 mm. Hçnh 9.10. Thiãút bë âãø nuäi cáúy chuíng náúm mäúc daûng thuìng quay cuía Haîng Valerschein: 1- Voí; 2- Cæía ; 3- ÄÚng goïp; 4- Baïnh ràng; 5- Âai tæûa; 6- Bäü laìm tåi; 7- Xyclon; 8- Âæåìng äúng thaíi khäng khê; 9- ÄÚng khuãúch taïn khäng khê; 10- Dáùn âäüng; 11- Khåïp näúi; 12- Bãû tæûa; 13- ÄÚng dáùn khäng khê; 14- Quaût Thiãút bë âãø nuäi cáúy vi sinh váût- saín pháøm täøng håüp sinh hoüc protein. Våïi muûc âêch âån giaín hoaï kãút cáúu, tàng cæåìng quaï trçnh âaío träün vaì thäøi mäi træåìng cuîng nhæ âãø laìm täút hån caïc âiãöu kiãûn nuäi cáúy vi sinh váût, trãn caïc tæåìng cuía thuìng quay âæåüc âënh vë caïc caïnh âaìn häöi. Âáöu äúng thoaït håi âæåüc bäú trê bãn trong thiãút bë. Noï âæåüc phán nhaïnh vaì âäöng thåìi duìng âãø thaïo canh træåìng nuäi cáúy. Thiãút bë âãø nuäi cáúy vi sinh váût (hçnh 9.11) âæåüc thãø hiãûn åí daûng quay xung quanh truûc nàòm ngang cuía thuìng 1, coï cæía naûp liãûu 5 vaì hai ngoîng truûc räùng 6. 192
Hçnh 9.11. Thiãút bë âãø nuäi cáúy vi sinh váût- taûo sinh khäúi protein ÅÍ âáöu mäüt trong nhæîng nhaïnh äúng âæåüc âënh vë caïc chäút duìng âãø truyãön dao âäüng cho caïc caïnh khi thuìng quay. Cæía naûp liãûu coï vaíi boüc. Caïc äúng 7 vaì 11 âæåüc càõm vaìo caïc läù cuía chäút. ÄÚng 7 duìng âãø naûp håi, nuåïc tiãût truìng, khäng khê, canh træåìng âaî âæåüc cáúy, coìn äúng 11- âãø thaíi håi vaì huyãön phuì cuía canh træåìng nuäi cáúy. Naûp mäi træåìng dinh dæåîng, vê duû nhæ caïm luïa mç vaìo thuìng quay. Sau âoï naûp håi qua van 9 theo âæåìng äúng 7 âãø tiãût truìng mäi træåìng. Tiãún haình quaï trçnh tiãût truìng åí aïp suáút håi 0,2 ÷ 0,3 MPa trong 60 ÷ 70 phuït. Sau âoï laìm laûnh mäi træåìng do thaíi nhiãût qua voí vaì gåì 2 cuía thuìng. Âãø tàng nhanh quaï trçnh laìm laûnh coï thãø æïng duûng thäøi khäng khê laûnh hay tæåïi næåïc laûnh lãn thuìng. Sau khi laìm laûnh mäi træåìng, naûp næåïc tiãût truìng vaì huyãön phuì cuía canh træåìng âaî âæåüc cáúy vaìo thuìng. Duìng khäng khê coï trong thuìng âãø thäng gioï mäi træåìng, âiãöu naìy coï khaí nàng khi naûp mäi træåìng våïi mäüt læåüng 3 ÷ 5 kg/m3. Khi cháút liãûu riãng cuía thuìng tæång âäúi låïn thç phaíi naûp oxy tæì bãn ngoaìi hay åí chãú âäü tæû âäüng thäng gioï cuía thuìng âãø tiãún haình nuäi cáúy. Cuäúi cuìng vàûn chàût voìng bao vaíi loüc trãn cæía 5, khi thuìng quay caïc caïnh âaìn häöi 3 bë va âáûp vaìo caïc chäút 4 âãø taûo ra soïng dao âäüng cuía khäng khê trong thuìng. Kãút quaí trãn dáùn âãún sæû hçnh thaình quaï trçnh naûp khäng khê cho hoaût âäüng säúng cuía vi sinh váût. Sau khi kãút thuïc quaï trçnh nuäi cáúy, naûp næåïc tiãût truìng theo tyí lãû 1:15 âãø huyãön phuì hoaï canh træåìng vi sinh váût vaì naûp vaìo thuìng quay qua van 8 theo âæåìng äúng 7. Huyãön phuì thoaït ra theo âæåìng äúng 11 bàòng phæång phaïp eïp håi hay thäøi bàòng khäng khê tiãût truìng. Sau khi kãút thuïc chu kyì nuäi cáúy vi sinh váût, ræía thuìng quay vaì tiãût truìng bàòng håi. Næåïc ræía thaíi ra ngoaìi qua läù xaí âaî âæåüc nuït 10 âáûy kên træåïc âoï. Thiãút bë liãn tuûc âãø nuäi cáúy vi sinh váût theo phæång phaïp bãö màût. Loaûi thiãút bë naìy cho pheïp tàng cæåìng quaï trçnh nuäi cáúy vi sinh váût theo phæång phaïp naûp mäi 193
træåìng nuäi cáúy vaì khäng khê bàòng xung âäüng, cho pheïp thu nháûn pháön trêch ly tæì canh træåìng nuäi cáúy. Thiãút bë (hçnh 9.12) gäöm bäü naûp 1, bäü âënh læåüng 2, näöi tiãût truìng 3, cå cáúu laìm saûch vaì laìm áøm mäi træåìng 7 vaì bäü âãø nuäi cáúy vi sinh váût. Bäü nuäi cáúy âæåüc quay quanh truûc ngang cuía thuìng quay 17, åí bãö màût sæåìn bãn trong cuía thuìng coï caïc caïnh 15. Thuìng âæåüc trang bë cå cáúu âãø naûp mäi træåìng giäúng, khäng khê vaì bäü trêch ly 20. Cå cáúu âãø naûp mäi træåìng giäúng vaì khäng khê laì mäüt ngoîng truûc coï caïc raînh toaí tia 11 âæåüc làõp chàût trãn thuìng vaì âæåüc trang bë caïc âoaûn äúng hæåïng theo âæåìng kênh 10 vaì 13 âãø naûp mäi træåìng giäúng vaì khäng khê. Håi Håi Næåïc ngæng Taïch sinh khäúi Thaïo næåïc laìm maït Hçnh 9.12. Thiãút bë liãn tuûc âãø nuäi cáúy vi sinh váût bàòng phæång phaïp bãö màût Bäü trêch ly coï caïc âoaûn äúng 8, 17, 16 âãø naûp dung mäi, thoaït khäng khê thaíi vaì pháön chiãút cuía canh træåìng nuäi cáúy. Vaíi loüc âæåüc bët chàût trãn âoaûn äúng 17. Mäi træåìng âæåüc naûp liãn tuûc vaìo näöi tiãût truìng qua thuìng naûp liãûu 1 vaì bäü âënh læåüng, taûi âáy mäi træåìng âæåüc tiãût truìng våïi caïc thäng säú quy âënh. Mäi træåìng tiãût truìng qua bäü âënh læåüng 6 vaìo cå cáúu 7 âãø laìm laûnh, laìm áøm bàòng phæång phaïp naûp næåïc tiãût truìng tæì bäü âënh læåüng 5 vaì âæåüc cáúy giäúng, giäúng âæåüc naûp vaìo tæì bäü âënh læåüng 4. Canh træåìng naûp vaìo thuìng qua cå cáúu naûp mäi træåìng nuäi cáúy vaì khäng khê. Viãûc naûp âæåüc thæûc hiãûn vaìo thåìi âiãøm caïc raînh toaí tia 11 vaì caïc âoaûn äúng 10, 13 truìng 194
nhau. Dao âäüng soïng bàòng xung læåüng âæåüc truyãön cho bäü chæïa khäng khê vaì caïc tiãøu pháön mäi træåìng laìm tàng quaï trçnh nuäi cáúy. Bäü trêch ly laì mäüt äúng räùng coï vêt taíi 19 åí bãn trong, pháön thoaït cuía noï coï bäü eïp 9. Âãø nuäi cáúy vi sinh váût trong thiãút bë, mäi træåìng nuäi cáúy âæåüc chuyãøn âaío nhåì caïc caïnh 15. Täúc âäü chuyãøn âaío cuía mäi træåìng doüc theo bãö màût sæåìn cuía thuìng quay coï thãø âiãöu chènh bàòng phæång phaïp thay âäøi säú voìng quay cuía thuìng vaì goïc nghiãng cuía caïc caïnh. Giäúng âæåüc nuäi cáúy våïi mäi træåìng âæåüc chuyãøn vaìo cå cáúu naûp 18 cuía maïy trêch ly nhåì caïnh cuäúi cuìng, taûi âáy vêt taíi chuyãøn âãún pháön thoaït vaì maïy eïp seî neïn canh træåìng laûi. Naûp dung mäi vaìo bäü trêch ly qua âoaûn äúng 8 cuìng chiãöu våïi mäi træåìng nuäi cáúy. Pháön chiãút thoaït ra qua âoaûn äúng 16, coìn khäng khê thaíi qua âoaûn äúng 17 coï vaíi loüc. Khi thoaït thç doìng khäng khê chuyãøn hæåïng våïi mäüt goïc 1800, nhåì âoï maì caïc pháön tæí lå læíng bë läi cuäún vaìo pháön chiãút cuía canh træåìng. Viãûc thaíi nhiãût âæåüc thæûc hiãûn bàòng phæång phaïp tæåïi bãö màût bãn ngoaìi cuía thuìng quay hay qua aïo næåïc. Nhæîng mä taí kãút cáúu âaî âæåüc nãu trãn, cho cå såí âãø khàóng âënh ràòng nhæîng âiãøm âàûc biãût vãö kãút cáúu cuía caïc thiãút bë nuäi cáúy daûng thaïp coï trang bë aïo âiãöu nhiãût våïi caïc cå cáúu chuyãøn âaío bãn trong, cuîng nhæ caïc thiãút bë daûng thuìng quay coï nàng suáút âån vë låïn, cho pheïp tiãún haình quaï trçnh nuäi cáúy våïi låïp coï chiãöu cao tæì 200 âãún 1000 mm trong caïc âiãöu kiãûn kên vaì tiãût truìng laì nhæîng thiãút bë coï triãøn voüng nháút âãø saín xuáút giäúng våïi mæïc âäü låïn vaì âãø saín xuáút pháön cä âàûc chæïa protein vaì enzim trãn caïc mäi træåìng ràõn tåi. 195
Chæång 10 CAÏC THIÃÚT BË LÃN MEN NUÄI CÁÚY CHÇM VI SINH VÁÛT TRONG CAÏC MÄI TRÆÅÌNG DINH DÆÅÎNG LOÍNG Nuäi cáúy vi sinh váût âãø saín xuáút caïc saín pháøm cuía caïc cháút hoaût hoaï sinh hoüc laì quaï trçnh tinh vi vaì phæïc taûp nháút âãø thu nháûn caïc saín pháøm täøng håüp vi sinh. Täøng håüp sinh hoüc caïc cháút hoaût hoaï sinh hoüc do vi sinh váût taûo ra phuû thuäüc vaìo mäüt säú yãúu täú nhæ nhiãût âäü, pH cuía mäi træåìng vaì canh træåìng phaït triãøn, näöng âäü hoaì tan, thåìi gian nuäi cáúy, kãút cáúu vaì váût liãûu thiãút bë... Trong chæång naìy chuïng täi seî giåïi thiãûu mäüt säú thiãút bë lãn men cäng nghiãûp âæåüc æïng duûng âãø cáúy chçm vi sinh váût. Phuû thuäüc vaìo caïc phæång phaïp æïng duûng âãø âaïnh giaï hoaût âäüng thiãút bë lãn men duìng âãø cáúy chçm vi sinh váût vaì âæåüc chia ra mäüt säú nhoïm theo caïc dáúu hiãûu sau: Theo phæång phaïp nuäi cáúy - caïc thiãút bë hoaût âäüng liãn tuûc vaì giaïn âoaûn. Theo âäü tiãût truìng - caïc thiãút bë kên vaì caïc thiãút bë khäng âoìi hoíi âäü kên nghiãm ngàût. Theo kãút cáúu - caïc thiãút bë lãn men coï bäü khuãúch taïn vaì tuabin, coï maïy thäng gioï daûng quay, coï bäü âaío träün cå hoüc, coï voìng tuáön hoaìn bãn ngoaìi; caïc thiãút bë lãn men daûng thaïp, coï hãû thäng gioï kiãøu phun. Theo phæång phaïp cung cáúp nàng læåüng vaì täø chæïc khuáúy träün, thäng gioï - caïc thiãút bë cung cáúp nàng læåüng cho pha khê, pha loíng vaì pha täøng håüp. Trong cäng nghiãûp vi sinh thæûc tãú háöu nhæ táút caí caïc quaï trçnh nuäi cáúy saín xuáút ra caïc cháút hoaût hoaï sinh hoüc âæåüc tiãún haình bàòng phæång phaïp giaïn âoaûn trong caïc âiãöu kiãûn tiãût truìng. 10.1. CAÏC THIÃÚT BË LÃN MEN NUÄI CÁÚY VI SINH VÁÛT TRONG ÂIÃÖU KIÃÛN TIÃÛT TRUÌNG Nuäi cáúy caïc vi sinh váût pháön låïn âæåüc tiãún haình trong caïc âiãöu kiãûn tiãût truìng. Âäü tiãût truìng cuía quaï trçnh âæåüc âaím baío bàòng phæång phaïp tiãût truìng thiãút bë lãn men, caïc âæåìng äúng dáùn, caím biãún duûng cuû; naûp mäi træåìng dinh dæåîng tiãût truìng vaì giäúng cáúy thuáön chuáøn vaìo thiãút bë lãn men âaî âæåüc tiãût truìng; khäng khê tiãût truìng âãø thäng gioï canh træåìng vaì cháút khæí boüt tiãût truìng; caïc duûng cuû caím biãún tiãût truìng trong thiãút bë lãn 196
men âãø kiãøm tra vaì âiãöu chènh caïc thäng säú cuía quaï trçnh; baío vãû váût âãûm kên truûc cuía bäü chuyãøn âaío, caïc âæåìng äúng cäng nghãû vaì phuû tuìng trong quaï trçnh nuäi cáúy. 10.1.1. Thiãút bë lãn men coï bäü âaío träün cå hoüc daûng suíi boüt Daûng thiãút bë lãn men naìy âæåüc sæí duûng räüng raîi cho caïc quaï trçnh tiãût truìng âãø nuäi cáúy vi sinh váût - saín sinh ra caïc cháút hoaût hoaï sinh hoüc. Thiãút bë lãn men coï thãø têch 63 m3. Daûng thiãút bë lãn men naìy laì mäüt xilanh âæïng âæåüc chãú taûo bàòng theïp X18H10T hay kim loaûi keïp coï nàõp vaì âaïy hçnh noïn (hçnh 10.1). Tyí lãû chiãöu cao vaì âæåìng kênh bàòng 2,6:1. Trãn nàõp coï bäü dáùn âäüng cho cå cáúu chuyãøn âaío vaì cho khæí boüt bàòng cå hoüc; äúng näúi âãø naûp mäi træåìng dinh dæåîng, váût liãûu cáúy, cháút khæí boüt, naûp vaì thaíi khäng khê; caïc cæía quan saït; cæía âãø âæa voìi ræía; van baío hiãøm vaì caïc khåïp näúi âãø càõm caïc duûng cuû kiãøm tra. Khåïp xaí 16 åí âaïy cuía thiãút bë duìng âãø thaïo canh træåìng. Bãn trong coï truûc 6 xuyãn suäút. Caïc cå cáúu chuyãøn âaío âæåüc gàõn chàût trãn truûc. Cå cáúu chuyãøn âaío gäöm coï caïc tuabin 8 coï âæåìng kênh 600 ÷1000 mm våïi caïc caïnh räüng 150 ÷ 200 mm âæåüc âënh vë åí 2 táöng, coìn tuabin håí thæï ba âæåüc gàõn chàût trãn bäü suíi boüt 13 âãø phán taïn caïc boüt khäng khê. Bäü suíi boüt coï daûng hçnh thoi âæåüc laìm bàòng nhæîng äúng âäüt läù. ÅÍ pháön trãn cuía bäü suíi boüt coï khoaíng 2000 ÷ 3000 läù theo kiãøu baìn cåì. Hçnh 10.1. Thiãút bë lãn men våïi bäü âaío träün cå hoüc daûng suíi boüt coï sæïc chæïa 63 m3: 1- Âäüng cå; 2- Häüp giaím täúc; 3- Khåïp näúi; 4- ÄØ bi; 5- Voìng bêt kên; 6- Truûc; 7- Thaình thiãút bë ; 8- Maïy khuáúy träün tuabin; 9- Bäü trao âäøi nhiãût kiãøu äúng xoàõn; 10- Khåïp näúi; 11- ÄÚng naûp khäng khê; 12- Maïy träün kiãøu caïnh quaût; 13- Bäü suíi boüt; 14- Maïy khuáúy daûng vêt; 15- ÄØ âåî; 16- Khåïp âãø thaïo; 17- Aïo; 18- Khåïp naûp liãûu; 19- Khåïp naûp khäng khê 197
Âäüng cå - bäü truyãön âäüng laìm quay truûc 6 vaì caïc cå cáúu âaío träün 8, 12, 14. Sæí duûng bäü giaím täúc vaì bäü dáùn âäüng coï doìng âiãûn khäng âäøi âãø âiãöu chènh vä cáúp säú voìng quay trong giåïi haûn 110 ÷ 200 voìng/ phuït. Thiãút bë lãn men âæåüc trang bë aïo 17, gäöm tæì 6 ÷ 8 ä. Mäùi ä coï 8 raînh âæåüc chãú taûo bàòng theïp goïc coï kêch thæåïc 120×60 mm. Diãûn têch laìm viãûc cuía aïo 60 m2. Bãö màût laìm viãûc bãn trong 45 m2 gäöm äúng xoàõn 9 coï âæåìng kênh 600 mm våïi säú vêt 23 khi täøng chiãöu cao cuía ruäüt xoàõn 2,4 m. Thiãút bë lãn men âæåüc tênh toaïn âãø hoaût âäüng dæåïi aïp suáút dæ 0,25 MPa vaì âãø tiãût truìng åí nhiãût âäü 130 ÷ 1400C, cuîng nhæ âãø hoaût âäüng dæåïi chán khäng. Trong quaï trçnh nuäi cáúy vi sinh váût, aïp suáút bãn trong thiãút bë 50 kPa; tiãu hao khäng khê tiãût truìng âãún 1 m3/ (m3/phuït). Chiãöu cao cäüt cháút loíng trong thiãút bë 5 ÷ 6 m khi chiãöu cao cuía thiãút bë hån 8 m. Âãø tiãûn låüi cho viãûc thao taïc vaì traïnh nhæîng sai láöm cáön daïn vaìo thiãút bë så âäö chè dáùn thao taïc (hçnh 10.2). Âãø âaím baío tiãût truìng trong suäút quaï trçnh (giæî âæåüc håi), caïc truûc cuía cå cáúu chuyãøn âaío phaíi coï voìng bêt kên. Caïc voìng bêt kên âæåüc tênh toaïn âãø hoaût âäüng åí aïp suáút 0,28 MPa vaì aïp suáút dæ khäng nhoí hån 2,7 kPa, nhiãût âäü 30 ÷ 2500C vaì säú voìng quay cuía truûc âãún 500 voìng/ phuït. Nhåì caïc voìng âãûm naìy maì ngàn ngæìa âæåüc sæû roì rè mäi træåìng hay sæû xám nháûp khäng khê vaìo khoang thiãút bë åí vë trê nhä ra cuía truûc. Voìng bêt kên khi tiãúp xuïc våïi mäi træåìng laìm viãûc âæåüc chãú taûo bàòng theïp X18H10T vaì X17H13M2T, cuîng nhæ bàòng titan BT-10. Thåìi gian hoaût âäüng äøn âënh cuía caïc voìng naìy khäng nhoí hån 2000 h khi tuäøi thoü 8000 h. Âäü âaío hæåïng kênh cho pheïp cuía truûc trong vuìng âãûm kên khäng låïn hån 0,25 mm, âäü âaío chiãöu truûc cuía truûc khäng låïn hån 0,250. Âãø saín xuáút låïn caïc cháút hoaût hoaï sinh hoüc bàòng täøng håüp vi sinh, viãûc æïng duûng caïc thiãút bë lãn men coï thãø têch 63 m3 laì khäng kinh tãú. Thiãút bë lãn men coï thãø têch 100 m3 âæåüc saín xuáút åí Âæïc. Loaûi naìy thuäüc thiãút bë xilanh coï bäü dáùn âäüng åí dæåïi cho cå cáúu âaío träün. Cå cáúu âaío träün våïi hai säú voìng quay cuía truûc - 120 vaì 180 voìng/ phuït. Theo dáúu hiãûu vãö kãút cáúu noï gáön giäúng våïi thiãút bë lãn men coï thãø têch 63 m3. Baío vãû voìng bêt kên cuía truûc bàòng cæía van dáöu, âæåüc tiãût truìng åí nhiãût âäü âãún 1400C. Ngoaìi ra coìn coï bêt kên dæû phoìng âãø måí mäüt caïch tæû âäüng khi truûc ngæìng hoaût âäüng, nhàòm baío vãû voìng bêt kên chênh cuía truûc vaì cho pheïp thay âäøi voìng bêt kên chênh trong quaï trçnh nuäi cáúy âãø khäng phaï huyí âäü tiãût truìng cuía canh træåìng. Trãn truûc làõp ba maïy khuáúy âaío kiãøu tuabin daûng måí våïi âæåìng kênh tæì 820 âãún 1100 mm. Thiãút bë lãn men coï bãö màût trao âäøi nhiãût åí bãn trong vaì bãn ngoaìi âãø thaíi nhiãût. 198
Naûp liãûu Cáúy Khäng khê thaíi Dung dëch Næåïc chuáøn âäü 33 33 34 Thaïo Håi 40 Khäng khê tiãût truìng Thaïo Láúy máùu Roït næåïc Næåïc Næåïc ngæng 36 36 Hçnh 10.2. Så âäö chè dáùn thao taïc cuía thiãút bë lãn men: 1- Håi vaìo; 2- Khäng khê tiãût truìng vaìo; 3- Khäng khê tiãût truìng hay håi vaìo vuìng bêt kên; 4- Thoaït håi hay khäng khê tiãût truìng tåïi bäü suíi boüt; 5- Håi hay khäng khê tiãût truìng vaìo thiãút bë åí pháön trãn; 6- Thaíi håi hay khäng khê tiãût truìng tåïi bäü láúy máùu thæí nghiãûm; 7- Thaíi håi hay khäng khê tiãût truìng; 8- Cå cáúu äúng nhaïnh coï van âiãöu chènh bàòng khê âäüng hoüc; 9- Naûp håi hay khäng khê tiãût truìng vaìo thiãút bë åí pháön dæåïi; 10- Thaïo næåïc ngæng; 11- Aïp kãú; 12- Van; 13- ÄÚng thaïo; 14- Van khoaï; 15- Van láúy máùu; 16- Naûp håi hay khäng khê tiãût truìng khi láúy máùu; 17- Âoaûn äúng âãø näúi aïp kãú kiãøm tra; 18, 25- Caïc aïp kãú; 19- Van âãø naûp váût liãûu cáúy; 20- Naûp canh træåìng; 21, 23- Naûp dung dëch chuáøn; 22- Thaíi håi hay khäng khê tæì vuìng bêt kên; 24- ÄÚng nhaïnh âãø naûp dung dëch chuáøn; 26- Cung cáúp khê thaíi tæì thiãút bë; 27- Cung cáúp næåïc; 28- Van roït; 29- Van âãø roït næåïc tæì aïo; 30- Van âãø naûp næåïc laûnh; 31- ÄÚng nhaïnh âãø naûp næåïc laûnh; 32- Læåüc; 33- Aïp kãú; 34- Van an toaìn; 35- Caím biãún nhiãût âäü; 36, 37- Caïc duûng cuû thæï cáúp âãø âo nhiãût âäü vaì âäü pH; 38- Caím biãún pH met; 39- Thiãút bë lãn men; 40- Cå cáúu âãø laìm saûch khäng khê Âàûc tênh kyî thuáût cuía thiãút bë lãn men âæåüc saín xuáút åí Âæïc: Thãø têch, m3: hçnh hoüc: 100 laìm viãûc: 70 Diãûn têch bãö màût, m2: bãn ngoaìi: 89 bãn trong: 77 199