Cảnh báo nguy cơ gia tăng sốt rét ở vùng có nguy cơ quay trở lại

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> CẢNH BÁO NGUY CƠ GIA TĂNG SỐT RÉT<br /> Ở VÙNG CÓ NGUY CƠ QUAY TRỞ LẠI<br /> Hồ Văn Hoàng*, Triệu Nguyên Trung*<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Điều tra tình hình sốt rét gia tăng được tiến hành tại xã Bình Thạnh, huyện Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận<br /> vào tháng 4,5,6 năm 2011.<br /> Mục tiêu nghiên cứu: Mô tả số mắc bệnh sốt rét của cộng đồng dân tại xã Bình Thạnh từ 2006-2011; phân<br /> tích nguyên nhân gia tăng bệnh nhân sốt rét tại xã Bình Thạnh tháng 4 và 5 năm 2011 và đánh giá hiệu quả các<br /> biện pháp can thiệp tình hình gia tăng mắc bệnh sốt rét.<br /> Phương pháp nghiên cứu: dựa trên 2 thiết kế: mô tả cắt ngang và can thiệp.Phân tích các số liệu thu thập<br /> được cho thấy có sự gia tăng trở lại bệnh nhân sốt rét (đến 66 trường hợp mắc sốt rét tại xã Bình Thạnh, một xã<br /> thuộc vùng sốt rét đã giảm thấp trong 5 năm qua (2006-2010) không có ca bệnh sốt rét nào.<br /> Kết luận: nghiên cứu đưa ra kết luận gia tăng tỷ lệ mắc sốt rét tại xã Bình Thạnh trong những tháng này<br /> xuất phát từ ca bệnh ngoại lai từ Dak Nông, lan truyền bệnh do muỗi An.minimus tại chỗ. Có sự gia tăng số<br /> lượng bệnh nhân mắc mới sốt rét nhưng vẫn trong tầm khống chế bệnh của tỉnh.<br /> Khuyến cáo: Đề tài cũng khuyến nghị cần giám sát chặt chẽ các vùng sốt rét đã giảm thấp, xử lý kịp thời<br /> nếu có sự xuất hiện của bệnh nhân ngoại lai tại các vùng này.<br /> Từ khóa: Gia tăng sốt rét, Vùng không có sốt rét.<br /> <br /> ABSTRACT<br /> ALERT THE HIGH RISK OF MALARIA OUTBREAK AT MALARIA FREE ZONE<br /> Ho Van Hoang, Trieu Nguyen Trung<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 1 - 2012: 52 - 57<br /> The study objectives were to describe the malaria proportion at Binh Thanh commune in the periord of<br /> 2006-2011; to analyze the causes of malaria outbreak at Binh Thanh in April, May, 2011 and to evaluate the<br /> effectiveness of the appropriate interventions.<br /> The study methods: The evaluation was based on 2 study designs including cross-sectional and<br /> interventional study. The analysis of the data showed that there was the malaria outbreak (66 malaria cases at<br /> Binh Thanh commune which belongs to malaria free zone according to malaria epidemiological stratification<br /> 2009) and no malaria cases in period of 2006-20010.<br /> The conclusion: The study concluded that the malaria outbreak at Binh Thanh commune was due to one<br /> imported malaria case of Dak Nong province, transmitted the malaria by local An.minimus. There were the<br /> malaria outbreak, but not epidemic because the interventional measures controlled the malaria incidence rate<br /> (According to Instruction of Ministry of Health).<br /> Recommendation: The study has also recommended that the malaria surveillences should be carried out<br /> frequently at malaria free zones and apply the interventional solutions when there is imported malaria cases at<br /> theses zone.<br /> * Viện Sốt rét KST-CT Quy Nhơn<br /> Tác giả liên lạc: TS. Hồ Văn Hoàng<br /> <br /> 52<br /> <br /> ĐT: 0914004629<br /> <br /> Email: ho_hoang64@yahoo.com<br /> <br /> Chuyên Đề Ký Sinh Trùng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Key word: malaria outbreak, Malaria free zone.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> Trong thời gian qua, với sự quan tâm đầu tư<br /> của Đảng, Nhà nước, cùng với sự hỗ trợ của Dự<br /> án Quỹ toàn cầu phòng chống sốt rét (PCSR),<br /> các mục tiêu đẩy lùi bệnh sốt rét ở các vùng<br /> trọng điểm, vùng khó khăn đã có nhiều kết quả<br /> đáng khích lệ(4). Tuy nhiên với quốc gia có nhiều<br /> rừng, núi, nhiều yếu tố thuận lợi cho bệnh sốt<br /> rét quay trở lại nên công tác phòng chống sốt rét<br /> vẫn đối mặt với nhiều thách tức và khó khăn.<br /> Đáng chú ý là các vùng sốt rét nguy cơ quay trở<br /> lại. Tại các vùng này, các biện pháp tập trung<br /> vào quản lý bệnh nhân sốt rét ngoại lai, truyền<br /> thông giáo dục, không có các biện pháp phòng<br /> chống muỗi như tẩm màn nên nếu có sự hiện<br /> diện của mầm bệnh và muỗi sốt rét thì quá trình<br /> sinh bệnh sốt rét sẽ diễn ra(4).<br /> Bình Thuận là một tỉnh ven biển miền Trung<br /> có sốt rét lưu hành. Tỉnh có địa hình đặc thù với<br /> đồi núi ra đến biển. Bệnh sốt rét đã được khống<br /> chế tại nhiều xã ven biển của tỉnh, nên trong<br /> phân vùng dịch tễ sốt rét can thiệp năm 2009<br /> đều thuộc vào vùng sốt rét có nguy cơ quay trở<br /> lại. Xã Bình Thạnh, huyện Tuy Phong, Bình<br /> Thuận là một xã ven biển, nhiều năm nay không<br /> có sốt rét nội địa cũng như ngoại lai. Tuy nhiên<br /> những tháng vừa qua, tại xã này có sự gia tăng<br /> bất thường số lượng bệnh nhân. Để xác định<br /> nguyên nhân gia tăng và xử lý kịp thời, điều tra<br /> nhằm các mục tiêu:<br /> Mô tả tỷ lệ mắc bệnh sốt rét của cộng đồng<br /> dân tại xã Bình Thạnh từ 2006-2011..<br /> Phân tích nguyên nhân gia tăng bệnh nhân<br /> sốt rét tại xã Bình Thạnh tháng 4 và 5 năm 2011.<br /> Đánh giá hiệu quả các biện pháp can thiệp<br /> tình hình gia tăng mắc bệnh sốt rét.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> Địa điểm<br /> Xã Bình Thạnh, huyện Tuy Phong, Bình<br /> Thuận là một xã ven biển, nhiều năm nay không<br /> có sốt rét nội địa cũng như ngoại lai nhưng đây là<br /> vùng rất đặc thù, muỗi sốt rét chính An.minimus<br /> <br /> Chuyên Đề Ký Sinh Trùng<br /> <br /> thường xuyên có mặt với mật độ cao. Nếu có<br /> mầm bệnh từ các vùng sốt rét lưu hành đến thì<br /> nguy cơ gia tăng sốt rét trở lại là rất cao. Hiện<br /> nay, xã có nhiều người giao lưu từ vào các vùng<br /> sốt rét lưu hành tại các tỉnh Tây Nguyên và cả<br /> Camphuchia nên nguy cơ gia tăng sốt rét là rất<br /> đáng lo ngại. Đây là một xã ven biển, dân số 3093<br /> người, có 3 thôn, trong đó thôn 1 có nhiều vườn,<br /> ao thường xuyên có mặt của An.minimus, thôn 2<br /> và thôn 3 người dân chủ yếu làm nghề đánh cá.<br /> Người dân có các nhà ở vườn sơ sài tại vườn cây<br /> ăn trái, tối thường ngủ lại trong vườn không ngủ<br /> màn. Ngoài số dân cố định còn có một lượng lớn<br /> khách du lịch từ các tỉnh về đây tham quan<br /> nhưng hoàn toàn không có các biện pháp tự bảo<br /> vệ nào.<br /> <br /> Đối tượng<br /> Người dân sống tại xã Bình Thạnh, huyện<br /> Tuy Phong, tỉnh Bình Thuận. Ký sinh trùng sốt<br /> rét (KSTSR). Muỗi Anopheles. Sinh cảnh tại xã<br /> Bình Thạnh.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu:<br /> Phương pháp mô tả dịch tể học<br /> Thiết kế nghiên cứu cắt ngang xác định tỷ lệ<br /> ký sinh trùng sốt rét; thành phần, mật độ muỗi<br /> Anopheles; mô tả sinh cảnh, điều kiện nhà ở,<br /> màn và ngủ màn của người dân.<br /> Phương pháp can thiệp<br /> Phun (liều 30mg/m2) và tẩm màn (25mg/m2)<br /> với Fendona 10SC. Truyền thông giáo dục người<br /> dân ngủ màn phòng muỗi đốt.<br /> <br /> Kỹ thuật nghiên cứu<br /> Khám lâm sàng phát hiện sốt, nhuộm lam<br /> máu với giêm sa phát hiện ký sinh trùng sốt rét<br /> dưới kính hiển vi quang học. Kỹ thuật tẩm màn<br /> và phun hóa chất tồn lưu. Thu thập và định loại<br /> muỗi theo quy trình của Viện Sốt rét-KST-CT TW<br /> và WHO.<br /> <br /> Thời gian<br /> Tháng 4-6/2011<br /> KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> <br /> 53<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Số bệnh nhân sốt rét của cộng đồng dân tại<br /> xã Bình Thạnh từ 2006-2011.<br /> Theo số liệu báo cáo và điều tra những năm<br /> qua (2006-2010) cho thấy không bệnh nhân sốt<br /> rét (BNSR) nội địa cũng như ngoại lai.<br /> Bảng 1: Diễn biến sốt rét theo tháng của xã Bình<br /> Thạnh từ 2006 đến tháng 3/2011<br /> Năm<br /> 2006<br /> 2007<br /> 2008<br /> 2009<br /> 2010<br /> 2011<br /> <br /> 1<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 2<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 3<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 4<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 5<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> 6<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> Tháng<br /> 7 8<br /> 0 0<br /> 0 0<br /> 0 0<br /> 0 0<br /> 0 0<br /> <br /> 9 10 11<br /> 0 0 0<br /> 0 0 0<br /> 0 0 0<br /> 0 0 0<br /> 0 0 0<br /> <br /> 12 Tổng<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> <br /> Số liệu trên cho thấy trong những năm từ<br /> 2006-2010, tại xã Bình Thạnh không có bệnh<br /> nhân sốt rét nào. Các tháng 1,2,3 năm 2011 chưa<br /> xuất hiện BNSR nhưng đến tháng 4 có 1 bệnh<br /> nhân ngoại lại từ Đak Nông về.<br /> <br /> Nguyên nhân gia tăng bệnh nhân sốt rét<br /> tại xã Bình Thạnh tháng 4 và 5 năm 2011<br /> Mô tả 5 ca bệnh đầu tiên tại xã Bình Thạnh<br /> Bệnh nhân 1 : Hà Công Mười, 27 tuổi, nam,<br /> quê quán ở Hòa Bình, công nhân làm thuê bờ kè<br /> ở Thôn 1 Bình Thạnh. Có thời gian đi rừng ở<br /> Dak Nông và Campuchia và tiền sử đã có mắc<br /> bệnh sốt rét. Ngày 20 tháng 3 năm 2011 bệnh<br /> nhân có biểu hiện sốt, nhập viện tại Bệnh viện<br /> Tuy Phong, xét nghiệm có Ft++++. Bệnh nhân<br /> được điều trị bằng artesunate lọ. Sau 3 ngày<br /> bệnh nhân trốn viện. Ngày 1/4/2011 bệnh nhân<br /> lên cơn sốt, nhập viện tại Bệnh viện Tuy Phong<br /> (xét nghiệm Ft++). Ngày 13/4/2011, Trạm Y tế xã<br /> đến nhà xét nghiệm cho kết quả (-), cán bộ trạm<br /> y tế cho 8 viên Arterakin (4-2-2) và 4 viên<br /> Primaquin. Hiện nay địa chỉ chính xác không rõ<br /> ở đâu.<br /> Bệnh nhân 2: Lê Văn C., 54 tuổi, làm vườn<br /> tại thôn 1 Bình Thạnh, mắc bệnh ngày 14/4/2011<br /> (14 ngày sau khi bệnh nhân thứ 1 lên cơn sốt trở<br /> lại). Xét nghiệm Ft++. Bệnh nhân được cán bộ y<br /> tế trạm cho 8 viên Arterakin và 4 viên<br /> Primaquin.<br /> <br /> 54<br /> <br /> Bệnh nhân thứ 3: Nguyễn Thị G., 30 tuổi,<br /> nhà ở Phước Thể giáp Bình Thạnh, nhưng buôn<br /> bán ở Thôn 1 Bình Thạnh. Bệnh nhân mắc bệnh<br /> ngày 26 tháng 4 năm 2011 (13 ngày sau bệnh<br /> nhân thứ 2). Nhập viện tại Bệnh viện Tuy<br /> Phong, xét nghiệm Ft++, điều tri bằng Arterakin<br /> 8 viên.<br /> Bệnh nhân thứ 4: Lê Chí C., 35 tuổi, buôn<br /> bán dọc bờ biển gần các vườn Thôn 1 Bình<br /> Thạnh, mắc bệnh ngày 28/4/2011 (14 ngày sau<br /> bệnh nhân thứ 2). Bệnh nhân nhập viện tại BV<br /> Tuy Phong, xét nghiệm Ft++, điều trị 8 viên<br /> Arterakin và 4 viên Primaquin. Ngày 5/5/2011<br /> đến xét nghiệm tại Trạm y tế xã cho kết quả (-).<br /> Bệnh nhân thứ 5: Trần Văn Phong, 37 tuổi,<br /> chồng của bệnh nhân Nguyễn Thị Gái, nhà ở<br /> Phước Thể, làm nghề sữa chữa ghe dọc bờ biển<br /> gần các vườn, tạm trú tại Thôn 1 xã Bình Thạnh<br /> để sữa chữa ghe gần các khu vườn. Ngày<br /> 30/4/2011 mắc bệnh, nhập viện BV Tuy Phong<br /> xét nghiệm Ft++++, chẩn đoán SRAT chuyển<br /> Bệnh viện Tuy Phong. Bệnh viện Tuy Phong cấp<br /> cứu với artesunate lọ và chuyển Bệnh viện Phan<br /> Rang. Hiện nay bệnh nhân đã khỏi.<br /> Như vậy từ khi có ca bệnh đầu tiên, ca thứ 2<br /> khởi bệnh 14 ngày sau ca thứ 1, ca thứ 3 và thứ 4<br /> khởi bệnh 13-14 ngày sau ca thứ 2, vì vậy có thể<br /> giải thích các ca bệnh sau xuất phát lây lan từ ca<br /> thứ 1.<br /> <br /> Thống kế bệnh nhân sốt rét theo tuần tại xã<br /> Bình Thạnh<br /> Bảng 2: Diễn biến bệnh nhân sốt rét theo tuần trong<br /> các tháng 3,4, 5 năm 2011<br /> TT<br /> 1<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> 7<br /> 8<br /> 9<br /> 10<br /> <br /> Trạm<br /> Thời gian<br /> YT xã<br /> Tuần 1/tháng 4<br /> Tuần 2/tháng 4 0<br /> Tuần 3/tháng 4 1<br /> Tuần 4/tháng 4 1<br /> Tuần 1/tháng 5 0<br /> Tuần 2/tháng 5 0<br /> Tuần 3/tháng 5 0<br /> Tuần 4/tháng 5 13<br /> Tuần 1/tháng 6 3<br /> Tuần 2/tháng 6 2<br /> <br /> BV Tuy<br /> Phong<br /> 0<br /> 0<br /> 3<br /> 1<br /> 0<br /> 0<br /> 11<br /> 9<br /> 1<br /> <br /> TTPCSR- Tổng<br /> BC BT số<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 0<br /> 20<br /> 0<br /> <br /> 0<br /> 1<br /> 4<br /> 1<br /> 0<br /> 0<br /> 24<br /> 32<br /> 3<br /> <br /> Chuyên Đề Ký Sinh Trùng<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> TT<br /> <br /> Thời gian<br /> <br /> Trạm<br /> YT xã<br /> <br /> BV Tuy<br /> Phong<br /> <br /> 21<br /> <br /> 25<br /> <br /> Tổng số 10 tuần<br /> <br /> quả phòng chống muỗi tại thôn 1 nên sau khi<br /> phun tẩm tại xã chỉ xuất hiện thêm 3 trường hợp<br /> mắc sốt rét.<br /> <br /> TTPCSR- Tổng<br /> BC BT số<br /> 20<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> 66<br /> <br /> Số BNSR tăng cao từ tuần thứ 4 tháng 5 và<br /> tuần thứ 1 tháng 6. Từ 31/6 đến 3/6/2011 do hiệu<br /> Phun và tẩm màn<br /> BNSR<br /> <br /> 35<br /> 32<br /> <br /> 30<br /> 25<br /> <br /> 24<br /> <br /> 20<br /> 15<br /> 10<br /> 5<br /> <br /> 4<br /> 1<br /> <br /> 0<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0<br /> <br /> 0<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> T uÇn<br /> <br /> 1/ t h¸ n g 4<br /> <br /> 2 / t h¸ n g 4<br /> <br /> 3 / t h¸ n g 4<br /> <br /> 4 / t h¸ n g 4<br /> <br /> 1/ t h¸ n g 5<br /> <br /> 2 / t h¸ n g 5<br /> <br /> 3 / t h¸ n g 5<br /> <br /> 4 / t h¸ n g 5<br /> <br /> 1/ t h¸ n g 6<br /> <br /> 2 / t h¸ n g 6<br /> <br /> Biểu đồ 1: Diễn biến BNSR theo các tuần trong tháng 4 và tháng 5 năm 2011.<br /> thấy muỗi An.minimus vẫn còn nhạy với<br /> Phân bố bệnh nhân sốt rét theo tuổi<br /> Fendona 10SC, nhưng có thể kháng ICON 2,5CS<br /> Bảng 3: Tuổi mắc bệnh sốt rét trong những tháng<br /> và Permethrin.<br /> 3,4,5, 6 năm 2011<br /> Kết quả điều tra của Viện SR-KST-CT Quy<br /> BV Tuy<br /> TTPCSR-BC<br /> Tuổi Trạm YT xã<br /> Tổng số<br /> Phong<br /> BT<br /> Nhơn từ ngày 8/6 đến 15/6/2011 cho thấy: Mật<br /> 16<br /> 15<br /> 23<br /> 18<br /> 56<br /> thấy các nhà trong vườn có vách rất sơ sài<br /> Tổng<br /> 21<br /> 25<br /> 20<br /> 66<br /> hoặc không có vách. Số người ngủ màn đạt tỷ<br /> Trong 66 ca mắc sốt rét chỉ có 2 ca nhóm tuổi<br /> lệ 80,91% (khi có sự gia tăng mắc sốt rét),<br /> từ 5-8, còn lại 64 ca có nhóm tuổi trên 9 tuổi<br /> trước đây theo phỏng vấn người dân ngủ màn<br /> chiếm 96,97%. Đây là nhóm tuổi thường xuyên<br /> rất thấp. Chỉ số màn có trong dân đạt 2,01<br /> làm vườn và ngủ lại trong vườn.<br /> người/màn. Tỷ lệ màn rách 18,46%.<br /> Điều tra côn trùng<br /> Các điều tra côn trùng của Viện và tỉnh cũng<br /> cho thấy có sự hiện diện với số lượng lớn và mật<br /> độ cao của An.minimus. Từ ngày 1/6 đến<br /> 3/6/2011 Khoa côn trùng, Trung tâm PCSR-BC<br /> tỉnh đã bắt được 407 cá thể muỗi trưởng thành,<br /> trong đó có 368 muỗi An.minimus chiếm tỷ lệ<br /> 90,42%s. Kết quả mổ 36 muỗi An.minimus cho<br /> thấy không có thoa trùng nhưng có 1 muỗi<br /> nhiễm Oocyst ở dạ dày muỗi. Kết quả thử cho<br /> <br /> Chuyên Đề Ký Sinh Trùng<br /> <br /> Hiệu quả các biện pháp can thiệp<br /> <br /> Các biện pháp can thiệp<br /> Với tình hình sốt rét gia tăng như vậy, Viện<br /> đã cùng tỉnh triển khai các biện pháp can thiệp<br /> kịp thời như sau:<br /> - Quản lý bệnh tại xã: Cán bộ y tế xã tăng<br /> cường triển khai các hoạt động giám sát, phát<br /> hiện bệnh và điều trị bệnh nhân. Với sự hỗ trợ<br /> của y tế thôn bản, y tế xã đã quản lý bệnh nhân<br /> <br /> 55<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> uống thuốc đúng và đủ liều hàng ngày. Về hoạt<br /> động phát hiện bệnh của điểm kính hiển vi: Đơn<br /> vị xét nghiệm được đầu tư xây dựng rất tốt.<br /> Trạm y tế có điểm kính hiển vi hoạt động<br /> thường xuyên. Dụng cụ và hóa chất đầy đủ đảm<br /> bảo cho việc nhuộm và soi lam tại điểm kính và<br /> cộng đồng.<br /> - Phòng chống vectơ: Từ 1/6/2011 đến<br /> 3/6/2011 Trung tâm PCSR-BC tỉnh đã tiến hành<br /> phun Fendona cho 49 hộ/80 nóc nhà bảo vệ cho<br /> 233 người. Tẩm 332 màn Fendona cho cho 123<br /> hộ bảo vệ 527 người.<br /> - Truyền thông giáo dục sức khỏe: tuyên<br /> truyền nâng cao nhận thức của người dân trong<br /> công tác phòng chống bệnh sốt rét.<br /> <br /> Với các biện pháp chỉ đạo và chuyên môn<br /> tích cực đến nay số lượng bệnh nhân đã giảm<br /> thấp, kết quả điều tra so sánh tỷ lệ KSTSR trước<br /> và sau áp dụng biện pháp cho thấy tỷ lệ KSTSR<br /> sau khi áp dụng các biện pháp quản lý bệnh<br /> nhân, phòng chống muỗi truyền bệnh tỷ lệ<br /> KSTSR giảm xuống còn 1,79% so với 14,28%<br /> trước đó.<br /> Bảng 4: So sánh tỷ lệ KSTSR trước và sau áp dụng<br /> các biện pháp can thiệp<br /> TT Thời gian<br /> <br /> Lam KSTSR<br /> XN<br /> (+)<br /> <br /> 1<br /> <br /> Trước<br /> 174<br /> phun tẩm<br /> 2 Sau phun<br /> 279<br /> tẩm<br /> <br /> %<br /> <br /> P.f P.v<br /> <br /> Giao<br /> bào<br /> <br /> %<br /> <br /> 20<br /> <br /> 14,28 19<br /> <br /> 1<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0,57<br /> <br /> 5<br /> <br /> 1,79<br /> <br /> 3<br /> <br /> 1<br /> <br /> 0,35<br /> <br /> 2<br /> <br /> Hiệu quả các biện pháp can thiệp<br /> 16<br /> <br /> 14.28<br /> <br /> 14<br /> 12<br /> 10<br /> 8<br /> <br /> %KSTSR<br /> <br /> 6<br /> 4<br /> <br /> 1.59<br /> <br /> 2<br /> 0<br /> Trước can thiệp<br /> <br /> Sau can thiệp<br /> <br /> Biểu đồ 2: So sánh tỷ lệ nhiễm KSTSR trước và sau can thiệp<br /> vừa qua trong tình huống có 1 ca mắc bệnh sốt<br /> BÀN LUẬN<br /> rét từ Dak Nông về cùng sinh sống tại cộng<br /> Như vậy, tại vùng sốt rét nguy cơ quay trở<br /> đồng dân cư của xã đã làm lây lan bệnh sốt rét<br /> lại như Bình Thạnh, nguy cơ gia tăng sốt rét vẫn<br /> cho những người khác. Các đối tượng khác mắc<br /> còn nếu hệ thống thông tin, dự báo không kịp<br /> sốt rét ở đây chủ yếu là người từ >16 tuổi trở lên<br /> thờì. Đối với những vùng này, các biện pháp<br /> có liên quan đến làm vườn và ngủ lại trong nhà<br /> phòng chống muỗi sốt rét như phun tẩm không<br /> vườn không có các biện pháp bảo vệ cá nhân.<br /> được chỉ định theo phân vùng vì vậy nếu có sự<br /> Với số ca mắc mới gia tăng như vậy, nhưng<br /> hiện diện của mầm bệnh và muỗi sốt rét thì quá<br /> nhờ áp dụng các biện pháp phun tẩm và quản lý<br /> trình sinh bệnh sốt rét diễn ra, gia tăng tỷ lệ mắc<br /> bệnh nhân sốt rét một cách tích cực nên đã<br /> bệnh sốt rét(23, 4).<br /> khống chế sự lây lan của bệnh sốt rét tại xã này,<br /> Riêng Bình Thạnh, một xã vùng sốt rét nguy<br /> không để xảy ra trường hợp tử vong nào.<br /> cơ quay trở lại, 5 năm qua không có ca mắc sốt<br /> Tuy nhiên với số lượng ca nhiễm<br /> rét nào, thường xuyên có mặt của An.minimus,<br /> KSTSR lên đến 66 ca thì cho thấy các tuyến y<br /> các biện pháp phòng chống muỗi sốt rét hầu<br /> tế chưa phối hợp hiệu quả trong việc thông<br /> như không có (không có chỉ định phun tẩm,<br /> tin và kiểm soát dịch bệnh. Trong đó phải kể<br /> người dân không ngủ màn). Trong tháng 3/2011<br /> <br /> 56<br /> <br /> Chuyên Đề Ký Sinh Trùng<br /> <br />