BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
NGUYỄN HỒNG TRƯỜNG
CHÍNH SÁCH DINH DƯỠNG
CHO HỌC SINH TIỂU HỌC Ở VIỆT NAM
Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 62 34 04 03
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ QUẢN LÝ CÔNG
HÀ NỘI - 2017
Công trình được hoàn thành tại: Học viện Hành chính Quốc gia
Số: 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh - Quận Đống Đa - Hà Nội
Người hướng dẫn khoa học:
1. PGS.TS. Đinh Minh Tuyết
2. PGS.TS. Lê Danh Tuyên
Phản biện 1:
Phản biện 2:
Luận án sẽ được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án cấp Học viện
Địa điểm: Phòng bảo vệ luận án tiến - Phòng họp……. Nhà ……,
Học viện Hành chính Quốc gia. Số 77 - Đường Nguyễn Chí Thanh -
Quận Đống Đa - Hà Nội
Thời gian: Vào hồi ……… giờ ….. ngày … tháng …. năm ………
thể tìm hiểu luận án tại Thư viện Quốc gia Việt Nam hoặc thư viện
của Học viện Hành chính Quốc gia.
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Chăm sóc bảo vsức khoẻ nhân dân một trong những chủ trương
lớn của Đảng, Nhà nước kể tkhi thành lập đến nay, đây vấn đề luôn nhận
được sự quan tâm, ưu tiên hàng đầu của Đảng Nhà nước ta. Đảng đã khẳng
định: “Con người là vốn quý nhất của xã hội, quyết định sự phát triển của mỗi
quốc gia, trong đó sức khoẻ tài sản quý giá nhất của mỗi con người của
toàn xã hội”.
Để xây dựng nguồn nhân lực đáp ứng được các yêu cầu của sự nghiệp
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nước thì việc nâng cao sức khỏe, trong đó
yếu tố nền tảng v cải thiện dinh dưỡng là cần thiết và cấp bách.
Ngành Y tế trong thời gian qua đã rất nhiều văn bản quy phạm pháp
luật chỉ đạo hướng dẫn công tác chăm sóc sức khoẻ liên quan tới dinh
dưỡng, tạo điều kiện cho triển khai các nội dung của chiến lược dinh dưỡng.
Mặt khác, nhiều chính sách của ngành y tế ban hành có tính khả thi cao và phù
hợp với các chiến lược toàn cầu của Tổ chức Y tế Thế giới về dinh dưỡng. Qua
15 năm thực hiện Chiến lược Quốc gia về dinh dưỡng, tình trạng dinh dưỡng
trẻ em Việt Nam đã được cải thiện rõ rệt, tỷ lệ suy dinh dưỡng thể nhẹ cân ở trẻ
em dưới 5 tuổi từ 33,8 % năm 2000 đã giảm xuống dưới 15% năm 2014. Tuy
vậy, Việt Nam đang phải đối mặt với gánh nặng kép về dinh ỡng (trong khi
thiếu vi chất dinh dưỡng, SDD thể thấp còi ở tr em còn ở mức cao thì tỷ l trẻ bị
thừa n, béo phì ngày càng gia tăng), đặc biệt là tr em ở lứa tuổi học đường c
hoạt động nghiên cứu và can thiệp chưa được quan tâm đúng mứcn ảnh hưởng
đến tầm vóc, thể lực của nời Việt Nam khi trưởng tnh.
Để cải thiện tình trạng dinh dưỡng cho trẻ em độ tuổi học sinh tiểu
học, góp phần nâng cao thể lực tầm vóc của của người Việt Nam trong
tương lai cần thiết phải có những chương trình, chính sách dinh dưỡng phù hợp
cho độ tuổi học sinh tiểu học cấp độ quốc gia.
Xuất phát tnhững lý do trên, đề tài: Chính ch dinh ng cho hc
sinh tiu học Việt Nam đã được thực hiện làm luận án Tiến sĩ, chuyên ngành
Quản lý công.
2. Mục đích nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu đề tài luận án góp phần hoàn thiện chính sách dinh dưỡng
đối với sinh tiểu học Việt Nam trong giai đoạn tới.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện mục đích trên, luận án đặt ra những nhiệm vụ sau:
- Thứ nhất, nghiên cứu tổng quan những tài liệu, dữ liệu, thông tin
liên quan đến chủ đề của luận án
- Thứ hai, hệ thống hóa những sluận kinh nghiệm thực tiễn
liên quan đến chính sách dinh dưỡng, chính sách dinh dưỡng cho HSTH.
- Thứ ba, điều tra, khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng chính sách
dinh dưỡng hiện hành cho HSTH ở Việt Nam.
- Thứ tư, tổng hợp các quan điểm, định hướng, nguyên tắc và đề xuất
các giải pháp hoàn thiện chính sách dinh dưỡng cho HSTH Việt Nam trong
giai đoạn tới.
2
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
3.1. Đối tượng nghiên cứu
Luận án đối tượng nghiên cứu chính sách dinh dưỡng cho HSTH,
bao gồm 3 chính sách cơ bản: chính sách về bảo đảm năng lượng và khẩu phần
dinh dưỡng cho HSTH; chính sách về bổ sung vi chất dinh dưỡng cho HSTH
và chính sách về ATTP cho HSTH tại các trường tiểu học bán t.
3.2. Phạm vi nghiên cứu
- Về thời gian: nghiên cứu thực trng cnh sách dinh dưỡng cho HSTH
Việt Nam từ năm 1995 đến nay, định hướng hoàn thin cnh sách dinh dưỡng cho
HSTH Việt Nam trong thi gian ti.
- Về không gian: nghiên cứu, đánh giá chính sách dinh dưỡng cho HSTH
trên phạm vi cả nước.
- Về nội dung: đề tài tập trung nghiên cứu một số chính sách dinh dưỡng
bản cho HSTH Việt Nam, đó là: chính sách về bảo đảm năng lượng
khẩu phần dinh dưỡng cho HSTH; chính sách vbổ sung vi chất dinh dưỡng
cho HSTH và chính sách về ATTP cho HSTH tại các trường tiểu học bán trú.
4. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
4.1. Phương pháp luận nghiên cứu
Luận án được nghiên cứu dựa trên sở phương pháp luận của Chủ
nghĩa Mác-Lênin về phép biện chứng duy vật lịch sử; tưởng Hồ Chí
Minh; Quan điểm của Đảng Cộng sản Việt Nam về chính sách dinh dưỡng
nhằm phát triển nguồn lực con người Việt Nam.
4.2. Phương pháp nghiên cứu
Để phù hợp với từng nội dung luận đề của đề tài, NCS lựa chọn vận
dụng thích hợp các phương pháp nghiên cứu bản: phương pháp thu thập
thông tin, số liệu; phương pháp xử lý thông tin, số liệu; phương pháp phân tích,
đánh giá.
5. Giả thuyết khoa học của đề tài luận án
Theo báo cáo của ngành Y tế và các tổ chức quốc tế gần đây cho thấy tình
trạng suy dinh dưỡng trẻ em Việt Nam còn k cao so với các ớc trong
khu vực và thế giới. nh hình thiếu vi chất dinh dưỡng của HSTH ở Việt Nam
cũng là vấn đề cần được quan tâm, trong khi đó các kết quả nghiên cứu gần đây
cho thấy trem lứa tuổi tiểu học bthừa cân, béo phì ngày ng gia ng.
nhiều nguyên nhân dẫn đến thực trạng trên, trong đónguyên nhân xuất phát từ
hệ thống chính sách dinh dưỡng cho HSTH ở Việt Nam trong thời gian qua chưa
hợp lý, chưa khoa học và hoàn thiện, chưa đáp ứng nhu cầu thực tiễn phát triển
của đối ợng, độ tuổi của HSTH. Việc nghiên cứu và tìm ra các giải pháp chính
ch dinh dưỡng mới khoa học, đồng bộ và phù hợp với thực tiễn Việt Nam s
khắc phục những hạn chế trong chính sách dinh dưỡng cho HSTH hiện nay, từng
bước ng cao khnăng chăm sóc dinh dưỡng cho HSTH trong tương lai, đáp
ứng được yêu cầu phát triển của hội.
6. Những đóng góp mới của đề tài luận án
6.1. Về lý luận
Từ cơ sở nghiên cứu lý luận và được tiếp cận một cách hệ thống, có cơ sở
khoa học, luận án đã củng cố, bổ sung vhọc thuật các khái niệm về chính sách
3
dinh dưỡng, cnh sách dinh dưỡng cho HSTH Việt Nam, làm vai trò, giá trị
của hệ thống chính sách dinh dưỡng cho HSTH. Phân tích các yếu tố ảnh hưởng
đến chính sách dinh dưỡng cho HSTH; c định nội hàm chính sách trên bao
gồm cả chính sách tài chính, chính sách phát triển đội ngũ go vn kiêm nhiệm,
n bộ y tế trường học bảo đảm quyền tự chủ trong phối hợp, thực thi các
chính sách cho học sinh tại các trường tiểu học.
6.2. Về thực tiễn
- Lun án phân tích, đánh giá thực tiễn việc ban hành thực hiện chính
ch dinh dưỡng, chính ch dinh dưỡng cho HSTH hiện nay để làmnhững ưu
điểm, hạn chế c định các nguyên nhân bản về thực trạng của những
chính sách này, đồng thời trên cơ sở chọn lọc kinh nghiệm một số quốc gia để
đề xuất các nm giải pháp hoàn thiện chính sách vtài chính chính sách phát
triển đội ngũ giáo viên kiêm nhiệm, cán bộ y tế trường học và bảo đảm quyền tự
chủ trong phối hợp, thực thi các chính sách cho học sinh tại các tờng tiểu học
trong giai đoạn tới.
- Dựa trên kết quả nghiên cứu thực tiễn những quan điểm của Đảng
N nước về dinh dưỡng chính sách dinh dưỡng, luận án xây dựng
những quan điểm vchính sách dinh dưỡng cho HSTH các nguyên tắc để
hoàn thiện chính sách dinh dưỡng cho HSTH phù hợp với điều kiện hiện nay;
cung cấp sở khoa học cho việc hoạch định chính sách dinh dưỡng cho
HSTH phù hợp với chủ trương của Đảng, chính sách của Nhà nước xu
hướng phát triển về dinh dưỡng của các nước trên thế giới mối liên quan,
tác động của dinh dưỡng, chính sách dinh dưỡng đối với phát triển thể lực
trí tuệ của HSTH.
- Kết quả nghiên cứu của đề tài đã cung cấp cơ sở khoa học cho Đảng và
Nhà nước, các bộ, ngành liên quan trong việc xây dựng hoàn thiện chính
sách dinh dưỡng cho HSTH ở Việt Nam trong giai đoạn tới.
- Bổ sung nguồn liệu cho các nhà nghiên cứu, các nhà hoạch định
chính sách, nhà quản lý, các doanh nghiệp về xây dựng, hoàn thiện và thực thi
chính sách dinh dưỡng trong tiến trình hội nhập quốc tế.
7. Ý nghĩa của luận án
- Luận án công trình nghiên cứu hệ thống một cách cơ bản, cơ sở
khoa học, bổ sung các khái niệm, nội hàm về chính sách mối quan hệ giữa
chính sách dinh dưỡng với chính sách phát triển quốc gia. Đóng góp này không
chỉ giúp cho nghiên cứu chính sách dinh dưỡng cho đối tượng HSTH đi đúng
theo quy luật phát triển NNL mà còn tài liệu khoa học cho các tổ chức,
nhân tham khảo.
- Luận án đã hệ thống và hoàn chỉnh thêm một bước về phương pháp bổ
sung các tiêu chí đánh giá trong trường hợp nghiên cứu về chính sách dinh
dưỡng. Đóng góp này giúp cho các công trình nghiên cứu về sau tham khảo
kế thừa. Luận án đã cung cấp thông tin về bối cảnh tình hình kinh tế - hội
chung tại một số vùng, miền của đất nước tại thời điểm nghiên cứu, trên sở
đó phân tích, tổng hợp và nhận diện những đặc thù riêng của các vùng cân được
quan tâm trong xây dựng và thực hiện chính sách.
- Luận án đưa ra cách tiếp cận, phân loại hệ thống chính sách vdinh
dưỡng trong thi kỳ mới; đề xuất xây dựng chính ch và các nhóm giải pháp