Cá tăng trưởng không đồng đều trong suốt quảng đời của chúng Không liên tục trong 1 năm Sự tăng trưởng nhanh hay chậm của cá sẽ thể hiện trên những phần cứng của cơ thể cá Cấu trúc này rộng khi cá phát triển nhanh, hẹp khi cá phát triển chậm Xác định tuổi dựa vào các thành phần trên cơ thể cá: Đá tai, vẩy, gai, nắp mang và cột sống
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: CHƯƠNG 6: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU TUỔI VÀ SINH TRƯỞNG
- CHƯƠNG 6
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU TUỔI VÀ
SINH TRƯỞNG
- Nguyên lý xác định tuổi
Tuổi được xác định thông qua 2 phương
pháp:
Trực tiếp
Gián tiếp
- Xác định tuổi dựa vào các thành phần
trên cơ thể cá: Đá tai, vẩy, gai, nắp mang
và cột sống
Nguyên lý của việc xác định tuổi cá dựa
trên các phần cơ thể cá?
- Cá tăng trưởng không đồng đều trong
suốt quảng đời của chúng
Không liên tục trong 1 năm
Sự tăng trưởng nhanh hay chậm của cá
sẽ thể hiện trên những phần cứng của cơ
thể cá
Cấu trúc này rộng khi cá phát triển
nhanh, hẹp khi cá phát triển chậm
- Các vòng tăng trưởng được tạo nên do:
Sự khác nhau về nhiệt độ giữa các mùa
1.
Sự khác nhau về mức độ phong phú của thức
2.
ăn tự nhiên giữa các mùa
Trong thời kì sinh sản, cá ít ăn nên ảnh hưởng
3.
đến quá trình sinh trưởng của cá
Mực nước cùng với độ đục cao đột ngột trong
4.
thời kì gió mùa
Sự thay đổi về sinh lý của cá theo năm
5.
- Từ đó dẫn đến khó khăn khi xác định tuổi
cá ở khu vực ĐBSCL
Can you guess
my age?
- Xác định tuổi bằng phương pháp dùng
vảy
Đặc điểm: đơn giản, dễ thực hiện
Nguyên lý: Quan sát những vòng đồng
tâm mờ đục và trong suốt nằm liên tiếp
nhau trên vảy cá
- Vòng tuổi thường thể hiện trên vẩy theo 3 kiểu:
Các vòng khâu xếp thưa, dầy.
Các vòng khâu năm trước và năm sau
thể hiện cắt chéo nhau.
Các vòng khâu bị giãn nứt và tạo thành
vùng sáng rất rõ.
- Khó khăn của phương pháp
Khó xác định khi nhiệt độ giữa các mùa
không rõ rệt
Đối với những con cá già thì tăng trưởng
của cá chậm lại => các vòng tăng trưởng
khít vào nhau
- Cách cố định vẩy:
Thu 56 vảy đẹp ở phần lưng phía trên
đường bên, có đầy đủ các vòng khâu,
loại bỏ các vảy xấu, vẩy tái sinh. Phơi
khô hoặc tẩm formalin 10% cho vào túi
đựng
có đánh nhãn ghi tên loài, kích thước,
trọng lượng cá và ngày thu.
- Số vòng tuổi Ước lượng tuổi Kí hiệu nhóm tuổi
0
- Xác định tuổi bằng phương pháp đá tai
Đặc điểm: Đơn giản, dễ thực hiện
Nguyên lý: Tương tự như phương pháp sử
dụng vảy
Lưu ý: Nên đọc đá tai khi mới lấy ra, vì
khi đó các vòng tuổi trên đá tai dễ dàng
quan sát ngay cả bằng mắt thường
Việc đọc đá tai phải tiến hành nhiều hơn
1 lần
- Lưu trữ: Cồn hoặc glycerine hoặc hỗn
hợp cồn và glycerine
Kĩ thuật quan sát: Thông thường để đá
tai trong dung môi và quan sát trên nền
tối.
Đốt nóng để quan sát dễ dàng hơn
Đối với những cá lớn, đá tai cần được cắt
và mài để quan sát
- Khó khăn khi xác định bằng đá tai:
Tương tự như khi xác định bằng vẩy
- Phương pháp xác định tuổi dựa trên
các phần xương khác
Ngoài vảy và đá tai, những phần xương
khác cũng được sử dụng để xác định tuổi
Nguyên lý: tương tự như đá tai, vẩy cá
- Cách xác định:
Chọn những gai tốt, cắt lấy một đoạn 3
5µm, cố định trong glycerine hoặc hỗn
hợp gelatine và glycerine
Trước khi đọc mẫu gai cá cần được đốt
nhẹ
Sử dụng xương nắp mang cần phải phơi
khô và quan sát bằng đèn phản chiếu
sáng
- Mối quan hệ giữa chiều dài cá và khoảng
cách từ tâm đến vòng tuổi:
L1= L*S1/S
L1: chiều dài cá tại thời điểm hình thành
vòng tuổi
L: chiều dài cá tại thời điểm đánh bắt
S: bán kính vảy cá
S1: Khoảng cách từ tâm đến vòng tuổi
- Phương pháp tần suất chiều dài
- Nguyên lý: phân bố tần suất chiều dài
của cá ở một nhóm tuổi nào đó sẽ có
phân bố chuẩn
Điều kiện áp dụng: những loài có tập tính
sinh sản theo mùa
Áp dụng tốt với những nhóm cá từ 24
tuổi
Khó áp dụng cho những cá đã già