Chương IV: ĐƯỜNG LỐI CÔNG NGHIỆP HÓA ĐẤT NƯỚC

Chia sẻ: Ta Van Truong Truong | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:30

Thêm vào BST

Báo xấu

869
lượt xem 147
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Công nghiệp hóa thời kỳ trước đổi mới (1960 – 1986) 1.1 Chủ trương của Đảng về Công nghiệp hóa 1.2 Kết quả, ý nghĩa, hạn chế và nguyên nhân Công nghiệp, hiện đại hóa thời kỳ đổi mới (1986 – nay) 2.1 Quá trình đổi mới về tư duy CNH 2.2 Mục tiêu, quan điểm về CNH,HĐH 2.3 Nội dung và định hướng CNH,HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức 2.4 Kết quả, ý nghĩa, hạn chế và nguyên nhân...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chương IV: ĐƯỜNG LỐI CÔNG NGHIỆP HÓA ĐẤT NƯỚC

Chương IV ĐƯỜNG LỐI CÔNG NGHIỆP HÓA
NỘI DUNG I Công nghiệp hóa thời kỳ trước đổi mới (1960 – 1986) 1.1 Chủ trương của Đảng về Công nghiệp hóa 1.2 Kết quả, ý nghĩa, hạn chế và nguyên nhân Công nghiệp, hiện đại hóa thời kỳ đổi mới (1986 – nay) II 2.1 Quá trình đổi mới về tư duy CNH 2.2 Mục tiêu, quan điểm về CNH,HĐH 2.3 Nội dung và định hướng CNH,HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức 2.4 Kết quả, ý nghĩa, hạn chế và nguyên nhân 2
I Công nghiệp hóa thời kỳ trước đổi mới (1960 – 1986) 1.1 Chủ trương của Đảng về Công nghiệp hóa a. Mục tiêu và phương hướng của công nghiệp hóa xã hội chủ nghĩa  Quá trình hình thành đường lối công nghiệp hóa:  Đường lối CNH của Đảng ta được hình thành từ những năm 1960 và được hoàn chỉnh tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III (9 – 1960).  Tiến hành CNH trong thời kỳ này trong vòng 25 năm  Từ 1960 – 1975 thực hiện ở miền Bắc;  Từ 1975 – 1986 thực hiện trên phạm vi cả nước. 3
a. Mục tiêu và phương hướng của CNH XHCN  Mục tiêu cơ bản của công nghiệp hóa  Ở miền Bắc: Đại hội III ( 9 1960) quyết định  Muốn cái tiến tình trạng kinh tế lạc hậu của nước ta, không còn con đường nào khác ngoài con đường CNH XHCN  khẳng định tính tất yếu của CNH; CNH là nhiệm vụ trung tâm trong suốt thời kỳ quá độ lên CNXH ở nước ta; Xây dựng một nền kinh tế XHCN cân đối và hiện đại, bước đầu xây dựng CSVC và kỹ thuật của CNXH.  “Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng một cách hợp lý, đồng thời ra sức phát triển nông nghiệp và công nghiệp nhẹ, nhằm biến nước ta từ một nước nông nghiệp lạc hậu thành một nước có công nghiệp hiện đại và nông nghiệp hiện đại” 4
a. Mục tiêu và phương hướng của CNH XHCN  Phương hướng của công nghiệp hóa  Được cụ thể hóa mục tiêu CNH XHCN của NQ ĐH III trong hội nghị TW 7 (tháng 4 – 1962). “Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng một cách h ợp lý, kết hợp chặt chẽ phát triển công nghiệp với phát triển nông nghiệp; ra sức phát triển công nghiệp nhẹ song song với việc ưu tiên phát triển công nghiệp nặng; ra sức phát triển công nghiệp trung ương đồng thời đẩy mạnh phát triển công nghiệp địa phương...”. 5
a. Mục tiêu và phương hướng của CNH XHCN  Phương hướng của công nghiệp hóa  Trên phạm vi cả nước: Đại hội IV (12 –1976) đề ra đường lối CNH XHCN  Đẩy mạnh CNH XHCN, đưa nền kinh tế nước ta từ sản xuất t nhỏ là chủ yếu lên sản xuất lớn XHCN  Ưu tiên phát triển công nghiệp nặng một cách hợp lý trên cơ sở phát triển nông nghiệp và công nghiệp nhẹ.  Vừa xây dựng kinh tế trung ương vừa phát triển kinh tế địa a phương 6
a. Mục tiêu và phương hướng của CNH XHCN  Phương hướng của công nghiệp hóa  Được cụ thể hóa thông qua kế hoạch 5 năm (1976 – 1980):  Hoàn thành cải tạo công thương nghiệp tư bản tư doanh ở miền Nam, khôi phục và phát triển kinh tế miền Bắc  Được thực hiện theo kế hoạch hóa thông qua các chỉ tiêu giá trị hiện vật;  Vốn đầu tư cho CNH = Tích lũy + Viện trợ 7
a. Mục tiêu và phương hướng của CNH XHCN  Phương hướng của công nghiệp hóa  Được cụ thể hóa thông qua kế hoạch 5 năm (1976 – 1980):  Tăng cường công tác nghiên cứu KH-KT, tranh thủ nh ững thành tựu của khoa học hiện đại. Đào tạo đội ngũ công nghiệp kỹ thuật lành nghề, cán bộ quản lý, cán bộ KHKT  Mở rộng kinh tế đối ngoại, qua đó để xuất khẩu hàng hóa tăng tích lũy ngoại tệ và nhập khẩu máy móc, thiết bị, tranh thủ kỹ thuật tiên tiến của thế giới 8
a. Mục tiêu và phương hướng của CNH XHCN  Phương hướng của công nghiệp hóa  Đại hội V (2 – 1982) của Đảng xác định:  Nông nghiệp là mặt trận hàng đầu  Phát triển công nghiệp nhẹ sản xuất hàng tiêu dùng  Công nghiệp nặng chỉ đầu tư cho những ngành có tác dụng ng thúc đẩy nông nghiệp, công nghiệp sản xuất hàng tiêu dùng ng và đáp ứng nhu cầu phát triển lâu dài của đất nước  Đại hội đưa ra khái niệm “chặng đường đầu tiên” có vai trò tạo o tiên đề cho đẩy mạnh CNH XHCN 9
a. Mục tiêu và phương hướng của CNH XHCN  Bước đầu có những điều chỉnh quan trọng về nội dung, bước đi, tốc độ CNH và bước đầu tháo gỡ những rào cản của cơ chế quản lý kinh tế, nên nền kinh tế Việt Nam trong những năm 1981 – 1985 đã có bước phát triển mới cả trong nông nghiệp và công nghiệp. GDP bình quân hàng năm tăng. 10 10
b. Đặc trưng chủ yếu của CNH thời kỳ trước đổi mới  CNH theo mô hình kinh tế khép kín, hướng nội và thiên về phát triển công nghiệp nặng, gắn với cơ chế kế hoạch hóa tập trung, quan liêu, bao cấp.  Chủ yếu dựa vào lợi thế về lao động, tài nguyên đất đai và nguồn việc trợ của các nước XHCN...  Nóng vội, chủ quan duy ý chí, ham làm nhanh, làm lớn, không quan tâm đến hiệu quả kinh tế xã hội 11 11
I Công nghiệp hóa thời kỳ trước đổi mới (1960 – 1986) 1.2 Kết quả, ý nghĩa và nguyên nhân a) Kết quả thực hiện chủ trương và ý nghĩa  Gia tăng số lượng các xí nghiệp, hình thành một số khu công nghiệp, bước đầu hình thành một số ngành công nghiệp năng như điện, than, luyện kim, hóa chất, xây dựng.  Đào tạo được đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật tăng 16 lần so với thời kỳ 1960  Đây là tiền đề có ý nghĩa quan trọng để phát triển kinh tế xã hội từ điều kiện lạc hậu và bị tàn phá do chiến tranh 12
I Công nghiệp hóa thời kỳ trước đổi mới (1960 – 1986) 1.2 Kết quả, ý nghĩa và nguyên nhân b) Hạn chế và nguyên nhân  Cơ sở vật chất – kỹ thuật lạc hậu, thiếu đồng bộ  Lực lượng sản xuất chưa phát triển, nhất là trong nông nghiệp. Đất nước nghèo nàn, lạc hậu, kém phát triển, rơi vào suy thoái  Nguyên nhân khách quan, xuất phát điểm thấp, chiến tranh kéo dài, thiệt hại lớn về người và của.  Chủ quan: Tiến trình CNH mắc phải những sai lầm nghiêm trọng trong xác định mục tiêu, bước đi do chủ quan, duy ý chí 13
II. CNH,HĐH THỜI KỲ ĐỔI MỚI 1. Quá trình đổi mới tư duy về công nghiệp hóa a. Đại hội VI của Đảng (121986) phê phán sai lầm trong nhận thức và chủ trương công nghiệp hóa thời kỳ 19601985  Nóng vội, chủ quan trong cải tạo XHCN và CNH XHCN  Sai lầm trong xác định mục tiêu và bước đi về xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật  Chậm đổi mới cơ chế quản lý kinh tế  Không kết hợp chặt chẽ ngay từ đầu công nghiệp với nông nghiệp thành một cơ cấu hợp lý 14
II. CNH,HĐH THỜI KỲ ĐỔI MỚI 1. Quá trình đổi mới tư duy về công nghiệp hóa a. Đại hội VI của Đảng (121986) phê phán sai lầm trong nhận thức và chủ trương công nghiệp hóa thời kỳ 19601985  Không tập trung sức giải quyết về căn bản vấn đề lương thực, thực phẩm, hàng tiêu dùng và xuất khẩu.  Nông nghiệp vẫn chưa thực sự được coi là mặt trận hàng đầu  Công nghiệp nặng không phục vụ kịp thời nông nghiệp và công nghiệp nhẹ 15
1. Quá trình đổi mới tư duy về công nghiệp hóa b. Quá trình đổi mới tư duy về công nghiệp hóa từ Đại hội VI đến đại hội X.  Đại hội VI cụ thể hóa nội dung chính của CNH XHCN trong những năm còn lại của chặng đường đầu tiên của thời kỳ quá độ là: Thực hiện ba chương trình mục tiêu: Lương thực – Thực phẩm Hàng tiêu dùng và Hàng xuất khẩu. Đây là khởi đầu cho đổi mới tư duy – những tiền đề đầu tiên  HNTW 7 khóa VII (1 1994) có bước đột phá trong nhận thức về CNH XHCN gắn với HĐH 16
1. Quá trình đổi mới tư duy về công nghiệp hóa b. Quá trình đổi mới tư duy về công nghiệp hóa từ Đại hội VI đến đại hội X.  Đại hội VIII (6 –1996) nhìn lại 10 năm sau đổi mới đã đạt được một số thành tựu quan trọng là, đã đưa đất nước ra khỏi khủng hoảng kinh tế – xã hội, hoàn thành những nhiệm vụ đề ra của chặng đường đầu tiên của thời kỳ quá độ cho phép chuyển sang thời kỳ mới đẩy mạnh CNH, HĐH đất nước.  Đại hội IIX nêu 6 quan điểm cơ bản và phát triển thêm các quan điểm mới về CNH – HĐH trong những năm còn lại. 17
2 Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH a. Mục tiêu CNH,HĐH  Mục tiêu cơ bản của CNH, HĐH là cải biến nước ta thành một nước công nghiệp cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp với trình độ phát triển lực lượng sản xuất, mức sống vật chất và tinh thần cao, quốc phòng – an ninh vững chắc, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, văn minh  Đại hội X xác định đẩy mạnh CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức để sớm đưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển. Tạo nền tảng đến năm 2020 nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại. 18
II a. Mục tiêu CNH,HĐH Phấn đấu đến năm 2020, về cơ bản, nước ta trở thành nước công nghiệp theo hướng hiện đại, có cơ sở vật chất - kỹ thuật hiện đại, cơ cấu kinh tế hợp lý, quan hệ sản xuất tiến bộ, phù hợp với quá trình phát triển của lực lượng sản xuất, đời sống vật chất và tinh thần cao, quốc phòng an ninh vững chắc, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh. 19
2 Mục tiêu, quan điểm CNH, HĐH b. Quan điểm CNH,HĐH  Một là, CNH gắn với hiện đại hóa và CNH, HĐH gắn với phát triển kinh tế tri thức.  CNH phải gắn với hiện đại hóa theo mô hình CNH rút ngắn n thay vì thực hiện theo mô hình CNH tuần tự như các nước Tây y Âu đã thực hiện  Tận dụng thành quả của cách mạng KHCN để đi tắt, đón đầu  Kinh tế tri thức đã phát triển ở nhiều nước trên thế giới 20