Chương Trình Thử Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Ðường Ruột

Chia sẻ: Nguyen Lan | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:32

Thêm vào BST

Báo xấu

100
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Ung thư ruột là chứng ung thư xếp hàng thứ hai làm chết người tại Hoa Kỳ, nhưng điều đáng mừng là thử nghiệm ruột có thể cứu mạng sống quý vị, và còn ngăn ngừa ung thư ruột nữa. Thử nghiệm ruột có thể tìm ra những bướu lành chưa phát thành ung thư hoặc phát hiện sớm bệnh ung thư ruột, khi những bướu này có thể lấy ra hay có thể chữa khỏi dễ dàng. Những bướu lành trong ruột khi phát triển có thể biến thành ung thư nếu không được lấy ra. ...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chương Trình Thử Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Ðường Ruột

Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất II
Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất Chi tiết cá nhân và sự riêng tư của bạn được bảo vệ ra sao? Chi tiết của những người được mời tham gia Chương Trình Thử Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Ðường Ruột tức Bowel Cancer Screening Pilot Program sẽ được đưa vào Sổ Ðăng Ký Chương Trình Thử Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Ðường Ruột (Bowel Cancer Screening Pilot Register). HIC, cơ quan bảo quản dữ liệu Medicare cũng chính là cơ quan bảo quản Sổ Ðăng Ký. Bạn có thể an tâm rằng những chi tiết cá nhân cũng như kết quả thử nghiệm của bạn sẽ được bảo mật hoàn toàn. Những thông tin lưu trữ trong Sổ Ðăng Ký được luật pháp (Ðạo Luật Privacy Act 1988) bảo vệ và sẽ không được tiết lộ một cách trái phép. Muốn biết thêm chi tiết về Sổ Ðăng Ký cũng như việc bảo vệ riêng tư cho bạn, xin tham khảo Phần Phụ Lục trang 17.
Chương Trình Thử Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Ðường Ruột Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất Do Chính Phủ Liên Bang Úc đề xướng
Lời Cảm Tạ Chính Phủ Liên Bang Úc xin chân thành cảm tạ sự đóng góp quý báu và hỗ trợ của Chính Phủ các Tiểu Bang Queensland, Nam Úc và Victoria, cơ quan HIC và Ủy Ban Thi Hành Chương Trình Thử Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Ðường Ruột và các Nhóm Công Tác trong nỗ lực thực hiện Chương Trình này. © Commonwealth of Australia 2002 ISBN: 0 642 82137 2 Tài liệu này đã được đăng ký bản quyền. Việc sao chép dưới bất kỳ hình thức nào, ngoại trừ việc sử dụng được quy định chiếu theo Luật Bản Quyền 1968, đều phải có sự chấp thuận chính thức của Chính Phủ Liên Bang. Ðơn xin phép sao chép hiện có tại văn phòng Bộ Thông Tin Liên Lạc, Công Nghệ Thông Tin và Nghệ Thuật. Mọi thắc mắc và yêu cầu có liên quan đến việc sao chép và bản quyền, xin liên hệ: Manager Copyright Services, Info Access GPO Box 1920 Canberra ACT 2601 Bộ Y Tế và Cao Niên Giấy Phép Ấn Hành Số: 3141 Ấn Bản Thứ Nhất: Tháng 9 Năm 2002 vii
Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất Lời Nói Ðầu Tỉ lệ sống sót của những người bị ung thư ở Úc hiện đang tiếp tục gia tăng đặc biệt là tại những nơi có sự phối hợp các chương trình khám nghiệm. Chương Trình Khám Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Cổ Tử Cung Toàn Quốc (National Cervical Screening Program) trong 10 năm qua đã giúp tỷ lệ tử vong vì ung thư cổ tử cung giảm xuống 40%. Trong khi đó chương trình Khám Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Nhũ Hoa (BreastScreen Australia) đã giúp giảm thiểu nhiều trường hợp tử vong và cải thiện đời sống cho nhiều phụ nữ được chẩn đoán nhiểm bệnh ung thư nhũ hoa. Ung thư đường ruột (bowel cancer) là chứng bệnh ung thư phổ biến nhất ở Úc, gây bệnh cho cả đàn ông lẫn phụ nữ. Ung thư đường ruột là nguyên nhân phổ biến đứng hàng thứ nhì, sau ung thư phổi, gây ra những cái chết có liên quan đến ung thư. Mỗi tuần có khoảng 90 người Úc chết vì bệnh ung thư đường ruột. Chúng ta đã có thể ngăn ngừa được rất nhiều trường hợp tử vong do ung thư đường ruột gây ra nếu như chứng bệnh này được phát hiện và điều trị ở giai đoạn chớm phát. Tôi muốn đạt được những thành quả tốt đẹp trong việc giảm thiểu những ca tử vong do bệnh ung thư đường ruột gây ra giống như những thành quả mà chúng ta đã thực hiện đối với hai chứng bệnh ung thư nhũ hoa và ung thư cổ tử cung. Hiện chúng ta có thể làm một cuộc thử nghiệm đơn giản để dò tìm bệnh ung thư đường ruột. Thử nghiệm này có thể thực hiện ở nhà và gởi kết quả đến cơ quan chức năng phân tích. Ðã có nhiều bằng chứng khả quan, qua những chương trình thử nghiệm ở ngoại quốc, cho thấy rằng nếu chúng ta thực hiện thử nghiệm này thường xuyên thì nguy cơ tử vong vì ung thư đường ruột có thể giảm xuống đến một phần ba. Ðiều này có nghĩa là khám nghiệm dò tìm ung thư đường ruột có thể cứu iv
được mạng sống con người. Ðây là một tin hết sức phấn khởi đặc biệt là đối với thành phần trên 50 tuổi tức là nhóm người có nguy cơ nhiễm bệnh ung thư đường ruột cao nhất. Chính Phủ Liên Bang đã cam kết sẽ tài trợ một ngân khoản $7,2 triệu Úc kim cho chương trình thử nghiệm dò tìm ung thư đường ruột. Chúng tôi muốn tìm hiểu ý kiến dân chúng về việc thực hiện thử nghiệm tại nhà cũng như tìm kiếm những cách hữu hiệu nhất để tổ chức một chương trình khám nghiệm dò tìm có quy củ trên toàn quốc. Chương trình thử nghiệm còn đánh dấu việc tham dự lần đầu tiên của phái nam vào chương trình khám nghiệm dò tìm ung thư quy mô trên toàn nước Úc. Ðể chương trình đạt được thành công, chúng tôi cần càng nhiều người càng tốt - trong nhóm tuổi được nhắm vào - để tham dự cuộc thử nghiệm và gởi kết quả về để phân tích, đặc biệt chúng tôi cần sự tham gia nhiệt tình của quý ông vì phái nam có tỉ lệ mắc bệnh ung thư đường ruột cao hơn phái nữ. Chương trình thử nghiệm sẽ được thực hiện tại ba thí điểm đã được chọn lựa kỹ lưỡng. Tất cả những cư dân trong hạn tuổi 55-74 tại ba khu vực này sẽ được mời tham gia chương trình khám nghiệm dò tìm và một bộ thử nghiệm sẽ được gởi đến cho họ. Các bác sĩ đa khoa và chuyên môn hiện đang giúp đỡ chương trình thử nghiệm và ủng hộ nỗ lực giảm thiểu tỷ lệ tử vong do ung thư đường ruột gây ra bằng chương trình khám nghiệm dò tìm của Chính Phủ. vii
Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất Kết quả của chương trình thử nghiệm sẽ giúp chúng tôi quyết định liệu có nên thực hiện một chương trình khám nghiệm dò tìm ung thư đường ruột toàn quốc, có quy mô giống như các chương trình khám nghiệm ung thư nhũ hoa và ung thư cổ tử cung hay không, và nếu có thì sẽ thực hiện ra sao. Với tư cách Bộ Trưởng Y Tế và Cao Niên, tôi cam kết sẽ cải thiện vấn đề sức khỏe cho mọi người dân Úc và tôi kêu gọi mọi người hãy tham gia vào chương trình khám nghiệm quan trọng này. Tháng 11 năm 2002 Kay Patterson Bộ Trưởng Y Tế và Cao Niên iv
Mục Lục GIỚI THIỆU 1 SƠ LƯỢC VỀ HỆ THỐNG ÐƯỜNG RUỘT 3 SƠ LƯỢC VỀ UNG THƯ ÐƯỜNG RUỘT 4 KHÁM NGHIỆM DÒ TÌM UNG THƯ ÐƯỜNG RUỘT 9 THỬ NGHIỆM THÊM UNG THƯ ÐƯỜNG RUỘT 12 CHƯƠNG TRÌNH THỬ NGHIỆM DÒ TÌM UNG THƯ 14 ÐƯỜNG RUỘT PHỤ LỤC: SỔ ÐĂNG KÝ CHƯƠNG TRÌNH THỬ 17 NGHIỆM DÒ TÌM UNG THƯ ÐƯỜNG RUỘT THÔNG TIN KHÁC 21 vii
Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất GIỚI THIỆU Ở Úc, cứ 17 người đàn ông là có một người phát triển bệnh ung thư đường ruột trước khi được 751 tuổi. Trong khi đó tỉ lệ này ở phụ nữ là 1/26. Ðây là một trong những tỉ lệ phát triển ung thư đường ruột cao nhất thế giới. Mỗi năm Úc lại có thêm 11.200 ca nhiễm bệnh ung thư đường ruột mới và 4.600 người tử vong vì chứng bệnh2 này. Sự kiện này đã khiến ung thư đường ruột được xếp vào hàng thứ nhì, chỉ sau ung thư phổi, trong số những nguyên nhân chính dẫn đến tử vong do ung thư gây ra. Nhưng may mắn thay, ung thư đường ruột lại là một trong những dạng ung thư dễ chữa trị nhất nếu phát hiện sớm. Nếu căn bệnh này được phát hiện trước khi lây lan ra ngoài bộ phận đường ruột thì cơ hội kéo dài mạng sống thêm 5 năm nữa, tính từ ngày phát hiện, là 90%3. Phát hiện sớm là hy vọng tốt nhất trong việc giảm thiểu số ca tử vong vì ung thư đường ruột mỗi năm ở Úc. Ðây chính là lý do tại sao Chính Phủ đang xem xét đến việc thiết lập một chương trình khám nghiệm dò tìm ung thư đường ruột để phát hiện sớm những trường hợp bị bệnh. Bạn đã được chọn để tham gia vào chương trình thử nghiệm hiện đang được thực hiện tại ba nơi khác nhau. Kết quả của chương trình thử nghiệm này sẽ giúp Chính Phủ hoạch định một chương trình toàn quốc trên khắp lãnh thổ Úc. Tập sách này nói về một số sự kiện chính có liên quan đến ung thư đường ruột, về cuộc thử nghiệm dò tìm ung thư đường ruột đơn giản có tên là Faecal Occult Blood Test (Xét Nghiệm Tìm Máu Trong Phân) gọi tắt là FOBT và về các loại thử nghiệm ung thư đường ruột khác. Ngoài ra tập sách này còn giải thích tại sao tham gia vào chương trình khám nghiệm 1
dò tìm ung thư đường ruột lại có thể giúp bạn giảm thiểu nguy cơ tử vong vì căn bệnh này. 2
Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất Sơ Lược về Hệ Thống Ðường Ruột Ðường ruột là một phần của hệ thống tiêu hóa. Nó là phần nối tiếp giữa bao tử và hậu môn nơi những chất cặn bã (gọi là sự tẩy ruột hoặc phân) được đưa ra khỏi cơ thể. Chức năng của đường ruột là thực hiện công đoạn tiêu hóa thức ăn cuối cùng bằng cách hấp thụ nước và chất bổ dưỡng Bộ phận đường ruột gồm có 3 phần: • Ruột non - chủ yếu hấp thụ chất dinh dưỡng từ thức ăn đã bị nghiền nát • Ruột già - chủ yếu hấp thụ nước • Trực tràng - nơi chứa chất phế thải cho đến khi được chuyển ra khỏi hậu môn. Ruột già và trực tràng được gọi chung là đại tràng. Ung thư đường ruột thường xuất hiện ở phần đại tràng. Ung thư phần đại tràng còn được gọi là ung thư đại trực tràng (colorectal cancer). Còn ung thư ruột non hiếm khi xảy ra. Ruột già Ruột non Trực tràng Hậu môn 3
Sơ Lược Về Ung Thư Ðường Ruột Ung thư đường ruột là gì? Ung thư đường ruột là một khối u ác tính thường phát triển bên trong đại tràng. Hầu như ung thư đường ruột phát triển từ những bướu thịt (polyp) rất nhỏ. Những khối thịt này giống như những u nhỏ hình hạt đậu trên thành màng ruột hoặc giống như trái anh đào có cuống. Ðiều cần nhớ là không phải khối u nào cũng sẽ trở thành bướu ung thư. Nếu những khối u này được cắt bỏ thì nguy cơ mắc bệnh ung thư đường ruột cũng giảm xuống. Giai Ðoạn Phát Triển Ðầu Của Ung Thư Dị Bào Nhân Giống(Ung Khối U Ác Tính Thư ở Trạng hoặc Ung Thư Tế Bào Binh Thái Thành Dị Bào Lan Tràn Thường Hình) Vách Ngăn Mạch bạch huyết cầu Mạch máu Những minh họa trong hai trang 2 & 3 được sao chép từ tài liệu của Hội Ðồng Ðặc Trách Bệnh Ung Thư Victoria 4
Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất Ung Thư Ðường Ruột có phải là một căn bệnh phổ biến không? Ung thư đường ruột là chứng ung thư nội tạng phổ biến nhất. Ở Úc, mỗi tuần4 có khoảng 90 người chết vì chứng bệnh này. Trong năm 1998, ung thư phổi, ung thư đường ruột, ung thư tuyến tiền liệt và ung thư nhũ hoa là những nguyên nhân gây tử vong có liên quan đến ung thư phổ biến nhất ở Úc như minh họa trong Hình 1. Hình 1: Số ca tử vong do các chứng ung thư nội tạng phổ biến nhất ở Úc theo dữ liệu năm 1998 Phổi Ðường ruột Tuyến tiền liệt Số ca tử vong Nhũ hoa Phổi Ðường ruột Tuyến tiền liệt Phổi Ðường ruột Nhũ hoa Ðàn ông Phụ nữ Nhìn chung, ung thư phổi, với 6893 ca tử vong, là nguyên nhân gây tử vong có liên quan đến ung thư phổ biến nhất. Ung thư đường ruột đứng hàng nhì với 46345 ca tử vong. Vào thời điểm này chúng ta không có các phương pháp thử nghiệm dò tìm hữu hiệu để chẩn đoán hai loại ung thư phổi và ung thư đường ruột. 5
Nguyên nhân nào gây ra ung thư đường ruột? Thật khó nêu được một nguyên nhân gây ra ung thư đường ruột. Tuy nhiên đa số các trường hợp, tuổi tác và chế độ dinh dưỡng đã có tác động đến việc phát triển ung thư đường ruột. Các triệu chứng của ung thư đường ruột là gì? Ung thư đường ruột có thể phát triển mà không biểu hiện một triệu chứng nào rõ rệt. Ðây là lý do tại sao khám nghiệm dò tìm lại là điều quan trọng cần làm. Tuy nhiên, người bị bệnh ung thư đường ruột có thể có những triệu chứng như: • chảy máu ở hậu môn hoặc có dấu hiệu của máu sau khi đại tiện (đi cầu); • có sự thay đổi trong thói quen đi cầu hồi gần đây mà không vãn hồi. Chẳng hạn như phân lỏng, bị táo bón nặng và/hoặc phải đi cầu nhiều hơn thường lệ; • mệt mỏi vô cớ (một triệu chứng thiếu hồng huyết cầu); • đau bụng CẦN NHỚ: Nếu bạn để ý thấy có những triệu chứng kể trên thì cũng không chắc chắn đã bị ung thư đường ruột. Tuy nhiên, điều tối quan trọng là phải báo và thảo luận với bác sĩ của mình. Ung thư đường ruột có chữa trị được không? Chữa trị được. Ung thư đường ruột là một trong những loại ung thư dễ chữa trị nhất nếu phát hiện sớm. 6
Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất Chúng ta có thể ngăn ngừa ung thư đường ruột không? Chưa có một biện pháp nào có thể ngăn ngừa ung thư một cách hoàn toàn. Tuy nhiên bạn có thể giảm thiểu nguy cơ bị ung thư đường ruột bằng cách ăn uống theo một chế độ ẩm thực lành mạnh và tập thể dục thường xuyên. Việc thay đổi chế độ ẩm thực và nếp sống lành mạnh là điều nên làm và có thể làm bất cứ lúc nào chứ không phải như một số người có thái độ bi quan nói rằng “đã quá trễ để thay đổi”. Muốn biết thêm chi tiết về cách thức giảm thiểu nguy cơ ung thư đường ruột, xin thảo luận với bác sĩ của bạn hoặc liên lạc Ðường Dây Giúp Ðỡ về Khám Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Ðường Ruột (Bowel Cancer Screening Helpline) số 1800 999 332 để có được tập sách hướng dẫn. Những ai có nguy cơ bị ung thư đường ruột? Cả hai phái nam nữ đều có nguy cơ phát triển ung thư đường ruột. Tuy nhiên nguy cơ này sẽ cao hơn nếu bạn: • từ 50 tuổi trở lên – nguy cơ gia tăng tỉ lệ thuận với tuổi tác • tiền sử gia đình có người bị ung thư đường ruột hoặc khối u • mắc bệnh viêm ruột • đã từng bị những loại khối u đặc biệt như các loại u tuyến (adenomas) ở đường ruột. 7
Tiền sử ung thư đường ruột trong gia đình là gì? Bạn được coi là người có tiền sử bệnh ung thư đường ruột nếu trong nhà có người thân ruột thịt (cha mẹ, anh chị em hoặc con cái) mắc bệnh ung thư đường ruột trong độ tuổi dưới 50, hoặc nếu bên họ nội hoặc họ ngoại có hai người thân hoặc nhiều hơn bị bệnh ung thư đường ruột. Tuy nhiên, hơn 75% số người mắc bệnh ung thư đường ruột không có tiền sử bệnh ung thư đường ruột trong gia đình.6 Nếu tin rằng mình có tiền sử bệnh ung thư đường ruột trong gia đình, bạn có thể thảo luận với bác sĩ gia đình hoặc gọi cho Ðường Dây Giúp Ðỡ vể Khám Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Ðường Ruột số 1800 999 332 để tìm hiểu về nguy cơ nhiễm bệnh. 8
Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất KHÁM NGHIỆM DÒ TÌM UNG THƯ ÐƯỜNG RUỘT Khám nghiệm dò tìm là gì? Khám nghiệm dò tìm có liên quan đến việc thử nghiệm ung thư đường ruột đối với những người chưa có bất kỳ một triệu chứng rõ nét nào về căn bệnh này. Mục đích của việc khám nghiệm dò tìm là để phát hiện sớm bất kỳ khối u nào hoặc chứng ung thư vì phát hiện sớm thì việc chữa trị dễ dàng hơn. Ung thư đường ruột có thể phát triển mà không cần phải có những dấu hiệu báo trước. Khối u ác tính tức ung thư có thể phát triển bên trong thành đường ruột trong thời gian vài năm trước khi lan sang những bộ phận khác trong cơ thể. Những khối u này khi lớn lên thường rỉ ra một lượng máu rất nhỏ và thấm vào trong phân trước khi cơ thể biểu lộ bất kỳ triệu chứng nào. Cuộc thử nghiệm tên FOBT (Faecal Occult Blood Test tức Xét Nghiệm Tìm Máu Trong Phân) có khả năng phát hiện lượng máu nhỏ này trong phân. Mặc dù chúng ta chưa có loại thử nghiệm dò tìm nào có thể cho kết quả chính xác 100% nhưng FOBT là loại thử nghiệm dò tìm được sử dụng rộng rãi nhất hiện nay để xét nghiệm ung thư đường ruột. Dùng FOBT để thử nghiệm dò tìm cứ hai năm một lần có thể giúp giảm nguy cơ tử vong vì ung thư đường ruột đến 33%.7 9
Thử nghiệm dò tìm FOBT có liên quan đến những gì? FOBT là một cuộc thử nghiệm đơn giản mà người ta có thể làm tại nhà và chỉ cần gởi mẫu thử nghiệm đến phòng xét nghiệm bệnh lý phân tích. FOBT rất dễ thực hiện, không mất thời giờ và không đau đớn. Ðể gia tăng cơ hội phát hiện những lượng máu cực nhỏ trong phân, bạn sẽ cần phải lấy mẫu phân của khoảng 2-3 lần đi cầu khác nhau. Vì lý do phải lấy mẫu phân một vài lần riêng biệt do đó việc thử nghiệm tại phòng mạch bác sĩ là điều khó có thể thực hiện. 10
Phát hiện sớm là cách bảo vệ hữu hiệu nhất Kết quả thử nghiệm FOBT sẽ được xử lý ra sao? Sau khi phòng xét nghiệm nhận được toàn bộ mẫu thử nghiệm do bạn gởi về khoảng hai tuần, kết quả thử nghiệm sẽ được gởi về cho bạn, cho bác sĩ gia đình và cho cơ quan quản lý Sổ Ðăng Ký Chương Trình Thử Nghiệm Dò Tìm Ung Thư Ðường Ruột. Kết quả thử nghiệm FOBT biểu thị điều gì? Nếu phòng xét nghiệm không tìm thấy máu trong những mẫu thử nghiệm bạn gởi về thì FOBT sẽ có kết quả âm tính. Tuy nhiên điều này không có nghĩa là bạn không có, hoặc sẽ không bao giờ phát triển ung thư đường ruột bởi vì một vài loại ung thư đường ruột có khi không chảy máu hoặc thỉnh thoảng chảy máu. Nếu trong mẫu thử nghiệm không có máu, bạn sẽ được khuyến cáo thực hiện thử nghiệm FOBT mỗi hai năm một lần. Cơ quan quản lý Sổ Ðăng Ký sẽ gởi thư nhắc nhở bạn mỗi khi đến kỳ hạn thử nghiệm dò tìm lại. Nếu trong mẫu thử nghiệm có máu thì FOBT sẽ có kết quả dương tính.Thông thường cứ 25 người lại có một người có kết quả thử nghiệm dương tính, tức là có máu6 trong mẫu thử nghiệm. Việc phân có máu cũng có thể là do các bệnh căn khác không phải ung thư chẳng hạn như các bướu thịt, bệnh trĩ hoặc viêm đường ruột. Tuy nhiên nguyên nhân gây chảy máu cần được kiểm định. Nếu mẫu thử nghiệm có máu, bạn sẽ được yêu cầu đến gặp bác sĩ gia đình để thảo luận kết quả. 11