Bài gi ng Chuyên đ qu n tr h c và qu n tr ngu n nhân l c GV Ths Đ Phú Tr n Tình
CHƯNG 5: T CH CƠ
1. Khái ni m, n i dung và vai trò c a ch c năng t ch c
a. Khái ni m:
- T ch cm t ch c năng c a qu n tr liên quan đ n vi c thành l p các ế
b ph n trong t ch c đ ng th i c l p các m i quan h v nhi m v , quy n
h n và trách nhi m gi a các b ph n đó.
- T ch c quá trình xác đ nh nh ng công vi c c n ph i làm phân ng
cho các b ph n, nhân đ m nh n các công vi c đó, t o ra m i quan h ngang
d c trong n i b t ch c nh m th c hi n có hi u qu m c tiêu chi n l c c a t ế ượ
ch c.
b. N i dung c a ch c năng t ch c:
ng vi c t ch c th ng xem xét trên 3 m t: t ch c b máy, t ch cngườ
vi c và t ch c nhân s . Ba m t y liên quan ch t ch v i nhau và th hi n 2
n i dung c b n: ơ
- Thi t k c c u t ch cế ế ơ
- Thi t l p h th ng quy n l c và phân quy n trong c c u t ch c.ế ơ
c. Vai trò c a ch c năng t ch c:
2. Các nguyên t c c a t ch c qu n tr
Th nh t, th ng nh t ch huy:
Th hai, nguyên t c g n v i m c tiêu:
Th ba, nguyên t c hi u qu :
Th t , ngun t c cân đ i: ư
Th năm, nguyên t c linh ho t:
3. C s đ thi t k b y t ch c:ơ ế ế
34
Bài gi ng Chuyên đ qu n tr h c và qu n tr ngu n nhân l c GV Ths Đ Phú Tr n Tình
- B máy ch đ c xây d ng khi t ch c đã xác đ nh đ c m c tiêu và chi nượ ượ ế
l c c a doanh nghi p.ượ
- Môi tr ng vĩ môvi mô c a doanh nghi p.ườ
- Quy mô c a doanh nghi p
- ng ngh hay k thu t s n xu t ra các s n ph m hay d ch v c a doanh
nghi p.
- Các ngu n l c c a doanh nghi p, đ c bi t là ngu n nn l c.
- Tn th nghiêmc ti n trình c a ch c năng c a t ch c: ế
4. M t s v n đ khoa h c trong công tác t ch c.
a. T m h n qu n tr
Hay n g i t m h n ki m soát, khái ni m ng đ ch s l ng nhânượ
viên hay c b ph n c p d i mà m t nhà qu n tr th đi u khi n m t ch ướ
hi u qu .
Th nh t, t m h n qu n tr r ng : t c m i nhà qu n tr ph i đi u khi n m t
s đông ng i , doanh nghi p s ít t ng n c trung gian, b y t ch c doanh ườ
nghi p có d ng th p.
- u đi mƯ :
- H n ch : ế
Th hai, t m h n qu n tr h p , t c m i nhà qu n tr s đi u khi n m t s ít
ng i ng i, doanh nghi p s có nhi u t ng n c trung gian, b máy t ch c c aườ ườ
doanh nghi p có d ng cao.
- u đi m: Ư
- H n ch : ế
b. Quy n hành trong qu n tr .
Quy n nh là năng l c cho phép chúng ta yêu c u ng i khác ph i hànhườ
đ ng theo s ch đ o c a mình.
Có th nói, quy n hành là công c c a nhà qu n tr . Quy n hành xu t phát t
ch c v . Quan đi m này đúng nh ng ch a đ . Quy n nh nhà qu n tr ch đ y ư ư
đ n u có ba y u t : ế ế
35
Bài gi ng Chuyên đ qu n tr h c và qu n tr ngu n nhân l c GV Ths Đ Phú Tr n Tình
- S h p pháp khi đ m nh n ch c v
- C p d i th a nh n quy n hành đó chính đáng. ướ
- B n thân nhà qu n tr kh năng các đ c tính khi n c p d i tin ế ướ
t ng.ưở
c. Phân c p qu n tr .
- Th c ch t c a phân c p qu n tr s phân chia hay s y thác b t quy n
nh c a nhà qu n tr c p trên cho nhà qu n tr c p d i. ướ
M c đích c a vi c phân c p ch y u nh m đ t o cho công vi c đ c ế ượ
gi i quy t nhanh chóng và p h p v i nh ng yêu c u c a doanh nghi p. ế
d. U quy n trong qu n lý:
U quy n là giao cho ai đó trách nhi m và quy n h n đ thay m t mình th c
hi n m t công vi c nh t đ nh
- S c n thi t c a u quy n: ế
- Vì sao m t s n qu n tr l i ng i u quy n?
- Q trình u quy n hi u qu :
- Ch n ng i p h p đ u quy n: ườ
36
Bài gi ng Chuyên đ qu n tr h c và qu n tr ngu n nhân l c GV Ths Đ Phú Tr n Tình
5. Xây d ng c c u t ch c. ơ
a. Khái ni m:
C c u t ch c s s p x p các b ph n, các đ n v trong m t t ch cơ ế ơ
thành m t th th ng nh t, v i quan h v nhi m v và quy n nh rõ ràng nh m
t o nên m t môi tr ng n i b thu n l i cho s làm vi c c a m i nhân, m i ườ
b ph n, h ng t i m c tiêu chung. ướ
b. c quan đi m khi xây d ng c c u t ch c : ơ
Th nh t, quan đi m c đi n: đ c tr ng có tính bài b n cao. ư
- Các v trí và công vi c đ c chun môn hóa. ượ
- Các ho t đ ng đ c tiêu chu n a. ượ
- Các mô hình h ng vào t p quy n và pn c p ch t ch .ướ
- Biên gi i gi a các b ph n ràng, ít c trong h p tác.
Th hai, quan đi m hi n đ i: đ c tr ng nh bài b n th p ư
- Các v trí và công vi c đ c t ch c theo h ng q trình. ượ ướ
- c ho t đ ng đ c gi i quy t theo nh hu ng, chú tr ng vào giá tr khách ượ ế
ng.
- Chú tr ng đ n pn quy n phi t p trunga ế
- Biên gi i gi a các b ph n m đi, nh n m nh đ n tính h p tác. ế
c. Ti n trình xây d ng c c u t ch cế ơ
B c 1: Nh n th c rõ m c đích và m c tiêu c a t ch c.ướ
B c 2: Xác đ nh nh ng ho t đ ng quan tr ng c n th c hi nướ
B c 3: X p lo i các ho t đ ng theo ch c năng s n xu t kinh doanh.ướ ế
B c 4: K t h p các ch c năng quan tr ng đ h p thành c c u m t tướ ế ơ
ch c.
B c 5: th m đ nh và c i ti n c c u t ch c cho phù h p (tái t ch c) ướ ế ơ
d. c d ng c c u t ch c qu n tr ơ
Th nh t, c c u ch c năng: ơ
37
Bài gi ng Chuyên đ qu n tr h c và qu n tr ngu n nhân l c GV Ths Đ Phú Tr n Tình
Th hai, Cô caáu trc tuyến - chöùc naêng
Thöù ba, Cô caáu theo saûn phaåm
38
Giaùm
ñoác
PGÑ Saûn
xuaát
P. Ti
chính
PGÑ Tieâu
thuï
P. Toå
chöùc P. Mar P.
R & D
Phaân
xöôûn
g
1
Phaân
xöôûn
g
2
Phaân
xöôûn
g
3
ûa
haøng
1
ûa
haøng
2
ûa
haøng
3
Giaùm
ñoác
Maùy
giaët Bn uûi Maùy
laïnh Quaït
ñieän
T NG GIÁM Đ C
Tài chính Marketing S n xu t R & D