Chuyên đề: Tìm hiểu công nghệ sản xuất axit sunfuric và các dòng thải đặc trưng

Chia sẻ: Trần Huệ Lý | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:51

Thêm vào BST

Báo xấu

193
lượt xem 52
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chuyên đề "Tìm hiểu công nghệ sản xuất axit sunfuric và các dòng thải đặc trưng" trình bày các nội dung sau: đặc điểm và tình hình sản xuất axit sunfuric, vấn đề sử dụng nguyên nhiên vật liệu và năng lượng, công nghệ sản xuất axit sunfuric, vấn đề môi trường của công nghệ sản xuất, giải pháp giải quyết ô nhiễm.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Chuyên đề: Tìm hiểu công nghệ sản xuất axit sunfuric và các dòng thải đặc trưng

Trêng §¹i häc B¸ch khoa Hµ Néi ViÖn KH – CN M«i trêng --------------------- Bµi tËp chuyªn ®Ò m«n: C¸c qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¬ b¶n Tªn chuyªn ®Ò: T×m hiÓu c«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric Vµ C¸c dßng th¶i ®Æc trng Nhãm thùc hiÖn: - NguyÔn Thu Trang - TrÇn ThÞ HiÒn - Mai ThÞ Thu - NguyÔn TrÇn Hng Líp: C«ng nghÖ m«i trêng - K51 Hµ Néi, 10/2008 Môc lôc 1
Giíi thiÖu ……………………………………………………………………3 A. §Æc ®iÓm vµ t×nh h×nh s¶n xuÊt axit sunfuric ……………………………………………………………………………………4 B. VÊn ®Ò sö dông nguyªn nhiªn vËt liÖu vµ n¨ng lîng ……………………………………………………………………………………10 C. C«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric ……………………………………………………………………………………16 D.1 VÊn ®Ò m«i trêng cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt ……………………………………………………………………………………33 D.2 Gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt « nhiÔm ……………………………………………………………………………………41 Tµi liÖu tham kh¶o……………………………………………………..49 Giíi thiÖu 2
Axit sunfuric lµ mét lo¹i hãa chÊt ®· ®îc biÕt ®Õn tõ l©u trong lÞch sö loµi ngêi (tõ thÕ kØ thø 9 bëi ngêi ®îc coi lµ ®· ph¸t hiÖn ra chÊt nµy-nhµ gi¶ kim thuËt Håi gi¸o Ibn Zakariya al-Razi (Rhases)) Axit sunfuric ®îc sö dông réng r·i trong c¸c ngµnh kh¸c nhau cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. Nã lµ s¶n phÈm quan träng nhÊt cña ngµnh c«ng nghiÖp hãa häc. C«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric, do ®ã, lµ phæ biÕn vµ rÊt quan träng trong nÒn s¶n xuÊt. Trong chuyªn ®Ò nµy, chóng t«i xin ®Ò cËp ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò nh sau: A. §Æc tÝnh cña axit sunfuric, t×nh h×nh s¶n xuÊt trªn thÕ giíi vµ t¹i ViÖt Nam {do sinh viªn TrÇn ThÞ HiÒn tr×nh bµy} B. VÊn ®Ò sö dông nguyªn nhiªn vËt liÖu vµ n¨ng lîng cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt {do sinh viªn Mai ThÞ Thu tr×nh bµy} C. C«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric {do sinh viªn NguyÔn TrÇn Hng tr×nh bµy} D. VÊn ®Ò m«i trêng cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric vµ mét sè gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt « nhiÔm {do sinh viªn NguyÔn Thu Trang tr×nh bµy} Sau ®©y lµ néi dung chi tiÕt. A.§ÆC §IÓM Vµ VAI TRß CñA AXIT SUNFURIC 3
§Æc ®iÓm: H2SO4 lµ axit ho¹t tÝnh m¹nh ChÊt láng, kh«ng mµu KÕt tinh ë nhiÖt ®é 10,450C, s«i ë nhiÖt ®é 296,20C H2SO4 hßa tan SO3 gäi lµ oleum (20, 25, 30,35  65% SO3). Thùc tÕ hay s¶n xuÊt oleum v× cã thÓ t¹o axit víi nång ®é kh¸c nhau Vai trß : HÇu nh mäi ngµnh s¶n xuÊt hãa häc trªn thÕ giíi ®Òu trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp sö dông axit sunfuric. Chóng ta cã thÓ b¾t gÆp axit nµy trong c¸c ngµnh s¶n xuÊt ph©n bãn(Supephotphat,amoniphotphat),thuèc trõ s©u,chÊt giÆt röa tæng hîp,t¬ sîi ho¸ häc,chÊt dÎo,s¬n mµu,phÈm nhuéc,dîc phÈm,chÕ biÕn dÇu má,v,v…..Cã thÓ nãi axit sunfuric cña mét quèc gia lµ mét chØ sè tèt vÒ søc m¹nh c«ng nghiÖp cña quèc gia ®ã. Vai trß quan träng ®ã ®îc thÓ hiÖn rÊt cô thÓ th«ng qua t×nh h×nh s¶n xuÊt axit sunfuric trªn thÕ giíi vµ trong níc. T×nh h×nh s¶n xuÊt axit Sunfuric trªn thÕ giíi: Bíi nh÷ng ®Æc tÝnh quan träng cña axit sunfuric vµ nhu cÇu lín cña nÒn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp hãa häc mµ s¶n lîng axit nµy trªn thÕ giíi ngµy cµng t¨ng. Díi ®©y lµ biÓu ®å thÓ hiÖn sù 200 gia t¨ng ®ã: 165 150 100 100 47 50 18.8 4.2 0 1900 1937 1960 1986 2001 Năm Sản lượ ng axit sunfuric 4
Trong ®ã Mü ®îc coi lµ mét trong nh÷ng níc s¶n xuÊt axit sunfuric lín nhÊt trªn thÕ giíi. §©y lµ ®å thÞ vÒ s¶n lîng axit sunfuric mµ Mü ®· s¶n xuÊt ë nh÷ng thËp niªn tríc: Theo Vn Express, hiÖn nay Trung Quèc còng ®îc coi lµ níc s¶n xuÊt H2SO4 lín trªn thÕ giíi. ë níc nµy ph¬ng ph¸p s¶n xuÊt ®i tõ quÆng pyrit lµ chñ yÕu. Theo HiÖp héi axit Trung Quèc n¨m 2003 Trung Quèc ®· vît Mü trë thµnh ®øng ®Çu thÕ giíi vÒ s¶n xuÊt axit sunfuric víi s¶n lîng 33,7 triÖu tÊn. Sau ®ã ®Õn n¨m 2004 s¶n lîng ®· t¨ng lªn 35 triÖu tÊn. Trong nh÷ng n¨m 1995- 2005, tiªu thô axit sunfuric trªn thÕ giíi ®· t¨ng 29% bÊt chÊp viªc gi¶m 20% trong nh÷ng n¨m 1988-1993.Theo ®¸nh gi¸ cña c¸c nhµ chuyªn m«n th× tiªu thô axit sunfuric trªn thÕ giíi sÏ t¨ng kho¶ng 2,6% trong giai ®o¹n 2005 – 2010 nÕu t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ trªn thÕ giíi vÉn æn ®Þnh nh hiÖn nay. C¸c níc XHCN ë 5
Ch©u ¸ vÉn lµ thÞ trêng chÝnh, chiÕm kho¶ng 23% lîng tiªu thô trªn thÕ giíi, tiÕp theo lµ Mü tiªu thô kho¶ng 20%. C¸c níc ë Ch©u Phi, Trung vµ Nam Mü, T©y ¢u tiªu thô kho¶ng 10%. Trong n¨m 2005, c¶ thÕ giíi tiªu thô hÕt kho¶ng 190 triÖu tÇn axit sunfuric t¬ng ®¬ng víi gi¸ trÞ lµ 10 tØ USD. Díi ®©y lµ : BiÓu ®å tiªu thô axit sunfuric trªn thÕ giíi trong n¨m 2005 T×nh h×nh s¶n xuÊt axit sunfuric trong níc: ë ViÖt Nam axit sunfuric còng ®îc s¶n xuÊt rÊt réng r·i ®Ó phôc vô cho nÒn c«ng ngiÖp hãa häc níc nhµ. Cã thÓ kÓ ®Õn 3 c«ng ty s¶n xuÊt axit sunfuric lín trong níc (sè liÖu lÊy tõ trang web cña Së khoa häc c«ng nghÖ BÕn Tre), ®ã lµ: Nhµ m¸y Supephotphat L©m Thao – Phó Thä: s¶n xuÊt H2SO4 ®i tõ quÆng pyrit phèi trén víi lu huúnh hãa láng nhËp khÈu. ChØ b»ng viÖc thay ®æi tØ lÖ phèi trén nguyªn liÖu kÕt hîp c¶i tiÕn 6
c«ng nghÖ ®èt lß, nhµ m¸y ®· biÕn c«ng nghÖ cò cña Liªn X« thµnh d©y chuyÒn s¶n xuÊt H2SO4 cha tõng cã, tËn dông nguån nguyªn liÖu pyrit trong níc vµ gi¶m triÖt ®Ó chÊt th¶i g©y « nhiÔm. Nhê ®ã tõ n¨m 1995 trë l¹i ®©y s¶n lîng axit sunfuric lu«n ®¹t 360 tÊn /ngµy, bôi xØ bay ra gi¶m xuèng tíi møc tiªu chuÈn vµ xØ th¶i gi¶m tõ 280 tÊn xuèng 80 tÊn /ngµy, thu håi ®îc toµn bé lîng axit ph¶i th¶i bá tríc ®©y. T¹i ®©y H2SO4 ®îc s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p tiÕp xóc, chÊt xóc t¸c ®Ó oxi hãa SO2 thµnh SO3 lµ vana®i oxit. Nhµ m¸y Supe l©n Long Thµnh – BÕn Tre hµng n¨m s¶n lîng H2SO4 ®¹t kho¶ng 80.000 tÊn /n¨m víi nguyªn liÖu lµ quÆng sulfua s¾t, s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p tiÕp xóc (chÊt xóc t¸c lµ V2O5). Theo b¸o c¸o cña c«ng ty Ph©n bãn miÒn Nam, mÆc dï gi¸ lu huúnh nguyªn liÖu t¨ng m¹nh nhng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu t¨ng ®ét biÕn, Nhµ m¸y Supephotphat Long Thµnh thuéc C«ng ty vÉn ®Èy m¹nh s¶n xuÊt axit sunfuric ngay tõ nh÷ng ngµy ®Çu n¨m. TÝnh ®Õn 25/1/2008 nhµ m¸y ®· s¶n xuÊt gÇn 7000 tÊn axit sunfuric, ®¹t trªn 10% kÕ ho¹ch c¶ n¨m vµ t¨ng gÊp trªn 3 lÇn so víi cïng kú n¨m 2007. Nhµ m¸y hãa chÊt T©n B×nh s¶n xuÊt H2SO4 kÜ thuËt ®i tõ nguyªn liÖu lu huúnh theo ph¬ng ph¸p tiÕp xóc. H2SO4 tinh khiÕt ®- îc s¶n xuÊt b»ng c¸ch chng cÊt H2SO4 kÜ thuËt .Ngµy 12/6/2008 trang www.vinachem.com.vn ®· viÕt: Theo b¸o c¸o cña Ban KÕ ho¹ch - Kinh doanh Tæng C«ng ty Ho¸ chÊt ViÖt Nam (TCT HCVN), ®Ó ®¸p øng ®ñ axit cho s¶n xuÊt ph©n l©n vµ nhu cÇu thÞ trêng, tõ ®Çu n¨m ®Õn nay c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt vÉn ®¶m b¶o tèt tiÕn ®é s¶n xuÊt axit sunfuric trªn c¬ së vËn hµnh thiÕt bÞ cao t¶i, chuÈn bÞ ®ñ nguyªn liÖu (lu huúnh) cho s¶n xuÊt. Trong thêi gian qua gi¸ lu huúnh ®· t¨ng cao ®ét biÕn, lªn møc 700-800 USD/tÊn ®· trùc tiÕp t¸c ®éng m¹nh ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm axit, ®iÒu nµy lµm c¸c nhµ s¶n xuÊt gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ vèn, vÒ h¹ch to¸n s¶n xuÊt, nhÊt lµ khi axit ®îc sö dông trong s¶n xuÊt ph©n 7
l©n, sÏ lµm ®éi gi¸ s¶n phÈm ph©n l©n trong bèi c¶nh ph©n bãn ph¶i thùc hiÖn b×nh æn gi¸ theo chØ ®¹o chung. Ngoµi ra, gi¸ thµnh axit cao còng sÏ ¶nh hëng ®Õn c¸c ngµnh kh¸c nh s¶n xuÊt ¾cquy ch×, s¶n xuÊt phÌn nh«m vµ nhiÒu s¶n phÈm kh¸c. TÝnh ®Õn 5/6/2008, ba ®¬n vÞ s¶n xuÊt axit sunfuric cña TCT ®· thùc hiÖn ®îc s¶n lîng axit t¬ng ®¬ng 47% kÕ ho¹ch c¶ n¨m, t¨ng 20,5% so víi cïng kú n¨m 2007. Trong ®ã trªn 80% ®îc sö dông trong s¶n xuÊt ph©n bãn. Lîng axit th¬ng phÈm còng ®¹t trªn 47% kÕ ho¹ch c¶ n¨m, t¨ng gÇn 8% so víi cïng kú n¨m 2007. S¥ L¦îC VÒ C¸C C¤NG NGHÖ S¶N XUÊT AXIT SUNFURIC: Cã 2 ph¬ng ph¸p: Ph¬ng ph¸p tiÕp xóc: dïng V2O5 hoÆc K2O lµm xóc t¸c Ph¬ng ph¸p th¸p: dïng NO lµm xóc t¸c, x¶y ra trong th¸p ®Öm -Ph¬ng ph¸p tiÕp xóc cho nång ®é axit cao (98 – 99%), tuy nhiªn chi phÝ cao. Trong ph¬ng ph¸p tiÕp xóc bao gåm: ph¬ng ph¸p tiÕp xóc ®¬n vµ tiÕp xóc kÐp. Ngµy nay trªn thÕ giíi vµ trong níc sö dông chñ yÕu ph¬ng ph¸p tiÕp xóc kÐp víi xóc t¸c lµ V2O5 -Ph¬ng ph¸p th¸p: chi phÝ ®Çu t ®¬n gi¶n nhng nång ®é axit chØ ®¹t 70 – 75%. Ph¬ng ph¸p nµy chØ ®îc dïng trong trêng hîp s¶n xuÊt hçn hîp axit sunfuric vµ nitric. Dï ®i tõ nguån nguyªn liÖu nµo th× qu¸ tr×nh s¶n xuÊt H2SO4 còng tiÕn hµnh theo 4 giai ®o¹n chÝnh: -T¹o SO2 b»ng c¸ch ®èt nhiªn liÖu chøa S -Tinh chÕ khÝ (lµm s¹ch t¹p chÊt cã trong khÝ) -ChuyÓn hãa SO2 thµnh SO3 -HÊp thô SO3 b»ng H2O  t¹o H2SO4 8
B.§Æc ®iÓm sö dông nguyªn nhiªn vËt liÖu vµ n¨ng lîng trong c«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric. 1. Nguyªn liÖu: +) Nguyªn liÖu ®Ó s¶n xuÊt axit sunfuric rÊt phong phó bao gåm lu huúnh vµ c¸c hîp chÊt cña nã. Theo thèng kª, s¶n lîng axit sunfuric trªn thÕ giíi ®îc s¶n xuÊt tõ c¸c nguån nguyªn liÖu nh sau: -Lu huúnh nguyªn chÊt -QuÆng pirit FeS 2, chøa 30-50% S, lÉn nhiÒu t¹p chÊt vµ thµnh phÇn kh¸c. -C¸c nguån chÊt th¶i chøa S ( c¸c nguån khÝ th¶i nh H2S, SO2, axit sunfuric th¶i.) -Th¹ch cao. a) Lu huúnh nguyªn chÊt: - S lµ mét trong nh÷ng nguyªn tè cã nhiÒu trong tù nhiªn. S chiÕm 0,1% khèi lîng vá tr¸i ®Êt. S ®îc ®¸nh gi¸ lµ mét trong nh÷ng nguyªn tè quan träng nhÊt vµ cã nhiÒu øng dông trong c«ng nghiÖp. S ®îc sö dông chñ yÕu trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt axit sunfuric (chiÕm kho¶ng 50% tæng lîng S s¶n xuÊt ra), trong n«ng nghiÖp chiÕm kho¶ng 10-15% tæng lîng S s¶n xuÊt ra). - Trong tù nhiªn lu huúnh d¹ng ®¬n chÊt cã thÓ t×m thÊy ë gÇn c¸c suèi níc nãng vµ c¸c khu vùc nói löa t¹i nhiÒu n¬i trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ däc theo vµnh ®ai löa Th¸i B×nh D¬ng. C¸c nguån phæ biÕn nµy lµ c¬ së cho tªn gäi truyÒn thèng “brimstore” do lu huúnh cã thÓ t×m thÊy ë gÇn c¸c miÖng nói löa. C¸c trÇm tÝch nói löa hiÖn ®îc khai th¸c t¹i Idonesia, Chile vµ NhËt B¶n. - C¸c má ®¸ng kÓ cña lu huúnh còng tån t¹i trong c¸c má muèi däc theo bê biÓn thuéc vÞnh Mªxic« vµ trong c¸c evaporit ë §«ng ¢u vµ T©y ¸. Lu huúnh trong c¸c má nµy ®îc cho lµ cã ®îc nhê ho¹t ®éng cña c¸c vi khuÈn kþ ®èi víi c¸c kho¸ng chÊt sunfat ®Æc biÖt lµ th¹ch cao. C¸c má nµy lµ nÒn t¶ng cña s¶n xuÊt lu huúnh c«ng nghiÖp t¹i Hoa 9
Kú, Ba Lan, Nga, Turkmenistan. Lu huúnh thu ®îc tõ dÇu má, khÝ ®èt vµ c¸t dÇu Athabasca ®· trë thµnh nguån cung cÊp lín trªn thÞ trêng víi c¸c kho dù tr÷ lín däc theo Alberta. - ë ViÖt Nam, ®Ó ®iÒu chÕ lu huúnh, ngêi ta ®i tõ quÆng S thiªn nhiªn chøa kho¶ng 15-20% S hoÆc t¸ch c¸c hîp chÊt tõ khÝ th¶i cña c¸c ngµnh c«ng nghiÖp luyÖn kim mµu, gia c«ng dÇu má, khÝ thiªn nhiªn, khÝ dÇu má. b) QuÆng pirit: Cã 3 lo¹i quÆng pirit thêng dïng ®Ó s¶n xuÊt axit sunfuric lµ: + Pirit tuyÓn næi: Trong qu¸ tr×nh ®em luyÖn ®ång thêng dïng ph- ¬ng ph¸p tuyÓn næi ®Ó lµm giµu ®ång cña quÆng lªn kho¶ng 15-20% ®ång cña quÆng (gäi lµ tinh quÆng ®ång). PhÇn b· th¶i ra cña qu¸ tr×nh tuyÓn næi chøa kho¶ng 32-40% S gäi lµ quÆng pirit tuyÓn næi. + Pirit lÉn than: Than ®¸ ë 1 sè má cã lÉn c¶ quÆng pirit, cã lo¹i chøa tíi 3-5% S lµm gi¶m chÊt lîng cña than. V× vËy, ph¶i lo¹i bá côc than cã lÉn pirit. PhÇn than côc lo¹i bá nµy chøa tíi 33-42% S vµ 12- 18% C gäi lµ pirit lÉn than. ë miÒn b¾c níc ta, má than Na D¬ng (L¹ng S¬n) than chøa nhiÒu S (cã mÉu tíi 6-8% S). ViÖc nghiªn cøu t¸ch ®îc S khái than cã ý nghÜa kinh tÕ kÜ thuËt rÊt lín v× t¨ng ®îc chÊt lîng than, ®¶m b¶o an toµn, ®ång thêi tËn dông ®îc S. + Pirit thêng: thµnh phÇn chñ yÕu lµ FeS 2 chøa kho¶ng 53,44% S vµ 46,56% Fe. Trong quÆng cã lÉn nhiÒu t¹p chÊt cña c¸c hîp chÊt cña ®ång, ch×, kÏm, niken, b¹c, vµng, coban, selen, telu, silic, c¸c muèi cacbonat, sanfat canxi, magie. V× vËy hµm lîng thùc tÕ cña S dao ®éng trong kho¶ng tõ 30-52%. ë miÒn b¾c níc ta míi chØ ph¸t hiÖn mét sè má pirit nhng nãi chung hµm lîng S thÊp (kho¶ng 20-30% S), tr÷ lîng nhá. -Má s¾t Nµ Lòng thuéc ®Þa phËn x· DuyÖt Trung, thÞ x· Cao B»ng tr÷ lîng kho¸ng s¶n hiÖn t¹i cßn h¬n 8 triÖu tÊn víi hµm lîng gÇn 60% Fe, kho¶ng 30% S. -Má ®ång Sin Quyªn thuéc x· B¶n Vîc vµ Cèc Mú, huyÖn B¸t X¸t, tØnh Lµo Cai. Theo thiÕt kÕ, má cã c«ng suÊt khai th¸c 1,1-1,2 triÖu tÊn quÆng nguyªn khai/ n¨m. C«ng suÊt thiÕt kÕ nhµ m¸y luyÖn ®ång (c«ng ty ®ång Lµo Cai) 41.738 tÊn tinh quÆng, hµm lîng 25% Cu/n¨m ®Ó s¶n xuÊt 1000tÊn Cu hµm lîng 99,95% cïng c¸c s¶n phÈm kh¸c nh vµng, b¹c, tinh quÆng s¾t, tinh quÆng pirit. 10
- Má kÏm ch× chî §iÒn: thuéc c¸c x· B¶n Thi, Qu¶ng B¹ch vµ §æng L¹c, huyÖn Chî §ån, tØnh B¾c C¹n. S¶n lîng khai th¸c hµng n¨m kho¶ng 50000 tÊn quÆng «xit vµ 40000 tÊn quÆng pirit. Tr÷ lîng cßn l¹i ®Õn ®Çu n¨m 2004: quÆng «xit 0,88 triÖu tÊn, quÆng pirit 0,513 triÖu tÊn - Má kÏm ch× Lang Hich: thuéc x· T©n Long, huyÖn §ång Hû, t×nh Th¸i Nguyªn, s¶n lîng khai th¸c ®¹t trung b×nh 15000 tÊn quÆng/ n¨m. Tr÷ lîng cßn l¹i ®Õn ®Çu n¨m 2004: quÆng «xit 227.267 tÊn, quÆng pirit 37.600 tÊn. - Má pirit ë huyÖn Ba V×, tØnh Hµ T©y (nay thuéc ®Þa phËn Hµ Néi). C¸c th©n quÆng pirit n»m trong tËp ®¸ vôn nói löa cña hÖ tÇng tuæi pecmi- Triat. QuÆng cã nguån gèc nhiÖt dÞch, lien quan mËt thiÕt ®Õn c¸c ho¹t ®éng phun trµo trung tÝnh vµ axit. C¸c than quÆng cã cÊu t¹o rÊt phøc t¹p, chÊt lîng vµ bÒ dµy biÕn ®æi theo ®êng ph- ¬ng vµ híng dèc. QuÆng cã hµm lîng S tõ 4-20%, tr÷ lîng theo ®¸nh gi¸ t×m kiÕm kho¶ng chôc triÖu tÊn c) C¸c nguån chÊt th¶i chøa S: - KhÝ lß luyÖn kim mµu: KhÝ lß trong qu¸ tr×nh ®èt c¸c kim lo¹i mµu nh quÆng ®ång, ch×, thiÕc, kÏm cã chøa nhiÒu SO 2. §©y lµ mét nguyªn liÖu rÎ tiÒn ®Ó s¶n xuÊt axit sunfuric v× cø s¶n xuÊt 1 tÊn ®ång cã thÓ thu ®îc 7,3 tÊn S02 mµ kh«ng cÇn lß ®èt. - KhÝ hydrosunfua(H 2S): Trong qu¸ tr×nh cèc ho¸ than kho¶ng 50% tæng lîng S cã trong khÝ than sÏ ®i theo khÝ cèc, chñ yÕu ë d¹ng H2S (chiÕm kho¶ng 95%). Lîng H2S trong khÝ cèc hµng n¨m trªn thÕ giíi cã thÓ lªn tíi hang triÖu tÊn. ViÖc thu håi lîng H2S nµy kh«ng nh÷ng cã ý nghÜa vÒ kinh tÕ mµ cßn cã ý nghÜa vÒ mÆt vÖ sinh m«i trêng. - Khãi lß: Hµng n¨m trªn thÕ giíi ®èt hµng tû tÊn than, trong ®ã khãi lß ®· th¶i vµo khÝ quyÓn hµng chôc triÖu tÊn S. §©y còng lµ nguån nguyªn liÖu ®¸ng kÓ ®Ó s¶n xuÊt axit sunfuric. - Axit sunfuric th¶i: Sau khi dïng axit sunfuric lµm t¸c nh©n hót n - íc,tinh chÕ dÇu má, sunfua ho¸ c¸c hîp chÊt h÷u c¬ sÏ thu ®îc chÊt th¶i chøa nhiÒu H2SO4 ( 20 – 50%). ViÖc thu håi axit sunfuric nµy còng cã ý nghÜa rÊt lín vÒ mÆt kinh tÕ vµ b¶o vÖ m«i trêng. d) Th¹ch cao: 11
§©y lµ mét nguån nguyªn liÖu phong phó ®Ó s¶n xuÊt axit sunfuric v× nhiÒu níc trªn thÕ giíi cã má th¹ch cao ( CaSO 4.2H2O hoÆc CaSO4). Ngoµi ra qu¸ tr×nh s¶n xuÊt axit photpháic, supe phophat kep còng th¶i ra mét lîng lín CaSO4. Th«ng thêng tõ tõ th¹ch cao ngêi ta s¶n xuÊt lien hîp c¶ axit sunfuric vµ xi m¨ng. e) ChÊt xóc t¸c: Trong c«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric chÊt xóc t¸c ®ãng vai trß rÊt quan träng trong giai ®o¹n chuyÓn ho¸ SO2 thµnh SO3. c¸c chÊt xóc t¸c trong qu¸ tr×nh « xi ho¸ SO2 cã thÓ chia lµm hai nhãm. - Nhãm I lµ c¸c xóc t¸c chøa platin gåm platin lµ cÊu tö ho¹t tÝnh ®îc mang trªn c¸c chÊt mang nh ami¨ng, silicagen vµ mét sè chÊt kh¸c. - Nhãm thø II bao gåm c¸c « xÝt kim lo¹i Trong lÞch sö cña c«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric, ®Çu tiªn phæ biÕn lµ dïng xóc t¸c chøa platin, sau ®ã dïng xóc t¸c sat «xit. Trong mÊy chôc n¨m gÇn ®©y, trªn thÕ giíi còng nh ë níc ta xóc t¸c ®îc dïng phæ biÕn nhÊt lµ vana ®i«xit ( V2O5 ) cïng víi mét sè phô gia kh¸c nh Al2O3, SiO2, K2O, CaO C¸c chÊt phô gia cã t¸c dông lµm t¨ng ®é bÒn c¬ häc, n©ng cao ho¹t tÝnh cña chÊt xóc t¸c, Ýt bÞ ngé ®éc bëi c¸c t¹p chÊt. Xóc t¸c platin co ho¹t ®é cao nhÊt, trªn xóc t¸c nµy x¶y ra ph¶n øng « xi ho¸ SO2 diÔn ran gay ë nhiÖt ®é 400 ®é C. Xóc t¸c chøa vana ®i«xit chiÕm vÞ trÝ thø hai, cßn trªn xóc t¸c Fe 2O3 ph¶n øng nµy chØ diÔn ra ë nhiÖt ®é 600 ®é C. Møc ®é dÔ bÞ ngé ®éc bëi asen «xit As2O3 còng theo trËt tù nh trªn. 2. §Æc ®iÓm sö dông nguyªn liÖu: MÆc dï ®i tõ nhiÒu lo¹i nguyªn liÖu kh¸c nhau dÓ s¶n xuÊt axit sunfuric nhng chóng ®Òu cã ®iÓm chung lµ ®èt nguyªn liÖu ®Ó t¹o ra SO2. Tríc khi ®èt ph¶i tr¶i qua giai ®o¹n gia c«ng c¬, nhiÖt tuú theo d¹ng nguyªn liÖu. -S tríc khi ®ua vµo lß ®èt ph¶i ®Ëp nhá, nÊu ch¶y, läc ®Î lo¹i bá t¹p chÊt. S ë d¹ng láng ®îc kh«ng khÝ nÐn ®ua vµo lß ®èt sÏ ho¸ h¬i vµ ch¸y ë ®©y thu ®îc SO2 ®¹t tíi 16%. - QuÆng pirit th«ng thêng cã kÝch thíc 50 – 200 mm v× vËy ph¶i tr¶i qua c¸c c«ng ®o¹n ®Ëp, nghiÒn, sµng ®Ó cã kÝch thíc nhÊt ®Þnh ( tuú thuéc vµo lo¹i lß ). VÝ dô trong lß ®èt tÇng s«i ngêi ta cÇn lo¹i bá c¸c h¹t quÆng cã kÝch thíc lín h¬n 3mm, h¹n chÕ c¸c h¹t quÆng cã 12
kÝch thíc nhá h¬n 44x1O-3 mm. Bëi v× nh÷ng h¹t qu¸ to hay qu¸ nhá ®Òu ¶nh hëng ®Õn bôi xØ pirit cuèn theo khÝ lß trong qu¸ tr×nh ®èt nguyªn liÖu do tÊt c¶ c¸c h¹t r¾n cã tèc ®é tíi h¹n nhá h¬n hoÆc b»ng tèc ®é lµm viÖc cña khÝ ®Òu bÞ cuèn theo khÝ lß vµo hÖ thèng s¶n xuÊt phÝa sau khiÕn chóng ta ph¶i xö lý khÝ SO 2 thu ®îc. MÆt kh¸c, quÆng cã kÝch thíc qu¸ nhá qu¸ dÔ bÞ kÕt khèi ë nhiÖt ®é cao. QuÆng tuyÓn næi ph¶i sÊy s¬ bé ®Ó gi¶m hµm kîng Èm. - Th¹ch cao còng ®Ëp nghiÒn, sµng ®Ó cã kÝch thíc nhÊt ®Þnh. 3. Nhiªn liÖu vµ n¨ng lîng: a) Than. - Trªn l·nh thæ ViÖt Nam than ®îc ph©n bè theo khu vùc: +BÓ than atraxit Qu¶ng Ninh n»m vÒ phÝa §«ng B¾c ViÖt Nam, kÐo dµi tõ Ph¶ L¹i qua §«ng TriÒu ®Õn Hßn Gai- CÈm Ph¶ - M«ng D- ¬ng- C¸i BÇu- V¹n Hoa dµi kho¶ng 130 Km, réng tõ 10 ®Õn 30 Km, cã tæng tr÷ lîng kho¶ng 10,5 tØ tÊn, trong ®ã: tÝnh ®Õn møc cao -300m lµ 3,5 tØ tÊn ®· ®îc t×m kiÕm th¨m dß t¬ng ®èi chi tiÕt, lµ ®èi tîng cho thiÕt kÕ vµ khai th¸c hiÖn nay, tÝnh ®Õn møc cao -1000m cã tr÷ lîng dù b¸o kho¶ng 7 tØ tÊn ®ang ®îc ®Çu t t×m kiÕm th¨m dß. Than Antraxit Qu¶ng Ninh cã chÊt lîng tèt, ph©n bè gÇn c¸c c¶ng biÓn, ®Çu mèi giao th«ng... rÊt thuËn lîi cho khai th¸c vµ tiªu thô s¶n phÈm. +BÓ than ®ång b»ng s«ng Hång : n»m trän trong vïng ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Hång, cã ®Ønh lµ ViÖt Tr× vµ c¹nh ®¸y lµ ®êng bê biÓn kÐo dµi tõ Ninh B×nh ®Õn H¶i Phßng, thuéc c¸c tØnh thµnh phè: ThÝa B×nh, H¶i D¬ng, Hng Yªn, H¶i Phßng, B¾c Ninh, B¾c Giang, Hµ Néi, S¬n T©y, Hµ Nam, Phñ Lý, Phóc Yªn, VÜnh Yªn vµ dù kiÕn cßn kÐo dµi ra vïng thÒm lôc ®Þa cña biÓn §«ng ViÖt Nam... Víi diÖn tÝch kho¶ng 3500 Km2, víi tæng tr÷ lîng dù b¸o kho¶ng 210 tû tÊn. Khu vùc Kho¸i Ch©u víi diÖn tÝch 80Km2 ®· ®îc t×m kiÕm th¨m dß víi tr÷ lîng kho¶ng 1,5 tû tÊn, trong ®ã khu vùc Binh Minh, víi diÖn tÝch 25Km2 ®· ®îc th¨m dß s¬ bé víi tr÷ lîng 500 triÖu tÊn hiÖn ®ang ®îc tËp trung nghiªn cøu c«ng nghÖ khai th¸c ®Ó më má ®Çu tiªn. C¸c vØa than th- êng ®îc ph©n bè ë ®é s©u -100 + C¸c má than vïng néi ®Þa: Cã tr÷ lîng kho¶ng 400 triÖu tÊn, ph©n bè ë nhiÒu tØnh, gåm nhiÒu chñng lo¹i than: Than n©u-löa dµi (má than Na D¬ng, má than §ång Giao); than b¸n Antraxit ( má than Nói Hång, má than Kh¸nh Hoµ, má than N«ng S¬n); than mì ( má than Lµng 13
CÈm, má than PhÊn MÔ, má than Khe Bè)..., cã nhiÒu má than hiÖn ®ang ®îc khai th¸c. + C¸c má than bïn: Ph©n bè ë hÇu kh¾p 3 miÒn: B¾c, Trung, Nam cña ViÖt Nam, nhng chñ yÕu tËp trung ë miÒn Nam ViÖt Nam, ®©y lµ lo¹i than cã ®é tr¬ cao, nhiÖt lîng thÊp, ë mét sè khu vùc cã thÓ khai th¸c lµm nhiªn liÖu, cßn l¹i chñ yÕu sÏ ®îc sö dông lµm ph©n bãn phôc vô n«ng nghiÖp. Tæng tr÷ lîng than bïn trong c¶ níc dù kiÕn cã kho¶ng 7 tØ mÐt khèi. C¸C Sè LIÖU NæI BËT (Tr.tÊn) THAN NGUY£N THAN XUÊT N¨m THAN TI£U THô KHAI KHÈU 2001 14.6 13.0 4.2 2002 17.1 14.8 5.52 2003 20.0 18.8 6.5 2004 27.3 24.7 10.5 2005 34.9 30.2 14.7 2006DK 40.1 36.9 21.3 - Than lµ nguån nhiªn liÖu chÝnh cung cÊp nhiÖt trong suèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt axit sunfuric nhÊt lµ trong lß ®èt nguyªn liÖu v× cã tr÷ lîng lín, nhiÖt trÞ cao, gi¸ thµnh rÎ so víi c¸c chÊt ®èt kh¸c. NhiÖt cã ¶nh hëng rÊt lín trong qu¸ tr×nh ®èt quÆng pirit. NhiÖt ®é cµng cao qu¸ tr×nh ch¸y x¶y ra cµng nhanh nhng kh«ng thÓ t¨ng nhiÖt ®é mét c¸ch tuú ý nh vËy sÏ g©y nªn hiÖn tîng kÕt khèi cña nguyªn liÖu lµm gi¶m râ rÖt tèc ®é cña qu¸ tr×nh vµ dÉn ®Õn t¾c lß ngõng s¶n xuÊt. MÆt kh¸c nhiÖt ®é t¨ng cao sÏ lµm gi¶m ®é bÒn cña lß. Do vËy ngêi ta thêng duy tr× nhiÖt ®é cña qu¸ tr×nh ®èt pirit tõ 600 – 800 ®é C.Vît qu¸ giíi h¹n nµy ®Òu kh«ng cã lîi. b) Lîng «xy thæi vµo lß: 14
«xy thæi vµo lß cµng nhiÒu tèc ®é qu¸ tr×nh ch¸y cña quÆng pirit cµng nhanh, nhiÖt cña qu¸ tr×nh to¶ ra cµng lín dÉn ®Õn nhiÖt ®é cña lß ®èt t¨ng cao vît qu¸ nhiÖt ®é thÝch hîp. MÆt kh¸c «xy qu¸ d thõa sÏ lµm gi¶m nhiÖt ®é lß do tiªu tèn nhiÖt cho qu¸ tr×nh ®èt nãng kh«ng khÝ ( O2 vµ N2) vµ sÏ pha lo·ng hµm lîng SO2 díi 7%. §iÒu nµy kh«ng cã lîi cho qu¸ tr×nh « xi ho¸ SO2 thµnh SO3. Trong thùc tÕ, ngêi ta còng ph¶i khèng chÕ «xy vµo lß sau qu¸ tr×nh ch¸y cßn d l¹i kho¶ng 11% trong hçn hîp khÝ ra khái lß ®èt ®ñ «xy dïng ®Ó « xy ho¸ SO2 thµnh SO3 ë giai ®o¹n tiÕp theo Ngµy nay ngêi ta b¾t ®Çu sö dông kh«ng khÝ giµu «xy ®Ó ®èy ch¸y quÆng pirit. Lµm nh vËy hçn hîp khÝ thu ®îc cã hµm lîng SO2 cao vµ chøa Ýt nit¬. c) §iÖn: Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt axit sunfuric ®iÖn ®îc dïng ®Ó vËn hµnh m¸y mãc, thiÕt bÞ ho¹t ®éng. d) Níc: Níc ®îc sö dông trong qu¸ trÝnh hÊp thô SO 3, lµm l¹nh dung dÞch tíi tuÇn hoµn trong th¸p hÊp thô C.C«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric §Ó t×m hiÓu ®îc c«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuaric, tríc hÕt chóng ta ®Ò cËp tíi mét sè tÝnh chÊt ho¸ häc c¬ b¶n nhÊt cña axit sunfuric víi môc ®Ých chän ®îc vËt liÖu thÝch hîp chÕ t¹o thiÕt bÞ s¶n xuÊt, b¶o qu¶n vµ vËn chuyÓn nã: 15
- Axit sunfuric khan lµ chÊt láng kh«ng mµu, s¸nh ( khèi lîng riªng ë 20 C lµ 1,8305 gam/cm 3), kÕt tinh ë 10,37 0C. ë ¸p suÊt thêng nã s«i 0 ë 296,2 0C. - Trong ho¸ häc axit sunfuric ®îc xem lµ hîp chÊt cña anhydrit sunfuric víi níc. C«ng thøc ho¸ häc: SO3H2O. - Trong kü thuËt: hçn hîp theo tû lÖ bÊt kú cña SO 3 víi H2O ®Òu gäi lµ axit sunfuric. + NÕu tû lÖ SO3/H2O < 1 ngêi ta gäi lµ dung dÞch axit sunfuric. Tû lÖ SO3/H2O > 1 gäi lµ dung dÞch cña SO 3 trong axit sunfuric hay oleum hoÆc axit sunfuric bèc khãi . - MÆc dï cã c¸c ph¬ng ph¸p kh¸c nhau ®Ó s¶n xuÊt axit sunfuric tuy nhiªn chóng cã ®iÓm chung lµ ®Òu cã 5giai ®o¹n chÝnh: KhÝ thải Bụi SO2, SO3 Chuẩn bị Sản xuất Tinh chế Oxy hãa Hấp thụ nguyªn khÝ SO2 khÝ SO2 SO2  SO3 khÝ SO3 liệu Bôi Xỉ quặng Bụi, Hoàn QuÆng nước thải thành s ản phẩm + §èt nguyªn liÖu s¶n xuÊt SO2. + Tinh chÕ khÝ SO2. + O xy ho¸ SO2 thµnh SO3. + HÊp thô SO3®Ó t¹o thµnh H2SO4 . Bëi vËy c«ng nghÖ mµ chóng t«i tr×nh bµy ë ®©y còng ®îc chia thµnh 4 giai ®o¹n chÝnh nh trªn.Chóng ta cã thÓ tham kh¶o s¬ ®å 16
c«ng nghÖ cña ph©n xëng s¶n xuÊt H2SO4 cña nhµ m¸y supe photphat LONG THµNH I.Chuẩn bị nguyªn,nhiªn vật liệu: _Nguyªn liệu sản xuất axit sunfuric đ· được tr×nh bày ở trªn,phần nguyªn nhiªn vật liệu sản xuất axit.Ở đ©y chóng t«i sẽ đề cập chi tiết hơn về c«ng việc chuẩn bị nguyªn,nhiªn vật liệu. 1.Nguyªn liệu: _Nguyªn liệu được nghiền nhỏ để cã kÝch thước nhất định,sàng lọc, để đưa qua c¸c lß đốt. _Để qu¸ tr×nh đốt nguyªn liệu đỡ tốn nhiệt,ta cần lọc bụi ngay từ giai đoạn này,dï sau giai đoạn này vẫn cần phải lọc bụi thªm nữa. _Quặng phải được sấy kh« để giảm hàm lượng ẩm, để tr¸nh tổn thất nhiệt trong qu¸ tr×nh đốt ngưyªn liệu. 2.Nhiªn liệu: _V× qu¸ tr×nh sản xuất axit sunfuric cần tiªu tốn một lượng nhiệt kh¸ lớn nªn cần cung cấp nhiệt trong hầu hết c¸c giai đoạn của qu¸ tr×nh sản xuất,do đã cần cã nguồn cung cấp nhiệt,mà ở đ©y chủ yếu sử dụng than đốt. _C¸c nguồn nhiªn liệu chứa O2 là rất cần thiết,bởi trong giai đoạn đốt nguyªn liệu cần nhiều O2. II. Đốt nguyªn liệu sản xuất SO2: _Đối với c¸c nguồn nguyªn liệu cã sẵn SO 2 th× ta chuyển ngay qua giai đoạn tinh chế khÝ SO2(Sẽ được nãi ở phần sau). _Đối với c¸c nguồn nguyªn liệu th« sơ,là hợp chất của SO 2 th× cần qua giai đoạn đốt để tạo ra SO 2. _C¸c nguồn nguyªn liệu chứa S,quặng pirit,….là những nguồn nguyªn liệu được sử dụng chủ yếu trong qóa tµinh sản xuất axit sunfuric;ngoài ra còng cã rất nhiều nguồn koasc,trong đã phải kể đến axit sunfuric dư thừa trong c¸c qu¸ tr×nh tríc. 17
3.1- C¸c ph¶n øng ho¸ häc trong qu¸ tr×nh ®èt nguyªn liÖu: - §èi víi quÆng py rit: 4 FeS2 + 11 02 --------> Fe2O3 + 8 SO2 + Q 2 FeS2 --------> 2 FeS + S2.(nhiÖt ®é vµo kho¶ng 5000C). S2+ 2 O2-----> 2 SO2 4 FeS + 7 O2 --------> 2 Fe2O3 + 4 SO2 HoÆc 3 FeS +5 O2 ----------> Fe3O4 + 3 SO2 - Qóa tr×nh ch¸y cña quÆng kh«ng nh÷ng chØ x¶y ra gi÷a pyrit vµ Oxy mµ cßn x¶y ra gi÷a c¸c pha r¾n: FeS2 + 16 Fe2O3 = 11 Fe3O4 + 2 SO2 FeS + 10 Fe2O3 = 7 Fe3O4 + SO2 FeS2 + 5 Fe3O4 = 16 FeO + 2 SO2 FeS + 3 Fe3O4 = 10 FeO + SO2 - §èi víi Pyrit lÉn than cã thªm ph¶n øng : C + O2 = CO2 Ph¶n øng trªn sÏ cung cÊp thªm mét phÇn nhiÖt lîng cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ®èt nguyªn liÖu. - §èi víi th¹ch cao : CaSO4 = CaO + SO2 (Ph¶n øng diÔn ra ë 1400 – 1500 0C). Khi cã C, SiO 2, Al2O3, Fe2O3 … nhiÖt ®é cña ph¶n øng trªn gi¶m xuèng 2 CaSO4 + C = 2 CaO + 2 SO2 + CO2 - §èi víi khÝ th¶i S + O2 = SO2 2 H2S + 3 O2 = 2 SO2 + 2H2O Th«ng thêng thµnh phÇn cña khÝ lß bao gåm SO 2, O2 ,N2,, h¬i níc vµ mét sè t¹p chÊt kh¸c nh: bôi, SO3, AS2O3, SeO2; HF; S F4… 18
3.2- C¸c lo¹i lß ®èt thêng dïng: Ngµy nay c«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric cã nhiÒu lo¹i lß dïng ®èt nguyªn liÖu nh: lß nhiÒu tÇng, lß ®èt quÆng bét, lß líp s«i, lß xyclon; lß dèt lu huúnh (lo¹i n»m ngang, lo¹i ®øng), lß ®èt hy®rosunfua H2S… Do giíi h¹n bµi viÕt chóng t«i tr×nh bµy lo¹i lß líp s«i ®Ó ®èt nguyªn liÖu. Bëi v× thiÕt bÞ líp s«i cã nhiÒu u ®iÓm næi bËt vµ ngµy cµng ®îc sö dông réng r·i kh«ng chØ trong c«ng nghÖ s¶n xuÊt axit sunfuric mµ cßn trong c¸c ngµnh kh¸c nh: luyÖn kim, gia c«ng dÇu má, thùc phÈm, y häc, n¨ng lîng h¹t nh©n … + Theo b¸o c¸o ®Ò tµi nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ cÊp nhµ níc KC- 06-06 chóng ta cã b¶ng c©n b»ng vËt liÖu cho 1 tÊn quÆng py rit hµm lîng 33% lu huúnh ®èi víi lß líp s«i (dùa trªn tÝnh to¸n lÝ thuyÕt) nh sau: B¶ng 1 Lîng vµo Lîng ra ThÓ Träng l- Th«ng Träng l- ThÓ tÝch Th«ng sè tÝch îng(kg) sè îng(kg) m3/ tÊn m3/tÊn QuÆng 1000 XØ 750,8 QuÆng kh« 940 khÝ lß 2821,35 1999 QuÆng Èm 60 KhÝ 638,4 223,4 SO2 kh«ng khÝ 2571,5 2010,27 KhÝ 6,8 1,9 SO3 Kh«ng khÝ 2526 1953,67 O2 141,4 99 19
kh« H¬i níc 45,5 56,6 N2 1929,25 1543,4 H¬i níc 105,5 131,3 Tæng 3571,5 3572,15 NhiÖt lîng cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ®èt B¶ng 2 Lu huúnh Lu huúnh 33% 35% NhiÖt vËt lý cña quÆng (kcal /h ) 12729,2 12729,2 NhiÖt cña Èm trong quÆng (kcal 6250 6250 /h ) NhiÖt cña kh«ng khÝ kh« (kcal /h ) 6285,4 66887 NhiÖt cña Èm trong kh«ng khÝ 2114,2 2249,7 (kcal /h ) NhiÖt to¶ ra khÝ ®èt (kcal /h ) 4266670 4533337 Tæng lîng nhiÖt cÇn cung cÊp 4350620,8 4621453 (kcal /h ) CÊu t¹o lß líp s«i (h×nh 2) gåm 1 h×nh trô b»ng thÐp, bªn trong lãt vËt liÖu chÞu löa. ë phÇn díi cña lß ®Æt 1 b¶ng ®Ó ph©n phèi kh«ng khÝ ®Òu trªn toµn tiÕt diÖn cña nã. QuÆng ®îc ®a vµo buång n¹p. Kh«ng khÝ qua c¸c lç ë ghi èng thæi quÆng vµo lß. Kh«ng khÝ chÝnh qua c¸c mò giã trªn b¶ng ph©n phèi khÝ gi÷ cho líp quÆng ë tr¹ng th¸i s«i. §Ó quÆng ch¸y triÖt ®Ó, ngêi ta bæ xung kh«ng khÝ vµo trªn líp s«i (kho¶ng 20% tæng lîng kh«ng khÝ). èng th¸o sØ ®Æt ë ngang møc líp s«i. Tèc ®é kh«ng khÝ qua lç mò giã kho¶ng 8- 10 m/s. Tæng diÖn tÝch lç cña tÊt c¶ c¸c mòi giã chØ chiÕm chõng 2% diÖn tÝch b¶ng ph©n phèi khÝ. Khi ®èt quÆng tuyÓn næi, tèc ®é khÝ trong lß 1-1,1 m/s, cêng ®é lß 8-10 tÊn quÆng 45% lu huúnh/m2/ ngµy. 20