intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Cơ hội và thách thức xuất nhập khẩu của Việt Nam từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc

Chia sẻ: Nguyen Ma | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

70
lượt xem
5
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nửa cuối năm 2017, thế giới chứng kiến một cuộc xung đột hiện nay vẫn chưa đi đến hồi kết thúc giữa hai nền kinh tế hàng đầu- Mỹ và Trung Quốc. Căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất này đã gây ra ảnh hưởng trên phạm vi toàn thế giới. Tùy từng quốc gia, chiến tranh thương mại mang đến cơ hội cũng như thách thức khác nhau, đặc biệt là trong lĩnh vực xuất nhập khẩu quốc tế. Việt Nam- một quốc gia đã và đang tham gia sâu vào chuỗi sản xuất toàn cầu- cũng chịu ảnh hưởng nhiều từ cuộc chiến tranh thương mại trên. Bài viết này tập trung đánh giá tác động của cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung Quốc lên hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam, từ đó đề xuất những biện pháp nhằm hạn chế tác động tiêu cực và tận dụng các tác động tích cực của mối quan hệ này.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Cơ hội và thách thức xuất nhập khẩu của Việt Nam từ cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc

Cơ hội và thách thức xuất nhập khẩu của Việt Nam từ<br /> cuộc chiến thương mại Mỹ - Trung Quốc<br /> <br /> Ngô Dương Minh Hàn Phương Thảo<br /> Khoa Kinh doanh Quốc tế, Học viện Ngân hàng Khoa Kinh doanh Quốc tế, Học viện Ngân hàng<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nửa cuối năm 2017, thế giới chứng kiến một cuộc xung đột hiện nay vẫn<br /> chưa đi đến hồi kết thúc giữa hai nền kinh tế hàng đầu- Mỹ và Trung Quốc.<br /> Căng thẳng giữa hai nền kinh tế lớn nhất này đã gây ra ảnh hưởng trên<br /> phạm vi toàn thế giới. Tùy từng quốc gia, chiến tranh thương mại mang đến<br /> cơ hội cũng như thách thức khác nhau, đặc biệt là trong lĩnh vực xuất nhập<br /> khẩu quốc tế. Việt Nam- một quốc gia đã và đang tham gia sâu vào chuỗi<br /> sản xuất toàn cầu- cũng chịu ảnh hưởng nhiều từ cuộc chiến tranh thương<br /> mại trên. Bài viết này tập trung đánh giá tác động của cuộc chiến thương<br /> mại Mỹ- Trung Quốc lên hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam, từ đó đề<br /> xuất những biện pháp nhằm hạn chế tác động tiêu cực và tận dụng các tác<br /> động tích cực của mối quan hệ này.<br /> Từ khóa: Chiến tranh thương mại, quan hệ thương mại, xuất nhập khẩu<br /> <br /> 1. Đặt vấn đề Trong nền kinh tế thị trường và cuộc cách<br /> mạng công nghiệp 4.0, vấn đề cạnh tranh<br /> <br /> <br /> <br /> Opportunities and challenges of export and import of Vietnam from the US- China trade war<br /> In the second half of 2017, the world witnessed a current conflict that has not come to an end between the<br /> two leading economies- the United States and China. The confrontation between these two most developed<br /> countries have caused worldwide influence. For each country, this trade war leads to different opportunities<br /> and challenges, especially in the field of international import and export. Vietnam- a country that has been<br /> deeply involved in the global production chain is also strongly affected by the trade war. This article focuses on<br /> assessing the impact of the trade relationship between these two economies on Vietnam’s import and export<br /> activities, thereby suggests some strategies to limit negative impacts and take advantage of the positive effects<br /> of this relationship.<br /> Keywords: trade war, trade relationship, export and import<br /> <br /> <br /> Minh Duong Ngo<br /> Email: minhnd@hvnh.edu.vn<br /> Thao Phuong Han<br /> Email: hanthao309@gmail.com<br /> Organisation of all: Banking Academy of Vietnam<br /> <br /> Ngày nhận: 10/08/2019 Ngày nhận bản sửa: 03/09/2019 Ngày duyệt đăng: 22/07/2019<br /> <br /> <br /> Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng © Học viện Ngân hàng<br /> Số Xuân 212+213- Tháng 1&2. 2020 30 ISSN 1859 - 011X<br /> NGÔ DƯƠNG MINH - HÀN PHƯƠNG THẢO<br /> <br /> <br /> <br /> giữa các quốc gia ngày càng trở nên gay phân tích về những thuận lợi và bất lợi mà<br /> gắt. Khi giao thương, tất cả các quốc gia nền kinh tế Việt Nam gặp phải do chiến<br /> đều mong muốn đem lại lợi ích tối đa cho tranh thương mại. Tuy nhiên, chưa có<br /> đất nước mình, do vậy, xung đột là không nhiều công trình đánh giá cụ thể những<br /> thể tránh khỏi khi các quốc gia tham gia ảnh hưởng mà mối quan hệ giữa hai cường<br /> giao thương không đạt được thỏa thuận quốc trên mang lại đối với hoạt động xuất<br /> với nhau. nhập khẩu của Việt Nam. Bởi thế, với bài<br /> viết này, tác giả muốn làm rõ ảnh hưởng<br /> Năm 2018, thế giới chứng kiến một cuộc của cuộc chiến Mỹ- Trung tới lĩnh vực<br /> xung đột hiện nay vẫn chưa đi đến hồi kết xuất nhập khẩu thông qua việc trả lời hai<br /> thúc giữa hai nền kinh tế hàng đầu- Mỹ và câu hỏi: (1) Cuộc chiến thương mại Mỹ-<br /> Trung Quốc. Căng thẳng giữa hai quốc gia Trung mang đến cho xuất nhập khẩu Việt<br /> này đã gây ra ảnh hưởng trên phạm vi toàn Nam những cơ hội và thách thức gì; và<br /> thế giới. Đối với từng quốc gia, chiến tranh (2) Cần làm gì nhằm hạn chế tác động tiêu<br /> thương mại mang đến cơ hội cũng như cực và tận dụng các tác động tích cực từ<br /> thách thức khác nhau, đặc biệt là trong lĩnh cuộc chiến này?<br /> vực xuất nhập khẩu quốc tế. Việt Nam- một<br /> quốc gia đã và đang tham gia sâu vào chuỗi 2. Cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung<br /> sản xuất toàn cầu- cũng chịu ảnh hưởng Quốc<br /> nhiều từ cuộc chiến tranh thương mại trên.<br /> Hiện tại, Mỹ là thị trường xuất khẩu lớn Chiến tranh thương mại Mỹ- Trung diễn<br /> nhất của Việt Nam với kim ngạch đạt 30,2 ra trong bối cảnh kinh tế Trung Quốc đang<br /> tỷ USD (tính đến hết năm 2018) và là nước ngày càng trỗi dậy, có khả năng thách<br /> có sản lượng xuất khẩu vào Mỹ đứng thứ thức ngôi vị cường quốc số 1 thế giới của<br /> 12 trên toàn thế giới. Ở chiều ngược lại, Mỹ. Tương quan sức mạnh quốc gia của<br /> Trung Quốc vẫn giữ vị trí là thị trường Trung Quốc, đặc biệt trong lĩnh vực kinh<br /> nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim tế, đã rút ngắn đáng kể so với Mỹ, nhất là<br /> ngạch đạt 41,4 tỷ USD (tính đến hết năm từ sau cuộc khủng hoảng tài chính, kinh<br /> 2018) (Bộ Công thương, 2019). Như vậy, tế toàn cầu nổ ra tại Mỹ năm 2008. Nếu<br /> về lâu về dài, với tình hình chiến tranh năm 2010, tổng GDP của Trung Quốc mới<br /> thương mại tiếp tục leo thang, nền kinh tế là 5,9 nghìn tỷ USD, kém xa so với GDP<br /> Việt Nam sẽ phải đối mặt với những rủi ro, của Mỹ là 14,5 nghìn tỷ USD, thì đến năm<br /> thách thức khó lường. 2017, trước khi chiến tranh thương mại<br /> Mỹ- Trung nổ ra, khoảng cách này đã rút<br /> Hiện nay, đã có một số bài nghiên cứu ngắn đáng kể, khi tổng GDP của Trung<br /> <br /> Bảng 1. Quy mô kinh tế, xuất nhập khẩu của Mỹ và Trung Quốc năm 2018<br /> Quy mô kinh tế Xuất khẩu Nhập khẩu<br /> GDP danh GDP tính<br /> Xếp hạng Xếp hạng Tỷ Xếp hạng Tỷ Xếp hạng<br /> nghĩa (tỷ theo PPP<br /> thế giới thế giới USD thế giới USD thế giới<br /> USD) (tỷ USD)<br /> Mỹ 20.494 1 20.494 2 1.674 2 2.562 1<br /> Trung Quốc 13.407 2 25.270 1 2.417 1 2.022 2<br /> Nguồn: Tổng hợp của tác giả từ dữ liệu của data.imf.org<br /> <br /> <br /> Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 31<br /> Cơ hội và thách thức của xuất nhập khẩu của Việt Nam từ cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung<br /> Quốc<br /> <br /> <br /> Quốc là 12,7 nghìn tỷ USD và của Mỹ Thứ hai, sự gia tăng trong thâm hụt<br /> là 19,7 nghìn tỷ USD (World economic thương mại của Mỹ với Trung Quốc: Đây<br /> outlook, 2018). được xem là nguyên nhân trực tiếp dẫn<br /> đến tình hình căng thẳng giữa 2 nền kinh<br /> Hiện tại, Mỹ giữ vị trí là nước nhập khẩu tế lớn nhất thế giới. Thâm hụt thương mại<br /> lớn nhất và xuất khẩu thứ nhì thế giới, trong của Mỹ với Trung Quốc tăng liên tục từ<br /> khi Trung Quốc là nước xuất khẩu lớn nhất khi Trung Quốc gia nhập WTO vào năm<br /> và nhập khẩu thứ nhì thế giới. Theo các 2001, từ 100 tỷ USD lên đến 375 tỷ USD<br /> dự báo, GDP danh nghĩa của Trung Quốc vào năm 2017, chỉ riêng nửa năm đầu năm<br /> sẽ vượt Mỹ vào năm 2030. Tuy nhiên, nếu 2018, con số này đã lên tới 185,7 tỷ USD<br /> tính theo ngang giá sức mua (PPP), GDP (World economic outlook, 2018). Do đó,<br /> của Trung Quốc hiện đã vượt qua Mỹ để cân bằng thương mại với Trung Quốc,<br /> (World economic outlook, 2018). Mỹ bắt đầu tiến hành áp thuế nhập khẩu<br /> lên các mặt hàng từ Trung Quốc, khiến<br /> Sự cạnh tranh giữa hai cường quốc ngày Trung Quốc phải tăng mua hàng của Mỹ,<br /> càng trở nên gay gắt trong những năm gần nhằm giảm thâm hụt thương mại. Việc<br /> đây do Trung Quốc đang dần thay thế Mỹ đánh thuế còn giúp hỗ trợ việc giảm tình<br /> ở vị trí số 1 trên bản đồ địa chính trị thế trạng thất nghiệp ở Mỹ và khuyến khích<br /> giới, trong khi đó nền kinh tế Mỹ đang sản xuất nội địa do thuế sẽ làm giảm khả<br /> có dấu hiệu suy giảm. Bên cạnh đó, các năng cạnh tranh về giá của hàng hóa sản<br /> vấn đề sau đây có thể được coi là những xuất ở Trung Quốc nhập khẩu vào Mỹ.<br /> nguyên nhân cụ thể gây căng thẳng liên Bên cạnh đó, các tập đoàn lớn của Mỹ<br /> tục trong nhiều tháng giữa Trung Quốc và đang kinh doanh tại thị trường Trung<br /> Mỹ, dẫn đến chiến tranh thương mại: Quốc sẽ có xu hướng tập trung hơn vào<br /> tình hình sản xuất tại Mỹ và rút dần hoạt<br /> Thứ nhất, chính sách bảo hộ của chính động tại Trung Quốc, do những chênh lệch<br /> quyền Mỹ: Dưới thời Tổng thống Donald lớn về thuế.<br /> Trump, nước Mỹ đã theo đuổi chính sách<br /> bảo hộ mậu dịch với phương châm “nước Thứ ba, tham vọng của Trung Quốc về<br /> Mỹ là trên hết” và “làm nước Mỹ vĩ đại việc trở thành quốc gia công nghệ hàng<br /> trở lại”. Vì vậy, ông Trump đã rút khỏi đầu thế giới: Bản kế hoạch phát triển khoa<br /> các yêu cầu đàm phán lại các Hiệp định học và công nghệ trong trung và dài hạn<br /> thương mại tự do (FTA) mà Mỹ đang kí giai đoạn 2006- 2020 do Ủy ban Nhà nước<br /> kết hoặc thực thi, không tham gia vào Trung Quốc cho ra đời đã thể hiện rất rõ<br /> Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương tham vọng lớn của Trung Quốc trong việc<br /> (TPP). Những hành động cứng rắn này của hiện đại hóa cấu trúc kinh tế bằng cách đưa<br /> chính quyền Tổng thống Donald Trump Trung Quốc từ trung tâm sản xuất với kỹ<br /> không chỉ dẫn đến xung đột thương mại thuật lắp ráp thấp lên thành trung tâm đổi<br /> với những nước đồng minh của Mỹ như mới chính của thế giới vào năm 2020 và<br /> EU, Nhật Bản, Hàn Quốc; những nước trở thành nước dẫn đầu đổi mới của toàn<br /> láng giềng như Canada, Mexico mà sâu cầu vào năm 2050 (Cục thông tin và công<br /> xa hơn là dẫn đến căng thẳng thương mại nghệ quốc gia, 2010). Nếu bản kế hoạch<br /> giữa Mỹ và Trung Quốc. này được áp dụng thành công, nhiều doanh<br /> nghiệp Trung Quốc sẽ trở thành đối thủ<br /> <br /> <br /> 32 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020<br /> NGÔ DƯƠNG MINH - HÀN PHƯƠNG THẢO<br /> <br /> <br /> Bảng 2. Tóm tắt diễn biến chiến tranh thương mại Mỹ- Trung<br /> Thời Động thái của các bên<br /> gian Mỹ Trung Quốc<br /> 3/2018 Tổng thống Mỹ, Donald Trump ký một bản<br /> ghi nhớ, bao gồm:<br /> - Đệ đơn kiện Trung Quốc lên WTO về việc<br /> vi phạm quyền sở hữu trí tuệ;<br /> - Hạn chế đầu tư vào Trung Quốc ở những<br /> lĩnh vực công nghệ chính; và<br /> - Áp thuế lên các sản phẩm từ Trung Quốc<br /> (máy móc và công nghệ ngành viễn thông,<br /> vũ trụ).<br /> Tiếp đó, Mỹ áp thuế nhập khẩu lên mặt hàng<br /> thép và nhôm từ phần lớn các quốc gia trên<br /> thế giới, trong đó có Trung Quốc.<br /> 4/2018 Mỹ công bố danh sách các mặt hàng sẽ bị Trung Quốc áp thuế nhập khẩu (15-<br /> áp thuế nhập khẩu từ Trung Quốc (trị giá 50 25%) lên 128 hàng hóa (trị giá 3 tỷ<br /> tỷ USD), chủ yếu là hàng công nghệ cao. USD) từ Mỹ.<br /> 5/2018 Trung Quốc và Mỹ đối thoại tại Bắc Kinh không có kết quả.<br /> 6/2018 Mỹ công bố danh sách áp thuế cuối cùng. Trung Quốc cũng thay đổi danh sách<br /> Danh sách 1 sẽ áp mức thuế 25% lên 818 áp thuế (25% cho 106 sản phẩm). Danh<br /> sản phẩm trị giá 34 tỷ USD và chính thức sách 1 sẽ áp thuế 25% lên 545 sản<br /> có hiệu lực vào 6/7/2018. Danh sách 2 bao phẩm (trị giá 34 tỷ USD), chính thức có<br /> gồm 284 sản phẩm (trị giá 16 tỷ USD), vẫn hiệu lực vào 6/7/2018. Danh sách 2 bao<br /> đang trong tiến trình cân nhắc. gồm 114 sản phẩm (trị giá 16 tỷ USD),<br /> vẫn đang trong tiến trình cân nhắc theo<br /> dõi động thái từ Mỹ.<br /> 8/2018 Mỹ công bố bản Danh sách 2 cuối cùng, áp Đáp lại, Trung Quốc cũng công bố Danh<br /> thuế 25% lên 279 mặt hàng từ Trung Quốc, sách 2 cuối cùng áp thuế 25% lên 16 tỷ<br /> trị giá khoảng 16 tỷ USD, chính thức có hiệu USD hàng từ Mỹ, chính thức có hiệu lực<br /> lực vào ngày 23/8/2018. vào 23/8/2018.<br /> 9/2018 Mỹ công bố bản chính thức Danh sách 3 các Trung Quốc tuyên bố sẽ tiến hành gói<br /> sản phẩm của Trung Quốc trị giá nhập khẩu áp thuế trả đũa trị giá 60 tỷ USD lên<br /> 200 tỷ USD sẽ bị áp mức thuế 10% bắt đầu hàng nhập khẩu từ Mỹ, sẽ có hiệu lực<br /> từ 24/9/2018; sau đó tăng mức thuế lên 25% đồng thời với gói áp thuế 200 tỷ USD<br /> kể từ 01/01/2019. của Mỹ lên hàng Trung Quốc, vào<br /> 24/9/2018.<br /> 12/2018 Mỹ và Trung Quốc đạt được “thỏa thuận đình chiến thương mại”, nhất trí không áp đặt<br /> các biện pháp thuế quan mới trong vòng 90 ngày, cho tới ngày 01/3/2019; và hai bên<br /> sẽ đàm phán để đạt được thỏa thuận thương mại chung.<br /> 4/2019 Sau nhiều cuộc hội đàm, Mỹ và Trung Quốc đồng ý thành lập một “văn phòng thực thi”<br /> để quản lý việc tuân thủ thỏa thuận thương mại giữa hai nước, dự kiến sẽ sớm hoàn<br /> tất trong năm 2019.<br /> 5/2019 Mỹ đưa tập đoàn viễn thông Huawei và 70 Trung Quốc lập danh sách “thực thể<br /> chi nhánh vào “Danh sách thực thể”, cấm nước ngoài không đáng tin cậy”, nhằm<br /> các công ty Mỹ bán các sản phẩm công trả đũa “danh sách thực thể” của Mỹ.<br /> nghệ cho các công ty viễn thông Trung Quốc<br /> mà không có sự đồng ý của chính phủ Mỹ.<br /> <br /> <br /> <br /> Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 33<br /> Cơ hội và thách thức của xuất nhập khẩu của Việt Nam từ cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung<br /> Quốc<br /> <br /> <br /> <br /> Thời Động thái của các bên<br /> gian Mỹ Trung Quốc<br /> 6/2019 Mỹ bổ sung thêm 5 công ty công nghệ Trung Trung Quốc áp thuế quan bổ sung lên<br /> Quốc vào “Danh sách thực thể”, cấm các 60 tỷ hàng hóa của Mỹ, với các mức<br /> doanh nghiệp này mua linh kiện và phụ tùng 25%, 20% và 10%.<br /> của Mỹ nếu chưa được sự chấp thuận của<br /> chính phủ Mỹ.<br /> 8/2019 Mỹ coi Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ. Lần đầu tiên trong hơn 10 năm qua, giá<br /> nhân dân tệ phá mốc 7 CNY/ 1 USD.<br /> Bên cạnh đó, Trung Quốc vừa thông<br /> báo tạm thời ngừng mua các sản phẩm<br /> nông nghiệp từ Mỹ.<br /> Nguồn: Trung tâm WTO và hội nhập, 2019<br /> <br /> Hình 1. Xuất nhập khẩu hàng hóa Việt Nam- Mỹ giai đoạn 2010- 2018<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nguồn: Tổng cục Hải quan, 2019<br /> <br /> cạnh tranh trực tiếp, đe dọa vị trí số 1 của 3. Thực trạng mối quan hệ thương mại<br /> các doanh nghiệp Mỹ. Ngoài ra, các công của Việt Nam với Mỹ và Trung Quốc<br /> ty của Trung Quốc còn bị nghi ngờ sử dụng<br /> các công nghệ sáng chế của Mỹ. Vì vậy, 3.1. Quan hệ thương mại Việt Nam- Mỹ<br /> để theo đuổi mục tiêu “làm nước Mỹ vĩ đại<br /> trở lại”, tổng thống Trump thông qua chiến Trong giai đoạn từ năm 2010 đến 2018,<br /> tranh thương mại, muốn cầm chân Trung thương mại hàng hóa Việt Nam- Mỹ đã<br /> Quốc trong cuộc đua công nghệ, đồng thời tăng gấp 3 lần, từ mức tổng trị giá xuất<br /> gia tăng sức ép, tạo ra sự công bằng trong nhập khẩu đạt 18,01 tỷ USD ghi nhận<br /> việc đối xử giữa doanh nghiệp hai nước, trong năm 2010 lên mức 60,28 tỷ USD<br /> bảo vệ bằng sáng chế. trong năm 2018. Tính toán của Tổng cục<br /> Hải quan cho thấy tốc độ tăng xuất nhập<br /> Những diễn biến chính của cuộc chiến tranh khẩu giữa hai nước bình quân trong giai<br /> thương mại này được tóm tắt ở Bảng 2. đoạn này đạt 16,3%/năm, với tốc độ tăng<br /> <br /> <br /> 34 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020<br /> NGÔ DƯƠNG MINH - HÀN PHƯƠNG THẢO<br /> <br /> <br /> <br /> Hình 2. Cơ cấu xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ trong năm 2018<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nguồn: Tổng cục Hải quan, 2019<br /> <br /> <br /> xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam sang thị<br /> Mỹ đạt 16,3%/năm (14,24 tỷ USD trong trường Mỹ với trị giá trong năm 2018 đạt<br /> năm 2010 lên 47,53 tỷ USD năm 2018); 13,7 tỷ USD, tăng 11,6% so với năm 2017.<br /> tốc độ tăng của hàng hóa nhập khẩu có Các nhóm mặt hàng lớn tiếp theo: giày<br /> xuất xứ từ Mỹ vào Việt Nam cũng có mức dép các loại đạt 5,82 tỷ USD, tăng 13,9%;<br /> tăng bình quân 16,5%/năm (3,77 tỷ USD điện thoại các loại và linh kiện đạt 5,41 tỷ<br /> năm 2010 lên mức 12,75 tỷ USD năm USD, tăng 46,1%; gỗ và sản phẩm gỗ đạt<br /> 2018). Cũng trong năm 2018, trong nhóm 3,9 tỷ USD, tăng 19,3%; máy móc thiết bị<br /> 10 đối tác thương mại lớn nhất của Việt dụng cụ & phụ tùng đạt 3,4 tỷ USD, tăng<br /> Nam, Mỹ xếp thứ 3, sau Trung Quốc và 40,3%... (Tổng cục Hải quan, 2019).<br /> Hàn Quốc (Tổng cục Hải quan, 2019).<br /> Trong năm 2018, tổng trị giá nhập khẩu<br /> Theo số liệu thống kê trong Cơ sở Thống của 10 nhóm mặt hàng lớn nhất có xuất<br /> kê dữ liệu Thương mại của Cơ quan Thống xứ từ Hoa Kỳ năm 2018 đạt hơn 8,97 tỷ<br /> kê Liên Hợp quốc (UNCOMTRADE), tổng USD, chiếm 70,4% trong tổng trị giá nhập<br /> trị giá xuất khẩu hàng hóa của Mỹ trong khẩu hàng hóa có xuất xứ Hoa Kỳ.<br /> năm 2017 đạt 1.784 tỷ USD ra thị trường<br /> thế giới, trong đó Việt Nam là nước nhập Trong năm 2018, các doanh nghiệp Việt<br /> khẩu hàng hóa lớn thứ 31 của Mỹ, chỉ Nam đã nhập khẩu máy vi tính, sản phẩm<br /> chiếm 0,5% trong tổng trị giá xuất khẩu điện tử và linh kiện có xuất xứ từ Hoa Kỳ<br /> hàng hóa của Mỹ. Cũng theo nguồn số liệu trị giá lên đến 3,1 tỷ USD, tăng 9,6% so với<br /> này, trong năm 2017, Mỹ nhập khẩu hàng năm 2017; nhập khẩu bông các loại đạt 1,47<br /> hóa trị giá lên đến 2.407 tỷ USD từ tất cả tỷ USD, tăng 24,6%; nhập khẩu máy móc<br /> đối tác thương mại, trong đó hàng hóa từ thiết bị dụng cụ & phụ tùng đạt 1,05 tỷ USD,<br /> Việt Nam xếp vị trí thứ 12, chiếm tỷ trọng tăng 3,9% (Tổng cục Hải quan, 2019).<br /> 2% trong tổng trị giá nhập khẩu của Mỹ.<br /> 3.2. Quan hệ thương mại của Việt Nam<br /> Hàng dệt may là nhóm mặt hàng có trị giá với Trung Quốc<br /> <br /> <br /> Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 35<br /> Cơ hội và thách thức của xuất nhập khẩu của Việt Nam từ cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung<br /> Quốc<br /> <br /> <br /> Hình 3. Cơ cấu nhập khẩu hàng hóa từ Mỹ trong năm 2018<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nguồn: Tổng cục Hải quan, 2019<br /> <br /> Tính đến thời điểm hiện tại, Trung Quốc 34,1%); hàng rau quả đạt 2,8 tỷ USD (tăng<br /> hiện là đối tác thương mại lớn nhất của 34,1%); xơ sợi dệt các loại đạt 2,2 tỷ USD<br /> Việt Nam, là thị trường nhập khẩu lớn (tăng 8,5%); hàng dệt may đạt 1,5 tỷ USD<br /> nhất và đồng thời là thị trường xuất khẩu (tăng 39,6%).<br /> lớn thứ 2 của Việt Nam, sau Mỹ. Ở chiều<br /> ngược lại, Việt Nam là đối tác thương mại Nhập khẩu của Việt Nam từ Trung Quốc<br /> lớn nhất của Trung Quốc trong ASEAN trong năm 2018 đạt 65,4 tỷ USD, tăng<br /> và là đối tác lớn thứ 8 của Trung Quốc 11,7% so với năm 2017. Các mặt hàng<br /> trên phạm vi toàn cầu, trong đó, Việt Nam nhập khẩu chính bao gồm máy móc, thiết<br /> đóng vai trò là thị trường xuất khẩu lớn bị, dụng cụ, phụ tùng đạt 12 tỷ USD (tăng<br /> thứ 5 và là thị trường cung cấp hàng hóa 10,2%); điện thoại các loại và linh kiện đạt<br /> lớn thứ 9 của Trung Quốc. Năm 2018, 8,6 tỷ USD (giảm 1,9%); máy vi tính, sản<br /> tổng kim ngạch xuất nhập khẩu giữa Việt phẩm điện tử và linh kiện đạt 7,8 tỷ USD<br /> Nam và Trung Quốc đạt 106,7 tỷ USD, (tăng 10,6%); vải các loại đạt 7,1 tỷ USD<br /> tăng 13,5% so với năm 2017. Việt Nam (tăng 16,8%), sắt thép các loại đạt 4,5 tỷ<br /> nhập siêu từ Trung Quốc 24,2 tỷ USD. USD (tăng 9,6%); nguyên phụ liệu dệt<br /> may, da giày đạt 2,2 tỷ USD (tăng 7,3%);<br /> Kim ngạch xuất khẩu sang Trung Quốc sản phẩm từ chất dẻo đạt 2,1 tỷ USD (tăng<br /> năm 2018 đạt 41,3 tỷ USD, tăng 16,6% 7,1%) (Bộ công thương, 2019).<br /> so với năm 2017. Các mặt hàng xuất khẩu<br /> chủ lực của Việt Nam sang Trung Quốc 4. Tác động của cuộc chiến thương mại<br /> tiếp tục duy trì tốc độ tăng trưởng khá, Mỹ- Trung Quốc tới xuất nhập khẩu<br /> trong đó điện thoại các loại và linh kiện Việt Nam<br /> đạt 9,4 tỷ USD (tăng 31,1%); máy vi tính,<br /> sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 8,4 tỷ Việt Nam có quan hệ thương mại sâu<br /> USD (tăng 21,9%); máy ảnh, máy quay rộng với cả Mỹ và Trung Quốc, chính vì<br /> phim và linh kiện đạt 2,8 tỷ USD (tăng vậy khi chiến tranh thương mại xảy ra,<br /> <br /> <br /> 36 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020<br /> NGÔ DƯƠNG MINH - HÀN PHƯƠNG THẢO<br /> <br /> <br /> <br /> chắc chắn kinh tế Việt Nam nói chung và điểm hiện tại, các mặt hàng xuất khẩu chủ<br /> lĩnh vực xuất nhập khẩu nói riêng sẽ chịu lực của Việt Nam lại càng được đà tăng<br /> những tác động nhất định, với cả những cơ trưởng khi khi những hàng hóa của Trung<br /> hội và thách thức. Những cơ hội và thách Quốc bị Mỹ áp thuế cũng chính là những<br /> thức này sẽ được đánh giá chi tiết thông ngành hàng Việt Nam xuất khẩu mạnh.<br /> qua mô hình SWOT.<br /> 4.2. Điểm yếu (Weaknesses)<br /> 4.1. Thế mạnh (Strengths)<br /> Dù các con số thống kê đều thể hiện sự<br /> Việt Nam là một trong những nền kinh tăng trưởng của nền kinh tế Việt Nam<br /> tế có độ mở lớn nhất thế giới, với tốc độ nói chung và lĩnh vực xuất nhập khẩu nói<br /> tăng trưởng GDP ở mức ổn định 6,8%/ riêng, tuy nhiên có thể thấy sức cạnh tranh<br /> năm- cao hơn so với mức bình quân của của hàng hóa Việt Nam trên thị trường<br /> nền kinh tế mới nổi khu vực Đông Nam Á quốc tế chưa cao. Các ngành hàng xuất đi<br /> và Thái Bình Dương, cho dù phải đối mặt chủ yếu như hàng dệt may, da giày tuy là<br /> với các thách thức từ bối cảnh toàn cầu. sản phẩm xuất khẩu thế mạnh nhưng chủ<br /> Thị trường xuất khẩu ngày càng được mở yếu lại là hàng gia công, nông sản thì lại<br /> rộng, hàng hóa của Việt Nam đã có mặt tại được xuất khẩu dưới dạng thô, không thu<br /> hầu hết các quốc gia trên thế giới. về nhiều giá trị gia tăng. Bên cạnh đó, Việt<br /> Nam lại chưa có ngành công nghiệp hỗ trợ<br /> Bên cạnh đó, các FTA được kí kết đã đem đủ mạnh và đủ lớn để cung cấp linh kiện,<br /> lại sự tăng trưởng tốt ở nhiều thị trường; phụ kiện cho nền sản xuất trong nước, dẫn<br /> hàng hóa, sản phẩm của Việt Nam ngày đến nhiều ngành chịu phụ thuộc lớn vào<br /> càng khẳng định được vị trí của mình nguồn nguyên phụ liệu đầu vào nhập khẩu<br /> trong mắt người tiêu dùng quốc tế. Đặc từ nước ngoài. Theo Tổng cục Thống kê,<br /> biệt, xuất siêu của Việt Nam đã 3 năm giá trị nhập siêu đã lên đến 800 triệu USD<br /> liên tiếp đạt mức cao kỉ lục, thặng dư năm chỉ trong tháng 01/2019.<br /> 2018 đạt gần 6,8 tỷ USD và cơ cấu hàng<br /> hóa xuất khẩu đã thay đổi theo hướng tích 4.3. Cơ hội (Opportunities)<br /> cực hơn với quy mô không ngừng mở<br /> rộng. Các mặt hàng xuất khẩu chủ lực đều Thứ nhất, thúc đẩy hoạt động xuất khẩu:<br /> thâm nhập được vào các thị trường lớn và Hàng hóa của Trung Quốc trở nên kém<br /> có mức tăng trưởng xuất khẩu tốt. cạnh tranh hơn trong mắt các doanh<br /> Những mặt hàng dẫn đầu về kim ngạch nghiệp nhập khẩu Mỹ, dẫn đến xu hướng<br /> xuất khẩu năm 2018 là điện thoại và các dịch chuyển thương mại, chuyển hướng<br /> loại linh kiện đạt 49,08 tỷ USD, tăng nhập khẩu của Mỹ từ Trung Quốc sang<br /> 8,4% so với năm 2017; hàng dệt may đạt các thị trường khác, đặc biệt là các thị<br /> 30,49 tỷ USD, tăng 16,7%; máy vi tính, trường thuộc khu vực Đông Nam Á, trong<br /> sản phẩm điện tử và linh kiện đạt 29,32 đó có Việt Nam. Các sản phẩm về nông<br /> tỷ USD, tăng 12,9%; máy móc, thiết bị, lâm, thủy sản của Việt Nam xuất khẩu đi<br /> dụng cụ, phụ tùng đạt 16,55 tỷ USD, các nước khác có chất lượng tương đồng<br /> tăng 28,2%; giày dép các loại đạt 16,24 với các sản phẩm xuất khẩu của Trung<br /> tỷ USD, tăng 10,6%; gỗ và sản phẩm Quốc. Điều này tạo ra cho Việt Nam cơ<br /> gỗ đạt 8,91 tỷ USD, tăng 15,7%. Ở thời hội thay thế Trung Quốc trở thành nguồn<br /> <br /> <br /> Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 37<br /> Cơ hội và thách thức của xuất nhập khẩu của Việt Nam từ cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung<br /> Quốc<br /> <br /> <br /> cung ứng hàng hóa vào Mỹ nếu căng đẩy tăng trưởng xuất khẩu.<br /> thẳng giữa hai nền kinh tế này không được<br /> giải tỏa trong thời gian tới. 4.4. Thách thức (Threats)<br /> <br /> Không chỉ có cơ hội gia tăng xuất khẩu Thứ nhất, rủi ro thâm hụt cán cân thương<br /> sang Mỹ, Việt Nam còn đứng trước cơ hội mại: Để đối phó với các khoản thuế của<br /> gia tăng xuất khẩu sang thị trường Trung Mỹ, Trung Quốc có khả năng sẽ đưa ra<br /> Quốc do Trung Quốc cũng áp thuế đáp các chính sách phá giá, tăng cường xuất<br /> trả lên các mặt hàng của Mỹ, trong đó có khẩu hàng hóa sang các nước lân cận,<br /> hàng nông sản. Hàng nông sản của Việt trong đó có Việt Nam để duy trì năng suất.<br /> Nam vốn được ưa chuộng tại thị trường Do kim ngạch nhập khẩu của Việt Nam<br /> Trung Quốc nên có nhiều khả năng Trung từ Trung Quốc khá cao, động thái này của<br /> Quốc sẽ xem xét nhập khẩu nhiều hơn Trung Quốc có thể khiến nhập khẩu của<br /> các sản phẩm của ngành hàng này từ Việt Việt Nam tăng mạnh, dẫn đến cán cân<br /> Nam. Tình hình xuất khẩu giữa Việt Nam- thương mại giữa Việt Nam và Trung Quốc<br /> Trung Quốc đang có những chuyển biến ngày càng trở nên chênh lệch, nguy cơ<br /> tích cực. Trong đó, trong năm 2018 xuất thâm hụt cán cân thương mại sẽ càng cao<br /> khẩu sang Trung Quốc đạt trên 41 tỷ USD, và ảnh hưởng nghiêm trọng đến nền kinh<br /> tăng 16% so với năm 2017 (Bộ Công tế của Việt Nam.<br /> thương, 2019).<br /> Thứ hai, sức ép cạnh tranh hàng hóa tăng<br /> Thứ hai, thu hút FDI do xu hướng chuyển cao: Với những cơ hội ngắn hạn mà chiến<br /> dịch cơ cấu: Để né tránh ảnh hưởng từ tranh thương mại tạo ra, không chỉ mình<br /> thuế mà Mỹ áp lên Trung Quốc, các công Việt Nam mà cả các quốc gia khác cũng<br /> ty đa quốc gia đặt tại Trung Quốc đang có sẽ cố gắng chớp lấy thời cơ. Do đó, hàng<br /> xu hướng chuyển dịch cơ sở sản xuất sang hóa Việt Nam sẽ có thêm nhiều đối thủ<br /> Việt Nam và các nước lân cận. Với nhiều cạnh tranh để xuất khẩu vào Mỹ. Ở chiều<br /> đặc điểm tương đồng với Trung Quốc như ngược lại, hàng hóa của Trung Quốc và<br /> lương lao động thấp, môi trường văn hóa, Mỹ do các khoản thuế 2 nước áp lên nhau<br /> xã hội và quan trọng hơn cả là điều kiện sẽ được đẩy sang các thị trường khác, gây<br /> đầu tư vào Việt Nam đã trở nên dễ dàng áp lực cạnh tranh lên hàng hóa của Việt<br /> hơn trước kia, Việt Nam đang trở thành Nam tại các thị trường trên. Ngoài ra, khi<br /> điểm đến lý tưởng cho các tập đoàn đa hoạt động xuất khẩu sang Mỹ bị hạn chế<br /> quốc gia có nhà máy ở Trung Quốc. Hơn do ảnh hưởng của thuế quan, Trung Quốc<br /> nữa, trước tình hình căng thẳng giữa Mỹ sẽ thúc đẩy tiêu thụ hàng hóa nội địa, hàng<br /> và Trung Quốc, các doanh nghiệp của Mỹ hóa Việt Nam do đó phải cạnh tranh lớn<br /> có hoạt động kinh doanh tại Trung Quốc với hàng nội địa Trung Quốc.<br /> gặp khó khăn do sức ép của cuộc chiến có<br /> thể sẽ chuyển hướng hoạt động kinh doanh Thứ ba, rủi ro từ chính sách gia tăng bảo<br /> của mình sang Việt Nam. Đây chính là hộ của Mỹ: Mỹ ngày càng có xu hướng<br /> cơ hội lớn để Việt Nam khẳng định vị thế gia tăng bảo hộ nền kinh tế trong nước, rủi<br /> của mình trên trường quốc tế, tận dụng các ro cho các nước có thặng dư thương mại<br /> hiệp định thương mại đã ký kết và thu hút với Mỹ như Việt Nam là các rào cản về<br /> thêm vốn đầu tư FDI, qua đó hỗ trợ thúc thuế quan và kĩ thuật. Như vậy, các mặt<br /> <br /> <br /> 38 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020<br /> NGÔ DƯƠNG MINH - HÀN PHƯƠNG THẢO<br /> <br /> <br /> <br /> hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam như Trung Quốc: Dưới sức ép gia tăng của<br /> dệt may, điện tử, linh kiện... có khả năng cuộc chiến thương mại với Mỹ, Trung<br /> trở thành đối tượng bị áp thuế và các hàng Quốc đã có động thái phá giá nội tệ, khiến<br /> rào kĩ thuật trong thời gian tới. Điều này tỉ giá Nhân dân tệ (CNY) so với đô la Mỹ<br /> sẽ gây khó khăn cho các doanh nghiệp (USD) đã rơi xuống mức thấp nhất kể từ<br /> xuất khẩu Việt Nam và có nguy cơ làm năm 2008, vượt qua mức nhạy cảm USD/<br /> giảm giá trị xuất khẩu các ngành hàng chủ CNY là 7.0. Trung Quốc là thị trường<br /> lực sang Mỹ. xuất siêu lớn nhất của Việt Nam, đồng<br /> thời cũng là một trong hai thị trường nhập<br /> Thứ tư, rủi ro từ nguồn gốc xuất xứ hàng khẩu lớn nhất của Việt Nam, cùng với Hàn<br /> hóa: Do mục đích tránh các khoản thuế Quốc (Cafef.vn, 2019). Vì vậy, trước tình<br /> Mỹ áp lên Trung Quốc, các doanh nghiệp trạng phá giá CNY của Trung Quốc, giá cả<br /> nước này tăng cường hoạt động xuất khẩu hàng hóa Việt Nam sẽ trở nên kém cạnh<br /> hàng hóa sang Việt Nam khiến Việt Nam tranh hơn so với hàng hóa Trung Quốc.<br /> đang phải đối mặt với nguy cơ trở thành Việc xuất khẩu sang thị trường này sẽ khó<br /> nơi trung chuyển của hàng hóa Trung cạnh tranh hơn với hàng nội địa, trong khi<br /> Quốc xuất khẩu sang Mỹ để tránh thuế. đó, hàng hóa Trung Quốc lại có cơ hội dễ<br /> Cụ thể, hàng hóa của Trung Quốc sẽ tìm dàng tiếp cận thị trường Việt hơn do lợi<br /> cách để gian lận xuất xứ, mang nhãn mác thế giá rẻ mà việc phá giá mang lại. Điều<br /> xuất từ Việt Nam thay vì Trung Quốc. này sẽ gây áp lực không nhỏ tới xuất nhập<br /> Hải quan Việt Nam đã phát hiện một số khẩu của nước ta.<br /> công ty Trung Quốc, bao gồm các ngành<br /> dệt may, hải sản, nông sản, gạch men, Như vậy, có thể thấy dù Việt Nam được<br /> thép, nhôm và gỗ… đã xuất khẩu hàng nhận định là một trong những quốc gia<br /> sang Việt Nam, xin chứng nhận xuất xứ Đông Nam Á được hưởng lợi nhiều từ<br /> tại Việt Nam một cách bất hợp pháp, sau cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung, nhưng<br /> đó đổi nhãn mác trên bao bì sản phẩm nếu tình hình căng thẳng này vẫn duy trì<br /> để xuất sang Mỹ, châu Âu và Nhật Bản. trong tương lai thì nền kinh tế của cả thế<br /> Hành động này sẽ khiến hàng hóa của Việt giới sẽ bị ảnh hưởng tiêu cực, và Việt<br /> Nam phải hứng chịu các đòn trừng phạt Nam không nằm ngoài phạm vi ảnh hưởng<br /> thuế cao đến từ phía Mỹ. Trước đó, Mỹ đó. Cơ hội về mặt ngắn hạn tuy có thể thúc<br /> đã áp thuế chống bán phá giá rất cao, lên đẩy ngành xuất nhập khẩu của Việt Nam<br /> đến 199,76% và mức thuế đặc biệt lên tới tiếp tục tăng trưởng, nhưng những rủi ro<br /> 256,44% với mặt hàng thép của Việt Nam và thách thức Việt Nam phải đối mặt cũng<br /> sau khi kết luận rằng thép Việt Nam có không nhỏ. Vì vậy, trong ngắn hạn, Việt<br /> xuất xứ từ Trung Quốc (Bộ Công thương, Nam nên tận dụng tốt những cơ hội đang<br /> 2019). Một trong những lo ngại lớn nhất có, đồng thời có những giải pháp và chính<br /> của ngành xuất nhập khẩu hiện nay đó là sách thích hợp để đối phó kịp thời trước<br /> Mỹ sẽ tiến hành kiểm tra, rà soát gắt gao những rủi ro tiềm tàng.<br /> các sản phẩm nhập khẩu từ Việt Nam, gây<br /> khó khăn cho hàng hóa xuất đi Mỹ của 5. Một số đề xuất<br /> Việt Nam.<br /> Trước những căng thẳng, xung đột gia<br /> Thứ năm, rủi ro từ chính sách tỷ giá của tăng của hai nền kinh tế lớn nhất thế giới,<br /> <br /> <br /> Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 39<br /> Cơ hội và thách thức của xuất nhập khẩu của Việt Nam từ cuộc chiến thương mại Mỹ- Trung<br /> Quốc<br /> <br /> <br /> Mỹ và Trung Quốc, Việt Nam cần quan hoạt động xuất khẩu của Việt Nam thì<br /> tâm hơn đến các giải pháp nhằm hạn chế nước ta có thể mở rộng xuất khẩu sang các<br /> những ảnh hưởng tiêu cực mà cuộc chiến thị trường khác.<br /> mang lại, đồng thời, tìm ra các biện pháp<br /> để phát triển được thế mạnh cũng như tận Các doanh nghiệp cũng như đưa ra các<br /> dụng tối đa các cơ hội để thúc đẩy tăng mức giá hợp lý để tăng giá trị gia tăng<br /> trưởng xuất nhập khẩu, đẩy mạnh phát hàng xuất và cạnh tranh được trên thị<br /> triển kinh tế. trường nước ngoài. Bên cạnh đó, cũng<br /> xây dựng và đề ra chiến lược với từng<br /> Khắc phục điểm yếu để nắm bắt cơ hội, mặt hàng và các thị trường để phát triển<br /> tạo lợi thế cạnh tranh cho sản phẩm mặt hàng đó, nghiên cứu môi trường kinh<br /> của doanh nghiệp: Hàng xuất khẩu Việt doanh quốc tế để thực hiện các chiến lược<br /> Nam cần được nâng cấp về chất lượng marketing xuất khẩu hiệu quả để đưa sản<br /> sản phẩm và cả quy mô xuất khẩu. Xây phẩm, hàng hóa của doanh nghiệp đến với<br /> dựng các chính sách ưu đãi, thúc đẩy người tiêu dùng nước ngoài, cũng như các<br /> các doanh nghiệp đổi mới công nghệ lạc cách thâm nhập phù hợp đối với từng thị<br /> hậu, áp dụng công nghệ tiên tiến vào hoạt trường khác nhau. Ngoài ra, doanh nghiệp<br /> động sản xuất, công nghệ chế biến trong cần không ngừng trau dồi và áp dụng các<br /> các ngành hàng xuất khẩu có tỉ trọng cao công nghệ tiên tiến vào trong lĩnh vực sản<br /> như dệt may, da giày, gỗ và các sản phẩm xuất cũng như kinh doanh để nâng cao<br /> từ gỗ… để đảm bảo sản xuất ra các sản chất lượng sản phẩm, nâng cao năng lực<br /> phẩm có chất lượng đáp ứng được nhu cạnh tranh.<br /> cầu của thị trường với mức chi phí thấp.<br /> Không những thế, cần tập trung nghiên Tận dụng thế mạnh nhằm hạn chế thách<br /> cứu những thị trường mới nổi tiềm năng, thức, nắm bắt các cơ hội từ các FTA đã<br /> có khả năng phát triển các mặt hàng và đang kí kết: Việt Nam cần tận dụng tối<br /> xuất khẩu của Việt Nam để mở rộng môi đa các cơ hội từ Hiệp định thương mại tự<br /> trường kinh doanh. do mà Việt Nam đã ký kết để giảm thiểu<br /> những ảnh hưởng tiêu cực, những rào cản<br /> Để sản phẩm của Việt Nam được biết đến kỹ thuật ngăn cản việc thâm nhập các thị<br /> rộng rãi hơn, Bộ Công thương cần hỗ trợ, trường nước ngoài. Các FTA này đã và<br /> đào tạo công tác xây dựng thương hiệu đang mở rộng cánh cửa thị trường cho<br /> của doanh nghiệp và sản phẩm với môi hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam, là cơ<br /> trường trong nước và quốc tế, đồng thời hội để Việt Nam kết nối và tham gia sâu<br /> đơn giản hóa các thủ tục hành chính, giảm hơn vào chuỗi giá trị và mạng lưới sản<br /> kiểm tra chuyên ngành để góp phần hỗ trợ xuất toàn cầu. Đồng thời, thông qua các<br /> các doanh nghiệp phát huy tiềm năng, tận FTA, xuất khẩu Việt Nam có cơ hội gia<br /> dụng các cơ hội xuất khẩu. Thông qua giải tăng nhanh hơn thông qua việc xóa bỏ<br /> pháp này, hoạt động xuất nhập khẩu của nhiều dòng thuế, mở cửa mạnh các lĩnh<br /> Việt Nam sẽ ngày càng gia tăng về kim vực hàng hóa, dịch vụ, đầu tư, mua sắm<br /> ngạch xuất khẩu. Hình ảnh của Việt Nam chính phủ, sở hữu trí tuệ, cạnh tranh. Qua<br /> cũng từ đó mà được biết đến rộng rãi hơn đó, giảm thiểu được các tác động tiêu cực<br /> trên thị trường quốc tế, đề phòng trường mà chiến tranh thương mại Mỹ- Trung<br /> hợp thuế quan từ phía Mỹ ảnh hưởng đến đem lại.<br /> <br /> <br /> 40 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020<br /> NGÔ DƯƠNG MINH - HÀN PHƯƠNG THẢO<br /> <br /> <br /> <br /> Khắc phục điểm yếu nhằm ứng phó thách đầu tư vào hoạt động nghiên cứu để đưa<br /> thức, có những biện pháp chính sách kịp ra các cảnh báo sớm về thị trường Trung<br /> thời nhằm bảo vệ nền sản xuất trong nước: Quốc và Mỹ nhằm nắm bắt các động thái<br /> Các cơ quan quản lý chuẩn bị cẩn thận các có thể xảy ra như áp thuế quan trừng phạt<br /> thông tin liên quan đến phòng vệ thương lên các mặt hàng của Việt Nam do có xuất<br /> mại với hàng hóa Việt Nam từ phía Mỹ, xứ từ Trung Quốc, hay các hàng rào kỹ<br /> phổ biến các quy định của WTO về nguồn thuật Mỹ có thể sẽ thiết lập với hàng hóa<br /> gốc xuất xứ hàng hóa, cập nhật và bổ sung của Việt Nam. Điều này có thể giúp hạn<br /> thêm các kiến thức về luật pháp thương chế những ảnh hưởng tiêu cực mà chính<br /> mại quốc tế tới các doanh nghiệp xuất nhập sách bảo hộ của những nước này gây đến<br /> khẩu để không bị thiệt về quyền lợi nếu cho các ngành sản xuất trong nước.<br /> tranh chấp thương mại xảy ra.<br /> 6. Kết luận<br /> Bộ Công Thương, Bộ Tài Chính và các<br /> Hiệp hội ngành nghề, Phòng Quản lý Trong bối cảnh cuộc chiến thương mại<br /> Xuất nhập khẩu của các khu vực nên cùng Mỹ- Trung, Việt Nam là một trong những<br /> chung tay xây dựng hàng rào kĩ thuật, nước nằm trong phạm vi ảnh hưởng cả<br /> tăng cường kiểm soát chất lượng hàng hóa về mặt tích cực và tiêu cực do nền kinh tế<br /> nhập khẩu vào Việt Nam, rà soát kĩ lưỡng Việt Nam đang ngày càng hội nhập sâu<br /> các sản phẩm có xuất xứ từ Trung Quốc rộng hơn vào nền kinh tế của thế giới.<br /> nhập vào Việt Nam để đề phòng Trung Hoạt động xuất khẩu của Việt Nam có<br /> Quốc chuyển hàng hóa sang Việt Nam, thể thay thế Trung Quốc cung ứng hàng<br /> lấy nhãn mác là hàng Việt Nam rồi chuyển hóa vào thị trường Mỹ, qua đó thúc đẩy<br /> qua Mỹ để tránh thuế. tăng trưởng của lĩnh vực xuất khẩu. Tuy<br /> nhiên, những cơ hội mà Việt Nam hiện có<br /> Ngoài ra, Nhà nước cũng cần tăng cường mới chỉ là những cơ hội mang tính ngắn<br /> xem tiếp trang 54<br /> Tài liệu tham khảo<br /> 1. Bộ Công thương (2019), Báo cáo xuất nhập khẩu Việt Nam 2018.<br /> 2. Cục Thông tin và Công nghệ quốc gia (2010), Kế hoạch phát triển khoa học và công nghệ trung và dài hạn của<br /> Trung Quốc 2006- 2020.<br /> 3. Ho, T., Nguyen, T.T.N, và Tran, T.N. (2018), How will Vietnam Cope with the Impact of the US-China Trade War,<br /> ISEAS – Yusof Ishak institute, Issue 2018 No. 74.<br /> 4. IMF (2018), World economic outlook 2018.<br /> 5. Lê Huy Khôi (2018), Những tác động từ Chiến tranh thương mại Mỹ- Trung, Tạp chí Tài chính.<br /> 6. Nguyễn Lê Đình Quý (2018), Tác động của Chiến tranh thương mại Mỹ Trung đến kinh tế toàn cầu và Việt Nam,<br /> Trung tâm WTO và hội nhập.<br /> 7. Tổng cục Hải quan (2019), Xuất nhập khẩu giữa Việt Nam và Hoa Kỳ: Diễn biến giai đoạn 2010-2018 và cập nhật<br /> tháng 1/2019.<br /> 8. Trung tâm WTO và hội nhập (2019), Tóm tắt diễn biến căng thẳng thương mại Mỹ - Trung.<br /> 9. Website:<br /> 10. http://data.imf.org<br /> 11. http://vneconomy.vn/viet-nam-huong-loi-nhieu-tu-chien-tranh-thuong-mai-my-trung-20181029191731064.htm<br /> 12. http://cafef.vn/viet-nam-huong-loi-lon-tu-chien-tranh-thuong-mai-bay-gio-hay-bao-gio-20181217090311276.chn<br /> 13. http://cafef.vn/nhan-dan-te-o-moc-7-chinh-la-loi-canh-bao-danh-cho-ong-trump-tu-phia-trung-<br /> quoc-20190806085007865.chn<br /> 14. http://tapchitaichinh.vn/nghien-cuu-trao-doi/chien-tranh-thuong-mai-my-trung-va-mot-so-tac-dong-den-viet-<br /> nam-309898.html<br /> <br /> <br /> <br /> Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020- Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng 41<br /> Tác động của cấu trúc sở hữu đến thị giá cổ phiếu của các công ty niêm yết trên sở giao dịch<br /> chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh<br /> <br /> <br /> 1iNGI8vteYWscFiXRdEsVHED50IKYvxxcSnEVmW6hmcS7rHPSUi_-IEg>.<br /> 16. Anon., 2018, Các yếu tố tác động đến giá cổ phiết trên thị trường chứng khoán Việt Nam, Báo Mới.com,.<br /> 17. Anon., 2018, So sánh Cổ phiếu thường và Cổ phiếu ưu đãi, Go Value, <br /> 18. Anon., 2007, Tham khảo các phương pháp tính chỉ số giá cổ phiếu, Tuổi trẻ online, <br /> 19. Đào Thanh Bình & Lai Thị Hiền, 2018, ‘Tác động của quản trị doanh nghiệp lên hiệu suất doanh nghiệp và tính thanh<br /> khoản của cổ phiếu’, Tạp chí Tài chính, .<br /> 20. Đặng Tùng Lâm, 2016, ‘Ảnh hưởng của cổ đông lớn đến sự đồng biến động giá cổ phiếu trên Sở Giao dịch<br /> Chứng khoán Thành phố Hồ Chí Minh’, Tạp chí Phát triển Kinh tế, Số: 27(5), Trang: 63-77..<br /> 21. Đặng Tùng Lâm, 2016, ‘Ảnh hưởng của cấu trúc sở hữu trong các công ty niêm yết đến sự đồng biến động giá cổ phiếu<br /> của công ty nghiên cứu trên thị trường chứng khoán Việt Nam’, Trường Đại học Đà Nẵng.<br /> 22. Lê Tấn Phước, 2017, Tác động cấu trúc sở hữu đến hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp niêm yết, Tạp chí Tài<br /> chính,<br /> 23. Luân, 2018, Các nhân tố tác động đến cấu trúc vốn của doanh nghiệp, Luận văn A-Z,<br /> 24. Mạnh Bôn, 2018, Giảm tỷ lệ sở hữu vốn nhà nước xuống mức sàn, Đầu tư online, <br /> 25. Nguyễn H. & Trần T., 2011, Tỉnh táo trong quản trị công ty: Cấu trúc sở hữu và khả năng thao túng, Cafef,<br /> 26. Nguyễn Thị Minh Huệ, et al, 2016, ‘Ảnh hưởng của sở hữu nhà nước đến sự đồng biến động giá cổ phiếu của công ty<br /> niêm yết trên thị trường chứng khoán Việt Nam’, Tạp chí Kinh tế và Phát triển, Số: 234, Trang: 58-65.<br /> 27. Nguyễn Trung Trực, 2017, Các yếu tố tài chính vi mô tác động đến giá cổ phiếu của Vinamilk, Tạp chí Tài chính, <br /> 28. Phạm Hữu Hồng Thái, 2013, Cấu trúc sở hữu và giá trị của các công ty niêm yết tại Việt Nam, Tạp chí Tài chính,<br /> <br /> 29. Phạm Quốc Việt & Quang Huy, 2017, ‘Mối quan hệ giữa sở hữu nước ngoài và biến động lợi nhuận cổ phiếu trên thị<br /> trường chứng khoán’, Tạp chí Tài Chính.<br /> 30. Phạm Thị Thu Trang, 2017, ‘Tác động của cấu trúc sở hữu đến hiệu quả hoạt động của các công ty niêm yết trên thị<br /> trường Chứng khoán TP. Hồ Chí Minh’, Luận văn thạc sĩ Tài chính Ngân hàng, Đại học Kinh tế, Đại học Đà Nẵng.<br /> 31. Thân T. và Võ D., 2015, Sự tác động của các nhân tố kinh tế vĩ mô đến các chỉ số giá cổ phiếu tại HOSE, Phát triển &<br /> Hội nhập, Số 24(34), trang 59-67.<br /> 32. Võ D., 2013, ‘Cấu trúc sở hữu, quản trị công ty và già trị doanh nghiệp bằng chứng các công ty niêm yết ở Việt Nam’,<br /> Luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Kinh tế TP Hồ Chí Minh.<br /> <br /> <br /> tiếp theo trang 41 Để tận dụng được những cơ hội cũng như<br /> hạn. Còn về dài hạn, Việt Nam đứng trước giảm thiểu ảnh hưởng tiêu cực, Chính phủ<br /> rất nhiều khó khăn và thử thách do chiến và các doanh nghiệp Việt Nam cần bám sát<br /> tranh thương mại gây ra, như tốc độ tăng tình hình quan hệ thương mại giữa hai nước<br /> trưởng kinh tế giảm, hàng hóa nội địa gặp Mỹ và Trung Quốc để có các chính sách,<br /> sức ép từ hàng hóa của Trung Quốc hay chiến lược đối phó kịp thơi và phù hợp. Tận<br /> các khoản thuế trừng phạt và các hàng rào dụng tối đa các cơ hội mà FTA mang lại, từ<br /> kỹ thuật mà Mỹ sẵn sàng dựng lên với đó tối thiểu hóa các rủi ro ảnh hưởng đến<br /> hàng hóa của Việt Nam nhằm chống gian nền kinh tế và nâng cao khả năng kiểm soát<br /> lận thương mại. tình hình xuất nhập khẩu. ■<br /> <br /> <br /> 54 Tạp chí Khoa học & Đào tạo Ngân hàng- Số 212+213- Tháng 1 & 2. 2020<br />
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2