Đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp ở đô thị du lịch (Nghiên cứu mẫu tại thị xã Sầm Sơn)

Chia sẻ: Thiên Lăng Sở | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

42
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết bàn về việc kết hợp phát triển nông nghiệp với phát triển du lịch là phương thức tốt để đa dạng hóa nền nông nghiệp, gắn sản xuất nông nghiệp với thị trường, làm hình mẫu cho sự cân đối giữa phát triển kinh tế và sử dụng các loại tài nguyên. Đồng thời, nông nghiệp tại các thành phố du lịch sẽ trở thành mô hình nông nghiệp trong tương lai nói chung và nông nghiệp đô thị nói riêng. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đa dạng hóa sản xuất nông nghiệp ở đô thị du lịch (Nghiên cứu mẫu tại thị xã Sầm Sơn)

A DNG HO SN XUT NÆNG NGHIP Ð Æ THÀ DU LÀCH (Nghi¶n cùu m¨u t¤i thà x¢ S¦m Sìn) L¶ V«n Tr÷ðng Tr÷íng ¤i håc Hçng ùc 1. °t v§n · Trong mët nghi¶n cùu g¦n ¥y [1], chóng tæi ¢ ph¥n t½ch vai trá cõa qu¡ tr¼nh æ thà hâa trong vi»c thóc ©y sü ph¡t triºn cõa s£n xu§t næng nghi»p n÷îc ta. B i b¡o n y s³ ti¸p töc tr¼nh b y nhúng nghi¶n cùu v· a d¤ng hâa s£n xu§t næng nghi»p t¤i mët æ thà du làch (thà x¢ S¦m Sìn) vîi ba l½ do chõ y¸u: - Ph¡t triºn du làch trong c¡c vòng næng nghi»p, næng thæn v ng÷ñc l¤i ph¡t triºn næng nghi»p trong c¡c l¢nh thê du làch l nhúng xu th¸ t§t y¸u, khæng ch¿ gâp ph¦n sû döng hñp l½ c¡c nguçn lüc, a d¤ng hâa næng nghi»p v du làch, t¤o th¶m vi»c l m, t«ng thu nhªp cho ng÷íi lao ëng, gi£m ngh±o, mang l¤i hi»u qu£ cao v· kinh t¸, x¢ hëi v mæi tr÷íng, m cán l ëng lüc º thóc ©y c£ næng nghi»p l¨n du làch ph¡t triºn b·n vúng. - N÷îc ta câ kh¡ nhi·u æ thà du làch: Sa Pa, H¤ Long, ç Sìn, S¦m Sìn, Cûa Lá, N®ng, Quy Nhìn, Nha Trang, Cam Ranh, Vông T u, L¤t,... Qu¡ tr¼nh mð rëng qui mæ c¡c æ thà du làch hi»n câ v sü xu§t hi»n th¶m c¡c æ thà du làch mîi trong t÷ìng lai chc chn s³ câ nhúng t¡c ëng r§t lîn ¸n sü ph¡t triºn næng nghi»p nâi chung v næng nghi»p æ thà nâi ri¶ng. - a d¤ng hâa næng nghi»p tr¶n qui mæ c£ n÷îc ¢ ÷ñc WB ph¥n t½ch [4]. Tuy nhi¶n vi»c nghi¶n cùu a d¤ng hâa næng nghi»p t¤i c¡c æ thà du làch cõa chóng tæi s³ cung c§p cì sð º t¼m ki¸m nhúng gi£i ph¡p nh¬m thóc ©y qu¡ tr¼nh a d¤ng hâa næng nghi»p æ thà v sü k¸t hñp giúa næng nghi»p v du làch ð S¦m Sìn nâi ri¶ng v c¡c æ thà du làch kh¡c ð n÷îc ta nâi chung. 2. Nëi dung 2.1. Quan ni»m v ph÷ìng ph¡p nghi¶n cùu 2.1.1. Quan ni»m v· næng nghi»p æ thà v a d¤ng hâa næng nghi»p Theo Luc Mougeot (2002), næng nghi»p æ thà l mët ng nh s£n xu§t ành và ð ngo¤i æ hay trung t¥m æ thà, câ chùc n«ng s£n xu§t, a d¤ng hâa c¡c lo¤i l÷ìng thüc, thüc ph©m v c¡c lo¤i s£n ph©m phi l÷ìng thüc kh¡c, t¡i sû döng c¡c nguçn ch§t th£i æ thà, sû döng c¡c s£n ph©m v dàch vö æ thà, vòng l¥n cªn æ thà, çng thíi cung c§p trð l¤i cho khu vüc n y c¡c s£n ph©m v dàch vö cao c§p [2]. Næng nghi»p æ thà bao gçm næng nghi»p nëi thà v næng nghi»p ngo¤i thà. Næng nghi»p nëi thà ÷ñc c§u th nh tø nhúng khu vüc nhä (m£nh §t nhä, v÷ín, ven ÷íng, 1
ban cæng, s¥n th÷ñng, thòng..) trong æ thà dòng º trçng tråt v nuæi gia sóc phöc vö cho tü ti¶u dòng hay ti¶u dòng ð thà tr÷íng l¥n cªn. Næng nghi»p ngo¤i thà bao gçm nhúng bë phªn s£n xu§t g¦n æ thà ti¸n h nh kinh doanh to n ph¦n hay hay b¡n ph¦n rau qu£ v c¡c c¥y trçng kh¡c, nuæi gia c¦m v gia sóc, s£n xu§t súa v trùng. Næng nghi»p ngo¤i thà bao gçm bë phªn næng nghi»p n¬m trong ranh giîi h nh ch½nh cõa æ thà v bë phªn næng nghi»p n¬m ngo i ranh giîi h nh ch½nh cõa æ thà nh÷ng ang chàu t¡c ëng trüc ti¸p cõa æ thà v mang chùc n«ng cõa næng nghi»p æ thà [3]. a d¤ng hâa næng nghi»p, theo ngh¾a hµp câ ngh¾a l t«ng chõng lo¤i s£n ph©m næng nghi»p ho°c dàch vö do næng d¥n l m ra. Trong i·u ki»n cì sð h¤ t¦ng cõa næng nghi»p ÷ñc c£i thi»n, v§n · l÷ìng thüc ÷ñc gi£i quy¸t, thà tr÷íng mð rëng do tü do hâa th÷ìng m¤i... th¼ a d¤ng hâa trong mët n·n næng nghi»p hi»n ¤i l sü ¡p ùng cõa næng d¥n èi vîi c¡c cì hëi mîi cõa thà tr÷íng düa v o t½nh kh£ thi v· kinh t¸ v k¾ thuªt, bao gçm tø vi»c chuyºn c¡c s£n ph©m næng nghi»p câ gi¡ trà th§p sang s£n ph©m næng nghi»p câ gi¡ trà cao hìn, tø s£n xu§t c¡c c¥y trçng truy·n thèng sang s£n xu§t h ng hâa, ch«n nuæi, l¥m nghi»p v thõy s£n ho°c c¡c ho¤t ëng t¤o thu nhªp phi næng nghi»p [4]. 2.1.2. Ph÷ìng ph¡p nghi¶n cùu - Chóng tæi i·u tra nguçn thu nhªp cõa c¡c hë næng nghi»p ð thà x¢ S¦m Sìn vîi sè l÷ñng hë ÷ñc kh£o s¡t l 200. Trong â câ 160 hë ð khu vüc ngo¤i thà v 40 hë ð khu vüc nëi thà. Nguçn thu nhªp trong i·u tra n y ÷ñc ph¥n theo 11 l¾nh vüc: trçng tråt, ch«n nuæi, ng÷ nghi»p, l¥m nghi»p, dàch vö du làch, th÷ìng m¤i, doanh nghi»p, l m cæng (nhªn l÷ìng), l m thu¶, chuyºn nh÷ñng t i s£n v nguçn thu nhªp kh¡c cõa c¡c n«m 2000 v 2006. Ri¶ng nguçn thu nhªp cõa c¡c hë næng nghi»p n«m 1994 nhªn ÷ñc tø k¸t qu£ i·u tra kinh t¸ - x¢ hëi phöc vö dü ¡n c§p n÷îc v v» sinh c¡c thà x¢ Thanh Hâa v S¦m Sìn [5]. - i·u tra thu nhªp cõa c¡c khu vüc du làch næng nghi»p n«m 2006 vîi èi t÷ñng i·u tra l c¡c chõ doanh nghi»p v ng÷íi qu£n l½ ho¤t ëng t¤i c¡c khu vüc Qu£ng C÷, Tr÷íng L» v Nam S¦m Sìn. - Sû döng ch¿ sè a d¤ng hâa Simpson (SID - Simpson Index of Divertify) º ph¥n t½nh mùc ë a d¤ng hâa cõa s£n xu§t næng nghi»p v cõa nguçn thu nhªp trong c¡c hë næng nghi»p. X SID = 1 − Pi2 Trong â: Pi l t¿ ph¦n cõa nguçn thu nhªp thù i trong têng thu nhªp cõa hë næng nghi»p (ho°c t¿ ph¦n di»n t½ch c¥y trçng thù i trong têng di»n t½ch gieo trçng). 0 ≤ SID ≤ 1,0, khi ch¿ câ 1 nguçn thu nhªp (pi = 1) th¼ SID = 0. 2.2. K¸t qu£ nghi¶n cùu a d¤ng hâa næng nghi»p ÷ñc thº hi»n ð c§p næng hë, næng tr¤i (a d¤ng hâa nguçn thu nhªp) v c¡c c§p l¢nh thê lîn hìn (a d¤ng hâa s£n ph©m, gi¡ trà, lo¤i h¼nh v a d¤ng hâa theo l¢nh thê). 2.2.1. a d¤ng hâa nguçn thu nhªp cõa c¡c hë næng nghi»p Tø xa x÷a, ho¤t ëng kinh t¸ ð c¡c vòng ven biºn n÷îc ta th÷íng l chçng h÷îng ra biºn khìi, vñ h÷îng v o çng ruëng. Ng y nay, do t¡c ëng cõa nhi·u nh¥n tè, trong â m¤nh nh§t ph¡t triºn kinh t¸ theo ành h÷îng thà tr÷íng, giao quy·n sû döng ruëng §t 2
cho ng÷íi næng d¥n v ph¡t triºn du làch,... n¶n ngo i hai ho¤t ëng ch½nh tr¶n ¥y, t¤i c¡c æ thà du làch ð ven biºn, næng d¥n cán tham gia nhi·u ho¤t ëng næng nghi»p v phi næng nghi»p kh¡c. K¸t qu£ i·u tra v· sè nguçn thu cõa 200 hë næng nghi»p ð thà x¢ S¦m Sìn (B£ng 1 v B£ng 2) cho th§y sè nguçn thu nhªp cõa méi hë t«ng tø 4,3 n«m 1994 l¶n 4,9 n«m 2000 v 5,5 n«m 2006. Trong khi sè nguçn thu nhªp trung b¼nh cõa méi hë næng nghi»p cõa c£ n÷îc n«m 2002 ch¿ câ 4,67. T÷ìng tü ch¿ sè SID cõa thà x¢ S¦m Sìn công lîn hìn c£ n÷îc [4]. ¡ng l÷u þ l sè nguçn thu nhªp t«ng th¶m chõ y¸u ð c¡c ho¤t ëng phi næng nghi»p (dàch vö du làch, l m thu¶, th÷ìng m¤i, doanh nghi»p, chuyºn nh÷ñng t i s£n) v næng nghi¶p (nuæi thõy s£n, l¥m nghi»p). Nh÷ vªy ho¤t ëng du làch ¢ gâp ph¦n t«ng ¡ng kº sè nguçn thu nhªp cho c¡c hë næng nghi»p ð thà x¢ S¦m Sìn. Khu vüc ngo¤i thà câ sè nguçn thu nhªp th§p hìn khu vüc nëi thà. T¤i khu vüc ngo¤i thà, nguçn thu nhªp gia t«ng theo h÷îng t«ng c÷íng c¡c ho¤t ëng næng nghi»p v ho¤t ëng phi næng nghi»p. Trong khi â khu vüc nëi thà chõ y¸u gia t«ng do c¡c ho¤t ëng phi næng nghi»p. Nguy¶n nh¥n ch½nh l do sü khan hi¸m quÿ §t cõa khu vüc nëi thà buëc c¡c hë næng nghi»p ð ¥y ph£i tham gia c¡c ho¤t ëng phi næng nghi»p. Ri¶ng ng nh næng nghi»p, t¿ l» hë næng nghi»p khu vüc ngo¤i thà câ nguçn thu nhªp tø trçng tråt, ng÷ nghi»p v l¥m nghi»p cao hìn khu vüc nëi thà, cán ch«n nuæi th¼ ng÷ñc l¤i. B£ng 1. Mùc ë a d¤ng thu nhªp ð c¡c hë næng nghi»p cõa thà x¢ S¦m Sìn N«m 1994 2000 2006 Khu vüc Sè nguçn Ch¿ sè Sè nguçn Ch¿ sè Sè nguçn Ch¿ sè thu nhªp SID thu nhªp SID thu nhªp SID Chung c£ thà x¢ 4,3 0,47 4,9 0,52 5,5 0,56 Khu vüc ngo¤i thà 4,1 0,44 4,9 0,52 5,2 0,54 Khu vüc nëi thà 4,5 0,50 5,0 0,53 5,7 0,59 B£ng 2. T¿ l» hë næng nghi»p tham gia c¡c ho¤t ëng kinh t¸ ð thà x¢ S¦m Sìn STT C¡c ho¤t ëng Chung Nëi thà Ngo¤i thà 1994 2000 2006 1994 2000 2006 1994 2000 2006 1 Trçng tråt 84 84 85 44 40 39 98 99 100 2 Ch«n nuæi 79 84 81 50 46 45 89 90 93 3 Ng÷ nghi»p 41 39 38 22 20 17 48 46 45 4 L¥m nghi»p 11 12 15 3 4 5 15 17 18 5 Dàch vö du làch 11 14 19 33 34 37 3 7 13 6 Th÷ìng m¤i 5 9 13 6 16 19 5 7 11 7 Doanh nghi»p 14 22 25 18 24 30 12 21 24 8 L m cæng 13 17 20 20 22 29 10 15 17 9 L m thu¶ 27 30 25 23 23 25 29 33 25 10 Chuyºn nh÷ñng 8 8 11 13 13 15 6 7 9 11 Kh¡c 15 14 15 22 21 24 13 13 12 3
2.2.2. a d¤ng hâa trong c¡c ng nh Thõy s£n: Khai th¡c thõy, h£i s£n l ngh· truy·n thèng. Nhí ¦u t÷ th¶m t u, thuy·n câ cæng su§t lîn v ng÷ cö m s£n l÷ñng c¡ biºn khai th¡c t«ng tø 9.003 t§n n«m 2000, l¶n 9.306 t§n n«m 2006. Nguçn h£i s£n khai th¡c ÷ñc dòng º xu§t kh©u, l m thüc ph©m v ch¸ bi¸n t¤i ché. G¦n ¥y ngh· ¡nh bt xa bí ang ÷ñc chó þ ph¡t triºn, song hi»u qu£ cán th§p. Ngh· nuæi thõy s£n bt ¦u ph¡t triºn nhanh tø khi ti¸n h nh cæng cuëc êi mîi v sü ph¡t triºn m¤nh cõa ho¤t ëng du làch. Di»n t½ch m°t n÷îc nuæi thõy s£n n÷îc ngåt, n÷îc lñ, n÷îc m°n t«ng tø 157 ha n«m 2000, l¶n 180 ha n«m 2005 v 146 ha n«m 2006, cho s£n l÷ñng l 280 t§n (2005) v 268 t§n n«m 2006 vîi c¡c lo¤i thõy, h£i s£n ch½nh l c¡ trm, tæm, c¡ chim trng, cua, ngao, sá... Trong â di»n t½ch nuæi tæm l¦n l÷ñt l 135 v 105 ha cho s£n l÷ñng 35 v 32 t§n (n«m 2005 v 2006). Hi»n nay câ 15 trang tr¤i nuæi thõy s£n. Trçng tråt: Di»n t½ch c¥y l÷ìng thüc câ h¤t gi£m tø 617 ha n«m 2000, xuèng cán 563 ha n«m 2006, do mët ph¦n §t næng nghi»p ÷ñc chuyºn sang §t ph¡t triºn du làch. Di»n t½ch trçng lóa c£ n«m gi£m tø 604 ha n«m 2000 xuèng cán 554 ha n«m 2006. C¡c gièng lóa cao s£n ang ÷ñc ÷a v o trçng nhi·u. N«ng su§t lóa ¢ t«ng 1,3 l¦n trong váng 20 n«m qua v ¤t 34,8 t¤/ha n«m 2006, cho s£n l÷ñng ¤t 1.930 t§n. Khoai lang ÷ñc lu¥n canh vîi §t mët ho°c hai vö lóa vîi di»n t½ch t«ng nhanh, tø 57 ha n«m 2000, l¶n 191 ha n«m 2006. Di»n t½ch rau qu£ thüc ph©m cõa S¦m Sìn n«m 2006 l 83 ha v cho s£n l÷ñng 690 t§n. Ngo i ra cán câ 57 ha l¤c. G¦n ¥y ngh· trçng hoa, c¥y c£nh ÷ñc c¡c hë chó þ. Ch¿ sè a d¤ng hâa (SID) cõa ng nh trçng tråt n«m 1994 l 0,41 n«m 2000 l 0,43 v n«m 2006 l 0,44. Ch«n nuæi: n bá câ 639 con n«m 2000, t«ng l¶n 894 con n«m 2006. Bá chõ y¸u ÷ñc nuæi tr¶n nói Tr÷íng L» v ð x¢ Qu£ng C÷. n lñn câ 7.588 con n«m 2006. Trong khi â n tr¥u r§t nhä: 58 con n«m 2000 v 38 con n«m 2006. n gia c¦m t«ng nhanh vîi c¡c lo¤i chõ y¸u l g , ngan, vàt... Ngo i ra, câ kho£ng 20 gia ¼nh nuæi d¶. Ch¿ sè SID trong ng nh ch«n nuæi ¢ t«ng tø 0,3 n«m 1994 l¶n 0,35 n«m 2000 v 0,41 n«m 2006. L¥m nghi»p: ÷ñc ti¸n h nh tr¶n nói Tr÷íng L» v ven biºn vîi nhi»m vö ch½nh l trçng, khoanh nuæi v b£o v» røng. C¡c c¥y l¥m nghi»p chõ y¸u l phi lao, thæng, b¤ch n, keo, tr m, ÷îc, só vµt. Di»n t½ch trçng c¥y l¥m nghi»p ¢ t«ng l¶n nhi·u trong nhúng n«m g¦n ¥y. Ho¤t ëng dàch vö næng nghi»p ¢ thu hót ÷ñc 45 hë (n«m 2000) v 51 hë (n«m 2006) tham gia. 2.2.3. a d¤ng hâa c¡c lo¤i h¼nh næng nghi»p ∗Næng nghi»p thüc hi»n chùc n«ng du làch (t¤o th nh lo¤i h¼nh du làch næng nghi»p - agrotourism). T¤i c¡c æ thà du làch, nh§t l vòng ngo¤i thà, câ nhi·u èi t÷ñng (trang tr¤i, khu vüc) cõa s£n xu§t næng nghi»p câ thº trð th nh c¡c àa iºm cho ho¤t ëng du làch, ngh¾a l k¸t hñp chùc n«ng næng nghi»p v du làch t¤i mët khu vüc, l¢nh thê. Bë phªn næng nghi»p n y ÷ñc h¼nh th nh do 2 con ÷íng: tø mët àa b n næng nghi»p câ s®n, sau â ph¡t triºn th¶m chùc n«ng du làch v ho°c l tø mët khu du làch câ s®n sau â ph¡t triºn th¶m c¡c ho¤t ëng næng nghi»p. Do â nâ çng thíi chàu t¡c ëng cõa c¡c qui luªt trong ho¤t ëng du làch v qui luªt ho¤t ëng trong khu vüc næng nghi»p. T¤i S¦m Sìn câ 3 khu vüc næng nghi»p du làch ÷ñc h¼nh th nh theo con ÷íng thù nh§t. - Khu du làch sinh th¡i Qu£ng C÷ ph¥n bè ð ph½a æng Bc thà x¢ S¦m Sìn, câ qui mæ 354 ha. Chùc n«ng cõa khu vüc n y l : l¥m nghi»p k¸t hñp nuæi tæm, c¡, h ng «n, tm 4
biºn v ngh¿ d÷ïng. Ngo i b¢i biºn nèi li·n vîi b¢i tm S¦m Sìn, Qu£ng C÷ cán câ mët h» thèng ¦m, hç nuæi tæm, cua, c¡ n÷îc lñ v d£i røng phi lao ng«n c¡t phõ k½n dåc bí biºn ph½a æng. T¤i ¥y du kh¡ch câ thº tm m¼nh v o c¡c ho¤t ëng: c¥u c¡, c¥u tæm, du làch bìi thuy·n, t¼m hiºu v«n hâa àa ph÷ìng, tham quan l ng ngh· truy·n thèng... v câ thº ngh¿ t¤i c¡c khu nh gé, nh s n, l·u, l¡n, l ng tr¤i vøa h§p d¨n vøa b¼nh d¥n nh÷ng công r§t hi»n ¤i. Ngo i chùc n«ng ân kh¡ch (40.000-50.000 ng÷íi/n«m), khu vüc n y cung c§p h ng chöc t§n tæm xu§t kh©u v phöc vö nhu c¦u du làch. T¿ trång gi¡ trà c¡c s£n ph©m næng nghi»p thu ÷ñc ch¿ chi¸m 32% têng thu nhªp h ng n«m cõa khu vüc. - Khu du làch nói Tr÷íng L» câ di»n t½ch 240 ha v ÷ñc phõ thæng 3 l¡, phi lao, tr¦m, keo, c¥y bâng m¡t vîi chùc n«ng cõa khu du làch: tm biºn v th«m quan thng c£nh k¸t hñp ngh¿ d÷ïng, du làch (sinh th¡i, v«n hâa, thº thao), vui chìi gi£i tr½, nghi¶n cùu thi¶n nhi¶n v ng÷ nghi»p, l¥m nghi»p, ch«n nuæi. L÷ñng kh¡ch trung b¼nh 500.000 ng÷íi/n«m. Trong â hìn 90% l kh¡ch ¸n ngh¿ m¡t mòa h± ð thà x¢ S¦m Sìn ¸n tham quan thp h÷ìng ·n ëc C÷îc, ·n Cæ Ti¶n, tham quan hán Trèng-M¡i. Kh¡ch ¸n l¹ hëi thp h÷ìng v o ng y mòng mët, ng y r¬m h ng th¡ng trong n«m kho£ng 250.000 ng÷íi. T¿ trång cõa næng nghi»p ch¿ chi¸m 13% têng thu nhªp h ng n«m cõa khu vüc. - Khu du làch Nam S¦m Sìn ¢ ÷ñc qui ho¤ch thuëc àa b n 3 x¢ Qu£ng Vinh, Qu£ng Hòng v Qu£ng ¤i (huy»n Qu£ng X÷ìng). B¢i tm d i 4-5 km dèc thoai tho£i vîi ë nghi¶ng ·u, ë dèc tr¶n bí 1/20 v d÷îi ¡y 1/65, n÷îc trong, câ c¡t trng, màn v khæng câ bòn, khæng câ ¡. T¤i ¥y ho¤t ëng du làch ang bt ¦u ph¡t triºn. Ho¤t ëng næng nghi»p hi»n nay l trçng phi lao, kinh t¸ v÷ín, trçng l¤c, vøng, khoai lang, ch«n nuæi, ng÷ nghi»p. T¿ trång gi¡ trà c¡c s£n ph©m næng nghi»p thu ÷ñc chi¸m tîi 83% têng thu nhªp h ng n«m cõa khu vüc. B£ng 3. Cì c§u (%) thu nhªp n«m 2006 cõa c¡c khu du làch næng nghi»p ð S¦m Sìn T¶n khu du làch Têng STT næng Chia ra: nghi»p sè Dich Trçng Ch«n Thõy L¥m n, Ngõ vö tråt nuæi s£n nghi»p uèng kh¡c 1 Khu Qu£ng C÷ 100 3 3 21 5 7 49 12 2 Khu Tr÷íng L» 100 1 3 1 8 7 16 64 3 Khu Nam S¦m Sìn 100 52 20 9 2 0 10 7 ∗Bë phªn næng nghi»p phöc vö du làch ÷ñc ph¡t triºn c£ trong khu vüc nëi thà (trçng c¥y xanh, c¥y c£nh, trçng hoa, ch«m sâc khuæn vi¶n...) l¨n khu vüc ngo¤i thà. Chóng bao gçm c¡c lo¤i h¼nh: - Næng nghi»p xanh: trçng c¥y tr¶n c¡c tuy¸n ÷íng, nh h ng, kh¡ch s¤n. Ph¦n lîn trçng c¡c c¥y phi lao, tr m, keo tai t÷ñng, døa. Tuy nhi¶n bë phªn n y r§t ½t c¥y a möc ti¶u. Di»n t½ch c¥y xanh t½nh b¼nh qu¥n ¦u ng÷íi to n thà x¢ hi»n nay ¤t 18 m 2 (ri¶ng 2 khu vüc nëi thà l 8 m ). - Næng nghi»p phöc vö nh h ng, kh¡ch s¤n: c¥y c£nh, trçng hoa, trçng rau v nuæi ëng vªt c£nh. - Næng nghi»p pháng hë: trçng phi lao, døa ven biºn k¸t hñp trçng røng ngªp m°n ð Qu£ng C÷, Qu£ng Ti¸n, trçng røng tr¶n nói Tr÷íng L». - Næng nghi»p thu ngo¤i t»: ¡nh c¡ biºn, nuæi tæm ð Qu£ng C÷. - Næng nghi»p sinh th¡i: l næng nghi»p s£n xu§t s£n ph©m s¤ch, khæng ëc h¤i, khæng 5
æ nhi¹m mæi tr÷íng. Hi»n nay ð S¦m Sìn mët sè gia ¼nh ang bt ¦u ph¡t triºn lo¤i h¼nh næng nghi»p n y, song qui mæ cán r§t nhä. - Ho¤t ëng k²o ròng, k²o l÷îi cõa c¡c ng÷ d¥n. Kh¡ch du làch công r§t th½ch tham gia c¡c ho¤t ëng n y còng vîi b con ng÷ d¥n. ∗Bë phªn næng nghi»p phöc vö nhu c¦u cõa ng÷íi d¥n àa ph÷ìng. ¥y l bë phªn næng nghi»p tü cung, tü c§p, khæng li¶n quan ¸n ho¤t ëng du làch. Hi»n nay t¤i S¦m Sìn do quÿ §t næng nghi»p h¤n ch¸, n¶n bë phªn næng nghi»p n y mîi ¡p ùng ÷ñc 10% nhu c¦u l÷ìng thüc (b¼nh qu¥n ¦u ng÷íi l 32 kg l÷ìng thüc câ h¤t n«m 2006), 10,5% nhu c¦u rau thüc ph©m (b¼nh qu¥n rau ªu tr¶n ¦u ng÷íi n«m 2006 l 11,5 kg), 100% c¡. V¼ th¸ h ng n«m ph£i nhªn mët khèi l÷ñng lîn l÷ìng thüc, thüc ph©m tø c¡c àa b n kh¡c. 3. K¸t luªn v · xu§t D÷îi t¡c ëng cõa c¡c nh¥n tè: ph¡t triºn kinh t¸ ành h÷îng thà tr÷íng, giao quy·n sû döng §t l¥u d i v ph¡t triºn du làch, qu¡ tr¼nh a d¤ng hâa s£n xu§t næng nghi»p ð thà x¢ S¦m Sìn ang di¹n ra vîi nhàp ë nhanh hìn c¡c khu vüc næng nghi»p næng thæn. Qu¡ tr¼nh n y ÷ñc thº hi»n tr¶n bèn xu h÷îng: t«ng th¶m chõng lo¤i næng ph©m v dàch vö, t«ng gi¡ trà cõa næng ph©m, ph¡t triºn th¶m c¡c lo¤i h¼nh næng nghi»p v a d¤ng hâa cì c§u l¢nh thê. K¸t hñp ph¡t triºn næng nghi»p vîi du làch l mët con ÷íng óng n nh¬m a d¤ng hâa næng nghi»p, gn s£n xu§t næng nghi»p vîi thà tr÷íng, a d¤ng hâa möc ½ch sû döng §t v l h¼nh m¨u cho sü c¥n b¬ng giúa ph¡t triºn kinh t¸, sû döng c¡c nguçn lüc. çng thíi næng nghi»p ð c¡c æ thà du làch s³ l nhúng mæ h¼nh ph¡t triºn trong t÷ìng lai cõa næng nghi»p nâi chung v næng nghi»p æ thà nâi ri¶ng. º thóc ©y qu¡ tr¼nh da d¤ng hâa næng nghi»p b·n vúng cõa æ thà du làch S¦m Sìn m¤nh hìn núa c¦n ph£i gi£i quy¸t c¡c v§n · sau ¥y: - C¦n câ qui ho¤ch §t ai rã r ng v ên ành hìn. Vi»c d nh quÿ §t trong nëi thà º ph¡t triºn næng nghi»p l nhi»m vö t§t y¸u nh¬m £m b£o mæi tr÷íng du làch a d¤ng, h§p d¨n v trong l nh. - Tªp trung ph¡t triºn c¡c c¥y trçng a möc ti¶u. Ch¯ng h¤n tr¶n nói Tr÷íng L» ch¿ trçng c¥y l§y gé, c¥y bâng m¡t, ch÷a k¸t hñp trçng c¥y «n qu£, c¥y d÷ñc li»u, c¥y xanh trong c¡c nh ngh¿ ch¿ l c¥y thæng th÷íng, ch÷a k¸t hñp a möc ½ch. - C¦n thèng nh§t v o mët sè ¦u mèi qu£n l½ næng nghi»p æ thà. Nhi·u ¦u mèi qu£n l½ næng nghi»p æ thà phöc vö möc ½ch du làch. - Ph¡t triºn næng nghi»p vòng phö cªn (Qu£ng X÷ìng, Ho¬ng Hâa, xa hìn núa l T¾nh Gia). - T¤o ra cì hëi thæng qua thóc ©y ành h÷îng thà tr÷íng. a d¤ng hâa næng nghi»p tr÷îc h¸t ph£i l qu¡ tr¼nh ph¡t triºn theo ành h÷îng thà tr÷íng, trong â nh n÷îc ch¿ âng vai trá hé trñ. - T«ng c÷íng qu£n l½ t i nguy¶n thi¶n nhi¶n. Qu£n l½ t i nguy¶n thi¶n nhi¶n b·n vúng ph£i gn li·n vîi ph¡t triºn næng nghi»p b·n vúng. - Gi£i quy¸t xâa âi, gi£m ngh±o thæng qua sü tham gia v t«ng c÷íng trao quy·n cho cëng çng. TI LIU THAM KHO 6
[1] L¶ V«n Tr÷ðng, 2007. æ thà hâa - nh¥n tè thóc ©y næng nghi»p n÷îc ta ph¡t triºn. T¤p ch½ khoa håc, sè 2. Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi. [2] RUAF, 8/2002. Special issue for the World Summit on Sustainable Development. Johan Nesburg. Urban Agriculture Magazin. [3] FAO, July. 2001. Urban and Peri-Urban Agriculture. Rome. [4] WB. B¡o c¡o, 2005. Vi»t Nam thóc ©y cæng cuëc ph¡t triºn næng thæn. Tø vi¹n c£nh ¸n h nh ëng. Tªp 4. [5] ADB, 1995. Socio-economic Suvey for Water supply and Sanitary Project of Thanhhoa. Samson Town. [6] UBND thà x¢ S¦m Sìn. B¡o t¼nh t¼nh h¼nh kinh t¸-x¢ hëi c¡c n«m. [7] Jiang Fang, Yuan Hong, Liu Shenghe, Cai Jianming, December. 2005. Multifunc- tional Agrotourism in Beijing. RUAF, UA-Magazin. ABSTRACT To diversify agriculture in tourism cites (Case study Samson Tourism Town) The under impacts of following factors: market-oriented economic development, long- term land use allocation and tourism development, diversification process of agriculture Samson town as a faster pace than in other rural sectors. That process is indicated in 4 tendendes: type and value of agricultural products, agricultural forms and urban and peri-urban areas. To combine agricultural development with tourism development is a good way to diversify agriculture, to link agricultural production with the market, to set a model for the balance between economic development and using diferent kind of resources. At the same time, the agriculture in tourism cities will become the model of agriculture in the future in general and urban agriculture in particular. 7