Đặc điểm u trung thất ở trẻ em tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 và Nhi Đồng 2 từ 01/01/2006 đến 31/12/2010

Y Học TP, Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> ĐẶC ĐIỂM U TRUNG THẤT Ở TRẺ EM TẠI BỆNH VIỆN NHI ĐỒNG 1 VÀ<br /> NHI ĐỒNG 2 TỪ 01/01/2006 ĐẾN 31/12/2010<br /> Trịnh Minh Châu*, Phạm Thị Minh Hồng**<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục tiêu: Xác định tỉ lệ các đặc điểm dịch tễ, lâm sàng và cận lâm sàng của các bệnh nhi u trung thất tại<br /> bệnh viện Nhi Đồng 1 và Nhi Đồng 2 từ 01/01/2006 đến 31/12/2010.<br /> Đối tượng và phương pháp nghiên cứu: Mô tả các bệnh nhi dưới 15 tuổi được chẩn đoán u trung thất tại<br /> bệnh viện Nhi Đồng 1 và Nhi Đồng 2 trong thời gian trên.<br /> Kết quả: Trong thời gian từ 01/2006 đến 12/2010 có tổng cộng 139 bệnh nhi được chẩn đoán u trung thất<br /> tại 2 bệnh viện Nhi đồng 1 và 2. Tuổi trung bình 4 tuổi, nhiều nhất ở nhóm tuổi 2 tháng-5 tuổi (56%), nam/nữ:<br /> 1,5/1, phần lớn cư trú ở tỉnh (75,5%). Lý do nhập viện chủ yếu là sốt (23,7%), ho (21,6%), khó thở (20,9%) và<br /> đau ngực (13,7%). Tỉ lệ phát hiện u trung thất trên X quang ngực là 78,4%, trên siêu âm là 67,4%. Trên CT<br /> scan ngực u nằm ở trung thất trước trên 50,4%, giữa 12,9% và sau 36,7%, kích thước trung bình 6,5 ± 2 cm,<br /> đường kính u > 5cm chiếm 59,7%, chèn ép mạch máu và cây khí phế quản 25,2%, tổn thương nhu mô phổi và<br /> tràn dịch màng phổi đi kèm 38%. U ác chiếm 62% trong đó chủ yếu là u nguyên bào thần kinh (24,5%) và<br /> lymphoma (18%). U lành chiếm 38% chủ yếu là u quái trưởng thành (21%). U nguyên bào thần kinh gặp ở trẻ 3<br /> tuổi, nam/nữ: 1,4/1, có triệu chứng yếu chi dưới và nằm ở trung thất sau. Lymphoma gặp ở 7,5 tuổi, nam/nữ:<br /> 4/1, có hội chứng chèn ép tĩnh mạch chủ trên và nằm ở trung thất trước trên. U quái trưởng thành gặp ở trẻ 6<br /> tuổi, nam/nữ: 1,4/1, có ngực gồ và nằm ở trung thất trước trên.<br /> Kết luận: Cần chú ý các đặc điểm dịch tễ và lâm sàng liên quan đến từng loại u trung thất để chẩn đoán<br /> sớm bệnh lý này.<br /> Từ khóa: U trung thất, trẻ em<br /> <br /> ABSTRACT<br /> CHARACTERISTICS OF MEDIASTINAL TUMOR AT CHILDREN’S HOSPITAL 1 AND 2 FROM<br /> 01/01/2006 TO 31/12/2010<br /> Trinh Minh Chau, Pham Thi Minh Hong<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 16 - Supplement of No 1 – 2012: 57 - 62<br /> Objective: To determine epidemiological, clinical and paraclinical characteristics of patients diagnosed<br /> mediastinal tumors at Children’s Hospital 1 and 2 from January 2006 to December 2010.<br /> Patients and method: case series on all patients diagnosed mediastinal tumors at Children’s Hospital 1 and<br /> 2 in the period of time mentioned above.<br /> Results: There were 139 patients diagnosed mediastinal tumors at Children’s Hospital 1 and 2 from January<br /> 2006 to December 2010. The mean age was 4 years, mostly in the age group 2 months-5 years (56%). The<br /> male/female ratio was 1.5. Most of patients lived in provinces (75.5%). The chief complains were fever (23.7%),<br /> cough (21.6%), dyspnea (20.9%), and chest pain (13.7%). Mediastinal tumors were discovered on chest X ray<br /> and echography 78.4% and 67.4%, respectively. The tumors located on the anteriosuperior mediastinum (50.4%),<br /> * Phòng Khám Nhi khoa Nancy TP,HCM ** Bộ môn Nhi, Đại học Y Dược TP,HCM,<br /> Tác giả liên lạc: BS Trịnh Minh Châu ĐT: 0908860161, email: dr.trinhminhchau@gmail.com.<br /> <br /> Nhi Khoa<br /> <br /> 57<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP, Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> the middle (12.9%), and the posterior (36.7%) on CT scan. The mean diameter of tumors was 6.5 ± 2 cm, mostly<br /> in the tumor size larger than 5 cm (59.7%). Signs of vascular and tracheobronchial tree compression were seen<br /> (25,2%). Lung parenchymal lesions and pleural effusion were associated with tumors (38%). Malignant tumors<br /> were 62%, mainly neuroblastoma (24.5%), and lymphoma (18%). Benign tumors were 38%, mostly mature<br /> teratoma (21%). Characteristics of neuroblastoma were at 3 year old child, male/female: 1,4, weakness of lower<br /> limbs, and posterior mediastinum; of lymphoma at 7.5 year old child, male/female: 4, superior cava vena<br /> syndrome, and anteriosuperior mediastinum; of mature teratoma at 6 year old child, male/female: 1.4, protruding<br /> chest wall, and anteriosuperior mediastinum.<br /> Conclusion: Epidemiological and clinical characteristics related to every type of mediastinal tumors should<br /> be noticed to early diagnose this disease.<br /> Keywords: Mediastinal tumors, children<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> <br /> Đặc điểm dịch tễ<br /> <br /> U trung thất là bệnh tương đối hiếm gặp.<br /> Ở Việt Nam, tỉ lệ mắc bệnh hàng năm đối với<br /> lymphoma là 0,03‰. Ở các nước phương Tây,<br /> tỉ lệ này cao hơn (0,11‰)(3). Vì thế, lúc đầu<br /> chúng ta ít khi nghĩ đến bệnh này. Thông<br /> thường u trung thất không có triệu chứng<br /> trong giai đoạn đầu, khi có triệu chứng thì u<br /> đã phát triển lớn gây chèn ép cơ quan xung<br /> quanh hoặc đã di căn xa. Các triệu chứng nếu<br /> có lại không đặc hiệu, gây khó khăn cho chẩn<br /> đoán. Giải phẫu bệnh để xác định bản chất<br /> của u là chẩn đoán xác định cuối cùng, nhưng<br /> đây là phương pháp xâm lấn, thường chỉ làm<br /> sau khi bệnh nhân được phẫu thuật.<br /> <br /> Bảng 1: Đặc điểm dịch tễ<br /> <br /> Do đó chúng tôi làm đề tài này với mong<br /> muốn góp phần chẩn đoán sớm u trung thất<br /> bằng những phương pháp ít xâm lấn nhất.<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CÚU<br /> Đối tượng nghiên cứu<br /> Tất cả bệnh nhi được chẩn đoán là u trung<br /> thất dưới 15 tuổi đã có kết quả giải phẫu bệnh<br /> tại bệnh viện Nhi Đồng 1 và Nhi Đồng 2 từ ngày<br /> 01/01/2006 đến 31/12/2010.<br /> <br /> Phương pháp nghiên cứu<br /> Mô tả loạt ca<br /> <br /> KẾT QUẢ<br /> Trong 5 năm từ tháng 01/2006 đến 12/2010,<br /> có 139 bệnh nhi bị u trung thất với các đặc<br /> điểm sau:<br /> <br /> 58<br /> <br /> Đặc điểm<br /> Tuổi<br /> 2–60<br /> 61–120<br /> 121–180<br /> Giới<br /> Nam<br /> Nữ<br /> Dân tộc<br /> Kinh<br /> Khác<br /> Nơi cư ngụ<br /> Tỉnh<br /> Tp, HCM<br /> <br /> Tần số (n=139)<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> <br /> 78<br /> 31<br /> 30<br /> <br /> 56,1<br /> 22,3<br /> 21,6<br /> <br /> 83<br /> 56<br /> <br /> 59,7<br /> 40,3<br /> <br /> 130<br /> 9<br /> <br /> 93,5<br /> 6,5<br /> <br /> 105<br /> 34<br /> <br /> 75,5<br /> 24,5<br /> <br /> Tuổi: trung bình là 48 tháng, nhỏ nhất là 2<br /> tháng và lớn nhất là 180 tháng.<br /> Giới: 83 trường hợp là nam, 56 trường hợp là<br /> nữ, Tỉ lệ nam: nữ =1,5:1.<br /> Dân tộc: dân tộc Kinh chiếm 93,5%, các dân<br /> tộc khác chiếm 6,5%.<br /> Nơi cư ngụ: bệnh nhi ở tỉnh chiếm 75,5%,<br /> thành phố Hồ Chí Minh chiếm 24,5%.<br /> <br /> Đặc điểm lâm sàng<br /> Lý do nhập viện<br /> Sốt 23,7%, ho 21,6%, khó thở 20,9% và đau<br /> ngực 13,7%.<br /> Triệu chứng lâm sàng<br /> Trong 139 trường hợp được chẩn đoán, chỉ<br /> có 3 trường hợp được phát hiện tình cờ. Các<br /> trường hợp còn lại đều có biểu hiện triệu chứng<br /> lâm sàng lúc nhập viện, chiếm 97,8%.<br /> <br /> Chuyên Đề Sức khỏe Sinh sản và Bà Mẹ - Trẻ em<br /> <br /> Y Học TP, Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> Bảng 2: Triệu chứng lâm sàng<br /> Biểu hiện lâm sàng<br /> Ho<br /> Khó thở<br /> Sốt<br /> Đau ngực<br /> Khò khè<br /> Da xanh<br /> Hội chứng tĩnh mạch<br /> chủ trên<br /> Hạch cổ<br /> Ngực gồ<br /> Bụng to<br /> Sụt cân<br /> Đau lưng<br /> Hạch nách<br /> Yếu chi dưới<br /> Nuốt khó<br /> Không triệu chứng<br /> Hạch thượng đòn<br /> Khàn tiếng<br /> Ngón tay dùi trống<br /> Tím môi<br /> <br /> Tần số (n=139)<br /> 91<br /> 77<br /> 70<br /> 39<br /> 24<br /> 15<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> 65,5<br /> 55,4<br /> 50,3<br /> 28,1<br /> 17,3<br /> 10,8<br /> <br /> 11<br /> <br /> 8<br /> <br /> 10<br /> 10<br /> 4<br /> 4<br /> 3<br /> 4<br /> 3<br /> 3<br /> 3<br /> 2<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> 7,2<br /> 7,2<br /> 2,9<br /> 2,9<br /> 2,2<br /> 2,2<br /> 2,2<br /> 2,2<br /> 2,2<br /> 1,4<br /> 1,4<br /> 0,7<br /> 0,7<br /> <br /> Các triệu chứng lâm sàng thường gặp là ho<br /> (65,5%), khó thở (55,4%), sốt (50,3%), đau ngực<br /> (28,1%) và khò khè (17,3%).<br /> <br /> Đặc điểm cận lâm sàng<br /> Bảng 3: Đặc điểm cận lâm sàng<br /> Đặc điểm<br /> X-quang ngực<br /> Phát hiện được u<br /> Không phát hiện<br /> được u<br /> Siêu âm ngực<br /> Phát hiện được u<br /> Không phát hiện<br /> được u<br /> Chụp CT ngực<br /> Vị trí<br /> Trước trên<br /> Giữa<br /> Sau<br /> Kích thước<br /> ≤ 5cm<br /> > 5cm<br /> <br /> Tần số (n=139)<br /> <br /> Tỷ lệ (%)<br /> <br /> 109<br /> 30<br /> <br /> 78,4<br /> 21,6<br /> <br /> 91<br /> 44<br /> <br /> 67,4<br /> 32,6<br /> <br /> 70<br /> 18<br /> 51<br /> <br /> 50,4<br /> 12,9<br /> 36,7<br /> <br /> 56<br /> 83<br /> <br /> 40,3<br /> 59,7<br /> <br /> X-quang ngực<br /> Có 109 trong tổng số 139 trường hợp phát<br /> hiện được u trên X quang ngực, chiếm 78,4%;<br /> 30 trường hợp không phát hiện được u,<br /> chiếm 21,6%.<br /> <br /> Nhi Khoa<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Siêu âm ngực<br /> Có 91 trong tổng số 135 trường hợp phát<br /> hiện u trên siêu âm ngực, chiếm 67,4%; 44<br /> trường hợp không phát hiện được u,<br /> chiếm 32,6%.<br /> Chụp CT ngực<br /> Vị trí: u trung thất trước trên chiếm 50,4%,<br /> trung thất sau chiếm 36,7%, trung thất giữa<br /> chiếm 12,9%,.<br /> <br /> Mối liên quan giữa đặc điểm dịch tễ, lâm<br /> sàng và cận lâm sàng với vị trí u trung<br /> thất<br /> U trung thất trước trên thường gặp ở nhóm<br /> bệnh nhân trên 4 tuổi, u trung thất sau thường<br /> gặp ở nhóm bệnh nhân dưới 4 tuổi (p=0,023),<br /> Đa số hội chứng tĩnh mạch chủ trên gặp ở<br /> nhóm u trung thất trước trên (p=0,028).<br /> Triệu chứng yếu chi dưới gặp ở nhóm u<br /> trung thất sau (p=0,032).<br /> Kích thước u: trung bình là 6,5 ± 2 (cm).<br /> <br /> Mối liên quan giữa đặc điểm dịch tễ, lâm<br /> sàng và cận lâm sàng với kích thước u<br /> trung thất<br /> Các triệu chứng sốt và hội chứng tĩnh mạch<br /> chủ trên gặp ở nhóm u có kích thước >5cm<br /> nhiều hơn u có kích thước ≤ 5cm (p=0,038 và<br /> p=0,046),<br /> Chèn ép các cấu trúc xung quanh: chèn ép<br /> mạch máu (12,2%) gặp nhiều hơn chèn ép khí<br /> phế quản (6,5%).<br /> Các tổn thương đi kèm trên chụp CT ngực:<br /> tràn dịch màng phổi kết hợp tổn thương nhu<br /> mô phổi (23,7%) gặp nhiều hơn tràn dịch màng<br /> phổi đơn thuần (5%) hoặc tổn thương nhu mô<br /> phổi đơn thuần (9,4%).<br /> <br /> Giải phẫu bệnh<br /> Phân loại theo tính chất ác tính và lành tính<br /> Bảng 4: Các loại giải phẫu bệnh<br /> Tổn thương giải phẫu bệnh<br /> U ác<br /> U nguyên bào thần kinh<br /> <br /> Tần số<br /> (n=139)<br /> 86<br /> 34<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> (%)<br /> 61,9<br /> 24,5<br /> <br /> 59<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> Tổn thương giải phẫu bệnh<br /> Lymphoma<br /> U tế bào mầm<br /> U quái chưa trưởng thành<br /> Sarcoma cơ vân dạng phôi<br /> Sarcoma mô mềm<br /> U ác có nguồn gốc thần kinh<br /> U xoang nội bì phôi<br /> U nguyên bào hạch thần kinh<br /> U tuyến nhầy ác tính<br /> U lành<br /> U quái trưởng thành<br /> U lành mạch bạch huyết dạng hang<br /> U tuyến ức lành tính<br /> Nang phế quản<br /> U lành hạch thần kinh<br /> U lành sợi thần kinh<br /> U lành mạch máu<br /> U nang<br /> U mỡ lành tính<br /> U sợi mô bào lành tính<br /> <br /> Y Học TP, Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> Tần số<br /> (n=139)<br /> 25<br /> 7<br /> 5<br /> 4<br /> 3<br /> 3<br /> 2<br /> 2<br /> 1<br /> 53<br /> 29<br /> 6<br /> 5<br /> 3<br /> 3<br /> 2<br /> 2<br /> 1<br /> 1<br /> 1<br /> <br /> Tỷ lệ<br /> (%)<br /> 18<br /> 5<br /> 3,6<br /> 2,9<br /> 2,2<br /> 2,2<br /> 1,4<br /> 1,4<br /> 0,7<br /> 38,1<br /> 20,9<br /> 4,3<br /> 3,6<br /> 2,2<br /> 2,2<br /> 1,4<br /> 1,4<br /> 0,7<br /> 0,7<br /> 0,7<br /> <br /> U ác tính gồm 86 trường hợp chiếm 61,9%,<br /> trong đó gặp nhiều nhất là u nguyên bào thần<br /> <br /> kinh (24,5%) và lymphoma (18%). U lành tính<br /> gồm 53 trường hợp chiếm 38,1%, gặp nhiều nhất<br /> là u quái trưởng thành (21%).<br /> <br /> Phân loại theo vị trí của u<br /> Phần lớn u quái trưởng thành và lymphoma<br /> được định vị ở trung thất trước trên, ngược lại<br /> đa số u nguyên bào thần kinh được định vị ở<br /> trung thất sau (p=0,023).<br /> Liên quan giữa tuổi và các loại u ác, lành tính<br /> Phần lớn u nguyên bào thần kinh và u<br /> lành mạch bạch huyết dạng hang gặp ở trẻ ≤4<br /> tuổi, lymphoma và u tế bào mầm gặp ở trẻ >4<br /> tuổi (< 0,05).<br /> Mối liên quan giữa đặc điểm dịch tễ, lâm sàng,<br /> cận lâm sàng với tính chất lành, ác của u<br /> Hạch ngoại biên, yếu chi dưới, đặc biệt hội<br /> chứng tĩnh mạch chủ trên gặp ở nhóm u ác<br /> nhiều hơn u lành (với p = 0,007).<br /> U ác định vị ở trung thất sau nhiều hơn u<br /> lành (với p =0,007).<br /> <br /> Đặc điểm các loại u trung thất thường gặp<br /> Bảng 5: Đặc điểm của ba loại u trung thất thường gặp<br /> Đặc điểm<br /> Tuổi (tháng)<br /> Giới Nam/Nữ<br /> Lâm sang: Ho<br /> Khó thở<br /> Sốt<br /> Khò khè<br /> Đau ngực<br /> Hạch ngoại biên<br /> Yếu chi dưới<br /> Da xanh<br /> Sụt cân<br /> Hội chứng tĩnh mạch chủ trên<br /> Ngực gồ<br /> Cận lâm sàng X-quang phát hiện u<br /> Siêu âm phát hiện u<br /> CT scan: Vị trí u:: TT trước<br /> TT giữa<br /> TT sau<br /> Kích thước u (cm)<br /> Chèn ép:: Mạch máu<br /> Khí phế quản<br /> <br /> 60<br /> <br /> U ác<br /> U nguyên bào thần kinh<br /> 34 (%)<br /> 36 ± 30<br /> 1,4: 1<br /> 19 (55,9)<br /> 17 (50)<br /> 16 (47,1)<br /> 8 (23,5)<br /> 6 (17,6)<br /> 5 (14,7)<br /> 3 (8,8)<br /> 3 (8,8)<br /> 1 (2,9)<br /> 0 (0)<br /> 0 (0)<br /> 21 (61,8)<br /> 19 (55,9)<br /> 3 (8,8)<br /> 0 (0)<br /> 31 (91,2)<br /> 6±2<br /> 2 (5,9)<br /> 1(2,9)<br /> <br /> Lymphoma<br /> 25 (%)<br /> 90 ± 54<br /> 4: 1<br /> 15 (60)<br /> 13 (52)<br /> 9 (36)<br /> 2 (8)<br /> 7 (28)<br /> 7 (28)<br /> 0 (0)<br /> 1 (4)<br /> 0 (0)<br /> 8 (32)<br /> 1 (4)<br /> 21 (84)<br /> 19 (76)<br /> 21 (84)<br /> 4 (16)<br /> 0 (0)<br /> 6,5 ± 2<br /> 3 (12)<br /> 2 (8)<br /> <br /> U lành<br /> U quái trưởng thành<br /> 29 (%)<br /> 72 ± 60<br /> 1,4: 1<br /> 21 (72,4)<br /> 20 (70)<br /> 12 (41,4)<br /> 11 (38)<br /> 5 (17,2)<br /> 2 (6,9)<br /> 0 (0)<br /> 4 (13,8)<br /> 1 (3,4)<br /> 0 (0)<br /> 5 (17,2)<br /> 24 (82,8)<br /> 19 (65,5)<br /> 21 (72,4)<br /> 4 (13,8)<br /> 4 (13,8)<br /> 6,5 ± 2<br /> 2 (6,9)<br /> 2 (6,9)<br /> <br /> Chuyên Đề Sức khỏe Sinh sản và Bà Mẹ - Trẻ em<br /> <br /> Y Học TP, Hồ Chí Minh * Tập 16 * Phụ bản của Số 1 * 2012<br /> <br /> Đặc điểm<br /> Mạch máu & khí PQ<br /> Các tổn thương khác:Tràn dịch màng phổi<br /> Tổn thương nhu mô phổi<br /> Kết hợp 2 tổn thương trên<br /> <br /> U ác<br /> U nguyên bào thần kinh<br /> 34 (%)<br /> 1 (2,9)<br /> 1 (2,9)<br /> 2 (5,9)<br /> 5 (14,7)<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Lymphoma<br /> 25 (%)<br /> 4 (16)<br /> 2 (8)<br /> 2 (8)<br /> 4 (16)<br /> <br /> U lành<br /> U quái trưởng thành<br /> 29 (%)<br /> 1 (3,4)<br /> 3 (10,3)<br /> 4 (13,8)<br /> 8 (27,6)<br /> <br /> U nguyên bào thần kinh<br /> Tuổi trung bình là 36±30 tháng, với tỉ lệ<br /> nam:nữ =1,4:1.<br /> <br /> chụp CT scan ngực và phát hiện u trung thất.<br /> Kết quả giải phẫu bệnh sau đó là u quái<br /> trưởng thành(5).<br /> <br /> Lâm sàng: tất cả các trường hợp có triệu<br /> chứng yếu chi dưới trong nghiên cứu của chúng<br /> tôi đều gặp trong u nguyên bào thần kinh.<br /> <br /> Tháng 3/2010, Ben Rajavi S, và cs báo cáo<br /> một trường hợp bé gái 4 tuổi được chấn đoán<br /> và điều trị như suyễn nặng từ lúc 8 tháng. Do<br /> tình trạng bệnh tái đi tái lại, bệnh nhân được<br /> làm các xét nghiệm hình ảnh và đã phát hiện<br /> ra nang phế quản(2).<br /> <br /> Lymphoma<br /> Tuổi trung bình là 90 ± 54 tháng, với tỉ lệ<br /> nam:nữ = 4:1.<br /> Lâm sàng: hội chứng tĩnh mạch chủ trên và<br /> hạch ngoại biên gặp nhiều nhất so với u nguyên<br /> bào thần kinh và u quái trưởng thành.<br /> Cận lâm sàng: khả năng phát hiện u trên Xquang cao (84%), Chèn ép mạch máu, khí phế<br /> quản gặp nhiều nhất.<br /> <br /> U quái trưởng thành:<br /> Tuổi trung bình là 72 ± 60 tháng, với tỉ lệ<br /> nam:nữ =1,4:1.<br /> Lâm sàng: triệu chứng khó thở, khò khè và<br /> ngực gồ gặp nhiều nhất.<br /> Cận lâm sàng: khả năng phát hiện u trên Xquang cao (82,8%).<br /> <br /> BÀN LUẬN<br /> Các triệu chứng của u trung thất rất đa<br /> dạng, trong đó chiếm phần lớn là các rối loạn<br /> hô hấp: ho, khó thở, sốt, đau ngực và khò khè.<br /> Chính vì các triệu chứng không đặc hiệu này<br /> mà u trung thất dễ bị chẩn đoán nhầm với các<br /> bệnh khác: suyễn, viêm phổi, lao, dị<br /> vật, nấm…<br /> Năm 1997, Phan Hữu Nguyệt Diễm mô tả<br /> một trường hợp bé trai 3 tháng ở Đồng Tháp<br /> nhập viện với hội chứng tràn dịch màng phổi,<br /> bé được chẩn đoán là viêm phổi, chẩn đoán<br /> phân biệt với lao phổi. Nhưng do tràn dịch<br /> đáp ứng kém với điều trị, bệnh nhân được<br /> <br /> Nhi Khoa<br /> <br /> Mampilly T, Kurian R, Shenai A(4) tháng<br /> 04/2005 báo cáo một trường hợp bé gái 18<br /> tháng ở Ấn Độ với tình trạng khò khè tái đi<br /> tái lại sau khi bị hít sặc hạt đậu phộng, bệnh<br /> nhi được nội soi phế quản và lấy ra hạt đậu<br /> phộng. Tuy nhiên khò khè vẫn còn, sau đó bé<br /> được làm thêm một số các phương pháp cận<br /> lâm sàng và được chẩn đoán là nang phế<br /> quản. Do đó đối với những trường hợp bệnh<br /> nhi bị khò khè kéo dài phải chú ý đến nguyên<br /> nhân bẩm sinh.<br /> Các triệu chứng khác ít gặp hơn: hội<br /> chứng tĩnh mạch chủ trên, da xanh, hạch<br /> ngoại biên, ngực gồ, sụt cân, yếu chi dưới,<br /> khàn tiếng…<br /> Đối với trẻ nhỏ, các triệu chứng biểu hiện<br /> chính và đầu tiên là các rối loạn hô hấp; trong<br /> khi đó đối với trẻ lớn và người lớn, triệu<br /> chứng đầu tiên lại là đau ngực. Do đó, ở trẻ<br /> lớn và người lớn, nhờ triệu chứng đau ngực<br /> sẽ giúp chúng ta phát hiện sớm u trung thất<br /> trước khi có các biểu hiện rối loạn hô hấp(1).<br /> Trong nghiên cứu của chúng tôi, khò khè<br /> và ngực gồ gặp nhiều trong u quái trưởng<br /> thành hơn các loại u khác.<br /> Đặc biệt, đối với các u trung thất có hội<br /> chứng tĩnh mạch chủ trên, theo nghiên cứu<br /> của chúng tôi, sẽ gợi ý cho chúng ta biết một<br /> số các đặc điểm sau: đa số u định vị ở vùng<br /> <br /> 61<br /> <br />