Đại từ nghi vấn Ai với việc biểu thị hành vi hỏi trong ca dao tỏ tình của người Việt

Chia sẻ: Thiên Lăng Sở | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trong các phương tiện nghi vấn của Việt Nam, đại từ nghi vấn "ai" là câu hay và tế nhị nhất, có hai đại từ đặc biệt dùng để hỏi về một người: "ai" và "người nào" nhưng trong ca dao trữ tình chỉ có "ai". Bởi vì ý nghĩa mơ hồ của nó, "ai" rất hữu ích để thể hiện tình yêu của một người. Câu đối “Ai” trong ca dao trữ tình có nội dung phi thường và mục đích gián tiếp. Để hiểu họ, chúng ta phải dựa trên ngữ cảnh và hiểu biết về văn hóa giao tiếp của người Việt. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đại từ nghi vấn Ai với việc biểu thị hành vi hỏi trong ca dao tỏ tình của người Việt

I TØ NGHI VN AI VÎI VIC BIU THÀ HNH VI HÄI TRONG CA DAO TÄ TNH CÕA NG×ÍI VIT Ph¤m Thà H Tr÷íng ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi 1 Mð ¦u Trong c¡c ph÷ìng ti»n nghi v§n nâi chung v ¤i tø nghi v§n nâi ri¶ng cõa ti¸ng Vi»t nh÷: g¼, sao, n o, bao nhi¶u, bao gií, ¥u, th¸ n o, c¡i g¼..., ¤i tø ai l mët trong nhúng ph÷ìng ti»n thó và v tinh t¸ nh§t. º häi v· ng÷íi, ti¸ng Vi»t câ hai ¤i tø nghi v§n chuy¶n döng l : ai v ng÷íi n o, nh÷ng khæng ph£i ng¨u nhi¶n m qua kh£o s¡t, chóng tæi nhªn th§y trong nhúng c¥u ca tä t¼nh, ch¿ xu§t hi»n tø ai. Ngo i þ ngh¾a nghi v§n, khæng x¡c ành v· ng÷íi, èi t÷ñng qui chi¸u cõa tø ai cán câ mët sü mªp mí, l§p lûng r§t c döng cho möc ½ch tä t¼nh. Vîi ¤i tø ai, èi t÷ñng º ch¿ vøa câ thº ð ngæi thù ba (ai â), vøa câ thº ð ngæi thù hai (ng÷íi èi tho¤i) v thªm ch½ c£ ð ngæi thù nh§t (ng÷íi nâi): Nhî ai, ai câ nhî ai/ Nhî da nhî di¸t, bi¸t câ ai nhî m¼nh? Vîi èi t÷ñng v ph¤m vi nghi¶n cùu l ¤i tø nghi v§n ai trong vi»c biºu thà h nh vi häi ð ca dao tä t¼nh cõa ng÷íi Vi»t, ngo i vi»c l m rã mët sè kh¡i ni»m câ li¶n quan, b i vi¸t cõa chóng tæi tªp trung v o t¼m hiºu °c tr÷ng v· nëi dung hiºn ngæn v h m ngæn cõa h nh vi häi sû döng ¤i tø ai trong ca dao tä t¼nh. 2 Nëi dung 2.1 H nh vi häi v nhúng i·u ki»n sû döng h nh vi häi H nh vi häi l mët lo¤i h nh vi ngæn ngú iºn h¼nh vîi möc ½ch ti¸p nhªn thæng tin mîi v g¥y ra ph£n ùng hçi ¡p tø chõ thº ti¸p nhªn. H nh vi häi câ mèi quan h» ch°t ch³, r ng buëc khæng thº t¡ch ríi vîi h nh vi tr£ líi. H nh vi tr£ líi l½ t÷ðng s³ ÷a ra thæng tin mîi º l§p ¦y kho£ng thæng tin trèng cõa c¥u häi, m°c dò khæng ph£i h nh vi häi n o công ÷ñc hçi ¡p theo óng ½ch °t ra ban ¦u. H nh vi häi còng vîi h nh vi tr£ líi t¤o n¶n khung iºn h¼nh cho mët c°p tho¤i trong ho¤t ëng giao ti¸p. Trong â, h nh vi häi giú vai trá chõ ëng, d¨n nhªp h nh vi hçi ¡p çng thíi £m nhªn mët sè nhi»m vö sau: + · xu§t nhu c¦u t¼m ki¸m thæng tin mîi, thæng tin ch÷a bi¸t; + X¡c lªp vai ng÷íi häi - ng÷íi ÷ñc häi (l¥m thíi); + ành h÷îng ng÷íi ÷ñc häi v o mët ph¤m vi nh§t ành º cung c§p c¥u tr£ líi t÷ìng ùng, th½ch hñp. H nh vi häi ÷ñc hi»n thüc hâa b¬ng c¡c c¥u - ph¡t ngæn häi. i·u ki»n º thüc hi»n h nh vi ð líi häi l : + Ng÷íi häi thüc sü khæng bi¸t i·u m¼nh c¦n häi; + Ng÷íi häi thüc sü muèn bi¸t i·u m¼nh c¦n häi; 1
+ Ng÷íi ÷ñc häi ph£i bi¸t i·u m ng÷íi nâi muèn häi. N¸u ngú c£nh cho th§y mët trong nhúng i·u ki»n tr¶n bà vi ph¤m th¼ c¥u häi â khæng nh¬m möc ½ch häi m ch¿ thæng qua h nh vi ngæn ngú trüc ti¸p - häi º thüc hi»n mët h nh vi ngæn ngú gi¡n ti¸p kh¡c. Qua kh£o s¡t chóng tæi th§y h¦u h¸t c¡c c¥u häi trong ca dao tä t¼nh cõa ng÷íi Vi»t ·u vi ph¤m mët trong nhúng i·u ki»n tr¶n, tùc l ·u khæng ph£i l nhúng c¥u häi º häi m c¥u häi ch¿ l vä båc h¼nh thùc b¶n ngo i cho mët ½ch ð líi kh¡c. 2.2 °c tr÷ng v· nëi dung häi hiºn ngæn cõa nhúng c¥u häi sû döng ¤i tø ai trong ca dao tä t¼nh Ngo i nhúng nëi dung häi cö thº nh÷: häi v· ng÷íi n o â l m cho æi lùa chia l¼a: (1) Ai l m cho â xa ¥y/ cho chim ch±o b´o xa c¥y m«ng vái?; häi v· ng÷íi n o â s³ chia s´ vîi m¼nh néi buçn au, cæ ìn, hiu qu¤nh: (2) Câ ch ng nâi mët c÷íi hai/ vng ch ng em bi¸t l§y ai than còng?; häi th÷ìng nhî, chí ñi ai: (3) Anh th÷ìng ai, anh l¤i nhî ai/ chi·u chi·u ra ùng bí khoai træng chøng?; häi v· ho n c£nh gia ¼nh: (4) æi b¶n b¡c mµ th¼ gi / l§y ai coi sâc cûa nh cho anh?..., c¥u häi sû döng ¤i tø ai trong nhúng líi ca tä t¼nh cán câ mët sè nëi dung häi b§t th÷íng sau ¥y: 2.2.1 Häi v· èi t÷ñng khæng ai tr£ líi ÷ñc ngo i ch½nh b£n th¥n ng÷íi häi V½ dö: (5) Ai l m tróc vã mai s¦u o tì li¹u y¸u b¶n c¦u v¼ ai? (6) Lan hu» s¦u ai lan hu» h²o Lan hu» s¦u t¼nh trong h²o ngo i t÷ìi Láng s¥u cho d¤ ng©n ngì, ¶m n«m canh ñi b¤n cho tì rèi t¬m V¼ ai v³ ph§n tæ son V¼ ai ruët h²o gan mán v¼ ai? Trong ph¤m vi t÷ li»u kh£o s¡t, chóng tæi nhªn th§y nhúng c¥u häi n y th÷íng l líi tü b¤ch, líi ëc tho¤i nëi t¥m cõa nh¥n vªt trú t¼nh v th÷íng ÷ñc c§t l¶n tø nhúng néi ni·m, t¥m sü th¦m k½n. Ð nhúng v½ dö tr¶n, ch½nh néi nhî th÷ìng, ch½nh sü ñi chí mán mäi ¢ bªt th nh c¥u häi: Ai l m tróc vã mai s¦u/ o tì li¹u y¸u b¶n c¦u v¼ ai; V¼ ai v³ ph§n tæ son/ v¼ ai ruët h²o gan mán v¼ ai? Nhúng c¥u häi â câ nëi dung häi hiºn ngæn khæng ai tr£ líi ÷ñc ngo i ch½nh b£n th¥n ng÷íi häi nh÷ng nh¥n vªt trú t¼nh häi ch½nh m¼nh khæng ph£i º t¼m líi gi£i ¡p m º gi¢i b y cho vìi bît nhúng ch§t chùa trong láng. 2.2.2 Häi v· èi t÷ñng m b£n th¥n ng÷íi häi ¢ bi¸t V½ dö: (1) Ai v· çng T¿nh, Hu¶ C¦u º th÷ìng, º nhî, º s¦u cho ai? (2) Mi¸ng tr¦u ai råc, ai t¶m Mi¸ng cau ai bê m m·m rùa ai? 2
Ð nhúng c¥u ca dao n y, sc th¡i nghi v§n v þ ngh¾a khæng x¡c ành cõa tø ai ¢ ÷ñc xâa mí, bði d÷îi h¼nh thùc l ¤i tø nghi v§n nh÷ng thüc ch§t ai ¢ ÷ñc sû döng nh÷ mët ¤i tø x÷ng hæ. Trong v½ dö (1), hai ¤i tø ai qui chi¸u ¸n hai èi t÷ñng kh¡c nhau: mët ng÷íi ra i, mët ng÷íi ð l¤i. Néi th÷ìng, néi nhî, néi s¦u ð ¥y khæng ph£i vu vì m thüc ch§t ¢ h÷îng v· mët èi t÷ñng x¡c ành. Ng÷íi ð l¤i, ng÷íi häi khæng thº khæng bi¸t ng÷íi v· çng T¿nh, Hu¶ C¦u - ng÷íi º th÷ìng, º nhî, º s¦u cho m¼nh l ai nh÷ng v¨n dòng tø ai º t¤o n¶n sü k½n ¡o, t¸ nhà trong vi»c gi¢i b y t¼nh c£m. Công nh÷ vªy, ð v½ dö (2), ng÷íi nâi chc chn ¢ bi¸t t¡c gi£ mi¸ng tr¦u ÷ñc t¶m r§t kh²o v mi¸ng cau ÷ñc bê r§t µp â nh÷ng l¤i m÷ñn sü mªp mí cõa ¤i tø ai º líi khen khæng sé s ng, suçng s¢. 2.2.3 Häi v· èi t÷ñng khæng câ thüc V½ dö: (3) Ai xui em câ m¡ hçng º ng÷íi qu¥n tû em láng y¶u th÷ìng? (4) Non hçng ai p m cao T¼nh em ai bîi, ai o m s¥u? ai trong nhúng c¥u ca dao n y th÷íng häi v· mët nh¥n vªt thù ba, ngo i ng÷íi ¤i tø nâi v ng÷íi nghe nh÷ng â l¤i l mët nh¥n vªt væ h¼nh, khæng câ thªt: h¼nh £nh m¡ hçng t÷ñng tr÷ng cho nhan sc cõa ng÷íi thi¸u nú theo l³ th÷íng khæng thº do ai xui m câ (VD 3), công nh÷ t¼nh em khæng thº do ai bîi, ai o m s¥u (VD 4).V¼ vªy ai trong tr÷íng hñp n y ch¿ l mët nh¥n vªt bàa, v nhúng c¥u häi â ch¿ l c¡i cî, ch¿ l m n·n cho líi thê lë ph½a sau. 2.2.4 Nëi dung häi nh¥n hâa èi t÷ñng ÷ñc häi V½ dö: (5) Buçn træng ch¶nh ch¸ch sao mai Sao ìi, sao hïi, nhî ai sao buçn Buçn træng con nh»n v÷ìng tì Nh»n ìi, nh»n hïi, nh»n chí ñi ai? (6) Kh«n th÷ìng nhî ai Kh«n rìi xuèng §t? Kh«n th÷ìng nhî ai Kh«n vt l¶n vai? Kh«n th÷ìng nhî ai Kh«n chòi n÷îc mt? ±n th÷ìng nhî ai M ±n khæng tt? Mt th÷ìng nhî ai Mt ngõ khæng y¶n? Ð nhúng c¥u häi n y, chõ thº trú t¼nh th÷íng nhí mët vªt n o â nâi hë láng m¼nh t¤o n¶n h¼nh £nh nh¥n hâa ëc ¡o v líi thì gi u sùc biºu c£m. N¸u ð VD (5), nh¥n vªt trú t¼nh nh¼n th§y sü t÷ìng çng giúa néi cæ ìn cõa m¼nh vîi ngæi sao mai ri¶ng l´, giúa tì nh»n vîi tì láng th¼ ð VD (6), chi¸c kh«n, ¡nh mt, ngån lûa,... vèn ÷ñc coi l nhúng thæng i»p t¼nh y¶u ¢ çng hi»n v còng nhau mang theo ni·m th÷ìng nhî cõa 3
mët ng÷íi ¸n vîi mët ng÷íi thæng qua h ng lo¤t c¥u häi l°p c§u tróc: Kh«n th÷ìng nhî ai...? ±n th÷ìng nhî ai...? Mt th÷ìng nhî ai...? 2.3 H m ngæn (mët sè h nh vi ngæn ngú gi¡n ti¸p) ÷ñc thº hi»n qua h nh vi häi sû döng ¤i tø ai trong ca dao tä t¼nh 2.3.1 Häi - b y tä V½ dö: (7) o en ai nhuëm cho m¼nh Cho duy¶n anh ªm, cho t¼nh anh say? (8) Ai em em tîi giúa çng Ch¥n bòn tay l§m m láng anh say? Nhúng c¥u ca dao n y th÷íng câ nëi dung häi hiºn ngæn v· mët ng÷íi thù ba n o â, nh÷: ¡o en ai nhuëm cho m¼nh v ai em em tîi giúa çng? Nh÷ng rã r ng, c¡i ½ch trong c¥u häi cõa ch ng trai nh¥n vªt trú t¼nh khæng ph£i º bi¸t rã ngån nguçn cõa chi¸c ¡o en do ai nhuëm hay ai l ng÷íi ¢ em em tîi giúa çng m l º b y tä mët líi khen, mët sü ng÷ïng më tü ¡y láng m¼nh èi vîi cæ g¡i. N¸u duy¶n anh ªm, t¼nh anh say (VD 7) câ thº ÷ñc bt ¦u tø v´ µp b¼nh dà, ¬m thm cõa chi¸c ¡o en th¼ ¸n (VD 8), c¥u häiai em em tîi giúa çng thüc sü ch¿ l c¡i cî cho líi b y tä: ch¥n bòn tay l§m m láng anh say. 2.3.2 Häi - tr¡ch V½ dö: (9)Cóc ÷ìng xanh sao cóc vëi t n, Kiºng ÷ìng xanh sao kiºng h²o, tæi häi n ng t¤i ai? (10)X÷a kia nâi th¸ nâi th· B¥y gií b´ khâa trao ch¼a cho ai? Chóng tæi nhªn th§y nëi dung cõa nhúng c¥u häi n y th÷íng gn vîi mët sü thay êi giúa tr÷îc v sau, x÷a v nay, nh÷: cóc ÷ìng xanh cóc vëi t n, kiºng ÷ìng xanh kiºng h²o, x÷a kia nâi th¸ nâi th·, b¥y gií b´ khâa trao ch¼a cho ai... hay mët sü m§t m¡t n o â nh÷: con s¡o sê lçng nâ bay, trçng c¥y n¶n tr¡i º d nh ai «n, º ai ct l¡ cho t u bì vì... Tuy nhi¶n, nhúng c¥u häi â khæng nh¬m truy nguy¶n sü thay êi, m§t m¡t §y m l líi tr¡ch mâc ai â v· sü thay láng êi d¤, nâi líi ch¯ng giú l§y líi. Líi tr¡ch mâc ÷ñc thº hi»n s¥u sc thæng qua h¼nh thùc c¥u häi v gn li·n vîi nâ bao gií công l nhúng h¼nh £nh ©n dö º tr¡nh xóc ph¤m ¸n thº di»n cõa ng÷íi bà tr¡ch. 2.3.3 Häi than V½ dö: (11)V¦ng tr«ng ai x´ l m æi ÷íng tr¦n ai v³ ng÷ñc xuæi hïi ch ng? ÷a nhau mët b÷îc l¶n ng Cä xanh hai d¢y, m§y h ng ch¥u sa... C¥u ca dao häi v· mët nëi dung khæng câ thüc, bði l m sao ai câ thº x´ nûa v¦ng tr«ng v v³ ÷ñc ÷íng tr¦n? Còng vîi tø hæ gåi hïi ch ng, c¥u häi ch½nh l líi than 4
chùa chan n÷îc mt v· sü chia l¼a, li bi»t ÷ñc gñi l¶n qua h¼nh £nh ©n dö v¦ng tr«ng cæ ìn x´ nûa v ÷íng tr¦n ng÷ñc xuæi c¡ch trð. (12) Câ ch ng nâi mët c÷íi hai Vng ch ng em bi¸t l§y ai than còng? (13) Sao m ph¯ng l°ng nh÷ tí Néi ni·m t¥m sü b¥y gií bi¸t ngä còng ai? N¸u VD (11) häi v· ai l ng÷íi ¢ l m n¶n c£nh æi lùa chia l¼a th¼ VD (12) v (13) l¤i häi ai s³ l ng÷íi câ thº lng nghe, th§u hiºu v s´ chia vîi nh¥n vªt trú t¼nh. T§t c£ nhúng c¥u häi â, ng÷íi häi khæng mong mäi câ mët líi gi£i ¡p m ch¿ mong ÷ñc tr£i láng m¼nh, ÷ñc thèt l¶n nh÷ mët líi than v¢n, mët ti¸ng thð d i º sau â, néi buçn tr¾u n°ng kia câ thº vñi bît ½t nhi·u... 2.3.4 Häi kh¯ng ành Trong ph¤m vi t÷ li»u kh£o s¡t, chóng tæi nhªn th§y c¥u häi trong nhâm n y th÷íng gi¡n ti¸p kh¯ng ành v´ µp cõa ng÷íi phö nú ho°c kh¯ng ành t¼nh y¶u, néi nhî cõa nh¥n vªt trú t¼nh. ½ch cuèi còng cõa sü kh¯ng ành â, khæng g¼ kh¡c, v¨n l º b y tä t¼nh c£m. V½ dö: (14) Ai l m c¡i nân quai thao º cho anh th§y cæ n o công xinh? (15) Ch¿ i·u ai kh²o v§n v÷ìng Méi ng÷íi mët xù m th÷ìng nhau íi? Nhúng c¥u häi thüc ch§t ch¿ l líi ÷a ©y, l khóc d¤o ¦u cho líi kh¯ng ành ð ph½a sau. Bði ng÷íi häi khæng thüc láng muèn bi¸tai l m c¡i nân quai thao hay ch¿ i·u ai kh²o v§n v÷ìng m ch¿ muèn thæng qua â kh¯ng ành v´ µp cõa ng÷íi ëi nân: º cho anh th§y cæ n o công xinh ho°c kh¯ng ành v´ µp cõa mët mèi t¼nh st son, b·n ch°t: méi ng÷íi mët xù m th÷ìng nhau íi. 2.3.5 Häi l m quen V½ dö: (16) Giâ ÷a giâ ©y bæng trang Ai ÷a ai ©y duy¶n n ng tîi ¥y? (17) Cæ kia m¡ ä hçng hçng Sao ch÷a l§y chçng cán chí ñi ai? Vîi möc ½ch l m quen, nhúng c¥u häi hiºn ngæn khi th¼ · cªp tîi vªt döng bä qu¶n nh÷ manh ¡o, t§m kh«n,... khi th¼ quan t¥m em l con c¡i nh ai, æi khi l¤i ch¿ l nhúng c¥u häi r§t éi vu vì: Giâ ÷a giâ ©y bæng trang/ ai ÷a, ai ©y duy¶n n ng tîi ¥y hay O kia m¡ ä hçng hçng/ sao ch÷a l§y chçng cán chí ñi ai? Bði häi nh÷ng möc ½ch khæng ph£i º câ ÷ñc c¥u tr£ líi ½ch thüc m ch¿ º bt ¦u cho mët cuëc chuy»n trá, mët mèi quan h» lùa æi nhi·u hùa hµn... 2.3.6 Häi - phäng o¡n V½ dö: 5
(18) Hïi cæ tht d£i l÷ng xanh, Ng y ng y th§p tho¡ng b¶n m nh træng ai? (19) Sao m l¤nh gièng ng÷íi d÷ng Hay l «n dð b¡nh ch÷ng ai rçi? C¡c c¥u häi nh¬m möc ½ch gi¡n ti¸p phäng o¡n th÷íng câ mæ h¼nh lªp luªn r§t rã. Nh¥n vªt trú t¼nh th÷íng d¨n ra mët hi»n t÷ñng n o â l m luªn cù, º h÷îng tîi mët k¸t luªn ÷ñc °t d÷îi d¤ng c¥u häi mang t½nh ch§t phäng o¡n: ng y ng y th§p tho¡ng b¶n m nh træng ai hay sao m l¤nh gièng ng÷íi d÷ng/ hay l «n dð b¡nh ch÷ng ai rçi? N¸u ð VD (18), ta th§y ©n hi»n ¬ng sau c¥u häi - phäng o¡n §y câ mët nö c÷íi hâm h¿nh º l m quen, th¼ c¥u häi trong VD (19) l¤i l sü ho i nghi cõa ng÷íi nâi 1 v· t¼nh c£m, th¡i ë cõa ng÷íi nâi 2 èi vîi m¼nh. Tr÷îc mët hi»n t÷ñng b§t th÷íng: l¤nh gièng ng÷íi d÷ng, ng÷íi nâi 1 häi ng÷íi nâi 2 v â công l líi tü v§n ¦y b«n kho«n, nhùc nhèi. C¥u ca dao ÷ñc k¸t hñp bði ba ph÷ìng ti»n ngæn ngú biºu thà h nh vi häi: ¤i tø sao, quan h» tø hay v ¤i tø ait¤o th nh nhúng thc mc, nhúng u©n khóc, nhúng ch§t v§n dçn dªp ch÷a câ líi gi£i ¡p. Ð ¥y h nh vi phäng o¡n cán k²o theo h ng lo¤t c¡c h nh vi gi¡n ti¸p kh¡c nh÷ tr¡ch mâc, than, b y tä... 6
3 K¸t luªn N¸u nh÷ trong hëi tho¤i íi th÷íng, h nh vi ngæn ngú trüc ti¸p v gi¡n ti¸p câ thº tçn t¤i ìn l´, t¡ch bi»t nhau th¼ trong ca dao, °c bi»t l ca dao tä t¼nh, hai lo¤i h nh vi â luæn song song tçn t¤i trong mët ph¡t ngæn. º hiºu ÷ñc nhúng ©n þ k½n ¡o ¬ng sau méi c¥u häi khæng ch¿ º häi nh÷ ¢ tr¼nh b y ð tr¶n, c¦n ph£i düa v o ngú c£nh v ph£i câ vèn hiºu bi¸t v· v«n hâa giao ti¸p, ùng xû cõa ng÷íi Vi»t - nhúng con ng÷íi luæn ÷a th½ch sü k½n ¡o, t¸ nhà, þ tù, °c bi»t l trong vi»c b y tä nhúng t¼nh c£m ri¶ng t÷. Xu§t hi»n trong m£ng ca dao tä t¼nh - nìi thº hi»n rã nh§t måi cung bªc t¼nh c£m lùa æi cõa ng÷íi Vi»t x÷a v công l mët trong nhúng nìi m c¡c h nh vi ngæn ngú gi¡n ti¸p ÷ñc thüc hi»n a d¤ng, phong phó nh§t, c¥u häi câ ¤i tø nghi v§n ai ¢ ph¡t huy ÷ñc tèi a c¡i hay, c¡i mªp mí l½ thó cõa ¤i tø ai trong Vi»t ngú, l m n¶n nhúng lèi tä t¼nh duy¶n d¡ng, tinh t¸, thi và, r§t Vi»t Nam. TI LIU THAM KHO [1] Nguy¹n Cø, Nguy¹n Thà Hu¸, Tr¦n Thà An, 2003. Tuyºn tªp töc ngú ca dao Vi»t Nam. Nxb V«n håc, H Nëi. [2] L¶ æng, 1996. Ngú döng c¥u häi ch½nh danh. Luªn ¡n PTS khoa håc Ngú V«n, ¤i håc Khoa håc X¢ hëi v Nh¥n v«n. [3] inh Trång L¤c, Nguy¹n Th¡i Háa, 1999. Phong c¡ch håc ti¸ng Vi»t. Nxb Gi¡o döc, H Nëi. [4] Nguy¹n Thà L÷ìng, 1996. Tiºu tø t¼nh th¡i dùt c¥u dòng º häi vîi vi»c biºu thà c¡c h nh vi ngæn ngú. Luªn ¡n ti¸n s¾, ¤i håc S÷ ph¤m H Nëi. [5] °ng Thà H£o T¥m, 1999. Ngh¾a h m ©n: c¡c chùc n«ng c¦n y¸u º t¤o lªp, l½ gi£i, ph£n hçi - Nhúng v§n · ngú döng håc. K¿ y¸u hëi th£o khoa håc Ngú döng håc l¦n thù nh§t, H Nëi. [6] Tr¦n Ngåc Th¶m, 1999. Cì sð v«n hâa Vi»t Nam . Nxb Gi¡o döc TP Hç Ch½ Minh. [7]Ph¤m Thu Y¸n, 1990. Nhúng th¸ giîi ngh» thuªt ca dao . Nxb Gi¡o döc, H Nëi. ABSTRACT Interrogative sentences in Vietnamese lyric folk songs In Vietnamese interrogative means, ai interrogative pronoun is the most interesting and delicate one.There are two special pronouns which are used to ask about a person: ai and ng÷íi n o but in lyric folk songs there is only ai. Because of its vague meaning, ai is very useful to express one's love. Ai interrogative sentences in lyric folk songs have extraordinary contents and indirect purposes. To understand them, we have to base on contexts and knowledge of Vietnamese communication culture. 7