JOURNAL OF SCIENCE OF HNUE DOI: 10.18173/2354-1075.2015-0221<br />
Educational Sci., 2015, Vol. 60, No. 8C, pp. 31-36<br />
This paper is available online at http://stdb.hnue.edu.vn<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
ĐÁNH GIÁ CÁC HOẠT ĐỘNG CAN THIỆP SỚM TRẺ KHUYẾT TẬT<br />
<br />
Nguyễn Đức Minh<br />
Trung tâm Nghiên cứu Đánh giá kết quả giáo dục, Viện Khoa học Giáo dục Việt Nam<br />
<br />
Tóm tắt. Đánh giá là một phần không thể thiếu và cần được thực hiện đối với tất cả các<br />
hoạt động của quá trình can thiệp sớm. Những nhận xét, kết luận khách quan được đưa ra<br />
do đánh giá thường xuyên là những thông tin hữu ích giúp cho việc kịp thời điều chỉnh các<br />
hoạt động, nâng cao chất lượng của can thiệp sớm trẻ khuyết tật nhằm hướng tới mục tiêu<br />
giúp trẻ đi học đúng độ tuổi.<br />
Từ khóa: Đánh giá, hoạt động, can thiệp sớm, trẻ em khuyết tật.<br />
<br />
1. Mở đầu<br />
Đánh giá việc thực hiện và kết quả đạt được cuối cùng là một phần không thể thiếu của mọi<br />
hoạt động trong xã hội. Vì vậy, đánh giá cũng là phần không thể thiếu của việc can thiệp sớm trẻ<br />
khuyết tật. Để bảo đảm chất lượng của can thiệp sớm thì hoạt động đánh giá cần được thực hiện<br />
trong tất cả các giai đoạn, các hoạt động và các yếu tố tác động đến quá trình can thiệp sớm của<br />
trẻ.<br />
Theo N.Fallen và W.Umansky (1985), CTS là một quá trình tác động vào cuộc sống của trẻ<br />
nhỏ bị khuyết tật và gia đình nhằm thay đổi xu hướng và hệ quả của khuyết tật hay sự chậm phát<br />
triển. "Việc can thiệp phải được tiến hành trên từng cá nhân nhưng phải kết hợp điều chỉnh hoặc<br />
phối hợp giữa các dịch vụ, chiến lược, kĩ thuật hoặc những đồ dùng cần thiết để giúp trẻ phát huy<br />
hết tiềm năng" [14]. Can thiệp sớm đồng thời cũng vừa là chương trình hỗ trợ, giúp đỡ gia đình<br />
của trẻ khuyết tật vượt qua được những vấn đề tâm lí, hướng dẫn gia đình các nội dung, phương<br />
pháp, kĩ thuật can thiệp sớm và tìm các nguồn hỗ trợ, phối hợp với các chuyên gia trong việc thực<br />
hiện những hoạt động can thiệp sớm cho trẻ, và là công tác nâng cao nhận thức, trách nhiệm của<br />
cộng đồng trong chăm sóc, giáo dục trẻ khuyết tật nói riêng và trẻ em nói chung.<br />
Muốn can thiệp sớm trẻ khuyết tật có hiệu quả thì sàng lọc phát hiện sớm, chẩn đoán, đánh<br />
giá phát triển có ý nghĩa vô cùng quan trọng. Công việc này giúp nhà chuyên môn xác định được<br />
các mức độ khuyết tật, khả năng, nhu cầu của trẻ để kịp thời xây dựng và thực hiện chương trình,<br />
biện pháp hạn chế tác động tiêu cực của khuyết tật và phát huy tối đa những mặt mạnh, cung cấp<br />
những hỗ trợ cần thiết, giúp trẻ phục hồi chức năng, phát triển để có thể đi học đúng độ tuổi.<br />
Đánh giá là một hoạt động quan trọng các hoạt động can thiệp sớm trẻ khuyết tật. Những<br />
nhận xét, kết luận khách quan được đưa ra do đánh giá thường xuyên là những thông tin hữu ích<br />
giúp cho việc kịp thời điều chỉnh các hoạt động, nâng cao chất lượng của can thiệp sớm trẻ khuyết<br />
tật nhằm hướng tới mục tiêu giúp trẻ đi học đúng độ tuổi.<br />
Ngày nhận bài: 10/7/2015. Ngày nhận đăng: 15/10/2015.<br />
Liên hệ: Nguyễn Đức Minh, e-mail: ducminhvision@gmail.com.<br />
<br />
<br />
<br />
31<br />
Nguyễn Đức Minh<br />
<br />
<br />
Như vậy, đánh giá các hoạt động can thiệp sớm cho trẻ khuyết tật cần bắt đầu ngay từ khi<br />
sàng lọc phát hiện, chẩn đoán dạng tật và mức độ khuyết tậtđánh giá phát triển đến khi trẻ tham gia<br />
hoạt động học tập ở tiểu học và chú trọng đến các chương trình, kế hoạch, phương pháp, kĩ thuật<br />
can thiệp sớm, công tác gia đình, cộng đồng, hoạt động của các liên đới đối với trẻ và gia đình của<br />
trẻ, các điều kiện, hoàn cảnh,. . . của cả quá trình thực hiện can thiệp sớm.<br />
Các nghiên cứu hiện nay tại Việt Nam chủ yếu tập trung vào phát hiện sớm, chẩn đoán,<br />
đánh giá trẻ, sử dụng các phương pháp can thiệp trẻ mà chưa chú trọng đến đánh giá các hoạt động<br />
can thiệp sớm trẻ khuyết tật. Điển hình là các nghiên cứu của các tác giả: Nguyễn Nữ Tâm An<br />
(2012) [1], Nguyễn Thị Hương Giang (2012) [2], Trần Thị Thu Hà và cộng sự (2010) [3], Nguyễn<br />
Thị Bích Hạnh (2007) [4], Trần Thị Minh Thành (2011) [8], Nguyễn Văn Lê (2012) [7], Trần Thị<br />
Lệ Thu (2012) [9], Nguyễn Thị Hoàng Yến [10, 11, 12, 13], Lê Thúy Hằng [6], Nguyễn Thị Hạnh<br />
[5]. Bài viết này, chúng tôi bàn đến các nội dung đánh giá các hoạt động can thiệp sớm trẻ khuyết<br />
tật tại Việt Nam.<br />
<br />
2. Nội dung nghiên cứu<br />
2.1. Khái niệm can thiệp sớm và đánh giá các hoạt động can thiệp sớm trẻ<br />
khuyết tật<br />
* Can thiệp sớm là sự hướng dẫn, giáo dục sớm cho trẻ khuyết tật và những người trong<br />
môi trường gần nhất của trẻ. Sự hướng dẫn, giáo dục sớm được đề cập tới trong định nghĩa về can<br />
thiệp sớm cho trẻ khuyết tật bao gồm các dịch vụ tổng hợp: Tư vấn và hướng dẫn gia đình; Chẩn<br />
đoán và đánh giá y tế và tâm lí; Chăm sóc y tế; Chăm sóc thính học; Chăm sóc thị lực; Các dịch<br />
vụ chỉnh trị (vật lí trị liệu, ngôn ngữ trị liệu, chỉnh âm. . . ); Giáo dục đặc biệt.<br />
* Đánh giá có thể được hiểu như một quá trình thu thập thông tin để nhằm mục đích đưa ra<br />
một quyết định.<br />
* Đánh giá các hoạt động can thiệp sớm trẻ khuyết tật là hoạt động đánh giá công tác phát<br />
hiện sớm, chẩn đoán, đánh giá phát triển, xây dựng và thực hiện kế hoạch can thiệp sớm, đánh giá<br />
kết quả can thiệp sớm cho trẻ khuyết tật nhằm thu thập những thông tin hữu ích giúp nhà chuyên<br />
môn kịp thời điều chỉnh các hoạt động, nâng cao chất lượng của can thiệp sớm trẻ khuyết, hướng<br />
tới mục tiêu giúp trẻ đi học đúng độ tuổi.<br />
<br />
2.2. Nội dung đánh giá các hoạt động trong can thiệp sớm trẻ khuyết tật<br />
Các nội dung chính của đánh giá can thiệp sớm trẻ khuyết tật bao gồm:<br />
- Đánh giá việc chẩn đoán và phát hiện sớm; Đánh giá việc xác định năng lực và nhu cầu<br />
của trẻ; Đánh giá việc xây dựng chương trình, kế hoạch can thiệp sớm;<br />
- Đánh giá việc thực hiện các hoạt động theo chương trình, kế hoạch can thiệp sớm đã được<br />
xây dựng; Đánh giá những yếu tố tác động đến quá trình can thiệp sớm;<br />
- Đánh giá việc đánh giá trong quá trình can thiệp sớm.<br />
2.2.1. Đánh giá các hoạt động chẩn đoán và phát hiện sớm<br />
Chẩn đoán các khuyết tật (kể cả trước khi sinh) có nguy cơ mắc phải của trẻ rất quan trọng.<br />
Chẩn đoán chính xác sẽ là tiền đề tốt cho việc chuẩn bị để xây dựng kế hoạch hỗ trợ, can thiệp<br />
và chuẩn bị trước tâm lí cho gia đình của trẻ. Chẩn đoán còn là cơ sở để tư vấn cho gia đình có<br />
nên tiếp tục tìm kiếm các địa chỉ khám, đánh giá khác để xác định rõ hơn việc trẻ có nguy cơ mắc<br />
khuyết tật hay không hoặc chuẩn bị các phương án hỗ trợ cho trẻ nều nguy cơ có thể đã tương đối<br />
<br />
32<br />
Đánh giá các hoạt động can thiệp sớm trẻ khuyết tật<br />
<br />
<br />
rõ và sẽ xẩy ra trong thời điểm không xa.<br />
Dựa trên những chẩn đoán ban đầu, việc phát hiện những dấu hiệu, biểu hiện khuyết tật của<br />
trẻ cần được thực hiện và ghi lại. Những thông tin về phát hiện ban đầu sẽ rất cần thiết cho việc<br />
đánh giá mức độ, xu hướng phát triển của khuyết tật và là cơ sở cho việc tư vấn, hỗ trợ gia đình<br />
đưa trẻ đến những cơ sở khám, chữa bệnh hoặc đánh giá về tâm lí giáo dục nhằm xác định cụ thể<br />
khả năng và nhu cầu của trẻ.<br />
Đánh giá các hoạt động chẩn đoán, phát hiện khuyết tật của trẻ là nhằm xác định xem việc<br />
chẩn đoán, phát hiện đã được thực hiện đúng quy trình và các thông tin ghi nhận có được sắp xếp,<br />
phân loại một cách khoa học, đầy đủ để làm cơ sở cho việc đưa ra những nhận định ban đầu phục<br />
vụ cho việc tư vấn cũng như chuẩn bị tâm thế của gia đình và giáo viên một cách chính xác hay<br />
chưa. Những thông tin về chẩn đoán, phát hiện không chính xác, chưa đầy đủ sẽ không giúp ích<br />
nhiều cho gia đình và cán bộ làm công tác can thiệp sớm mà ngược lại còn gây hoang mang, lo<br />
lắng cho họ nữa. Do đó, những nhận định, kết luận của đánh giá việc chẩn đoán, phát hiện khuyết<br />
tật của trẻ cần được thực hiện nghiêm túc để có thể xác định về nhận định, kết luận ban đầu giúp<br />
công tác can thiệp sớm được thực hiện đúng hướng và kịp thời.<br />
2.2.2. Đánh giá hoạt động xác định khả năng và nhu cầu của trẻ<br />
Xác định khả năng và nhu cầu của trẻ là hoạt động quan trọng trong quá trình can thiệp sớm<br />
cho trẻ. Đánh giá hoạt động này nhằm mục đích kiểm tra độ chân thực của các thông tin như:<br />
- Trẻ đã được đưa đến đúng địa chỉ cần được đánh giá, xác định khả năng và nhu cầu;<br />
- Trẻ đã được đánh giá bởi đúng các chuyên gia về lĩnh vực khuyết tật mà trẻ mắc phải;<br />
- Việc xác định khả năng và nhu cầu của trẻ đã được thực hiện theo đúng quy trình;<br />
- Những thông tin về khả năng, nhu cầu của trẻ đã rõ ràng và có thể phục vụ cho việc xây<br />
dựng kế hoạch chăm sóc, can thiệp sớm;<br />
- Những nhu cầu cần chú ý và có thể điều chỉnh để phù hợp với điều kiện thực tế của gia<br />
đình và sự hỗ trợ dự báo có thể huy động để giúp cho trẻ và gia đình. . .<br />
Đánh giá việc xác định khả năng, nhu cầu của trẻ khuyết tật là nhằm tránh những sai sót<br />
dẫn tới chậm trễ hoặc lệch hướng khi thực hiện các hoạt động can thiệp về y tế, giáo dục và xã hội<br />
tiếp theo.<br />
2.2.3. Đánh giá việc xây dựng chương trình, kế hoạch can thiệp sớm<br />
Chương trình, kế hoạch can thiệp sớm là văn bản dự kiến về thời gian, nội dung, phương<br />
pháp, phương tiện, người chủ trì, phối hợp và những kết quả dự kiến. . . sẽ triển khai để giúp trẻ<br />
dựa vào khả năng của mình, khắc phục những hạn chế do khuyết tật gây ra để phát triển để có thể<br />
hòa nhập và phát triển. Chương trình, kế hoạch can thiệp sớm được xây dựng tốt cần đảm bảo các<br />
tiêu chí như: đáp ứng được khả năng, nhu cầu của trẻ, phù hợp với điều kiện, mức độ phát triển<br />
của giáo dục, kinh tế, văn hóa, xã hội địa phương và gia đình. Chương trình, kế hoạch xây dựng rất<br />
tốt nhưng nhà trường, gia đình, xã hội không thể đáp ứng được thì sẽ trở thành viển vông, xa thực<br />
tiễn, không thể hiện thực hóa. Nhưng nếu chương trình, kế hoạch được xây dựng có mục tiêu quá<br />
thấp sẽ cản trở tới sự phát triển của trẻ.<br />
Chương trình, kế hoạch phù hợp với đặc điểm phát triển cá nhân của trẻ và điều kiện phát<br />
triển kinh tế, văn hóa, xã hội của gia đình và nhà trường sẽ là sức mạnh tổng hợp giúp trẻ khắc<br />
phục những hạn chế và phát huy tối đa năng lực để học tập, rèn luyện phát triển và hòa nhập cộng<br />
đồng. Các tiêu chí chính cần chú trọng trong đánh giá chương trình và kế hoạch can thiệp sớm trẻ<br />
khuyết tật gồm:<br />
<br />
<br />
33<br />
Nguyễn Đức Minh<br />
<br />
<br />
- Các mục tiêu cần đạt sau một năm, hoặc 3-5 năm.<br />
- Những mục tiêu cần đạt sau một giai đoạn (một năm, nửa năm, hàng quý, hàng tháng hoặc<br />
sau một/một số hoạt động. . . ).<br />
- Nội dung cần thực hiện can thiệp sớm (y tế, giáo dục, tâm lí, xã hội. . . ).<br />
- Những hoạt động cụ thể để thực hiện những nội dung nhằm tới mục tiêu.<br />
- Thời gian thực hiện các nội dung/hoạt động can thiệp sớm.<br />
- Các phương pháp thực hiện can thiệp sớm.<br />
- Các phương tiện cần thiết khi thực hiện quá trình can thiệp sớm.<br />
- Người chủ trì và phối hợp trong các hoạt động.<br />
- Nhiệm vụ, vị trí cụ thể của trẻ, giáo viên, phụ huynh và những người tham gia can thiệp<br />
sớm.<br />
- Những nguồn hỗ trợ cần thiết để thực hiện chương trình, kế hoạch can thiệp sớm.<br />
- Kết quả dự kiến để làm tiêu chí đánh giá sau thời gian quy định của các hoạt động can<br />
thiệp sớm.<br />
- Kế hoạch và các tiêu chí đề xuất để đánh giá quá trình và kết quả thực hiện các hoạt động<br />
can thiệp sớm.<br />
- Những điều chú ý, có thể cần điều chỉnh khi thực hiện chương trình, kế hoạch can thiệp<br />
sớm.<br />
Đánh giá văn bản được xây dựng về chương trình và kế hoạch thực hiện can thiệp sớm trẻ<br />
khuyết tật sẽ xác định lại một lần nữa sự hợp lí trong ưu tiên các nội dung, hoạt động của can thiệp<br />
sớm, đưa ra đề xuất, kết luận về bổ sung những nội dung cần thiết hoặc loại bỏ những nội dung,<br />
hoạt động không hợp lí để bảo đảm, nâng cao chất lượng của can thiệp sớm. Đánh giá chương<br />
trình, kế hoạch can thiệp sớm là điều kiện tiên quyết để khi đưa vào thực hiện sẽ tránh được những<br />
hạn chế và nâng cao hiệu quả của can thiệp sớm trẻ khuyết tật.<br />
2.2.4. Đánh giá việc thực hiện chương trình, kế hoạch can thiệp sớm<br />
Thực hiện chương trình can thiệp sớm là những hoạt động nhằm hiện thực hóa các mục<br />
tiêu, nội dung, phương pháp,. . . đã được xây dựng. Đánh giá quá trình thực hiện chương trình, kế<br />
hoạch can thiệp sớm nhằm thu thập, xử lí, phân tích một cách hệ thống những thông tin trong can<br />
thiệp sớm trẻ khuyết tật để kịp thời phát huy, điều chỉnh các hoạt động, thời gian, sự đáp ứng các<br />
nhu cầu,. . . giúp trẻ phát triển tốt nhất trong khả năng của mình hướng tới đi học hòa nhập đúng<br />
độ tuổi.<br />
Đánh giá quá trình thực hiện chương trình nhằm xác định xem những mục tiêu, nội dung,<br />
phương pháp, phương tiện được dự kiến trong các hoạt động cũng như thời gian dự kiến, trách<br />
nhiệm của các liên đới tham gia can thiệp sớm. . . đã đạt được ở mức độ nào, có thực tế không, hay<br />
cần phải điều chỉnh, thay đổi để có thể đạt hiệu quả cao hơn.<br />
Chương trình, kế hoạch can thiệp sớm dù có được xây dựng rất tốt cũng rất khó có thể đảm<br />
bảo phù hợp hoàn toàn với thực tế cuộc sống luôn thay đổi. Vì vậy, việc đánh giá cần được thực<br />
hiện thường xuyên trong suốt quá trình thực hiện để có thể đưa ra những nhận xét, quyết định cần<br />
thiết giúp cho việc điều chỉnh mục tiêu, nội dung và phương pháp. . . thích ứng và sát nhất với thực<br />
tế khách quan.<br />
Điều quan trọng cần chú ý trong đánh giá quá trình can thiệp sớm trẻ khuyết tật là đánh giá<br />
cả sự chuẩn bị của trẻ, gia đình và các cơ sở chăm sóc giáo dục (y tế, giáo dục) khi trẻ chuyển tiếp<br />
các giao đoạn từ nhà tới cơ sở y tế/giáo dục hoặc từ cơ sở y tế về nhà và đến cơ sở giáo dục cũng<br />
<br />
34<br />
Đánh giá các hoạt động can thiệp sớm trẻ khuyết tật<br />
<br />
<br />
như sự kết hợp giữa cơ sở giáo dục với y tế, gia đình và các cá nhân, tổ chức xã hội đã được xây<br />
dựng trong chương trình, kế hoạch can thiệp sớm trẻ khuyết tật.<br />
Kết quả của đánh giá sau khi thực hiện chương trình, kế hoạch can thiệp sớm trẻ khuyết tật<br />
sau một giai đoạn là cơ sở quan trọng nhất cho việc xây dựng chương trình, kế hoạch chăm sóc,<br />
giáo dục trẻ khuyết tật trong các giai đoạn tiếp theo, nhằm tới mục tiêu giúp trẻ chuẩn bị kiến thức,<br />
kĩ năng và tâm thế để đi học đúng độ tuổi.<br />
2.2.5. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình can thiệp sớm trẻ khuyết tật<br />
Xã hội luôn thay đổi nên các yêu tố ảnh hưởng đến việc can thiệp sớm trẻ khuyết tật cũng<br />
luôn thay đổi. Việc đánh giá các thay đổi của điều kiện kinh tế, văn hóa, xã hội trong qua trình can<br />
thiệp cho trẻ khuyết tật vì vậy cần được chú trọng. Khi xây dựng mục tiêu và kế hoạch can thiệp<br />
sớm trẻ khuyết tật, các yếu tố tác động như trình độ của chuyên gia, cán bộ quản lí giáo dục, y tế,<br />
xã hội và của phụ huynh cũng như các điều kiện khác như cơ sở vật chất, phương tiện, thiết bị hỗ<br />
trợ, các nguồn lực có thể vận dụng, huy động giúp cho trẻ và gia đình đã được tính đến. Tuy nhiên,<br />
các tính toàn này đều chỉ trong tầm dự kiến vì trong quá trình thực hiện, mọi yếu tố đều có thể<br />
có thay đổi. Ví dụ: giáo viên, chuyên gia y tế, xã hội có trình độ, chuyên môn tốt chuyển đi hoặc<br />
đến, kinh tế gia đình phát triển hơn hoặc có những kĩ thuật, phương pháp can thiệp mới hiệu quả<br />
hơn,. . .<br />
Vì vậy, đánh giá các yếu tố ảnh hưởng tới những hoạt động can thiệp sớm trẻ khuyết tật một<br />
cách thường xuyên, có hệ thống để kịp thời điều chỉnh mục tiêu, kế hoạch phù hợp với thực tiễn là<br />
việc làm có tính chất bắt buộc trong cả quá trình can thiệp sớm.<br />
2.2.6. Đánh giá hoạt động đánh giá trong quá trình can thiệp sớm<br />
Đánh giá các hoạt động trong suốt quá trình can thiệp sớm là việc quan trọng nhằm thu<br />
thập, phân tích, xử lí các thông tin về các mức độ và chất lượng của hoạt động được thực hiện so<br />
với mục tiêu đặt ra nhằm kịp thời có những điều chỉnh thích hợp để nâng cao hiệu quả của can<br />
thiệp sớm. Để thực hiện đúng thì đánh giá cần luôn tuân thủ việc hướng tới mục tiêu cần đánh giá<br />
của hoạt động và phải bảo đảm tính khách quan. Nói các khác là cần đảm bảo độ tin cậy, độ giá<br />
trị và tính khách quan. Đánh giá việc đánh giá trong quá trình can thiệp sớm là nhằm xác định<br />
xem việc đánh giá có tập trung vào mục đích, nội dung, phương pháp. . . hoặc các vấn đề trong<br />
can thiệp sớm cần đánh giá hay không và việc sử dụng các nhận xét, kết luận của đánh giá vào cải<br />
thiện hoạt động can thiệp sớm cho trẻ đã được thực hiện ra sao. Nếu đánh giá trong quá trình can<br />
thiệp sớm được thực hiện một cách hình thức, không góp phần vào việc cải thiện việc can thiệp<br />
sớm cho trẻ thì cần phải kịp thời có những nhận xét, kết luận, khuyến nghị để hoạt động này cần<br />
được quan tâm đúng mức và đi vào thực chất.<br />
<br />
3. Kết luận<br />
Đánh giá các hoạt động trong can thiệp sớm là hoạt động rất cần thiết. Thực hiện đánh giá<br />
các hoạt động trong can thiệp sớm sẽ cung cấp các thông tin, nhận xét, kết luận cần thiết, hữu ích<br />
giúp cho việc kịp thời phát huy hay điều chỉnh các mục tiêu, kế hoạch, nội dung, phương pháp. . .<br />
can thiệp sớm phù hợp hơn đối với sự phát triển của trẻ và các điều kiện, yếu tố tác động đến can<br />
thiệp sớm trẻ khuyết tật. Việc đánh giá cần được thực hiện đối với tất cả các hoạt động trong can<br />
thiệp sớm và chú trọng đánh giá thường xuyên trong quá trình thực hiện hơn là đánh giá kết quả<br />
cuối cùng sau khi thực hiện. Triển khai đánh giá các hoạt động trong quá trình càn thiệp sớm sẽ<br />
bảo đảm chất lượng và hiệu quả của cộng tác này, giúp trẻ khuyết tật phát triển tốt nhất tiềm năng,<br />
khắc phục những hạn chế để có thể đi học lớp 1 đúng độ tuổi.<br />
<br />
35<br />
Nguyễn Đức Minh<br />
<br />
<br />
TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
<br />
[1] Nguyễn Nữ Tâm An, 2012. Một số vấn đề về chẩn đoán trẻ rối loạn phổ tự kỉ. Tạp chí Khoa<br />
học Đại học Quốc gia Hà Nội, Khoa học Xã hội - Nhân văn 28, tr.143-147.<br />
[2] Nguyễn Thị Hương Giang, 2012. Nghiên cứu phát hiện sớm tự kỉ bằng M-CHAT 23, đặc<br />
điểm dịch tễ lâm sàng và can thiệp sớm phục hồi chức năng cho trẻ. Luận án tiến sĩ, Trường<br />
Đại học Y Hà Nội.<br />
[3] Trần Thị Thu Hà, Nguyễn Hương Giang, 2010. Nghiên cứu sàng lọc phát hiện sớm Tự kỉ<br />
bằng MCHAT - 23 ở trẻ em 18 - 24 tháng tuổi. Tạp chí Y học thực hành.<br />
[4] Vũ Thị Bích Hạnh, 2007. Tự kỉ - Phát hiện và can thiệp sớm. Nxb Y học, Hà Nội.<br />
[5] Nguyễn Thị Hạnh, 2015. Đánh giá mức độ phát triển trẻ khuyết tật ở trường mầm non hòa<br />
nhập. Tạp chí Khoa học, Trường Đại học Sư phạm Hà Nội 60(1), pp. 103-110.<br />
[6] Lê Thị Thúy Hằng, 2015. Can thiệp sớm trẻ khuyết tật, Giáo trình CĐSP mầm non. Nxb GD,<br />
Hà Nội<br />
[7] Nguyễn Văn Lê, 2012. Tăng cường năng lực cho nguồn lực can thiệp sớm giáo dục trẻ khuyết<br />
tật ở Việt Nam. Nhiệm vụ hợp tác quốc tế về khoa học và công nghệ theo Nghị định thư.<br />
[8] Trần Thị Minh Thành, 2013. Thực trạng đánh giá phát triển cho trẻ rối loạn tự kỉ và giải<br />
pháp. Tạp chí Giáo dục - Số đặc biệt.<br />
[9] Trần Thị Lệ Thu, 2012. Đại cương can thiệp sớm cho trẻ khuyết tật trí tuệ. Nxb Đại học Quốc<br />
gia, Hà Nội.<br />
[10] Nguyễn Thị Hoàng Yến và cộng sự, 2007. Một số công cụ chẩn đoán đánh giá và ứng dụng<br />
trong giáo dục đặc biệt cho trẻ khuyết tật. Tạp chí tâm lí học, tr.2.<br />
[11] Nguyễn Thị Hoàng Yến, 2015. Nghiên cứu biện pháp can thiệp sớm và giáo dục hòa nhập<br />
cho trẻ tự kỉ ở nước ta hiện nay và trong giai đoạn 2011- 2020. Đề tài khoa học cấp Nhà<br />
Nước, Mã số: ĐTĐL.2011-T/11.<br />
[12] Nguyễn Thị Hoàng Yến (chủ biên), Đỗ Thị Thảo, 2010. Đại cương giáo dục trẻ khuyết tật trí<br />
tuệ. Nxb Đại học Sư phạm.<br />
[13] Nguyễn Thị Hoàng Yến, 2013. Tự kỉ - Những vấn đề lí luận và thực tiễn. Nxb Đại học Sư<br />
phạm.<br />
[14] Richard M. Gargiulo, Jennifer L. Kilgo. Young Children with Special Needs: An Introduction<br />
to Early Childhood Special Education (Part I).<br />
[15] Washington State Office of Superintendent of Public Instruction, 2008. A Guide to<br />
Assessment in Early Childhood; Infancy to Age Eight.<br />
[16] Wipula Dahanayake, 2009. Developing a Model for Home-Based Early Interventions for<br />
Children with Disabilities. ACCU, Tales of Hope II.<br />
<br />
ABSTRACT<br />
<br />
Some problems of evaluation activities early intervention in children with disabilities<br />
<br />
Assessment is an indispensable part and should be done for all the activities of the early<br />
intervention process. The comments and conclusions, which are objectively given by regular<br />
assessments, is useful information for timely adjustments of the activities and quality-improvement<br />
for the early intervention of children with disabilities, aiming to help children go to school at the<br />
right age.<br />
Keywords: Assessment of Activities, Early intervention, Children with Disabilities.<br />
<br />
<br />
36<br />