zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Văn Hoá - Nghệ Thuật

Dạy học các bài hát ở tiểu học theo nguyên tắc tích hợp

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Báo xấu

75
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Dạy học theo nguyên tắc tích hợp trong các môn học nói chung và môn Âm nhạc nói riêng hiện nay đang là một xu thế giáo dục khá phổ biến, một nhu cầu tất yếu ở các trường Tiểu học. Nhằm góp phần đáp ứng nhu cầu cấp thiết trong công cuộc đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với chương trình Tiểu học mới, đã nghiên cứu và xây dựng một số nội dung có thể tích hợp vào việc dạy học các bài hát ở Tiểu học.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Dạy học các bài hát ở tiểu học theo nguyên tắc tích hợp

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM, ĐẠI HỌC HUẾ | HNKHT 2018 DẠY HỌC CÁC BÀI HÁT Ở TIỂU HỌC THEO NGUYÊN TẮC TÍCH HỢP NGUYỄN THỊ HIỀN TRANG Khoa Giáo dục Tiểu học, Trường Đại học Sư phạm, Đại học Huế Email: nguyenthihientrang@dhsphue.edu.vn Tóm tắt: Dạy học theo nguyên tắc tích hợp trong các môn học nói chung và môn Âm nhạc nói riêng hiện nay đang là một xu thế giáo dục khá phổ biến, một nhu cầu tất yếu ở các trường Tiểu học. Nhằm góp phần đáp ứng nhu cầu cấp thiết trong công cuộc đổi mới phương pháp dạy học phù hợp với chương trình Tiểu học mới, chúng tôi đã nghiên cứu và xây dựng một số nội dung có thể tích hợp vào việc dạy học các bài hát ở Tiểu học. Từ khóa: Âm nhạc, tích hợp, tiểu học. 1. MỞ ĐẦU Với học sinh Tiểu học (HSTH) nhu cầu ca hát luôn là “món ăn tinh thần” mà các em đặc biệt yêu thích. Vì vậy, công tác dạy học hát là một việc hết sức quan trọng và không thể thiếu, nhằm hướng tới việc đa dạng hóa hoạt động dạy học của giáo viên, tăng sự hứng thú trong giờ học hát của HSTH, tạo khả năng liên tưởng ghi nhớ cho học sinh. Bài báo sẽ đề xuất một số nội dung có thể tích hợp vào việc dạy học hát, từ đó nâng cao hiệu quả và chất lượng của việc dạy, tạo hứng thú cho việc học của học sinh. Nếu chúng ta vận dụng các nguyên tắc tích hợp này một cách linh hoạt sẽ mang lại hiệu quả vô cùng to lớn, góp phần nâng cao tính chủ động, sáng tạo và tích cực của học sinh. Bên cạnh đó, các em học sinh sẽ có cái nhìn rộng hơn về nghệ thuật đó mới chính là mục đích muốn hướng đến của phân môn học hát ở Tiểu học. 2. NỘI DUNG 2.1. Nguyên tắc tích hợp trong dạy học hát Nguyên tắc tích hợp trong dạy hát chính là sử dụng những kiến thức kỹ năng ở các bộ môn nghệ thuật làm công cụ để nghiên cứu dạy học hát. Đồng thời, đó là sự phối hợp các hình thức, phương tiện dạy học vào bài học nhằm tăng cường hiệu quả giáo dục. Việc tích hợp sẽ mang lại nhiều ích lợi thực tiễn lớn cho học sinh và cả giáo viên. Để xây dựng được một tiết dạy học hát theo nguyên tắc tích hợp, người giáo viên cần đảm bảo các yêu cầu sau: Bám sát mục tiêu nhận biết, thông hiểu cần đạt của từng bài học cụ thể; tuân theo tiến trình dạy học hợp lý; đáp ứng được yêu cầu của thực tiễn; lựa chọn nội dung tích hợp một cách hợp lý; đảm bảo giảm tải được kiến thức; tạo không khí học tập sôi nổi và hiệu quả. Thông qua việc tích hợp, các em học sinh sẽ có cái nhìn rộng hơn về nghệ thuật, được mở mang tri thức, thử sức và cọ xát để nâng cao bản lĩnh cá nhân. Đồng thời, học sinh cũng được phát triển các kỹ năng mới như bình luận, sáng tạo và các kỹ năng đặc trưng khác. Với việc tích hợp này, học sinh có thể vừa học vừa chơi, không bị gò bó, lại kích thích được hứng thú học tập. Từ đó, các em có thể nâng cao tính độc lập, có tiếng nói riêng, biết được vị trí và vai trò của mình trong tập thể và làm thật tốt nhiệm vụ được giao. Việc tích hợp loại hình nghệ thuật sân khấu còn phát triển được trí tưởng tượng của trẻ, làm cho các em thông minh hơn, nâng cao khả năng ngôn ngữ, hiểu và vận dụng bài hát một cách hữu hiệu vào cuộc sống thường ngày. Sự mới mẻ của hình thức tích hợp này cũng phần nào phát triển tư duy sáng tạo cho học sinh, giúp các em học được cách linh hoạt trong xử lý các vấn đề. Đặc biệt nó còn là “chất xúc tác” cho trẻ nâng cao năng lực cảm thụ. Thông qua 176
KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC TRẺ 2018 | 11/2018 hoạt động múa, các em thêm yêu quý âm nhạc hơn, bởi lẽ nhờ âm nhạc mà các em được lắc lư theo giai điệu, được hóa thân thành nhân vật trong bài hát, được thỏa sức khám phá và thể hiện bản thân mình trước tập thể... Tất cả điều đó đã vẽ nên cho trẻ một thế giới tuyệt đẹp, khiến các em càng ngày càng yêu thích bộ môn Âm nhạc. 2.2. Tầm quan trọng của việc dạy học hát theo nguyên tắc tích hợp Trong công tác dạy học hát, việc áp dụng nguyên tắc tích hợp vào dạy học là khá quan trọng. Đây là cách thức để khắc phục, hạn chế lối dạy học khép kín nhằm nâng cao năng lực cảm thụ, vận dụng những kiến thức đã được học vào nhiều lĩnh vực khác nhau của học sinh. Dạy học theo quan điểm tích hợp“lấy học sinh làm trung tâm” giúp tích cực hóa hoạt động của học sinh trong quá trình học tập, tạo năng lực hoạt động tự chủ, sáng tạo cho các em. Quan điểm tích hợp được xây dựng trên cơ sở những quan niệm tích cực về quá trình học tập và quá trình dạy học. Ngoài việc dạy học âm nhạc một cách đơn thuần, dễ gây nhàm chán thì việc tích hợp sẽ tạo được sự hứng thú và nâng cao chất lượng dạy và học rõ rệt. Với việc dạy học hát theo nguyên tắc tích hợp sẽ làm cho quá trình học tập của học sinh trở nên có ý nghĩa hơn, bài dạy của giáo viên trở nên linh hoạt hơn, học sinh học được nhiều và phát huy tính chủ động chiếm lĩnh tri thức mới, học sinh có thể rèn luyện tư duy tổng hợp và kỹ năng hát và trình diễn cho học sinh, giúp học sinh có bản lĩnh khi tham gia sinh hoạt trong cuộc sống hằng ngày. Dạy học hát theo nguyên tắc tích hợp hình thành con người năng động và bản lĩnh trong xã hội hiện đại, có cái nhìn rộng và mới về các loại hình nghệ thuật khác, thấy được sự đa dạng và mối liên hệ trong nghệ thuật. Đặc biệt là nâng cao chất lượng và hiệu quả của việc dạy và học, đa dạng hóa hoạt động dạy của giáo viên, tăng sự hứng thú trong học tập của học sinh, tạo kỹ năng mềm, khả năng liên tưởng ghi nhớ cho học sinh. Rèn luyện phương pháp tư duy, sáng tạo cho học sinh Tiểu học. Ngoài ra, còn liên kết giữa các nội dung dạy học với nhau và cũng đồng thời liên kết giữa nội dung dạy học với các loại hình nghệ thuật khác. Nhờ việc tích hợp trong dạy học hát, học sinh được tiếp cận tri thức bằng nhiều con đường khác nhau, nhanh chóng lĩnh hội và nhớ những gì đã học lâu hơn. Ngoài ra, các em còn có thể vận dụng những gì đã học được vào cuộc sống thực tế và phát triển kỹ năng ở mức cao hơn khi các em bước sang một môi trường mới. Những định hướng chung về việc dạy học theo nguyên tắc tích hợp sẽ mang lại những lợi ích lớn sau đây: - Giúp học sinh xác lập mối quan hệ giữa các khái niệm đã được học. - Gắn kết dạy học với lao động và cuộc sống thực tiễn. - Học đi đôi với hành, chú trọng năng lực hoạt động thực hành. - Dạy học hướng đến hình thành các năng lực nghề nghiệp, đặc biệt là năng lực hoạt động nghề. - Khuyến kích học sinh học một cách toàn diện hơn (không chỉ là kiến thức chuyên môn mà còn học năng lực tự ứng dụng kiến thức vào thực tế). - Người học tích cực, chủ động, độc lập tìm tòi chiếm lĩnh kiến thức và rèn kỹ năng. - Xác lập được mối quan hệ giữa các kiến thức, kỹ năng đã học với kiến thức kỹ năng sẽ học. 2.3. Thực trạng việc dạy học âm nhạc theo nguyên tắc tích hợp Dạy học hát theo nguyên tắc tích hợp là hết sức mới mẻ. Nhiều giáo viên còn nhiều lúng túng trong cách thực hiện, bởi dạy học tích hợp đòi hỏi ở cả giáo viên và học sinh một mức độ cao hơn so với việc dạy và học theo nội dung chương trình cũ. Giáo viên phải đầu tư nhiều thời 177
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM, ĐẠI HỌC HUẾ | HNKHT 2018 gian, công sức trong việc chuẩn bị bài, dự kiến tình huống dạy học sao cho có hiểu quả thiết thực nhất. Việc dạy học các bài hát theo nguyên tắc tích hợp ở các trường Tiểu học hiện nay đã được thực hiện nhưng chưa phổ biến và thành công. Bên cạnh đó, còn tồn tại một số học sinh không thích học tập môn âm nhạc có thể do nhiều nguyên nhân khách quan và chủ quan. Giáo viên ngại tìm tòi nghiên cứu phương pháp tích hợp, ngại áp dụng trong giờ dạy của mình vì thời gian hạn chế. Hầu hết việc sử dụng nguyên tắc tích hợp trong dạy học âm nhạc chưa được sinh động về nội dung lẫn hình thức dẫn đến hiệu quả thấp trong giảng dạy. Ngoài ra, một số giáo viên dạy lâu năm còn quen với cách dạy học truyền thống, thiếu sự năng động, tìm tòi, khám phá cái mới. Ngoài ra, các tài liệu phục vụ cho nguyên tắc tích hợp lại hạn chế hoặc mang nội dung nghiên cứu rộng, khó tiếp nhận để áp dụng vào thực tế dạy học. Việc soạn bài tốn nhiều thời gian, công sức của giáo viên cũng là một nguyên nhân. Bên cạnh đó, việc cho giáo viên dự giờ nhằm học hỏi các phương pháp dạy học mới còn rất ít và không thể đáp ứng hết cho toàn bộ giáo viên giảng dạy bộ môn âm nhạc. Vì vậy, việc thực hiện còn vấp phải hạn chế và chưa thể đi vào thực tiễn giảng dạy được. 2.4. Xây dựng nội dung tích hợp trong dạy học các bài hát ở Tiểu học 2.4.1. Hoạt động chơi trò chơi học tập âm nhạc Trò chơi học tập âm nhạc là một trong những phương pháp giáo dục nhằm chuyển tải một nội dung hay thông điệp cụ thể đến người tham gia thông qua hình thức trò chơi. Đây là một trong số những hình thức tích hợp theo chiều dọc có hiệu quả nhất. Thông qua trò chơi, học sinh có thể tự khám phá ra nội dung bài học đó một cách chủ động, đồng thời giáo viên có thể vận dụng hình thức này để ôn tập lại kiến thức cũ theo nguyên tắc đồng tâm mà chúng tôi đã giới thiệu phía trên. Một khi tự mình khám phá ra nội dung bài học hay liên tưởng được nội dung bài trước, các em sẽ thật sự thích thú và ghi nhớ bài lâu hơn. Trò chơi học tập được hiểu đơn giản là trò chơi có nội dung gắn với bài học, phục vụ cho bài học đó, nhằm giúp học sinh tiếp thu bài học một cách tích cực. Thông qua hình thức này, các em được chiếm lĩnh tri thức một cách tự nhiên, nhẹ nhàng, thỏa mãn lòng ham thích cuả trẻ chứ không cứng nhắc, gò bó. Bên cạnh phát triển tri thức, thì trò chơi học tập âm nhạc còn giúp nâng cao phẩm chất đạo đức, rèn luyện sức khỏe và có cơ hội vận động cơ thể một cách thoải mái. Thông qua trò chơi học tập âm nhạc, các em còn được phát triển khả năng thị giác, thính giác và xúc giác. Ngoài ra, còn phát triển khả năng ngôn ngữ, sự nhanh trí và năng động hơn. Quy trình thiết kế trò chơi học tập âm nhạc: - Bước 1: Lựa chọn trò chơi: Tùy thuộc vào nội dung mỗi bài dạy, giáo viên có cách lựa chọn trò chơi sao cho phù hợp và đạt hiệu quả cao nhất. Trước hết, cần xét mục đích, yêu cầu, nội dung bài học. Trên cơ sở đó, ta lựa chọn trò chơi có nội dung, thời gian, hiệu quả giáo dục tốt. Cần lưu ý về mục đích ôn tập bài cũ hay dạy bài mới để lựa chọn phù hợp. - Bước 2: Chuẩn bị, thiết kế trò chơi: Thiết kế trò chơi âm nhạc theo các nội dung sau: + Tên trò chơi. + Yêu cầu giáo dục (Mục tiêu). + Dự kiến phương tiện, đồ dùng. + Cách chơi. 178
KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC TRẺ 2018 | 11/2018 + Luật chơi. + Cách tiến hành. + Kết thúc - Bước 3: Chuẩn bị đồ dùng: Giáo viên dự kiến và chuẩn bị sẵn những đồ dùng cần thiết, phục vụ cho quá trình chơi trò chơi âm nhạc. - Bước 4: Tiến hành tổ chức: + Giới thiệu tên trò chơi âm nhạc sẽ tổ chức. + Phổ biến luật chơi, cách chơi cho học sinh nắm rõ. + Tiến hành chơi thử một lượt. + Tổ chức chơi chính thức. + Tổng kết, tuyên bố đội thắng cuộc. + Rút ra bài học từ trò chơi âm nhạc vừa được chơi. Cần chú ý, sau khi kết thúc trò chơi, giáo viên cần gợi lại cho các em những gì cần học. Khen thưởng những em chơi tốt, khuyến khích những em chơi chưa tốt lần sau cố gắng hơn. Sau đây, chúng tôi xin giới thiệu một số trò chơi âm nhạc có thể tích hợp vào dạy học các bài hát: - Trò chơi hình thành kiến thức mới: Có thể sử dụng loại trò chơi này trong mọi bài dạy. Thông qua trò chơi, giáo viên có thể cung cấp kiến thức mới cho học sinh, hay nói cách khác học sinh được tiếp nhận tri thức mới một cách nhẹ nhàng mà không cần giáo viên phải giảng giải nhiều. Một mặt, trò chơi này có tác dụng giới thiệu bài mới, gây tò mò cho học sinh, khiến các em muốn khám phá ngay lập tức. - Trò chơi vận động theo nhạc: Là loại trò chơi khi tham gia, học sinh phải huy động các giác quan và bộ phận của cơ thể. Thường sử dụng khi dạy các bài ôn tập. Cụ thể, việc tổ chức như sau: Cho học sinh thi hát kết hợp múa minh họa giữa các tổ, đội nào đạt được tiêu chí hát đúng, hát hay, múa đẹp thì sẽ dành phần thắng cuộc. Thông qua trò chơi này, các em sẽ được khắc sâu kiến thức, rèn luyện sự dẻo dai của các bộ phận và sự tự tin khi trình diễn trước đám đông. - Trò chơi luyện tập, ôn tập và vận dụng kiến thức: Dạng trò chơi này thường sử dụng ở những bài ôn tập, luyện tập nhằm giúp học sinh hệ thống hóa lại kiến thức và nắm được mối quan hệ đã được học. Giáo viên có thể tổ chức cho các em nghe giai điệu của bài hát, đoán tên và tác giả của bài hát đó. Đội nào đoán được nhanh, chính xác và nhiều bài hơn thì đội đó sẽ chiến thắng. Thông qua trò chơi này, giáo viên còn rèn luyện cho trẻ sự nhanh trí, khả năng nghe nhạc và hồi tưởng lại kiến thức cũ. - Trò chơi củng cố, khắc sâu kiến thức: Đối với dạng trò chơi này, giáo viên có thể sử dụng vào cuối của tiết học, nhằm củng cố lại và khắc sâu bài học hơn. Cụ thể, ta sẽ đặt ra một số câu hỏi như: Tác giả của bài hát các em vừa được học là ai? Do ai đặt lời? Nội dung bài hát nói về điều gì… 2.4.2. Hoạt động múa minh họa Hoạt động múa minh họa là một hình thức vận động kết hợp trong khi hát, giúp học sinh rèn luyện và phát triển cơ thể. Hoạt động này vô cùng quan trọng và cần thiết cho học sinh Tiểu học bởi nó không những giúp phát triển thể chất cho trẻ mà rèn khả năng nghe nhạc, bắt nhịp, 179
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM, ĐẠI HỌC HUẾ | HNKHT 2018 tạo hứng thú và khơi dậy năng khiếu tiềm ẩn của các em. Chính vì vậy, giáo viên cần thường xuyên tổ chức để nâng cao hiệu quả học tập cho học sinh. Hình thức tích hợp này đòi hỏi giáo viên phải có sự chuẩn bị kỹ lưỡng các động tác nhất định, tập luyện và múa thử trước khi dạy học. Trong quá trình lên lớp, cần tập động tác theo từng tổ hợp để học sinh có thể dễ dàng nắm bắt. Xây dựng động tác phải xét xem bài hát đó thuộc thể loại nào (nhanh vui hoạt bát, hành khúc, hát ru, dân ca...) để có tư duy phù hợp. Bên cạnh đó, yêu cầu động tác múa phải dứt khoát, không nên rườm rà hay quá nhiều tổ hợp khác nhau khiến các em rối và khó nhớ. Đồng thời, cần tiến hành dạy theo lối móc xích (dạy động tác mới kết hợp ôn lại động tác cũ). Đặc biệt, giáo viên cần truyền đạt một cách chậm rãi, dễ hiểu, trường hợp có một vài học sinh chưa nắm được thì chúng ta có thể hướng dẫn lại một lần nữa. Múa minh họa được xây dựng dựa trên nội dung, nhịp điệu, tiết tấu và lời ca của bài hát. Trong hệ thống các bài hát ở Tiểu học, chủ yếu được viết theo nhịp 2/4, đây là loại nhịp ổn định, rõ ràng và đều đặn, điều này giúp cho việc xây dựng động tác múa minh họa được dễ dàng hơn. Hình thức múa minh họa có thể tổ chức theo nhiều cách khác nhau, có thể cả lớp hoặc có thể một vài bạn (tùy ý). Bên cạnh đó, hoạt động múa minh họa có thể kết hợp sử dụng đạo cụ, việc sử dụng đạo cụ trong khi múa cũng phải phù hợp với nội dung bài hát. Chính vì vậy, giáo viên phải có sự chuẩn bị trước hoặc dặn dò các em tự làm ở nhà những đạo cụ đơn giản. Khâu chuẩn bị đạo cụ vô cùng quan trọng, vì vậy giáo viên phải có sự sáng tạo khi lên ý tưởng. Tuy nhiên, tùy vào nội dung bài hát để sử dụng hay không sử dụng đạo cụ. Trong nội dung chương trình học hát ở Tiểu học, đạo cụ thường đơn giản, an toàn và dễ sử dụng như mũ đội đầu mô phỏng hình dạng con thú, hoa cài đầu, nơ, hoa nhựa hoặc hoa giấy, vải, nhạc cụ hay các con vật bằng giấy, quạt vải hoặc quạt giấy... Dựa vào các đạo cụ, giáo viên có thể biên đạo động tác múa phù hợp và đẹp cho từng bài hát. Trong quá trình hướng dẫn học sinh thực hiện các động tác múa thì giáo viên cần nhận xét, uốn nắn và sửa sai cho các em. Thường xuyên khen ngợi, cỗ vũ tinh thần học sinh để các em có thể tự tin thể hiện hết năng lực của mình. Tùy vào tâm lý của từng học sinh mà giáo viên có cách dạy sao cho phù hợp. Với những học sinh rụt rè thì ta nên khuyến khích, không nên đòi hỏi quá khả năng các em. Đối với những học sinh năng động, mạnh dạn ta nên cho các em trình diễn trước lớp để tuyên dương và khen ngợi. Ví dụ: Tích hợp thể loại múa trong bài hát “Tre ngà bên lăng Bác” – Hàn Ngọc Bích. Tiến hành xây dựng: Dựa vào nội dung từng câu trong bài hát để lên ý tưởng biên đạo động tác múa phù hợp và đẹp. - Câu hát: “ Bên lăng Bác Hồ có đôi khóm tre ngà”. Động tác 1: Đưa hai tay ôm chéo trước ngực, kết hợp lắc người sang 2 bên 4 nhịp. - Câu hát: “Đón gió đâu về mà đu đưa, đu đưa”. Động tác 2: Đưa 2 tay lên đầu lướt nhẹ sang phải, chân phải bước sang phải một bước, chân trái bước theo đặt phía sau, kết hợp nghiêng đầu sang phải nhún một nhịp. Sau đó bước sang trái làm tương tự thêm một nhịp (lặp lại 2 lần). - Câu hát: “Đón nắng đâu về mà thêu hoa, thêu hoa”. Động tác 3: Đưa 2 tay lên đầu chạm vào nhau, kết hợp nhún người. Động tác 4: Giữ nguyên tư thế động tác 3, chân phải bước sang phải một bước, chân trái bước theo đặt phía sau, kết hợp nghiêng đầu sang phải nhún một nhịp. Sau đó, bước sang trái làm tương tự thêm một nhịp. 180
KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC TRẺ 2018 | 11/2018 - Câu hát: “Rất trong là tiếng chim, tiếng chim chuyền ngây thơ”. Động tác 5: Hải tay đưa lên ngang miệng, bàn tay dang rộng tạo hình dạng mái nhà, kết hợp nhún người. Động tác 6: Giữ nguyên tư thế động tác 5, bước chân phải sang phải, vươn người và mặt lên cao bên phải. Tương tự cho phía bên trái. - Câu hát: “Rất xanh tiếng sáo diều, tiếng sáo trời ngân nga”. Động tác 7: Hai bạn cầm tay nhau nhảy vòng tròn, 1 lượt sang phải, một lượt sang trái. - Câu hát: “Một khoảng trời quê hương”. Động tác 8: Chân trái bước sang trái, kết hợp lướt 2 tay từ trong ngực ra, tay trái lên cao, tay phải xuống thấp. - Câu hát: “Thân yêu về bên Bác”. Động tác 9: Tay trái đặt lên ngực, tay phải lượn nhẹ nhàng xuống phía dưới bên phải, kết hợp bước chân trái qua. Tương tự phía ngược lại. - Câu hát: “ Cho em về ca hát”. Động tác 10: Đưa thẳng hai tay lên đầu, vuốt hai tay sang bên trái, sau đó vuốt hai tay sang bên phải kết hợp nhún chân. - Câu hát: “ Dưới mái tóc tre ngà”. Động tác 11 (kết thúc): Đưa thẳng hai tay lên đầu, kết hợp lắc tay và xoay vòng tròn tại chỗ. TRE NGÀ BÊN LĂNG BÁ Nhạc và lời: Hàn Ngọc Bích 2.4.3. Hoạt động gõ đệm bằng tay, nhạc cụ Hoạt động gõ đệm khi hát là một trong những hình thức tích hợp được sử dụng phổ biến trong công tác dạy học bộ môn Âm nhạc ở tiểu học. Ngoài yêu cầu hát đúng lời, đúng giai điệu tiết tấu, để tăng thêm hiệu quả giáo viên có thể hướng dẫn học sinh cách gõ đệm bằng tay hoặc bằng nhạc cụ. Thông qua hoạt động gõ đệm này, học sinh được rèn luyện tính hoạt bát, nhanh nhẹn, tinh thần hoạt động tập thể. Đặc biệt, nhờ các yếu tố cơ bản của âm nhạc (đường nét, giai 181
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM, ĐẠI HỌC HUẾ | HNKHT 2018 điệu, tiết tấu, âm sắc...) học sinh được bồi dưỡng trí tuệ, trí thông minh sáng tạo... Vì vậy, việc tổ chức hoạt động gõ đệm khi hát cần quan tâm và đầu tư có hiệu quả. Trong hình thức tích hợp này, bao gồm các dạng gõ đệm như sau: Gõ theo nhịp, gõ theo phách, gõ theo tiết tấu. Giáo viên có thể linh động sử dụng ba hình thức gõ này để dạy một bài hát, có thể cho cả lớp cùng gõ một kiểu nhưng khác nhạc cụ gõ hoặc phân chia mỗi nhóm gõ một kiểu sau đó kết hợp ba kiểu gõ đó lại với nhau. Chính nhờ sự linh hoạt và sáng tạo này giáo viên sẽ tạo được một hiệu ứng âm thanh đầy thú vị. Đặc biệt mang lại hiệu quả hơn khi chúng ta xây dựng hoạt động gõ đệm bằng nhiều loại nhạc cụ khác nhau, khi đó các âm thanh khác nhau được gõ theo từng dạng sẽ lồng vào nhau tạo nên một không gian âm thanh đầy mới lạ và tạo thích thú cho các em. Trong quá trình giảng dạy, giáo viên cần hướng dẫn cách thức gõ đệm cho các em biết các loại phách (phách mạnh, phách nhẹ). Cách gõ các phách đó ra sao, cụ thể: - Phách mạnh: Đối với gõ đệm bằng tay, ta dùng một lực đủ mạnh để vỗ hai lòng bàn tay vào nhau, tạo ra âm thanh đủ to, không nên dùng sức quá nhiều. Với nhạc cụ, ta cũng sử dụng để gõ vào nhau bằng một lực đủ mạnh và tạo ra âm thanh. - Phách nhẹ: Đối với gõ đệm bằng tay, ta vỗ bề mặt phía trên bàn tay phải vào 1/2 lòng bàn tay trái dưới, sử dụng lực nhẹ và tạo ra âm thanh vừa phải. Đối với nhạc cụ gõ, ta cũng dùng một lực vừa phải để gõ vào nhau. Ví dụ: Nếu gõ đệm bằng nhạc cụ cần có sự chuẩn bị tốt về hình thức bên ngoài và âm thanh của nhạc cụ gõ đó, đồng thời đảm bảo an toàn cho các em khi sử dụng. Có thể chuẩn bị những dụng cũ gõ đơn giản, dễ làm, có âm thanh tốt để đảm bảo mỗi học sinh đều có một dụng cụ gõ khi tham gia học hát. Giáo viên phải hướng dẫn kỹ về cách thức gõ cũng như yêu cầu cần đạt được trong mỗi dạng gõ đệm (theo nhịp, theo phách, theo tiết tấu). Cần phân tích chậm từng tiếng gõ để học sinh nhận biết được các dạng. Đồng thời, cần chuẩn bị chu đáo bảng kẻ sẵn theo từng 182
KỶ YẾU HỘI NGHỊ KHOA HỌC TRẺ 2018 | 11/2018 dạng gõ đệm để học sinh quan sát và thực hành luyện tập. Những bài hát thuận lợi cho việc gõ đệm theo nhịp, theo phách là những bài có nhịp 2/4 hoặc 3/4. Các bài hát có tiết tấu thuận, không quá phức tạp, ít có đảo phách thì học sinh sẽ dễ dàng gõ đệm hơn. Với học sinh, các em phải gõ đúng theo mỗi dạng, tránh nhầm lẫn hay không xác định được cần gõ vào chỗ nào khi bắt đầu bài hát... 3. KẾT LUẬN Tích hợp trong dạy học âm nhạc ở Tiểu học là một yếu tố hết sức quan trọng. Việc dạy học các bài hát trong chương trình âm nhạc ở Tiểu học theo nguyên tắc tích hợp hướng tới việc đa dạng hóa hoạt động dạy học của giáo viên, tăng sự hứng thú trong học tập của học sinh, tạo kỹ năng mềm, khả năng liên tưởng ghi nhớ và giúp cho học sinh có cái nhìn rộng mới hơn đối với loại hình nghệ thuật Sân khấu và thấy được sự đa dạng và mối liên hệ trong loại hình nghệ thuật Sân khấu. Bài báo đã rút ra được tính phổ biến và thông dụng của các nguyên tắc tích hợp: Dễ xây dựng, dễ hướng dẫn, dễ áp dụng vào thực tế. TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Nguyễn Minh Toàn, Nguyễn Hoành Thông, Nguyễn Đắc Quỳnh (2000). Âm nhạc và phương pháp dạy học Âm nhạc, NXB Giáo dục, Hà Nội. [2] Hoàng Long (Chủ biên), Đặng Văn Bông, Trần Dũng, Nguyễn Thị Ngọc Hoa, Bùi Anh Tôn (2007). Âm nhạc và phương pháp dạy học Âm nhạc, NXB Giáo dục, Hà Nội. [3] Phạm Tú Hương (1997). Lý thuyết Âm nhạc cơ bản, NXB Giáo dục, Hà Nội. [4] Xavier Roegiers (1996). Tích hợp hay làm thế nào để phát triển năng lực ở nhà trường, NXB Giáo dục, Hà Nội. [5] Trần Thị Thanh Thủy (2016). Dạy học tích hợp phát triển năng lực học sinh, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội. [6] Lê Anh Tuấn (2012). Một số định hướng xây dựng chương trình giáo dục phổ thông môn âm nhạc sau năm 2015, Kỷ yếu Hội thảo khoa học, Trường Cao đẳng Sư phạm Trung ương, Hà Nội. Title: TEACHING SONGS AT PRIMARY SCHOOL WITH INTEGRATION RAW Abstract: Integrated teaching in general subjects and music in particular is a popular educational trend, which is a necsessity in primary schools. In order to meet the urgent need in the innovation of teaching methods in accordance with the new primary school program, we have studied and built some contents form which can be integrated in teaching elementary songs. Keywords: Music, integration, primary. 183

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.