Đề cương ôn tập tốt nghiệp thpt năm 2009 môn địa lí - phần 1
lượt xem 55
download
Tham khảo tài liệu 'đề cương ôn tập tốt nghiệp thpt năm 2009 môn địa lí - phần 1', tài liệu phổ thông, ôn thi đh-cđ phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Đề cương ôn tập tốt nghiệp thpt năm 2009 môn địa lí - phần 1
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ phÇn a: cÊu tróc ®Ò thi tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ (C c Kh o thí và Ki m ñ nh ch t l ng B GD&ðTcông b tháng 11/2008) I. PH N CHUNG CHO T T C THÍ SINH (8,0 ðI M) Câu I. (3,0 ñi m) ð a lý t nhiên - V trí ñ a lý, ph m vi lãnh th . - L ch s hình thành và phát tri n lãnh th . - ð t nư c nhi u ñ i núi. - Thiên nhiên ch u nh hư ng sâu s c c a bi n. - Thiên nhiên nhi t ñ i m gió mùa - Thiên nhiên phân hóa ña d ng. - S d ng và b o v tài nguyên thiên nhiên. - B o v môi trư ng và phòng ch ng thiên tai. ð a lý dân cư - ð c ñi m dân s và phân b dân cư. - Lao ñ ng vi c làm. - ðô th hóa. Câu II. (2,0 ñi m) Chuy n d ch cơ c u kinh t ð a lý các ngành kinh t - M t s v n ñ phát tri n và phân b nông nghi p (ñ c ñi m n n nông nghi p, v n ñ phát tri n nông nghi p, v n ñ phát tri n ngành th y s n và lâm nghi p, t ch c lãnh th nông nghi p). - M t s v n ñ phát tri n và phân b công nghi p (cơ c u ngành công nghi p, v n ñ phát tri n m t s ngành công nghi p tr ng ñi m, v n ñ t ch c lãnh th công nghi p. - M t s v n ñ phát tri n và phân b các ngành d ch v (giao thông v n t i và thông tin liên l c, thương m i, du l ch). Câu III. (3,0 ñi m) ð a lý các vùng kinh t Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ - V n ñ khai thác th m nh trung du và mi n núi B c B . - V n ñ chuy n d ch cơ c u kinh t theo ngành ñ ng b ng sông H ng. - V n ñ phát tri n kinh t -xã h i B c Trung B - V n ñ phát tri n kinh t - xã h i duyên h i Nam Trung B . - V n ñ khai thác th m nh Tây Nguyên. - V n ñ khai thác lãnh th theo chi u sâu ðông Nam B . - V n ñ s d ng h p lý và c i t o t nhiên ñ ng b ng sông C u Long. - V n ñ phát tri n kinh t , an ninh qu c phòng Bi n ðông và các ñ o, qu n ñ o. - Các vùng kinh t tr ng ñi m. ð a lý ñ a phương (ñ a lý t nh, thành ph ) II. PH N RIÊNG (2,0 ðI M) Thí sinh h c chương trình nào thì ch ñư c làm câu dành riêng cho chương trình ñó (câu IV.a ho c IV.b). Câu IV.a. theo chương trình Chu n (2,0 ñi m) N i dung n m trong chương trình Chu n ñã nêu trên. Câu IV.b. Theo chương trình Nâng cao (2,0 ñi m) N i dung n m trong chương trình Nâng cao. Ngoài ph n n i dung ñã nêu trên, b sung các n i dung sau ñây: - Ch t lư ng cu c s ng (thu c ph n ð a lý dân cư). - Tăng trư ng t ng s n ph m trong nư c (thu c ph n ð a lý kinh t - Chuy n d ch cơ c u kinh t . - V n ñ t và s d ng v n ñ t (thu c ph n ð a lý kinh t - M t s v n ñ phát tri n và phân b nông nghi p). - V n ñ lương th c, th c ph m ñ ng b ng sông C u Long (thu c ph n ð a lý kinh t - ð a lý các vùng kinh t ). + Lưu ý : Vi c ki m tra các k năng ñ a lý ñư c k t h p khi ki m tra các n i dung nói trên. Các k năng ñư c ki m tra g m: - K năng v b n ñ : ñ c b n ñ Atlat ð a lý Vi t Nam (không v lư c ñ ). Yêu c u s d ng Atlat ð a lý Vi t Nam do Nhà xu t b n Giáo d c phát hành t năm 2005 tr l i ñây. - K năng v bi u ñ : v , nh n xét và gi i thích; ñ c bi u ñ cho trư c. - K năng v b ng s li u: tính toán, nh n xét. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ PhÇn B kiÕn thøc c¬ b¶n I. PhÇn chung cho tÊt c¶ thÝ sinh (8,0 ®iÓm) C©u I. (3,0 ®iÓm) §Þa lÝ tù nhiªn ViÖt Nam VÞ trÝ ®Þa lÝ, ph¹m vi l·nh thæ 1. VÞ trÝ ®Þa lÝ - N−íc ViÖt Nam n»m ë r×a phÝa ®«ng cña b¸n ®¶o §«ng D−¬ng, gÇn trung t©m cña khu vùc §«ng Nam ¸. + Trªn ®Êt liÒn gi¸p : Trung Quèc, L o, C¨m-pu-chia; + Trªn biÓn gi¸p : Trung Quèc, C¨m-pu-chia, Phi-lip-pin, Ma-lai-xi-a, Bru-n©y, In-®«- nª-xi-a, Xin-ga-po, Th¸i Lan. - PhÇn trªn ®Êt liÒn : §iÓm cùc VÜ ®é/Kinh §Þa ®iÓm ®é 23o23'B B¾c X Lòng Có, huyÖn §ång V¨n, tØnh H Giang 8o34'B Nam X §Êt Mòi, huyÖn Ngäc HiÓn, tØnh C Mau 102o09'§ T©y X SÝn ThÇu, huyÖn M−êng NhÐ, tØnh §iÖn Biªn o §«ng 109 24'§ X V¹n Th¹nh, huyÖn V¹n Ninh, tØnh Kh¸nh Ho - PhÇn trªn biÓn : hÖ täa ®é ®Þa lÝ kÐo d i tíi tËn kho¶ng vÜ ®é 6o50'B v tõ kho¶ng kinh ®é 101o § ®Õn trªn 117o 20' § t¹i BiÓn §«ng. - Kinh tuyÕn 1050§ ch¹y qua n−íc ta, nªn ®¹i bé phËn l nh thæ n»m trong khu vùc mói giê thø 7. 2. Ph¹m vi l·nh thæ a) Vïng ®Êt : gåm to n bé phÇn ®Êt liÒn v c¸c h¶i ®¶o, tæng diÖn tÝch : 331.212km2. - Biªn giíi trªn ®Êt liÒn : + H¬n 4500 km (®−êng biªn giíi ViÖt Nam - Trung Quèc d i h¬n 1400 km, ViÖt Nam - L o d i gÇn 2100 km, ViÖt Nam - Cam-pu-chia d i h¬n 1100 km). PhÇn lín biªn giíi n»m ë miÒn nói, cßn l¹i n»m ë vïng ®ång b»ng. + PhÇn lín biªn giíi n−íc ta n»m ë khu vùc miÒn nói. ViÖc th«ng th−¬ng víi c¸c n−íc l¸ng giÒng ®−îc tiÕn h nh qua c¸c cöa khÈu. - §−êng bê biÓn : 3260 km, ch¹y tõ Mãng C¸i (Qu¶ng Ninh) ®Õn H Tiªn (Kiªn Giang). - Cã h¬n 4000 hßn ®¶o lín nhá + PhÇn lín l c¸c ®¶o ven bê. + Hai quÇn ®¶o ë ngo i kh¬i xa trªn BiÓn §«ng : quÇn ®¶o Ho ng Sa (thuéc th nh phè § N½ng) v quÇn ®¶o Tr−êng Sa (thuéc tØnh Kh¸nh Ho ). b) Vïng biÓn Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ - Vïng biÓn cña n−íc ta gåm : néi thuû, l nh h¶i, vïng tiÕp gi¸p l nh h¶i, vïng ®Æc quyÒn vÒ kinh tÕ v thÒm lôc ®Þa. + Néi thuû l vïng n−íc tiÕp gi¸p víi ®Êt liÒn, ë phÝa trong ®−êng c¬ së. + L nh h¶i l vïng biÓn thuéc chñ quyÒn quèc gia trªn biÓn, cã chiÒu réng 12 h¶i lÝ (1 h¶i lÝ = 1852 m). + Vïng tiÕp gi¸p l nh h¶i • L vïng biÓn ®−îc quy ®Þnh nh»m ®¶m b¶o cho viÖc thùc hiÖn chñ quyÒn cña n−íc ven biÓn, réng 12 h¶i lÝ. • Trong vïng n y, nh n−íc ta cã quyÒn thùc hiÖn c¸c biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o an ninh, quèc phßng, kiÓm so¸t thuÕ quan, c¸c quy ®Þnh vÒ y tÕ, m«i tr−êng, nhËp c−... + Vïng ®Æc quyÒn vÒ kinh tÕ • L vïng tiÕp liÒn víi l nh h¶i v hîp víi l nh h¶i th nh mét vïng biÓn réng 200 h¶i lÝ tÝnh tõ ®−êng c¬ së. • ë vïng n y, nh n−íc ta cã chñ quyÒn ho n to n vÒ kinh tÕ nh−ng vÉn ®Ó c¸c n−íc kh¸c ®−îc ®Æt èng dÉn dÇu, d©y c¸p ngÇm v t u thuyÒn, m¸y bay n−íc ngo i ®−îc tù do vÒ h ng h¶i v h ng kh«ng theo C«ng −íc quèc tÕ quy ®Þnh. + ThÒm lôc ®Þa • L phÇn ngÇm d−íi biÓn v lßng ®Êt d−íi ®¸y biÓn thuéc phÇn lôc ®Þa kÐo d i, më réng ra ngo i l nh h¶i cho ®Õn bê ngo i cña r×a lôc ®Þa, cã ®é s©u kho¶ng 200 m hoÆc h¬n n÷a. • Nh n−íc ta cã chñ quyÒn ho n to n vÒ mÆt th¨m dß, khai th¸c, b¶o vÖ v qu¶n lÝ c¸c t i nguyªn thiªn nhiªn ë thÒm lôc ®Þa ViÖt Nam. - Vïng biÓn ViÖt Nam cã diªn tÝch kho¶ng 1 triÖu km2 t¹i BiÓn §«ng. c) Vïng trêi - L kho¶ng kh«ng gian kh«ng giíi h¹n ®é cao bao trïm lªn trªn l nh thæ n−íc ta. - Trªn ®Êt liÒn ®−îc x¸c ®Þnh b»ng c¸c ®−êng biªn giíi. - Trªn biÓn l ranh giíi bªn ngo i cña l nh h¶i v kh«ng gian c¸c ®¶o. 3. ý nghÜa cña vÞ trÝ ®Þa lÝ ViÖt Nam a) ý nghÜa tù nhiªn − VÞ trÝ ®Þa lÝ ® quy ®Þnh ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña thiªn nhiªn n−íc ta mang tÝnh chÊt nhiÖt ®íi Èm giã mïa. + N»m ho n to n trong vïng nhiÖt ®íi ë b¸n cÇu B¾c nªn cã nÒn nhiÖt ®é cao. + N»m trong khu vùc th−êng xuyªn chÞu ¶nh h−ëng cña giã MËu dÞch v giã mïa ch©u ¸ nªn khÝ hËu cã hai mïa râ rÖt. + ChÞu ¶nh h−ëng s©u s¾c cña biÓn nªn th¶m thùc vËt bèn mïa xanh tèt. − N−íc ta n»m ë vÞ trÝ tiÕp gi¸p gi÷a lôc ®Þa v ®¹i d−¬ng liÒn kÒ víi v nh ®ai sinh kho¸ng Th¸i B×nh D−¬ng v v nh ®ai sinh kho¸ng §Þa Trung H¶i, trªn ®−êng di l−u v di c− cña nhiÒu lo i ®éng thùc vËt nªn cã nhiÒu t i nguyªn kho¸ng s¶n v t i nguyªn sinh vËt v« cïng quý gi¸. − VÞ trÝ v h×nh thÓ n−íc ta ® t¹o nªn sù ph©n ho¸ ®a d¹ng cña tù nhiªn gi÷a miÒn B¾c víi miÒn Nam, gi÷a miÒn nói v ®ång b»ng, ven biÓn, h¶i ®¶o. − N−íc ta còng n»m trong vïng cã nhiÒu thiªn tai : b o, lò lôt, h¹n h¸n th−êng x¶y ra h»ng n¨m. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ b) ý nghÜa kinh tÕ, v¨n ho¸ − x héi v quèc phßng - VÒ kinh tÕ + ViÖt Nam n»m trªn ng t− ®−êng h ng h¶i v h ng kh«ng quèc tÕ quan träng, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho n−íc ta giao l−u víi c¸c n−íc trong khu vùc v trªn thÕ giíi. + N−íc ta cßn l cöa ngâ më lèi ra biÓn thuËn tiÖn cho c¸c n−íc L o, c¸c khu vùc §«ng B¾c Th¸i Lan v Cam-pu-chia, T©y Nam Trung Quèc. + VÞ trÝ ®Þa lÝ thuËn lîi cña n−íc ta cã ý nghÜa rÊt quan träng trong viÖc ph¸t triÓn c¸c ng nh kinh tÕ, c¸c vïng l nh thæ, t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa, héi nhËp víi c¸c n−íc trªn thÕ giíi, thu hót vèn ®Çu t− cña n−íc ngo i. - VÒ v¨n ho¸ - x héi : vÞ trÝ ®Þa lÝ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho n−íc ta chung sèng ho b×nh, hîp t¸c h÷u nghÞ v cïng ph¸t triÓn víi c¸c n−íc, ®Æc biÖt l víi c¸c n−íc l¸ng giÒng v c¸c n−íc trong khu vùc §«ng Nam ¸. - VÒ an ninh, quèc phßng: + N−íc ta cã mét vÞ trÝ ®Æc biÖt quan träng ë vïng §«ng Nam ¸, mét khu vùc kinh tÕ rÊt n¨ng ®éng v nh¹y c¶m víi nh÷ng biÕn ®éng chÝnh trÞ trªn thÕ giíi. + BiÓn §«ng ®èi víi n−íc ta l mét h−íng chiÕn l−îc quan träng trong c«ng cuéc x©y dùng, ph¸t triÓn kinh tÕ v b¶o vÖ ®Êt n−íc. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn l·nh thæ ViÖt Nam 1. Giai ®o¹n TiÒn Cambri L giai ®o¹n h×nh th nh nÒn mãng ban ®Çu cña l nh thæ ViÖt Nam víi c¸c ®Æc ®iÓm : a) Giai ®o¹n cæ nhÊt v kÐo d i nhÊt trong lÞch sö ph¸t triÓn l nh thæ ViÖt Nam - DiÔn ra trong kho¶ng 2 tØ n¨m, kÕt thóc c¸ch ®©y 542 triÖu n¨m. - C¸c ®¸ biÕn chÊt cæ : cã ë Kon Tum, Ho ng Liªn S¬n. b) DiÔn ra trong mét ph¹m vi hÑp trªn phÇn l nh thæ n−íc ta hiÖn nay - TËp trung ë khu vùc nói cao Ho ng Liªn S¬n v Trung Trung Bé. c) C¸c ®iÒu kiÖn cæ ®Þa lÝ cßn rÊt s¬ khai v ®¬n ®iÖu - XuÊt hiÖn th¹ch quyÓn, líp khÝ quyÓn rÊt máng. - Thñy quyÓn b¾t ®Çu xuÊt hiÖn. - Sinh vËt cßn ë d¹ng s¬ khai nguyªn thñy (t¶o, ®éng vËt th©n mÒm) 2. Giai ®o¹n Cæ kiÕn t¹o Cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn lÞch sö ph¸t triÓn cña tù nhiªn n−íc ta. a) DiÔn ra trong thêi gian kh¸ d i - KÐo d i tíi 475 triÖu n¨m. - ChÊm døt c¸ch ®©y 65 triÖu n¨m. b) Cã nhiÒu biÕn ®éng m¹nh mÏ nhÊt trong lÞch sö ph¸t triÓn tù nhiªn n−íc ta - Cã c¸c k× vËn ®éng t¹o nói : Calª®«ni, HÐcxi ni (®¹i Cæ sinh) ; In®«nªxini, Kimªri (Trung sinh). - §Êt ®¸ rÊt cæ, cã c¶ : trÇm tÝch, macma, biÕn chÊt. - C¸c ®¸ trÇm tÝch ph©n bè réng kh¾p trªn l nh thæ + §¸ v«i tuæi §ªv«n v Cacbon - Pecmi cã nhiÒu ë miÒn B¾c. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ + TrÇm tÝch lôc ®Þa ®¹i Trung sinh båi lÊp ë c¸c vïng tròng hinhd th nh nªn c¸c má than ë Qu¶ng Ninh, Qu¶ng Nam. + §¸ c¸t kÕt, cuéi kÕt m u ®á sÉm ë khu vùc §«ng B¾c. - C¸c ho¹t ®éng uèn nÕp v n©ng lªn diÔn ra ë nhiÒu n¬i + Trong ®¹i Cæ sinh : ®Þa khèi Th−îng nguån s«ng Ch¶y, khèi n©ng ViÖt B¾c, ®Þa khèi Kon Tum. + Trong ®¹i Trung sinh : c¸c d y nói h−íng t©y b¾c - ®«ng nam ë T©y B¾c v B¾c Trung Bé, c¸c d y nói h−íng vßng cung ë §«ng B¾c v khu vùc nói cao ë Nam Trung Bé. - Cã c¸c ®øt g y, ®éng ®Êt víi c¸c lo¹i ®¸ macma (x©m nhËp, phun tr o), c¸c kho¸ng s¶n quý (®ång, s¾t, thiÕc, v ng, b¹c, ®¸ quý) c) Líp vá c¶nh quan ®Þa lÝ nhiÖt ®íi ë n−íc ta ® rÊt ph¸t triÓn - C¸c ®iÒu kiÖn cæ ®Þa lÝ cña vïng nhiÖt ®íi Èm ë n−íc ta ® h×n tahnhf v ph¸t triÓn thuËn lîi VÒ c¬ b¶n, ®¹i bé phËn l nh thæ n−íc ta hiÖn nay ® ®−îc ®Þnh h×nh tõ khi kÕt thóc giai ®o¹n Cæ kiÕn t¹o. 3. Giai ®o¹n T©n kiÕn t¹o a) DiÔn ra ng¾n nhÊt trong lÞch sö h×nh th nh v ph¸t triÓn cña tù nhiªn n−íc ta - ChØ míi b¾t ®Çu c¸ch ®©y 65 triÖu n¨m. - VÉn tiÕp diÔn cho ®Õn ng y nay. b) ChÞu sù t¸c ®éng m¹nh mÏ cña k× vËn ®éng t¹o nói Anp¬ - Himalya v nh÷ng biÕn ®æi khÝ hËu cã quy m« to n cÇu - VËn ®éng t¹o nói Anp¬ - Himalaya t¸c ®éng ®Õn n−íc ta c¸ch ®©y kho¶ng 23 triÖu n¨m, cho ®Õn ng y nay. - C¸c ho¹t ®éng x¶y ra : uèn nÕp, ®øt g y, phun tr o macma, n©ng cao v h¹ thÊp ®Þa h×nh, båi lÊp c¸c bån tròng lôc ®Þa. - KhÝ hËu Tr¸i §Êt + Cã nh÷ng biÕn ®æi lín víi nh÷ng thêi k× b¨ng h g©y nªn t×nh tr¹ng dao ®éng lín cña mùc n−íc biÓn. + § cã nhiÒu lÇn biÓn tiÕn v biÓn lïi (dÊu vÕt ®Ó l¹i : c¸c thÒm biÓn, cån c¸t...). c) L giai ®o¹n tiÕp tôc ho n thiÖn c¸c ®iÒu kiÖn tù nhiªn l m cho ®Êt n−íc ta cã diÖn m¹o v ®Æc ®iÓm tù nhiªn nh− hiÖn nay. - ¶nh h−ëng cña vËn ®éng T©n kiÕn t¹o + Mét sè vïng nói ®−îc n©ng lªn (®iÓn h×nh l Ho ng Liªn S¬n), ®Þa h×nh trÎ l¹i,. + C¸c qu¸ tr×nh ®Þa m¹o (x©m thùc, båi tô) ®−îc ®Èy m¹nh. + HÖ thèng s«ng suèi ® båi ®¾p nªn nh÷ng ®ång b»ng ch©u thæ réng lín (®iÓn h×nh l ®ång b»ng B¾c Bé v ®ång b»ng Nam Bé). + C¸c kho¸ng s¶n cã nguån gèc ngo¹i sinh ®−îc h×nh th nh (dÇu má, khÝ tù nhiªn, than n©u, b«xit,...). - C¸c ®iÒu kiÖn thiªn nhiªn nhiÖt ®íi Èm ® ®−îc thÓ hiÖn râ nÐt : + Phong hãa v h×nh th nh ®Êt. + NhiÖt Èm dåi d o. + S«ng ngßi v n−íc ngÇm phong phó. + Thæ nh−ìng v sinh vËt phong phó v ®a d¹ng. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ ®Êt n−íc nhiÒu ®åi nói 1. §Æc ®iÓm chung cña dÞa h×nh a) §Þa h×nh ®åi nói chiÕm phÇn lín diÖn tÝch, nh−ng chñ yÕu l ®åi nói thÊp. - §åi nói chiÕm tíi 3/4 diÖn tÝch l nh thæ, ®ång b»ng chØ chiÕm 1/4 diÖn tÝch. - §Þa h×nh ®ång b»ng v ®åi nói thÊp (d−íi 1000 m) chiÕm 85% diÖn tÝch. §Þa h×nh nói cao (trªn 2000m) chØ chiÕm 1% diÖn tÝch c¶ n−íc. b) CÊu tróc ®Þa h×nh kh¸ ®a d¹ng - §Þa h×nh n−íc ta ®−îc vËn ®éng T©n kiÕn t¹o l m trÎ l¹i v cã tÝnh ph©n bËc râ rÖt. - §Þa h×nh thÊp dÇn tõ t©y b¾c xuèng ®«ng nam. - CÊu tróc ®Þa h×nh gåm hai h−íng chÝnh : + H−íng t©y b¾c - ®«ng nam ; thÓ hiÖn râ rÖt tõ h÷u ng¹n s«ng Hång ®Õn d y B¹ch M . + H−íng vßng cung : thÓ hiÖn ë vïng nói §«ng B¾c v khu vùc Nam Trung Bé (Tr−êng S¬n Nam). c) §Þa h×nh cña vïng nhiÖt ®íi Èm giã mïa. C¸c biÓu hiÖn : - BÒ mÆt ®Þa h×nh bÞ c¾t xÎ ; ®Êt bÞ b o mßn, röa tr«i,... - §Êt ®¸ vôn bë, hiÖn t−îng ®Êt tr−ît, ®¸ lë phæ biÕn. - Cã nhiÒu d¹ng ®Þa h×nh cacxt¬ (hang ®éng ngÇm, suèi c¹n, thung kh«,...). - Mét sè d¹ng ®Þa h×nh ®Æc biÖt : ® m lÇy - than bïn, b i triÒu ®−íc - vÑt, c¸c bê biÓn san h«,... d) §Þa h×nh chÞu t¸c ®éng m¹nh mÏ cña con ng−êi : con ng−êi san nói, ® o hå, ®¾p ®¹p ng¨n s«ng,.... 2. C¸c khu vùc ®Þa h×nh a) Khu vùc ®åi nói - §Þa h×nh nói : chia th nh 4 vïng + Vïng nói §«ng B¾c : n»m ë t¶ ng¹n s«ng Hång. • §Þa h×nh nói thÊp chiÕm phÇn lín diÖn tÝch. • Cã 4 c¸nh cung lín chôm ®Çu ë Tam §¶o, më ra vÒ phÝa b¾c v phÝa ®«ng : S«ng G©m Ng©n S¬n, B¾c S¬n, §«ng TriÒu. • H−íng nói : vßng cung. C¸c thung lòng s«ng còng theo h−íng vßng cung (s«ng CÇu, s«ng Th−¬ng, s«ng Lôc Nam,..) • §Þa h×nh thÊp dÇn tõ t©y b¾c - ®«ng nam. Nh÷ng ®Ønh nói cao trªn 2000 m n»m trªn vïng Th−îng nguån s«ng Ch¶y. C¸c khèi nói ®¸ v«i ®å sé cao trªn 1000 m n»m ë biªn giíi ViÖt - Trung. Trung t©m l vïng ®åi nói thÊp 500 - 600 m. + Vïng nói T©y B¾c : n»m gi÷a s«ng Hång v s«ng C¶. • Cã ®Þa h×nh cao nhÊt n−íc ta. • Cã 3 m¹ch nói lín h−íng t©y b¾c - ®«ng nam (PhÝa ®«ng l d y Ho ng Liªn S¬n ch¹y d i tõ biªn giíi ViÖt - Trung ®Õn khuûu s«ng § , phÝa t©y l ®Þa h×nh nói trung b×nh cña c¸c d y nói ch¹y däc biªn giíi ViÖt - L o tõ Khoan La San ®Õn C¶ ; ë gi÷a thÊp h¬n l d y nói, c¸c s¬n nguyªn, cao nguyªn ®¸ v«i tõ Phong Thæ ®Õn Méc Ch©u tiÕp nèi nh÷ng ®åi nói ®¸ v«i ë Ninh B×nh - Thanh Ho¸). • H−íng nói chr yÕu : t©y b¾c - ®«ng nam. C¸c thung lòng s«ng cïng h−íng (s«ng § , s«ng M , s«ng Chu,...). • §Þa h×nh thÊp dÇn tõ t©y b¾c - ®«ng nam. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ + Vïng nói Tr−êng S¬n B¾c : tõ phÝa nam s«ng C¶ tíi d y B¹ch M . • Gåm c¸c d y nói song song v so le theo h−íng T©y B¾c - §«ng Nam. • ThÊp v hÑp ngang • §−îc n©ng cao ë hai ®Çu (phÝa b¾c l vïng nói T©y NghÖ An v phÝa nam l vïng nói T©y Thõa Thiªn HuÕ), thÊp tròng ë gi÷a (vïng ®¸ v«i Qu¶ng B×nh v vïng ®åi nói thÊp Qu¶ng TrÞ). + Vïng nói Tr−êng S¬n Nam : tõ B¹ch M ®Õn cùc Nam Trung Bé. • Gåm c¸c khèi nói v cao nguyªn. H−íng vßng cung, quay l−ng ra biÓn. • Khèi nói Kon Tum v khèi nói cùc Nam Trung Bé ®−îc n©ng cao, ®å sé; vïng nói Qu¶ng Ng i, B×nh §Þnh thÊp xuèng h¬n. • Cã sù bÊt ®èi xøng râ rÖt gi÷a hai s−ên : phÝa ®«ng s−ên dèc cña c¸c ®Ønh cao trªn 2000m. PhÝa t©y l c¸c bÒ mÆt cao nguyªn badan Pl©y Ku, §¨k L¨k, M¬ N«ng, Di Linh t−¬ng ®èi b»ng ph¼ng, cã ®é cao 500 - 800 - 1000 m v c¸c b¸n b×nh nguyªn xen ®åi. - §Þa h×nh b¸n b×nh nguyªn v vïng ®åi trung du - B¸n b×nh nguyªn ë §«ng Nam Bé víi bËc thÒm phï sa cæ ë ®é cao kho¶ng 100 m v bÒ mÆt phñ badan ®é cao kho¶ng 200 m. - §Þa h×nh ®åi trung du phÇn nhiÒu là c¸c thÒm phï sa cæ bÞ chia c¾t do t¸c ®éng cña dßng ch¶y. D¶i ®åi trung du réng nhÊt n»m ë r×a ®ång b»ng s«ng Hång v thu hÑp ë r×a ®ång b»ng ven biÓn miÒn Trung. b) Khu vùc ®ång b»ng - §ång b»ng ch©u thæ s«ng : gåm ®ång b»ng s«ng Hång v ®ång b»ng s«ng Cöu Long, ®−îc th nh t¹o v ph¸t triÓn do phï sa s«ng båi tô dÇn trªn mét vÞnh biÓn n«ng, thÒm lôc ®Þa më réng. + §ång b»ng s«ng Hång L ®ång b»ng båi tô phï sa cña hÖ thèng s«ng Hång v hÖ thèng s«ng Th¸i • B×nh, ®−îc con ng−êi khai ph¸ tõ l©u v biÕn ®æi m¹nh. DiÖn tÝch : kho¶ng 15 ngh×n km2. • §Þa h×nh cao ë r×a phÝa t©y v t©y b¾c, thÊp dÇn ra biÓn v bÞ chia c¾t th nh • nhiÒu «. Do cã ®ª ven s«ng ng¨n lò nªn vïng trong ®ª kh«ng ®−îc båi phï sa h ng n¨m, t¹o th nh c¸c bËc ruéng cao b¹c m u v c¸c « tròng ngËp n−íc, vïng ngo i ®ª ®−îc båi phï sa h ng n¨m. + §ång b»ng s«ng Cöu Long (T©y Nam Bé) • L ®ång b»ng ch©u thæ ®−îc båi tô phï sa h»ng n¨m cña s«ng TiÒn v s«ng HËu. • DiÖn tÝch : kho¶ng 40 ngh×n km2. • §Þa h×nh thÊp, ph¼ng. Trªn bÒ mÆt ®ßng b»ng cã m¹ng l−íi kªnh r¹ch ch»ng chÞt ; vÒ mïa lò, n−íc ngËp trªn diÖn réng. cßn vÒ mïa c¹n, n−íc triÒu lÊn m¹nh l m cho gÇn 2/3 diÖn tÝch ®ång b»ng l ®Êt mÆn, ®Êt phÌn. §ång b»ng cã c¸c vïng tròng lín nh− §ång Th¸p M−êi, Tø gi¸c Long Xuyªn.... - §ång b»ng ven biÓn : d¶i ®ång b»ng ven biÓn miÒn Trung + BiÓn ®ãng vai trß chñ yÕu trong sù h×nh th nh d¶i ®ång b»ng, nªn ®Êt th−êng nghÌo, nhiÒu c¸t, Ýt phï sa s«ng. + Tæng diÖn tÝch kho¶ng 15 ngh×n km2. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ + §ång b»ng phÇn nhiÒu hÑp ngang v bÞ chia c¾t th nh nhiÒu ®ång b»ng nhá. ChØ cã mét v i ®ång b»ng ®−îc më réng ë c¸c cöa s«ng lín : ®ång b»ng Thanh Ho¸, NghÖ An, Tuy Ho . + ë nhiÒu ®ång b»ng th−êng cã sù ph©n chia l m 3 d¶i : gi¸p biÓn l cån c¸t, ®Çm ph¸; gi÷a l vïng thÊp tròng ; d¶i trong cïng ® ®−îc båi tô th nh ®ång b»ng. 3. ThÕ m¹nh v h¹n chÕ vÒ tù nhiªn cña c¸c khu vùc ®åi nói v ®ång b»ng ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi a) Khu vùc ®åi nói - C¸c thÕ m¹nh + Kho¸ng s¶n : khu vùc ®åi nói tËp trung nhiÒu lo¹i kho¸ng s¶n (®ång, ch×, thiÕc, s¾t, b«xit, apatit, ®¸ v«i, than ®¸, vËt liÖu x©y dùng,...§ã l nguyªn, nhiªn liÖu cho nhiÒu ng nh c«ng nghiÖp. + Rõng v ®Êt trång : • T¹o c¬ së cho ph¸t triÓn nÒn n«ng, l©m nghiÖp nhiÖt ®íi. • Rõng gi u cã vÒ th nh phÇn lo i ®éng, thùc vËt ; trong ®ã nhiÒu lo i quý hiÕm. • C¸c bÒ mÆt cao nguyªn v c¸c thung lòng t¹o thuËn lîi cho viÖc h×nh th nh c¸c vïng chuyªn canh c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶, ph¸t triÓn ch¨n nu«i ®¹i gia sóc. • Ngo i c¸c c©y trång, vËt nu«i nhiÖt ®íi, ë vïng cao cßn cã thÓ nu«ii trång ®−îc c¸c lo i ®éng, thùc vËt cËn nhiÖt v «n ®íi. • §Êt ®ai vïng b¸n b×nh nguyªn v ®åi trung du thÝch hîp ®Ó trång c¸c c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶ v c©y l−¬ng thùc. + Nguån thuû n¨ng : c¸c s«ng miÒn nói cã tiÒm n¨ng thuû ®iÖn rÊt lín. + TiÒm n¨ng du lÞch : miÒn nói cã nhiÒu ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh du lÞch (tham quan, nghØ d−ìng, du lÞch sinh th¸i,...). - C¸c mÆt h¹n chÕ + §Þa h×nh bÞ chia c¾t m¹nh, nhiÒu s«ng suèi, hÎm vùc, s−ên dèc g©y trë ng¹i cho giao th«ng, cho viÖc khai th¸c t i nguyªn v giao l−u kinh tÕ gi÷a c¸c vïng. + Do m−a nhiÒu, ®é dèc lín, miÒn nói cßn l n¬i x¶y ra nhiÒu thiªn tai (lò nguån, lò quÐt, xãi mßn, tr−ît lë ®Êt,...). + T¹i c¸c ®øt g y s©u cã nguy c¬ ph¸t sinh ®éng ®Êt. + C¸c thiªn tai kh¸c : lèc, m−a ®¸, s−¬ng muèi, rÐt h¹i.. th−êng g©y t¸c h¹i lín cho s¶n xuÊt v ®êi sèng d©n c−. b) Kkhu vùc ®ång b»ng - C¸c thÕ m¹nh + L c¬ së ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp nhiÖt ®íi, ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i n«ng s¶n, m n«ng s¶n chÝnh l lóa g¹o. + Cung cÊp c¸c nguån lîi thiªn nhiªn kh¸c (kho¸ng s¶n, thuû s¶n v l©m s¶n). + L n¬i cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó tËp trung c¸c th nh phè, c¸c khu c«ng nghiÖp, c¸c trung t©m th−¬ng m¹i. - H¹n chÕ : c¸c thiªn tai nh− b o, lôt, h¹n h¸n,... th−êng x¶y ra. Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
- ®Ò c−¬ng «n tËp tèt nghiÖp thpt n¨m 2009 m«n ®Þa lÝ thiªn nhiªn chÞu ¶nh h−ëng s©u s¾c cña biÓn 1. Kh¸i qu¸t vÒ BiÓn §«ng - BiÓn réng, cã diÖn tÝch 3,477 triÖu km2 - BiÓn t−¬ng ®èi kÝn. - N»m trong vïng nhiÖt ®íi Èm giã mïa 2. ¶ nh h−ëng cña BiÓn §«ng ®Õn thiªn nhiªn ViÖt Nam a) KhÝ hËu - T¨ng ®é Èm cña c¸c khèi khÝ qua biÓn, mang l¹i cho n−íc ta l−îng m−a v ®é Èm lín, l m dÞu bít thêi tiÕt nãng bøc trong mïa h¹ v gi¶m bít tÝnh chÊt kh¾c nghiÖt cña thêi tiÕt l¹nh kh« trong mïa ®«ng. b) §Þa h×nh v c¸c hÖ sinh th¸i vïng ven biÓn - C¸c d¹ng ®Þa h×nh ven biÓn rÊt ®a d¹ng : vÞnh cöa s«ng, c¸c bê biÓn m i mßn, c¸c tam gi¸c ch©u cã b i triÒu réng, c¸c b i c¸t ph¼ng, c¸c ®Çm ph¸, cån c¸t, c¸c vòng vÞnh n−íc s©u, c¸c ®¶o ven bê v nh÷ng r¹n san h«... - C¸c hÖ sinh th¸i vïng ven biÓn rÊt ®a d¹ng v gi u cã. + HÖ sinh th¸i rõng ngËp mÆn : diÖn tÝch réng, cho n¨ng suÊt sinh häc cao. + C¸c hÖ sinhh th¸i trªn ®Êt phÌn v hÖ sinh th¸i rõng trªn ®¶o còng rÊt ®a d¹ng v phong phó. c) T i nguyªn thiªn nhiªn vïng biÓn - T i nguyªn kho¸ng s¶n : dÇu khÝ (cã tr÷ l−îng lín v gi¸ trÞ nhÊt), c¸c má sa kho¸ng nh− ti tan, c¸c b i c¸t ven biÓn (tr÷ l−îng lín). Vïng ven biÓn thuËn lîi cho nghÒ l m muèi. - T i nguyªn h¶i s¶n : sinh vËt gi u th nh phÇn lo i v cã n¨ng suÊt sinh häc cao, nhÊt l ë ven bê. Trong BiÓn §«ng cã tíi trªn 2000 lo i c¸, h¬n 100 lo i t«m, kho¶ng v i chôc lo i mùc, h ng ngh×n lo i sinh vËt phï du v sinh vËt ®¸y. + Ven c¸c ®¶o, nhÊt l hai quÇn ®¶o lín Ho ng Sa v Tr−êng Sa cßn cã c¸c r¹n san h« v c¸c lo i sinh vËt kh¸c tËp trung. d) Thiªn tai - B o : mçi n¨m trung b×nh cã 3 ®Õn 4 c¬n b o trùc tiÕp tõ BiÓn §«ng ®æ v o n−íc ta, g©y nhiÒu thiÖt h¹i nÆng nÒ cho s¶n xuÊt v ®êi sèng. - S¹t lë bê biÓn : x¶y ra nhiÒu ë d¶i bê biÓn Trung Bé. - C¸t bay, c¸t ch¶y lÊn chiÕm ruéng v−ên, l ng m¹c v l m hoang ho¸ ®Êt ®ai ë vïng ven biÓn miÒn Trung. Thiªn nhiªn nhiÖt ®íi Èm giã mïa 1. KhÝ hËu nhiÖt ®íi Èm giã mïa a) TÝnh chÊt nhiÖt ®íi - N−íc ta n»m trong vïng néi chÝ tuyÕn. H»ng n¨m, l nh thæ n−íc ta nhËn ®−îc l−îng bøc x¹ mÆt trêi lín v mäi n¬i trong n¨m ®Òu cã hai lÇn MÆt Trêi qua thiªn ®Ønh. - Tæng bøc x¹ lín, c©n b»ng bøc x¹ d−¬ng quanh n¨m. - NhiÖt ®é trung b×nh n¨m cao, trªn 20oC (trõ vïng nói cao), tæng sè giê n¾ng tuú n¬i tõ 1400 - 3000 giê/n¨m. b) L−îng m−a, ®é Èm lín Tr−êng THPT TrÇn H−ng §¹o Gi¸o viªn: §o n Kim ThiÕt
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề cương ôn thi tôt nghiệp THPT - Sinh học phần 1
15 p | 596 | 255
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT MÔN TOÁN Năm học : 2008 – 2009
13 p | 389 | 103
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP MÔN : TIẾNG PHÁP
11 p | 256 | 41
-
Đề cương ôn tập tốt nghiệp thpt năm 2009 môn địa lí - phần 2
10 p | 101 | 37
-
Đề cương ôn tập tốt nghiệp thpt năm 2009 môn địa lí - phần 3
10 p | 84 | 33
-
Đề cương ôn tập tốt nghiệp thpt năm 2009 môn địa lí - phần 4
10 p | 93 | 30
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 PRACTICE TEST 1
4 p | 188 | 18
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 PRACTICE TEST 2
4 p | 152 | 11
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 - PRACTICE TEST 4
4 p | 155 | 11
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 PRACTICE TEST 3
3 p | 166 | 10
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 - PRACTICE TEST 6
4 p | 179 | 9
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 - PRACTICE TEST 5
3 p | 182 | 8
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 - PRACTICE TEST 9
4 p | 193 | 8
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 - PRACTICE TEST 10
4 p | 124 | 8
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 - PRACTICE TEST 7
3 p | 279 | 7
-
ĐỀ CƯƠNG ÔN THI TỐT NGHIỆP THPT NĂM 2011 - PRACTICE TEST 8
4 p | 126 | 7
-
Đề cương ôn thi tốt nghiệp THPT môn Vật lý năm 2022-2023 - Trường THPT Uông Bí
12 p | 11 | 2
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn