Đề tài khoa học: Nghiên cứu xây dựng hệ thống chỉ tiêu thống kê phản ánh sự phát triển bền vững ở Việt Nam

Chia sẻ: Dai Ca | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:15

Thêm vào BST

Báo xấu

66
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu chính của đề tài khoa học là nghiên cứu xây dựng hệ thống chỉ tiêu thống kê phản ánh sự phát triển bền vững ở Việt Nam. Để hiểu rõ hơn mời các bạn tham khảo chi tiết nội dung đề tài.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài khoa học: Nghiên cứu xây dựng hệ thống chỉ tiêu thống kê phản ánh sự phát triển bền vững ở Việt Nam

§Ò tµi khoa häc Sè: 04-2003 Nghiªn cøu x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë ViÖt Nam 1. CÊp ®Ò tµi : Tæng côc 2. Thêi gian nghiªn cøu : 2002-2003 3. §¬n vÞ chñ tr× : Vô Thèng kª Tæng hîp 4. §¬n vÞ qu¶n lý : Tæng côc Thèng kª 5. Chñ nhiÖm ®Ò tµi : CN. NguyÔn V¨n PhÈm 6. Nh÷ng ng−êi phèi hîp nghiªn cøu: CN. NguyÔn ThÞ Hång H¶i CN. §inh Ngäc Mai CN. Lª ThÞ Ph−îng CN. NguyÔn §×nh Chung CN. NguyÔn ThÞ Xu©n Mai. 2.7. KÕt qu¶ b¶o vÖ: lo¹i giái 86
I. C¸c m¶ng chØ tiªu thèng kª c¬ b¶n ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng Theo nguyªn lý vµ b¶n chÊt, th× PTBV chÝnh lµ ph¸t triÓn mang nÆng tÝnh nh©n v¨n ®i ®«i víi b¶o vÖ m«i tr−êng, g×n gi÷ c¸c nguån tµi nguyªn cho con ch¸u mai sau. Quan niÖm Êy ph¶i kÕt hîp hµi hoµ gi÷a ph¸t triÓn kinh tÕ víi ph¸t triÓn x· héi, xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo, c«ng b»ng x· héi. Muèn vËy, ph¶i ®¶m b¶o ®−îc m«i tr−êng thuËn lîi cho ph¸t triÓn. Trong m«i tr−êng Êy kh«ng thÓ kh«ng nh¾c tíi vÊn ®Ò bÒn v÷ng vÒ chÕ ®é, æn ®Þnh vÒ chÝnh trÞ. Môc tiªu ph¸t triÓn Thiªn niªn kû chÝnh lµ nÒn t¶ng ®Ó x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh PTBV, vµ ®Ó dùa vµo ®ã mµ theo dâi qu¸ tr×nh PTBV HÖ thèng nµy bao gåm mét sè m¶ng c¬ b¶n: M¶ng vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ; M¶ng vÒ ph¸t triÓn x· héi; M¶ng vÒ b¶o vÖ m«i tr−êng; M¶ng vÒ c¸c vÊn ®Ò kh¸c liªn quan tíi PTBV. VËy th× chç dùa cña viÖc x©y dùng hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù PTBV ë n−íc ta chÝnh lµ c¸c Môc tiªu ph¸t triÓn thiªn niªn kû (MDG); quan ®iÓm vÒ PTBV; chÝnh s¸ch ph¸t triÓn con ng−êi; ®−êng lèi ph¸t triÓn mang nÆng tÝnh nh©n v¨n vµ nguyªn t¾c ph¸t triÓn víi môc tiªu b¶o vÖ m«i tr−êng vµ b¶o tån c¸c nguån tµi nguyªn cho c¸c thÕ hÖ mai sau cña §¶ng vµ Nhµ n−íc ViÖt Nam. D−íi ®©y lµ nh÷ng chØ tiªu cô thÓ ®−îc ®Ò xuÊt trong hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù PTBV, víi tªn gäi, thø tù −u tiªn vµ kh¶ n¨ng sè liÖu, c¬ quan cã thÓ tiÕn hµnh thu thËp vµ cung cÊp th«ng tin. Møc −u tiªn ®−îc biÓu thÞ qua c¸c ký hiÖu: a; b, trong ®ã: “a” cã nghÜa lµ cã tÝnh cÊp b¸ch, −u tiªn sè mét; “b” cã nghÜa lµ ®é cÇn ngay ch−a cao, nh−ng nÕu cã ®−îc th× tèt. Kh¶ n¨ng sè liÖu ®−îc biÓu thÞ qua c¸c con sè: 1; 2; 3; trong ®ã: “1” cã nghÜa lµ sè liÖu ®· cã s½n vµ ®· ®−îc c«ng bè theo mét h×nh thøc nµo ®ã; “2” cã nghÜa lµ ®· cã c¬ së ®Ó tÝnh to¸n nh−ng ch−a ®−îc c«ng bè, hoÆc ®· cã c«ng bè nh−ng Ýt khi; “3” cã nghÜa lµ hoµn toµn ch−a thÊy xuÊt hiÖn trong c¸c c«ng bè, mµ còng ch−a cã c¬ së ®Ó tÝnh to¸n, cÇn tiÕn hµnh thu thËp hoÆc biªn so¹n míi. 87
C¬ quan thùc hiÖn lµ tªn c¸c Bé, ngµnh ®−îc ®Ò xuÊt thu thËp, tÝnh to¸n. Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 1- C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh Ph¸t triÓn kinh tÕ 1.1. C¸c chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp 1 GDP b×nh qu©n ®Çu ng−êi TCTK a 1 2 Tû lÖ tÝch luü trong GDP TCTK a 1 3 Tû lÖ vèn ®Çu t− ph¸t triÓn so víi GDP TCTK a 1 4 Tû lÖ tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu so TCTK a 1 víi GDP 5 GDP “xanh” b×nh qu©n ®Çu ng−êi (GDP TCTK a 3 thuÇn sau khi trõ t¸c h¹i ®Õn m«i tr−êng tÝnh trªn ®Çu ng−êi) 6 Tû lÖ c¸c mÆt hµng c«ng nghÖ phÈm trong TCTK a 2 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ 1.2. Tiªu dïng tµi nguyªn 7 Tiªu dïng n¨ng l−îng hµng n¨m TCTK a 3 8 Tû träng gi¸ trÞ t¨ng thªm cña c¸c ngµnh TCTK a 3 chÕ biÕn nhiÒu tµi nguyªn thiªn nhiªn trong Gi¸ trÞ t¨ng thªm cña c«ng nghiÖp 9 Dù tr÷ kho¸ng s¶n ®· ®−îc t×m thÊy Bé TN-MT a 2 10 Dù tr÷ n¨ng l−îng ho¸ th¹ch ®· ®−îc t×m Bé TN-MT a 2 thÊy 11 Thêi gian ®Ó khai th¸c hÕt dù tr÷ kho¸ng Bé TN-MT a 2 s¶n ®· ®−îc t×m thÊy 12 C−êng ®é sö dông nguyªn liÖu trªn mçi TCTK a 2 ®¬n vÞ GDP 13 Tû träng gi¸ trÞ t¨ng thªm cña c«ng TCTK a 1 nghiÖp trong GDP 14 Tû träng tiªu dïng c¸c lo¹i n¨ng l−îng cã TCTK a 3 kh¶ n¨ng t¸i sinh trong tæng nguån n¨ng l−îng 88
Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 1.3. Nguån vµ c¬ chÕ tµi chÝnh 15 ChuyÓn nh−îng tµi s¶n thuÇn so víi GNP TCTK a 2 16 Tû lÖ tæng ODA ®· nhËn hoÆc ®· cung TCTK a 2 cÊp tÝnh trªn GNP 17 Tû lÖ tæng nî tÝnh trªn GNP TCTK a 2 18 Tû lÖ tæng dÞch vô nî tÝnh trªn kim ng¹ch TCTK b 3 xuÊt khÈu 19 Tû lÖ chi phÝ cho B¶o vÖ m«i tr−êng so TCTK a 3 víi GDP 20 C¬ cÊu kinh phÝ giµnh cho PTBV Bé TC a 3 1.4. Hîp t¸c vµ chuyÓn giao c«ng nghÖ th©n thiÖn víi m«i tr−êng 21 NhËp khÈu hµng, m¸y mãc thiÕt bÞ cho TCTK b 3 ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n 22 §Çu t− trùc tiÕp n−íc ngoµi (FDI) Bé KH-§T a 1 23 Tû träng nhËp khÈu hµng, m¸y mãc thiÕt TCTK b 3 bÞ cho ®Çu t− x©y dùng c¬ b¶n th©n thiÖn víi m«i tr−êng 24 Gi¸ tri hîp t¸c trî gióp kü thuËt Bé KH-§T b 3 2- C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh Ph¸t triÓn x∙ héi 2.1. Chèng nghÌo ®ãi 25 Tû lÖ d©n sè nghÌo ®ãi TCTK a 1 26 Tû lÖ thÊt nghiÖp ë thµnh thÞ Bé L§ a 1 27 Tû lÖ sö dông thêi gian lao ®éng ë n«ng Bé L§ a 1 th«n 28 ChØ sè chªnh lÖch giµu nghÌo TCTK a 1 29 ChØ sè GINI vÒ bÊt b×nh ®¼ng trong thu TCTK a 1 nhËp 30 Tû lÖ tiÒn l−¬ng trung b×nh cña n÷ so víi TCTK a 2 cña nam 2.2. T×nh tr¹ng d©n sè 31 Tèc ®é t¨ng d©n sè TCTK a 1 89
Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 32 Tû lÖ d©n sè di c− thuÇn trong tæng sè d©n TCTK a 3 33 Tû lÖ sinh tæng céng (TFR) TCTK a 1 34 MËt ®é d©n sè TCTK a 1 2.3. Gi¸o dôc, ®µo t¹o 35 Tû lÖ biÕn ®éng d©n sè trong ®é tuæi häc TCTK b 2 phæ th«ng 36 Tû lÖ ®i häc chung (th«) bËc tiÓu häc TCTK a 2 37 Tû lÖ ®i häc ®óng tuæi (thuÇn) bËc tiÓu TCTK a 2 häc 38 Tû lÖ ®i häc chung (th«) bËc trung häc TCTK a 2 39 Tû lÖ ®i häc ®óng tuæi (thuÇn) bËc trung TCTK a 2 häc 40 Tû lÖ biÕt ch÷ cña ng−êi lín TCTK a 2 41 Sè trÎ em häc ®Õn líp 5 tiÓu häc TCTK a 2 42 Sè n¨m ®i häc b×nh qu©n TCTK a 3 43 §é chªnh lÖch gi÷a tû lÖ nhËp häc nam vµ TCTK a 2 n÷ 44 Lùc l−îng lao ®éng n÷ tÝnh trªn 100 nam TCTK b 3 45 Tiªu dïng GDP cho gi¸o dôc TCTK a 3 2.4. B¶o vÖ vµ n©ng cao søc khoÎ 46 Tû lÖ d©n sè cã hÖ thèng vÖ sinh b¶o ®¶m TCTK a 2 47 Tû lÖ d©n sè ®−îc tiÕp cËn n−íc ¨n an TCTK a 2 toµn 48 Tuæi thä trung b×nh (cßn gäi lµ Tuæi hy TCTK a 1 väng sèng t¹i lóc sinh) 49 Tû lÖ trÎ em sinh ra sèng cã c©n nÆng Bé YT a 2 d−íi 2500 gram (kh«ng ®ñ c©n) 50 Tû lÖ trÎ em chÕt yÓu d−íi 1 tuæi (IMR) TCTK a 1 51 Tû lÖ mÑ chÕt liªn quan ®Õn thai s¶n TCTK a 3 (MMR) 52 T×nh tr¹ng suy dinh d−ìng cña trÎ em Bé YT a 1 d−íi 5 tuæi 90
Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 53 Tû lÖ trÎ em tiªm chñng ®Çy ®ñ phßng Bé YT a 1 chèng c¸c bÖnh truyÒn nhiÔm 54 Tû lÖ phô n÷ cã chång ®é tuæi 15-49 thùc UBQG DS- a 1 hiÖn c¸c biÖn ph¸p tr¸nh thai G§-TE 55 Tû lÖ sè vô ngé ®éc thùc phÈm ®−îc ng¨n Bé YT a 3 chÆn 56 Tû lÖ chi y tÕ dµnh cho ch¨m sãc søc Bé Y tÕ a 2 khoÎ ban ®Çu t¹i ®Þa ph−¬ng trong tæng chi cho b¶o vÖ søc khoÎ 57 Tû lÖ chi y tÕ trong GNI (tr−íc ®©y GNI TCTK a 2 ®−îc gäi lµ GNP) 2.5. Cñng cè ®Þnh c− bÒn v÷ng 58 Tû lÖ t¨ng d©n sè thµnh thÞ TCTK a 1 59 Tiªu dïng x¨ng dÇu cho giao th«ng vËn TCTK a 3 t¶i tÝnh b×nh qu©n ®Çu ng−êi 60 ThiÖt h¹i ng−êi vµ cña do thiªn tai TCTK a 2 61 Tû lÖ d©n sè thµnh thÞ TCTK a 1 62 MËt ®é d©n sè thµnh thÞ TCTK a 2 63 DiÖn tÝch nhµ ë b×nh qu©n ®Çu ng−êi TCTK a 1 64 Tû lÖ tiÒn thuª nhµ so víi thu nhËp TCTK b 3 65 Chi phÝ cho x©y dùng c¬ së h¹ tÇng tÝnh TCTK a 3 b×nh qu©n ®Çu ng−êi 3- C¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh B¶o vÖ m«i tr−êng 3.1. M«i tr−êng n−íc 3.1.1- ChÊt l−îng vµ khèi l−îng cung cÊp n−íc s¹ch 66 L−îng n−íc mÆt vµ n−íc ngÇm khai th¸c Bé CN a 3 cho tiªu dïng hµng n¨m 67 Tiªu dïng n−íc sinh ho¹t b×nh qu©n ®Çu TCTK a 3 ng−êi 68 Dù tr÷ n−íc ngÇm TCTK a 3 91
Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 69 MËt ®é trïng E-C«li (Esherichia Coli) Bé TN-MT b 3 trong n−íc sinh ho¹t 70 BOD (nhu cÇu «-xy sinh ho¸) trong n−íc Bé TN-MT b 3 71 N¨ng lùc (c«ng suÊt) xö lý n−íc th¶i Bé TN-MT b 3 72 MËt ®é c¸c hÖ thèng n−íc Bé NNPTNT b 3 3.1.2- B¶o vÖ ®¹i d−¬ng, biÓn vµ vïng duyªn h¶i 73 Tèc ®é t¨ng d©n sè t¹i c¸c vïng duyªn h¶i TCTK a 2 74 L−îng dÇu loang ë c¸c vïng n−íc ven bê Bé TN-MT b 3 75 L−îng Ni-t¬ vµ Phèt-pho th¶i ra c¸c vïng Bé TN-MT b 3 n−íc ven bê 76 S¶n l−îng h¶i s¶n khai th¸c TCTK a 1 77 ChØ sè Algae (T¶o) Bé TN-MT b 3 3.2. ChÊt th¶i 3.2.1 Qu¶n lý chÊt th¶i theo h−íng cã lîi cho m«i tr−êng 78 L−îng chÊt th¶i r¾n t¹o ra tõ c«ng nghiÖp Bé TN-MT a 3 vµ c¸c khu d©n c− 79 ChÊt th¶i sinh ho¹t b×nh qu©n ®Çu ng−êi Bé TN-MT a 3 80 Chi phÝ cho qu¶n lý chÊt th¶i TCTK a 3 81 L−îng chÊt th¶i t¸i chÕ vµ t¸i sö dông Bé TN-MT a 3 82 Khèi l−îng ChÊt th¶i c«ng céng Bé TN-MT a 3 3.2.2- Qu¶n lý cã lîi cho m«i tr−êng ®èi víi ho¸ chÊt ®éc h¹i 83 Sè ng−êi bÞ nhiÔm ®éc nÆng do ho¸ chÊt Bé YT a 3 84 Sè l−îng ho¸ chÊt bÞ cÊm hoÆc h¹n chÕ Bé TN-MT b 3 nghiªm ngÆt 3.2.3- Qu¶n lý cã lîi cho m«i tr−êng ®èi víi chÊt th¶i ®éc h¹i 85 L−îng chÊt th¶i ®éc h¹i ®−îc t¹o ra Bé TN-MT b 3 86 XuÊt, nhËp khÈu chÊt th¶i ®éc h¹i Bé TM b 3 92
Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 87 DiÖn tÝch ®Êt bÞ chÊt th¶i ®éc h¹i lµm « Bé b 3 nhiÔm NNPTNT 88 Chi phÝ cho xö lý chÊt th¶i ®éc h¹i Bé b 3 NNPTNT 3.2.4- Qu¶n lý cã lîi cho m«i tr−êng ®èi víi chÊt th¶i phãng x¹ 89 L−îng chÊt th¶i phãng x¹ ®−îc t¹o ra Bé TN-MT b 3 3.3. §Êt, rõng vµ ®a d¹ng sinh häc 3.3.1- §Êt 3.3.1.1 Thay ®æi sö dông ®Êt 90 DiÖn tÝch ®Êt ®−îc thay ®æi chøc n¨ng sö Bé TN-MT a 3 dông 3.3.1.2 Chèng sa m¹c ho¸ vµ h¹n h¸n 91 D©n sè sèng d−íi møc nghÌo ë vïng ®Êt TCTK b 3 kh« h¹n 92 L−îng m−a hµng th¸ng Bé TN-MT a 1 93 DiÖn tÝch ®Êt bÞ sa m¹c ho¸ Bé TN-MT b 3 3.3.1.3 Ph¸t triÓn miÒn nói bÒn v÷ng 94 BiÕn ®éng d©n sè ë c¸c khu vùc miÒn nói TCTK a 2 95 DiÖn tÝch ®Êt, rõng ë miÒn nói bÞ suy Bé a 3 tho¸i NNPTNT 96 Tû lÖ trÎ d−íi 5 tuæi ë miÒn nói bÞ suy Bé YT a 3 dinh d−ìng 3.3.1.4 Cñng cè n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n bÒn v÷ng 97 L−îng thuèc trõ s©u ®−îc sö dông Bé a 3 NNPTNT 98 L−îng ph©n ho¸ häc ®−îc sö dông Bé a 3 NNPTNT 99 Tû lÖ ®Êt canh t¸c ®−îc thuû lîi ho¸ Bé a 3 NNPTNT 100 N¨ng l−îng ®−îc sö dông trong n«ng Bé a 3 nghiÖp NNPTNT 93
Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 101 DiÖn tÝch ®Êt canh t¸c b×nh qu©n ®Çu TCTK a 1 ng−êi 102 DiÖn tÝch ®Êt bÞ óng vµ ngËp mÆn Bé a 3 NNPTNT 103 Chi phÝ cho Gi¸o dôc n«ng häc so víi Bé TC a 3 GDP 3.3.2- Rõng 3.3.2.1 Chèng ph¸ rõng 104 C−êng ®é (s¶n l−îng) khai th¸c gç TCTK a 1 105 T¨ng, gi¶m diÖn tÝch rõng Bé TN-MT a 1 106 Tû lÖ diÖn tÝch rõng ®−îc qu¶n lý Bé a 1 NNPTNT 107 Tû lÖ rõng phßng hé so víi tæng diÖn tÝch Bé a 1 rõng NNPTNT 3.3.3- §a d¹ng sinh häc 3.3.3.1 B¶o tån ®a d¹ng sinh häc 108 Tû lÖ bÞ ®e do¹ diÖt chñng trong tæng sè Bé TN-MT a 3 loµi sinh vËt ë ®Þa ph−¬ng 109 Tû lÖ diÖn tÝch ®−îc b¶o vÖ so víi tæng Bé TN-MT b 3 diÖn tÝch 3.3.3.2 Qu¶n lý c«ng nghÖ sinh häc cã lîi cho m«i tr−êng 110 Chi phÝ cho nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn c«ng Bé TC a 3 nghÖ sinh häc 111 Sè l−îng v¨n b¶n vÒ qui chÕ an toµn sinh Bé TN-MT b 2 häc quèc gia hiÖn hµnh 3.4. BÇu khÝ quyÓn 3.4.1- B¶o vÖ bÇu khÝ quyÓn 112 L−îng th¶i khÝ nhµ kÝnh Bé TN-MT b 3 113 L−îng th¶i khÝ «xit sunphua (SO2) Bé TN-MT b 3 114 L−îng th¶i khÝ «-xit ni-t¬ (NO2) Bé TN-MT b 3 94
Kh¶ C¬ quan Møc −u STT Tªn chØ tiªu n¨ng sè thùc hiÖn tiªn liÖu 115 Chi phÝ cho c«ng t¸c gi¶m thiÓu « nhiÔm Bé TN-MT a 3 kh«ng khÝ 4- C¸c chØ tiªu liªn quan tíi nh÷ng lÜnh vùc kh¸c cña PTBV 4.1. Lång ghÐp m«i tr−êng víi ph¸t triÓn trong c¸c chÝnh s¸ch 116 ChiÕn l−îc PTBV (Agenda) Bé KH-§T a 2 117 Ch−¬ng tr×nh lång ghÐp h¹ch to¸n kinh tÕ Bé TC a 2 víi m«i tr−êng 118 B¸o c¸o ®¸nh gi¸ t¸c ®éng cña m«i tr−êng Bé TN-MT a 2 119 Héi ®ång quèc gia vÒ PTBV Bé KH-§T a 2 4.2. Khoa häc víi PTBV 120 Sè l−îng nhµ khoa häc vµ kü s− tÝnh trªn Bé KhH-CN a 2 1 triÖu d©n 121 Sè nhµ khoa häc, kü s− tham gia nghiªn Bé KhH-CN a 2 cøu vµ ph¸t triÓn (R&D) trªn 1 triÖu d©n 122 Tû lÖ chi phÝ cho nghiªn cøu vµ ph¸t triÓn Bé KhH-CN a 2 so víi GDP 4.3. C¸c c«ng cô ph¸p lý quèc tÕ 123 Sè hiÖp −íc toµn cÇu ®· ký Bé NG a 2 124 Sè hiÖp −íc toµn cÇu ®· phª chuÈn VPQH a 2 4.4. Th«ng tin phôc vô so¹n th¶o chÝnh s¸ch 125 Sè m¸y ®iÖn tho¹i tÝnh trªn 100 d©n TCTK a 1 126 Sè b¶n b¸o vµ t¹p chÝ trªn 100 d©n TCTK a 2 127 Sè ch−¬ng tr×nh vÒ thèng kª m«i tr−êng TCTK a 2 quèc gia 4.5. N©ng cao vai trß c¸c ®oµn thÓ 128 Sè ®¹i diÖn cña c¸c ®oµn thÓ trong Héi Bé KH-§T a 2 ®ång quèc gia vÒ PTBV 129 Sè ®¹i biÓu c¸c d©n téc thiÓu sè trong Héi Bé KH-§T a 2 ®ång quèc gia vÒ PTBV 130 Sè ®oµn thÓ, tæ chøc tham gia vµo c¸c Bé KH-§T a 2 ho¹t ®éng v× sù PTBV 95
II. Thùc tr¹ng nh÷ng chØ tiªu ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng Trªn thÕ giíi, nhiÒu chØ tiªu ®· cã vµ ®−îc c«ng bè trong nhiÒu Ên phÈm kh¸c nhau, nh−ng ch−a ®−îc tËp hîp l¹i víi tiªu ®Ò PTBV. NhiÒu chØ tiªu chØ mét sè quèc gia giµu cã míi cã thÓ thèng kª ®−îc, chóng th−êng thiÕu nhÊt qu¸n trong c¸c Ên phÈm kh¸c nhau, vµ kh¸c nhiÒu so víi c«ng bè cña c¸c c¬ quan thèng kª quèc gia, tÝnh kÞp thêi rÊt thÊp, trÔ tíi 4 - 5 n¨m, dÉn tíi tÝnh hiÖu qu¶ cho viÖc sö dông kh«ng cao. §èi víi ViÖt Nam, nh÷ng n¨m gÇn ®©y, víi xu thÕ héi nhËp quèc tÕ, TCTK ®· cã nhiÒu cè g¾ng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nh»m ®−a c«ng t¸c thèng kª n−íc ta tiÕn tíi tr×nh ®é ngang tÇm víi c¸c n−íc tiªn tiÕn trong khu vùc. NhiÒu chØ tiªu ®−îc xem xÐt l¹i vÒ mÆt ph−¬ng ph¸p chÕ ®é cho phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Song còng cã nh÷ng chØ tiªu trªn thùc tÕ ®· tån t¹i, nh−ng thu thËp ch−a ®Òu, ch−a ®−îc c«ng bè réng r·i vµ còng ch−a ®−îc tËp hîp vÒ cïng mét ®Çu mèi. Ch−a cã ®−îc mét hÖ thèng c¸c chØ tiªu thèng kª quèc gia phï hîp víi hoµn c¶nh míi cña sù ph¸t triÓn víi sù ph©n c«ng ph©n nhiÖm râ rµng gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n−íc còng nh− c¸c c¬ quan, tæ chøc. VÊn ®Ò cña c¸c chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë n−íc ta còng n»m trong bèi c¶nh vµ thùc tr¹ng Êy. IV. KÕt luËn, kiÕn nghÞ • Qua tr×nh bµy ë c¸c phÇn trªn, cã thÓ kÕt luËn r»ng ph¸t triÓn bÒn v÷ng lµ nhu cÇu sèng cßn vµ nÒn t¶ng sinh tån cña x· héi loµi ng−êi kÓ c¶ hiÖn t¹i vµ trong t−¬ng lai, mµ tÊt c¶ c¸c quèc gia ®Òu ph¶i thùc hiÖn. • Muèn thùc hiÖn tèt ph¸t triÓn bÒn v÷ng th× Nhµ n−íc ph¶i cã chÝnh s¸ch, ph¶i quan t©m vµ ®Çu t− tho¶ ®¸ng, mµ theo khuyÕn nghÞ cña LHQ th× cÇn cã AGENDA 21 cña quèc gia. ViÖt nam ®· x©y dùng xong Dù th¶o AGENDA 21- VN vµ ®ang chê ChÝnh phñ th«ng qua. • Ph¶i th−êng xuyªn theo dâi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµ cã nh÷ng ®iÒu chØnh cho phï hîp, muèn vËy ph¶i cã hÖ thèng c¸c chØ tiªu thèng kª t−¬ng øng. 96
• §Ò tµi nghiªn cøu nµy ®· ®Ò xuÊt mét hÖ thèng chØ tiªu ph¶n ¸nh c¸c m¶ng c¬ b¶n cña ph¸t triÓn bÒn v÷ng, víi tªn gäi, ý nghÜa, kh¶ n¨ng thu thËp sè liÖu, c¬ quan ®¶m tr¸ch viÖc thu thËp th«ng tin. • CÇn tiÕp tôc nghiªn cøu s©u h¬n cho phï hîp víi hoµn c¶nh cô thÓ cña c¸c ®Þa ph−¬ng, c¸c ngµnh, c¸c lÜnh vùc. • CÇn läc ra c¸c chØ tiªu thùc hiÖn tr−íc m¾t, c¸c chØ tiªu cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn trong t−¬ng lai gÇn vµ c¸c chØ tiªu cÇn thùc hiÖn trong t−¬ng lai l©u dµi. Theo nh− dù kiÕn cña ®Ò tµi nghiªn cøu nµy th× tæng sè chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë n−íc ta gåm 130 chØ tiªu, trong ®ã: - Sè l−îng chØ tiªu kh«ng thÓ thiÕu lµ 103; - Sè l−îng chØ tiªu cã thÓ t¹m thiÕu lµ 27; - Sè l−îng chØ tiªu ®· ®−îc c«ng bè lµ 30; - Sè l−îng chØ tiªu tuy ch−a ®−îc c«ng bè nh−ng cã thÓ tÝnh to¸n, hoÆc dÔ dµng thùc hiÖn viÖc thu thËp nÕu cÇn: 41; - Sè l−îng chØ tiªu mµ kh¶ n¨ng thu thËp sè liÖu tr−íc m¾t lµ rÊt khã, ph¶i ®Çu t− nhiÒu tµi lùc, vËt lùc, kÓ c¶ ph¶i hoµn thiÖn vÒ ph−¬ng ph¸p luËn còng nh− kh¸i niÖm míi cã thÓ thèng kª ®−îc: 59. • §Ò tµi kiÕn nghÞ ®−a hÖ thèng chØ tiªu thèng kª ph¶n ¸nh sù ph¸t triÓn bÒn v÷ng vµo hÖ thèng chØ tiªu thèng kª quèc gia, v× nhu cÇu cña ph¸t triÓn vµ qu¶n lý, ®Ò ra chÝnh s¸ch cña chóng ta hiÖn nay rÊt bøc b¸ch. Tµi liÖu tham kh¶o • V¨n kiÖn §¹i héi lÇn thø IX §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam: B¸o c¸o chÝnh trÞ; • §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam - V¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2001; • Bµi ph¸t biÓu t¹i kú häp thø nhÊt Quèc héi Kho¸ XI cña Thñ t−íng ChÝnh phñ n−íc Céng hoµ X· héi chñ nghÜa ViÖt Nam; 97
• §Þnh h−íng chiÕn l−îc ®Ó tiÕn tíi ph¸t triÓn bÒn v÷ng (Ch−¬ng tr×nh NghÞ sù 21 cña ViÖt Nam) - B¶n th¶o, Hµ Néi, 4/2002; • Ng−ìng ph¸t triÓn vµ quan ®iÓm vÒ ph¸t triÓn bÒn v÷ng ®èi víi ViÖt Nam, UNDP + MPI + DANIDA, Dù ¸n VIE/01/021 - Hç trî x©y dùng vµ thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh NghÞ sù 21 Quèc gia cña ViÖt Nam (AGENDA 21-VN), Hµ Néi, 6-2002; • H−íng tíi Ph¸t triÓn bÒn v÷ng ë ViÖt Nam, Kû yÕu Héi th¶o, tõ 6 ®Õn 8 th¸ng 3 n¨m 2002, Hµ Néi, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Dù ¸n VIE/01/021; • Kh¸i niÖm ®« thÞ bÒn v÷ng vµ viÖc øng dông t¹i ViÖt Nam, UNDP + MPI + DANIDA, Dù ¸n VIE/01/021 - Hç trî x©y dùng vµ thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh NghÞ sù 21 Quèc gia cña ViÖt Nam (AGENDA 21-VN), Hµ Néi, 6-2002; • B¸o c¸o nghiªn cøu: thµnh lËp Héi ®ång quèc gia Ph¸t triÓn bÒn v÷ng, UNDP + MPI + DANIDA, Dù ¸n VIE/01/021 - Hç trî x©y dùng vµ thùc hiÖn Ch−¬ng tr×nh NghÞ sù 21 Quèc gia cña ViÖt Nam (AGENDA 21-VN), Hµ Néi, 6 n¨m 2002; • B¸o c¸o ph¸t triÓn thÕ giíi 2003: “Ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong thÕ giíi n¨ng ®éng”, WB, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 1-2003; • Tµi liÖu h−íng dÉn ph−¬ng ph¸p lång ghÐp biÕn d©n sè vµo kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn bÒn v÷ng – dù ¸n VIE/97/P15, UNFPA vµ Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Hµ Néi, 12-2001; • ChiÕn l−îc D©n sè ViÖt Nam 2001 - 2010, Uû ban quèc gia D©n sè - KÕ ho¹ch ho¸ gia ®×nh, Hµ Néi, 2000; • Nh÷ng néi dung chñ yÕu cña ChiÕn l−îc d©n sè ViÖt nam, UBQG DS- KHHG§ + UNFPA, Dù ¸n VIE/97/P16, Hµ Néi, 7- 2002; • ChØ tiªu x· héi ë ViÖt Nam 1990 - 1995, NXB Thèng kª, Hµ Néi, th¸ng 1 n¨m 1997; • B¸o c¸o ph¸t triÓn con ng−êi ViÖt Nam 2001 "§æi míi vµ sù nghiÖp ph¸t triÓn con ng−êi", Trung t©m khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n quèc gia, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 2001; 98
• NghÌo ®ãi vµ xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo ë ViÖt Nam, TS. Nghiªm Xu©n B¸, TS. Chu ThÕ Quang, TS. NguyÔn H÷u TiÕn, TS. Lª Xu©n §×nh, NXB N«ng nghiÖp, Hµ Néi, 2001; • Tæng quan Viªn trî ph¸t triÓn chÝnh thøc t¹i ViÖt Nam, UNDP, Hµ Néi, 12-2002; • C©n b»ng, b¶o vÖ vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån n−íc quèc gia, B¸o c¸o “Tµi nguyªn n−íc mÆt trªn l·nh thæ ViÖt nam”, TS. NguyÔn Träng Sinh, Bé Thuû lîi, Ch−¬ng tr×nh KC12, DÒ tµi KC 12.07, ViÖn Qui ho¹ch vµ Qu¶n lý n−íc, Hµ Néi, 8-1995; • Tµi liÖu Héi th¶o “§¸nh gi¸ nhu cÇu chia sÎ vµ x· héi ho¸ th«ng tin m«i tr−êng ë ViÖt Nam”, §å S¬n, 30-31/10/2000; • Tµi nguyªn vµ m«i tr−êng, TuyÓn tËp Héi nghÞ khoa häc, Bé Khoa häc, C«ng nghÖ vµ M«i tr−êng, Ch−¬ng tr×nh khoa häc c«ng nghÖ cÊp nhµ n−íc vÒ sö dông hîp lý tµi nguyªn vµ b¶o vÖ m«i tr−êng-KHCN.07, NXB KHKT, Hµ Néi, 2001; • DÊu ch©n vµ cét mèc: D©n sè vµ biÕn ®æi m«i tr−êng: T×nh tr¹ng d©n sè thÕ giíi 2001, UNFPA Hµ Néi, 26-9-2001; • QuÜ m«i tr−êng thö nghiÖm Hµ Néi: §¸nh gi¸ vµ kiÕn nghÞ mét sè söa ®æi, UNDP + MPI + C¬ quan hîp t¸c vµ ph¸t triÓn Thuþ SÜ, Hµ Néi, 12-2002; • Hunting of Wildlife in Tropical Forests - Toward Environmentally and socially sustainable Development, WB, 9-2000; • B¸o c¸o ph¸t triÓn thÕ giíi 2004: “C¶i thiÖn c¸c dÞch vô ®Ó phôc vô ng−êi nghÌo”, WB, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, Hµ Néi, 10-2003; • C¸c môc tiªu ph¸t triÓn Thiªn niªn kû (MDG): “§−a c¸c MDG ®Õn víi ng−êi d©n”, Liªn hîp quèc t¹i ViÖt Nam, Hµ Néi, 11-2002; • Millennium Development Goals: Data and Trends, 2002 “Report of the Inter-agency Expert Group on MDG Indicators”, UN, New york, 4-2002; • Philippines Country Study on Meeting the MDG”, UNDP, Makati City, 3-2002; 99
• Tµi liÖu Héi th¶o “KÕ ho¹ch gi¸m s¸t, ®¸nh gi¸ vµ b¸o c¸o quèc gia vÒ Môc tiªu ph¸t triÓn thiªn niªn kû t¹i ViÖt Nam”, UNDP + MPI, Dù ¸n VIE/02/Mo6/PJ, H¶i Phßng, 10-2003; • Making ASEAN a community of nations with sustainable development, equality and cooperation (selected papers of international conference - Ha Noi, 11-1998), TT KHXH-NVQG, Hµ Néi, 1999; • TiÕn ®é thùc hiÖn c¸c chØ tiªu ph¸t triÓn quèc tÕ/ MDG ViÖt Nam, UN t¹i ViÖt Nam, Hµ Néi, 7-2001; • ViÖt Nam: TiÕn triÓn trong quan hÖ ®èi t¸c - B¸o c¸o cËp nhËt, B¸o c¸o kh«ng chÝnh thøc Héi nghÞ gi÷a kú Nhãm t− vÊn c¸c nhµ tµi trî, Sa Pa, tõ 19 ®Õn 21 th¸ng 6 n¨m 2003; • ViÖt Nam: N©ng cao hiÖu qu¶ ODA - B¸o c¸o cËp nhËt, B¸o c¸o t¹i Héi nghÞ gi÷a kú Nhãm t− vÊn c¸c nhµ tµi trî, Sa Pa, 19-21/6/2003; • §iÓm l¹i nh÷ng tiÕn bé ®· ®¹t ®−îc vµ hç trî cña c¸c nhµ tµi trî - B¸o c¸o cËp nhËt vÒ t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ vµ c¶i c¸ch cña ViÖt Nam, Héi nghÞ gi÷a kú Nhãm t− vÊn c¸c nhµ tµi trî, Sa Pa, 19-21/6/2003; • Mèi quan hÖ d©n sè vµ ph¸t triÓn, lång ghÐp c¸c biÕn d©n sè vµo kÕ ho¹ch ho¸ ph¸t triÓn ë ViÖt Nam – Dù ¸n VIE/97/P15, UNFPA vµ Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, Hµ Néi, 11-2001; • B¸o c¸o ph¸t triÓn ViÖt Nam n¨m 2004, B¸o c¸o chung cña c¸c nhµ tµi trî t¹i Héi nghÞ T− vÊn c¸c Nhµ Tµi trî ViÖt Nam, Hµ Néi, 12-2003; • ViÖt Nam- Quan hÖ §èi t¸c phôc vô Ph¸t triÓn, B¸o c¸o kh«ng chÝnh thøc t¹i Héi nghÞ T− vÊn c¸c Nhµ Tµi trî cho ViÖt Nam, Hµ Néi, 12-2003. 100