intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

ĐỀ TÀI: MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:26

62
lượt xem
10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

XU HƯỚNG QUỐC TẾ HOÁ, TOÀN CẦU HOÁ NỀN KINH TẾ THẾ GIỚI VÀ XU HƯỚNG HỘI NHẬP CỦA CÁC NỀN KINH TẾ QUỐC GIA VÀ KHU VỰC ĐÃ ĐẶT CÁC DOANH NGHIỆP VIỆT NAM TRƯỚC NGUY CƠ BỊ CẠNH TRANH GAY GẮT BỞI CÁC DOANH NGHIỆP NƯỚC NGOÀI. CHÍNH SÁCH CẠNH TRANH VỀ GIÁ SẼ KHÔNG ĐEM LẠI HIỆU QUẢ KINH TẾ CAO KHI MÀ ĐỜI SỐNG CỦA NGƯỜI DÂN TĂNG LÊN, LÚC ĐÓ HỌ SẴN SÀNG TRẢ GIÁ CAO ĐỂ CÓ ĐƯỢC SẢN PHẨM CÓ CHẤT LƯỢNG CAO. DO VẬY TRONG TƯƠNG LAI CÁC DOANH NGHIỆP SẼ...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: ĐỀ TÀI: MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP

  1. ĐỀ TÀI "MỘT SỐ VẤN ĐỀ VỀ QUẢN LÝ CHẤT LƯỢNG TRONG CÁC DOANH NGHIỆP CÔNG NGHIỆP"
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Lêi nãi ®Çu Xu h­íng quèc tÕ ho¸, toµn cÇu ho¸ nÒn kinh tÕ thÕ giíi vµ xu h­íng héi nhËp cña c¸c nÒn kinh tÕ quèc gia vµ khu vùc ®· ®Æt c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam tr­íc nguy c¬ bÞ c¹nh tranh gay g¾t bëi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi. ChÝnh s¸ch c¹nh tranh vÒ gi¸ sÏ kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao khi mµ ®êi sèng cña ng­êi d©n t¨ng lªn, lóc ®ã hä s½n sµng tr¶ gi¸ cao ®Ó cã ®­îc s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao. Do vËy trong t­¬ng lai c¸c doanh nghiÖp sÏ ¸p dông h×nh thøc c¹nh tranh b»ng c¸ch n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô lµ chñ yÕu. Do ®ã c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam muèn c¹nh tranh th¾ng ®Ó tån t¹i trªn thÞ tr­êng kh«ng cßn ¶nh h­ëng nµo kh¸c lµ ph¶i n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô ®Ó t¨ng uy tÝn cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng, viÖc nµy chØ cã ®­îc thùc hiÖn nÕu nh­ doanh nghiÖp ¸p dông tèt c¸c hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh.ChÝnh v× ý nghÜa thiÕt thùc vµ vai trß quan träng cña qu¶n lý chÊt l­îng ®èi víi sù tån t¹i cña doanh nghiÖp mµ em ®i vµo nghiªn cøu ®Ò tµi "Mét sè vÊn ®Ò vÒ qu¶n lý chÊt l­îng trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp". Bµi viÕt nµy ®­îc chia lµm n¨m phÇn víi néi dung nh­ sau: PhÇn I: Thùc chÊt vµ vai trß cña qu¶n lý chÊt l­îng. Trong phÇn nµy em ®­a ra mét sè kh¸i niÖm cña c¸c nhµ qu¶n trÞ chÊt l­îng næi tiÕng v× qu¶n lý chÊt l­îng vµ vai trß cña qu¶n lý chÊt l­îng ®èi víi doanh nghiÖp. PhÇn II: Yªu cÇu vµ ®Æc ®iÓm cña qu¶n lý chÊt l­îng. PhÇn nµy nªu lªn mét sè yªu cÇu vµ ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña hÖ thèng qu¶n trÞ chÊt l­îng trong doanh nghiÖp. PhÇn III: Néi dung cña qu¶n lý chÊt l­îng. ë phÇn nµy tr×nh bµy nh÷ng ho¹t ®éng chñ yÕu cña qu¶n lý chÊt l­îng trong c¸c giai ®o¹n: Ho¹ch ®Þnh chÊt l­îng; Tæ chøc thùc hiÖn kiÓm tra kiÓm so¸t chÊt l­îng; ®iÒu chØnh vµ c¶i tiÕn. PhÇn IV: Giíi thiÖu mét sè hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng hiÖn ®¹i. Trong phÇn nµy em giíi thiÖu vÒ hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng TQM vµ ISO 9000. PhÇn V: Mét sè vÊn ®Ò thùc tiÔn vÒ qu¶n lý chÊt l­îng trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o NguyÔn KÕ TuÊn ®· gióp ®ì rÊt tËn t×nh trong viÖc hoµn thµnh ®Ò tµi nµy. Sinh viªn thùc hiÖn H¸n Thanh Long 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. I: Thùc chÊt vµ vai trß cña qu¶n lý chÊt l­îng: 1. Thùc chÊt qu¶n lý chÊt l­îng. ë giai ®o¹n ®Çu cña cuéc c¸ch m¹ng khoa häc kü thuËt cæ ®iÓn, hµng ho¸ ®­îc t¹o ra bëi nh÷ng c¸ nh©n riªng lÎ, th­êng trong ph¹m vi mét gia ®×nh. ng­êi thî thñ c«ng biÕt yªu cÇu cña ng­êi tiªu dïng ®Æt ra kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, tiªu thô… ®Ó tho¶ m·n yªu cÇu ®ã vµ thu lîi nhuËn. C«ng nghiÖp ph¸t triÓn, c¸c vÊn ®Ò kü thuËt vµ tæ chøc ngµy cµng phøc t¹p. Vai trß cña chÊt l­îng còng ®­îc n©ng cao. Lóc nµy ra ®êi mét sè ng­êi chuyªn tr¸ch vÒ qu¶n trÞ kÕ ho¹ch, kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm. Sù xuÊt hiÖn c¸c c«ng ty lín ®· lµm n¶y sinh mét lo¹t nh©n viªn míi. Chuyªn viªn kü thuËt, gi¶i quyÕt c¸c trôc trÆc vÒ kü thuËt. Nh­ng vÉn kh«ng kh¾c phôc ®­îc nh÷ng sai ph¹m trong qu¶n trÞ kü thuËt vµ chÊt l­îng vµ s¶n phÈm vÉn lµ mèi lo ng¹i cho c«ng ty. Do ®ã xuÊt hiÖn mét lo¹i nh©n viªn míi, nghiÖp vô c¬ b¶n cña hä lµ ®¶m nhiÖm t×m ra nguyªn nh©n h¹ thÊp chÊt l­îng s¶n phÈm. Cuéc chiÕn tranh thÕ giíi thø hai ®· ®Èy m¹nh viÖc ¸p dông c¸c phiÕu kiÓm tra trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp kh¸c nhau cña Mü, khi mµ sù t¸i tæ chøc ®¬n gi¶n c¸c hÖ thèg s¶n xuÊt ®· kh«ng thÓ tho¶ m·n c¸c yªu cÇu cña thêi chiÕn. ViÖc ¸p dông kiÓm tra thèng kª chÊt l­îng ®· gióp tho¶ m·n nh÷ng yªu cÇu cao vÒ sè l­îng, chÊt l­îng s¶n phÈm cung cÊp cho qu©n ®éi víi chi phÝ s¶n xuÊt thÊp nhÊt. N­íc Anh ®· triÓn khai c¸c c¬ së cña qu¶n trÞ chÊt l­îng c¸ch ®©y t­¬ng ®èi l©u. Anh lµ n­íc sinh ra ngµnh thèng kª hiÖn ®¹i mµ viÖc ¸p dông ®· ®­îc chøng tá qua c¸c tiªu chuÈn Anh xªri 600 ®­îc ¸p dông vµo n¨m 1935, dùa trªn sù ph©n tÝch thèng kª cña E.S Picsion. Tõ n¨m 1950 trë l¹i ®©y cã sù bïng næ s¶n xuÊt, c¹nh tranh thÞ tr­êng, qu¶n trÞ chÊt l­îng ngµy cµng ph¸t triÓn. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cã sù ph©n biÖt rÊt râ gi÷a kiÓm tra chÊt l­îng vµ qu¶n trÞ chÊt l­îng. KiÓm tra chÊt l­îng thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ®Æc biÖt trong viÖc gi¸m s¸t ®Ó lo¹i bá nh÷ng khuyÕm khuyÕt vÒ vËt t­ ë ®Çu vµo còng nh­ nh÷ng s¶n phÈm kÐm chÊt l­îng ë ®Çu ra cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt. §iÒu nµy kh«ng lµm thay ®æi bao nhiªu sù h×nh thµnh chÊt l­îng cßn qu¶n trÞ chÊt l­îng ®Ò cËp ®Õn toµn bé nh÷ng t¸c nh©n vµ c¸c biÖn ph¸p ¶nh h­ëng ®Õn sù h×nh thµnh chÊt l­îng s¶n phÈm tõ thiÕt kÕ, s¶n xuÊt ®Õn tiªu dïng s¶n phÈm. VÝ dô nh­ "HÖ thèng lao ®éng kh«ng lçi ®­îc ®Ò ra t¹i ngµnh chÕ t¹o m¸y ë thµnh phè Xaratèp (Liªn X«) n¨m 1955", "ch­¬ng tr×nh kh«ng khuyÕt tËt" ë Mü ®­îc ®Ò ra ë chi nh¸nh cña h·ng Martin (thµnh phè Orlando), ph­¬ng ph¸p qu¶n trÞ chÊt l­îng ®ång bé (TQM) ë NhËt. Bµi tÝnh chñ yÕu cña c¸c ph­¬ng ph¸p nµy lµ t¸c ®éng ®Õn con 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ng­êi, ®Õn ý thøc cña hä lµ ng­êi chñ yÕu cña qu¸ tr×nh c«ng nghÖ, t¸c ®éng h÷u hiÖu ®Õn n©ng cao ®é tin cËy, ®é bÒn vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. Cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña qu¶n trÞ chÊt l­îng c¸c quan niÖm vÒ chÊt l­îng ngµy cµng ®­îc thÓ hiÖn hoµn thiÖn, thÓ hiÖn ngµy cµng ®Çy ®ñ h¬n b¶n chÊt tæng hîp, phøc t¹p cña vÊn ®Ò vµ ph¶n ¸nh sù thÝch hîp víi ®iÒu kiÖn vµ m«i tr­êng kinh doanh míi. XÐt mét c¸ch chung nhÊt mét quan ®iÓm ®óng ®¾n vÒ qu¶n trÞ chÊt l­îng ph¶i tr¶ lêi ®­îc 4 vÊn ®Ò sau: - Qu¶n trÞ chÊt l­îng nh»m môc ®Ých g×? - Qu¶n trÞ chÊt l­îng b»ng nh÷ng biÖn ph¸p nµo? - Qu¶n trÞ chÊt l­îng thùc hiÖn ë nh÷ng giai ®o¹n nµo? - Qu¶n trÞ chÊt l­îng ®­a l¹i hiÖu qu¶ ra sao. Môc tiªu lín nhÊt cña qu¶n trÞ chÊt l­îng lµ: B¶o ®¶m chÊt l­îng cña ®å ¸n thiÕt kÕ s¶n phÈm vµ tu©n thñ nghiªm ®å ¸n Êy trong s¶n xuÊt, tiªu dïng sao cho t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm tho¶ m·n nhu cÇu cña x· héi, tho¶ m·n thÞ tr­êng víi chi phÝ x· héi tèi thiÓu. §Ó ®¹t ®­îc môc tiªu trªn nhiÒu t¸c gi¶ ®· ®­a ra nh÷ng ®Þnh nghÜa kh¸c nhau vÒ qu¶n trÞ chÊt l­îng. A.G. Robertson, mét chuyªn gia ng­êi Anh cho r»ng: “Qu¶n trÞ chÊt l­îng lµ øng dông c¸c ph­¬ng ph¸p, thñ tôc, kiÕn thøc khoa häc kü thuËt b¶o ®¶m cho c¸c s¶n phÈm sÏ hoÆc ®ang s¶n xuÊt phï hîp víi yªu cÇu thiÕt kÕ, hoÆc yªu cÇu trong hîp ®ång kinh tÕ b»ng con d­êng hiÖu qu¶ nhÊt, kinh tÕ nhÊt” «ng ta cßn cho r»ng “Qu¶n trÞ chÊt l­îng ®­îc x¸c ®Þnh nh­ lµ mét hÖ thèng qu¶n trÞ nh»m x©y dùng ch­¬ng tr×nh vµ sù phèi hîp c¸c cè g¾ng cña nh÷ng ®¬n vÞ kh¸c nhau ®Ó duy tr× vµ t¨ng c­êng chÊt l­îng trong c¸c tæ chøc thiÕt kÕ s¶n xuÊt sao cho ®¶m b¶o nÒn s¶n xuÊt cã hiÖu qu¶ nhÊt, ®ång thêi cho phÐp tho¶ m·n ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu ng­êi tiªu dïng.” A.V.Fªigenbaun, nhµ khoa häc ng­êi Mü l¹i ®Þnh nghÜa r»ng: “Qu¶n trÞ chÊt l­îng lµ mét hÖ thèng ho¹t ®éng thèng nhÊt cã hiÖu qu¶ cña nh÷ng bé phËn kh¸c nhau trong tæ chøc chÞu tr¸ch nhiÖm triÓn khai c¸c tham sè chÊt l­îng, duy tr× møc chÊt l­îng ®· ®¹t ®­îc vµ n©ng cao nã ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu ng­êi tiªu dïng ”. Trong c¸c tiªu chuÈn c«ng nghiÖp NhËt (JIS) cã ®Þnh nghÜa vÒ qu¶n trÞ chÊt l­îng nh­ sau: “HÖ thèng c¸c ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt t¹o ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt tiÕt kiÖm nh÷ng hµng ho¸ cã chÊt l­îng cao hoÆc ®­a ra nh÷ng dÞch vô cã chÊt l­îng tho¶ m·n yªu cÇu cña ng­êi tiªu dïng .” 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Gi¸o s­ tiÕn sÜ Kaoru Ishikawa, mét chuyªn gia cña NhËt vÒ qu¶n trÞ chÊt l­îng, cho r»ng: “Qu¶n trÞ chÊt l­îng cã nghÜa lµ nghiªn cøu triÓn khai, thiÕt kÕ s¶n xuÊt vµ b¶o d­ìng mét s¶n phÈm cã chÊt l­îng, kinh tÕ nhÊt, cã Ých nhÊt cho ng­êi tiªu dïngvµ bao giê còng tho¶ m·n nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng ” §Þnh nghÜa cña Philip B.Crosby: “ Qu¶n trÞ chÊt l­îng lµ mét ph­¬ng tiÖn cã tÝnh chÊt hÖ thèng ®¶m b¶o viÖc t«n träng tæng thÓ tÊt c¶ c¸c thµnh phÇn cña mét kÕ ho¹ch hµnh ®éng” Theo ISO_ 9000: “Qu¶n trÞ chÊt l­îng lµ c¸c ph­¬ng ph¸p ho¹t ®éng ®­îc sö dông nh»m ®¸p øng c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng ” MÆc dï cßn tån t¹i nhiÒu ®Þnh nghÜa kh¸c nhau song ta cã thÓ kh¸i qu¸t ho¸ b»ng mét hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng, c¸c biÖn ph¸p vµ quy ®Þnh hµnh chÝnh, x· héi, kinh tÕ – kü thuËt dùa trªn c¸c thµnh tùu cña khoa häc hiÖn ®¹i, nh»m sö dông tèi ­u nh÷ng tiÒm n¨ng ®Ó ®¶m b¶o, duy tr× vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng nh»m tho¶ m·n tèi ®a nhu cÇu cña x· héi víi chi phÝ nhá nhÊt” Trong ®Þnh nghÜa trªn ta thÊy cã thÓ nhÊn m¹nh ®Õn mÊy vÊn ®Ò sau:  Qu¶n trÞ chÊt l­îng lµ mét hÖ thèng c¸c ho¹t ®éng, c¸c biÖn ph¸p vµ c¸c quy ®Þnh cô thÓ quan t©m ®Õn chÊt l­îng, phßng ngõa c¸c sai sãt vµ kÝch thÝch tÊt c¶ mäi ng­êi tham gia. Dï c¸c biÖn ph¸p vµ c¸c quy ®Þnh cã cô thÓ bao nhiªu, chÝnh x¸c bao nhiªu th× vÉn v« hiÖu nÕu ng­êi s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng kh«ng cã ý thøc tu©n thñ. VËy qu¶n trÞ chÊt l­îng lµ tr¸ch nhiÖm cña mäi thµnh viªn cña x· héi, chØ khi nµo con ng­êi c¶m thÊy r»ng m×nh vµ chÝnh m×nh cã tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm th× lóc ®ã míi lµm c«ng t¸c qu¶n trÞ chÊt l­îng ®­îc. Qu¶n trÞ chÊt l­îng lµ tr¸ch nhiÖm cña tÊt c¶ c¸c cÊp nh­ng ph¶i ®­îc l·nh ®¹o cÊp cao nhÊt chØ ®¹o.  Qu¶n trÞ chÊt l­îng ph¶i ®­îc thùc hiÖn trong suèt chu kú sèng cña s¶n phÈm, tõ thiÕt kÕ, chÕ t¹o ®Õn sö dông s¶n phÈm. Tr¸ch nhiÖm cña ng­êi s¶n xuÊt kh«ng chØ dõng l¹i ë kh©u b¸n s¶n phÈm mµ hä cßn cã tr¸ch nhiÖm, kh«ng kÐm phÇn quan träng, víi kh©u sö dông s¶n phÈm. 2. Vai trß cña qu¶n lý chÊt l­îng Qu¶n lý chÊt l­îng cã vai trß rÊt quan träng trong giai ®o¹n hiÖn nay bëi v× qu¶n lý chÊt l­îng mét mÆt lµm cho chÊt l­îng s¶n phÈm hoÆc dÞch vô tho¶ m·n tèt h¬n nhu cÇu kh¸ch hµng vµ mÆt kh¸c n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng qu¶n lý. §ã lµ c¬ së ®Ó chiÕm lÜnh, më réng thÞ tr­êng, t¨ng c­êng vÞ thÕ, uy tÝn trªn thÞ tr­êng. Qu¶n lý chÊt l­îng cho phÐp doanh nghiÖp x¸c ®Þnh ®óng h­íng s¶n phÈm cÇn c¶i tiÕn, thÝch hîp víi nh÷ng mong ®îi cña kh¸ch hµng c¶ vÒ tÝnh h÷u Ých vµ gi¸ c¶. S¶n xuÊt lµ kh©u quan träng t¹o thªm gi¸ trÞ gia t¨ng cña s¶n phÈm hoÆc dÞch vô. VÒ mÆt chÊt, ®ã lµ c¸c ®Æc tÝnh h÷u Ých cña s¶n phÈm phôc vô nhu cÇu cña con ng­êi ngµy cµng cao h¬n. VÒ mÆt l­¬ng, lµ sù gia t¨ng cña gi¸ trÞ tiÒn tÖ thu ®­îc so 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. víi nh÷ng chi phÝ ban ®Çu bá ra. Gi¶m chi phÝ trªn c¬ së qu¶n lý sö dông tèt h¬n c¸c yÕu tè s¶n xuÊt mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n. §Ó n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô, cã thÓ tËp trung vµo c¶i tiÕn c«ng nghÖ hoÆc sö dông c«ng nghÖ míi hiÖn ®¹i h¬n. H­íng nµy rÊt quan träng nh­ng g¾n víi chi phÝ ban ®Çu lín vµ qu¶n lý kh«ng tèt sÏ g©y ra l·ng phÝ lín. MÆt kh¸c, cã thÓ n©ng cao chÊt l­îng trªn c¬ së gi¶m chi phÝ th«ng qua hoµn thiÖn vµ t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng. ChÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc t¹o ra tõ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. C¸c yÕu tè lao ®éng, c«ng nghÖ vµ con ng­êi kÕt hîp chÆt chÏ víi nhau theo nh÷ng h×nh thøc kh¸c nhau. T¨ng c­êng qu¶n lý chÊt l­îng sÏ gióp cho x¸c ®Þnh ®Çu t­ ®óng h­íng, khai th¸c qu¶n lý sö dông c«ng nghÖ, con gn­êi cã hiÖu qu¶ h¬n. §©y lµ lý do v× sao qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc ®Ò cao trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. II. Yªu cÇu vµ ®Æc ®iÓm cña qu¶n lý chÊt l­îng 1. Nh÷ng yªu cÇu chñ yÕu Trong giai ®o¹n hiÖn nay qu¶n lý chÊt l­îng ngµy ®ãng vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh vµ hiÖu qu¶ cña c¸c doanh nghiÖp. Nh­ng ®Ó thùc hiÖn vai trß ®ã, qu¶n lý chÊt l­îng cÇn ph¶i thùc hiÖn nh÷ng yªu cÇu cã tÝnh nguyªn t¾c sau: - ChÊt l­îng ph¶i thùc sù trë thµnh môc tiªu hµng ®Çu cã vai trß trung t©m trong ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. CÇn cã sù cam kÕt vµ quyÕt t©m thùc hiÖn cña mäi thµnh viªn trong doanh nghiÖp, ®Æc biÖt quan träng lµ sù cam kÕt cña gi¸m ®èc. - Coi chÊt l­îng lµ nhËn thøc cña kh¸ch hµng. Møc ®é to¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng chÝnh lµ møc ®é chÊt l­îng ®¹t ®­îc. Kh¸ch hµng lµ ng­êi ®¸nh gi¸, x¸c ®Þnh møc ®é chÊt l­îng ®¹t ®­îc chø kh«ng ph¶i lµ c¸c nhµ qu¶n lý hay ng­êi s¶n xuÊt. HiÓu biÕt ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c nhu cÇu hiÖn t¹i vµ xu h­íng vËn ®éng cña nhu cÇu trong t­¬ng lai ®Ó cã ph­¬ng h­íng biÖn ph¸p thÝch hîp kÞp thêi. §¸nh gi¸ ®­îc nhËn thøc cña kh¸ch hµng vÒ møc ®é chÊt l­îng mµ doanh nghiÖp vµ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh ®· ®¹t ®­îc ®Ó cã chiÕn l­îc c¹nh tranh thÝch hîp. - TËp trung vµo yÕu tè con ng­êi. Con ng­êi lµ nh©n tè c¬ b¶n cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn t¹o ra vµ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ dÞch vô. TÊt c¶ mäi ng­êi tõ gi¸m ®èc, c¸c c¸n bé qu¶n lý vµ ng­êi lao ®éng ®Òu cã vai trß vµ tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l­îng. ChÊt l­îng cña con ng­êi lµ mèi quan t©m hµng ®Çu. CÇn x©y dùng ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ c¸c h×nh thøc ®µo t¹o thÝch hîp, phæ biÕn nh÷ng kiÕn thøc chuyªn m«n, kinh nghiÖm, kiÕn thøc vÒ chÊt l­îng vµ qu¶n lý chÊt l­îng còng nh­ båi d­ìng tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, ý thøc tù gi¸c, lßng nhiÖt t×nh cña ng­êi lao ®éng. - §¶m b¶o tÝnh ®ång bé vµ toµn diÖn. C«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng ph¶i kÕt qu¶ cña mét hÖ thèng c¸c gi¶i ph¸p mang tÝnh ®ång bé. Qu¶n lý chÊt l­îng lµ nhiÖm vô 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. cña bé phËn qu¶n lý chÊt l­îng trong doanh nghiÖp. Tæ chøc sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸c kh©u, c¸c bé phËn ho¹t ®éng v× môc tiªu chÊt l­îng. T¹o ra sù quyÕt t©m, nhÊt qu¸n, thèng nhÊt trong ph­¬ng h­íng chiÕn l­îc vµ ph­¬ng ch©m hµnh ®éng trong ban gi¸m ®èc ho¹t ®éng v× môc tiªu chÊt l­îng. Xo¸ bá mäi hµng rµo ng¨n c¸ch, t¹o ®iÒu kiÖn tèt nhÊt cho sù phèi hîp ho¹t ®éng cña c¸c phßng ban, bé phËn nh»m hoµn thiÖn chÊt l­îng cña toµn bé hÖ thèng. - TËp trung vµo qu¶n lý qu¸ tr×nh, qu¶n lý hÖ thèng, qu¶n lý hÖ thèng. ThiÕt kÕ hÖ thèng kiÓm so¸t tèi ­u. Ph¸t triÓn tÝnh linh ho¹t vµ kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng cña toµn bé hÖ thèng vµ c¸c qu¸ tr×nh tõ thiÕt kÕ ®Õn s¶n xuÊt, tiªu thô vµ tiªu dïng s¶n phÈm. x¸c ®Þnh mäi nguyªn nh©n d·n ®Õn sù kh«ng phï hîp cña s¶n phÈm vµ t×m c¸ch xo¸ bá chóng th«ng qua viÖc tiÕn hµnh liªn tôc c¸c ho¹t ®éng nh»m lo¹i trõ nh÷ng trôc trÆc trong qu¸ tr×nh vµ nguyªn nh©n g©y ra trôc trÆc vµ khiÕm khuyÕt cña s¶n phÈm. - Sö dông vßng trßn chÊt l­îng vµ c¸c c«ng cô thèng kª trong qu¶n lý chÊt l­îng. - Ph¸t hiÖn vµ tËp trung ­u tiªn cho nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt. - Qu¶n lý chÊt l­îng thùc hiÖn b»ng hµnh ®éng. - V¨n b¶n ho¸ c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn chÊt l­îng. 2. C¸c ®Æc ®iÓm chñ yÕu cña qu¶n lý chÊt l­îng: 2.1.Qu¶n lý chÊt l­îng liªn quan ®Õn chÊt l­îng con ng­êi. Nãi ®Õn chÊt l­îng ng­êi ta th­êng cã xu h­íng nghÜ tr­íc hÕt ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm. Nh­ng chÝnh chÊt l­îng cña con ng­êi míi lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña qu¶n lý chÊt l­îng. Lµm cho chÊt l­îng g¾n vµo con ng­êi míi chÝnh lµ ®iÒu c¬ b¶n cña qu¶n lý chÊt l­îng. Mét doanh nghiÖp mµ cã kh¶ n¨ng x©y dùng chÊt l­îng cho c«ng nh©n th× coi nh­ ®· ®i ®­îc nöa ®­êng ®Ó lµm ra hµng ho¸ cã chÊt l­îng. Ba khèi x©y dùng chÝnh trong kinh doanh lµ phÇn cøng, phÇn mÒm vµ phÇn con ng­êi. Qu¶n lý chÊt l­îng khëi ®Çu víi phÇn con ng­êi. ChØ khi phÇn con ng­êi ®­îc ®Æt ra râ rµng th× phÇn cøng vµ phÇn mÒm trong kinh doanh míi d­îc xÐt ®Õn. Lµm cho con ng­êi cã chÊt l­îng nghÜa lµ gióp hä cã ®­îc nhËn thøc ®óng vÒ c«ng viÖc. Sau ®ã hä ph¶i ®­îc ®µo t¹o, huÊn kuyÖn ®Ó cã kh¶ n¨ng gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò hä ®· nhËn ra. Cã ®ñ nhËn thøc vµ tr×nh ®é, tõng ng­êi cã thÓ hoµn thµnh ®­îc nhiÖm vô cña m×nh mµ kh«ng cÇn ph¶i thóc giôc, ra lÖnh vµ kiÓm tra th¸i qu¸. Sù qu¶n trÞ dùa trªn tinh thÇn nh©n v¨n cho phÐp ph¸t hiÖn toµn diÖn nhÊt kh¶ n¨ng cña con ng­êi, ph¸t triÓn tinh thÇn s¸ng t¹o vµ ®æi míi. ChØ khi nµo con ng­êi ®­îc ®µo t¹o vµ cã tr¸ch nhiÖm víi chÝnh m×nh vµ tr­íc céng ®ång th× hä míi ph¸t huy hÕt tiÒm n¨ng cña m×nh. 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2.2 ChÊt l­îng lµ tr­íc hÕt, kh«ng ph¶i lîi nhuËn tr­íc hÕt. C©u nãi nµy cã lÏ ph¶n ¸nh râ nhÊt b¶n chÊt cña qu¶n lý chÊt l­îng, bëi v× chÝnh nã ph¶n ¸nh niÒm tin vµo chÊt l­îng vµ lîi Ých cña chÊt l­îng. ChÊt l­îng lµ con ®­êng an toµn nhÊt ®Ó t¨ng c­êng tÝnh c¹nh tranh toµn diÖn cña doanh nghiÖp. NÕu quan t©m ®Õn chÊt l­îng, b¶n th©n lîi nhuËn sÏ ®Õn. Mét doanh nghiÖp chØ cã thÓ ph¸t ®¹t ®­îc khi s¶n phÈm vµ dÞch vô cña doanh nghiÖp ®ã lµm hµi lßng kh¸ch hµng, kh¸ch hµng cã hµi lßng hay kh«ng lµ tuú chÊt l­îng hµng ho¸ vµ dÞch vô. Nãi c¸ch kh¸c chÊt l­îng lµ ®iÒu duy nhÊt mét doanh nghiÖp cã thÓ cèng hiÕn cho kh¸ch hµng. TÊt c¶ nh÷ng yÕu tè kh¸c chØ liªn quan ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý néi bé cña doanh nghiÖp. Sù t¨ng chÊt l­îng kÕt cÊu ®ßi hái ph¶i t¹m thêi t¨ng chi phÝ. Nh­ng doanh nghiÖp sÏ cã kh¶ n¨ng tho¶ m·n ®­îc c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng vµ ®­¬ng ®Çu víi sù c¹nh tranh trong thÞ tr­êng thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã chÊt l­îng t¨ng lªn th× chi phÝ Èn sÏ gi¶m rÊt nhiÒu. Do ®ã khi ®Þnh h­íng vµo viÖc ®¶m b¶o vµ n©ng cao chÊt l­îng th× kÐo theo nã lµ viÖc tiªu thô s¶n phÈm tèt h¬n, lîi nhuËn thu ®­îc cao h¬n vµ gi¶m chi phÝ. §Ó thùc hiÖn ph­¬ng ch©m “chÊt l­îng lµ tr­íc hÕt” th× ng­êi l·nh ®¹o ®ãng vai trß rÊt quan träng. ViÖc ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng cña ng­êi l·nh ®¹o phô thuéc vµo c­¬ng vÞ mµ ng­êi ®ã phô tr¸ch: C­¬ng vÞ cµng cao ®ßi hái thêi gian ®¸nh gÝa dµi h¬n, trung b×nh 3-5 n¨m lµ hîp lý nhÊt. 2.3 Qu¶n trÞ ng­îc dßng Do qu¶n lý chÊt l­îng chó träng tíi c¸c d÷ kiÖn vµ qu¸ tr×nh nhiÒu h¬n lµ kÕt qu¶, nªn qu¶n lý chÊt l­îng ®· khuyÕn khÝch ®i ng­îc trë l¹i c«ng ®o¹n trong qu¸ tr×nh ®Ó t×m ra nguyªn nh©n cña vÊn ®Ò. Ng­êi ta yªu cÇu nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ph¶i ®Æt ra c©u hái “t¹i sao” kh«ng ph¶i mét lÇn mµ n¨m lÇn. C©u tr¶ lêi ®Çu tiªn cho vÊn ®Ò th­êng kh«ng ph¶i lµ nguyen nh©n cña vÊn ®Ò mµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n ®ã th­êng lµ nguyªn nh©n chÝnh. 2.4 TiÕn tr×nh tiÕp theo chÝnh lµ kh¸ch hµng. N¨m 1950 chuyªn gia ng­êi NhËt Kaoru Ishikawa ®· ®­a ra c©u nãi næi tiÕng “Giai ®o¹n s¶n xuÊt kÕ tiÕp chÝnh lµ kh¸ch hµng”. Quan niÖm nµy ®· khiÕn kü s­ vµ c«ng nh©n ë c¸c ph©n x­ëng ý thøc ®­îc r»ng kh¸ch hµng kh«ng ph¶i chØ lµ ng­êi mua s¶n phÈm ngoµi thÞ tr­êng, mµ cßn lµ nh÷ng kü s­, c«ng nh©n lµm viÖc trong giai ®o¹n s¶n xuÊt kÕ tiÕp, tiÕp tôc cña hä. Tõ ®ã cã sù cam kÕt kh«ng bao giê chuyÓn nh÷ng chi tiÕt kÐm phÈm chÊt tíi nh÷ng ng­êi lµm viÖc ë giai ®o¹n sau. Sù ®ßi hái ®èi xö víi c«ng nh©n ë giai ®o¹n s¶n xuÊt kÕ tiÕp nh­ kh¸ch hµng ®· buéc ng­êi c«ng nh©n ph¶i th¼ng th¾n nhËn vÊn ®Ò thuéc ph©n x­ëng cña hä vµ lµm hÕt søc m×nh ®Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò ®ã. 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2.5. Qu¶n lý chÊt l­îng h­íng tíi kh¸ch hµng, kh«ng ph¶i qu¶n lý chÊt l­îng h­íng vÒ ng­êi s¶n xuÊt. Kh¸i niÖm qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc ¸p dông xuyªn suèt tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n s¶n xuÊt vµ cuèi cïng ®Õn víi kh¸ch hµng, ng­êi mua thµnh phÈm. V× thÕ qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc coi lµ h­íng tíi kh¸ch hµng. §ã còng chÝnh lµ lý do v× sao ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt l­îng ®· chuyÓn tõ sù nhÊn m¹nh ®Õn viÖc gi÷ v÷ng chÊt l­îng suèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt sang viÖc x©y dùng chÊt l­îng cho s¶n phÈm b»ng c¸ch thiÕt kÕ vµ lµm ra c¸c s¶n phÈm míi ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña kh¸ch hµng. §iÒu nµy cã thÓ lµ mét trong nh÷ng yÕu tè c¬ b¶n nhÊt cña qu¶n lý chÊt l­îng. TÊt c¶ mäi ho¹t ®éng liªn quan ®Õn qu¶n lý chÊt l­îng ®Òu ®­îc tiÕn hµnh víi ý nghÜa lµ ph¶i ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng. Tuy thÕ còng cã nh÷ng nhµ qu¶n lý th­êng suy nghÜ xuÊt ph¸t tõ nhu cÇu cña b¶n th©n hä, c¨n cø trªn nguån tµi chÝnh, c«ng nghÖ cña n¨ng lùc s¶n xuÊt s½n cã cña hä. 2.6. §¶m b¶o th«ng tin Qu¶n trÞ chÊt l­îng th­êng ®­îc gäi lµ qu¶n trÞ th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi. nh­ng nhiÒu khi ng­êi ta l¹i coi nhÑ c«ng t¸c nµy, mµ chØ dùa vµo kinh nghiÖm c¸ nh©n vµ trùc gi¸c. ViÖc thu nhËn ®­îc th«ng tin chÝnh x¸c lµ mét ®iÒu kh«ng dÔ lµm. ë nhiÒu n­íc viÖc sö dông sè hiÖu gi¶ trong qu¶n trÞ lµ mét hiÖn t­¬ng kh¸ phæ biÕn. Muèn qu¶n lý chÊt cã hiÖu qu¶ th× th«ng tin ph¶i chÝnh x¸c, kÞp thêi vµ cã kh¶ n¨ng l­îng ho¸ ®­îc. NÕu kh«ng l­îng ho¸ ®­îc sÏ rÊt khã kh¨n trong qu¶n lý. 2.7. Qu¶n trÞ theo chøc n¨ng vµ héi ®ång chøc n¨ng Qu¶n trÞ theo chøc n¨ng (hay qu¶n trÞ chøc n¨ng chÐo) ®­îc h×nh thµnh ë NhËt vµo n¨m 1962 vµ Toyota lµ c«ng ty ®Çu tiªn ¸p dông ph­¬ng thøc qu¶n trÞ chÊt l­îng nµy xuÊt ph¸t tõ hai nhu cÇu: + Gióp giíi qu¶n lý chãp bu quy ®Þnh râ vÒ chØ tiªu chÊt l­îng vµ triÓn khai nh÷ng chØ tiªu ®ã ®Ó tÊt c¶ nh©n viªn ë c¸c cÊp th«ng hiÓu. + CÇn thiÕt ph¶i cã sù hîp t¸c gi÷a c¸c phßng ban kh¸c nhau. III. néi dung cña qu¶n lý chÊt l­îng Qu¶n lý chÊt l­îng tr­íc ®©y cã chøc n¨ng rÊt hÑp, chñ yÕu lµ ho¹t ®éng kiÓm tra kiÓm so¸t, nh»m ®¶m b¶o chÊt l­îng ®óng tiªu chuÈn thiÕt kÕ ®Ò ra. Ngµy nay, qu¶n lý chÊt l­îng ®­îc hiÓu ®Çy ®ñ, toµn diÖn h¬n bao trïm tÊt c¶ nh÷ng chøc n¨ng c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh qu¶n lý. 1. Ho¹ch ®Þnh chÊt l­îng: Ho¹ch ®Þnh chÊt l­îng lµ ho¹t ®éng x¸c ®Þnh môc tiªu, chÝnh s¸ch vµ c¸c ph­¬ng tiÖn nguån lùc vµ biÖn ph¸p nh»m thùc hiÖn môc tiªu chÊt l­îng s¶n phÈm. 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Giai ®o¹n hiÖn nay, ho¹ch ®Þnh chÊt l­îng ®­îc cäi lµ yÕu tè cã vai trß quan träng hµng ®Çu, t¸c ®éng quyÕt ®Þnh tíi toµn bé c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý chÊt l­îng sau nµy vµ lµ mét biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ cña qu¶n lý chÊt l­îng. Ho¹ch ®Þnh chÊt l­îng cho phÐp: - §Þnh h­íng ph¸t triÓn chÊt l­îng chung cho toµn doanh nghiÖp theo mét h­íng thèng nhÊt. - Khai th¸c vµ sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n c¸c nguån lùc vµ tiÒm n¨ng trong dµi h¹n, gãp phÇn gi¶m chi phÝ cho chÊt l­îng - Gióp c¸c doanh nghiÖp chñ ®éng th©m nhËp vµ më réng thÞ tr­êng. - T¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng thÕ giíi. - T¹o ra v¨n ho¸ míi, m«t sù chuyÓn biÕn c¨n b¶n vÒ ph­¬ng ph¸p qu¶n lý chÊt l­îng cña c¸c doanh nghiÖp. Nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu cña ho¹ch ®Þnh chÊt l­îng bao gåm: - X©y dùng ch­¬ng tr×nh, chiÕn l­îc vµ chÝnh s¸ch chÊt l­îng vµ kÕ ho¹ch ho¸ chÊt l­îng. ChiÕn l­îc chÊt l­îng ph¶i dùa trªn c¬ së h­íng theo kh¸ch hµng. C¸n bé qu¶n lý s¶n xuÊt cÇn ph¶i x¸c ®Þnh chÊt l­îng sÏ thÝch øng víi chiÕn l­îc tæng qu¸t cña doanh nghiÖp nh­ thÕ nµo. trong qu¸ tr×nh x©y dùng chiÕn l­îc t¸c nghiªp, cÇn xem xÐt mèi quan hÖ chÆt chÏ gi÷a nhu cÇu vµ kh¶ n¨ng cña qu¸ tr×nh. ph¸t triÓn vµ liªn kÕt nh÷ng mong ®îi vÒ chÊt l­îng víi nh÷ng chØ dÉn cña doanh nghiÖp, chóng ta sÏ ®­îc ®¸nh gi¸ b»ng nhËn thøc cña kh¸ch hµng vÒ møc ®é ®¸p øng mong muèn cña s¶n phÈm. - X¸c ®Þnh vai trß cña chÊt l­îng trong chiÕn l­îc s¶n xuÊt. C¸ch tiÕp cËn nµy ®­îc sö dông trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hoÆc t¸i nghiÖp cÇn bæ sung chiÕn l­îc tæng qu¸t cña doanh nghiÖp. - X¸c ®Þnh nh÷ng yÕu cÇu chÊt l­îng ph¶i ®¹t tíi ë tõng giai ®o¹n nhÊt ®Þnh. Tøc lµ ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc sù thèng nhÊt gi÷a tho¶ m·n nhu cÇu thÞ tr­êng víi nh÷ng ®iÒu kiÖn m«i tr­êng kinh doanh cô thÓ nhÊt ®Þnh víi chi phÝ tèi ­u. - TiÕn hµnh ph©n tÝch t¸c ®éng c¸c nh©n tè ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm, dÞch vô. ChÊt l­îng cña s¶n phÈm chÞu ¶nh h­ëng cu¶ rÊt nhiÒu c¸c yÕu tè kh¸c nhau. §èi víi bÊt kú doanh nghiÖp nµocòng cã nh÷ng nh©n tè chñ chèt t¸c ®éng ®Õn chÊt l­îng. C¸n bé qu¶n lý cÇn ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng nh©n tè nµy. nh÷ng yÕu tè bªn trong ®Æc biÖt quan träng lµ con ng­êi, c«ng nghÖ , ph­¬ng tiÖn vµ nguyªn vËt liÖu. Kü n¨ng lao ®éng, nguyªn vËt liÖu vµ qu¸ tr×nh c«ng nghÖ kÕt hîp víi nhau ®Ó t¹o ra s¶n phÈm hoÆc dÞch vô ë mét møc ®é chÊt l­îng nhÊt ®Þnh. Bëi vËy ph¶i xem xÐt c¸c nh©n tè trong mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau vµ víi m«i tr­êng bªn ngoµi. Nh÷ng nh©n tè bªn ngoµi cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn lùa chän môc tiªu chÊt l­îng, lµ 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. nhu cÇu vµ nh÷ng mong ®îi cña kh¸ch hµng lµ ®Æc ®iÓm, tr×nh ®é vµ xu h­íng ph¸t triÓn cña tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ vµ c¬ chÕ chÝnh s¸ch cña mçi quèc gia - ChØ ra nh÷ng ph­¬ng h­íng kÕ ho¹ch cô thÓ ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu chÊt l­îng ®Æt ra. - Cuèi cïng lµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ dµi h¹n cña nh÷ng biÖn ph¸p thùc hiÖn. Khi h×nh thµnh c¸c kÕ ho¹ch chÊt l­îng, cÇn ph¶i c©n ®èi tÝnh to¸n c¸c nguån lùc nh­ lao ®éng, nguyªn vËt liÖu, vµ nguån tµi chÝnh cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu kÕ ho¹ch. Dù tÝnh tr­íc vµ ®­a chóng vµo thµnh mét bé phËn kh«ng thÓ t¸ch rêi trong kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. 2. Tæ chøc thùc hiÖn Tæ chøc thùc hiÖn cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc biÕn c¸c kÕ ho¹ch chÊt l­îng thµnh hiÖn thùc. Thùc chÊt ®©y lµ qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch, chiÕn l­îc vµ kÕ ho¹ch chÊt l­îng th«ng qua c¸c ho¹t ®éng , nh÷ng kü thuËt, ph­¬ng tiÖn, ph­¬ng ph¸p cô thÓ nh»m ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm theo ®óng nh÷ng yÕu cÇu kÕ ho¹ch ®· ®Æt ra. Tõ môc tiªu chÊt l­îng tæng qu¸t tiÕn hµnh ph©n chia thµnh c¸c nhiÖm vô cô thÓ cho tÊt c¶ c¸c c©p, cña tõng ng­êi trong toµn doanh nghiÖp. Mçi ng­êi cÇn n¾m ®­îc vµ hiÓu râ môc ®Ých , chøc n¨ng, nhiÖm vô cña m×nh trong hÖ thèng chÊt l­îng, nh÷ng b­íc sau ®©y cÇn ®­îc tiÕn hµnh theo trËt tù nh»m ®¶m b¶o r»ng c¸c kÕ ho¹ch sÏ ®­îc ®iÒu khiÓn mét c¸c hîp lý. - T¹o sù nhËn thøc mét c¸ch ®Çy ®ñ vÒ môc tiªu chÊt l­îng vµ sù cÇn thiÕt, lîi Ých cña viÖc thùc hiÖn c¸c môc tiªu ®ã ®èi víi nh÷ng ng­êi cã tr¸ch nhiÖm. - Gi¶i thÝch cho mäi ng­êi biÕt c¸ch chÝnh x¸c nh÷ng nhiÖm vô kÕ ho¹ch chÊt l­îng cô thÓ cÇn thiÕt ph¶i thùc hiÖn trong tõng giai ®o¹n. - Tæ chøc nh÷ng ch­¬ng tr×nh ®µo t¹o vµ gi¸o dôc, cung cÊp nh÷ng kiÕn thøc, kinh nghiÖm cÇn thiÕt ®èi víi viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch x©y dùng ch­¬ng tr×nh ®éng viªn khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tham gia tÝch cùc vµo qu¶n lý chÊt l­îng. - X©y dùng, ban hµnh hÖ thèng tiªu chuÈn quy tr×nh b¾t buéc. -Cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c nguån lùc ë nh÷ng n¬i vµ nh÷ng lóc cÇn thiÕt kÓ c¶ nh÷ng ph­¬ng tiÖn kü thuËt dïng ®Ó kiÓm so¸t chÊt l­îng. 3. KiÓm tra, kiÓm so¸t chÊt l­îng. §Ó ®¶m b¶o c¸c môc tiªu chÊt l­îng dù kiÕn ®­îc thùc hiÖn theo ®óng yªu cÇu kÕ ho¹ch ®Æt ra trong qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiÖn, cÇn tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng kiÓm tra, kiÓm so¸t chÊt l­îng, kiÓm tra chÊt l­îng lµ ho¹t ®éng theo dâi, thu thËp, ph¸t hiÖn vµ ®¸nh gi¸ nh÷ng khuyÕt tËt cña s¶n phÈm vµ dÞch vô, nh÷ng biÕn thiªn cña qu¸ tr×nh v­ît ra ngoµi tÇm kiÓm so¸t. Môc ®Ých kiÓm tra lµ t×m kiÕm, ph¸t hiÖn nh÷ng nguyªn nh©n g©y ra khuyÕt tËt cña s¶n phÈm vµ sù biÕn thiªn cña qu¸ tr×nh ®ã 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ®Ó cã nh÷ng biÖn ph¸p ng¨n chÆn kÞp thêi. CÇn ph©n biÖt râ nh÷ng nguyªn nh©n trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp, nguyªn nh©n ban ®Çu vµ nguyªn nh©n gèc ®Ó cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt thÝch hîp, lo¹i trõ sù t¸i diÔn ®ång thêi gãp phÇn c¶i tiÕn n©ng cao chÊt l­îng cña qu¸ tr×nh. Nh÷ng nhiÖm vô chñ yÕu cña kiÓm so¸t chÊt l­îng lµ: - Theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn, tæ chøc thu thËp th«ng tin vµ c¸c d÷ liÖu cÇn thiÕt vÒ chÊt l­îng thùc hiÖn. - §¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn chÊt l­îng vµ x¸c ®Þnh møc ®é chÊt l­îng ®¹t ®­îc trong thùc tÕ cña doanh nghiÖp. - So s¸nh chÊt l­îng thùc tÕ víi kÕ ho¹ch ®Ó ph¸t hiÖn c¸c sai lÖch vµ ®¸nh gi¸ c¸c sai lÖch ®ã trªn c¸c ph­¬ng diÖn kinh tÕ – kü thuËt vµ x· héi. - Ph©n tÝch c¸c th«ng tin nh»m t×m kiÕm ph¸t hiÖn nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc thùc hiÖn ®é lÖch so víi môc tiªu kÕ ho¹ch ®Æt ra. Trong qu¸ tr×nh kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch cÇn ®¸nh gi¸ hai vÊn ®Ò c¬ b¶n sau: - Sù tu©n thñ c¸c môc tiªu kÕ ho¹ch vµ nhiÖm vô ®· ®Æt ra. §ã lµ viÖc tu©n thñ c¸c qu¸ tr×nh vµ kû luËt c«ng nghÖ, duy tr× vµ c¶i tiÕn c¸c tiªu chuÈn, tÝnh kh¶ thi vµ ®é tin cËy trong viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch chÊt l­îng… - TÝnh chÝnh x¸c vµ hîp lý cña b¶n th©n c¸c kÕ ho¹ch. NÕu môc tiªu kh«ng ®¹t ®­îc cã ý nghÜa lµ mét trong hai hoÆc c¶ hai ®iÒu kiÖn trªn kh«ng ®­îc tho¶ m·n. CÇn thiÕt ph¶i x¸c ®Þnh râ nguyªn nh©n do thùc hiÖn kh«ng tèt hay do môc tiªu ch­a chÝnh x¸c, bëi v× trong tõng tr­êng hîp sÏ ®ßi hái c¸c kiÓu ho¹t ®éng ®iÒu chØnh hoµn toµn kh¸c nhau. Môc ®Ých cña kiÓm tra chÊt l­îng lµ: - X¸c ®Þnh nh÷ng ho¹t ®éng ®¶m b¶o chÊt l­îng cã hiÖu qu¶ vµ kÕt qu¶ cña chóng. - Ph¸t hiÖn nh÷ng kÕ ho¹ch kh«ng thùc hiÖn tèt, nh÷ng vÊn ®Ò ch­a ®­îc gi¶i quyÕt vµ nh÷ng vÊn ®Ò míi xuÊt hiÖn. - T×m ra nh÷ng vÊn ®Ò, yÕu tè cÇn hoµn thiÖn trong c¸c chÝnh s¸ch vµ kÕ ho¹ch cña n¨m tíi. Trong ho¹t ®éng kiÓm tra chÊt l­îng, cÇn tËp trung tr­íc tiªn vµo kiÓm tra qu¸ tr×nh. x¸c ®Þnh møc ®é biÕn thiªn cña qu¸ tr×nh vµ nh÷ng nguyªn nh©n lµm chÖch h­íng c¸c chØ tiªu chÊt l­îng. Ph©n tÝch ph¸t hiÖn c¸c nguyªn nh©n ban ®Çu , nguyªn nh©n trùc tiÕp ®Ó xo¸ bá chóng, kh«ng ngõa sù t¸i diÔn. 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4. Ho¹t ®éng ®iÒu chØnh vµ c¶i tiÕn. §iÒu chØnh vµ c¶i tiÕn lµ lµm cho c¸c ho¹t ®éng cña hÖ thèng doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng thùc hiÖn ®­îc nh÷ng tiªu chuÈn chÊt l­îng ®Ò ra, ®ång thêi còng lµ ho¹t ®éng ®­a chÊt l­îng s¶n phÈm thÝch øng víi t×nh h×nh míi, nh»m gi¶m dÇn kho¶ng c¸ch gi÷a mong muèn cña kh¸ch hµng vµ thùc tÕ chÊt l­îng ®¹t ®­îc, tho¶ m·n nhu cÇu cña kh¸ch hµng ë møc cao h¬n . Khi ®iÒu chØnh vµ c¶i tiÕn chÊt l­îng cÇn ph©n biÖt gi÷a hai lo¹i nguyªn nh©n ¶nh h­ëng tíi chÊt l­îng. Nh÷ng nguyªn nh©n g©y ®ét biÕn vµ nh÷ng nguyªn nh©n chung. Nh÷ng nguyªn nh©n ®ét biÕn lµ vÊn ®Ò ng¾n h¹n xuÊt hiÖn do nh÷ng thay ®æi bÊt ngê lµm chÊt l­îng kh«ng ®¹t ®­îc tiªu chuÈn ®Ò ra. C¸n bé qu¶n lý cÇn ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn vµ gi¶i quyÕt kÞp thêi nh÷ng nguyªn nh©n ®ét biÕn nµy. Nguyªn nh©n chung lµ nh÷ng vÊn ®Ò cã t¸c ®éng dµi h¹n lµm cho chÊt l­îng th­êng xuyªn chØ ®¹t møc ®é nhÊt ®Þnh. VÊn ®Ò dµi h¹n ph¶i gi¶i quyÕt b»ng c¸c biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng cña hÖ thèng. Tøc lµ ph¶i gi¶i thÝch thuyÕt phôc mäi ng­êi hiÓu ®­îc sù cÇn thiÕt ph¶i ph¸t hiÖn ®­îc vÊn ®Ò, ph©n tÝch nh÷ng thay ®æi vµ c¶i tiÕn thÓ chÕ ®Ó ®¹t tr×nh ®é cao h¬n. nh÷ng nguyªn nh©n chung rÊt khã kh¾c phôc ®ßi hái ph¶i cã sù ®æi míi toµn diÖn. Khi tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng ®iÒu chØnh cÇn thiÕt, cÇn ph©n biÖt râ rµng gi÷a viÖc lo¹i trõ hËu qu¶ vµ lo¹i trõ nguyªn nh©n c¶u hËu qu¶. Söa l¹i nh÷ng phÕ phÈm vµ ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt trong thùc hiÖn b»ng lµm viÖc thªm thêi gian, söa l¹i s¶n phÈm háng ®Òu lµ nh÷ng ho¹t ®éng xo¸ bá hËu qu¶ chø kh«ng ph¶i nguyªn nh©n. §Ó phßng tr¸nh c¸c phÕ phÈm ngay tõ ban ®Çu, ph¶i t×m vµ lo¹i bá ngay tõ khi chóng cßn ®ang ë d¹ng tiÒm n¨ng. NÕu kh«ng ®¹t môc tiªu do kÕ ho¹ch tåi th× ®iÒu sèng cßn lµ cÇn ph¸t hiÖn t¹i sao c¸c kÕ ho¹ch kh«ng ®Çy ®ñ ®· ®­îc thiÕt lËp ngay tõ ®Çu vµ tiÕn hµnh c¶i tiÕn chÊt l­îng cña ho¹t ®éng ho¹ch ®Þnh còng nh­ hoµn thiÖn b¶n th©n c¸c kÕ ho¹ch. Khi cÇn thiÕt cã thÓ ®iÒu chØnh môc tiªu chÊt l­îng. Yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi hoµn thiÖn chÊt l­îng lµ tiÕn hµnh c¶i tiÕn ®Æc ®iÓm s¶n phÈm, ®ång thêi gi¶m tû lÖ khuyÕt tËt. C¸c b­íc c«ng viÖc chñ yÕu: - ThiÕt lËp c¬ së h¹ tÇng cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o hoµn thiÖn chÊt l­îng s¶n phÈm. - X¸c ®Þnh nh÷ng nhu cÇu ®Æc tr­ng vÒ hoµn thiÖn chÊt l­îng. §Ò ra ®Ò ¸n hoµn thiÖn. - Thµnh lËp tæ c«ng t¸c cã ®ñ kh¶ n¨ng thùc hiÖn thµnh c«ng dù ¸n. - Cung cÊp c¸c nguån lùc cÇn thiÕt - §éng viªn, ®µo t¹o vµ khuyÕn khÝch qu¸ tr×nh thùc hiÖn dù ¸n c¶i tiÕn chÊt l­îng. 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. IV. Giíi thiÖu mét sè hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng hiÖn ®¹i A. Qu¶n trÞ chÊt l­îng ®ång bé (TQM) 1. Kh¸i niÖm. Theo ISO 8402: 1994. “TQM: c¸ch qu¶n trÞ mét tæ chøc tËp trung vµo chÊt l­îng, dùa vµo sù tham gia cña tÊt c¶ c¸c thµnh viªn, nh»m ®¹t tíi sù thµnh c«ng l©u dµi nhê viÖc tho¶ m·n kh¸ch hµng vµ ®em l¹i lîi Ých cho c¸c thµnh viªn cña tæ chøc ®ã vµ cho x· héi.” Theo John. L.Hradesley: “TQM lµ mét triÕt lý, lµ mét hÖ thèng c«ng cô, vµ lµ mét qu¸ tr×nh mµ s¶n phÈm ®Çu ra cña nã ph¶i tho¶ m·n kh¸ch hµng vµ c¶i tiÕn kh«ng ngõng. TriÕt lý vµ qu¸ tr×nh nµy kh¸c víi triÕt lý vµ qu¸ tr×nh cæ ®iÓn ë chç lµ mçi thµnh viªn trong c«ng ty ®Òu cã thÓ vµ ph¶i thùc hiÖn nã” 2. Vai trß cña TQM TQM gióp c¸c tæ chøc ®¸p øng tèt h¬n mäi nhu cÇu cña kh¸ch hµng d­íi ¶nh h­ëng cña sù ph¸t triÓn vµ øng dông nhanh chãng cña khoa häc, c«ng nghÖ ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ th«ng tin, thóc ®Èy kinh tÕ-x· héi ph¸t triÓn,ng­êi tiªu dïng cã nhiÒu kh¶ n¨ng lùa chän s¶n phÈm theo mong muèn, dÉn ®Õn c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t h¬n, c¸c doanh nghiÖp muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn ph¶i lÊy chÊt l­îng lµm vò khÝ c¹nh tranh. TQM ®· gióp cho c¸c tæ chøc cung øng cho kh¸ch hµng nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îng. TQM gióp cho c¸c tæ chøc qu¶n trÞ hiÖu qu¶ h¬n: víi ph­¬ng ch©m “ lµm ®óng, lµm tèt ngay tõ ®Çu lµ hiÖu qu¶ nhÊt, kinh tÕ nhÊt”, “ng­êi ®ång nghiÖp tiÕp sau trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng lµ kh¸ch hµng “ vµ qu¶n trÞ trªn tinh thÇn nh©n v¨n sÏ t¹o v¨n ho¸ míi trong ho¹t ®éng kinh doanh gi¶m chi phÝ Èn… Gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng cuéc sèng cña céng ®ång. 3. Néi dung cña TQM a. C¸c luËn ®iÓm c¬ b¶n cña TQM Mét ®iÒu cã thÓ coi nh­ tiÒn ®Ò lµ kh«ng tµi nµo ®¶m b¶o ®­îc chÊt l­îng b»ng c¸ch kiÓm nghiÖm tøc lµ dïng c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra kü thuËt, chÊt l­îng cÇn ph¶i nhËp thªm vµo chÕ phÈm ngay tõ nh÷ng b­íc nghiªn cøu thiÕt kÕ ®Çu tiªn. TÊt c¶ c¸c nhµ khoa häc ®Òu nhÊn m¹nh r»ng trong sè c¸c vÊn ®Ò cã liªn quan ®Õn chÊt l­îng, chØ cã tõ 15 ®Õn 20% lµ ph¸t sinh tõ lçi cña ng­êi trùc tiÕp thi hµnh vµ c«ng nh©n, cßn 80-85% th× do hÖ thèng qu¶n lý s¶n xuÊt kh«ng hoµn h¶o mµ tr¸ch nhiÖm vËn hµnh hÖ thèng nµy th× thuéc vÒ ban l·nh ®¹o cÊp cao. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh chÊt l­îng bao trïm lªn toµn bé ho¹t ®éng kinh tÕ s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp vµ trong ®ã cßn cã sù tham gia thùc tÕ cña hÕt th¶y mäi phßng ban, ban chøc n¨ng vµ toµn bé c«ng nh©n, nh©n viªn cña h·ng. b. Quan ®iÓm qu¶n trÞ chÊt l­îng ®ång bé Khi vËn dông viÖc qu¶n trÞ chÊt l­îng ®ång bé trong xÝ nghiÖp, c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt ®­îc qu¸n triÖt r»ng môc tiªu cuèi cïng cña s¶n xuÊt lµ chÊt l­îng cao cña s¶n phÈm. KhÈu hiÖu “b¶o ®¶m chÊt l­îng ë tõng vÞ trÝ lµm viÖc” ph¶n ¸nh chÝnh x¸c nhÊt thùc chÊt quan ®iÓm qu¶n trÞ chÊt l­îng ®ång bé. §èi víi c«ng nh©n viªn khÈu hiÖu nµy cã nghÜa lµ nh÷ng sai sãt mµ hä mÊt ph¶i cÇn ®­îc ph¸t hiÖn vµ kh¾c phôc ngay t¹i vÞ trÝ lµm viÖc. Khi mµ c«ng t¸c kiÓm tra chÊt l­îng ®­îc tiÕn hµnh ngay t¹i vÞ trÝ lµm viÖc th× c¸i kÕt qu¶ kiÓm tra g©y ra mét t¸c ®éng trë l¹i rÊt nhanh chãng ®èi víi møc phÕ phÈm. C«ng nh©n kiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm ngay sau khi chÕ t¹o. NÕu s¶n phÈm cã khuyÕt tËt th× ng­êi c«ng nh©n ¾t ph¶i biÕt ngay vµ do ®ã ph¶i quan t©m h¬n tíi c¸c vÊn ®Ò s¶n xuÊt vµ nguyªn nh©n g©y ra c¸c vÊn ®Ò tõ phÝa c«ng nh©n. KÕt qu¶ lµ tõng c«ng nh©n, råi c¶ ®Õn ®éi vµ ng­êi ®èc c«ng còng nh­ c¸c kü s­ vµ c¸c nh©n viªn kh¸c ®­îc mêi trî gióp, tÊt c¶ ®Òu gãp søc víi nhau ®­a ra nh÷ng ý kiÕn vÒ ph­¬ng ph¸p ng¨n chÆn phÕ phÈm. Dïng nh÷ng ph­¬ng ph¸p míi nµy sÏ thóc ®Èy gi¶m khuyÕt tËt vµ n©ng cao chÊt l­îng toµn bé chu kú l¹i t¸i diÔn, kÕt hîp víi chu kú “®óng thêi h¹n” c. ChÊt l­îng khëi ®Çu tõ viÖc tæ chøc qu¶n trÞ A.Fªigenbaum thõa nhËn r»ng “tr¸ch nhiÖm kiÓm tra chÊt l­îng lµ thuéc vÒ chÝnh nh÷ng ng­êi lµm ra s¶n phÈm ” tuy nhiªn ng­êi NhËt l¹i cho r»ng: tr¸ch nhiÖm vÒ chÊt l­îng thuéc vÒ ng­êi lµm ra s¶n phÈm . C¸ch nãi “ tr¸ch nhiÖm kiÓm tra s¶n phÈm ” mang s¾c th¸i mét quan ®iÓm thô ®éng; nãi tr¸ch nhiÖm vÒ” ®· lµm thay ®æi râ ý nghÜa cña c«ng t¸c chÊt l­îng, biÕn viÖc kiÓm tra chÊt l­îng thµnh môc tiªu s¶n xuÊt c¬ b¶n, mµ muèn ®¹t ®­îc ph¶i cã mét chÝnh s¸ch tÝch cùc, mét chiÕn l­îc vµ ph­¬ng ph¸p h÷u hiÖu. d.C¸c môc tiªu HÖ thèng qu¶n trÞ chÊt l­îng ®ång bé cã hai môc tiªu liªn quan víi nhau lµ: Thãi quen c¶i tiÕn vµ kú väng hoµn thiÖn. Môc tiªu chñ yÕu lµ kú väng hoµn thiÖn. Môc tiªu nµy ®­îc gi¶i quyÕt nhê viÖc gi¸o dôc trong c«ng nh©n thãi quen khong ngõng c¶i tiÕn s¶n phÈm. Thãi quen cña tiÕn lµ nh»m ®¹t ®Õn sù hoµn thiÖn. HÖ thèng qu¶n trÞ chÊt l­îng ®ång bé cña NhËt nh»m t¹o ra s¶n phÈm hoµn thiÖn g¾n liÒn víi viÖc ph©n c«ng l¹i triÖt ®Ó tr¸ch nhiÖm ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ dùa trªn nhiÒu nguyªn t¾c quan niÖm, ph­¬ng ph¸p vµ ph­¬ng tiÖn hç trî ®Ó ®¹t tíi môc tiªu ®ã. 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 4. C¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n Trong thùc tiÔn qu¶n trÞ chÊt l­îng ®ång bé cña NhËt ng­êi ta tr­íc hÕt nãi ®Õn viÖc kiÓm tra chÊt l­îng trong tiÕn tr×nh ®­îc tiÕn hµnh ë tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cña quan träng s¶n xuÊt. Nguyªn t¾c thø hai, sù trùc quan cña c¸c kÕt qu¶ ®o c¸c chØ tiªu chÊt l­îng, lµ sù ph¸t triÓn tiÕp nguyªn t¾c ®· ®­îc thõa nhËn réng r·i ë ph­¬ng T©y “ tÝnh chÊt cã thÓ ®o ®Õm ®­îc cña c¸c chØ tiªu chÊt l­îng ”. T¹i c¸c nhµ m¸y cña NhËt c¸c gi¸ tr­ng bµy s¶n phÈm mÉu ®­îc ®Æt kh¾p n¬i. Chóng gi¶i thÝch cho c«ng nh©n, c¸n bé qu¶n trÞ, kh¸ch ®Æt mua s¶n phÈm vµ c¶ kh¸ch tham quan vÒ nh÷ng chØ tiªu chÊt l­îng nµo ®ang ®­îc kiÓm tra, kÕt qu¶ kiÓm tra hiÖn t¹i ra sao, c¸c ch­¬ng tr×nh n©ng cao chÊt l­îng nµo ®ang ®­îc thùc hiÖn… Nguyªn t¾c thø ba, tu©n thñ c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng. §Ó ®¶m b¶o nguyªn t¾c nµy ban l·nh ®¹o xÝ nghiÖp chØ cÇn ra th«ng b¸o cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt r»ng tr­íc hÕt lµ ph¶i ®¶m b¶o chÊt l­îng, cßn khèi l­îng s¶n xuÊt chØ lµ nhiÖm vô thø hai, vµ gi÷ v÷ng nguyªn t¾c ®ã. Nguyªn t¾c thø t­, t¹m dõng d©y chuyÒn s¶n xuÊt l¹i. §èi víi ng­êi NhËt, nhiÖm vô ®¶m b¶o chÊt l­îng ®øng ë hµng thø nhÊt, cßn viÖc hoµn thµnh kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ®øng thø hai. Mçi c«ng nh©n cã thÓ t¹m sõng d©y chuyÒn s¶n xuÊt l¹i ®Ó söa ch÷a nh÷ng khuyÕt tËt ph¸t hiÖn ®­îc. Trong ®iÒu kiÖn tù ®éng ho¸ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, th× viÖc dõng d©y chuyÒn s¶n xuÊt cã thÓ ®­îc thùc hiÖn tù ®éng nhê c¸c thiÕt bÞ kiÓm tra chÊt l­îng. Nguyªn t¾c thø n¨m, tù söa ch÷a c¸c sai háng. Mét ng­êi thî hay mét ®éi ®· g©y ra phÕ phÈm, tù m×nh ph¶i lµm l¹i c¸c chi tiÕt háng. Nguyªn t¾c thø s¸u, kiÓm tra 100% nghÜa lµ ph¶i kiÓm tra tõng s¶n phÈm mét chø kh«ng ph¶i mét mÉu trong hµng. §èi víi nh÷ng s¶n phÈm mµ viÖc kiÓm tra b»ng tay qu¸ tèn kÐm, mµ kiÓm tra tù ®éng kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc th× ph¶i dùa vµo nguyªn t¾c “N = 2”, tøc lµ kiÓm tra hai s¶n phÈm: “®Çu vµ cuèi ”cßn môc tiªu l©u dµi lµ ë chç nh»m hoµn thiÖn qu¸ tr×nh ®Ó cã thÓ thùc hiÖn ®­îc viÖc kiÓm tra chÊt l­îng cña tÊt c¶ c¸c chi tiÕt. Nguyªn t¾c cuèi cïng lµ c¶i tiÕn chÊt l­îng ë tõng giai ®o¹n nhê c¸c dù ¸n. B. HÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng ISO 9000. 1. Giíi thiÖu vÒ ISO 9000. ISO lµ mét tæ chøc quèc tÕ vÒ vÊn ®Ò tiªu chuÈn ho¸ cã tªn ®Çy ®ñ lµ “THE INTERNATIONAL ORGANIZATION FOR STANDARDIZATION.” C¸c thµnh viªn cña nã lµ c¸c tæ chøc tiªu chuÈn quèc gia cña h¬n 100 n­íc trªn thÕ giíi. 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ISO lµ mét tæ chøc phi chÝnh phñ ra ®êi vµ ho¹t ®éng tõ 23/2/47. Trô së chÝnh ®Æt t¹i Geneve- Thôy SÜ. ViÖt Nam ra nhËp ISO n¨m 1977 vµ lµ thµnh viªn thø 72 cña ISO. N¨m 1996 ViÖt Nam ®­îc bÇu vµo ban chÊp hµnh cña ISO. ISO 9000 ®Ò cËp ®Õn c¸c lÜnh vùc chñ yÕu trong qu¶n lý chÊt l­îng chÝnh s¸ch vµ chØ ®¹o vÒ chÊt l­îng, nghiªn cøu thÞ tr­êng, thiÕt kÕ vµ triÓn khai s¶n phÈm, cung øng kiÓm so¸t qu¸ tr×nh… ISO 9000 lµ tËp hîp kinh nghiÖm qu¶n lý chÊt l­îng tèt nhÊt ®· ®­îc thùc hiÖn trong nhiÒu quèc gia vµ khu vùc, ®ång thêi chÊp nhËn thµnh tiªu chuÈn quèc gia cña nhiÒu n­íc. Bé tiªu chuÈn ISO 9000 ISO 8402-1: Qu¶n trÞ chÊt l­îng vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng. C¸c thuËt ng÷. ISO 9001: hÖ thèng chÊt l­îng. M« h×nh ®¶m b¶o chÊt l­îng trong thiÕt kÕ, ph¸t triÓn, s¶n xuÊt l¾p ®Æt vµ dÞch vô. ISO 9002: HÖ thèng chÊt l­îng – M« h×nh ®¶m b¶o chÊt l­îng trong s¶n xuÊt, vµ dÞch vô. ISO 9003: HÖ thèng chÊt l­îng – M« h×nh ®¶m b¶o chÊt l­îng ë kh©u kiÓm tra cuèi cïng vµ thö nghiÖm. ISO 9000-1: Qu¶n trÞ chÊt l­îng vµ c¸c tiªu chuÈn ®¶m b¶o chÊt l­îng – H­íng dÉn lùa chän vµ sö dông. ISO 9000-2: H­íng dÉn chung vÒ ¸p dông ISO 9001, ISO 9002 vµ ISO 9003. ISO 9000-3: H­íng dÉn ¸p dông ISO 9001 ®èi víi sù ph¸t triÓn, cung øng vµ b¶o tr× phÇn mÒm. ISO 9000-4: ¸p dông ®¶m b¶o chÊt l­îng ®èi víi qu¶n trÞ ®é tin cËy. ISO 9004-1: Qu¶n trÞ chÊt l­îng vµ c¸c yÕu tè cña hÖ thèng chÊt l­îng –PhÇn 1: H­íng dÉn ISO 9004-2: Qu¶n trÞ chÊt l­îng vµ c¸c yÕu tè cña hÖ thèng chÊt l­îng – PhÇn 2: H­íng dÉn ®èi víi dÞch vô. ISO 9004-3: Qu¶n trÞ chÊt l­îng vµ c¸c yÕu tè cña hÖ thèng chÊt l­îng – PhÇn 3: H­íng dÉn ®èi víi nguyªn liÖu cña qu¸ tr×nh. ISO 9004-4: Qu¶n trÞ chÊt l­îng vµ c¸c yÕu tè cña hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng – PhÇn 4: H­íng dÉn ®èi víi viÖc c¶i tiÕn chÊt l­îng. ISO 9004-5: Qu¶n trÞ chÊt l­îng vµ c¸c yÕu tè cña hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng – PhÇn 5: H­íng dÉn ®èi víi kÕ ho¹ch chÊt l­îng. 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. ISO 9004-6: Qu¶n trÞ chÊt l­îng vµ c¸c yÕu tè cña hÖ thèng qu¶n lý chÊt l­îng – PhÇn 5: H­íng dÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng khi qu¶n trÞ dù ¸n. ISO 9004-7: Qu¶n trÞ chÊt l­îng vµ c¸c yÕu tè cña hÖ thèng chÊt l­îng – PhÇn 7: H­íng dÉn ®èi víi qu¶n trÞ c¸c kiÓu d¸ng mÉu m·. ISO 10011-1: H­íng dÉn ®¸nh gi¸ hÖ thèng chÊt l­îng-PhÇn 1: §¸nh gi¸. ISO 10011-2: H­íng dÉn ®¸nh gi¸ hÖ thèng chÊt l­îng-PhÇn 2: C¸c chØ tiªu chÊt l­îng ®èi víi chuyªn viªn ®¸nh gi¸ hÖ thèng chÊt l­îng. ISO 10011-3: H­íng dÉn ®¸nh gi¸ hÖ thèng chÊt l­îng-PhÇn 3: Qu¶n trÞ ch­¬ng tr×nh ®¸nh gi¸. ISO 10012-1: C¸c yªu cÇu ®¶m b¶o chÊt l­îng ®èi víi thiÕt bÞ ®o l­êng -PhÇn 1: Qu¶n trÞ thiÕt bÞ ®o l­êng. ISO 10012-2: C¸c yªu cÇu ®¶m b¶o chÊt l­îng ®èi víi thiÕt bÞ ®o l­êng -PhÇn 1: KiÓm so¸t c¸c qu¸ tr×nh ®o l­êng. ISO 10013: H­íng dÉn triÓn khai sæ tay chÊt l­îng. ISO 10014: H­íng dÉn ®èi víi hiÖu qu¶ kinh tÕ cña chÊt l­îng. ISO 10015: H­íng dÉn gi¸o dôc vµ ®µo t¹o th­êng xuyªn. Trong 23 tiªu chuÈn cña ISO 9000, ViÖt Nam ®· chÊp nhËn 14 tiªu chuÈn. ISO 8402: 1994 TCVN 5814:1994 ISO 9000-1:1994 TCVN ISO 9000-1:1996 ISO 9001: 1994 TCVN 9001:1994 ISO 9002:1994 TCVN ISO 9002:1996 ISO 9003:1994 TCVN ISO 9003:1996 ISO 9004-1: 1993 TCVN 9004-1:1996 ISO 9004-2:1993 TCVN ISO 9004-2:1996 ISO 9004-3: 1993 TCVN 9004-3:1996 ISO 9004-4:1993 TCVN ISO 9004-4:1996 ISO 10011-1: 1990 TCVN 5950-1:1995 ISO 10011-2:1992 TCVN ISO 5950-2:1995 ISO 10011-3: 1994 TCVN 5950-3:1995 ISO 10012-1: 1992 TCVN 6131-1:1996 ISO 10013: 1992 TCVN 5951:1995 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. 2. ISO 9001. a. Ph¹m vÞ ¸p dông: Tiªu chuÈn nµy quy ®Þnh c¸c yªu cÇu ®èi víi hÖ thèng chÊt l­îng ®Ó sö dông khi cÇn thiÕt thÓ hiÖn n¨ng lùc cña bªn cung øng trong thiÕt kÕ vµ cung øng s¶n phÈm phï hîp. C¸c yªu cÇu quy ®Þnh trong tiªu chuÈn nµy chñ yÕu nh»m tho¶ m·n kh¸ch hµng b»ng c¸ch phßng ngõa sù kh«ng phï hîp ë tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n tõ thiÕt kÕ ®Õn dÞch vô kü thuËt. Tiªu chuÈn nµy ¸p dông trong c¸c t×nh huèng khi: + CÇn cã thiÕt kÕ vµ c¸c yªu cÇu ®èi víi s¶n phÈm ®· ®­îc c«ng bè vÒ nguyªn t¾c trong c¸c ®iÒu kho¶n vÒ tÝnh n¨ng sö dông hoÆc c¸c yªu cÇu nµy ®­îc thiÕt lËp. + Lßng tin ë sù phï hîp cña s¶n phÈm cã thÓ ®¹t ®­îc thÓ hiÖn thÝch hîp n¨ng lùc cña ng­êi cung øng trong thiÕt kÕ, triÓn khai, s¶n xuÊt, l¾p ®Æt vµ dÞch vô kü thuËt. b. C¸c yªu cÇu cña hÖ thèng chÊt l­îng: b1: Tr¸ch nhiÖm cña l·nh ®¹o. L·nh ®¹o cña bªn cung øng víi tr¸ch nhiÖm ®iÒu hµnh ph¶i x¸c ®Þnh vµ lËp thµnh v¨n b¶n chÝnh s¸ch cña m×nh ®èi víi chÊt l­îng, bao gåm môc tiªu vµ nh÷ng cam kÕt cña m×nh vÒ chÊt l­îng, chÝnh s¸ch chÊt l­îng ph¶i thÝc hîp víi môc tiªu tæ chøc cña bªn cung øng vµ bªn nhu cÇu, mong ®îi cña kh¸ch hµng. Bªn cung øng ph¶i ®¶m b¶o r»ng chÝnh s¸ch nµy ph¶i ®­îc thÊu hiÓu, thùc hiÖn vµ duy tr× ë tÊt c¶ c¸c cÊp cña c¬ së. b2 : HÖ thèng chÊt l­îng. Bªn cung øng ph¶i x©y dùng lËp v¨n b¶n vµ duy tr× mét hÖ thèng chÊt l­îng lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó ®¶m b¶o r»ng s¶n phÈm phï hîp víi yªu cÇu quy ®Þnh. Bªn cung øng ph¶i lËp sæ tay chÊt l­îng bao qu¸t c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn chÊt l­îng ph¶i bao gåm c¸c thñ tôc cña hÖ thèng chÊt l­îng vµ giíi c¬ cÊu cña hÖ thèng v¨n b¶n sö dông trong sæ tay chÊt l­îng. b3: Xem xÐt hîp ®ång. Bªn cung øng ph¶i lËp vµ duy tr× c¸c thñ tôc d¹ng v¨n b¶n ®Ó xem xÐt hîp ®ång vµ ®Ó phèi hîp c¸c ho¹t ®éng nµy. b4: KiÓm so¸t thiÕt kÕ. Bªn cung øng ph¶i thiÕt lËp vµ duy tr× c¸c thñ tôc ®Ó qu¶n lý vµ thÊm tra x¸c nhËn thiÕt kÕ s¶n phÈm ®Ó ®¶m b¶o r»ng c¸c yªu cÇu ®Æt ra ®­îc tho¶ m·n. C¸c kÕt 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. qu¶ thiÕt kÕ ph¶i ®­îc lËp thµnh v¨n b¶n vµ ®­îc thÓ hiÖn d­íi d¹ng cã thÓ thÈm tra, x¸c nhËn theo c¸c yªu cÇu d÷ liÖu thiÕt kÕ. b5: KiÓm so¸t tµi liÖu Bªn cung øng ph¶i lËp vµ duy tr× c¸c thñ tôc b»ng v¨n b¶n ®Ó kiÓm so¸t mäi v¨n b¶n vµ d÷ liÖu cã liªn quan tíi c¸c yªu cÇu cña tiªu chuÈn nµy vµ trong ph¹m vi cã thÓ bao gåm c¶ c¸c tµi liÖu cã nguån gèc tõ bªn ngoµi. b6: Mua s¶n phÈm Ng­êi cung øng ph¶i lËp vµ duy tr× c¸c thñ tôc thµnh v¨n b¶n ®Ó ®¶m b¶o s¶n phÈm mua vµo phï hîp víi c¸c yªu cÇu quy ®Þnh. b7: KiÓm so¸t s¶n phÈm do kh¸ch hµng cung cÊp. Bªn cung øng ph¶i lËp vµ duy tr× c¸c thñ tôc d¹ng v¨n b¶n ®Ó kiÓm so¸t viÖc kiÓm tra x¸c nhËn, b¶o qu¶n vµ b¶o d­ìng s¶n phÈm do kh¸ch hµng cung cÊp ®Ó gép vµo s¶n phÈm ®­îc cung cÊp hay dïng cho c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan. BÊt kú s¶n phÈm nµo mÊt m¸t, h­ háng hoÆc kh«ng phï hîp víi môc ®Ých sö dông ph¶i lËp hå s¬ vµ b¸o cho kh¸ch hµng. b8: NhËn biÕt vµ x¸c ®Þnh nguån gèc s¶n phÈm. Khi cÇn thiÕt, bªn cung øng ph¶i lËp vµ duy tr× c¸c thñ tôc ®Ó nhËn biÕt s¶n phÈm b»ng c¸c biÖn ph¸p thÝch hîp, tõ lóc nhËn ®Õn tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n s¶n xuÊt, ph©n phèi vµ l¾p ®Æt. Bªn cung øng ph¶i x¸c ®Þnh vµ lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, c¸c qu¸ tr×nh l¾p ®Æt vµ dÞch vô kü thuËt cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng vµ ph¶i ®¶m b¶o r»ng c¸c qu¸ tr×nh nµy ®­îc tiÕn hµnh trong nh÷ng ®iÒu kiÖn ®­îc kiÓm so¸t. b10: KiÓm tra vµ thùc nghiÖm Bªn cung øng ph¶i lËp vµ duy tr× thñ tôc d¹ng v¨n b¶n ®èi víi c¸c ho¹t ®éng kiÓm tra vµ thö nghiÖm vµ x¸c nhËn r»ng mäi yªu cÇu ®èi víi s¶n phÈm ®­îc ®¸p øng. ViÖc kiÓm tra vµ thö nghiÖm c¸c hå s¬ cÇn cã ph¶i tr×nh bµy chi tiÕt trong kÕ ho¹ch chÊt l­îng hay c¸c thñ tôc d¹ng v¨n b¶n. b11: KiÓm so¸t thiÕt bÞ kiÓm tra, ®o l­êng vµ thö nghiÖm. Bªn cung øng ph¶i quy ®Þnh vµ duy tr× thñ tôc d¹ng v¨n b¶n ®Ó kiÓm so¸t, hiÖu chuÈn vµ b¶o d­ìng c¸c thiÕt bÞ kiÓm tra ®o l­êng vµ thö nghiÖm ®­îc hä sö dông ®Ó chøng tá sù phï hîp cña s¶n phÈm víi c¸c yªu cÇu quy ®Þnh. b12. Tr¹ng th¸i kiÓm tra vµ thö nghiÖm. Tr¹ng th¸i kiÓm tra vµ thö nghiÖm cña s¶n phÈm ®­îc quy ®Þnh râ b»ng c¸c ph­¬ng tiÖn thÝch hîp chØ râ tÝnh phï hîp hoÆc kh«ng phï hîp cña s¶n phÈm theo c¸c kiÓm tra vµ thö nghiÖm ®· ®­îc tiÕn hµnh. 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2