YOMEDIA
ADSENSE
Đề tài: Nghiên cứu và vận dụng phương pháp Cây kiến thức trong giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng môn học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-lênin
Thêm vào BST
Báo xấu
59
lượt xem 5
download
lượt xem 5
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Mục tiêu của đề tài: Làm rõ cơ sở lý luận về phương pháp giảng dạy cây kiến thức. Đưa ra cách thức xây dựng và vận dụng hợp lý phương pháp cây kiến thức trong giảng dạy nhằm phát huy tính tích cực của sinh viên, nâng cao chất lượng dạy và học môn Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-Lênin. Mời các bạn tham khảo!
AMBIENT/
Chủ đề:
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Lưu
Nội dung Text: Đề tài: Nghiên cứu và vận dụng phương pháp Cây kiến thức trong giảng dạy nhằm nâng cao chất lượng môn học Những nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác-lênin
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” Môc lôc LOÌ NOÍ ĐÂU……………………………………………………………………….........3 ̀ MỞ ĐÂU……………………………………………………………………........................4 ̀ CHƯƠNG1. CƠ SỞ LÝ LUÂN ̣ VỀ PHƯƠNG PHAP ̣ HOC ́ DAY ̣ CÂY KIÊN ́ THƯC……………………………………………………………………………………....7 ́ ́ ̣ ơ ban…………………………………………………….7 1.1. Cac khai niêm c ́ ̉ 1.1.1. Phương phaṕ daỵ ̣ hoc…………………………………………………..7 ̣ ̉ ̉ ̣ ̣ 1.1.2. Đăc điêm cua qua trinh day hoc………………………………………..9 ́ ̀ 1.1.3. Phương phaṕ daỵ hoc̣ tich ́ cực………………………………………..11 1.2. Phương phap day hoc Cây kiên th ́ ̣ ̣ ́ ưc…………………………………… ́ 15 1.2.1. Đăc̣ điêm ̉ cuả phương phaṕ daỵ hoc̣ Cây kiên ́ thưc…………………..15 ́ 1.2.2. Cać bươć tiên ̀ phương phaṕ giang ́ hanh ̉ daỵ Cây kiên ́ thưc…………..18 ́ CHƯƠNG 2. THỰC TRANG ̣ QUÁ TRINH ̣ HOC ̀ DAY ̣ VÀ VIÊC ̣ VÂN ̣ DUNG ̣ PHƯƠNG PHAP CÂY KIÊN TH ́ ́ ƯC TRONG GIANG DAY MÔN NH ́ ̉ ̣ ƯNG NGUYÊN ̃ ́ Ơ BAN CUA CHU NGHIA MACLÊNIN…………………………………………20 LY C ̉ ̉ ̉ ̃ 2.1. Thực trang day va hoc môn Nh ̣ ̣ ̀ ̣ ững nguyên ly c ́ ơ ban cua chu nghia Mac ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ̣ ̉ Lênin hê cao đăng khoa 5……………………………………………………20 ́ ̣ 2.1.1. Qua trinh day………………………………………………………….20 ́ ̀ ̣ 2.1.2. Qua trinh hoc………………………………………………………….21 ́ ̀ ̉ ưc th 2.2. Tô ch ́ ực nghiêm ph ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ưc vao giang day môn ́ ̀ ̉ ̣ Nhưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia MacLênin …………………..……23 ̉ ̉ ̉ ̃ ́ 2.2.1. Đăc̣ điêm ̉ môn hoc̣ Nhưng ̃ nguyên lý cơ ban̉ cuả chủ nghiã Mac ́ Lênin…………………………………………………………………………23 1
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” 2.2.2. Nhưng yêu tô anh h ̃ ́ ́ ̉ ưởng đên qua trinh vân dung ph ́ ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây ́ ́ ưc vao giang day môn Nh kiên th ́ ̀ ̉ ̣ ững nguyên ly c ́ ơ ban cua chu nghia Mac ̉ ̉ ̉ ̃ ́ Lênin…………………………………………………………………………25 2.2.3. Tổ chưć thực ̣ nghiêm………………………………………………….27 ́ ́ ̀ ́ ̀ ̣ 2.2.4. Đanh gia chung va vân đê đăt ra……………………………………...38 CHƯƠNG 3. MÔT SÔ ̣ ̉ ́ GIAI PHAP ́ NHĂM ̣ QUẢ VÂN ̀ NÂNG CAO HIÊU ̣ DUNG ̣ PHƯƠNG PHAP CÂY KIÊN TH ́ ́ ƯC VAO GIANG DAY MÔN NH ́ ̀ ̉ ̣ ƯNG NGUYÊN LY ̃ ́ CƠ ̉ BAN ̉ CUA CHỦ NGHIA ̃ MAC ́ LÊNIN……………………………………………...39 ̉ ́ ́ ới giao viên………………………………………39 3.1. Nhom giai phap đôi v ́ ́ ̉ ́ ́ ới sinh viên………………………………………41 3.2. Nhom giai phap đôi v ́ ́ ̣ ̣ Kêt luân va khuyên nghi…………………………………………………….43 ̀ ́ ̀ ̣ ̉ Tai liêu tham khao…………………………………………………………...44 2
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” 3
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” LỜI NÓI ĐẦU. Qua thực tế giảng dạy môn hoc Nh ̣ ững nguyên lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin, chúng tôi có thể nói rằng việc gây được hứng thú cho học sinh đối với môn học là vô cùng quan trọng vì: Nếu như các em có được hứng thú đối với môn học thì các em mới nỗ lực phấn đấu hết mình để đạt được kết quả cao trong học tập. Đê lam đ ̉ ̀ ược điêu nay thi viêc đôi ̀ ̀ ̀ ̣ ̉ mơi ph ́ ương phap giang day la vân đê mâu chôt. Vi thê, chung tôi đã s ́ ̉ ̣ ̀ ́ ̀ ́ ́ ̀ ́ ́ ử dụng phương pháp cây kiêń thức phương pháp dạy học tích cực trong quá trình giảng dạy của mình. Đây la ph ̀ ương phap day hoc phu h ́ ̣ ̣ ̀ ợp vơi hinh ́ ̀ thưc dao tao tin chi va co nhiêu điêm t ́ ̀ ̣ ́ ̉ ̀ ́ ̀ ̉ ương đông v ̀ ới môn hoc. Đó là lý do ̣ chúng tôi mạnh dạn đưa ra đề tài này để cùng thảo luận, chia sẻ và rút kinh nghiệm nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy. Với kinh nghiệm còn non nớt, chắc chắn đề tài còn nhiều thiếu sót. Vì vậy, chung tôi r ́ ất mong nhận được sự góp ý từ quý thầy cô để đề tài được hoàn thiện hơn. Nhóm tác giả 4
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” MỞ ĐẦU ́ ựa chon đê tai 1. Ly do l ̣ ̀ ̀ ̣ ̣ ̉ ̀ ứ VII xac đinh chu nghia Mac Lênin, t Đai hôi Đang lân th ́ ̣ ̉ ̃ ́ ư tưởng Hồ ̀ ̀ ̉ Chi Minh la nên tang t ́ ư tưởng, kim chi nam cho moi hanh đông. Theo chu ̉ ̣ ̀ ̣ ̉ trương đo, Bô Giao duc va đao tao đa quy đinh môn Nh ́ ̣ ́ ̣ ̀ ̀ ̣ ̃ ̣ ững nguyên ly c ́ ơ ̉ ̉ ̉ ̣ ̣ ban cua chu nghia MacLênin la môn hoc băt buôc trong ch ̃ ́ ̀ ́ ương trinh đao ̀ ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̀ ̣ tao cao đăng, đai hoc. Đây la môn hoc quan trong nhăm trang bi cho sinh viên ́ ơi quan đung đăn, nhân sinh quan khoa hoc va ph thê gi ́ ́ ́ ̣ ̀ ương phap luân biên ́ ̣ ̣ chưng. Song l ́ ượng kiên th ́ ưc rât l ́ ́ ớn, thơi l ̀ ượng môn hoc it (7,5 đ ̣ ́ ơn vi hoc ̣ ̣ ̀ ̉ ̉ ́ ự chu y va đâu oc t trinh) đoi hoi sinh viên phai co s ̀ ́ ́ ̀ ̀ ́ ư duy cao nên viêc ̣ hoc, ̣ ̉ ̀ ớ cac nguyên ly, quy luât, pham tru, hoc thuyêt la rât kho khăn. T hiêu va nh ́ ́ ̣ ̣ ̀ ̣ ̀ ́ ́ ư ̀ ́ ̀ ̉ đo đoi hoi ng ươi giang viên khi giang day phai co s ̀ ̉ ̉ ̣ ̉ ́ ự cân nhăc ky l ́ ̃ ương ̃ ̣ ựa chon ph trong viêc l ̣ ương phap giang day cho phu h ́ ̉ ̣ ̀ ợp, hiêu qua, thu hut ̣ ̉ ́ sự chu y cua sinh viên. Đây la yêu tô quyêt đinh chât l ́ ́ ̉ ̀ ́ ́ ́ ̣ ́ ượng day va hoc cua ̣ ̀ ̣ ̉ ̣ ́ ̣ cac môn hoc ly luân noi chung va môn Nh ́ ́ ̀ ững nguyên ly c ́ ơ ban cua chu ̉ ̉ ̉ nghia MacLênin noi riêng. ̃ ́ ́ Ở trương Đai hoc Sao Đo, công tac giao duc chinh tri cho hoc sinh, ̀ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ̣ ́ ̣ ̣ sinh viên luôn được nha tr ̀ ương chu trong. Tuy nhiên, v ̀ ́ ̣ ới đăc thu cua môt ̣ ̀ ̉ ̣ trương ky thuât, đa sô sinh viên hoc khôi t ̀ ̃ ̣ ́ ̣ ́ ự nhiên nên thương co tâm ly ngai ̀ ́ ́ ̣ ̣ ́ ượng va kêt qua hoc tâp cua môt sô sinh hoc cac môn ly thuyêt dân đên chât l ́ ́ ́ ̃ ́ ̀ ́ ̉ ̣ ̣ ̉ ̣ ́ viên chưa cao. Môt trong nh ̣ ưng điêm yêu hiên nay c ̃ ̉ ́ ̣ ủa việc dạy và học môn học này đó là viêc s ̣ ử dụng va l ̀ ựa chon ph ̣ ương pháp còn nặng về truyền thụ một chiều, ít phát huy tính chủ động, sáng tạo của sinh viên. Ngươi thây vân gi ̀ ̀ ̃ ữ vi tri trung tâm trong cac gi ̣ ́ ́ ờ hoc. ̣ Cac ph ́ ương phaṕ ̉ ̣ ́ ực cua ng giang day phat huy tinh tich c ́ ́ ̉ ươi hoc cung đa đ ̀ ̣ ̃ ̃ ược ap dung nh ́ ̣ ư phương phap thao luân nhom, nêu vân đê, đam thoai, t ́ ̉ ̣ ́ ́ ̀ ̀ ̣ ự hoc... Tuy nhiên hiêu ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ ử dung cac ph qua cua viêc s ̣ ́ ương phap nay ch ́ ̀ ưa cao, qua trinh th ́ ̀ ực hiên ̣ chưa được như mong muôn. ̉ ̀ ̣ ́ Vân đê câp thiêt la phai tim ra môt ph ́ ̀ ́ ́ ̀ ương ́ ơi v phap m ́ ưa phat huy đ ̀ ́ ược sự chu đông, tinh tich c ̉ ̣ ́ ́ ực cua ng ̉ ươi hoc v ̀ ̣ ưà ̀ ợp vơi đăc thu cua môn hoc ly luân chinh tri. phu h ́ ̣ ̀ ̉ ̣ ́ ̣ ́ ̣ Đặc biệt trong thời gian 5
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” tới chuyển sang hình thức đào tạo tín chỉ, các phương pháp giảng dạy mới cũng đang được khuyến khích đưa vào áp dụng. Đê đap ̉ ́ ưng nh ́ ưng đoi hoi ̃ ̀ ̉ ́ ́ ̃ ̉ ưu nhiêu ph đo, chung tôi đa đi khao c ́ ̀ ương phap giang day khac nhau va ́ ̉ ̣ ́ ̀ ̣ nhân thây Cây ́ ́ ưć la môt ph kiên th ̀ ̣ ương phap rât phu h ́ ́ ̀ ợp và hưu hiêu. ̃ ̣ Phương phap nay ́ ̀ có nhiều ưu điểm la làm cho ki ̀ ến thức, thái độ, hành vi của học sinh được hình thành một cách tự nhiên, vững chắc, khiến cho các bài học ly thuyêt không tr ́ ́ ở thành những bài thuyết giáo cứng nhắc, khô ̣ ̉ ̣ ̣ ượng gia kiên th khan. Viêc đanh gia kêt qua hoc tâp, l ́ ́ ́ ́ ́ ức cua sinh viên cung ̉ ̃ ́ ơn. chinh xac h ́ Trên cơ sở đo, chung tôi l ́ ́ ̣ ́ ̀“Nghiên cưu va vân dung ựa chon vân đê ́ ̀ ̣ ̣ phương phap Cây kiên th ́ ́ ưc trong giang day nhăm nâng cao chât l ́ ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin” ̉ ̉ ̉ ̃ ́ lam đê tai ̀ ̀ ̀ nghiên cưu khoa hoc cua minh. ́ ̣ ̉ ̀ 2. Tinh hinh nghiên c ̀ ̀ ưu. ́ ̉ ơi ph Đôi m ́ ương phap day hoc la nhiêm vu c ́ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ơ ban đê nâng cao chât ̉ ̉ ́ lượng giang day. Vi thê vân đê nghiên c ̉ ̣ ̀ ́ ́ ̀ ứu, vân dung cac ph ̣ ̣ ́ ương phap giang ́ ̉ ̣ ́ ực đa thu hut s day tich c ̃ ́ ự quan tâm cua nhiêu nha khoa hoc. Tuy nhiên, cac ̉ ̀ ̀ ̣ ́ ̉ ưng lai công trinh chi d ̀ ̀ ̣ ở viêc hê thông hoa cac ph ̣ ̣ ́ ́ ́ ương phap hoăc nghiên ́ ̣ cưu v ́ ơi tinh cach la môt ph ́ ́ ́ ̀ ̣ ương phap bô phân ma it đi sâu vao t ́ ̣ ̣ ̀́ ̀ ừng phương ̉ ̣ phap giang day. ́ Đôí vơí phương phap ́ thức, trong nước mơí co ́ PGS.TS ́ Cây kiên ̉ ̣ ̣ ̉ ́ ́ ̣ Nguyên Đăng Hai Hoc viên Quan ly giao duc nghiên c ̃ ưu t ́ ừ nhưng tai liêu ̃ ̀ ̣ ́ ưng chi d tiêng Phap nh ́ ̉ ưng lai ̀ ̣ ở viêc xem xet Cây kiên th ̣ ́ ́ ức với tư cach la ́ ̀ ̣ môt ph ương phap giang day c ́ ̉ ̣ ơ ban trong qua trinh đao tao theo hoc chê tin ̉ ́ ̀ ̀ ̣ ̣ ́ ́ ̉ ưa đi sâu vao viêc ap dung vao môt môn hoc nao. chi, ch ̀ ̣ ́ ̣ ̀ ̣ ̣ ̀ ́ ưa nh Kê th ̀ ưng thanh t ̃ ̀ ựu đo chung tôi tiêp tuc phat triên theo h ́ ́ ́ ̣ ́ ̉ ướng ̣ ̣ ̣ đi sâu vao viêc vân dung ph ̀ ương phap cây kiên th ́ ́ ưc vao giang day môn hoc ́ ̀ ̉ ̣ ̣ Nhưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia MacLênin. ̉ ̉ ̉ ̃ ́ Ở trương Đai hoc Sao Đo ch ̀ ̣ ̣ ̉ ưa co công trinh nghiên c ́ ̀ ưu nao đê câp ́ ̀ ̀ ̣ đên vân đê nay. ́ ́ ̀ ̀ 3. Mục tiêu của đề tài. 6
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” Làm rõ cơ sở lý luận về phương pháp giang day cây kiên th ̉ ̣ ́ ưć Đưa ra cách thức xây dựng và vân d ̣ ụng hợp ly ph ́ ương pháp ́ ưc trong gi cây kiên th ́ ảng dạy nhằm phat huy tinh tich c ́ ́ ́ ực cua sinh viên, ̉ ́ ượng dạy va h nâng cao chât l ̀ ọc môn Những nguyên ly c ́ ơ ban cua chu nghia ̉ ̉ ̉ ̃ MacLênin. ́ 4. Đối tượng va pham vi nghiên c ̀ ̣ ứu ́ ượng nghiên cứu 4.1. Đôi t Phương phap cây kiên th ́ ́ ưc va viêc vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ̣ ương phap cây kiên ́ ́ thưc vao giang day môn Nh ́ ̀ ̉ ̣ ững nguyên ly c ́ ơ ban cua chu nghia MacLênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ 4.2. Phạm vi nghiên cứu. Nghiên cứu vê ph ̀ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức va qua trinh vân dung ̀ ́ ̀ ̣ ̣ phương phap cây kiên th ́ ́ ưc vao giang day môn Nh ́ ̀ ̉ ̣ ững nguyên ly c ́ ơ ban cua ̉ ̉ ̉ ̣ ường Đại học Sao Đỏ. chu nghia MacLênin, tai Tr ̃ ́ 5. Y nghia ly luân va th ́ ̃ ́ ̣ ̀ ực tiên cua đê tai. ̃ ̉ ̀ ̀ ̃ ́ ̣ ̉ 5.1.Y nghia ly luân cua đê tai. ́ ̀ ̀ ̀ ̉ ̉ ́ ̣ ̀ ương phap Cây kiên Đê tai gop phân bô sung, phat triên ly luân vê ph ̀ ̀ ́ ́ ́ ́ thưc, lam phong phu thêm ly luân vê ph ́ ̀ ́ ́ ̣ ̀ ương phap giang day. Xây d ́ ̉ ̣ ựng kỹ năng sử dung ph ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day cua giang viên. ̉ ̣ ̉ ̉ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ̀ ̣ ́ ực cho những ai quan tâm Đê tai hoan thanh la nguôn tai liêu thiêt th đên vân đê nâng cao ch ́ ́ ̀ ất lượng giáo dục, dạy học hiện nay. ́ ̃ ực tiên. 5.2. Y nghia th ̃ ́ ượng day va hoc môn Nh Đê tai gop phân nâng cao chât l ̀ ̀ ́ ̀ ̣ ̀ ̣ ững ́ ơ ban cua chu nghia MacLênin nguyên ly c ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ở trương Đai hoc Sao Đo noi ̀ ̣ ̣ ̉ ́ ̀ ́ ương cao đăng, đai hoc noi chung. riêng va cac tr ̀ ̉ ̣ ̣ ́ 6. Phương pháp nghiên cứu. Phương phap khao sat ́ ̉ ́ Phương pháp so sanh ́ Phương pháp phân tich, tông h ́ ̉ ợp Phương phap th ́ ực nghiêm ̣ 7. Kêt câu đê tai ́ ́ ̀ ̀ 7
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” Đê tai gôm: L ̀ ̀ ̀ ơi noi đâu, m ̀ ́ ̀ ở đâu, ba ch ̀ ương: Chương 1 Cơ sở ́ ̣ ̀ ương phap day hoc Cây kiên th ly luân vê ph ́ ̣ ̣ ́ ức; chương 2 Thực trang qua ̣ ́ ̣ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ trinh day hoc va viêc vân dung ph ̀ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day ̉ ̣ môn nhưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia MacLênin; ch ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ương 3 Môt sô ̣ ́ ̉ ̣ ̉ ̣ ̣ giai phap nhăm nâng cao hiêu qua vân dung ph ́ ̀ ương phap Cây kiên th ́ ́ ưc vao ́ ̀ ̉ ̣ giang day môn Nh ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia MacLênin va phân ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ̀ ̀ ́ ̣ ̣ ̀ ̣ ̉ kêt luân, khuyên nghi, tai liêu tham khao. ́ 8
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LY LUÂN VÊ PH ́ ̣ ̀ ƯƠNG PHAP DAY HOC C ́ ̣ ̣ ÂY KIÊN TH ́ ƯC ́ 1.1. Các khái niệm cơ bản. 1.1.1. Phương pháp dạy học. Phương pháp dạy học là một trong những yếu tố cơ bản của quá trình dạy học. Các yếu tố này tương tác với nhau tạo thành một chỉnh thể không tách rời trong quá trình giáo dục, đào tạo. Trong đó mối quan hệ giữa mục tiêu, nội dung và phương pháp dạy học là quan trọng nhất. Phương pháp dạy học không những phải phù hợp với mục tiêu, nội dung mà còn ảnh hưởng rất nhiều đến việc thực hiện nội dung và mục tiêu chương trình dạy học. Trước khi đề cập đến khái niệm phương pháp dạy học, chúng ta cần hiểu thế nào là phương pháp? Trong tác phẩm “ Bút kí triết học”, Lênin đã nêu lại định nghĩa của Hêghen về phương pháp: “ Phương pháp là ý thức về hình thức của sự tự vận động bên trong của nội dung”. Định nghĩa đó ̉ ̣ đã khăng đinh gi ữa nội dung dạy học và phương pháp có sự thống nhất với nhau, không thể tách rời. Thuật ngữ phương pháp theo tiếng Hi Lạp là “ Methodos”, có nghĩa là con đường, cách thức hoạt động, nhằm đạt được mục đích nhất định. Vì vậy, phương pháp là hệ thống những hành động tự giác, tuần tự nhằm đạt được những kết quả nhất định. Từ đó phương pháp là cấu trúc bao gồm mục đích được đề ra, hệ thống những hành động (hoạt động), những phương tiện cần thiết (phương tiện vật chất, phương tiện thực hành, phương tiện trí tuệ), quá trình làm biến đổi đối tượng, kết quả sử dụng phương pháp (mục đích đạt được). ́ ận dạy học, phương pháp dạy học là cách thức, là Theo các nhà ly lu con đường đi tới nhận thức sự vật hiện tượng khách quan hay là sự tập hợp các phương tiện để đạt đến mục đích đề ra. Cũng có các ý kiến cho rằng “phương pháp dạy học là tổ hợp các cách thức phối hợp hoạt động thống nhất của giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học được tiến hành dưới vai trò chủ đạo của giáo viên nhằm thực hiện tốt các nhiệm vụ dạy học”. Như vậy, khi bàn đến phương pháp dạy học, tuy có nhiều cách 9
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” hiểu khác nhau song tất cả đều hướng đến tính mục tiêu của quá trình dạy học và vai trò của giáo viên và học sinh trong quá trình dạy học. Phương pháp dạy học có những đặc trưng riêng, khác với các phương pháp nói chung: trong phương pháp dạy học, chủ thể tác động người thầy giáo và đối tượng bị tác động của mình học sinh, còn học sinh lại là chủ thể tác động vào đối tượng của mình là nội dung dạy học. Vì vậy, người thầy giáo phải nắm vững những quy luật khách quan chi phối đối tượng tác động của mình vào học sinh và nội dung dạy học thì mới đề ra những biện pháp tác động phối hợp. Từ đó có thể nhận thấy đặc trưng của phương pháp dạy học, đó là người học là đối tượng tác động của giáo viên đồng thời là chủ thể, là nhân cách mà hoạt động của ho t ̣ ương ứng với sự tác động của giáo viên phụ thuộc vào hứng thú, nhu cầu, ý chí của họ. Nếu giáo viên không gây cho học sinh có mục đích tương ứng với mục đích của mình thì không diễn ra hoạt động dạy và hoạt động học và phương pháp tác động không đạt kết quả mong muốn. Về cấu trúc của phương pháp dạy học: trước tiên là mục đích của người giáo viên đề ra và tiến hành một hệ thống hành động với những phương tiện mà họ có. Dưới tác động của người giáo viên làm cho người học đề ra mục đích của mình và thực hiện hệ thống hành động với những phương tiện mà họ có nhằm lĩnh hội nội dung học tập. Mỗi phương pháp dạy học luôn cấu thành từ 3 thành phần: Phương pháp luận dạy học tức là ly thuy ́ ết phương pháp dạy học, mô hình ly thuy ́ ết của phương pháp dạy học, triết ly hay nguyên t ́ ắc ly lu ́ ận nào đó, được mô tả, giải thích trong sách báo khoa học. Đây là mô hình lý luận của phương pháp dạy học, nó xác định bản chất của phương pháp dạy học, làm cho phương pháp dạy học này khác phương pháp dạy học kia. Hệ thống khái niệm phù hợp để thực hiện phương pháp luận này trong bài học với nội dung học vấn đặc trưng của lĩnh vực học tập đó (bài học Toán, Khoa học, Thể dục,… khác nhau thì phương pháp luận đó đòi hỏi những khái niệm khác nhau) – chúng xác định với khả năng hành động 10
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” thế nào và bằng cách nào giáo viên có thể biến phương pháp luận đã chọn thành phương thức tác động thật sự đến người học và quá trình học tập. Những ky thu ̃ ật, công cụ, phương tiện,… được sử dụng để thực hiện các khái niệm (thiếu chúng thì các khái niệm không được thực thi) và được tổ chức theo phương pháp luận đã chọn – phương pháp dạy học có thực sự là phương pháp dạy học hay không là do phần vật chất này quyết định, vì chỉ có phần này của phương pháp dạy học mới tác động đến người học và quá trình học tập. Đây là hình thức vật chất của phương pháp dạy học, chẳng hạn lời nói, chữ viết, tranh, ảnh, dụng cụ thí nghiệm, tài liệu media, hành vi giao tiếp,... Sự tổ chức thống nhất của 3 phần này trong tư duy và trong hoạt động vật chất mới tạo nên một phương pháp dạy học cụ thể. Riêng phần 1 chỉ là phương pháp luận, phần 2 chỉ là khái niệm dạy học, còn phần 3 chỉ là phương tiện và kĩ thuật dạy học. Gộp cả 3 phan l ̀ ại một cách tùy tiện thì không thành phương pháp dạy học nào rõ ràng, mà phải tổ chức chúng theo một logic nhất định, trước hết là logic trình bày nội dung bài học. Trên cơ sở đó, có thể hiểu phương pháp dạy học là cách thức hoạt động có trình tự, phối hợp, tương tác với nhau của giáo viên và của học sinh nhằm đạt được mục đích dạy học. Nói cách khác, phương pháp dạy học là hệ thống những hành động có chủ đích theo một trình tự nhất định của giáo viên nhằm tổ chức hoạt động nhận thức và hoạt động thực hành của học sinh nhằm đảm bảo cho họ lĩnh hội nội dung dạy học và chính như vậy mà đạt được mục đích dạy học. Phương pháp dạy học bao gồm phương pháp dạy và phương pháp học với sự tương tác lẫn nhau. Trong đó phương pháp dạy đóng vai trò chủ đạo còn phương pháp học có tính chất độc lập tương đối, chịu sự chi phối của phương pháp dạy. Song nó cũng ảnh hưởng trở lại phương pháp dạy. Đương nhiên phải thừa nhận phương pháp dạy học tồn tại hiện thực trên lớp học, trong quá trình dạy học thực tế, chứ không phải trên giấy, trên 11
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” sách báo và bài giảng ở trường sư phạm. Các phương pháp dạy học xuất hiện ở mỗi bài học, trong sự tương tác giữa giáo viên và người học, giữa họ và các yếu tố của môi trường dạy học lúc đó. 1.1.2. Đặc điểm của quá trình dạy học. Quá trình dạy học là quá trình truyền thụ và lĩnh hội những kĩ năng, kĩ xảo và phương pháp nhận thức của con người. Dạy học là quá trình hoạt động kép có hai hoạt động chức năng khác nhau đan xen, tương tác lẫn nhau, trong đó giáo viên là chủ thể của hoạt động dạy, học sinh là chủ thể của hoạt động học thực hiện các mục đích dạy học. Nhiệm vụ dạy học trong nhà trường không chỉ đảm bảo một trình độ học vấn nhất định mà còn góp phần hình thành nhân cách con người của xã hội. Quá trình dạy học phản ánh tính chất hai mặt của quá trình dạy học: Quá trình dạy của giáo viên và quá trình học của học sinh. Hai quá trình này không tách rời nhau mà là một quá trình hoạt động chung nhằm hình thành nhân cách của con người mới đáp ứng yêu cầu của thời đại. Quá trình dạy học có những đặc điểm cơ bản sau: Mục đích của quá trình dạy học: Mục đích của quá trình dạy học là giáo dục thế hệ trẻ một cách toàn diện và hài hòa, chuẩn bị cho học sinh những phẩm chất và năng lực cần thiết để đáp ứng nhu cầu của xã hội trong những điều kiện lịch sử cụ thể. Như vậy dạy học, lao động sư phạm có giá trị như là một nhân tố xã hội quan trọng góp phần “sáng tạo ra con người”, góp phần tái sản xuất sức lao động xã hội. Đối tượng của quá trình dạy học: Ứng với mục đích nêu trên, quá trình dạy học có đối tượng tác động là con người (chủ yếu là thế hệ trẻ) mang trong mình những nhân cách xác định, tồn tại và phát triển như một thực thể xã hội, có ý thức chủ động tiếp thu sự giáo dục. Với một đối tượng như vậy, kết quả lao động của người giáo viên không chỉ phụ thuộc vào năng lực, tài năng sư phạm của bản thân 12
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” giáo viên mà còn phụ thuộc vào đặc điểm nhân cách của học sinh, vào thái độ của học sinh trong việc tiếp thu sự giáo dục và quan hệ của học sinh với giáo viên. Việc nắm bắt đối tượng giáo dục của mình một cách cụ thể, toàn diện làm cơ sở cho sự thành công trong quá trình lao động sư phạm của người giáo viên. K.Đ. Usinxki đã khẳng định: “Muốn giáo dục con người về mọi phương diện thì trước hết phải hiểu con người về mọi phương diện”. Công cụ thực hiện quá trình dạy học: Với đối tượng lao động đặc biệt là những con người, công cụ lao động của quá trình dạy học cũng cần thiết phải được tương ứng một cách đặc biệt, đó là: + Hệ thống tri thức mà giáo viên sẽ truyền đạt cho học sinh. + Hệ thống các dạng hoạt động được tổ chức theo những mục đích sư phạm nhất định. + Nhân cách của chính bản thân người giáo viên. + Những phương tiện và đồ dùng dạy học. Có thể nói rằng, nếu trong lĩnh vực sản xuất vật chất, công cụ lao động là những đồ vật cụ thể mà người lao động dùng chúng tác động lên đối tượng lao động của mình, thì trong nghề dạy học phần lớn công cụ của giáo viên lại chính là bộ phận hữu cơ gắn bó với bản thân họ. Sản phẩm của quá trình dạy học: Sản phẩm chính của quá trình dạy học là những con người được trang bị một cách toàn diện để đi vào cuộc sống theo những chuẩn mực xã hội quy định. Đó là những sự biến đổi về chất so với thời điểm xuất xứ của học sinh tính về mặt nhân cách. Với sản phẩm quý báu này, với quan điểm kinh tế, nó đứng hàng thứ hai sau lao động khoa học, nó là một dạng lao động sản xuất đặc thù lao động sản xuất phi vật chất. 1.1.3. Phương pháp dạy học tích cực. 13
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” Trong các yếu tố cấu thành quá trình giáo dục, dạy học thì phương pháp bao giờ cũng là yếu tố năng động và trực tiếp quyết định kết quả của quá trình. Sự lựa chọn, ra đời của mỗi phương pháp giáo dục, dạy học phụ thuộc vào mục đích giáo dục của mỗi thời đại, vào trình độ, phương thức của mỗi nền sản xuất. Mục tiêu của phương pháp dạy học tích cực do thời đại đòi hỏi thì đã rõ. Song, nội dung cụ thể và đặc biệt là lộ trình của phương pháp đó như thế nào thì các nhà lý luận dạy học hiện nay, kể cả trong và ngoài nước chưa khám phá được đầy đủ, chưa xây dựng được. Trong thực tiễn lập kế hoạch và tiến hành dạy học, người thầy giáo thường xuyên đối diện với câu hỏi: làm thế nào để lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp và có hiệu quả ? Các nhà lí luận dạy học, các nhà giáo học pháp bộ môn thường đưa ra lời khuyên: Mỗi phương pháp dạy học có một giá trị riêng, không có phương pháp dạy học nào là vạn năng, giữ vị trí độc tôn trong dạy học, cần phối hợp sử dụng các phương pháp dạy học… Lời khuyên này không sai nhưng gần như không có tác dụng thao tác hoá; giá trị giúp đỡ đối với giáo viên quá ít nếu như không chỉ ra được các yếu tố ảnh hưởng đến việc lựa chọn phương pháp dạy học. Đặc biệt trong bối cảnh đang có sự đấu tranh (lúc công khai, lúc ngấm ngầm) giữa xu hướng muốn giữ nguyên trạng thái dạy học truyền thụ một chiều hiện hành, với xu hướng chủ trương đổi mới thì lời khuyên chung chung ở trên là một vị thuốc an thần, an ủi những người giữ nguyên lối dạy học truyền thông. ́ Như vậy, cần phải góp phần trả lời câu hỏi: Việc lựa chọn phương pháp dạy học được tiến hành một cách tuỳ tiện, bất kì, hay bị rang bu ̀ ộc bởi những tiêu chuẩn khoa học nào? Câu trả lời cần được tìm kiếm ở các mối quan hệ của phương pháp dạy học (hiểu theo cả 3 tầng nghĩa của nó) với các yếu tố liên quan, đó là: Với mục tiêu dạy học; với nội dung dạy học; với nhu cầu, hứng thú, thói quen học tập của học sinh; năng lực, sở trường, kinh nghiệm sư phạm của giáo viên; với điều kiện giảng dạy và học tập. 14
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” Tạo hứng thú cho người học luôn là một vấn đề quan trọng trong hoạt động dạy học. Bởi vì, như chúng ta biết, dạy học là một hoạt động phức tạp, trong đó chất lượng, hiệu quả phụ thuộc rất lớn vào chủ thể nhận thức người học. Và điều này lại phụ thuộc vào nhiều yếu tố như: năng lực nhận thức, động cơ học tập, sự quyết tâm, môi trường học tập, người tổ chức quá trình dạy học và phụ thuộc rất lớn vào sự hứng thú trong học tập. Vì vậy, trong hoạt động dạy học cần phải lưu ý một cách nghiêm túc với vấn đề taọ hứng thú học tập của học sinh nhằm kích thích tư duy độc lập của học sinh, thúc đẩy các em tìm tòi chân lý, là cơ sở vững chắc để việc học tập của học sinh có hiệu quả. Trước hết, để hiểu về phương pháp dạy học tích cực, chúng ta cần tìm hiểu thế nào là tính tích cực học tập? Tính tích cực là một phẩm chất vốn có của con người, bởi vì để tồn tại và phát triển con người luôn phải chủ động, tích cực cải biến môi trường tự nhiên, cải tạo xã hội. Vì vậy, hình thành và phát triển tính tích cực xã hội là một trong những nhiệm vụ chủ yếu của giáo dục. Tính tích cực học tập về thực chất là tính tích cực nhận thức, đặc trưng ở khát vọng hiểu biết, cố gắng trí lực và có nghị lực cao trong qúa trình chiếm lĩnh tri thức. Tính tích cực nhận thức trong hoạt động học tập liên quan trước hết với động cơ học tập. Động cơ đúng tạo ra hứng thú. Hứng thú là tiền đề của tự giác. Hứng thú và tự giác là hai yếu tố tạo nên tính tích cực. Tính tích cực sản sinh nếp tư duy độc lập. Suy nghĩ độc lập là mầm mống của sáng tạo. Ngược lại, phong cách học tập tích cực độc lập sáng tạo sẽ phát triển tự giác, hứng thú, bồi dưỡng động cơ học tập. Tính tích cực học tập biểu hiện ở những dấu hiệu như: hăng hái trả lời các câu hỏi của giáo viên, bổ sung các câu trả lời của bạn, thích phát biểu ý kiến của mình trước vấn đề nêu ra; hay nêu thắc mắc, đòi hỏi giải thích cặn kẽ những vấn đề chưa đủ rõ; chủ động vận dụng kiến thức, kĩ năng đã học để nhận thức vấn đề mới; tập trung chú ý vào vấn đề đang học; kiên trì hoàn thành các bài tập, không nản trước những tình huống khó khăn… 15
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” Tính tích cực học tập thể hiện qua các cấp độ từ thấp lên cao như: Bắt chước: gắng sức làm theo mẫu hành động của thầy, của bạn… Tìm tòi: độc lập giải quyết vấn đề nêu ra, tìm kiếm cách giải quyết khác nhau về một số vấn đề. Sáng tạo: tìm ra cách giải quyết mới, độc đáo, hữu hiệu. Từ việc nghiên cứu tính tích cực học tập, chúng ta có thể đưa ra khái niệm về phương pháp dạy học tích cực như sau: Phương pháp dạy học tích cực là một thuật ngữ rút gọn, được dùng ở nhiều nước để chỉ những phương pháp giáo dục, dạy học theo hướng phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của người học. Phương pháp dạy học tích cực hướng tới việc hoạt động hóa, tích cực hóa hoạt động nhận thức của người học, nghĩa là tập trung vào phát huy tính tích cực của người học chứ không phải là tập trung vào phát huy tính tích cực của người dạy, tuy nhiên để dạy học theo phương pháp tích cực thì giáo viên phải nỗ lực nhiều so với dạy theo phương pháp thụ động. Muốn đổi mới cách học phải đổi mới cách dạy. Cách dạy chỉ đạo cách học, nhưng ngược lại thói quen học tập của trò cũng ảnh hưởng tới cách dạy của thầy. Có trường hợp học sinh đòi hỏi cách dạy tích cực hoạt động nhưng giáo viên chưa đáp ứng được, hoặc có trường hợp giáo viên hăng hái áp dụng phương pháp dạy học tích cực nhưng không thành công vì học sinh chưa thích ứng, vẫn quen với lối học tập thụ động. Vì vậy, giáo viên phải kiên trì dùng cách dạy hoạt động để dần dần xây dựng cho học sinh phương pháp học tập chủ động một cách vừa sức, từ thấp lên cao. Trong đổi mới phương pháp dạy học phải có sự hợp tác cả của thầy và trò, sự phối hợp nhịp nhàng hoạt động dạy với hoạt động học thì mới thành công. Như vậy, việc dùng thuật ngữ "Dạy và học tích cực" để phân biệt với "Dạy và học thụ động". Có thể so sánh đặc trưng của dạy học cổ truyền và dạy học mới như sau: Dạy học truyền thông ́ Các mô hình dạy học mới Quan Học là qúa trình tiếp thu Học là qúa trình kiến tạo; 16
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” niệm và lĩnh hội, qua đó hình thành học sinh tìm tòi, khám phá, phát kiến thức, kĩ năng, tư tưởng,hi ện, luyện tập, khai thác và xử tình cảm. lý thông tin,… tự hình thành hiểu biết, năng lực và phẩm chất. Bản chất Truyền thụ tri thức, Tổ chức hoạt động nhận truyền thụ và chứng minh chânth ức cho học sinh. Dạy học sinh lí của giáo viên. cách tìm ra chân lí. Mục tiêu Chú trọng cung cấp tri Chú trọng hình thành các thức, kĩ năng, kĩ xảo. Học để năng lực (sáng tạo, hợp tác,…) đối phó với thi cử. Sau khi thi dạy phương pháp và kĩ thuật xong những điều đã họclao động khoa học, dạy cách thường bị bỏ quên hoặc ít dùngh ọc. Học để đáp ứng những yêu đến. cầu của cuộc sống hiện tại và tương lai. Những điều đã học cần thiết, bổ ích cho bản thân học sinh và cho sự phát triển xã hội. Nội dung Từ sách giáo khoa va giáo viên ̀ Từ nhiều nguồn khác nhau: Sach ́ giaó khoa, giaó viên, các tài liệu khoa học phù hợp, thí nghiệm, bảo tàng, thực tế… gắn với: Vốn hiểu biết, kinh nghiệm và nhu cầu của hoc sinh. ̣ Tình huống thực tế, bối cảnh và môi trường địa phương Những vấn đề học sinh quan tâm. Phương Các phương pháp diễn giảng, Các phương pháp tìm tòi, điều pháp truyền thụ kiến thức mộttra, gi ải quyết vấn đề; dạy học chiều. tương tác. 17
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” Cơ động, linh hoạt: Học ở lớp, Hình thức Cố định: Giới hạn trong 4 bứcở phòng thí nghiệm, ở hiện tổ chức tường của lớp học, giáo viêntr ường, trong thực tế…, học cá đối diện với cả lớp. nhân, học đôi bạn, học theo cả nhóm, cả lớp đối diện với giáo viên. 1.2. Phương phap day hoc Cây kiên th ́ ̣ ̣ ́ ưć ̣ ̉ ̉ 1.2.1. Đăc điêm cua phương phap day hoc Cây kiên th ́ ̣ ̣ ́ ức ́ ̣ : Cây kiên th * Khai niêm ́ ưc la ph ́ ̀ ương phap day hoc tich c ́ ̣ ̣ ́ ực trong đó ngươi hoc gi ̀ ̣ ữ vi tri trung tâm con ng ̣ ́ ̀ ươi day co vai tro la ng ̀ ̣ ́ ̀ ̀ ươi chi đ ̀ ̉ ường, hương dân ng ́ ̃ ươi hoc t ̀ ̣ ự tao ra cho minh san phâm tri tuê, chu đông thiêt kê ̣ ̀ ̉ ̉ ́ ̣ ̉ ̣ ́ ́ ́ ức ly thuyêt vê dang mô hinh, s kiên th ́ ́ ̀ ̣ ̀ ơ đô.̀ ̣ ̉ * Đăc điêm: Dạy và học thông qua tổ chức các hoạt động học tập của học sinh. Trong phương pháp dạy học Cây kiên th ́ ưc, ng ́ ười học đối tượng của hoạt động "dạy", đồng thời là chủ thể của hoạt động "học" được cuốn hút vào các hoạt động học tập do giáo viên tổ chức và chỉ đạo, thông qua đó tự lực khám phá những điều mình chưa rõ chứ không phải thụ động tiếp thu những tri thức đã được giáo viên sắp đặt. Được đặt vào những tình huống của đời sống thực tế, người học trực tiếp quan sát, thảo luận, làm thí nghiệm, giải quyết vấn đề đặt ra theo cách suy nghĩ của mình, từ đó nắm được kiến thức kĩ năng mới, vừa nắm được phương pháp "làm ra" kiến thức, kĩ năng đó, không rập theo những khuôn mâu s ̃ ẵn có, được bộc lộ và phát huy tiềm năng sáng tạo. Dạy theo cách này thì giáo viên không chỉ giản đơn truyền đạt tri thức mà còn hướng dẫn hành động. Chương trình dạy học phải giúp cho từng học sinh biết hành động và tích cực tham gia các chương trình hành động của cộng đồng. Dạy và học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học. 18
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” Phương pháp day hoc Cây kiên th ̣ ̣ ́ ưc xem vi ́ ệc rèn luyện phương pháp học tập cho học sinh không chỉ là một biện pháp nâng cao hiệu quả dạy học mà còn là một mục tiêu dạy học. ̣ Trong điêu kiên xã h ̀ ội hiện đại đang biến đổi nhanh với sự bùng nổ thông tin, khoa học, kĩ thuật, công nghệ phát triển như vũ bão thì không thể nhồi nhét vào đầu óc học sinh khối lượng kiến thức ngày càng nhiều. Phải quan tâm dạy cho học sinh phương pháp học tự học. Nếu rèn luyện cho người học có được phương pháp, kĩ năng, thói quen, ý chí tự học thì sẽ tạo cho họ lòng ham học, khơi dậy nội lực vốn có trong mỗi con người, kết quả học tập sẽ được nhân lên gấp bội. Vì vậy, ngày nay người ta nhấn mạnh mặt hoạt động học trong qúa trình dạy học, nỗ lực tạo ra sự chuyển biến từ học tập thụ động sang tự học chủ động, đặt vấn đề phát triển tự học ngay trong trường phổ thông, không chỉ tự học ở nhà, mà tự học cả trong tiết học có sự hướng dẫn của giáo viên. Tăng cường học tập cá thể, phối hợp với học tập hợp tác. Trong một lớp học trình độ kiến thức, tư duy của học sinh không thể đồng đều tuyệt đối nên khi áp dụng phương pháp tích cực buộc phải chấp nhận sự phân hóa về cường độ, tiến độ hoàn thành nhiệm vụ học tập, nhất là khi bài học được thiết kế thành một chuỗi công tác độc lập. Áp dụng phương pháp tích cực ở trình độ càng cao thì sự phân hóa này càng lớn. Việc sử dụng các phương tiện công nghệ thông tin trong nhà trường sẽ đáp ứng yêu cầu cá thể hóa hoạt động học tập theo nhu cầu và khả năng của mỗi học sinh. Tuy nhiên, trong học tập, không phải mọi tri thức, kĩ năng, thái độ đều được hình thành bằng những hoạt động độc lập cá nhân. Lớp học là môi trường giao tiếp thầy trò, trò trò, tạo nên mối quan hệ hợp tác giữa các cá nhân trên con đường chiếm lĩnh nội dung học tập. Thông qua thảo luận, tranh luận trong tập thể, ý kiến mỗi cá nhân được bộc lộ, khẳng định hay bác bỏ, qua đó người học nâng mình lên một trình độ mới. Bài học vận dụng được vốn hiểu biết và kinh nghiệm sống của người thầy giáo. Trong nhà trường, phương pháp học tập hợp tác được tổ chức ở cấp nhóm, tổ, lớp hoặc trường. Được sử dụng phổ biến trong dạy học là hoạt 19
- Khoa GDCT&TC – Đề tài NCKH cấp cơ sở năm học 20102011. “Nghiên cưu va vân dung ph ́ ̀ ̣ ̣ ương phap Cây kiên th ́ ́ ức trong giang day nhăm nâng cao ̉ ̣ ̀ ́ ượng môn hoc Nh chât l ̣ ưng nguyên ly c ̃ ́ ơ ban cua chu nghia Maclênin ̉ ̉ ̉ ̃ ́ ” động hợp tác trong nhóm nhỏ 4 đến 6 người. Học tập hợp tác làm tăng hiệu quả học tập, nhất là lúc phải giải quyết những vấn đề gay cấn, lúc xuất hiện thực sự nhu cầu phối hợp giữa các cá nhân để hoàn thành nhiệm vụ chung. Trong hoạt động theo nhóm nhỏ sẽ không thể có hiện tượng ỷ lại; tính cách năng lực của mỗi thành viên được bộc lộ, uốn nắn, phát triển tình bạn, ý thức tổ chức, tinh thần tương trợ. Mô hình hợp tác trong xã hội đưa vào đời sống học đường sẽ làm cho các thành viên quen dần với sự phân công hợp tác trong lao động xã hội. Trong nền kinh tế thị trường đã xuất hiện nhu cầu hợp tác xuyên quốc gia, liên quốc gia; năng lực hợp tác phải trở thành một mục tiêu giáo dục mà nhà trường phải chuẩn bị cho học sinh. Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò. Trong dạy học, việc đánh giá học sinh không chỉ nhằm mục đích nhận định thực trạng và điều chỉnh hoạt động học của trò mà còn đồng thời tạo điều kiện nhận định thực trạng và điều chỉnh hoạt động dạy của thầy. Trước đây, giáo viên giữ độc quyền đánh giá học sinh. Trong phương ́ ưc, giáo viên ph pháp Cây kiên th ́ ải hướng dẫn học sinh phát triển kĩ năng tự đánh giá để tự điều chỉnh cách học. Liên quan với điều này, giáo viên cần tạo điều kiện thuận lợi để học sinh được tham gia đánh giá lẫn nhau. Tự đánh giá đúng và điều chỉnh hoạt động kịp thời là năng lực rất cần cho sự thành đạt trong cuộc sống mà nhà trường phải trang bị cho học sinh. Theo hướng phát triển các phương pháp tích cực để đào tạo những con người năng động, sớm thích nghi với đời sống xã hội, thì việc kiểm tra, đánh giá không thể dừng lại ở yêu cầu tái hiện các kiến thức, lặp lại các kĩ năng đã học mà phải khuyến khích trí thông minh, óc sáng tạo trong việc giải quyết những tình huống thực tế. Với sự trợ giúp của các thiết bị kĩ thuật, kiểm tra đánh giá sẽ không còn là một công việc nặng nhọc đối với giáo viên, mà lại cho nhiều thông tin kịp thời hơn để linh hoạt điều chỉnh hoạt động dạy, chỉ đạo hoạt động học. Trong phương phap Cây kiên th ́ ́ ưc, giáo viên không còn đóng vai trò ́ đơn thuần là người truyền đạt kiến thức, giáo viên trở thành người thiết kế, tổ chức, hướng dẫn các hoạt động độc lập hoặc theo nhóm nhỏ để học 20
ADSENSE
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Đề tài " nghiên cứu chất lượng dịch vụ di động của công ty Viettel "
18 p | 
404
| 
43
-
Đề tài "Nghiên cứu các phương pháp phân tích cây thuốc lá chuyển gen kháng bệnh khảm lá thế hệ T1"
40 p | 177
| 24
-
Đề tài: Nghiên cứu ứng dụng phần mềm geoslope tính thấm không gian qua nền và vai đập hồ chứa nước trong - tỉnh Quảng Ngãi
26 p | 90
| 14
-
Luận án Tiến sĩ Văn học: Phương pháp luận Mác Xít trong nghiên cứu và phê bình văn học Việt Nam giai đoạn 1945-1975
210 p | 41
| 11
-
Luận văn Thạc sĩ Công nghệ thông tin: Nghiên cứu và xây dựng hệ thống khuyến nghị cho bài toán dịch vụ giá trị gia tăng trong ngành Viễn thông
50 p | 46
| 8
-
Luận văn Thạc sĩ Quản lý giáo dục: Quản lý hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp ở các trường tiểu học tại thị xã Thuận An, tỉnh Bình Dương
137 p | 20
| 6
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp phát triển dịch vụ thẻ tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh tỉnh Phú Yên
84 p | 23
| 6
-
Khóa luận tốt nghiệp Quản trị doanh nghiệp: Nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của công ty chăn ga gối đệm Elan
71 p | 31
| 5
-
Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Nghiên cứu sự vận dụng các chính sách kế toán tại Công ty cổ phần May Trường Giang
133 p | 11
| 4
-
Tóm tắt luận văn Thạc sĩ: Nghiên cứu và xây dựng hệ thống khuyến nghị cho bài toán dịch vụ giá trị gia tăng trong ngành viễn thông
36 p | 62
| 4
-
Luận văn Thạc sĩ Luật học: Quản lý của chính quyền tỉnh về hoạt động đối ngoại qua thực tiễn tỉnh Quảng Ninh
113 p | 18
| 4
-
Luận văn Thạc sĩ Khoa học giáo dục: Biện pháp quản lí hoạt động giáo dục giá trị sống cho học sinh THCS qua môn Ngữ văn ở huyện Đoan Hùng, tỉnh Phú Thọ
104 p | 24
| 4
-
Luận văn Thạc sĩ Kế toán: Nghiên cứu sự vận dụng chính sách kế toán tại Công ty TNHH Việt Đức
105 p | 14
| 4
-
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Nghiên cứu sự vận dụng các chính sách kế toán tại Công ty cổ phần Xây lắp điện Quảng Nam
121 p | 14
| 4
-
Luận án Tiến sĩ Khoa học giáo dục: Rèn luyện kỹ năng hợp tác giải quyết vấn đề cho học sinh trong dạy học Đại số và Giải tích lớp 12 tại nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào
244 p | 27
| 3
-
Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh: Các yếu tố ảnh hưởng đến thái độ của người tiêu dùng đối với hoạt động Mobile marketing - Nghiên cứu thực tiễn tại thành phố Đà Nẵng
125 p | 3
| 2
-
Luận văn Thạc sĩ Sinh học: Nghiên cứu tạo dòng thuốc lá chuyển gen mang cấu trúc RNAi kháng đồng thời SMV và BYMV
56 p | 11
| 2
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
AANETWORK
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn
Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.
