Đề tài nghiên cứu khoa học: Công tác Xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:95

Thêm vào BST

Báo xấu

11
lượt xem 5
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Công tác Xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình" nhằm làm rõ những vấn đề lý luận xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện; thực trạng xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình; tác giả đề xuất những giải pháp có tính khả thi nhằm tăng cường xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài nghiên cứu khoa học: Công tác Xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHOA KHOA HỌC LIÊN NGÀNH BÁO CÁO TỔNG HỢP ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA NGƢỜI HỌC CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG VỀ TƢ TƢỞNG CỦA ĐẢNG BỘ HUYỆN VŨ THƢ, TỈNH THÁI BÌNH Mã số đề tài: 2023.006 Chủ nhiệm đề tài : Nguyễn Tuấn Phúc Lớp : 2005XDDA Giảng viên hƣớng dẫn : ThS. Phan Thị Hải Hà Hà Nội, tháng 4 năm 2023
HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA KHOA KHOA HỌC LIÊN NGÀNH BÁO CÁO TỔNG HỢP ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU KHOA HỌC CỦA NGƢỜI HỌC CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG VỀ TƢ TƢỞNG CỦA HUYỆN VŨ THƢ, TỈNH THÁI BÌNH Mã số đề tài: 2023.006 Chủ nhiệm đề tài : Nguyễn Tuấn Phúc Thành viên tham gia : Đinh Thu Trang Phạm Đình Khánh Lớp : 2005XDDA Hà Nội, tháng 4 năm 2023
LỜI CẢM ƠN Với lòng biết ơn vô hạn và tình cảm chân thành cho phép nhóm nghiên cứu bày tỏ sự cảm ơn sâu sắc nhất đến Học viện Hành chính Quốc gia, khoa Khoa học Liên ngành, phòng Công tác sinh viên, cùng toàn thể giảng viên đã quan tâm chỉ dạy và tạo điều kiện giúp đỡ nhóm nghiên cứu trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện đề tài nghiên cứu khoa học. Cũng xin bày tỏ sự biết ơn chân thành đối với Th.S Phan Thị Hải Hà (Khoa Khoa học Liên ngành) , là người đã rất nhiệt tình hướng dẫn, động viên, giúp đỡ và hỗ trợ nhóm nghiên cứu trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện đề tài nghiên cứu này. Cảm ơn gia đình, người thân, bạn bè tại nơi nhóm tiến hành nghiên cứu đã nhiệt tình hướng dẫn, động viên và giúp đỡ nhóm trong quá trình nghiên cứu khoa học. Tuy đã cố gắng rất nhiều, song đề tài không tránh khỏi một số sai sót; nhóm nghiên cứu cũng mong muốn có được sự quan tâm, hướng dẫn, giúp đỡ và đóng góp ý kiến của các nhà khoa học, của quý thầy cô, các cấp lãnh đạo và các bạn sinh viên. Xin trân trọng cảm ơn! Hà Nội, ngày 15 tháng 4 năm 2023 TM. Nhóm nghiên cứu Chủ nhiệm đề tài Nguyễn Tuấn Phúc
LỜI CAM ĐOAN Chúng tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của nhóm. Các số liệu và tham khảo là trung thực, chính xác và được trích dẫn đầy đủ. Chúng tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. Hà Nội, ngày 15 tháng 4 năm 2023 TM. Nhóm nghiên cứu Chủ nhiệm đề tài Nguyễn Tuấn Phúc
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN LỜI CAM ĐOAN MỞ ĐẦU .............................................................................................................. 1 1. Lý do chọn đề tài......................................................................................... 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ................................................................. 3 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu .................................................................. 6 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu .............................................................. 7 5. Phương pháp nghiên cứu ............................................................................ 7 6. Đóng góp mới của đề tài ............................................................................. 7 7. Cấu trúc của đề tài....................................................................................... 8 CHƢƠNG 1. MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG VỀ TƢ TƢỞNG ...................................................................................... 9 1.1. Một số khái niệm cơ bản .......................................................................... 9 1.1.1. Khái lược công tác xây dựng Đảng ...................................................... 9 1.1.2. Khái niệm tư tưởng ............................................................................. 10 1.1.3. Khái niệm xây dựng Đảng về tư tưởng .............................................. 11 1.1.4. Quan điểm về Đảng bộ cấp huyện ...................................................... 12 1.2. Vai trò của Xây dựng Đảng về tư tưởng................................................ 13 1.3. Tính tất yếu phải Xây dựng Đảng về tư tưởng ...................................... 15 1.4. Chủ thể, nội dung, phương thức, phương pháp xây dựng Đảng về tư tưởng ............................................................................................................. 17 1.4.1. Chủ thể ................................................................................................ 17 1.4.2. Nội dung.............................................................................................. 17 1.4.2. Phương thức ........................................................................................ 20 1.4.3. Phương pháp ....................................................................................... 24 Tiểu kết chƣơng 1 .............................................................................................. 27 CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG VỀ TƢ TƢỞNG CỦA ĐẢNG BỘ HUYỆN VŨ THƢ, TỈNH THÁI BÌNH ............. 28
2.1. Khái quát về truyền thống vẻ vang của đảng bộ và nhân dân huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình....................................................................................... 28 2.2. Thực trạng trong công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái bình....................................................................... 30 2.2.1. Ưu điểm trong công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái bình....................................................................... 30 2.2.2. Hạn chế trong công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình ...................................................................... 53 2.3. Nguyên nhân của ưu điểm, hạn chế trong công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái bình ....................................... 57 2.3.1. Nguyên nhân của ưu điểm .................................................................. 57 2.3.2. Nguyên nhân về hạn chế ..................................................................... 58 2.4. Những kinh nghiệm bước đầu trong công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình ...................................... 60 Tiểu kết chƣơng 2 .............................................................................................. 62 CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP CHỦ YẾU TĂNG CƢỜNG CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG VỀ TƢ TƢỞNG CỦA ĐẢNG BỘ HUYỆN VŨ THƢ, TỈNH THÁI BÌNH ....................................................................................................... 63 3.1. Dự báo thuận lợi và khó khăn trong công tác xây dựng đảng về tư tưởng ở huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình trong thời gian tới..................................... 63 3.1.1. Thuận lợi ............................................................................................. 63 3.1.2. Khó khăn, thách thức trong công tác xây dựng đảng về tư tưởng ở huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình trong thời gian tới ........................................ 64 3.2. Những giải pháp chủ yếu tăng cường công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình ...................................... 66 3.2.1. Nâng cao nhận thức, trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên về vai trò công tác tư tưởng của đảng bộ huyện .......................... 66 3.2.2. Gắn công tác xây dựng Đảng về tư tưởng với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của địa phương và công tác tổ chức của Đảng bộ huyện ............ 68
3.2.3. Nâng cao chất lượng công tác giáo dục lý luận chính trị và quán triệt nghị quyết của Đảng cho đảng viên .............................................................. 70 3.2.4. Đấu tranh chống “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch, đồng thời chống “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong đảng bộ huyện ............... 72 3.2.5. Chú trọng giáo dục đạo đức cho cán bộ, đảng viên, chống suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống trong đội ngũ đảng viên Đảng bộ huyện Vũ Thư ............................................................................................... 74 3.2.6. Tăng cường xây dựng đội ngũ cán bộ và cơ sở vật chất xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện .......................................................... 76 Tiểu kết chƣơng 3 .............................................................................................. 78 KẾT LUẬN ........................................................................................................ 79 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................... 81 PHỤ LỤC ........................................................................................................... 84
MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Sau chặng đường hơn 90 năm xây dựng, phát triển và trưởng thành, Đảng Cộng sản Việt Nam tổng kết, rút kinh nghiệm và xác định rõ vị trí, vai trò và tầm quan trọng của công tác xây dựng Đảng về tư tưởng. Đảng khẳng định khi làm tốt công tác xây dựng Đảng về tư tưởng sẽ góp phần quan trọng giúp công tác xây dựng Đảng đạt kết quả trong sạch, vững mạnh. Xây dựng Đảng về tư tưởng là nhiệm vụ của các cấp ủy Đảng, Chính quyền, các đoàn thể chính trị và của từng cán bộ, đảng viên nhất là những cán bộ, lãnh đạo quản lý những người đứng đầu mối tổ chức, cơ quan, đơn vị. Công tác xây dựng Đảng về tư tưởng góp phần bồi dưỡng, nâng cao, rèn luyện đội ngũ cán bộ, đảng viên về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, những đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước; đồng thời nắm bắt. tình hình tư tưởng của cán bộ, đảng viên; tuyên truyền và tổ chức triển khai có hiệu quả các chủ trương, nghị quyết của Đảng; nâng cao tinh thần đạo đức cách mạng; kiên quyết đấu tranh làm thất bại mọi âm mưu chống phá của các thế lực thù địch, bảo vệ vững chắc nền tảng tư tưởng, thành quả cách mạng của Đảng; khơi dậy và phát huy tinh thần yêu nước, đoàn kết dân tộc, ý chí tự lực tự cường và tinh thần chủ động sáng tạo của toàn thể cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân nhằm thực hiện thắng lợi mọi chủ trương, chính sách của Đảng, chủ trương, chương trình hành động của nhà nước. Xây dựng Đảng về tư tưởng đã góp phần tạo ra sự thống nhất cao trong nội bộ Đảng nói riêng, sự đồng thuận trong nhân dân nói chung qua đó giữ vững ổn định chính trị làm nền tảng phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội và mở rộng hợp tác quốc tế. Từ khi bước vào thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa và chủ động hội nhập quốc tế, cách mạng nước ta đang đứng trước những cơ hội và thuận lợi mới nhưng cũng đang đối diện với nhiều khó khăn, thách thức. Tình hình chính trị, an ninh và kinh tế toàn cầu diễn biến phức tạp, nhanh, khó dự báo; cạnh tranh, bất đồng diễn ra gay gắt thách thức quyết liệt; chủ nghĩa dân tộc 1
hẹp hòi, chủ nghĩa dân tuý, bá quyền nước lớn trong quan hệ quốc tế gia tăng. Cạnh tranh kinh tế và xung đột thương mại giữa các nước, các nền kinh tế ngày càng căng thẳng. Nhiều vấn đề an ninh truyền thống và phi truyền thống như an ninh mạng, bảo vệ môi trường sinh thái, thiên tai, bệnh dịch trở thành thách thức không nhỏ trên phạm vi toàn cầu. Trong nước, các thế lực thù địch lợi dụng tự do, tôn giáo, nhân quyền; lợi dụng công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng; lợi dụng sự thiếu hiểu biết của người dân và các vấn đề chủ quyền quốc gia, dân tộc ra sức kích động, lôi kéo quần chúng quấy rối, xuyên tạc, chống phá cách mạng. Tất cả những yếu tố nêu trên đã có những tác động sâu sắc, mạnh mẽ, đa chiều đến tư tưởng của cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân. Là một điểm sáng về kinh tế, văn hóa của tỉnh Thái Bình, huyện Vũ Thư đã có những bước phát triển đáng khen ngợi; kết cấu hạ tầng những năm gần đây được chính quyền địa phương quan tâm đầu tư phát triển; nhiều khu đô thị được xây dựng với quy mô hiện đại; các khu công nghiệp tạo nhiều việc làm và thu nhập cho người dân; đời sống nhân dân được cải thiện và nâng lên rõ rệt, tạo nên huyện Vũ Thư ngày càng thêm tươi sáng, năng động và mạnh mẽ mà vẫn giữ được những nét đẹp văn hóa truyền thống. Có được những thành công đó là nhờ sự nỗ lực của cả hệ thống chính quyền địa phương mà hạt nhân lãnh đạo, chỉ đạo chính là Đảng bộ huyện Vũ Thư trong đó công tác xây dựng Đảng về tư tưởng tại Đảng bộ huyện Vũ Thư luôn được quán triệt và triển khai nghiêm túc, chặt chẽ đã tạo sự thống nhất về quan điểm, nhận thức trong tư tưởng đội ngũ cán bộ, đảng viên và nhân dân; tạo sự đồng thuận trong xã hội; giữ vững sự ổn định chính trị, củng cố niềm tin của cán bộ, đảng viên và nhân dân địa phương vào sự lãnh đạo của Đảng bộ huyện; khắc phục những khó khăn, tập trung nguồn lực đẩy nhanh phát triển kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả nêu trên, trước yêu cầu mới của đất nước, công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ ở huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình còn bộc lộ những bất cập như chậm đổi mới trong tư tưởng, nhận thức của một số bộ phận cán bộ, đảng viên địa phương về quan điểm, đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước trong thời kỳ hội nhập. Việc nắm bắt tình hình, giải 2
quyết những vấn đề gây bức xúc, nổi cộm về tư tưởng trong cán bộ, đảng viên và nhân dân nhất là khu vực nông thôn còn hạn chế làm nảy sinh phức tạp, có nguy cơ gây mất ổn định chính trị, ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự và đời sống nhân dân. Công tác quán triệt, tuyên truyền các chỉ thị, nghị quyết của Đảng tại một số đơn vị đến cán bộ, đảng viên và tầng lớp nhân dân địa phương còn chậm, không bảo đảm tính thời sự. Sức mạnh tổng hợp của cả hệ thống chính quyền địa phương có thời điểm chưa được phát huy một cách tối đa... dẫn đến việc triển khai, thực hiện chương trình xây dựng huyện Vũ Thư, tình Thái Bình theo yêu cầu mới hiện nay còn nhiều khó khăn; kinh tế - xã hội thay đổi chậm và chưa đồng bộ; đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân có nơi vẫn còn thiếu thốn; các vấn đề tội phạm, an toàn xã hội diễn biến phức tạp. Nếu không kịp thời khắc phục sẽ làm giảm sức chiến đấu của đội ngũ cán bộ, đảng viên địa phương, giảm uy tín chính trị và niềm tin của nhân dân đối với Đảng, ảnh hưởng không nhỏ đến sự tồn vong của chế độ. Có thể thấy, trong những năm qua, công tác xây dựng Đảng về tư tưởng tại huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình đã đạt được nhiều kết quả quan trọng, song vẫn còn tồn tại không ít hạn chế, yếu kém, khuyết điểm kéo dài. Đứng trước muôn vàn những nguy cơ, thách thức đó, công tác xây dựng Đảng, nhất là xây dựng Đảng về tư tưởng tại huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình vào lúc này lại càng phải chú trọng hơn bao giờ hết. Xuất phát từ những cơ sở nêu trên cho thấy việc tăng cường công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình vừa là yêu cầu cấp bách trước mắt, vừa có ý nghĩa lâu dài, do đó nhóm tác giả đã lựa chọn đề tài “Công tác Xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình” làm đề tài nghiên cứu. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu * Đề tài khoa học và sách - Trần Thị Anh Đào (2017), Xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam về chính trị và tư tưởng hiện nay, Đề tài khoa học cấp cơ sở trọng điểm, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Hà Nội. Đề tài góp phần luận giải những vấn đề lý luận chủ 3
yếu xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam về chính trị và tư tưởng. Trên cơ sở phân tích, đánh giá thực trạng và nguyên nhân xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam về chính trị và tư tưởng hiện nay, đề tài rút ra một số kinh nghiệm và đề xuất phương hướng, giải pháp tăng cường xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam về chính trị và tư tưởng trong thời gian tới. - Trần Thị Hương (Chủ biên) (2019), Chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng Đảng và chính quyền nhà nước, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, Hà Nội. Khi phân tích tư tưởng của chủ nghĩa Mác - Lênin về xây dựng đảng cộng sản, các tác giả đã làm rõ những quan điểm của C.Mác, Ph.Ăngghen và V.I.Lênin về tất cả các mặt của công tác xây dựng đảng, trong đó có xây dựng đảng về chính trị, xây dựng đảng về tư tưởng. - Lê Kim Việt (2019), Mối quan hệ giữa xây dựng Đảng về tư tưởng, chính trị, tổ chức với xây dựng Đảng về đạo đức, Đề tài khoa học cấp bộ năm 2018-2019, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Trên cơ sở phân tích những vấn đề lý luận, thực tiễn liên quan đến mối quan hệ giữa xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và xây dựng Đảng về đạo đức, đề tài đề xuất phương hướng và giải pháp chủ yếu nhằm tăng cường mối quan hệ giữa xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức với xây dựng Đảng về đạo đức, góp phần làm cho Đảng thực sự trong sạch, vững mạnh toàn diện, xứng đáng là đội tiên phong của giai cấp công nhân và của dân tộc Việt Nam, để Đảng hoàn thành mọi nhiệm vụ trong bối cảnh và điều kiện mới. * Luận văn thạc sĩ - Vũ Thị Mai (2015) , Xây dựng Đảng về tư tưởng ở Đảng bộ quận Hà Đông, thành phố Hà Nội hiện nay, luận văn thạc sĩ ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Hà Nội. Luận văn đã hệ thống hóa các vấn đề lý luận trong xây dựng Đảng về tư tưởng của đảng bộ cấp huyện để làm cơ sở đánh giá thực trạng ở Đảng bộ quận Hà Đông giai đoạn 2010 - 2015 và đề xuất một số giải pháp tăng cường hiệu quả công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ quận Hà Đông trong thời gian tới. 4
- Phạm Thị Thanh Thuận (2019), Công tác tư tưởng của một số đảng bộ quận ở Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn hiện nay, luận văn thạc sĩ ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước, Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh, Hà Nội. Luận văn trình bày những vấn đề lý luận và thực tiễn trong công tác tư tưởng của một số đảng bộ quận ở thành phố Hồ Chí Minh. Trên cơ sở phân tích thực trạng, nguyên nhân và thực trạng về công tác tư tưởng của Đảng và công tác tư tưởng của một số đảng bộ quận ở Thành phố Hồ Chí Minh, cơ sở đó luận văn đưa ra phương hướng và các giải pháp nhằm tăng cường công tác tư tưởng của một số đảng bộ quận ở thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025. - Bùi Xuân Chinh (2020) , Công tác Xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Cẩm Khê, tỉnh Phú Thọ hiện nay, luận văn thạc sĩ ngành Xây dựng Đảng và Chính quyền nhà nước, Học viện Báo chí và Tuyên truyền, Hà Nội. Luận văn đánh giá đã phân tích, nhận định chính xác thực trạng xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Cẩm Khê từ năm 2015 đến nay; Đề xuất một số phương hướng và giải pháp cơ bản có tính khả thi nhằm tăng cường công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Cẩm Khê trong thời gian tới. * Các bài báo khoa học - Nguyễn Minh Tuấn (2017) , Xây dựng Đảng về đạo đức phải gắn chặt với xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức, Tạp chí Cộng sản, tháng 5 (895), tr. 27-32. Bài báo chỉ ra, xây dựng Đảng về đạo đức không những là một trong bốn trụ cột của công tác xây dựng Đảng hiện nay, có mối liên hệ chặt chẽ với các khâu trong công tác xây dựng Đảng mà còn là cơ sở bảo đảm cho xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng và tổ chức. - Nguyễn Đức Hà (2020) , Công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng nhiệm kỳ Đại hội XII: Triển khai toàn diện và liên tục về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ, Tạp chí Tuyên giáo, số 10, tr. 10-13. Từ thực tế công tác xây dựng, chỉnh đốn Đảng trong nhiệm kỳ Đại hội XII của Đảng, có thể khẳng định rằng, các kết quả toàn diện, đồng bộ và liên tục của công tác xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ đã góp phần quan trọng làm cho 5
Đảng ngày càng đoàn kết, nhất trí cao; củng cố và tăng lòng tin của Nhân dân vào Đảng và Chính phủ. - Hoàng Minh Quân (2020), Xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng Cộng sản Trung Quốc và một số gợi mở cho Việt Nam, Tạp chí Nghiên cứu Trung Quốc, số 5 (225), tr.29-38. Đảng Cộng sản Trung Quốc luôn nhấn mạnh và đề cao vấn đề xây dựng Đảng về tư tưởng, xem việc xây dựng tư tưởng chính là xây dựng nền tảng của Đảng. - Nguyễn Văn Hòa (2020), Xây dựng Đảng về tư tưởng theo quan điểm Hồ Chí Minh, Tạp chí Triết học, số 9 (352), tr.23-32. Xây dựng Đảng gồm bốn mặt, quan hệ mật thiết với nhau: Xây dựng Đảng về chính trị, xây dựng Đảng về tư tưởng, xây dựng Đảng về tổ chức và xây dựng Đảng về đạo đức. Các bài viết, luận văn, luận án đã rút ra kinh nghiệm quý báu trong việc xây dựng đảng về tư tưởng và giáo dục lý luận chính trị tư tưởng, khẳng định vai trò quan trọng của tư tưởng và công tác xây dựng đảng về tư tưởng trong sự nghiệp cách mạng của Đảng. Tuy nhiên, chưa có đề tài nghiên cứu cụ thể về vấn đề xây dựng Đảng về tư tưởng trong đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái. Những nghiên cứu của các nhà nghiên cứu sẽ là nguồn tài liệu tham khảo quý báu để nhóm tác giả tiếp thu và kế thừa." 3. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu * Mục tiêu nghiên cứu: Trên cơ sở làm rõ những vấn đề lý luận xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện; thực trạng xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình; tác giả đề xuất những giải pháp có tính khả thi nhằm tăng cường xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình thời gian tới. * Nhiệm vụ nghiên cứu: - Nghiên cứu, tìm hiểu và làm rõ những vấn đề lý luận cơ bản của công tác xây dựng đảng về tư tưởng; - Khảo sát, phân tích, đánh giá đúng thực trạng xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư nhiệm kỳ 2020 - 2025; 6
- Đề xuất những phương hướng và giải pháp chủ yếu có tính khả thi nhằm tăng cường công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ huyện Vũ Thư trong thời gian tới. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu * Đối tượng nghiên cứu: Công tác xây dựng Đảng về tư tưởng. * Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi không gian: Đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. + Phạm vi thời gian: Từ năm 2020 đến nay. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu + Phương pháp phân tích số liệu: Là việc thu thập và x lý thông tin, từ đó đưa ra các kết luận, giải pháp hợp lý và hiệu quả để giải quyết vấn đề. + Phương pháp so sánh, tổng hợp: Là tổng hợp các lý thuyết và kết quả nghiên cứu trước đây để từ đó giúp cho việc nghiên cứu có được cái nhìn tổng thể sâu sắc về chủ đề và đó cũng là bước quan trọng để đưa ra những giải pháp nhằm góp phần nâng cao hiệu quả công tác xây dựng Đảng về tư tưởng. + Phương pháp quan sát: Là phương pháp quan sát trực tiếp các nhiệm vụ của xây dựng Đảng về tư tưởng. Như vậy, có thể đánh giá được mức độ hiệu quả cũng như đề xuất các giải pháp hoặc phương án cần thiết trong quá trình thực hiện công tác xây dựng Đảng về tư tưởng. + Phương pháp phỏng vấn sâu: Đây là phương pháp đối thọai trực tiếp với người tham gia phỏng vấn nhằm tìm hiểu về những kinh nghiệm và nhận thức của người trả lời qua chính những quan điểm của người đó. Từ đó giúp nhóm nghiên cứu có được cái nhìn tổng thể bao quát hơn về vấn đề nghiên cứu. + Ngoài ra có các trích dẫn bài báo, tài liệu, tham luận từ Internet, sách, báo chí, Là việc tham khảo các tài liệu trên các nguồn tin chính thống khác nhau, làm cơ sở tài liệu tham khảo để phục vụ cho quá trình nghiên cứu thêm sâu sắc. 6. Đóng góp mới của đề tài Đề tài góp phần đánh giá đúng thực trạng xây dựng Đảng về tư tưởng của các Đảng bộ huyện Vũ Thư giai đoạn hiện nay, đề xuất những giải pháp chủ 7
yếu, có tính khả thi nhằm tăng cường công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của Đảng bộ Huyện Vũ Thư, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới. Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể được dùng làm tài liệu tham khảo cho việc tăng cường công tác xây dựng Đảng về tư tưởng của đảng bộ huyện Vũ Thư và làm tài liệu tham khảo phục vụ cho công tác giảng dạy, nghiên cứu về công tác tư tưởng ở Trường Chính trị tỉnh Thái Bình và các trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện của tỉnh Thái Bình. 7. Cấu trúc của đề tài Chương 1. Một số vấn đề cơ bản của công tác xây dựng đảng về tư tưởng. Chương 2. Thực trạng công tác xây dựng đảng về tư tưởng của đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. Chương 3. Giải pháp chủ yếu tăng cường công tác xây dựng đảng về tư tưởng của đảng bộ huyện Vũ Thư, tỉnh Thái Bình. 8
CHƢƠNG 1 MỘT SỐ VẤN ĐỀ CƠ BẢN CỦA CÔNG TÁC XÂY DỰNG ĐẢNG VỀ TƢ TƢỞNG 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái lược công tác xây dựng Đảng Trong suốt quá trình đổi mới, công tác xây dựng Đảng luôn được Đảng quan tâm và chỉnh đốn, coi đây là một trong những nhiệm vụ sống còn quyết định đến sự tồn vong của Đảng. Từ Đại hội VI Đảng trở đi, Trung ương Đảng không hề bỏ qua bất cứ một kỳ nào mà không thảo luận về xây dựng Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh, người cộng sản đầu tiên của Việt Nam và người đã khởi xướng và xây dựng Đảng Cộng sản Việt Nam, coi trọng việc này, vì Người chính xác nhận những yếu tố quyết định của Đảng là yếu tố chính đối với chiến thắng hoặc thất bại của cách mạng. Bằng chứng rõ ràng nhất cho điều này có thể là lời khẳng định của Chủ tịch Hồ Chí Minh: "Xây dựng Đảng là sự sống còn và phát triển của Đảng". Ngày 15/5/2016, Bộ Chính trị đã ban hành Chỉ thị số 05 - CT/TW về "Tiếp tục học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh" theo Nghị quyết Đại hội XII của Đảng. Chỉ thị nhấn mạnh việc đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh là một nội dung quan trọng trong việc xây dựng và chỉnh đốn Đảng nhằm bảo vệ sự trong sáng và vững mạnh của đảng. Mục tiêu là xây dựng một đội ngũ cán bộ vững mạnh, có năng lực và uy tín cao ngang tầm nhiệm vụ để ngăn chặn và đẩy lùi sự suy thoái tư tưởng, đạo đức "tự diễn biến", "tự chuyển hóa" trong nội bộ Đảng, đấu tranh chống tham nhũng, lãng phí và quan liêu. Tư tưởng, đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh được coi là một chuẩn mực cho cuộc đời hoạt động và sự nghiệp của Bác. Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng Đảng bắt nguồn từ nhu cầu của tổ chức. Đối với Chủ tịch Hồ Chí Minh, xây dựng Đảng là trên hết để nâng cao sức chiến đấu, chất lượng, uy tín của Đảng và làm cho Đảng phải luôn xứng đáng với vai trò cầm quyền, đại biểu trung thành của dân tộc và phục vụ cho sự phát 9
triển của Đất nước. Mục tiêu xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh cả về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức càng trở nên cần thiết hơn. Xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức là làm cho Đảng trở thành đội ngũ tiên tiến nhất, trở thành người lãnh đạo và có tổ chức tốt nhất của giai cấp công nhân, đứng vững trên lập trường giai cấp công nhân để hết lòng, hết sức đấu tranh vì sự nghiệp cách mạng của dân tộc, của giai cấp công nhân và toàn thể nhân dân lao động Việt Nam. 1.1.2. Khái niệm tư tưởng Tư tưởng là một khái niệm về đời sống tinh thần phản ánh xã hội, tuy nhiên đó là sự phản ánh ở mức nhận thức và không có tính chất định hướng tình cảm của con người với hiện thực. Từ điển tiếng Việt định nghĩa tư tưởng là "nhận thức về thái độ ứng x của con người đối với hiện thực khách quan và đối với xã hội" [31, tr. 1326] Theo Từ điển Triết học định nghĩa: tư tưởng là sự phản ánh hiện thực về tinh thần và là mối liên hệ của con người với thế giới xung quanh [32] . Như vậy, tư tưởng vừa có sự đồng nhất, vừa có sự khác biệt với các bộ phận khác của ý thức. Chúng có mặt đồng nhất với nghĩa đều là sự phản ánh của tồn tại, do tồn tại xã hội quy định; có sự không đồng nhất với nghĩa, tư tưởng là kết quả nhận thức của con người ở trình độ cao của quá trình nhận thức, là sự suy nghĩ của con người về hiện thực trong trạng thái hiện tại. Tính định hướng giá trị khi con người phản ánh sự vật bị quy định bởi nhiều yếu tố: năng lực của chủ thể phản ánh; năng lực nắm bắt quy luật phát triển của đối tượng phản ánh; tâm trạng của chủ thể phản ánh; mục đích của thể phản ánh; nhu cầu, lợi ích, trình độ giác ngộ, lý tưởng sống của họ... Nâng cao trình độ tư tưởng trong xã hội chính là việc tác động để nâng cao chất lượng của tất cả các thành tố đó theo hướng làm cho tư tưởng của mỗi cá nhân và toàn xã hội nói chung đều được định hướng vào những chuẩn mực sống tốt đẹp phù hợp tiến bộ xã hội. Từ việc tổng hợp, phân tích về tư tưởng, có thể đưa ra khái niệm về tư tưởng như sau: tư tưởng là sự phản ánh thế giới khách quan vào trí óc con người 10
dưới dạng những khái niệm, phạm trù, những nguyên lý, quy luật... nhằm thỏa mãn các nhu cầu „nhận thức và hoạt động thực tiễn‟ của con người. 1.1.3. Khái niệm xây dựng Đảng về tư tưởng Theo Từ điển tiếng Việt về thuật ngữ "xây dựng" dùng để chỉ việc tạo ra một thể thống nhất về mặt xã hội, chính trị, kinh tế và tư tưởng theo hướng nào đó. Ví dụ như việc xây dựng đảng qua việc xây dựng cnxh là một điển hình [31, tr. 1459]. Tác giả PGS, TS Lương Khắc Hiếu và PGS, TS Trương Ngọc Nam trong cuốn sách "Nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng trong tình hình mới" cho rằng việc xây dựng Đảng về mặt chính trị và tư tưởng là việc phát triển và củng cố hệ tư tưởng thống nhất trong Đảng để từ đó xây dựng đường lối chính trị thích hợp nhằm nâng cao năng lực lãnh đạo và uy tín chính trị của Đảng đối với toàn xã hội và đề cao trách nhiệm chính trị của cán bộ, đảng viên và của toàn Đảng [33, tr. 36]. Giáo trình Xây dựng Đảng của Học viện Báo chí và Tuyên truyền cho biết xây dựng Đảng về tư tưởng là quá trình củng cố, phát triển và củng cố hệ tư tưởng nhằm tạo sự thống nhất tư tưởng và hành động trong toàn Đảng; đấu tranh với các quan điểm sai trái và lệch lạc ngay trong đội ngũ đảng viên, nhằm bảo vệ nền tảng đạo đức của Đảng [34, tr. 64-65]. Với những nhận định trên trong việc xây dựng Đảng từ mặt tư tưởng, chúng ta có thể kết luận rằng: Xây dựng Đảng về tư tưởng là tập hợp các hoạt động xây dựng và phát triển hệ tư tưởng của Đảng; củng cố, tuyên truyền, hoàn thiện hệ tư tưởng của Đảng nhằm củng cố và phát triển nền tảng tư tưởng của Đảng, nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng để Đảng đưa ra quyết định, chính sách và đường lối phát triển đất nước; tạo sự thống nhất về ý chí trong toàn Đảng; huy động sức mạnh tinh thần và vật chất của toàn Đảng nhằm kiên đạo thực hiện thành công sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc; ngăn chăn đấy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống trong cán bộ, đảng viên và làm thất bại âm mưu, hoạt động của các tổ chức cá nhân thù địch chống phá Đảng về tư tưởng. 11
1.1.4. Quan điểm về Đảng bộ cấp huyện Tại Việt Nam, Đảng bộ cấp huyện tương đương với đơn vị hành chính cấp huyện. Trong hệ thống chính trị của Đảng và Nhà nước, Đảng bộ cấp huyện được xác định là hạt nhân chính trị lãnh đạo thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng cùng với pháp luật của Nhà nước ở cấp huyện. Đây cũng là cơ quan có chức năng và nhiệm vụ lãnh đạo, triển khai thực hiện những chủ trương, nhiệm vụ chính trị của cơ quan tại địa phương. Ngoài ra, Đảng bộ cấp huyện còn phụ trách chăm lo đời sống vật chất cũng như tinh thần của công nhân, viên chức và người lao động. Đặc biệt, việc xây dựng đảng bộ, chi bộ và cơ quan trực thuộc cũng được xem là một nhiệm vụ quan trọng của đơn vị này. Một trong những nhiệm vụ đáng chú ý của Đảng bộ cấp huyện là xây dựng và củng cố đảng bộ, chi bộ trực thuộc và các cơ quan trong hệ thống chính trị ở địa phương. Cấp hoạt động xây dựng đội ngũ kế cận, nâng cao năng lực đảng viên và kết nạp đảng viên mới cũng được thực hiện nhằm bảo đảm hoạt động của Đảng được diễn ra dân chủ, lành mạnh. Đồng thời, Đảng bộ cấp huyện cũng thực hiện chế độ và nề nếp sinh hoạt đảng, giáo dục đảng viên tuân thủ Kỷ luật Đảng, phát huy dân chủ và tình đoàn kết thống nhất trong Đảng. Với việc lãnh đạo các cơ quan tại địa phương, Đảng bộ cấp huyện cũng trực tiếp hoặc gián tiếp tham gia xây dựng các cơ quan lãnh đạo của Đảng ở những cấp khác. Cụ thể, đơn vị này đóng vai trò quyết định trong việc xây dựng đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng và pháp luật của Nhà nước phù hợp với chỉ đạo của tổ chức đảng cấp trên. Đứng đầu Đảng bộ cấp huyện là bí thư cấp ủy. Bí thư phải được bầu trực tiếp do đại hội của đảng bộ các cấp bầu và được Ban chấp hành đảng bộ cùng cấp bầu. Hiện nay, tại các địa phương, việc bầu c được thực hiện theo hướng dẫn của Ban chấp hành Trung ương khóa X. Với tư cách là đảng bộ quản lý cấp từ cơ sở và cấp tỉnh, đối với Đảng bộ cấp huyện, việc quản lý đảng viên và chấp hành điều lệ đảng, nghị quyết đại hội Đảng là nhiệm vụ quan trọng nhất. Danh sách Đảng bộ cấp huyện bao gồm: - Đảng bộ thành ủy (trực thuộc tỉnh ủy); 12
- Đảng bộ thị ủy; - Đảng bộ quận ủy; - Đảng bộ huyện ủy. Nhân sự đảng bộ cấp huyện được thực hiện như sau: Kết hợp nhân sự tại chỗ với điều động, luân chuyển cán bộ từ nơi khác đến. Thực hiện thí điểm bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch Hội đồng nhân dân cấp huyện; Bí thư cấp ủy đồng thời là chủ tịch ủy ban nhân dân cấp huyện ở một số nơi có đủ điều kiện. Thực hiện thí điểm hợp nhất chức danh bí thư cấp ủy kiêm chủ tịch ủy ban nhân dân, chánh án tòa án nhân dân, viện trưởng viện kiểm sát nhân dân và cán bộ lãnh đạo cấp trưởng các cơ quan quân sự, công an, kho bạc, thuế, hải quan không là người địa phương. 1.2. Vai trò của Xây dựng Đảng về tƣ tƣởng Thứ nhất, góp phần xây dựng đảng bộ cơ sở trong sạch, vững mạnh về tư tưởng. Đảng cộng sản Việt Nam là đội ngũ tiên phong của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và cả dân tộc Việt Nam. Để xứng đáng và giữ vững vai trò tính tiên phong của mình, Đảng phải thực hiện tốt các mặt của công tác xây dựng Đảng: xây dựng Đảng về chính trị, xây dựng Đảng về tổ chức. xây dựng Đảng về tư tưởng, xây dựng Đảng về đạo đức, xây dựng Đảng về cán bộ và trong đó xây dựng Đảng về tư tưởng cần đặt lên hàng đầu. Tiên phong trong tư duy và lý luận là thể hiện cao nhất vai trò tiên phong của Đảng. Trong xây dựng Đảng về tư tưởng, Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định phải học lý luận Mác - Lênin. .. Đảng cần phải quán triệt và yêu cầu đảng viên đẩy mạnh học tập lý luận, tăng cường phê và tự phê bình để đấu tranh với các tư tưởng sai trái. Thứ hai, góp phần giáo dục, truyền bá tư tưởng của Đảng trong đảng bộ cơ sở và đến từng cán bộ, đảng viên. Ph. Ăngghen cho rằng cuộc đấu tranh giữa các giai cấp với nhau chỉ diễn ra trên lình vựrc kinh tế, chính trị mà trước hết và quan trọng nhất là cuộc đấu tranh trên lĩnh vực tư tưởng, lý luận. Đây là cuộc đấu tranh gay go nhất và quyết 13