intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Đề tài :Trình tự tổ chức công tác kiểm toán”

Chia sẻ: Phan Thi Ngoc Giau | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:35

Thêm vào BST
Báo xấu
78
lượt xem 13
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo luận văn - đề án 'đề tài :trình tự tổ chức công tác kiểm toán”', luận văn - báo cáo phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề tài :Trình tự tổ chức công tác kiểm toán”

  1. Đề tài :Trình tự tổ chức công tác kiểm toán”
  2. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a LêI Më §ÇU §Ó ®¸p øng nhu cÇu ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tµI chÝnh nh»m n©ng cao chÊt l­îng qu¶n lý kinh tÕ trong nÒn kinh tÕ quèc d©n ,vÊn ®Ò kiÓm tra kiÓm so¸t chÊt l­îng lµm lµnh m¹nh ho¸ c¸c th«ng tin tµI chÝnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©nlµ mét nhu cÇu cÊp thiÕt. Gióp cho nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã thÓ ®øng v÷ng vµ cã thÓ ph¸t triÓn toµn diÖn vÒ mäi mÆt.Nã ®Iòu tiÕt nÒn kinh tÕ ®I ®óng h­íng vµ h¹n chÕ ®­îc nh÷ng khñng ho¶ng cã thÓ x¶y ra trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng.chÝnh v× vËy mµ kiÓm to¸n ra ®êi nh­ mét sù tÊt yÕu. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng víi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ ®ang ph¸t triÓn, sù ra ®êi cña c¸c doanh nghiÖp trÎ vµ ®µy triÓn väng khiÕn cho sù canh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng trë nªn gay g¾t. C¸c doanh nghiÖp cÇn më réng s¶n xuÊt kinh doanh, ®Çu t­ míi m¸y mãc, trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cho s¶n xuÊt…do vËy doanh nghiÖp cÇn ph¶i huy ®éng vèn tõ c¸c nhµ ®Çu t­ bªn ngoµi. C¸c nhµ ®Çu t­ cÇn cã nh÷ng tµi liÖu tin cËy ®Ó cã sù ®Çu t­ ®óng ®¾n, ngoµi ra; c¸c c¬ quan Nhµ n­íc cÇn th«ng tin trung thùc ®Ó ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ; ng­êi lao ®éng cÇn th«ng tin ®¸ng tin cËy vÒ kÕt qu¶ kinh doanh, thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng…; kh¸ch hµng, nhµ cung cÊp cÇn hiÓu râ thùc chÊt kinh doanh vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®Ó cung cÊp hµng ho¸, dÞch vô. ChÝnh v× vËy, kiÓm to¸n nãi chung vµ kiÓm to¸n tµi chÝnh ra ®êi víi vai trß, chøc n¨ng x¸c minh vµ t­ v¸n kh«ng chØ gióp cho sù qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc mµ cßn ý nghÜa cho b¶n th©n doanh nghiÖp vµ c¸c ®èi t­îng quan t©m. NÕu nh­ B¸o c¸o tµi chÝnh chØ cung cÊp vµ tr×nh bµy cho ng­êi ®äc thùc tr¹ng cña doanh nghiÖp t¹i mét thêi gian nhÊt ®Þnh th× kiÓm to¸n c¸c B¸o c¸o tµi chÝnh sÏ g©y dùng lßng tin cho ng­êi sö dông ®èi víi B¸o c¸o tµi chÝnh ®ã. Tõ ®ã ta cã thÓ thÊy môc tiªu cña tæ chøc c«ng t¸c kiÓm to¸n h­íng t¬Ý viÖc t¹o ra mèi quan hÖ khoa häc vµ nghÖ thuËt c¸c ph­¬ng ph¸p kÜ thuËt kiÓm to¸n dïng ®Ó x¸c minh vµ bµy tá ý kiÕn vÒ ®èi t­îng kiÓm to¸n.mèi liªn hÖ nµy xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu thùc hiÖn chøc n¨ng kiÓm to¸ntheo tõng ®èi t­îng lo¹i h×nh cô thÓ cña kiÓm to¸n .Nh÷ng ph­¬ng ph¸p kÜ thuËt ¸p dông rÊt ®a d¹ng,sö dông nh÷ng ph­ong ph¸p luËn,nh÷ng ph¹m trï chiÕt häc ,kinh tÕ trÝnh trÞ vµo nghiªn cøu.c¸c ph­¬ng ph¸p to¸n häc ®èi chiÕu l«gÝc,®èi chiÕu trùc tiÕp,kiÓm kª ,thùc nghiÖm vµ ®IÒu tra…c¸c yÕu tè nµy cÇn ®­îc kÕt hîp theo mét tr×nh tù khoa häc phï hîp víi ®èi t­îng cô thÓ ë mét kh¸ch thÓ x¸c ®Þnh.cã nhiÒu c¸ch kÕt hîp cô thÓ kh¸c nhau vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kh¸c nhau. Trong ®iÒu kiÖn ViÖt Nam hiÖn nay, ho¹t ®éng kiÓm to¸n nãi chung còng nh­ ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®éc lËp nãi riªng lµ nh÷ng ho¹t ®éng hÕt søc míi mÎ. Trong khi ®ã hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng kiÓm to¸n ch­a ®Çy ®ñ, néi dung, quy tr×nh còng nh­ ph­¬ng ph¸p ®­îc vËn dông trong c¸c cuéc kiÓm to¸n cña ViÖt Nam míi ë giai ®o¹n ®Çu, nguån tµi liÖu thiÕu c¶ vÒ sè l­îng, tÝnh ®ång bé vµ h¹n chÕ vÒ mÆt chÊt l­îng. Do 1
  3. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a vËy, kÕ ho¹ch kiÓm to¸n cÇn ®­îc coi träng ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n. Thùc tiÔn ho¹t ®éng kiÓm to¸n ë n­íc ta trong nh÷ng n¨m võa qua cho thÊy kÕ ho¹ch kiÓm to¸n ®­îc lËp ®Çy ®ñ vµ chu ®¸o lµ mét trong nh÷ng nh©n tè hµng ®Çu ®­a ®Õn sù thµnh c«ng cña cuéc kiÓm to¸n còng nh­ dÉn ®Õn sù thµnh c«ng cña c¸c doanh nghiÖp. §Ò ¸n m«n häc”Tr×nh tù tæ chøc c«ng t¸c kiÓm to¸n”®­îc viÕt trªn c¬ së nh÷ng bµi gi¶ng vÒ kiÓm to¸n. §Ò ¸n gåm 3 phÇn: PhÇnI: Tæ chøc kiÓm to¸n víi viÖc x¸c ®Þnh tr×nh tù kiÓm to¸n. PhÇnII: Quy tr×nh chung cña c«ng t¸c kiÓm to¸n. PhÇn III: VËn dông quy tr×nh kiÓm to¸n vµo c¸c lo¹i h×nh kiÓm to¸n 2
  4. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a PhÇnI: Tæ chøc kiÓm to¸n víi viÖc x¸c ®Þnh tr×nh tù kiÓm to¸n 1.1KiÓm to¸n vµ tæ chøc kiÓm to¸n 1.1.1 Tæ chøc Lµ mèi liªn hÖ gi÷a c¸c yÕu tè trong mét hÖ thèng .møc ®é liªn hÖ nµy ®­îc x¸c ®Þnh qua biªn ®é giao ®éng tõ kh«ng ®Õn mét.ë møc ®é kh«ng,c¸c yÕu tè trong cïng mét hÖ thèng kh«ng tån t¹i bÊ k× mèi liªn hÖ nµo.khi ®ã hÖ thèng r¬I vµo t×nh tr¹ng tan r· hay v« tæ chøc.ë ®é mét ,ng­îc l¹i ,c¸c yÕu tè quan hÖ chÆt chÏ,khoa häc vµ hÖ thèng ho¹t ®éng ë møc ®é tèi ­u . 1.1.2 Tæ chøc kiÓm to¸n lµ kh¸I niÖm bao hµm tr×nh tù kiÓm to¸n.mét cuéc kiÓm to¸n chØ cã thÓ thùc hiÖn thµnh c«ng nÕu ®èi t­îng kiÓm to¸n ®­îc x¸c ®Þnh thèng nhÊt gi÷a chñ thÓ vµ kh¸ch thÓkiÓm to¸n,trong ®ã chñ thÓ kiÓm to¸n ®­îc x¸c ®Þnh râ môc tiªu vµ ph¹m vi kiÓm to¸n vµkÕt hîp khÐo lÐo c¸c ph­¬ng ph¸p kÜ thuËt theo tr×nh tù kiÓm to¸n trong khu«n khæ nh÷ng c¬ së ph¸p lý nhÊt ®Þnh ®Ó thùc hiÖn cuéc kiÓm to¸n,tho¶ m·n nhu cÇu kh¸ch thÓ kiÓm to¸n vµ c¸c bªn quan t©m.theo ®ã tæ chøc kiÓm to¸n lµ mét vÊn ®Ò c¬ b¶n,cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ngvµ tÝnh hiÖu qu¶ thùc hiÖn mét cuéc kiÓm to¸n. 1.1.3 Tr×nh tù Lµ thø tù diÔn ra tõ ®Çu ®Õn cuèi cña mét vÊn ®Ò ®· ®­îc x¾p xÕp dù tÝnh tõ trø¬c lóc x¶y ra hiÖn t­îng ®ã. 1.1.4 Tr×nh tù kiÓm to¸n Lµ mét quy tr×nh chung víi 3 b­íc c¬ b¶n - ChuÈn bÞ kiÓm to¸n -Thùc hµnh kiÓm to¸n - KÕt thóc kiÓm to¸n PhÇnII: Quy tr×nh chung cña c«ng t¸c kiÓm to¸n 2.1. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n trong quy tr×nh kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh. 2.1.1 Qui tr×nh kiÓm to¸n vµ vai trß cña lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n trong quy tr×nh kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh. §Ó ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qu¶, tÝnh kinh tÕ vµ tÝnh hiÖu lùc cña tõng cuéc kiÓm to¸n còng nh­ ®Ó thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n ®Çy ®ñ cã gi¸ trÞ lµm c¨n cø cho kÕt luËn cña kiÓm to¸n viªn vÒ tÝnh trung thùc vµ hîp lý cña sè liÖu trªn B¸o c¸o tµi chÝnh, cuéc kiÓm to¸n th­êng ®­îc tiÕn hµnh theo quy tr×nh gåm ba giai ®o¹n 3
  5. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a nh­ sau: lËp kÕ ho¹ch vµ thiÕt kÕ c¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n, thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, hoµn thµnh cuéc kiÓm to¸n vµ c«ng bè b¸o c¸o kiÓm to¸n. S¬ ®å 1: Ba giai ®o¹n cña mét cuéc kiÓm to¸n B¸o c¸o tµi chÝnh Giai ®o¹n I LËp kÕ ho¹ch vµ thiÕt kÕ ph­¬ng ph¸p kiÓm Giai ®o¹n II Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n Giai ®o¹n III Hoµn thµnh kiÓm to¸n vµ c«ng bè b¸o c¸o kiÓm Trong ®ã lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n lµ giai ®o¹n ®Çu tiªn mµ c¸c kiÓm to¸n viªn cÇn thùc hiÖn trong mçi cuéc kiÓm to¸n nh»m t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn ph¸p lý còng nh­ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt kh¸c cho kiÓm to¸n. ViÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n ®· ®­îc quy ®Þnh râ trong c¸c ChuÈn mùc KiÓm to¸n hiÖn hµnh, ChuÈn mùc kiÓm to¸n thø t­ trong10 ChuÈn mùc KiÓm to¸n ®­îc thõa nhËn réng r·i ( GAAS ) ®ßi hái “ c«ng t¸c kiÓm to¸n ph¶i ®­îc lËp kÕ ho¹ch ®Çy ®ñ vµ c¸c trî lý, nÕu cã, ph¶i ®­îc gi¸m s¸t ®óng ®¾n”. §o¹n hai trong chuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam sè 300 còng nªu râ kiÓm to¸n viªn vµ C«ng ty kiÓm to¸n cÇn lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n ®Ó cã thÓ ®¶m b¶o ®­îc r»ng cuéc kiÓm to¸n ®· ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch cã hiÖu qu¶. Nh­ vËy viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n kh«ng chØ xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu chÝnh cña cuéc kiÓm to¸n nh»m chuÈn bÞ nh÷ng ®iÒu kiÖn c¬ b¶n trong c«ng t¸c kiÓm to¸n, cho cuéc kiÓm to¸n mµ cßn lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n trong c«ng t¸c kiÓm to¸n ®· ®­îc quy ®Þnh thµnh chuÈn mùc vµ ®ßi hái c¸c kiÓm to¸n viªn ph¶i tu©n theo ®Çy ®ñ nh»m ®¶m b¶o tiÕn hµnh c«ng t¸c kiÓm to¸n cã hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n lµ giai ®o¹n ®Çu tiªn cña mét cuéc kiÓm to¸n cã vai trß quan träng, chi phèi tíi chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ chung cña toµn bé cuéc kiÓm to¸n. ý nghÜa cña giai ®o¹n nµy ®­îc thÓ hiÖn qua mét sè ®iÓm sau:  KÕ ho¹ch kiÓm to¸n gióp kiÓm to¸n viªn thu thËp ®­îc c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n ®Çy ®ñ vµ cã gi¸ trÞ lµm c¬ së ®Ó ®­a ra c¸c ý kiÕn x¸c ®¸ng vÒ B¸o c¸o tµi chÝnh, tõ ®ã gióp c¸c kiÓm to¸n viªn h¹n chÕ nh÷ng sai sãt, gi¶m thiÓu 4
  6. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a tr¸ch nhiÖm ph¸p lý, n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng viÖc vµ gi÷ v÷ng ®­îc uy tÝn nghÒ nghiÖp ®èi víi kh¸ch hµng.  KÕ ho¹ch kiÓm to¸n gióp kiÓm to¸n viªn phèi hîp hiÖu qu¶ víi nhau còng nh­ phèi hîp hiÖu qu¶ víi c¸c bé phËn cã liªn quan nh­ kiÓm to¸n néi bé, c¸c chuyªn gia bªn ngoµi… §ång thêi qua sù phèi hîp hiÖu qu¶ ®ã, kiÓm to¸n viªn cã thÓ tiÕn hµnh cuéc kiÓm to¸n theo ®óng ch­¬ng tr×nh ®· lËp víi c¸c chi phÝ ë møc hîp lý, t¨ng c­êng søc m¹nh c¹nh tranh cho C«ng ty kiÓm to¸n vµ gi÷ uy tÝn víi kh¸ch hµng trong mèi quan hÖ lµm ¨n l©u dµi.  KÕ ho¹ch kiÓm to¸n thÝch hîp lµ c¨n cø ®Ó C«ng ty kiÓm to¸n tr¸nh x¶y ra nh÷ng bÊt ®ång ®èi víi kh¸ch hµng. Trªn c¬ së kÕ ho¹ch kiÓm to¸n ®· lËp, kiÓm to¸n viªn thèng nhÊt víi c¸c kh¸ch hµng vÒ néi dung c«ng viÖc sÏ thùc hiÖn, thêi gian tiÕn hµnh kiÓm to¸n còng nh­ lµ tr¸ch nhiÖm cña mçi bªn… §iÒu nµy tr¸nh x¶y ra nh÷ng hiÓm lÇm ®¸ng tiÕc gi÷a hai bªn.  Ngoµi ra, c¨n cø vµo kÕ ho¹ch kiÓm to¸n ®· ®­îc lËp, kiÓm to¸n viªn cã thÓ kiÓm so¸t vµ ®¸nh gi¸ chÊt l­îng c«ng viÖc kiÓm to¸n ®· vµ ®ang thùc hiÖn, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n, tõ ®ã cµng th¾t chÆt h¬n mèi quan hÖ gi÷a C«ng ty kiÓm to¸n víi kh¸ch hµng. Trong ®iÒu kiÖn ViÖt Nam hiÖn nay, ho¹t ®éng kiÓm to¸n nãi chung còng nh­ ho¹t ®éng kiÓm to¸n ®éc lËp nãi riªng lµ nh÷ng ho¹t ®éng hÕt søc míi mÎ. Trong khi ®ã hµnh lang ph¸p lý cho ho¹t ®éng kiÓm to¸n ch­a ®Çy ®ñ, néi dung, quy tr×nh còng nh­ ph­¬ng ph¸p ®­îc vËn dông trong c¸c cuéc kiÓm to¸n cña ViÖt Nam míi ë giai ®o¹n ®Çu, nguån tµi liÖu thiÕu c¶ vÒ sè l­îng, tÝnh ®ång bé vµ h¹n chÕ vÒ mÆt chÊt l­îng. Do vËy, kÕ ho¹ch kiÓm to¸n cÇn ®­îc coi träng ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n. Thùc tiÔn ho¹t ®éng kiÓm to¸n ë n­íc ta trong nh÷ng n¨m võa qua cho thÊy kÕ ho¹ch kiÓm to¸n ®­îc lËp ®Çy ®ñ vµ chu ®¸o lµ mét trong nh÷ng nh©n tè hµng ®Çu ®­a ®Õn sù thµnh c«ng cña cuéc kiÓm to¸n còng nh­ dÉn ®Õn sù thµnh c«ng cña c¸c doanh nghiÖp. 2.1.2 Tr×nh tù giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch vµ thiÕt kÕ c¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n §Ó gióp cho viÖc lËp kÕ ho¹ch vµ thiÕt kÕ ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n ®­îc thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, c¸c gi¸m ®èc kiÓm to¸n vµ c¸c kiÓm to¸n viªn cao cÊp th­êng lËp chiÕn l­îc kiÓm to¸n. Theo chuÈn mùc KiÓm to¸n ViÖt Nam sè 300, KÕ ho¹ch kiÓm to¸n, chiÕn l­îc kiÓm to¸n ®­îc hiÓu lµ ®Þnh h­íng c¬ b¶n cho mét cuéc kiÓm to¸n dùa trªn hiÓu biÕt cña C«ng ty kiÓm to¸n vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng cña kh¸ch hµng vµ träng t©m cña cuéc kiÓm to¸n. LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n( bao gåm kÕ ho¹ch kiÓm to¸n tæng qu¸t vµ kÕ ho¹ch kiÓm to¸n chi tiÕt) gåm s¸u b­íc c«ng viÖc nh­ sau: 5
  7. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a S¬ ®å 2: LËp kÕ ho¹ch vµ thiÕt kÕ ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n ChuÈn bÞ cho kÕ ho¹ch kiÓm to¸n Thu thËp th«ng tin c¬ së Thu thËp th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch hµng vµ thùc hiÖn c¸c §¸nh gi¸ tÝnh träng yÕu, rñi ro kiÓm to¸n T×m hiÓm hÖ thèng kiÓm so¸t néi vµ ®¸nh gi¸ rñi ro kiÓm so¸t LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n toµn diÖn vµ so¹n th¶o ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n 2.2 LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n tæng qu¸t ChuÈn mùc kiÓm to¸n ViÖt Nam sè 300 qui ®Þnh: “ KÕ ho¹ch kiÓm to¸n ph¶i ®­îc lËp mét c¸ch thÝch hîp nh»m ®¶m b¶o bao qu¸t hÕt c¸c khÝa c¹nh träng yÕu cña cuéc kiÓm to¸n, ®¶m b¶o ph¸t hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò tiÒm Èn vµ cuéc kiÓm to¸n ®­îc hoµn thµnh ®óng h¹n”. Theo ®ã, viÖc lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n th­êng ®­îc triÓn khai qua c¸c b­íc chi tiÕt sau. 2.2.1 ChuÈn bÞ cho kÕ ho¹ch kiÓm to¸n Quy tr×nh kiÓm to¸n b¾t ®Çu khi kiÓm to¸n viªn vµ C«ng ty kiÓm to¸n thu nhËn mét kh¸ch hµng. Thu nhËn kh¸ch hµng lµ mét qu¸ tr×nh gåm 2 b­íc: thø nhÊt, ph¶i cã sù liªn l¹c gi÷a kiÓm to¸n viªn víi kh¸ch hµng tiÒm n¨ng mµ kh¸ch hµng nµy yªu ®­îc kiÓm to¸n vµ khi cã yªu cÇu kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn ph¶i ®¸nh gi¸ liÖu cã chÊp nhËn yªu cÇu ®ã hay kh«ng. Cßn ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng hiÖn t¹i, kiÓm to¸n viªn ph¶i quyÕt ®Þnh liÖu cã tiÕp tôc kiÓm to¸n hay kh«ng? Trªn c¬ së ®· x¸c ®Þnh ®­îc ®èi t­îng kh¸ch hµng cã thÓ phôc vô trong t­îng lai, C«ng ty kiÓm to¸n sÏ tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc cÇn thiÕt ®Ó chuÈn bÞ lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n bao gåm: ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÊp nhËn kiÓm 6
  8. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a to¸n, nhËn diÖn c¸c lý do kiÓm to¸n, lùa chän ®éi ngò nh©n viªn kiÓm to¸n vµ ký hîp ®ång kiÓm to¸n. - §¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chÊp nhËn kiÓm to¸n th«ng qua viÖc xem xÐt hÖ thèng kiÓm so¸t vµ xem xÐt tÝnh liªm chÝnh cña ban gi¸m ®èc kh¸ch hµng th«ng qua viÖc pháng vÊn c¸c kiÓm to¸n viªn tiÒn nhiÖm. Tõ ®ã, x¸c ®Þnh kh¶ n¨ng cã thÓ kiÓm to¸n ®­îc c«ng ty kh¸ch hµng. - NhËn diÖn lý do kiÓm to¸n cña c«ng ty kh¸ch hµng, ®Ó thùc hiÖn viÖc nµy kiÓm to¸n viªn cã thÓ pháng vÊn trùc tiÕp ban gi¸m ®èc kh¸ch hµng hoÆc dùa vµo kinh nghiÖp cña nh÷ng cuéc kiÓm to¸n tr­íc. - Lùa chän ®éi ngò nh©n viªn kiÓm to¸n: trong qu¸ tr×nh lùa chän nh©n viªn kiÓm to¸n ph¶i chó träng ®Õn 3 vÊn ®Ò: + Trong nhãm hay trong ®oµn kiÓm to¸n ph¶i cã nh÷ng ng­êi cã kh¶ n¨ng gi¸m s¸t cuéc kiÓm to¸n. + Tr¸nh thay ®æi kiÓm to¸n viªn cho c¸c cuéc kiÓm to¸n ®èi víi mét kh¸ch hµng trong nhiÒu n¨m. + Lùa chän nh÷ng kiÓm to¸n viªn cã kiÕn thøc vµ kinh nghiÖm vÒ nghµnh nghÒ kinh doanh cña kh¸ch hµng. - LËp hîp ®ång kiÓm to¸n: khi chÊp nhËn kiÓm to¸n th× c«ng ty kiÓm to¸n lËp mét hîp ®ång kiÓm to¸n ®Ó tr¸nh bÊt ®ång trong hoÆc sau cuéc kiÓm to¸n. Hîp ®ång kiÓm to¸n lµ tho¶ thuËn chÝnh thøc gi÷a C«ng ty kiÓm to¸n vµ kh¸ch hµng vÒ viÖc kiÓm to¸n vµ thùc hiÖn c¸c dÞch vô cã liªn quan kh¸c. VÒ mÆt ph¸p lý hîp ®ång kiÓm to¸n lµ hîp ®ång kinh tÕ vµ bao gåm c¸c néi dung chñ yÕu sau: + Môc ®Ých vµ ph¹m vi kiÓm to¸n. + Tr¸ch nhiÖm cña ban gi¸m ®èc c«ng ty kh¸ch hµng vµ c«ng ty kiÓm to¸n. + H×nh thøc th«ng b¸o kÕt qu¶ kiÓm to¸n. + thêi gian tiÕn hµnh, kÕt thóc vµ ph¸t hµnh b¸o c¸o kiÓm to¸n. + C¨n cø tÝnh gi¸ phÝ cña cuéc kiÓm to¸n vµ h×nh thøc thanh to¸n. + ChØ râ tr¸ch nhiÖm cña kiÓm to¸n viªn vµ C«ng ty kiÓm to¸n kh«ng liªn quan tíi nh÷ng sai sãt do b¶n chÊt cña hÖ thèng kÕ to¸n vµ kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng. 2.2.2 Thu thËp th«ng tin c¬ së S au khi ký kÕt hîp ®ång kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn b¾t ®Çu lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n tæng qu¸t. Trong giai ®o¹n nµy, nh­ ®· ®­îc x¸c ®Þnh trong ChuÈn mùc KiÓm to¸n ViÖt Nam sè 300, LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn thu thËp hiÓu biÕt nghµnh nghÒ, c«ng viÖc kinh doanh cña kh¸ch hµng, t×m hiÓu vÒ hÖ thèng kÕ to¸n, kiÓm so¸t néi bé vµ c¸c bªn liªn quan ®Ó ®¸nh gi¸ rñi ro vµ lªn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. Trong giai ®o¹n nµy kiÓm to¸n viªn ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng cã nh÷ng sai sãt träng yÕu, ®­a ra ®¸nh gi¸ ban ®Çu 7
  9. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a vÒ møc träng yÕu vµ thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph©n tÝch ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn kiÓm to¸n vµ viÖc më réng c¸c thñ tôc kiÓm to¸n kh¸c. - T×m hiÓu nghµnh nghÒ vµ ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng. Cô thÓ, mçi nghµnh nghÒ cã mét hÖ thèng kÕ to¸n riªng vµ cã nh÷ng nguyªn t¾c ®Æc thï. §Ó t×m hiÓm nghµnh nghÒ kinh doanh cña c«ng ty kh¸ch hµng cã thÓ trao ®æi víi kiÓm to¸n viªn tiÒn nhiÖm hoÆc trùc tiÕp trao ®æi víi nh©n viªn, ban gi¸m ®èc cña kh¸ch hµng. Ngoµi ra kiÓm to¸n viªn cã thÓ cã ®­îc nh÷ng hiÓu biÕt ®ã qua viÖc nghiªn cøu c¸c s¸ch b¸o, t¹p chÝ chuyªn nghµnh, vµ ë ViÖt Nam, kiÓm to¸n viªn cã thÓ lÊy c¸c th«ng tin tõ Niªn gi¸m thèng kª do Tæng côc Thèng kª ph¸t hµnh hµng n¨m. - Xem xÐt l¹i kÕt qu¶ cña cuéc kiÓm to¸n tr­íc vµ hå s¬ kiÓm to¸n th­êng xuyªn. C¸c hå s¬ kiÓm to¸n th­êng xuyªn th­êng chøa ®ùng rÊt nhiÒu th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, vÒ c«ng viÖc kinh doanh, c¬ cÊu tæ chøc vµ c¸c ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng kh¸c. Ngoµi ra ®a phÇn c¸c c«ng ty kiÓm to¸n ®Òu duy tr× hå s¬ kiÓm to¸n th­êng xuyªn ®èi víi mçi kh¸ch hµng. Hå s¬ nµy cã c¸c b¶n sao cña c¸c tµi liÖu nh­: s¬ ®å tæ chøc bé m¸y, ®iÒu lÖ c«ng ty, chÝnh s¸ch tµi chÝnh, kÕ to¸n… Qua ®ã kiÓm to¸n viªn sÏ t×m thÊy nh÷ng th«ng tin h÷u Ých vÒ c«ng viÖc kinh doanh cña kh¸ch hµng. ViÖc cËp nhËt vµ xem xÐt c¸c sæ s¸ch cña c«ng ty lµ rÊt cÇn thiÕt v× qua ®ã kiÓm to¸n viªn kh«ng chØ x¸c ®Þnh ®­îc c¸c quyÕt ®Þnh cña c¸c nhµ qu¶n lý cã phï hîp víi ph¸p luËt cña Nhµ n­íc, víi c¸c chÝnh s¸ch hiÖn hµnh cña c«ng ty hay kh«ng mµ cßn gióp kiÓm to¸n viªn hiÓu ®­îc b¶n chÊt cña c¸c sè liÖu còng nh­ sù biÕn ®éng cña chóng trªn c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh ®­îc kiÓm to¸n. - Tham quan nhµ x­ëng, kho b·i, trô së lµm viÖc cña c«ng ty kh¸ch hµng. C«ng viÖc nµy cung cÊp cho kiÓm to¸n viªn mét bøc tranh tæng thÓ vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty kh¸ch hµng, vÒ s¶n phÈm tån kho, d©y truyÒn c«ng nghÖ, c¸ch ph©n c«ng c«ng t¸c, phong c¸ch qu¶n lý ®iÒu hµnh cña ban gi¸m ®èc. - NhËn diÖn c¸c bªn h÷u quan: ph¶i ®­îc thùc hiÖn ngay trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, th«ng qua pháng vÊn ban gi¸m ®èc, xem sæ theo dâi cæ ®«ng, c¸c bªn tham gia gãp vèn, hoÆc sæ theo dâi kh¸ch hµng. Tõ ®ã dù ®o¸n c¸c vÊn ®Ò cã thÓ ph¸t sinh ®Ó ho¹ch ®Þnh mét kÕ ho¹ch kiÓm to¸n phï hîp h¬n. - Dù kiÕn nhu cÇu ®èi víi c¸c chuyªn gia bªn ngoµi: kiÓm to¸n viªn ph¶i ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng chuyªn m«n, môc ®Ých, ph¹m vi c«ng viÖc cña hä, còng nh­ viÖc sö dông tµi liÖu cña c¸c chuyªn gia bªn ngoµi cho c¸c môc tiªu kiÓm to¸n.Ngoµi ra, cßn ph¶i xem xÐt mèi quan hÖ gi÷a c¸c chuyªn gia bªn ngoµi víi kh¸ch hµng hoÆc c¸c yÕu tè cã thÓ ¶nh h­ëng tíi tÝnh kh¸ch quan cña chuyªn gia ®ã. 2.2.3 Thu thËp th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch hµng 8
  10. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a NÕu c¸c th«ng tin c¬ së ®­îc thu thËp ë trªn gióp cho kiÓm to¸n viªn hiÓu ®­îc vÒ c¸c mÆt ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng th× viÖc thu thËp c¸c th«ng tin vÒ nghÜa vô ph¸p lý cña kh¸ch hµng gióp cho kiÓm to¸n viªn n¾m b¾t ®­îc c¸c quy tr×nh mang tÝnh ph¸p lý cã ¶nh h­ëng ®Õn c¸c mÆt ho¹t ®éng kinh doanh nµy, nh÷ng th«ng tin nµy ®­îc thu thËp trong qu¸ tr×nh tiÕp xóc víi Ban gi¸m ®èc kh¸ch hµng bao gåm c¸c lo¹i sau: - GiÊy phÐp thµnh lËp vµ ®iÒu lÖ thµnh lËp cña c«ng ty kh¸ch hµng. ViÖc nghiªn cøu nh÷ng giÊy tê nµy gióp cho kiÓm to¸n viªn hiÓu ®­îc qu¸ tr×nh h×nh thµnh, môc tiªu ho¹t ®éng vµ nh÷ng lÜnh vùc kinh doanh hîp ph¸p cña ®¬n vÞ. - C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, b¸o c¸o kiÓm to¸n, biªn b¶n thanh tra, kiÓm tra cña n¨m hiÖn hµnh hoÆc mét vµi n¨m tr­íc. C¸c b¸o c¸o trªn cung cÊp vÒ thùc tr¹ng tµi chÝnh, kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh vµ dù kiÕn vÒ ph­¬ng ¸n kiÓm tra th«ng qua c¸c biªn b¶n kiÓm tra, thanh tra tr­íc. - Biªn b¶n häp cña héi ®ång cæ ®«ng, héi ®ång qu¶n trÞ vµ ban gi¸m ®èc. Th«ng qua viÖc nghiªn cøu c¸c biªn b¶n nµy kiÓm to¸n viªn sÏ x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng yÕu tè ¶nh h­ëng tíi th«ng tin trªn b¸o c¸o tµi chÝnh. - C¸c hîp ®ång vµ cam kÕt quan träng: Trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n viÖc xem xÐt s¬ bé c¸c hîp ®ång ®ã gióp cho kiÓm to¸n viªn h×nh dung ®­îc nh÷ng khÝa c¹nh ph¸p lý cã ¶nh h­ëng ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ. 2.2.4 Thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph©n tÝch Theo ChuÈn mùc KiÓm to¸n hiÖn hµnh c¸c thñ tôc ph©n tÝch ®­îc ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c cuéc kiÓm to¸n vµ chóng th­êng ®­îc thùc hiÖn trong tÊt c¶ c¸c giai ®o¹n cña cuéc kiÓm to¸n. Thñ tôc ph©n tÝch, theo ®Þnh nghÜa cña ChuÈn mùc KiÓm to¸n ViÖt Nam sè 520, “lµ viÖc ph©n tÝch c¸c sè liÖu, th«ng tin, c¸c tû suÊt quan träng, qua ®ã t×m ra nh÷ng xu h­íng biÕn ®éng vµ t×m ra nh÷ng mèi quan hÖ cã m©u thuÉn víi c¸c th«ng tin liªn quan kh¸c hoÆc cã sù chªnh lÖch lín so víi gi¸ trÞ ®· dù kiÕn”. C¸c thñ tôc ph©n tÝch ®­îc sö dông trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n h­íng tíi c¸c môc tiªu sau: - Thu thËp hiÓu biÕt vÒ néi dung c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh vµ nh÷ng biÕn ®æi quan träng trong ho¹t ®éng kÕ to¸n, s¶n xuÊt kinh doanh cña kh¸ch hµng sau lÇn kiÓm to¸n tr­íc. - T¨ng c­êng sù hiÓu biÕt cña kiÓm to¸n viªn vÒ ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng vµ gióp kiÓm to¸n viªn x¸c ®Þnh c¸c vÊn ®Ò nghi vÊn ®èi víi kh¶ n¨ng ho¹t ®éng kinh doanh liªn tôc cña c«ng ty kh¸ch hµng. 9
  11. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a NhËn xÐt: qua viÖc thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph©n tÝch trong qu¸ tr×nh lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n gióp cho kiÓm to¸n viªn x¸c ®Þnh ®­îc néi dung cÇn thiÕt trong cuéc kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh. Møc ®é, ph¹m vi thùc hiÖn c¸c thñ tôc ph©n tÝch t¹i c¸c ®¬n vÞ kh¸ch hµng kh¸c nhau thay ®æi tuú thuéc vµo quy m« vµ møc ®é phøc t¹p trong ho¹t ®éng kinh doanh cña ®¬n vÞ kh¸ch hµng. C¸c thñ tôc ph©n tÝch : - Ph©n tÝch ngang: dùa trªn c¬ së so s¸nh trÞ sè cña cïng mét chØ tiªu trªn b¸o c¸o tµi chÝnh gi÷a c¸c kú kh¸c nhau. VD: so s¸nh sè liÖu kú nµy víi kú tr­íc, sè liÖu thùc tÕ víi dù to¸n hoÆc ­íc ®o¸n cña kiÓm to¸n viªn, so s¸nh d÷ kiÖn cña c«ng ty kh¸ch hµng víi d÷ kiÖn cña nghµnh. - Ph©n tÝch däc: lµ viÖc ph©n tÝch dùa trªn c¬ së so s¸nh c¸c tû lÖ t­¬ng quan cña c¸c chØ tiªu vµ c¸c kho¶n môc kh¸c nhau trªn b¸o c¸o tµi chÝnh. VD: Tû xuÊt thanh to¸n nhanh, tû xuÊt tù tµi trî… 2.2.5 §¸nh gi¸ tÝnh träng yÕu vµ rñi ro NÕu ë c¸c b­íc trªn, kiÓm to¸n viªn míi chØ thu thËp ®­îc c¸c th«ng tin mang tÝnh kh¸ch quan vÒ kh¸ch hµng th× ë b­íc nµy, kiÓm to¸n viªn sÏ c¨n cø vµo c¸c th«ng tin ®· thu thËp ®­îc ®Ó ®¸nh gi¸, nhËn xÐt nh»m ®­a ra mét kÕ ho¹ch kiÓm to¸n phï hîp. 2.2.6 §¸nh gi¸ møc träng yÕu - Kh¸i niÖm: träng yÕu lµ kh¸i niÒm dïng ®Ó chØ tÇm cì vµ b¶n chÊt c¸c sai ph¹m cña c¸c th«ng tin tµi chÝnh, hoÆc ®¬n lÎ hoÆc theo nhãm. - Trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn ph¶i ®¸nh gi¸ møc träng yÕu ®Ó ­íc tÝnh møc ®é sai sãt trªn b¸o c¸o tµi chÝnh cã thÓ chÊp nhËn tõ ®ã x¸c ®Þnh néi dung vµ tr×nh tù thùc hiÖn c¸c thö nghiÖm kiÓm to¸n. - Trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn ph¶i ®­a ra ­íc tÝnh ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu vµ ph©n bæ c¸c ­íc tÝnh ban ®Çu ®ã cho c¸c kho¶n môc. + ¦íc tÝnh ban ®Çu vÒ møc träng yÕu: møc ­íc tÝnh ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu lµ gi¸ trÞ tèi ®a mµ kiÓm to¸n viªn tin r»ng t¹i gi¸ trÞ tèi ®a ®ã c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cã thÓ bÞ sai nh­ng kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn c¸c quyÕt ®Þnh cña nh÷ng ng­êi sö dông th«ng tin tµi chÝnh, hay nãi c¸ch kh¸c lµ møc sai sãt cã thÓ chÊp nhËn ®­îc ®èi víi b¸o c¸o tµi chÝnh. ý nghÜa: viÖc ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu gióp cho kiÓm to¸n viªn lËp kÕ ho¹ch ®Ó thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ thÝch hîp. Cô thÓ, nÕu kiÓm to¸n viªn ­íc l­îng møc träng yÕu cµng thÊp th× ®é chÝnh x¸c cña c¸c sè liÖu trªn 10
  12. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cµng cao vµ do ®ã sè l­îng b»ng chøng cÇn thu thËp cµng nhiÒu vµ ng­îc l¹i. Møc ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu lµ mét viÖc mang tÝnh chÊt xÐt ®o¸n nghÒ nghiÖp, nªn c¸c møc ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu lµ kh«ng cè ®Þnh, mµ cã thÓ thay ®æi trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n nÕu kiÓm to¸n viªn nhËn thÊy r»ng møc ­íc l­îng ban ®Çu lµ qu¸ cao hoÆc qu¸ thÊp hoÆc chØ tiªu chän lµm gèc thay ®æi trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n. C¸c yÕu tè ¶nh h­ëng tíi viÖc ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu:  TÝnh träng yÕu lµ mét kh¸i niÖm t­¬ng ®èi h¬n lµ mét kh¸i niÖm tuyÖt ®èi, nã ®­îc x¸c ®Þnh g¾n liÒn víi quy m« cña c«ng ty kh¸ch hµng. Mét sai sãt víi mét quy m« nhÊt ®Þnh cã thÓ lµ träng yÕu ®èi víi mét c«ng ty nhá nh­ng l¹i lµ kh«ng träng yÕu ®èi víi mét c«ng ty lín h¬n. Do vËy, viÖc x¸c ®Þnh mét gi¸ trÞ cô thÓ ( b»ng tiÒn) trong viÖc ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu cho mäi kh¸ch hµng lµ ®iÒu kh«ng thÓ cã.  YÕu tè ®Þnh l­îng cña tÝnh träng yÕu : kiÓm to¸n viªn sö dông c¸c b¶ng h­íng dÉn cña c«ng ty kiÓm to¸n trong viÖc x¸c ®Þnh ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu. Trong ®ã, thu nhËp thuÇn tr­íc thuÕ, tµi s¶n l­u ®éng, tæng tµi s¶n… th­êng ®­îc chän lµm chØ tiªu lµm gèc.  YÕu tè ®Þnh tÝnh cña tÝnh träng yÕu: Trong thùc tÕ ®Ó ®¸nh gi¸ mét sai sãt cã ph¶i lµ träng yÕu hay kh«ng th× kiÓm to¸n viªn kh«ng chØ ®¸nh gi¸ vÒ mÆt gi¸ trÞ mµ cßn ph¶i ®¸nh gi¸ vÒ mÆt b¶n chÊt cña sai sãt ®ã, trong ®ã cã mét sè sai sãt lu«n ®­îc coi lµ träng yÕu bÊt kÓ quy m« lín hay nhá. VD1: C¸c gian lËn th­êng ®­îc xem lµ hÖ träng h¬n c¸c sai sãt víi cïng mét quy m« tiÒn tÖ. VD2: C¸c sai sãt cã quy m« nhá nh­ng l¹i g©y t¸c ®éng d©y chuyÒn lµm ¶nh h­ëng nghiªm träng ®Õn c¸c th«ng tin trªn b¸o c¸o tµi chÝnh. C¸c sai ph¹m lÆp ®i lÆp l¹i. VD3: C¸c sai ph¹m liªn quan ®Õ thu nhËp th× lu«n ®­îc coi lµ träng yÕu. Tãm l¹i: møc ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu lµ c«ng viÖc mang tÝnh xÐt ®o¸n nghÒ nghiÖp dùa trªn c¸c h­íng dÉn cña c«ng ty kiÓm to¸n. Møc ®é träng yÕu ®­îc x¸c ®Þnh ban ®Çu cã ¶nh h­ëng tíi quy m« cña cuéc kiÓm to¸n, ¶nh h­ëng ®Õn viÖc thiÕt kÕ c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thùc hiÖn trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. + Ph©n bæ c¸c ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu cho c¸c kho¶n môc:  Sau khi kiÓm to¸n viªn cã ®­îc ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu th× kiÓm to¸n viªn cÇn ph©n bæ møc träng yÕu nµy cho tõng kho¶n môc trªn b¸o c¸o tµi chÝnh, ®ã chÝnh lµ sai sè cã thÓ chÊp nhËn ®­îc ®èi víi tõng kho¶n môc. Môc ®Ých cña viÖc ph©n bæ nµy nh»m gióp kiÓm to¸n viªn x¸c ®Þnh ®­îc sè l­îng b»ng chøng kiÓm 11
  13. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a to¸n thÝch hîp ph¶i thu thËp ®èi víi tõng kho¶n môc ë møc chi phÝ thÊp nhÊt, mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc tæng hîp c¸c sai sãt trªn b¸o c¸o tµi chÝnh kh«ng v­ît qu¸ ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu.  Do hÇu hÕt c¸c thñ tôc kiÓm to¸n th­êng tËp trung vµo c¸c tµi kho¶n trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n nªn viÖc ph©n bæ c¸c ­íc l­îng ban ®Çu vÒ tÝnh träng yÕu th­êng ®­îc tiÕn hµnh ®èi víi b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. ViÖc ph©n bæ ®­îc thùc hiÖn theo c¶ hai chiÒu h­íng mµ c¸c sai ph¹m cã thÓ x¶y ra lµ khai khèng vµ khai thiÕu.  C¬ së ®Ó tiÕn hµnh ph©n bæ: dùa vµo b¶n chÊt cña c¸c kho¶n môc, ®¸nh gi¸ vÒ rñi ro tiÒm tµng vµ rñi ro kiÓm so¸t, kinh nghiÖm cña kiÓm to¸n viªn vµ chi phÝ kiÓm to¸n cho tõng kho¶n môc. Trong thùc tÕ kh¶ n¨ng x¶y ra sai sãt còng nh­ chi phÝ kiÓm to¸n cho tõng kho¶n môc th­êng khã dù ®o¸n tr­íc, cho nªn sù ph©n bæ ban ®Çu ­íc l­îng vÒ møc träng yÕu th­êng mang tÝnh chñ quan ®ßi xÐt ®o¸n nghÒ nghiÖp cña kiÓm to¸n viªn. 2.2.7 §¸nh gi¸ rñi ro T rªn c¬ së møc träng yÕu vµ ph©n bæ møc träng yÕu th× kiÓm to¸n viªn cÇn ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng x¶y ra sai sãt träng yÕu trªn toµn bé b¸o c¸o tµi chÝnh còng nh­ trªn tõng kho¶n môc ®Ó phôc vô cho viÖc thiÕt kÕ c¸c thñ tôc kiÓm to¸n vµ x©y dùng ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n phï hîp. C«ng viÖc nµy ®­îc gäi lµ ®¸nh gi¸ rñi ro kiÓm to¸n ®Ó lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n. Trong giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn th­êng ph¶i x¸c ®Þnh mét møc rñi ro kiÓm to¸n mong muèn, møc rñi ro nµy ®­îc x¸c ®Þnh phô thuéc vµo hai yÕu tè: - Møc ®é mµ theo ®ã ng­êi sö dông th«ng tin tµi chÝnh bªn ngoµi tin t­ëng b¸o c¸o tµi chÝnh. Cô thÓ, nÕu møc ®é tin t­ëng nµy cµng cao th× kiÓm to¸n viªn cho r»ng ng­êi sö dông th«ng tin tµi chÝnh bªn ngoµi ®Æt nhiÒu niÒm tin vµo b¸o c¸o tµi chÝnh vµ theo ®ã møc ®é t¸c h¹i trªn ph¹m vi toµn x· héi sÏ cµng lín nÕu nh­ cã mét sai sãt kh«ng ®­îc ph¸t hiÖn trªn b¸o c¸o tµi chÝnh, trong tr­êng hîp nµy kiÓm to¸n viªn ph¶i x¸c ®Þnh mét møc rñi ro mong muèn thÊp vµ qua ®ã t¨ng sè l­îng c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n ph¶i thu thËp, t¨ng ®é chÝnh x¸c trong c¸c kÕt luËn ®­a ra cña m×nh. - Kh¶ n¨ng kh¸ch hµng sÏ gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh sau khi b¸o c¸o kiÓm to¸n ®­îc ph¸t hµnh. NÕu kh¶ n¨ng nµy cµng cao th× kiÓm to¸n viªn ph¶i x¸c ®Þnh mét møc rñi ro mong muèn thÊp h¬n tr­êng hîp kh¸ch hµng kh«ng gÆp khã kh¨n vÒ tµi chÝnh. Khi ®ã kiÓm to¸n viªn cÇn x¸c ®Þnh rñi ro mong muèn ë møc ®é thÊp, tõ ®ã t¨ng sè l­îng b»ng chøng kiÓm to¸n cÇn thu thËp, ®iÒu nµy sÏ lµm cho chi phÝ kiÓm to¸n 12
  14. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a t¨ng lªn nh­ng gi¶m thiÓu ®­îc c¸c vô kiÖn mµ kiÓm to¸n viªn vµ c«ng ty kiÓm to¸n sÏ gÆp ph¶i trong t­¬ng lai. §¸nh gi¸ rñi ro tiÒm tµng: ®­îc thùc hiÖn dùa vµo c¸c yÕu tè: - B¸o c¸o c«ng viÖc kinh doanh cña kh¸ch hµng - TÝnh liªm chÝnh cña ban gi¸m ®èc - Hîp ®ång kiÓm to¸n lÇn ®Çu hay hîp ®ång kiÓm to¸n ®· ra h¹n - C¸c nghiÖp vô kt bÊt th­êng - C¸c ­íc tÝnh kÕ to¸n - Quy m« cña c¸c sè d­ trªn c¸c tµi kho¶n §¸nh gi¸ rñi ro kiÓm so¸t : liªn quan ®Õn sù yÕu kÐm cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, rñi ro kiÓm so¸t ®­îc kiÓm to¸n viªn ®¸nh gi¸ trªn toµn bé b¸o c¸o tµi chÝnh, còng nh­ ®èi víi c¸c kho¶n môc trªn b¸o c¸o tµi chÝnh. §¸nh gi¸ rñi ro ph¸t hiÖn: ®­îc x¸c ®Þnh tõ 3 lo¹i rñi ro trªn, x¶y ra do c¸c nh©n tè : - KiÓm to¸n viªn thùc hiÖn c¸c b­íc kiÓm to¸n kh«ng thÝch hîp do kÕ ho¹ch kiÓm to¸n chi tiÕt kh«ng ®­îc chó träng hoÆc do kh«ng ¸p dông quy tr×nh hîp lý cho tõng phÇn hµnh. - KiÓm to¸n viªn cã ph¸t hiÖn ®­îc c¸c b»ng chøng nh­ng kh«ng nhËn thøc ®­îc c¸c sai sãt còng nh­ ¶nh h­ëng cña nã tíi b¸o c¸o tµi chÝnh. - Hoµn toµn kh«ng ph¸t hiÖn ®­îc sù sai sãt do cã sù th«ng ®ång. 2.2.8 Nghiªn cøu hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng vµ ®¸nh gi¸ rñi ro kiÓm so¸t. Nghiªn cøu hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng vµ ®¸nh gi¸ rñi ro kiÓm so¸t lµ mét phÇn viÖc hÕt søc quan träng mµ kiÓm to¸n viªn ph¶i thùc hiÖn trong mét cuéc kiÓm to¸n, vÊn ®Ò nµy ®­îc quy ®Þnh trong nhãm chuÈn mùc ®èi víi c«ng viÖc t¹i chç ë ®iÒu thø 2 trong 10 ChuÈn mùc kiÓm to¸n ®­îc chÊp nhËn réng r·i( GASS): “KiÓm to¸n viªn ph¶i cã mét sù hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé ®Ó lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n vµ ®Ó x¸c ®Þnh b¶n chÊt, thêi gian vµ ph¹m vi cña c¸c cuéc kh¶o s¸t ph¶i thùc hiÖn” . Vµ ®iÒu nµy còng ®­îc quy ®Þnh trong ChuÈn mùc KiÓm to¸n ViÖt Nam sè 400, §¸nh gi¸ rñi ro vµ kiÓm so¸t néi bé: “ KiÓm to¸n viªn ph¶i cã ®ñ hiÓu biÕt vÒ hÖ thèng kÕ to¸n vµ kiÓm so¸t néi bé cña kh¸ch hµng ®Ó lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n vµ x©y dùng c¸ch tiÕp cËn kiÓm to¸n cã hiÖu qu¶”. Trong c¸c b­íc tiÕp theo cña giai ®o¹n lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, dùa vµo c¸c yÕu tè x¸c ®Þnh trong kÕ ho¹ch kiÓm to¸n tæng qu¸t, kiÓm to¸n viªn sÏ thiÕt kÕ c¸c thñ tôc kiÓm to¸n chi tiÕt vµ so¹n th¶o ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n. 13
  15. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a 2.2.9 ThiÕt kÕ ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n 2.2.9.1 Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n lµ nh÷ng dù kiÕn chi tiÕt vÒ c¸c c«ng viÖc kiÓm to¸n cÇn thùc hiÖn, thêi gian hoµn thµnh vµ sù ph©n c«ng lao ®éng gi÷a c¸c kiÓm to¸n viªn còng nh­ dù kiÕn vÒ nh÷ng t­ liÖu, th«ng tin liªn quan cÇn sö dông vµ thu thËp. Träng t©m cña ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n lµ c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cÇn thùc hiÖn ®èi víi tõng kho¶n môc hay bé phËn ®­îc kiÓm to¸n. Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®­îc thiÕt kÕ phï hîp sÏ ®em l¹i nhiÒu lîi Ých:  S¾p xÕp mét c¸ch cã kÕ ho¹ch c¸c c«ng viÖc vµ nh©n lùc, ®¶m b¶o sù phèi hîp gi÷a c¸c kiÓm to¸n viªn còng nh­ h­íng dÉn chi tiÕt cho c¸c kiÓm to¸n viªn trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n.  §©y lµ ph­¬ng tiÖn ®Ó chñ nhiÖm kiÓm to¸n (ng­êi phô tr¸ch kiÓm to¸n) qu¶n lý, gi¸m s¸t cuéc kiÓm to¸n th«ng qua viÖc x¸c ®Þnh c¸c b­íc c«ng viÖc ®­îc thùc hiÖn.  B»ng chøng ®Ó chøng minh c¸c thñ tôc kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn. Th«ng th­êng sau khi hoµn thµnh mét cuéc kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn ký tªn hoÆc ký t¾t lªn ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n liÒn víi thñ tôc kiÓm to¸n võa hoµn thµnh. 2.2.9.2 Qui tr×nh thiÕt kÕ ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n cña hÇu hÕt c¸c cuéc kiÓm to¸n ®­îc thiÕt kÕ thµnh 3 phÇn: tr¾c nghiÖm c«ng viÖc, tr¾c nghiÖm ph©n tÝch vµ tr¾c nghiÖm trùc tiÕp c¸c sè d­. Mçi phÇn ®­îc chia nhá thµnh c¸c chu kú nghiÖp vô vµ c¸c kho¶n môc trªn B¸o c¸c tµi chÝnh. 2.2.9.3 ThiÕt kÕ c¸c tr¾c nghiÖm c«ng viÖc: - C¸c thñ tôc kiÓm to¸n: ViÖc thiÕt kÕ c¸c thñ tôc kiÓm to¸n cña tr¾c nghiÖm c«ng viÖc th­êng tu©n theo ph­¬ng ph¸p luËn víi 4 b­íc sau:  Cô thÓ ho¸ c¸c môc tiªu kiÓm so¸t néi bé cho c¸c kho¶n môc ®ang ®­îc kh¶o s¸t.  NhËn diÖn c¸c qu¸ tr×nh kiÓm so¸t ®Æc thï mµ cã t¸c dông lµm gi¶m rñi ro kiÓm so¸t cña tõng môc tiªu kiÓm so¸t néi bé.  ThiÕt kÕ c¸c thö nghiÖm kiÓm so¸t ®èi víi tõng qu¸ tr×nh kiÓm so¸t ®Æc thï nãi trªn.  ThiÕt kÕ c¸c tr¾c nghiÖm c«ng viÖc theo tõng môc tiªu kiÓm so¸t néi bé cã xÐt ®Õn nh­îc ®iÓm cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ kÕt qu¶ ­íc tÝnh cña thö nghiÖm kiÓm so¸t. - Quy m« mÉu chän: Trong tr¾c nghiÖm c«ng viÖc, ®Ó x¸c minh quy m« mÉu chän ng­êi ta th­êng dïng ph­¬ng ph¸p chän mÉu thuéc tÝnh ®­îc sö dông ®Ó ­íc tÝnh tû 14
  16. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a lÖ cña phÇn tö trong mét tæng thÓ cã chøa mét ®Æc ®iÓm hoÆc thuéc tÝnh ®­îc quan t©m. - Kho¶n môc ®­îc chän: sau khi x¸c ®Þnh quy m« mÉu chän, kiÓm to¸n viªn ph¶i x¸c ®Þnh c¸c phÇn tö c¸ biÖt mang tÝnh ®¹i diÖn cao cho tæng thÓ. - Thêi gian thùc hiÖn: c¸c tr¾c nghiÖm c«ng viÖc th­êng ®­îc tiÕn hµnh vµo thêi ®iÓm gi÷a n¨m( nÕu hîp ®ång kiÓm to¸n dµi h¹n) hoÆc vµo thêi ®iÓm kÕt thóc n¨m. 2.2.10 ThiÕt kÕ c¸c tr¾c nghiÖm ph©n tÝch C¸c tr¾c nghiÖm ph©n tÝch ®­îc thiÕt kÕ ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý chung cña c¸c sè d­ tµi kho¶n ®ang ®­îc kiÓm to¸n. Trªn c¬ së kÕt qu¶ cña viÖc thùc hiÖn c¸c tr¾c nghiÖm ph©n tÝch ®ã, kiÓm to¸n viªn sÏ quyÕt ®Þnh më réng hay thu hÑp c¸c tr¾c nghiÖm trùc tiÕp sè d­. Trong giai ®o¹n thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, qui tr×nh ph©n tÝch cßn bao hµm nh÷ng thñ tôc ph©n tÝch chi tiÕt ®èi víi sè d­ c¸c tµi kho¶n vµ ®­îc thùc hiÖn qua c¸c b­íc sau:  X¸c ®Þnh sè d­ tµi kho¶n vµ sai sãt tiÒm tµng cÇn ®­îc kiÓm tra.  TÝnh to¸n gi¸ trÞ ­íc tÝnh cña tµi kho¶n cÇn ®­îc kiÓm tra.  X¸c ®Þnh gi¸ trÞ chªnh lÖch cã thÓ chÊp nhËn ®­îc.  KiÓm tra sè chªnh lÖch träng yÕu.  §¸nh gi¸ kÕt qu¶ kiÓm tra. 2.2.11 ThiÕt kÕ c¸c tr¾c nghiÖm trùc tiÕp sè d­ S¬ ®å 3: Ph­¬ng ph¸p luËn thiÕt kÕ c¸c kh¶o s¸t chi tiÕt sè d­ §¸nh gi¸ tÝnh träng yÕu, rñi ro ®èi víi kho¶n môc kiÓm to¸n §¸nh gi¸ rñi ro kiÓm so¸t víi chu kú kiÓm to¸n ®­îc thùc hiÖn ThiÕt kÕ vµ dù ®o¸n kÕt qu¶ c¸c tr¾c nghiÖm c«ng viÖc vµ tr¾c nghiÖm ph©n tÝch ThiÕt kÕ c¸c tr¾c nghiÖm trùc tiÕp sè d­ cña kho¶n môc ®­îc xÐt ®Ó tho¶ m·n c¸c môc tiªu kiÓm to¸n ®Æc thï: C¸c thñ tôc kiÓm to¸n, quy m« mÉu chän, kho¶n môc ®­îc chän 15
  17. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a Ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n ®­îc thiÕt kÕ ngay trong giai ®o¹n ®Çu cña cuéc kiÓm to¸n vµ cã thÓ cÇn ph¶i söa ®æi do hoµn c¶nh thay ®æi. ViÖc thay ®æi ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n ban ®Çu kh«ng ph¶i lµ ®iÒu bÊt th­êng v× viÖc dù kiÕn tr­íc tÊt c¶ c¸c t×nh huèng x¶y ra lµ rÊt khã kh¨n. Theo ChuÈn mùc KiÓm to¸n ViÖt Nam sè 300, lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, kÕ ho¹ch kiÓm to¸n vµ ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n sÏ ®­îc söa ®æi, bæ xung nÕu cÇn trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n nÕu cã nh÷ng thay ®æi vÒ t×nh huèng hoÆc do nh÷ng kÕt qu¶ ngoµi dù ®o¸n cña c¸c thñ tôc kiÓm to¸n. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc ph¶i cã nh÷ng söa ®æi ®¸ng kÓ trong kÕ ho¹ch kiÓm to¸n hoÆc ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n cÇn ph¶i ®­îc ghi râ trong hå s¬ kiÓm to¸n. Trong thùc tÕ, ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n cã thÓ ®­îc so¹n th¶o trong giai ®o¹n thùc hiÖn kiÓm to¸n hoÆc kh«ng cÇn so¹n th¶o mµ sö dông ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n mÉu cña c«ng ty kiÓm to¸n phï hîp víi ®iÒu kiÖn thùc tÕ. 2.3. Thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n 2.3.1 Kh¸i qu¸t qu¸ tr×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n T hùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n lµ qu¸ tr×nh sö dông c¸c ph­¬ng ph¸p kü thuËt kiÓm to¸n thÝch øng víi ®èi t­îng kiÓm to¸n cô thÓ ®Ó thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n. §ã lµ qu¸ tr×nh triÓn khai mét c¸ch chñ ®éng vµ tÝch cùc c¸c kÕ ho¹ch, ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n nh»m ®­a ra nh÷ng ý kiÕn x¸c thùc vÒ møc ®é trung thùc vµ hîp lý cña B¸o c¸o tµi chÝnh trªn c¬ së nh÷ng b»ng chøng kiÓm to¸n ®Çy ®ñ vµ tin cËy. Nh­ vËy, thùc hiÖn kÕ ho¹ch kiÓm kh«ng chØ lµ qu¸ tr×nh triÓn khai mét c¸ch m¸y mãc kÕ ho¹ch ®· v¹ch ra, còng kh«ng ph¶i lµ qu¸ tr×nh thu thËp mét c¸ch thô ®éng c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n theo ®Þnh h­íng trong kÕ ho¹ch kiÓm to¸n hoÆc trµn lan theo diÔn biÕn cña thùc tiÔn. Tr¸i l¹i, ®ã lµ mét qu¸ tr×nh chñ ®éng thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch vµ ch­¬ng tr×nh kiÓm to¸n kÕt hîp víi kh¶ n¨ng cña kiÓm to¸n viªn ®Ó cã ®­îc nh÷ng kÕt luËn x¸c ®¸ng vÒ møc ®é trung thùc vµ hîp lý cña B¸o c¸o tµi chÝnh. H¬n n÷a, ®Ó cã ®­îc nh÷ng kÕt luËn cïng nh÷ng b»ng chøng nµy, qu¸ tr×nh x¸c minh kh«ng chØ dõng ë nh÷ng th«ng tin trªn B¸o c¸o tµi chÝnh mµ quan träng h¬n lµ c¶ nh÷ng th«ng tin c¬ së ®· ®­îc tæng hîp vµo B¸o c¸o nµy th«ng qua “c«ng nghÖ kiÓm to¸n” víi nh÷ng thñ tôc kiÓm to¸n cô thÓ. S¬ ®å 4: Sù kÕt hîp c¸c tr¾c nghiÖm trong thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt Thñ tôc kiÓm Tr¾c nghiÖm ®é Tr¾c nghiÖm tra chi tiÕt v÷ng ch·i trong trùc tiÕp sè d­ tr¾c nghiÖm c«ng 16
  18. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a §Ó hiÓu râ qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c tr¾c nghiÖm nµy chóng ta sÏ lÇn l­ît nghiªn cøu viÖc thùc hiÖn c¸c thñ tôc kiÓm to¸n vµ vËn dông chóng trong c¸c lo¹i nghiÖp vô. 2.3.2 Thùc hiÖn thñ tôc kiÓm so¸t T hñ tôc kiÓm so¸t chØ ®­îc thùc hiÖn sau khi t×m hiÓu hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé víi ®¸nh gi¸ ban ®Çu lµ kh¸ch thÓ kiÓm to¸n cã hÖ thèng kiÕm so¸t néi bé ho¹t ®éng cã hiÖu lùc. Khi ®ã, thñ tôc kiÓm so¸t ®­îc triÓn khai nh»m thu thËp c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n vÒ thiÕt kÕ vµ vÒ ho¹t ®éng cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé. ChuÈn mùc KiÓm to¸n ViÖt Nam sè 500 quy ®Þnh: “Thö nghiÖm kiÓm so¸t( kiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t) lµ viÖc kiÓm tra ®Ó thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n vÒ sù thiÕt kÕ phï hîp vµ sù vËn hµnh h÷u hiÖu cña hÖ thèng kÕ to¸n vµ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé”. Cô thÓ, c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n ph¶i minh chøng ®­îc: - ThiÕt kÕ c¸c ho¹t ®éng kiÓm so¸t cô thÓ cña kh¸ch thÓ kiÓm to¸n thÝch hîp ®Ó ng¨n ngõa, ph¸t hiÖn vµ söa ch÷a c¸c sai ph¹m träng yÕu. - Ho¹t ®éng kiÓm so¸t ®· ®­îc triÓn khai theo ®óng yªu cÇu cña thiÕt kÕ trong thùc tÕ. B»ng chøng vÒ sù vËn hµnh h÷u hiÖu nµy liªn quan ®Õn c¸ch thøc ¸p dông c¸c ho¹t ®éng kiÓm so¸t vÒ tÝnh nhÊt qu¸n trong qu¸ tr×nh ¸p dông vµ ®èi t­îng ¸p dông nh÷ng ho¹t ®éng ®ã. C¸c c¸ch thøc hay ph­¬ng ph¸p cô thÓ ®­îc ¸p dông trong kiÓm tra hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé bao gåm: - §iÒu tra: bao gåm quan s¸t thùc ®Þa vµ x¸c minh thùc tÕ kÓ c¶ ch÷ ký trªn c¸c chøng tõ hoÆc b¸o c¸o kÕ to¸n. - Pháng vÊn: lµ c¸ch thøc ®­a ra nh÷ng c©u hái vµ thu thËp nh÷ng c©u tr¶ lêi cña c¸c nh©n viªn cña kh¸ch thÓ kiÓm to¸n ®Ó hiÓu râ vÒ nh÷ng nh©n viªn nµy vµ x¸c nhËn hä ®· thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng kiÓm so¸t. - Thùc hiÖn l¹i:®­îc hiÓu ®¬n gi¶n lµ phÐp lÆp l¹i ho¹t ®éng cña mét nh©n viªn ®· lµm ®Ó x¸c nhËn møc ®é thùc hiÖn tr¸ch nhiÖm cña hä víi c«ng viÖc ®­îc giao. - KiÓm tra tõ ®Çu ®Õn cuèi: lµ sù kÕt hîp gi÷a kü thuËt pháng vÊn, ®iÒu tra vµ quan s¸t theo trËt tù diÔn biÕn qua tõng chi tiÕt cña nghiÖp vô cô thÓ ®· ®­îc ghi l¹i trong sæ c¸i. - KiÓm tra ng­îc l¹i: theo thêi gian lµ biÖn ph¸p kiÓm tra mét nghiÖp vô tõ sæ c¸i ng­îc l¹i ®Õn thêi ®iÓm ph¸t sinh nghiÖp vô ®ã. Sau khi thùc hiÖn c¸c biªn ph¸p kü thuËt chñ yÕu, cÇn l­u hå s¬ vµ xem xÐt ¶nh h­ëng cña nh÷ng ph¸t hiÖn qua kiÓm tra ®Õn lùa chän c¸c phÐp thö víi mçi ho¹t ®éng kiÓm tra, cÇn l­u tr÷ vµo hå s¬ c¸c tµi liÖu chñ yÕu nh­: tÝnh chÊt, thêi gian vµ ph¹m vi cña c¸c biÖn ph¸p kiÓm so¸t néi bé vµ nh÷ng ph¸t hiÖn cña kiÓm to¸n viªn. NÕu ph¸t hiÖn qua kiÓm tra trïng víi ®¸nh gi¸ ban ®Çu trong kÕ ho¹ch kiÓm to¸n th× c¸c thñ tôc 17
  19. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a kiÓm to¸n c¬ b¶n ®­îc gi÷ nguyªn theo kÕ ho¹ch. Trong tr­êng hîp ng­îc l¹i cÇn thùc hiÖn theo c¸c ph­¬ng ¸n kh¸c. Ch¼ng h¹n, cã thÓ tiÕp tôc th¶o luËn víi kh¸ch hµng ®Ó x¸c ®Þnh c¸c ho¹t ®éng t­¬ng øng ®Ó cã thÓ cung cÊp cïng mét b¶o ®¶m hoÆc cã thÓ ¸p dông c¸c thñ tôc kiÓm to¸n chi tiÕt sè liÖu ®Ó thu nhËn b»ng chøng cho b¶o ®¶m trªn. Sau kiÓm tra bæ xung trªn, nÕu b¶o ®¶m nµy kh«ng cã c¬ së th× cÇn thay ®æi l¹i ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé trong kÕ ho¹ch vµ më réng ph¹m vi cña c¸c thö nghiÖm c¬ b¶n kÓ c¶ thñ tôc ph©n tÝch vµ kiÓm tra chi tiÕt. 2.3.3 Thùc hiÖn thñ tôc ph©n tÝch C¸c giai ®o¹n chñ yÕu thùc hiÖn thñ tôc ph©n tÝch: - Ph¸t triÓn mét m« h×nh: kÕt hîp víi c¸c biÕn tµi chÝnh vµ ho¹t ®éng. Khi ph¸t triÓn mét m« h×nh, chóng ta x¸c ®Þnh c¸c biÕn tµi chÝnh hoÆc ho¹t ®éng vµ mèi quan hÖ gi÷a chóng. ch¼ng h¹n, chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng cã thÓ lµ s¶n phÈm cña c¸c biÕn sè nh­: sè l­îng nh©n viªn vµ møc tiÒn l­¬ng b×nh qu©n hoÆc sè l­îng s¶n phÈm vµ ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng hoÆc tû lÖ tiÒn l­¬ng vµ tæng chi phÝ hay doanh thu…Khi kÕt hîp ®­îc nh÷ng biÕn ®éc lËp cã liªn quan, m« h×nh sÏ cho ta nhiÒu th«ng tin h¬n vµ v× vËy dù ®o¸n sÏ chÝnh x¸c h¬n. Ng­îc l¹i, nÕu m« h×nh vµ dù ®o¸n ®¬n gi¶n ho¸ qu¸ nhiÒu còng ®ång nghÜa víi ®¬n gi¶n ho¸ c¸c phÐp so s¸nh vµ møc h¹n cña b»ng chøng kiÓm to¸n. §Ó cã thÓ t¨ng tÝnh chÝnh x¸c cho c¸c dù ®o¸n b»ng c¸ch ph¸t triÓn m« h×nh theo h­íng chi tiÕt ho¸ d÷ liÖu, thËm chÝ chi tiÕt ho¸ thµnh nhiÒu m« h×nh nhá h¬n. - Xem xÐt tÝnh ®éc lËp vµ tin cËy cña d÷ liÖu tµi chÝnh vµ nghiÖp vô: tÝnh ®éc lËp vµ tin cËy cña d÷ liÖu tµi chÝnh vµ nghiÖp vô sö dông trong m« h×nh cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn tÝnh chÝnh x¸c cña dù ®o¸n vµ tíi b»ng chøng kiÓm to¸n thu ®­îc tõ thñ tôc ph©n tÝch. - ¦íc tÝnh gi¸ trÞ vµ so s¸nh víi gi¸ trÞ ghi sæ: dùa theo m« h×nh vµ trªn c¬ së d÷ liÖu ®éc lËp vµ tin cËy cã thÓ so s¸nh ­íc tÝnh nµy víi gi¸ trÞ ghi sæ. PhÐp so s¸nh nµy cÇn chó ý tíi nh÷ng xu h­íng sau:  TÝnh th­êng xuyªn cña viÖc ®¸nh gi¸ mèi quan hÖ ®ang ®­îc nghiªn cøu.  TÝnh biÕn ®éng tÊt yÕu vµ biÕn ®éng bÊt th­êng. - Ph©n tÝch nguyªn nh©n chªnh lÖch: chªnh lÖch ph¸t sinh cã thÓ do sè d­ tµi kho¶n hay lo¹i nghiÖp vô ®­îc kiÓm to¸n chøa ®ùng sai sãt nh­ng cã thÓ chªnh lÖch ®­îc h×nh thµnh tõ chÝnh ­íc tÝnh trong ph©n tÝch. - Xem xÐt nh÷ng ph¸t hiÖn qua kiÓm to¸n: b»ng chøng kiÓm to¸n thu nhËn ®­îc tõ thñ tôc ph©n tÝch cÇn ®­îc ®¸nh gi¸ do ph¸t hiÖn qua kiÓm to¸n kh«ng chØ bao gåm 18
  20. Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software http://www.foxitsoftware.com For evaluation only. §Ò ¸nkiÓm to¸n tµi chÝnh khæng minh dòng-KiÓm to¸n42a nh÷ng sai sãt trong tµi kho¶n mµ c¶ nh÷ng quan s¸t hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, hÖ thèng th«ng tin vµ nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c. 2.3.4 Thùc hiÖn c¸c thñ tôc kiÓm tra chi tiÕt KiÓm tra chi tiÕt lµ viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kü thuËt cô thÓ cña tr¾c nghiÖm tin cËy thuéc tr¾c nghiªm c«ng viÖc vµ tr¾c nghiÖm trùc tiÕp sè d­ ®Ó kiÓm to¸n tõng kho¶n môc hoÆc nghiÖp vô t¹o nªn sè d­ trªn kho¶n môc hay lo¹i nghiÖp vô. Qu¸ tr×nh kiÓm tra chi tiÕt bao gåm 4 b­íc c¬ b¶n: 2.3.5 LËp kÕ ho¹ch kiÓm tra chi tiÕt: b­íc nµy bao gåm nh÷ng c«ng viÖc chñ yÕu nh­: - X¸c ®Þnh môc tiªu cña c¸c biÖn ph¸p kü thuËt: môc tiªu nµy cã thÓ:  Thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n vÒ sai ph¹m träng yÕu trong c¸c c¬ së dÉn liÖu thuéc c¸c môc tiªu kiÓm to¸n.  ¦íc tÝnh gi¸ trÞ chªnh lÖch kiÓm to¸n ®èi víi nh÷ng c¬ së dÉn liÖu cña B¸o c¸o tµi chÝnh ®ang chøa ®ùng kh¶ n¨ng cã sai ph¹m träng yÕu. - Lùa chän c¸c kho¶n môc trong tæng thÓ: bao gåm c¶ x¸c ®Þnh sè l­îng c¸c kho¶n môc vµ chän mÉu kho¶n môc ®Ó kiÓm to¸n. X¸c ®Þnh mÉu chän cô thÓ ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña kh¸ch thÓ kiÓm to¸n vµ kinh nghiÖm cña kiÓm to¸n viªn. Víi lo¹i h×nh nghiÖp vô, x¸c ®Þnh mÉu chän cÇn chó ý tíi thêi ®iÓm chän mÉu ®Ó b¶o ®¶m tÝnh ®¹i diÖn cña mÉu chän. 2.3.6 Lùa chän c¸c kho¶n môc ®Ó kiÓm tra chi tiÕt Cã thÓ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra chi tiÕt víi tõng kho¶n môc trong tæng sè hoÆc víi nhãm c¸c kho¶n môc. NÕu ¸p dông c¸c biÖn ph¸p kiÓm tra chi tiÕt kh«ng ph¶i víi tÊt c¶ c¸c kho¶n môc trong mét tµi kho¶n th× ph¶i chÊp nhËn møc ®é kh«ng ch¾c ch¾n cña b»ng chøng kiÓm to¸n thu ®­îc. §iÒu nµy cã thÓ chÊp nhËn ®­îc v× nh÷ng lý do sau: - Trong kiÓm to¸n cÇn thu nhËn nh÷ng b»ng chøng kiÓm to¸n cã tÝnh thuyÕt phôc chø kh«ng ph¶i lµ b»ng chøng kiÓm to¸n cã tÝnh kÕt luËn. - Cã thÓ kÕt hîp b»ng chøng kiÓm to¸n tõ nhiÒu nguån. - Chi phÝ kiÓm tra tÊt c¶ c¸c kho¶n môc lµ kh«ng kinh tÕ. Khi kh«ng lùa chän tÊt c¶ c¸c kho¶n môc tõ mét tµi kho¶n th× chóng ta cã thÓ lùa chän mét sè kho¶n môc dùa trªn c¬ së chän ®iÓn h×nh nh÷ng kho¶n môc chÝnh chÝnh hoÆc chän mÉu ®¹i diÖn hoÆc kÕt hîp c¶ hai ph­¬ng ph¸p. 2.3.7 Lùa chän kho¶n môc chÝnh 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.01: Bộ Luận Văn Thạc Sĩ Quản Trị Kinh Doanh MBA
165 tài liệu
2070 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0