Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Chu Văn An, Quảng Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:11

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời các bạn tham khảo “Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Chu Văn An, Quảng Nam” sau đây để hệ thống lại kiến thức đã học và biết được cấu trúc đề thi cũng như những nội dung chủ yếu được đề cập trong đề thi để từ đó có thể đề ra kế hoạch học tập và ôn thi một cách hiệu quả hơn. Chúc các bạn ôn tập thật tốt!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học kì 1 môn Ngữ văn lớp 10 năm 2023-2024 có đáp án - Trường THPT Chu Văn An, Quảng Nam

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO QUẢNG NAM TRƯỜNG THPT CHU VĂN AN MA TRẬN ĐỀ KIỂM TRA CUỐI HỌC KỲ I MÔN NGỮ VĂN, KHỐI 10, THỜI GIAN LÀM BÀI: 90 PHÚT Mức độ nhận Tổng Nội thức dung/ Vận Kĩ Nhận Thông Vận đơn vị dụng năng biết hiểu dụng kiến cao (Số (Số (Số TT thức (Số câu) câu) câu) câu) TNK TNK TNK TNK TL TL TL TL Q Q Q Q - Đoạn trích Đọc văn 1 xuôi hiểu 3 3 1 1 8 câu ngoài chươn g trình Tỉ lệ 20% 20% 10% 10% 60 % 2 Viết Viết bài nghị 0 1* 0 1* 0 1* 0 1 1 luận xã hội Tỉ lệ 10% 10% 10% 10% 40 % Tổng (Tỉ lệ %) 30% 30% 10% 30% 100 Lưu ý: - Tất cả các câu hỏi trong đề kiểm tra là câu hỏi tự luận. - Cách cho điểm mỗi câu hỏi được quy định chi tiết trong Đáp án/Hướng dẫn chấm. BẢNG ĐẶC TẢ ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ I, NĂM HỌC 2023-2024 Môn: NGỮ VĂN - LỚP 10(Thời gian làm bài: 90 phút) TT Kĩ năng Nội dung/Đơn vị Mức độ đánh giá Số câu kiến thức hỏi theo mức độ Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng cao Tổng 1 Đọc Truyện ngắn Nhận biết: 8 hiện đại - Nhận biết ( đoạn trích) được (Ngữ liệu phương thức ngoài SGK) biểu đạt,ngôi kể, 3 TL người kể, nhân vật được sử dụng trong đoạn trích. - Nhận biết được cốt truyện, sự kiện chính,
những hình ảnh tiêu biểu, các phép tu từ 3 TL và tác dụng của phép tu từ các yếu tố tự sự,từ ngữ miêu tả được sử dụng trong đoạn trích. - Nhận biết được lỗi về mạch lạc và liên kết trong đoạn 1 TL 1 TL văn, văn bản. - Nhận biết các thông tin trong đoạn trích. Thông hiểu: - Hiểu và lí giải được tư tưởng, tình cảm, cảm xúc của tác giả thể hiện trong đoạn trích. - Phân tích được giá trị biểu đạt, giá trị thẩm mĩ của từ ngữ, hình ảnh, các biện pháp tu từ được sử dụng trong đoạn trích. - Nêu được chủ đề, thông điệp mà văn bản muốn gửi đến người đọc. Vận dụng: - Trình bày được những cảm nhận sâu sắc và rút ra được những bài học ứng xử cho bản thân do đoạn trích gợi ra. - Đánh giá được nét độc đáo của đoạn trích thể hiện qua
cách nhìn riêng về con người gắn liền với cuộc sống; qua cách sử dụng từ ngữ, hình ảnh, giọng điệu 2 Viết Viết bài luận 1 1 1 1 1 thuyết phục Nhận biết: người khác - Xác định từ bỏ một được cấu thói quen trúc bài luận hay quan thuyết phục niệm người khác từ bỏ một thói quen hay một quan niệm. - Nêu được thói quen hay quan niệm cần từ bỏ. - Chỉ ra được các biểu hiện hoặc khía cạnh của thói quen hay quan niệm cần từ bỏ. Thông hiểu: - Phân tích tác động tiêu cực của thói quen hay quan niệm cần từ bỏ đối với cá nhân và cộng đồng. Vận dụng: Nêu được những giải pháp mà người được thuyết phục có thể thực hiện để từ bỏ một thói quen hay quan niệm không phù hợp. Vận dụng cao: - Đánh giá được ý nghĩa của việc thuyết phục người khác từ bỏ một thói quen hay
một quan niệm. - Có sáng tạo trong diễn đạt, lập luận làm cho lời văn có giọng điệu, hình ảnh; bài văn giàu sức thuyết phục. Tổng 3 3 1 2 9 Tỉ lệ % 30 30 10 30 100% Tỉ lệ chung 60% 40% 100% SỞ GD&ĐÀO TẠO QUẢNG NAM ĐỀ KIỂM TRA CUỐI KÌ I – NĂM HỌC 2023-2024 TRƯỜNG THPT CHU VĂN AN Môn: Ngữ văn – lớp 10 TỔ: NGỮ VĂN Thời gian làm bài: 90 phút ( không tính thời gian phát đề) I/ Đọc hiểu: ( 6.0 điểm) Đọc đoạn trích sau và trả lời các câu hỏi: …Buổi chiều hôm đó, chị Tính và chị Nguyệt “lão” tiễn tôi ra đến bờ sông. Chị Nguyệt “lão” giơ nắm tay to lớn ra trước mặt tôi: Khối anh cán bộ hẳn hoi muốn yêu nó. Nó chỉ chờ gặp anh đó thôi! Coi chừng cứ phóng xe chạy biến đi, tôi không có dây tơ hồng nhưng có dây trói lợn trói anh lại! Tôi vội vàng nhét vào trong chiếc túi cấp dưỡng nhọ nhem của chị một chiếc phong bì niêm rất cẩn thận. Suốt buổi trưa, tôi đã mượn giấy bút biên cho Nguyệt lá thư đầu tiên. Ra đến rừng săng lẻ, tôi chưa về chỗ giấu xe vội mà men ra bờ sông ngoài cầu. Con sông miền Tây in đầy bóng núi xanh thẫm, hai bên bờ cỏ lau chen với hố bom. Chiếc cầu bị cắt làm đôi như một nhát rìu phang rất ngọt. Ba nhịp phía bên này đổ sập xuống, những phiến đá xanh lớn rơi ngổn ngang dưới lòng sông, chỉ còn hai hàng trụ đứng trơ vơ giữa trời. Tôi đứng bên bờ sông, giữa cảnh một chiếc cầu đổ và lại tự hỏi: Qua bấy nhiêu năm tháng sống giữa bom đạn và cảnh tàn phá những cái quý giá do chính bàn tay mình xây dựng nên, vậy mà Nguyệt vẫn không quên tôi sao? Trong tâm hồn người con gái nhỏ bé, tình yêu và niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống, cái sợi chỉ xanh óng ánh ấy, bao nhiêu bom đạn giội xuống cũng không hề đứt, không thể nào tàn phá nổi ư? (Trích Mảnh trăng cuối rừng, Nguyễn Minh Châu - Truyện ngắn, NXB Văn học, Hà Nội, 2003, tr. 62) Câu 1(0,5 điểm): Xác định ngôi kể của đoạn trích? Câu 2(0,5 điểm): Ghi lại câu văn có hình ảnh thiên nhiên được tác giả miêu tả trong đoạn trích? Câu 3(0,5 điểm): Trong đoạn trích, tác giả đã dùng những chi tiết nào để tả về chiếc cầu? Câu 4(1,0 điểm): Từ nào được lặp lại nhiều lần trong đoạn văn? Cách dùng từ như vậy có tác dụng gì? Câu 5(1,0 điểm): Nêu tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ được sử dụng trong câu văn: “Trong tâm hồn người con gái nhỏ bé, tình yêu và niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống, cái sợi chỉ xanh óng ánh ấy, bao nhiêu bom đạn giội xuống cũng không hề đứt, không thể nào tàn phá nổi ư?” Câu 6(1,0 điểm): Nội dung của đoạn trích trên là gì? Câu 7(1,0 điểm): Quan niệm về con người của tác giả thể hiện qua đoạn trích trên? Câu 8(0,5 điểm): Từ văn bản, anh/chị có suy nghĩ gì về vẻ đẹp của thế hệ trẻ Việt Nam trong cuộc kháng chiến chống Mĩ cứu nước? (Trả lời ngắn gọn, không quá 5 dòng). II/ Phần viết: (4.0 điểm) Viết bài văn nghị luận (khoảng 500 chữ) thuyết phục người khác từ bỏ thói quen dựa dẫm, ỷ lại. .................Hết...................
HƯỚNG DẪN CHẤM (Hướng dẫn chấm này có 03 trang) A. HƯỚNG DẪN CHUNG - Cần nắm vững yêu cầu của Hướng dẫn chấm này để đánh giá tổng quát bài làm của học sinh. Do đặc trưng của môn Ngữ văn, thầy cô giáo cần linh hoạt trong quá trình chấm, tránh đếm ý cho điểm, khuyến khích những bài viết sáng tạo. - Bài thi được chấm theo thang điểm 10. Điểm thành phần tính đến 0.25. Điểm tổng toàn bài làm tròn theo quy định. B. HƯỚNG DẪN CỤ THỂ Phần Câu Điểm Nội dung I ĐỌC HIỂU 6.0 1 Ngôi kể: ngôi thứ 0.5 nhất. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 0.5 điểm. - Học sinh trả lời sai đáp án hoặc không trả lời: 0,0 điểm 2 Câu văn ghi lại: Con sông miền Tây in đầy bóng núi xanh thẫm, 0.5 hai bên bờ cỏ lau chen với hố bom. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 0.5 điểm. - Học sinh trả lời được một vế của câu: 0.25 điểm -Học sinh ghi câu khác hoặc không trả lời: 0.0 điểm 3 Trong đoạn trích, tác giả đã dùng những chi tiết để tả chiếc cầu: + Chiếc cầu bị cắt làm 0.5
đôi như một nhát rìu phang rất ngọt. + Ba nhịp phía bên này đổ sập xuống, + Những phiến đá xanh lớn rơi ngổn ngang dưới lòng sông. + Chỉ còn hai hàng trụ đứng trơ vơ giữa trời. + Cảnh một chiếc cầu đổ. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời được 3 đến 5 chi tiết đúng như đáp án: 0.5 điểm. - Học sinh trả lời được hai chi tiết đúng như đáp án: 0.25 điểm. -Học sinh không trả lời hoặc trả lời không đúng như đáp án: 0,0 điểm. 4 - Từ được lặp lại trong đoạn trích: tôi - Tác dụng: + Để tạo nên sự liên 1.0 kết giữa các câu trong đoạn văn, đoạn văn có sự mạch lạc, logic về mặt hình thức. + Nhấn mạnh, làm rõ tình cảm, cảm xúc, tâm trạng, của nhân vật tôi Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 1,0 điểm. - Học sinh trả lời được ý 1: 0. 5 điểm. - Học sinh trả lời được 1 trong 2 ý thứ 2: 0. 5 điểm. -Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời : 0,0 điểm.
5 Tác dụng của biện pháp tu từ ẩn dụ được sử dụng trong câu văn: + Diễn tả vẻ đẹp tình 1.0 yêu và niềm tin mãnh liệt vào cuộc sống của cô gái (nhân vật Nguyệt). + Làm tăng tính gợi hình, gợi cảm cho câu văn. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 1,0 điểm. - Học sinh trả lời được một yêu cầu như đáp án: 0.5 điểm. -Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời : 0,0 điểm. 6 Nội dung đoạn trích: + Ngợi ca vẻ đẹp tâm hồn tuổi trẻ những năm chống Mĩ cứu 1.0 nước. + Khẳng định sức sống bất diệt. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 1.0 điểm. - Học sinh trả lời đúng một yêu cầu của đáp án : 0.5 - Học sinh trả lời sai hoặc không trả lời: 0.0 điểm. 7 * Học sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau. Có thể theo gợi ý sau: - Con người thời chiến mang vẻ đẹp anh hùng. 1.0 - Vẻ đẹp lạc quan, lãng mạn, là sự hòa
nhập giữa ý thức cá nhân với ý thức cộng đồng. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 1,0 điểm. - Học sinh trả lời được một yêu cầu như đáp án: 0.5 điểm. - Học sinh trả lời có nội dung phù hợp nhưng diễn đạt chưa tốt: 0.25 đến 0.75 điểm - Học sinh trả lời không liên quan đến văn bản hoặc không trả lời: 0.0 điểm 8 Học sinh trình bày suy nghĩ: + Hình ảnh những người lính xung phong đứng lên đấu tranh chống giặc ngoại xâm, bảo vệ tổ 0.5 quốc luôn đẹp mãi trong lòng người đọc. + Sự hi sinh của những người lính trẻ đó cũng nhắc nhở chúng ta về trách nhiệm bảo vệ tổ quốc trong thời đại ngày nay. Hướng dẫn chấm: - Học sinh trả lời đúng như đáp án: 0.5 điểm. - Học sinh trả lời đúng một yêu cầu của đáp án: 0.25 điểm. - Học sinh trả lời theo cách diễn đạt tương đương nhưng thuyết phục, diễn đạt miễn hợp lí là chấp nhận được. Trả lời
ngắn gọn, không quá 5 dòng. II VIẾT 4.0 a. Đảm bảo cấu trúc 0.25 bài nghị luận xã hội Mở bài nêu được vấn đề, thân bài triển khai được vấn đề, kết bài khái quát được vấn đề. b. Xác định đúng vấn 0.25 đề cần nghị luận: thuyết phục người khác từ bỏ thói quen dựa dẫm, ỷ lại. Hướng dẫn chấm: - Học sinh xác định đúng vấn đề cần nghị luận: 0,25 điểm. - Học sinh xác định chưa đúng vấn đề cần nghị luận: 0,0 điểm. c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách, nhưng cần vận dụng tốt các thao tác lập luận, kết hợp chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng. Dưới đây là một vài gợi ý cần hướng tới: - Những biểu hiện của thói quen dựa dẫm, ỷ lại: + Không có ý thức trách nhiệm, không cố gắng mà trông chờ vào sự giúp đỡ của người khác một cách thái quá. + Thờ ơ với cuộc sống, công việc học
tập của chính mình; sống thụ động, để mặc 2.5 người khác sắp đặt mọi việc… - Lí do nên từ bỏ thói quen dựa dẫm ỷ lại: + Sống lệ thuộc vào người khác, không có lập trường, không có bản lĩnh, không có sáng tạo, không làm chủ cuộc đời mình...sẽ dễ gặp thất bại trong mọi việc. + Sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình, xã hội, tương lai của đất nước không thể phát triển. - Giải pháp để từ bỏ thói quen dựa dẫm ỷ lại: + Học cách tự đứng trên đôi chân của mình, tích cực rèn luyện, trau dồi kiến thức, kỹ năng sống thật tốt để luôn là người có bản lĩnh, có chính kiến và chủ động trong cuộc sống. + Gia đình, nhà trường, xã hội cần thay đổi quan niệm về tình yêu thương và giáo dục: không nuông chiều, không quá bao bọc mà cần rèn luyện tính tự lập cho con em mình. - Ý nghĩa của việc từ bỏ thói quen dựa dẫm, ỷ lại: + Bạn sẽ có được sự chủ động, bản lĩnh, tự quyết; sự yêu mến, đồng tình, ủng hộ của những người xung
quanh, … + Đừng giao phó cuộc đời của bạn cho một ai khác, cho dù đó là cha mẹ hay những người thân yêu của bạn. Bên cạnh đó, bạn phải biết rèn luyện tính tự lập, trau dồi kiến thức, hoàn thiện bản thân.Bạn sẽ bước đi những bước vững chải trong xã hội tiến bộ, văn minh. Hướng dẫn chấm: - Lập luận đầy đủ, sâu sắc, biết kết hợp lĩ lẽ và dẫn chứng: 2,5 điểm. - Lập luận chưa đầy đủ hoặc chưa sâu hoặc thiếu dẫn chứng : 1,5 điểm – 2,0 điểm. - Lập luận chung chung, sơ sài: 0,5 điểm – 1,0 điểm. d. Chính tả, ngữ pháp 0. 5 Đảm bảo chuẩn chính tả, ngữ pháp Tiếng Việt. Hướng dẫn chấm: Không cho điểm nếu bài làm có quá nhiều lỗi chính tả, ngữ pháp. e. Sáng tạo: Thể hiện 0.5 suy nghĩ sâu sắc về vấn đề nghị luận; có cách diễn đạt mới mẻ. Tổng điểm 10.0 .................Hết...................