Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 9 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THCS Quốc Tuấn

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mời quý thầy cô và các em học sinh tham khảo “Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 9 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THCS Quốc Tuấn”. Hi vọng tài liệu sẽ là nguồn kiến thức bổ ích giúp các em củng cố lại kiến thức trước khi bước vào kì thi sắp tới. Chúc các em ôn tập kiểm tra đạt kết quả cao!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề thi học kì 2 môn Ngữ văn lớp 9 năm 2022-2023 có đáp án - Trường THCS Quốc Tuấn

UBND HUYỆN AN LÃO ĐỀ THI CUỐI HỌC KỲ II TRƯỜNG THCS QUỐC TUẤN NĂM HỌC 2022 - 2023 MÔN: NGỮ VĂN 9 (Thời gian làm bài: 90 phút (không kể thời gian giao đề) Đề thi gồm 02 trang. A. MA TRẬN Mức độ Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Tổng cộng Chủ đề Thấp Cao 1. Đọc - hiểu Nhận biết lời cha BPNT và tác dăn, nội dung của dụng của BPNT văn bản. Bài học/ thông điệp Số câu: 2 2 4 Số điểm: 1 2 3 Tỉ lệ: 10% 20% 30% 2. Tập làm Viết đoạn Viết bài văn văn nghị luận văn nghị xã hội. luận về đoạn truyện Số câu 1 1 2 Số điểm 2 5 7 Tỉ lệ % 20 % 50% 70% Số câu 2 2 1 1 6 Số điểm 1 2 2 5 10 Tỉ lệ % 10% 20% 20% 50% 100%
B. Đề bài PHẦN I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm). Đọc đoạn trích sau và trả lời câu hỏi: Cuộc đời có thể có rất nhiều người bạn đồng hành, nhưng không phải ai cũng có thể trở thành bạn bè thân thiết của con. Nếu tìm được những người cùng chung chí hướng, con nhất định là một người may mắn. Hãy tìm những người bạn kiến thức sâu rộng hơn mình vì họ có thể giúp đỡ con rất nhiều trên chặng đường dài phía trước. Muốn bạn bè chơi được bền lâu, con phải đối xử với họ thật chân thành. Ngoài cách đó ra, không còn cách nào khác. Khi bạn bè gặp chuyện vui, phải hết lòng mừng cho họ. Còn khi họ gặp tình cảnh khó khăn, con phải giúp đỡ hết lòng. Những người ở bên ta khi ta hạnh phúc thì rất dễ quên đi nhưng những người chìa tay giúp đỡ khi ta gặp chuyện buồn mới là những người ta khó quên nhất… (Theo Đình Trọng, Lá thư thấm thía của người cha gửi con trai..., www.cafef.vn, 17/5/2019) Câu 1 (0,5 điểm). Trong đoạn trích, người cha đã dặn con nên làm gì để tình bạn được bền lâu? Câu 2 (0,5 điểm). Trình bày nội dung chính của đoạn trích trên. Câu 3 (1,0 điểm). Em hiểu thế nào về ý nghĩa của câu văn sau: “Cuộc đời có thể có rất nhiều người bạn đồng hành, nhưng không phải ai cũng có thể trở thành bạn bè thân thiết của con”. Câu 4 (1,0 điểm). Em có đồng tình với lời khuyên của người cha: “Hãy tìm những người bạn kiến thức sâu rộng hơn mình vì họ có thể giúp đỡ con rất nhiều trên chặng đường dài phía trước” không? Hãy lí giải vì sao. PHẦN II. LÀM VĂN (7,0 điểm). Câu 1 (2,0 điểm). Từ nội dung của đoạn trích ở phần Đọc-hiểu, em hãy viết một đoạn văn (độ dài khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của em về sức mạnh của tình bạn trong cuộc sống. Câu 2 (5.0 điểm): Hãy viết bài văn trình bày cảm nhận của em về nhân vật Phương Định trong đoạn trích sau: Vắng lặng đến phát sợ. Cây còn lại xơ xác. Đất nóng. Khói đen vật vờ từng cụm trong không trung, che đi những gì từ xa. Các anh cao xạ có nhìn thấy chúng tôi không? Chắc có, các anh ấy có những cái ống nhòm có thể thu cả trái đất vào tầm mắt. Tôi đến gần quả bom. Cảm thấy có ánh mắt các chiến sĩ dõi theo mình, tôi không sợ nữa. Tôi sẽ không đi khom. Các anh ấy không thích cái kiểu đi khom khi có thể cứ đàng hoàng mà bước tới. Quả bom nằm lạnh lùng trên một bụi cây khô, một đầu vùi xuống đất. Đầu này có vẽ hai vòng tròn màu vàng… Tôi dùng xẻng nhỏ đào đất dưới quả bom. Đất rắn. Những hòn sỏi theo tay tôi bay ra hai bên. Thỉnh thoảng lưỡi xẻng chạm vào quả bom. Một tiếng động sắc đến gai người cứa vào da thịt tôi. Tôi rùng mình và bỗng thấy tại sao mình làm quá chậm. Nhanh lên một tí! Vỏ quả bom nóng. Một
dấu hiệu chẳng lành. Hoặc là nóng từ bên trong quả bom. Hoặt là mặt trời nung nóng. Chị Thảo thổi còi. Như thế là đã hai mươi phút qua. Tôi cẩn thận bỏ gói thuốc mìn xuống cái lỗ đã đào, châm ngòi. Dây mìn dài, cong, mềm. Tôi khỏa đất rồi chạy lại chỗ ẩn nấp của mình. Hồi còi thứ hai của chị Thao. Tôi nép người vào bức tường đất, nhìn đồng hồ. Không có gió. Tim tôi cũng đập không rõ. Dường như vật duy nhất vẫn bình tĩnh, phớt lờ mọi biến động chung là chiếc kim đồng hồ. Nó chạy, sinh động và nhẹ nhàng, đè lên những con số vĩnh cửu. Còn đằng kia, lửa đang chui bên trong cái dây mìn, chui vào ruột quả bom… Quen rồi. Một ngày chúng tôi phá bom đến năm lần. Ngày nào ít: ba lần. Tôi có nghĩ tới cái chết. Nhưng một cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Còn cái chính: liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai? Tôi nghĩ thế, nghĩ thêm: đứng cẩn thận, mảnh bom ghim vào cánh tay thì khá phiền. Và mồ hôi thấm vào môi tôi, mằn mặn, cát lạo xạo trong miệng. (Lê Minh Khuê, Những ngôi sao xa xôi, Ngữ văn 9, tập hai, trang 117-118) ………………HẾT ………………. ĐÁP ÁN
PHẦN I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm). Câu Nội dung cần đạt Điểm 1 - Người cha dặn con: Để tình bạn được bền lâu, con phải đối xử với họ 0,5 thật chân thành. (HS có thể đưa thêm ý kiến cụ thể hơn: Khi bạn bè gặp chuyện vui, phải hết lòng mừng cho họ. Còn khi họ gặp tình cảnh khó khăn, con phải giúp đỡ hết lòng). 2 - Nội dung chính của đoạn trích trên: 0,5 + Người cha khuyên con hãy xây dựng một tình bạn đẹp bằng sự chân thành. + Thể hiện tình cảm trân trọng, đề cao tình bạn trong cuộc sống… 3 Ý nghĩa của câu văn: “Cuộc đời có thể có rất nhiều người bạn đồng hành, nhưng không phải ai cũng có thể trở thành bạn bè thân thiết của con”: - Cuộc đời mỗi người sẽ gặp rất nhiều những người bạn đồng hành để 0,5 cùng thực hiện chung một công việc, chung một mục đích, đó là những người gắn kết với nhau vì mục đích học tập, công việc,…; nhưng không phải ai trong số đó cũng trở thành bạn thân thiết, bởi tình bạn thân thiết phải được gắn kết với nhau trên cơ sở tình cảm, sự quan tâm, sẻ chia chân thành,… - Qua đó người cha mong muốn con sẽ xây dựng được những tình bạn 0,5 thân thiết, đối xử với nhau chân thành, cùng giúp đỡ, chia sẻ với nhau trong cuộc sống… 4 - Nêu quan điểm của em: đồng tình/không đồng tình/đồng tình một 0,25 phần… - Lí giải: Học sinh có thể đưa ra các cách giải thích khác nhau, đảm 0,75 bảo lí lẽ hợp lí, thuyết phục. Gợi ý: + Nếu đồng tình: Vì những người bạn có kiến thức sâu rộng là những người bạn có hiểu biết, giỏi giang,…; họ đóng vai trò là một người bạn, một người thân, một người thầy, một người đi trước đã có nhiều kinh nghiệm; nếu chơi với họ, ta sẽ thêm hiểu biết, học hỏi từ họ thêm nhiều điều bổ ích trong cuộc sống để hoàn thiện bản thân ta. + Nếu không đồng tình: Không phải bạn nào cũng sẵn sàng giúp đỡ ta, chỉ bảo cho ta điều hay lẽ phải; bản thân ta phải tự cố gắng, nỗ lực vào chính sức mình,… PHẦN II. LÀM VĂN (7,0 điểm). Câu Nội dung cần đạt Điểm
1 * Yêu cầu về hình thức, kĩ năng 0.25 - Đúng hình thức đoạn văn, đảm bảo dung lượng khoảng 200 chữ - Trình bày rõ ràng, lập luận chặt chẽ. - Diễn đạt trôi chảy, không mắc lỗi chính tả. * Yêu cầu về nội dung, kiến thức 1.75 1. Giới thiệu vấn đề cần nghị luận: Sức mạnh của tình bạn trong 0.25 cuộc sống. 2. Bàn luận: * Giải thích khái niệm tình bạn: Tình bạn là tình cảm gắn bó giữa 0.25 hai hoặc nhiều người trên cơ sở hiểu nhau về tính tình, sở thích hay có chung xu hướng hoạt động, có cùng lí tưởng sống… * Bàn luận - Biểu hiện của tình bạn: Tôn trọng, đồng cảm và sẻ chia cả khi thành 0.25 công hay thất bại; không quản ngại hi sinh, vất vả để giúp đỡ lẫn nhau, nhất là trong hoàn cảnh hoạn nạn…. - Sức mạnh của tình bạn: 0.75 + Tình bạn giúp con người cảm thấy ấm áp, được chia sẻ niềm vui nỗi buồn trong cuộc sống; giúp ta học hỏi được những điều tích cực từ bạn của mình. + Tình bạn đẹp giúp ta nhận ra thiếu sót của bản thân, có sức mạnh cảm hoá mỗi người, giúp ta có thêm động lực, biết hoàn thiện nhân cách để sống tốt hơn, xứng đáng với sự chân thành của bạn. + Có một người bạn tốt là có được chỗ dựa lớn lao, nguồn sức mạnh vững chắc tiếp thêm cho ta động lực, nghị lực vượt qua mọi khó khăn, gian khổ. - Mở rộng: Phê phán những cá nhân không biết coi trọng tình bạn, lợi dụng, phản bội bạn bè hoặc còn đố kị, nói xấu bạn hay che giấu, tiếp tay cho những sai trái của bạn,… * Bài học nhận thức, hành động 0.25 - Hiểu, nhận thức được vai trò của tình bạn; không bao che, đồng tình với những hành động sai trái của bạn mà phải mạnh dạn thẳng thắn giúp bạn nhận ra sai lầm; đối xử với những người bạn của mình bằng tất cả sự chân thành và không ngừng giúp đỡ nhau vươn lên trong cuộc sống. - Liên hệ, rút ra bài học cho bản thân. Về kĩ năng - Đảm bảo hình thức một bài văn với bố cục 3 phần. 0,5đ - Có luận điểm, luận cứ và lập luận rõ ràng. 2 - Diễn đạt lưu loát, không mắc lỗi diễn đạt, chính tả. (5,0 đ) Về nội dung, bài làm của thí sinh cần đảm bảo một số ý cơ bản sau: 1. Mở bài: 0,5đ - Giới thiệu tác giả, tác phẩm: Lê Minh Khuê là nhà văn nữ trưởng thành trong cuộc kháng chiến chống Mĩ, từng gia nhập thanh niên
xung phong và bắt đầu viết văn vào đầu những năm 1970. Những ngôi sao xa xôi là một trong những tác phẩm tiêu biểu trong sự nghiệp sáng tác của Lê Minh Khuê trước năm 1975. - Giới thiệu nhân vật: Phương Định là một cô gái thanh niên xung phong với vẻ đẹp gan dạ, dũng cảm và có lòng yêu nước thiết tha. 2. Thân bài 3.5 đ Khái quát: - Những ngôi sao xa xôi được viết năm1971, giữa lúc cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước diễn ra vô cùng gay go, ác liệt. Đây là một trong những tác phẩm đầu tay đánh dấu sự thành công trong sự nghiệp sáng tác của Lê Minh Khuê. 0,25 - Đoạn trích nằm ở phần gần cuối tác phẩm đã thuật lại công việc phá bom của Phương Định và hai nữ đồng đội trên một cao điểm. Qua đó, nhà văn đã tập trung khắc họa được vẻ đẹp anh hùng, dũng cảm, gan dạ của các cô gái thanh niên xung phong, đặc biệt là Phương Định trong một lần cô làm nhiệm vụ phá bom tại cao điểm của tuyến đường Trường Sơn huyền thoại. Cảm nhận - Hoàn cảnh sống và chiến đấu: + Phương Định cùng đồng đội sống trong một cái hang dưới chân cao 0.5 điểm. Đó là một nơi mà cuộc chiến tranh đang diễn ra vô cùng gay go, khốc liệt ( dẫn chứng). + Công việc của Phương Định và đồng đội là phá bom và đo khối lượng đất đá cần lấp vào hố bom. Công việc khiến Phương Định và đồng đội luôn phải đối diện với “ Thần chết”, nhưng chính điều đó đã làm nền để tô đậm vẻ đẹp anh hùng, dũng cảm của Phương Định. - Qua đoạn trích, trước tiên người đọc thấy được Phương Định là một người lính gan dạ, kiên cường, dũng cảm và luôn đề cao tinh 1.5 thần trách nhiệm trước công việc phá bom đầy nguy hiểm. + Lúc đến gần quả bom có lẽ Phương Định cũng cảm thấy sợ. Nhưng khi cô hình dung ra các anh cao xạ “có những cái ống nhòm có thể thu cả trái đất vào tầm mắt” đang theo dõi từng bước đi, từng hành động của cô thì Phương Định tự nhủ và quyết định một cách dứt khoát “tôi không sợ nữa”, “tôi sẽ không đi khom”. Đây chính là vẻ đẹp của người lính khi đối diện với nguy hiểm hy sinh vẫn giữ được tự trọng, danh dự cho mình và đồng đội chứ không hèn nhát, run sợ trước khó khăn, thử thách, nguy hiểm. + Phương Định làm việc với tinh thần trách nhiệm rất cao và đầy bản lĩnh. Trong lúc chờ bom nổ, điều cô nghĩ chỉ là cái chết mờ nhạt, không cụ thể. Nó chỉ thoáng xuất hiện rồi lập tức lại bị thay thế bởi
nhưng câu hỏi khác quan trọng hơn “liệu mìn có nổ, bom có nổ không? Không thì làm cách nào để châm mìn lần thứ hai?”. Suy nghĩ của Phương Định đã làm cho người đọc khâm phục và tự hào, vì đó là suy nghĩ của một con người có lòng gan dạ, dũng cảm và tinh thần trách nhiệm rất cao với công việc. Nhờ tinh thần trách nhiệm mà Phương Định đã vượt qua và chiến thắng được mọi nỗi sợ hãi, cô chẳng còn bận tâm đến việc sống chết nữa mà rất bình tĩnh, cẩn trọng, dồn toàn bộ tâm trí để hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ đầy khó khăn, nguy hiểm. - Ngoài ra, Phương Định còn là cô gái có tâm hồn nhạy cảm, tinh 1.0 tế. + Trong toàn bộ câu chuyện, có lẽ đây là đoạn đặc sắc nhất, ấn tượng nhất. Tâm lí của Phương Định đã được nhà văn miêu tả cụ thể, sinh động và tinh tế đến từng cảm giác , từng ý nghĩ ... Khi cái chết im lìm và đáng sợ kề bên, mọi cảm giác của Phương Định đều trở nên sắc nhọn và vô cùng nhạy cảm. + Qua cái nhìn của Phương Định, khung cảnh chiến trường hiện ra với những hình ảnh được miêu tả chi tiết, cụ thể và đầy ấn tượng. Cao điểm lúc này giống như một miền đất chết “ vắng lặng đến phát sợ…” + Sự tinh tế và nhạy cảm của Phương Định còn được thể hiện qua cách cô cảm nhận được ánh mắt của các anh chiến sĩ dõi theo mình, cảm nhận được tiếng xẻng chạm vào vỏ quả bom sắc lạnh đến gai người hay sức nóng ở vỏ quả bom để nhận biết đó là dấu hiệu không lành. + Đó cũng là những giây phút cô cảm nhận nhịp tim của chính mình, nhịp kim đồng hồ chạy sinh động và nhẹ nhàng đè lên những con số vĩnh cửu” khi Phương Định chờ đợi giây phút quả bom phát nổ. Tất cả những cảm nhận ấy đều đc nhà văn miêu tả vô cùng tinh tế, chân thực và sinh động. => Ở Phương Định vừa có vẻ đẹp của một người lính anh hùng, vừa mang vể đẹp đầy nữ tĩnh của một cô gái vốn được sinh ra và lớn lên trên mảnh đất kinh kì nghìn năm văn hiến. Chính vẻ đẹp dường như có sự đối lập đó đã cho người đọc có được cái nhìn toàn diện về hình ảnh của người lính trong chiến tranh. - Đánh giá + Truyện được trần thuật từ ngôi thứ nhất , Phương Định là nhân vật chính cũng là người kể chuyện . Ngôi kể tạo điều kiện cho tác giả khắc họa một cách tự nhiên vẻ đẹp kiên cường, dũng cảm, gan dạ của 0,25 Phương Định, một cô gái thanh niên xung phong trẻ tuổi nhưng có tình yêu nước thiết tha, sẵn sàng hi sinh vì lí tưởng, vì độc lập tự do của dân tộc.
+ Nghệ thuật miêu tả tâm lí nhân vật tinh tế, chân thực, sinh động làm hiện lên thế giới nội tâm phong phú của nhân vật.. + Cách kể chuyện xen kẽ hồi ức và hiện thực, sử dụng câu ngắn nhịp nhanh đôi khi đan xen câu văn dài nhịp chậm... đã góp phần tái hiện được hiện thực khốc liệt của chiến trường để thông qua đó làm nổi bật vẻ đẹp trong phẩm chất của Phương Định. Đó là vẻ đẹp tiêu biểu cho thế hệ thanh niên Việt Nam thời chống Mĩ. Với những chiến công phi thường, họ xứng đáng được lịch sử vinh danh và Tổ quốc ghi công. 3. Kết bài 0,5 - Sự thành công của đoạn trích đã góp phần làm nên sự thành công chung cho tác phẩm. Những ngôi sao xa xôi của LMK đã góp thêm một góc nhìn về thế hệ trẻ trong cuộc chiến tranh chống Mĩ. Tác phẩm cũng đã góp phần dựng lên một tượng đài bất tử về người lính và làm ngời sáng lên lý tưởng chiến đấu cao đẹp của họ trong cuộc chiến tranh vệ quốc vĩ đại của dân tộc. Đó là thế hệ của những con người, mà như nhà thơ Nguyễn Khoa Điềm đã ca ngợi: Họ đã sống và chết - Liên hệ mở rộng XÁC NHẬN CỦA BGH TỔ TRƯỞNG CM NGƯỜI RA ĐỀ Đồng Thị Phương Nhóm Văn 9