intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

ĐỊA VỊ PHÁP LÝ CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

Chia sẻ: Hoang Pk Han | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:2

282
lượt xem
60
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

phủ và là Ngân hàng Trung ương của nước CHXHCN Việt Nam. Ngân hàng nhà nước Việt Nam thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ và hoạt động ngân hàng; đồng thời, đây còn là ngân hàng phát hành tiền, ngân hàng cuả các tổ chức tín dụng và ngân hàng làm dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ. Hoạt động ngân hàng nhà nước nhằm ổn định giá trị đồng tiền, góp phần bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng và hệ thống các tổ chức tín dụng, thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội theo định hướng XHCN. Ngân hàng nhà...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: ĐỊA VỊ PHÁP LÝ CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM

  1. S.K VẤN ĐỀ 2: ĐỊA VỊ PHÁP LÝ CỦA NGÂN sản khác và được lập quỹ từ chênh lệch thu chi nhằm - Tổ chức in đúc, bảo quản, vận chuyển tiền; -Chịu trách nhiệm trước Thủ tướng chính phủ và HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia. thực hiện nghiệp vụ phát hành, thu hồi, thay thế và tiêu Quốc hội về lĩnh vực mình phụ trách. I. VỊ TRÍ PHÁP LÝ, TƯ CÁCH PHÁP NHÂN VÀ hủy tiền. . Ngân hàng Nhà nước là cơ quan duy nhất phát - Đại diện pháp nhân NHNNVN + NHNN nhân danh mình tham gia các quan CHỨC NĂNG CỦA NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC hệ pháp luật. hành tiền của nước Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam, ( Đọc thêm: VIỆT NAM. 2. Chức năng của Ngân hàng nhà nước Việt bao gồm tiền giấy và tiền kim loại. + Giúp việc cho Thống đốc có các Phó thống 1. Khái niệm Ngân hàng nhà nước Việt Nam - Thực hiện tái cấp vốn nhằm cung ứng tín dụng đốc. Nam: Ngân hàng nhà nước Việt Nam là cơ Ngân hàng nhà nước Việt Nam có hai ngắn hạn và phương tiện thanh toán cho nền kinh tế. Tái + Đứng đầu các Vụ là vụ trưởng, chịu trách quan của Chính phủ và là Ngân hàng Trung ương của chức năng cơ bản cấp vốn là hình thức cấp tín dụng có bảo đảm của nhiệm hỗ trợ cho Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trong nước CHXHCN Việt Nam. Ngân hàng nhà nước Việt Nam - Chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ và hoạt động NHNN nhằm cung ứng vốn ngắn hạn và các phương tiện lĩnh vực chuyên môn được phân công. Đứng đầu cơ quan thực hiện chức năng quản lý nhà nước về tiền tệ và hoạt thanh toán cho các ngân hàng. Tín dụng tái cấp vốn được ngang vụ là các giám đốc. Đối với chi nhánh của Ngân ngân hàng. động ngân hàng; đồng thời, đây còn là ngân hàng phát - Chức năng là một Ngân hàng trung ương. thực hiện dưới 3 hình thức: hàng Nhà nước Việt Nam ở địa phương, đứng đầu là hành tiền, ngân hàng cuả các tổ chức tín dụng và ngân 2.1. Chức năng quản lý nhà nước: +Cho vay lại theo hồ sơ tín dụng; giám đốc chi nhánh. hàng làm dịch vụ tiền tệ cho Chính phủ. Hoạt động ngân - Tham gia xây dựng chiến lược và kế hoạch phát +Chiết khấu, tái chiết khấu thương phiếu và các + ngoài ra còn có thanh tra ngân hàng và cơ quan hàng nhà nước nhằm ổn định giá trị đồng tiền, góp phần triển kinh tế - xã hội của Nhà nước. Vì hoạt động của giấy tờ có giá khác; tổng kiểm soát trực thuộc Ngân hàng Nhà nước Vi ệt bảo đảm an toàn hoạt động ngân hàng và hệ thống các tổ ngân hàng NN có tác động mạnh mẽ đối với sự ổn định +Cho vay có bảo đảm bằng cầm cố thương Nam). chức tín dụng, thúc đẩy phát triển kinh tế- xã hội theo và phát triển của nền kinh tế và đời sống xã hội. phiếu và các giấy tờ có giá khác III. HOẠT ĐỘNG CỦA NGÂN HÀNG NHÀ định hướng XHCN. Ngân hàng nhà nước là một pháp - Xây dựng dự án chính sách tiền tệ quốc gia để Điều hành thị trường tiền tệ; thực hiện NƯỚC. - nhân, có vốn pháp định thuộc sở hữu nhà nước và có trụ trình Chính phủ. nghiệp vụ thị trường mở. 1. Thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia(đ 15) sở chính tại thủ đô Hà nội ( Điều 1 Luật Ngân hàng nhà (Điều 3 và điều 5 Luật ngân hàng). Kiểm soát dự trữ quốc tế; quản lý dự trữ -  Chính sách tiền tệ quốc gia là một bộ nước Việt Nam 1997 (sửa đổi, bổ sung 2003). + cp xây dựng dự án chính sách tiền tệ quốc gia mức làm ngoại hối nhà nước. phận của chính sách kinh tế, tài chính của nhà nước nhằm phát dự kiến hàng năm trình quốc hội quyết định tổ chức Tổ chức hệ thống thanh toán qua ngân -  Vị trí pháp lý của Ngân hàng Nhà nước ổn định giá trị đồng tiền, kiềm chế lạm phát, thúc đẩy thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia, quyết định lượng hàng, làm dịch vụ thnah toán, quản lý việc cung ứng các VN là cơ quan của Chính phủ và là Ngân hàng Trung phát triển kinh tế, đảm bảo an ninh quốc phòng và nâng tiền cung ứng bổ sung cho lưu thông hàng năm, mục đích phương tiện thanh toán. ương của nước CHXHCN Việt Nam. cao đời sống của nhân dân. sử dụng số tiền này và định kì báo cáo UBTVQH, quyết Làm đại lý và thực hiện các dịch vụ ngân -  Đặc điểm:  Các Công cụ thực hiện chính sách tiền tệ định các chính sách cụ thể khác và giải pháp thực hiện. hàng cho kho bạc nhà nước. - NHNNVN Cơ quan quản lý nhà nước. quốc gia của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam bao gồm: + NHNN là cơ quan quản lý nhà nước chuyên nghành trực Tổ chức hệ thống thông tin và làm các - NHNNVN là cơ quan ngang bộ, trực thuộc Chính Phủ, -Tái cấp vốn tiếp xấy dựng dự án chính sách tiền tệ quốc gia để cp dịch vụ thông tin ngân hàng. Thống đốc NHNNVN mang hàm Bộ trưởng. NHNNVN -Lãi suất xem xét trình quốc hội quyết định và tổ chức thực hiện II. HỆ THỐNG TỔ CHỨC, LÃNH ĐẠO, ĐIỀU được tổ chức và hoạt động theo những qui định tại các -Nghiệp vụ thị trường mở HÀNH NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC . chính sách này. văn bản pháp luật liên quan đến tổ chức và hoạt động -Dự trữ bắt buộc - Xây dựng các dự án luật , pháp lệnh và các dự 1. Hệ thống tổ chức: của Chính phủ. Qui trình bổ nhiệm, miễn nhiệm Thống -Tỷ giá hối đoái án khác về tiền tệ và hoạt động ngân hàng. Ban hành các Cơ cấu tổ chức của NHNNVN (đ đốc Ngân hàng nhà nước Việt Nam theo các qui định pháp Công cụ thứ nhất: Tái cấp vốn là một hình văn bản qui phạm pháp luật trong lĩnh vực tiền tệ ngân 10,12,13) bao gồm: luật hiện hành trong Luật Tổ chức Quốc Hội và Luật tổ thức cấp tín dụng có bảo đảm của NHNN nhằm cung hàng theo thẩm quyền. Trụ sở chính chức Chính Phủ. ứng vốn ngắn hạn và công cụ thanh toán cho các ngân - Cấp, thu hồi giấy phép thành lập và hoạt động Các chi nhánh (tỉnh, TP thuộc TW) - NHNNVN quản lý nhà nước trong lĩnh vực hàng. cho các tổ chức tín dụng (trừ trường hợp do Thủ tướng tiền tệ và hoạt động ngân hàng. Với tư cách là cơ quan Các hình thức tái cấp vốn được Ngân hàng Nhà Chính phủ quyết định); cấp, thu hồi giấy phép hoạt động quản lý nhà nước, NHNNVN sử dụng các phương thức Các văn phòng đại diện trong nước và nước Việt Nam tiến hành: ngân hàng của các tổ chức khác. Quyết định giải thể, chia và công cụ quản lý khi thực thi nhiệm vụ của mình, nước ngoài 1. Cho vay lại theo hồ sơ tín dụng; tách, hợp nhất các tổ chức tín dụng . - Ngân hàng nhà nước Việt Nam là Ngân Các đơn vị trực thuộc. 2. Chiết khấu, tái chiết khấu hối phiếu và các - Kiểm tra thanh tra hoạt động ngân hàng, ki ểm hàng trung ương. Đây là điểm khác biệt giữa NHNNVN Cơ sở để thiết lập hệ thống tổ chức này: do giấy tờ có giá khác; soát tín dụng, xử lý các vi phạm trong lĩnh vực ngân hàng, với các Bộ khác trong Chính Phủ. Ngân hàng nhà nước chức năng, nhiệm vụ, quyền hạ của NHNN vừa mạng 3. Cho vay có bảo đảm bằng cầm cố hối phiếu tiền tệ, và hoạt động ngân hàng theo thẩm quyền. Việt Nam còn là một Ngân hàng. Ngân hàng này thực hiện tính quản lý nhà nước chuyên nghành, vừa mạng tính và các giấy tờ có giá - quản lý việc vay, trả nợ nước ngoài của các một số hoạt động ngân hàng đặc biệt, bao gồm: hoạt điều hành kinh tế nên hệ thống tổ chức có những khác Công cụ thứ hai: lãi suất doanh nghiệp theo quy định của chính phủ. động độc quyền phát hành tiền; cung ứng các dịch vụ tài biệt so với các cơ quan quản lý nhà nước chuyên nghành Thông thường, lãi suất là tỷ lệ % trên khoản tiền - chủ trì lập và theo dõi kết quả thực hiện cán chính, tiền tệ cho Chính phủ và cho các tổ chức tín dụng. ở các lĩnh vực khác. người vay phải trả cho người cho vay trên tiền vốn, cân thanh toán quốc tế. - NHNNVN là một pháp nhân. 2. Lãnh đạo, điều hành Ngân hàng nhà nước trong những khoảng thời gian nhất định. Tuy nhiên, khi lãi - Quản lý hoạt động ngoại hối và hoạt động kinh + NHNNVN thuộc sở hữu nhà nước, do nhà Việt Nam: suất được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sử dụng như doanh vàng. nước thành lập. Đứng đầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là công cụ để tác động lên lượng tiền tệ trong lưu thông, đó - Ký kết và tham gia các điều ước quốc tế về + NHNNVN có cơ cấu tổ chức chặt chẽ. Hệ Thống đốc Ngân hàng. Thống đốc Ngân hàng Nhà nước không phải là lãi suất kinh doanh. Một số hình thức lãi hoạt động ngân hàng và tiền tệ. thống ngân hàng được tổ chức theo mô hình 2 cấp. Việt Nam là thành viên Chính phủ, chịu trách nhiệm lãnh suất được Ngân hàng Nhà nước Việt Nam sử dụng làm - Đại diện cho nhà nước CHXHCNVN tại các tổ + NHNNVN có vốn pháp định thuộc sở hữu đạo và điều hành Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Như công cụ thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia như: chức tiền tệ và ngân hàng quốc tế trong trường hợp được nhà nước, được nhà nước giao vốn, tài sản để hoạt động. vậy, cơ chế lãnh đạo, điều hành NHNN ở nước ta hiện -Lãi suất cơ bản là lãi suất do Ngân hàng Nhà Chủ tịch nước, Quốc hội ủy quyền. Diều 43 LNH quy định : vốn pháp định của NHNN do nay theo phương thức thủ trưởng chế. Thống đốc có nước công bố làm cơ sở cho các tổ chức tín dụng ấn định -Tổ chức đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ ngân ngân sách nhà nước cấp. mức vốn pháp định của ngân nhiệm vụ và quyền hạn cụ thể: lãi suất kinh doanh. hàng; nghiên cứu, ứng dụng khoa học công nghệ ngân hàng do Thủ tướng Chính phủ quyết định. Ngoài vốn -Chỉ đạo, tổ chức thực hiện các nhiệm vụ quyền -Lãi suất tái cấp vốn là lãi suất do Ngân hàng Nhà hàng. pháp định, NHNN còn được nhà nước giao các loại tài hạn của NHNN. nước áp dụng khi tái cấp vốn. 2.2. Chức năng là một Ngân hàng trung ương.
  2. S.K - Lãi suất tái chiết khấu là hình thức lãi suất tái 4. Hoạt động mở tài khoản, quản lý tài cấp vốn được áp dụng khi Ngân hàng Nhà nước tái chiết khoản, cung ứng các dịch vụ thanh toán. khấu thương phiếu và các giấy tờ có giá khác cho các tổ NHNN được mở và quản lý tài khoản, thực hiện chức tín dụng. các giao dịch cho tổ chức tín dụng trong nước, kho bạc Công cụ thứ ba: tỷ giá hối đoái nhà nước, các ngân hàng nước ngoài và tổ chức tiền tệ, Tỷ giá hối đoái là tỷ lệ giá trị giữa đồng bản tệ ngân hàng quốc tế. ngoài ra, với vị trí là ngân hàng trung (VND) với giá trị của đồng tiền nước ngoài. ương của đất nước, NHNN còn có thẩm quyền cung cấp Tỷ giá hối đoái ảnh hưởng trực tiếp đến mức các dịch vụ thanh toán cho hệ thống các tổ chức tín dụng, cung ứng tiền vào lưu thông, đến cán cân thanh toán cho các khách hàng khác, thực hiện các hoạt động ngân ngoại thương, chính sách xuất nhập khẩu, chính sách đầu hàng đối ngoại. tư trong đó có đầu tư trực tiếp từ nước ngoài 5. Quản lý ngoại hối và hoạt động ngoại hối Công cụ thứ tư: công cụ dự trữ bắt buộc (đ 37). Dự trữ bắt buộc là số tiền được tính bởi tỷ lệ Quản lý hành chính nhà nước về ngoại hối của phần trăm trên vốn huy động của các tổ chức tín dụng NHNN mang tính chấp hành, điều hành trong hoạt động huy động được dưới hình thức nhận tiền gửi và phát hành quản lý hành chính nhà nước về ngoại hối cảu NHNN các loại giấy tờ có giá, gửi vào tài khoản mở tại Ngân thrr hiện ở chỗ dựa vào quyền lực nhà nước, NHNN thực hàng Nhà nước Việt Nam nhằm thực hiện chính sách tiền hiện các biện pháp để bảo đảm thực hiện pháp luật, áp tệ quốc gia. dụng các biện pháp tổ chức và tác động trực tiếp vào Công cụ thứ năm: nghiệp vụ thị trường mở hoạt động của các đối tượng chịu sự quản lý nhà nước Nghiệp vụ thị trường mở là nghiệp vụ mua, bán về ngoại hối.. ngắn hạn các giấy tờ có giá do Ngân hàng Nhà nước thực Quản lý ngoại hối bằng nghiệp vụ ngân hàng hiện trên thị trường tiền tệ nhằm thực hiện chính sách trung ương là thẩm quyền quan trọng mà nhà nước giao tiền tệ quốc gia. Trong đó, cần phân biệt giữa giấy tờ có cho NHNN. Nội dung cơ bản của thẩm quyền này là nhà giá ngắn hạn và mua bán ngắn hạn các loại giấy tờ có nước giao cho NHNN thực hiện quản lý dự trữ ngoại hối nhà nước nhằm thực hiện chính sách tiền tệ quốc gia, giá. Giấy tờ có giá ngắn hạn là giấy tờ có giá có thời bảo đảm khả năng thanh toán quốc tế, bảo đảm dự trữ hạn dưới một năm. ngoại hối nhà nước. Mua, bán ngắn hạn là việc mua, bán với kỳ hạn 6. Thanh tra ngân hàng dưới một năm các giấy tờ có giá. Thanh tra ngân hàng là bộ phận của  Thông qua nghiệp vụ thị trường mở, Ngân hàng hoạt động quản lý nhà nước về ngân hàng. Do đó, hoạt Nhà nước Việt Nam sẽ tham gia mua bán ngắn hạn các động thanh tra ngân hàng có các đặc điểm sau: loại giấy tờ có giá với tư cách là chủ thể điều hành đồng - hoạt động thanh tra ngân hàng mang tính thời là chủ thể tham gia hoạt động mua bán. quyền lực nhà nướ, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền 2. Hoạt động phát hành tiền (đ 23) thực hiện.đ 50 LNH: thanh tra ngân hàng là thanh tra Phát hành tiền là cung ứng tiền vào lưu thông làm chuyên nghành về ngân hàng, thuộc bộ máy NHNN. phương tiện thanh toán. - Thanh tra gắn liền với hoạt động quản lý Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là cơ quan duy nhà nước về ngân hàng. nhất phát hành tiền của nhà nước CHXHCNVN, bao Nội dung thanh tra ngân hàng:  gồm tiền giấy, tiền kim loại. mọi hành vi từ chối nhận, - Thanh tra việc chấp hành đúng pháp luật về lưu hành đồng tiền do NHNNVN phát hành đều bị coi là tiền tệ và hoạt động ngân hàng, việc thực hiện các qui bất hợp pháp. định trong giấy phép hoạt động ngân hàng; 3. Hoạt động tín dụng - Phát hiện ngăn chặn xử lý theo thẩm quyền; Ngân hàng nhà nước Việt Nam thực hiện hoạt động Kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền xử lý vi phạm pháp cấp tín dụngdưới các hình thức: luật về tiền tệ, hoạt động ngân hàng. + Cho vay: là hình thức hoạt động tín dụng của ngân - Kiến nghị các biện pháp bảo đảm thi hành pháp hàng nhà nước. theo hình thức này NHNN cho các tổ chức luật về tiền tệ và hoạt động ngân hàng (đ 52 LNH). tín dụng là ngân hàng vay ngăn hạn ( hình thức tái cấp vốn theo quy định tại Điều 17 LNH). Hoạt động cho vay này thể hiện vai trò của NHNN là ngân hàng của các ngân hàng. + Bảo lãnh: Chỉ áp dụng trong các trường hợp các TCTD vay vốn nước ngoài theo chỉ định của Thủ tướng Chính phủ. + Tạm ứng: Là hình thức Ngân hàng nhà nước cho ngân sách nhà nước vay những khoản vay ngắn hạn để khắc phục tình trạng thiếu hụt ngân quỹ theo quyết định của Thủ tướng Chính phủ.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2