GAÂY MEÂ NOÄI KHÍ QUAÛN TRONG MOÅ CAÉT AMIDAN<br />
ÑAËC ÑIEÅM, CHÆ ÑÒNH, CHOÁNG CHÆ ÑÒNH<br />
Nguyeãn Vaên Chöøng*, Ñaøo Troïng Thaéng**<br />
<br />
TOÙM TAÉT<br />
PT caét Amidan phoå bieán trong chuyeân khoa Tai Muõi Hoïng, thöïc hieän khi Amidan lôùn gaây trôû ngaïi hoâ<br />
haáp, vieâm maïn tính, hoaù muû hay ñieàu trò noäi khoa khoâng keát quaû. Töø tröôùc, PT caét Amidan thöôøng gaây teâ<br />
taïi choã, nhöng khoâng thuaän lôïi neân chuùng toâi thöïc hieän phöông phaùp gaây meâ noäi khí quaûn. Töø thaùng<br />
01/2002 ñeán thaùng 12/2003, chuùng toâi thöïc hieän 1412 TH gaây meâ ñeå caét boû Amidan taïi BV. TMH Caàn Thô<br />
goàm coù 649 nam; 763 nöõ, haàu heát töø 20 – 30 tuoåi. Taát caû TH ñeàu GM vôùi thuoác meâ Halothane hay Forane.<br />
Keát quaû toát: 1088 TH (77.05%). Khoâng coù tröôøng hôïp naøo töû vong. Chuùng toâi nhaän thaáy GM NKQ, tuy khoù<br />
khaên, nhöng laø PPVC thích hôïp cho PT naøy.<br />
<br />
SUMMARY<br />
ENDOTRACHEAL ANESTHESIA FOR TONSILLECTOMIES: CHARACTERISTICS,<br />
INDICATIONS AND CONTRAINDICATIONS.<br />
Nguyen Van Chung, Dao Trong Thang<br />
* Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 9 * Supplement of No 1 * 2005: 106 – 112<br />
<br />
Tonsillectomy is still one of the most commonly performed in otorhinolaryngology Ordinary, surgical<br />
treatment is required when tonsillitis recurs despite adequate medical therapy or when it is associated<br />
with peritonsillar abcess or acute airway obstruction. Many years ago, tonsillectomy had been<br />
anesthetized under local anesthesia but this technique had many dangerous complications. To be improve<br />
this conditions, we has been using general anesthesia. From Jannuary2002 to December 2003, we have<br />
performed 1412 cases of the tonsillectomy, which had been anesthetized to be operated at the<br />
Deparrtment of Anesthesiology and Reanimation of Can Tho hospital. There are 649 males and 763<br />
females. The largest number of patients presented between the age of 20 to 30. All of cases under general<br />
anesthesia. All of cases were given Halothane or Forane as anesthetic. The result is follow: Goods: 1088<br />
patients (77.05%), there is no death reported.<br />
Conclusion: According the first obtained result seriees, with the good and weak sides of general<br />
anesthesia. We can use it in the tonsillectomy. This is a method to be safe for patients, and effective for<br />
operation.<br />
<br />
ÑAËT VAÁN ÑEÀ<br />
Vieâm Amidan laø moät beänh phoå bieán trong chuyeân<br />
khoa Tai - Muõi - Hoïng vôùi taùc nhaân gaây beänh chuû yeáu<br />
laø do vieâm nhieãm, vieäc ñieàu trò chuû yeáu laø noäi khoa, chæ<br />
phaãu thuaät caét boû khi coù bieán chöùng hoaëc ñieàu trò noäi<br />
khoa thaát baïi, beänh taùi ñi taùi laïi nhieàu laàn...<br />
Taïi Beänh vieän Tai - Muõi - Hoïng Caàn Thô, trong 2<br />
naêm (2002 - 2003) ñaõ coù 1412 tröôøng hôïp caét Amidan<br />
* ÑH Y Döôïc TPHCM<br />
** BV Maét, TPHCM<br />
<br />
106<br />
<br />
treân toång soá.3826. cas phaãu thuaät (chieám tæ leä 36,9.%),<br />
bao goàm caû treû em vaø ngöôøi lôùn, trong ñoù haàu heát caùc<br />
tröôøng hôïp ñeàu ñöôïc caét döôùi gaây meâ noäi khí quaûn. Öu<br />
ñieåm cuûa caét Amidan döôùi gaây meâ laø ít chaán thöông<br />
taâm lyù, ít ñau ñôùn hôn cho ngöôøi beänh; phaãu thuaät<br />
vieân deã thao taùc, khaâu coät caàm maùu toát hôn, coù theå aùp<br />
duïng nhöõng phöông phaùp moå hieän ñaïi nhö caét baèng<br />
dao ñieän Bipolar, Monopolar, caét baèng Laser, giaûm<br />
thieåu nhöõng tai bieán trong kyõ thuaät caét Amidan.<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nhöng nhöôïc ñieåm laø ñoøi hoûi phaûi coù ñoäi nguõ caùn boä<br />
gaây meâ hoài söùc coù kinh nghieäm, coù phoøng moå coù trang<br />
thieát bò gaây meâ noäi khí quaûn thích hôïp.<br />
Tröôùc ñaây, phaãu thuaät caét Amidan chuû yeáu laø gaây<br />
teâ taïi choã (coù tieàn meâ) ñöôïc thöïc hieän ôû caùc cô sôû y teá<br />
tuyeán huyeän, tænh, thaønh phoá. Ñaõ coù khaù nhieàu tai<br />
bieán ñaùng tieác xaûy ra trong thôøi gian qua vaø khoâng ít<br />
bieán chöùng phaûi traû giaù baèng tính maïng cuûa beänh<br />
nhaân. Chính vì ñeå giaûm thieåu nhöõng tai bieán, bieán<br />
chöùng ñoù maø phöông phaùp caét Amidan döôùi gaây meâ<br />
daãn ñaàu daàn daàn thay theá cho gaây teâ taïi choã.<br />
ÔÛ Caàn Thô, hieän nay caùc trung taâm y teá huyeän,<br />
thaønh phoá ñeàu coù baùc só chuyeân khoa Tai - Muõi Hoïng vaø heä thoáng phoøng moå trang bò khaù ñaày ñuû.<br />
Treân cô sôû ñoù, chuùng toâi thöïc hieän ñeà taøi naøy nhaèm<br />
ñaùnh giaù hieäu quaû cuûa phöông phaùp gaây meâ, ñeà xuaát<br />
moät soá löïa choïn thích hôïp, böôùc ñaàu xaây döïng moät<br />
phaùc ñoà gaây meâ cho moå caét Amidan aùp duïng trong<br />
tænh Caàn Thô, ñaùp öùng nhu caàu caáp thieát cuûa tuyeán cô<br />
sôû hieän nay.<br />
Muïc tieâu nghieân cöùu<br />
Muïc tieâu toång quaùt<br />
<br />
Tình hình caét Amidan döôùi gaây meâ noäi khí quaûn<br />
taïi Beänh vieän Tai - Muõi - Hoïng Caàn Thô töø 1-1-2002<br />
ñeán 31- 12- 2003 .<br />
Muïc tieâu chuyeân bieät<br />
<br />
Ñaùnh giaù caùc ñaëc ñieåm cuûa tieán trình gaây meâ caét<br />
Amidan.<br />
Ñaùnh giaù caùc tæ leä tai bieán, bieán chöùng xaûy ra<br />
trong quaù trình gaây meâ moå caét Amidan töø ñoù ruùt ra<br />
caùc chæ ñònh vaø choáng chæ ñònh caàn löu yù .<br />
Löïa choïn moät phöông phaùp voâ caûm mang laïi<br />
hieäu quaû vaø an toaøn cho ngöôøi beänh.<br />
<br />
ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU<br />
Phöông phaùp nghieân cöùu<br />
Phöông phaùp moâ taû caét ngang.<br />
Phöông phaùp choïn maãu<br />
Choïn maãu thuaän tieän.<br />
<br />
Ñoái töôïng nghieân cöùu<br />
Taát caû caùc beänh nhaân ñöôïc caét Amidan baèng gaây<br />
meâ taïi Beänh vieän TMH Caàn Thô töø ngaøy 1-1-2002<br />
ñeán 31-12-2003, khoâng phaân bieät tuoåi, giôùi, ngheà<br />
nghieäp vaø thoûa maõn caùc tieâu chuaån sau:<br />
Tieâu chuaån choïn beänh<br />
<br />
Coù chæ ñònh moå caét Amidan (coù theå phoái hôïp vôùi<br />
naïo VA. hoaëc khoâng).<br />
-<br />
<br />
Ñöôïc ñaùnh giaù tieàn meâ ôû ASA I vaø II.<br />
<br />
Tieâu chuaån loaïi tröø<br />
<br />
-<br />
<br />
Caét Amidan baèng phöông phaùp gaây teâ taïi choã.<br />
<br />
Keát quaû laâm saøng, caän laâm saøng coù bieåu hieän<br />
tieåu ñöôøng, roái loaïn chöùc naêng gan, suy thaän naëng,<br />
suy tim, lao phoåi, roái loaïn ñoâng maùu, HIV (+)...<br />
-<br />
<br />
Ñaùnh giaù tieàn meâ ASA III - IV - V.<br />
<br />
Caùc bieåu maãu thu thaäp soá lieäu<br />
-<br />
<br />
Phieáu khaùm tieàn meâ.<br />
<br />
-<br />
<br />
Phieáu gaây meâ.<br />
<br />
-<br />
<br />
Phieáu theo doõi haäu phaãu.<br />
<br />
Phöông phaùp xöû lyù soá lieäu<br />
Söû duïng phaàn meàm EpiInfo.<br />
Phöông phaùp tieán haønh<br />
Chuaån bò<br />
Ngöôøi beänh ñöôïc khaùm tieàn meâ kyõ löôõng, hoà sô<br />
beänh aùn ñaày ñuû caùc xeùt nghieäm thöôøng qui vaø caùc xeùt<br />
nghieäm chuyeân bieät (neáu caàn), coù chæ ñònh moå vaø<br />
bieân baûn hoäi chaån phaãu thuaät &<br />
Khoâng aên uoáng tröôùc moå 6 - 8 giôø, ñaùnh raêng<br />
suùc mieäng saïch seõ...<br />
Taïi phoøng tieàn phaãu: ngöôøi beänh ñöôïc thay quaàn<br />
aùo voâ truøng, ño maïch huyeát aùp vaø laáy ñöôøng truyeàn<br />
tónh maïch chaéc chaén (thöôøng söû duïng dd Lactat<br />
Ringer hoaëc Eurosol M) vôùi kim luoàn tónh maïch (IV<br />
catheter).<br />
<br />
Tieàn meâ: (trong phoøng moå)<br />
Söû duïng nhoùm Benzodiazepin (Valium,<br />
Seduxen) 0,1 - 0,2 mg/kg IV hoaëc nhoùm Midazolam<br />
(Hypnovel) 0,05 – 0,1 mg/kg IV .<br />
<br />
107<br />
<br />
Phoái hôïp vôùi nhoùm Opioides (aù phieän): Fentanyl<br />
2 - 3 μg /kg IV hoaëc Dolargan 1-1,5 mg/kg.<br />
Coù theå phoái hôïp vôùI khaùng dò öùng neáu caàn thieát:<br />
Pipolphene 0,5 mg/kg hoaëc Depersolon<br />
Khôûi meâ<br />
Khôûi meâ ñöôøng tónh maïch<br />
<br />
Duøng Thiopentol (Nesdonal) 4 - 7 mg/kg IV<br />
loaõng chaäm vôùi noàng ñoä töø 1 - 2,5%. Giaûm lieàu ôû<br />
ngöôøi gaày yeáu, ngöôøi giaø vaø ngöôøi beänh coù giaûm theå<br />
tích maùu.<br />
Hoaëc duøng Propofol (Diprivan) 2 - 2,5 mg/kg IV.<br />
Giaûm lieàu vaø tieâm chaäm ôû ngöôøi giaø vaø ngöôøi coù roái loaïn<br />
veà huyeát ñoäng hoïc. Chæ söû duïng thuoác trong voøng 6 giôø<br />
keå töø khi môû oáng thuoác ñeå traùnh nhieãm khuaån.<br />
Giaõn cô<br />
<br />
Duøng Suxamethonium (Succinylcholin) 1 - 2<br />
mg/kg IV, chæ duøng trong nhöõng tröôøng hôïp tieân<br />
löôïng ñaët noäi khí quaûn khoù, chaûy maùu sau moå caét<br />
Amidan nhieàu caàn ñaët laïi noäi khí quaûn & Hieän raát<br />
haïn cheá söû duïng vì thuoác naøy coù nhieàu taùc duïng phuï<br />
baát lôïi.<br />
Hoaëc duøng Esmeron (Rocuronium Bromide) 0,3 0,45 mg/kg. Ñaây laø kyõ thuaät söû duïng Esmeron lieàu<br />
thaáp trong caùc phaãu thuaät ngaén vaø trung bình.<br />
<br />
Duy trì meâ<br />
<br />
Baèng Halothan<br />
(Isofluran) 1 - 2%<br />
-<br />
<br />
Hoài tænh<br />
<br />
Ruùt noäi khí quaûn trong phoøng moå hoaëc ôû haäu<br />
phaãu, ñaûm baûo an toaøn cho ngöôøi beänh (maïch, huyeát<br />
aùp oån ñònh, coù phaûn xaï nuoát toát, töï thôû toát, hieäu quaû,<br />
tænh hoaøn toaøn vaø khoâng chaûy maùu).<br />
Taïi phoøng hoài tænh: theo doõi chaët caùc bieán<br />
chöùng xaûy ra sau moå nhö suy hoâ haáp, tuït huyeát aùp,<br />
laïnh run, noân oùi, chaûy maùu, ñau ñôùn, cao huyeát aùp,<br />
tuoät löôõi, co thaét...<br />
<br />
KEÁT QUAÛ VAØ BAØN LUAÄN (1412 tröôøng hôïp):<br />
Tuoåi<br />
Ña soá ngöôøi beänh caét Amidan ñeàu ôû ñoä tuoåi treû<br />
lôùn vaø ngöôøi lôùn (treân 16 tuoåi).Tæ leä treû döôùi 15 tuoåi<br />
caét Amidan chæ chieám 28.05%.<br />
Số lượng<br />
800<br />
<br />
Coù theå ñaët noäi khí quaûn ñöôøng mieäng trong<br />
tröôøng hôïp khoâng ñaët ñöôïc noäi khí quaûn ñöôøng muõi<br />
do tòt cöûa muõi sau, veïo vaùch ngaên nhieàu, polyp muõi,<br />
ñaët noäi khí quaûn caáp cöùu do chaûy maùu sau caét<br />
Amidan & nhöng caàn löu yù: OÁng noäi khí quaûn trong<br />
mieäng coù theå seõ caûn trôû phaãu thuaät vieân thao taùc vaø<br />
deã bò di leäch, tuoät, cheøn eùp hôn laø ñaët oáng noäi khí<br />
quaûn qua muõi.<br />
<br />
108<br />
<br />
728<br />
<br />
600<br />
11.20%<br />
400<br />
<br />
16.85%<br />
<br />
200 158<br />
<br />
Thoâng khí qua maët naï ñaûm baûo cho ngöôøi beänh<br />
ñaït ñoä giaõn cô thích hôïp vaø coù döï tröõ oxy moâ ñaày ñuû.<br />
<br />
Coù bôm boùng cheøn oáng noäi khí quaûn<br />
<br />
Foran<br />
<br />
Theo doõi chaët cheõ ñoä meâ, taàn soá vaø theå tích hoâ<br />
haáp, söï thay ñoåi cuûa maïch, huyeát aùp vaø ñoä baõo hoøa<br />
oxy moâ (SpO2)... Xöû trí kòp thôøi nhöõng tai bieán, bieán<br />
chöùng xaûy ra.<br />
<br />
Ñaët noäi khí quaûn<br />
<br />
-<br />
<br />
hoaëc<br />
<br />
Thoâng khí hoã trôï hoaëc chuû ñoäng.<br />
<br />
Hoaëc duøng Norcuron (Vecuronium) 0,07 - 0,1<br />
mg/kg.<br />
<br />
Ñaët noäi khí quaûn ñöôøng muõi vôùi côõ oáng thích<br />
hôïp töø 4.0 ñeán 6.0<br />
<br />
(Fluothan)<br />
<br />
293<br />
<br />
233<br />
<br />
51.55%<br />
20.70%<br />
<br />
Tuổi<br />
<br />
0<br />
4t - 10 t<br />
<br />
11t - 15t<br />
<br />
16t - 30t<br />
<br />
tren 30t<br />
<br />
Bieåu ñoà 1: Tuoåi caét Amidan<br />
<br />
Giôùi tính<br />
Maëc duø tæ leä nöõ caét Amidan cao hôn nam giôùi<br />
nhöng khaùc bieät naøy khoâng ñaùng keå.<br />
<br />
0.00%<br />
45.96%<br />
54.04%<br />
Bieåu ñoà 2 : Giôùi<br />
<br />
Nam 649<br />
Nu 763<br />
<br />
Y Hoïc TP. Hoà Chí Minh * Taäp 9 * Phuï baûn cuûa Soá 1 * 2005<br />
<br />
Nghieân cöùu Y hoïc<br />
Phöông phaùp phaãu thuaät:<br />
<br />
Coù nhieàu phöông phaùp phaãu thuaät nhöng taïi<br />
Trung taâm TMH Caàn Thô chuû yeáu caét baèng Anse vaø<br />
baèng dao ñieän Monopolar. Gaàn ñaây, phöông phaùp caét<br />
Amidan baèng maùy ñoát ñieän cao taàn löôõng cöïc Bipolar<br />
ñaõ trieån khai vaø mang laïi keát quaû toát cho ngöôøi beänh .<br />
0.00% 7.93%<br />
<br />
ANSE : 112<br />
Bipolar: 584<br />
Monopolar: 716<br />
<br />
50.71%<br />
<br />
41.36%<br />
<br />
Bieåu ñoà 3: Phöông phaùp phaãu thuaät<br />
<br />
Caùc yeáu toá nguy cô trong phaãu thuaät:<br />
(ASA)<br />
Qua thaêm khaùm tieàn meâ, soá ngöôøi beänh ñöôïc ñaùnh<br />
giaù ôû ASA I chieám tæ leä 95,9% (1354/1412 cas); ôû ASA II<br />
chieám 4,1% (58/1412 cas). Ña soá ngöôøi beänh khoûe<br />
maïnh, khoâng coù caùc beänh lyù khaùc ñi keøm nhöng trong<br />
tieàn söû ngöôøi beänh, chuùng toâi nhaän thaáy nhö sau:<br />
Tieàn söû beänh<br />
Baûng 1: Tieàn söû beänh<br />
Vieâm pheá quaûn maïn<br />
Huùt thuoác laù treân 1 goùi/ ngaøy<br />
Ñoäng kinh<br />
Cao huyeát aùp<br />
Thoâng lieân thaát (tim baåm sinh)<br />
Hen pheá quaûn<br />
Treû maäp phì<br />
Hoäi chöùng ngöng thôû khi nguû<br />
Taâm thaàn phaân lieät<br />
<br />
14 cas<br />
12<br />
3<br />
7<br />
4<br />
9<br />
7<br />
2<br />
1<br />
<br />
0,99%<br />
0,84%<br />
0,21%<br />
0,49%<br />
0.28%<br />
0,64%<br />
0,49%<br />
0,14%<br />
0,07%<br />
<br />
Tieàn söû dò öùng thuoác<br />
Baûng 2: Tieàn söû dò öùng thuoác<br />
Ampicillin<br />
Cotrimoxazole<br />
Paracetamol<br />
Analgin<br />
Thuoác teâ khoâng roõ loaïI<br />
Thuoác khaùc khoâng roõ loaïI<br />
<br />
5 cas<br />
2<br />
3<br />
1<br />
6<br />
2<br />
<br />
0,35%<br />
0,14%<br />
0,21%<br />
0,07%<br />
0,42%<br />
0,14%<br />
<br />
Troïng löôïng cô theå<br />
Soá löôïng<br />
00<br />
74<br />
172<br />
166<br />
<br />
Soá löôïng<br />
528<br />
327<br />
129<br />
16<br />
<br />
Chieám tæ leä %<br />
37,4<br />
23,17<br />
11,51<br />
3,88<br />
<br />
Do tæ leä ngöôøi lôùn caét Amidan cao gaáp 3 laàn treû<br />
em neân phuø hôïp vôùi tæ leä ngöôøi töø 41 - 60 kg chieám<br />
60,57 %. Löu yù, tæ leä ngöôøi beänh naëng treân 70 kg<br />
chieám 3,88 %vaø coù 4/396 treû bò maäp phì chieám tæ leä<br />
1,01%, trong ñoù coù 2 em coù hoäi chöùng ngöng thôû<br />
trong khi nguû xaûy ra thöôøng xuyeân.<br />
Tæ leä caùc loaïi thuoác söû duïng trong quaù<br />
trình gaây meâ:<br />
Baûng 4: Tæ leä caùc loaïi thuoác söû duïng<br />
Thuoác:<br />
Hypnovel<br />
Seduxen<br />
Valium<br />
Opioides<br />
Fentanyl<br />
Dolargan<br />
Thuoác daãn meâ<br />
Nesdonal<br />
tónh maïch<br />
Propofol<br />
Giaõn cô<br />
SuccinylCholin<br />
Esmeron<br />
Norcuron<br />
Thuoác meâ hôi<br />
Halothan<br />
Foran<br />
Caùc thuoác khaùc Nidal (giaûm ñau)<br />
Atropin<br />
Primperan<br />
Caàm maùu<br />
Prostigmin<br />
Khaùng vieâm<br />
An thaàn<br />
<br />
Soá löôïng<br />
1306<br />
92<br />
14<br />
1380<br />
32<br />
385<br />
1027<br />
50<br />
1343<br />
19<br />
246<br />
1166<br />
411<br />
9<br />
3<br />
718<br />
10<br />
221<br />
<br />
Chieám tæ leä %<br />
92,52<br />
6,52<br />
0,99<br />
97,72<br />
2,27<br />
27,27<br />
72,73<br />
3,54<br />
95,11<br />
1,35<br />
17,42<br />
82,58<br />
29,11<br />
0,64<br />
0,21<br />
50,84<br />
0,7<br />
1,49<br />
<br />
Hieän nay, xu theá gaây meâ caân baèng ñang ñöôïc<br />
theá giôùi öa chuoäng, phöông phaùp gaây meâ naøy phoái<br />
hôïp 4 saûn phaåm tuøy theo ñaëc thuø cuûa gaây meâ toaøn<br />
thaân (maát tri giaùc, giaûm ñau, baûo veä thaàn kinh thöïc<br />
vaät, vaø giaõn cô). Söï phoái hôïp naøy seõ laøm taêng tieàm löïc<br />
taùc duïng cuûa thuoác trong khi giaûm ñöôïc lieàu söû duïng.<br />
- Trong quaù trình caét Amidan taïi Beänh vieän Tai - Muõi Hoïng Caàn Thô, chuùng toâi söû duïng phaùc ñoà nhö sau:<br />
Hypnovel: 0,1 mg/kg<br />
<br />
Baûng 3: Troïng löôïng cô theå<br />
Troïng löôïng (kg)<br />
DöôùI 10<br />
11 – 20<br />
21 – 30<br />
31 – 40<br />
<br />
Troïng löôïng (kg)<br />
41 – 50<br />
51 - 60<br />
61 – 70<br />
Treân 70<br />
<br />
Chieám tæ leä %<br />
00<br />
5,24<br />
12,2<br />
11,79<br />
<br />
Fentanyl: 2 μg / kg<br />
Nesdonal: 4 – 7 mg/kg<br />
Esmeron: 0,3 – 0,45 mg/kg<br />
<br />
109<br />
<br />
Foran: 1- 1,5%<br />
Trong phaùc ñoà naøy Esmeron duøng vôùi lieàu 0,3 0,45 mg/kg laø kyõ thuaät söû duïng Esmeron<br />
(Rocuronium) lieàu thaáp vôùi ñoä saâu gaây meâ thích hôïp.<br />
Lieàu Esmeron 0,3 mg/kg raát thích hôïp cho nhöõng<br />
tröôøng hôïp moå ngaén hoaëc trung bình nhö caét<br />
Amidan.<br />
Prien vaø coäng söï (Eur J. Anesth. 1995; 12(11): 85 90) ñaõ nghieân cöùu ñieàu kieän ñaët noäi khí quaûn vaø thôøi<br />
gian taùc ñoäng sau khi tieâm 0,3 mg/kg Esmeron treân<br />
40 beänh nhaân ñöôïc gaây meâ vôùi Alfentanyl/ propofol<br />
hoaëc Fentanyl/ Thiopenthol/ Enfluran. Ñieàu kieän ñaët<br />
noäi khí quaûn laø toát vaø raát toát ôû 90% soá beänh nhaân ôû caû<br />
2 nhoùm. Thôøi gian taùc ñoäng laâm saøng laø 13,9 phuùt ôû<br />
nhoùm Alfentanyl/ Propofol vaø 16,7 phuùt ôû nhoùm<br />
Fentanyl/Thiopenthol/Enfluran .<br />
Töông töï, Mayer vaø coäng söï ñaõ baùo caùo thôøi gian<br />
taùc ñoäng laø 18 phuùt vôùi lieàu 0,3 mg/kg Esmeron (The<br />
neuromuscular blocking effects of<br />
Org 9426.<br />
Anesthesist, 1991; 40: 668 – 671).<br />
Ñoä saâu gaây meâ thoûa ñaùng laø ñieàu kieän tieân quyeát<br />
cuûa kyõ thuaät naøy .<br />
Khi thay theá Nesdonal baèng Propofol, moät<br />
thuoác gaây nguû ñöôøng tónh maïch coù taùc ñoäng ngaén<br />
vaø tænh nhanh vôùi lieàu khôûi meâ 2 - 2,5 mg/kg, chuùng<br />
toâi nhaän thaáy ngöôøi beänh hoài tænh raát toát, raát thuaän<br />
tieän cho caùc phaãu thuaät ngaén vaø trung bình, ñaëc bieät<br />
thích hôïp vôùi nhöõng beänh nhaân moå veà trong ngaøy.<br />
Khôûi meâ baèng propofol coù theå gaây giaûm huyeát aùp<br />
khoaûng 20 - 30%, söï phuïc hoài cuûa huyeát aùp ñoäng<br />
maïch phuï thuoäc vaøo töøng caù theå vaø tuoåi taùc. Döôùi 60<br />
tuoåi, huyeát aùp coù theå giaûm 20 mmHg trong 58%<br />
tröôøng hôïp söû duïng thuoác vaø giaûm treân 40 mmHg<br />
trong 4% tröôøng hôïp. Treân 60 tuoåi, tuoät huyeát aùp 20<br />
mmHg trong 20% vaø tuoät treân 40 mmHg vôùi 39%<br />
tröôøng hôïp. Do vaäy, ôû ngöôøi treân 60 tuoåi, suy gan, suy<br />
thaän & ta phaûi giaûm lieàu Propofol söû duïng khoaûng<br />
20% toång lieàu .<br />
So saùnh vôùi Thiopental (4 mg/kg), Propofol (2,5<br />
mg/kg) gaây öùc cheá hoâ haáp, ngöng thôû keùo daøi hôn<br />
trong khoaûng 50% tröôøng hôïp. Ngöng thôû caøng deã<br />
daøng hôn khi khôûi meâ coù keát hôïp vôùi nhoùm aù phieän<br />
<br />
110<br />
<br />
(Opioides).<br />
Beân caïnh ñoù, ôû noàng ñoä thoâng thöôøng, Propofol<br />
coù theå öùc cheá toång hôïp Cortisol. Sau 30 phuùt tieâm lieàu<br />
2,5 mg/kg Propofol, löôïng Cortisol trong maùu giaûm<br />
12 - 30%, khi söû duïng keùo daøi vôùi lieàu duy trì 3,4 4,5 mcg/ml huyeát töông, ngöôøi ta thaáy sau 1 giôø,<br />
Cortisol trong maùu giaûm 39%, neáu truyeàn tónh maïch<br />
trong 2 giôø thì sau 1 giôø ngöng truyeàn, Cortisol maùu<br />
seõ trôû laïi bình thöôøng.<br />
Côõ oáng noäi khí quaûn ñöôïc söû duïng<br />
Baûng 5: Côõ oáng noäi khí quaûn<br />
Côõ oáng<br />
4.0<br />
4.5<br />
5.0<br />
5.5<br />
6.0<br />
6.5<br />
<br />
Soá löôïng:<br />
15<br />
134<br />
831<br />
381<br />
37<br />
14<br />
<br />
Chieám tæ leä %<br />
0,35<br />
9,49<br />
58,85<br />
26,98<br />
2,62<br />
0,99<br />
<br />
Côõ on<br />
á g chuùng toâi söû dun<br />
ï g cho ngöôøi lôn<br />
ù thöôøng<br />
laø 5.0 vaø 5.5, côõ oáng 6.0 - 6.5 thöôøng chæ ñeå ñaët noäi<br />
khí quaûn ñöôøng mieäng maø thoâi.<br />
Thôøi gian duy trì meâ<br />
(töø luùc ñaët noäi khí quaûn xong cho ñeán khi moå<br />
xong, gaàn töông ñöông vôùi thôøi gian phaãu thuaät)<br />
S ố l ư ợng<br />
800<br />
<br />
4.18%<br />
658<br />
<br />
600<br />
<br />
46.60%<br />
29.04%<br />
<br />
410<br />
<br />
400<br />
<br />
7.86%<br />
<br />
200 59<br />
<br />
111<br />
<br />
0<br />
< 10 10<br />
phut<br />
<br />
15<br />
<br />
20<br />
<br />
122<br />
<br />
52<br />
<br />
25 > 30<br />
Thôøi gian<br />
phut<br />
<br />
8.64%<br />
3.68%<br />
<br />
Bieåu ñoà 4: Thôøi gian duy trì meâ<br />
<br />
Thôøi gian phaãu thuaät treân 20 phuùt chieám tæ leä<br />
20,18% treân nhöõng ngöôøi beänh caét Amidan laø ngöôøi<br />
lôùn, coù Amidan teo ñeùt hoaëc hoác muû ñöa ñeán thôøi<br />
gian phaãu thuaät keùo daøi.<br />
Chuùng toâi söû duïng Isofluran trong haàu heát caùc<br />
ø g hôïp vì Isofluran ñöôïc thaûi tröø haàu heát qua phoåi<br />
tröôn<br />
(99,5%), chæ khoaûng 0,3 - 0,5 % chuyeån hoùa ôû gan,<br />
<br />
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
